شرکت ملی صنایع مس ایران

تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز

درگاه محمدرضا شاه پهلوی قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی

برنامه عمرانی ششم/ سال ۲۵۳۷ شاهنشاهی خرداد ماه تا امرداد ماه

قانون تشکیل شرکت سهامی مس سرچشمه کرمان در روز ۲۴ اسفند ماه ۱۳۵۰ از مجلس شورای ملی و ۲۸ اسفند ماه ۱۳۵۰ از مجلس سنا گذشت. این قانون در تاریخ ۳۰ اسفند ماه ۱۳۵۰ به توشیح اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر رسید. بر پایه این قانون به دولت اجازه داده می‌شود به منظور استخراج و بهره‌برداری از معادن مس سرچشمه کرمان و تولید محصولات پر عیار شده سنگ مس ومس فلزی و فرآورده‌ها و محصولات فرعی وابسته و توزیع و فروش محصولات مزبور شرکتی به نام شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان‌وابسته به وزارت اقتصاد تشکیل دهد.

کان مس سرچشمه در ۱۶۰ کیلومتری جنوب غربی کرمان و ۵۰ کیلومتری جنوب رفسنجان و در ناحیه مرکزی رشته کوه زاگرس قراردارد . کان مس سرچشمه بزرگترین تولیدکننده مس ایران است و یکی از بزرگترین گردایه های صنعتی معدنی جهان. ذخیره زمین‌شناسی معدن بیش از یک میلیارد و دویست میلیون تن سنگ سولفوری با عیار متوسط ۰٬۷ درصد برآورد شده است . معدن مس سرچشمه از دیدگاه زمین‌شناسی بر روی کمربند جهانی مس قرار داشته و پهنه گسترش آن از جنوب خاوری تا شمال باختری به صورت یک محدوده بیضوی با ابعاد ۲۳۰۰×۱۲۰۰ متر و ژرفای ۱۶۱۲ متر می‌باشد. ساختار معدنی در این منطقه بصورت چندبافتی ( پروفیری ) بوده و نوع سنگ منطقه از نوع گرانودیوریت و زمان تشکیل آن حدود ۲۵ میلیون سال پیش می‌باشد. بخش‌های تولیدی مجتمع مس سرچشمه عبارت از معدن، تغلیظ، ذوب، پالایشگاه و ریخته گری‌ها و لیچینگ است. کانسار مس سرچشمه از نوع پرفیری است. این معدن یکی از بزرگترین معادن روباز جهان به شمار می‌رود و ذخیره زمین‌شناسی آن، بالغ بر یک میلیارد و دویست میلیون تن سنگ سولفوری با عیار متوسط ۷/۰ درصد برآورد شده‌است.

در اجرای قانون تشکیل شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان، اساسنامه شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان در روز ۳۰ خرداد ماه ۱۳۵۱ به تصویب کمیسیون‌های امور استخدامی، دارایی و اقتصاد مجلس سنا و شورای ملی رسید که در تاریخ ۲۰ تیر ۱۳۵۱ از سوی شاهنشاه آریامهر توشیح شد.

قانون اصلاح بعضی از مواد قانون تشکیل شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان و تغییر نام آن به شرکت ملی صنایع‌ مس ایران روز یکشنبه چهارم خرداد ماه ۱۳۵۴ از مجلس شورای ملی و در نشست روز دوشنبه بیست و ششم‌خرداد ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و چهار شمسی از مجلس سنا گذشت.

لایحه اجازه اعتبار سنوات آتی کارخانه تصفیه و ریخته‌گری مس و بازیابی فلزات طلا و نقره مربوط به طرح احداث کارخانه‌ذوب مس به مجلس داده شد که به استناد تبصره ۲ ماده ۲۰ قانون برنامه و بودجه در روز ۱۵ بهمن ۲۵۳۶ شاهنشاهی به‌ تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی رسید.

پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در سالروز بنیان صنایع مس ایران ۲۰ تیر ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی

دومین سالروز تاسیس شرکت ملی صنایع مس ایران موجب خوشوقتی ما است به خصوص اینکه پس از شش سال کوشش و فعالیت مجتمع مس سرچشمه امسال به مرحله بهره‌برداری خواهد رسید. مطالعات زمین شناسی در ایران نه تنها وجود یک کمربند کانی مس را که از جنوب شرقی تا شمال غربی کشیده شده ثابت کرد بلکه کانسارهای مس دیگری نیز در شمال و شرق ایران نشان داده است.

این ثروت ملی می تواند اثر مهمی در اقتصاد جامعه فردای ایران داشته باشد، لذا اکتشاف و بهره برداری از این منابع سرشار ملی می بایستی توسعه یابد. معدن مس سرچشمه که یکی از معادن بزرگ مس جهان به شمار می آید از جمله معادنی است که در این کمربند کانی مس قراردارد و از این معدن در حال حاضر روزانه شصت هزار تن سنگ معدن استخراج می گردد. این معدن و معادن اطراف آن می توانند سنگ معدن لازم را برای توسعه ظرفیت کارخانجات مجتمع سرچشمه از صد و پنجاه هزار به دویست هزار تن در سال تامین نمایند.

با آغاز بهره‌برداری از این معدن، ایران در زمره ممالک صادرکننده مس قرار خواهد گرفت و با گسترش دامنه عملیات اکتشاف و بهره برداری در سرچشمه و سایر معادن مس ایران در شمار یکی از مهمترین کشورهای تولید کننده و صادر کننده مس در جهان خواهد شد. اقتصاد مس ایجاب می کند که صنایع جنبی و تبدیلی به منظور تولید انواع فرآورده های نیمه نهایی و نهایی مس و محمولات وابسته ایجاد و هماهنگ با گسترش دامنه عملیات بهره برداری از این منابع ملی توسعه یابد.

با توجه به افزایش سریع مصرف مس در داخل کشور و نقشی که صنعت مس می بایستی در صادرات ایران ایفا کند گسترش دامنه عملیات به پانصد هزار تن مس خالص در سال باید به مورد اجرا گذاشته شود. گسترش این صنعت باید به نحوی باشد که نه تنها پیشرفته ترین تکنولوژی مورد بهره برداری قرار گیرد بلکه با فراهم آوردن موجبات جذب این تکنولوژی زمینه برای ایجاد صنعتی که کاملا متکی بر فکر مهندسین و کارشناسان ایران و به مهارت کارگران ایرانی باشد بوجود آید.

کوشش مهندسین و کارگران در پیشرفت عملیات مجتمع مس سرچشمه در معدن و در نصب و راه اندازی کارخانه های تغلیظ ذوب و تصفیه مس و سایر تاسیسات ما به خوشوقتی ما است و در این راه توفیق بیشتر خدمتگزاران شرکت ملی صنایع مس ایران را خواستاریم.

نگاه کنید به

• پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در سالروز بنیان صنایع مس ایران ۲۰ تیر ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی

بن مایه‌ها

‎