بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در بازدید از دانشگاه گندی شاپور اهواز ۲۶ آذر ماه ۱۳۵۰
سخنرانیهای محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیمهای مجلس |
بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در بازدید از دانشگاه گندی شاپور ۲۶ آذر ماه ۱۳۵۰
هیچ چیز دلپذیرتر از این نیست که انسان در مملکتی که رو به پیشرفت است و به آینده نگاه میکند، خود را در محیطی ببیند که عوامل انسانی، موجبات تأمین آتیه و پیشرفت را فراهم کند و این محیط، محیط آموزش عالی است. جالبترین سطح آموزش، سطح دانشگاهی است که به تدریج به سطوح دیگر میپیوندد و امکان تربیت متخصصین را در رشتههای مختلف فراهم مینماید. هر کشوری برای پیشرفت، احتیاج به انواع متخصص دارد، ولی فعلاً صحبت ما از افرادی است که در سطح دانشگاهی تحصیل میکنند.
کسانی هستند که هم در عمل در هر رشتهای که هستند آن رشته را به عالیترین سطوح بینالمللی میرسانند، هم در قسمتهای تفحص و تجسس و برنامهریزی انجام وظیفه میکنند. آنها هر قدر دانش و مهارت بیشتری داشته باشند، بهتر و سریعتر سرنوشت کشور را تعیین خواهند کرد. موقعی که شما پسران و دختران فارغالتحصیل شده و وارد اجتماع بشوید، با جامعهای برخورد خواهید کرد که وارد مرحله صنعتی و رشد شدهاست و آن جامعه دارای خصوصیات و احتیاجات و ملاحظات روحی و روانی خاصی خواهد شد که البته ما به آن آشنا هستیم، زیرا نظیر تمام این پدیدهها را در ممالک پیشرفته دیگر دیدهایم.
بیشتر پدیدههای ممالک پیشرفته در قسمتهای صنعتی عبارت است از حس تشریک مساعی، حس دخیل بودن در کارها، حس شرکت در تعیین سرنوشت، حس اینکه وجود مفیدی برای جامعه باشند، زیرا جای تردید نیست که هم انسان از جامعه استفاده میکند و هم جامعه از انسان لایق و شایسته استفاده میبرد. در کشور ما خوشبختانه استفاده از افراد لایق و شایسته مسئلۀ حل شدهای است، زیرا به حدی احتیاج به اینگونه افراد هست که هر کس بخواهد کار کند، مسلماً امکان فعالیت برای او وجود دارد و میتواند خود را به بهترین وجه نشان بدهد و استعداد خویش را ظاهر کند.
کار جمعی، شرکت در امور، حس مسئولیت علاوه بر قوانینی که در مملکت وجود دارد و لابد با آن آشنا هستید و معروف به مواد ۱۲گانه انقلاب سفید ایران است، خیلی از آرزوها و امیدها را برآورده است، ولی ضمناً شنیدهاید که من، یعنی پیشنهادکننده این ۱۲ ماده، به کرات گفتهام که جامعه ما همیشه سعی خواهد کرد که چندین قدم در پیشاپیش و جلوتر از حوادث و پیشرفتها و احتیاجات کشور قدم بردارد، و برای این کار چه بسا ممکن است که در این ۱۲ ماده تغییراتی داده شود، البته غیر از موادی که اساس فلسفه اجتماعی ما را تشکیل دادهاست، یعنی منابع طبیعی که خداوند آنها را خلق کرده و متعلق به جامعه است، صنایع بزرگ و معادن بزرگ که متعلق به جامعه است، زیرا اگر مالکیت خصوصی پیدا میکرد، امکان استثمار انسان توسط انسان پیش میآمد، و به همین جهت بود که دو روز پیش تصمیم مهمی گرفته شد و آن این بود که از معادن مس سرچشمه ایران نیز مثل ذوب آهن توسط دولت به نفع جامعه بهرهبرداری به عمل آید.
غیر از این مواد اساسی غیر قابل تغییر، (برای اینکه فکر نمیکنم یک جامعه مترقی فردا بیاید و بگوید که نه، ذوب آهن باید از جنبه ملی خارج بشود و به دست افراد خصوصی سپرده شود، یا جنگلها در اختیار مردم قرار گیرد و غیره) سایر موارد باید با تکنیک و تکنولوژی و علوم دیگر تطبیق داده شود و همانطور که گفتم اگر ما پیشبینیهای لازم را بکنیم، زودتر از جوامع دیگر خودمان را با پیشرفت تمدن هماهنگ خواهیم ساخت.
این کار قبل از هر چیز احتیاج به افراد درس خوانده دارد، افرادی که از دانش کافی برخوردارند و کسانی که ذوق این کار را دارند و کسانی که به این کار مؤمن هستند. این افراد البته اول از دانشگاههای خود ما بیرون خواهند آمد، بعد کسانی هستند که اکنون در خارج مشغول تحصیلند و به این مملکت برخواهند گشت. این مغزهای متفکر که در رشتههای تحقیق و علوم اداری تخصص دارند، پیشبینی سالهای آینده این کشور را خواهند کرد و بر اساس این پیشبینیها مدارس ما از دبستان و دبیرستان گرفته تا مدارس حرفهای و دانشگاهها مجهز خواهند شد و برنامه کار آنها را با اطلاع از وضع مملکت، با اطلاع از وضع جامعه خودشان، همچنین با آگاهی از احتیاجات کشور و با اطلاع از تغییراتی که در دنیا پیدا میشود، تدوین خواهند کرد و در اجرای آن قوه مجریه کمک خواهدنمود و چون این کار از روی تحقیق و علم و اطلاع صورت گرفته، از طرف ملت ایران و جامعه ایران نیز مورد قبول و تصویب قرار خواهد گرفت. پس در مدتی که شما تحصیل میکنید، نه فقط باید به دروس خودتان بپردازید و آنها را به بهترین وجه یاد بگیرید، بلکه باید بدانید که شما وقتی از این مؤسسه بیرون آمدید فقط فردی نخواهید بود که تصدیقی دارد و شغلی پیدا خواهد کرد، بلکه به عنوان یک فرد ایرانی، مسئولیت سازندگی آینده کشور، آینده معنوی و مادی این سرزمین را خواهد داشت، زیرا وسیله اظهار وجود و نشان دادن استعداد و شایستگی برای هر فرد ایرانی در این کشور وجود دارد و اساس سیاست ما نیز بر پایه شرکت همه افراد در حدود امکان و در حدود تخصص خودشان در عموم کارها و در واقع اداره امور کشور میباشد. تا موقعی که شما فارغالتحصیل بشوید و مسئولیتهایی به شما واگذار شود و کمکم این مسئولیتها بیشتر گردد، ما سعی میکنیم که کشور شما هر روز آبادتر و سربلندتر از روز پیش گردد. مقصود از سربلندی فقط این نیست که قدرت اقتصادی ما روزبهروز بیشتر بشود یا قدرت نظامی ما روزبهروز زیادتر گردد، بلکه سربلندی در راه تأمین اصول عدالت اجتماعی و اصول انسانی و هر چیزی که روح انسانی و بشر امروز را مفتخرتر و سربلندتر مینماید که ما امکان انجام آن را در این کشور فراهم میکنیم و همچنین موجبات تمام پیشرفتهای دیگر را نیز فراهم خواهیم ساخت.
نگاه مختصری به استان خودتان خوزستان بیاندازید و ببینید همین امروز که ما با هم صحبت میکنیم چند کار عظیم در آن واحد در این استان در دست اقدام و اجرا است؟ اگر بخواهم درباره جزئیات آنها توضیح بدهم، طولانی خواهد شد، ولی اگر میل داشته باشید خود دانشگاه میتواند جزئیات این کارها را برای شما توضیح بدهد. اگر میل دارید تقاضا کنید تا افرادی را که مسئول این امور هستند به اینجا میفرستیم تا برای شما صحبت کنند و توضیح کافی بدهند.
به هر صورت از روز اول و همچنین امروز تصمیم قاطع ما این بوده و هست که دانشگاه گندیشاپور که نام آن به تنهایی کافی است انسان را به هیجان آورد، زیرا شاید قدیمیترین دانشگاه دنیا باشد، در سطح عالیترین دانشگاه ایران قرار دارد. کسی که از اینجا فارغالتحصیل خواهد شد، میتوان خودش را با کسی که از بهترین دانشگاههای ایران و حتی دنیا فارغالتحصیل شدهاست، مقایسه کند. تا آن روز امیدوارم که شما دانشجویان و تمام کسانی که بعداً به این محیط وارد میشوند خود را مهیای فردای زودرس و فردایی که شما به سن ما که اکنون زمام امور را در دست داریم برسید و شاید زودتر از آن بکنید. امروز سن مسئولان امور اگر از هر نقطه دنیا کمتر نباشد، مسلماً بیشتر نیست. این روند کار ادامه دارد و روزبهروز سنین پایینتری به خاطر اصول تربیت جدید زودتر و باز هم زودتر آماده کار میشوند. مسئولیتهایی که شما در پیش دارید به زودی در مقابلتان ظاهر خواهد شد و مطمئن هستم که برای انجام این مسئولیتها شما هم از لحاظ علمی و هم از لحاظ روحی آمادگی کامل خواهید داشت تا این کشور که بعدها به وسیله شما، به دست شما و با فکر شما انشاءالله بیشتر ترقی خواهدکرد، به مقامی که شایسته آن در جامعه امروز دنیا است، برسد.