اساسنامه سازمان اقدامات تامینی و تربیتی
اساسنامه سازمان اقدامات تأمینی و تربیتی مصوب ۱۳۵۶٫۱۱٫۱۵ کمیسیونهای پارلمانی مجلسین
ماده ۱ - در اجرای قانون تأسیس سازمان اقدامات تأمینی و تربیتی مصوب تیر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی سازمان اقدامات تأمینی و تربیتی وابسته به‌وزارت دادگستری که از این پس سازمان نامیده می‌شود تشکیل و طبق این اساسنامه اداره خواهد شد.
ماده ۲ - سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و می‌تواند طرف هر گونه قرارداد واقع شود.
ماده ۳ - وظایف اصلی سازمان عبارت است از: الف - بررسی علل ارتکاب جرائم و تهیه برنامه‌ها و طرحهای اساسی به منظور پیشگیری از آن. ب - حمایت قانونی و اجتماعی از اطفال کمتر از ۱۸ سال که سلامت و امنیت و اخلاق آنان به واسطه محیط زندگی خانوادگی و پرورشی که در آن‌پرورش یافته‌اند یا به سبب نوع کار و حرفه یا اعمال و کردار خود در معرض خطر بزهکاری قرار گرفته‌اند با همکاری سازمانهای مربوط. ج - ایجاد و اداره کانونهای اصلاح و تربیت. د - بررسی و اظهار نظر درباره تأسیس و محل و ظرفیت و سایر خصوصیات ساختمانی و تجهیزات تبعیدگاه و زندان و بیمارستان مجرمین معتاد وتیمارستان مجرمین مجنون و مختل‌المشاعر و کارگاههای کشاورزی و صنعتی موضوع قانون اقدامات تأمینی و نحوه اداره آنها با همکاری سازمانهایی که‌وظیفه احداث و تأسیس و اداره مؤسسات مذکور را به عهده دارند. ه - بررسی و تعیین نظام مؤسسات فوق‌الذکر و اصول مربوط به نگاهداری مجرمین و رفتار با زندانیان و تنظیم برنامه‌های تهذیب و تربیت مجرمان‌و آموزش آنان و نظارت در اجرای اصول و ترتیبات مذکور. و - راهنمایی لازم به دادسراهای شهرستان و استان یا واحدهای تابع برای نظارت در زندانها و سایر مؤسساتی که سازمان طبق این اساسنامه‌تکلیف نظارت بر آنها را دارد و بررسی گزارش دادسراها یا واحدهای مذکور در این باره و سایر امور و مسائل مؤسسات مزبور. ز - دادن دستورالعمل و راهنمایی لازم به دادسراهای شهرستان یا واحدهای تابع در زمینه مراقبت بعد از خروج و بررسی گزارشهای مربوط. ح - پیگیری هدفهای قانون اقدامات تأمینی مصوب سال ۱۳۳۹ (۲۵۱۹ شاهنشاهی) و ارشاد دادسراها در این زمینه و هر گونه اقدام لازم دیگر به‌منظور حسن اجرای قانون مزبور. ط - صدور اجازه تأسیس انجمنهای حمایت از زندانیان و خانواده آنان و نظارت بر کار انجمنهای مزبور. ی - تهیه و تنظیم سجل کیفری مجرمان و تنظیم پرونده شخصیت آنها در موارد لزوم که متضمن اطلاعات لازم از قبیل وضع اجتماعی، روانی واخلاقی آنان خواهد بود. ک - جمع‌آوری آمارهای لازم از جرائم و بررسی و نتیجه‌گیری از آنها. ل - رسیدگی به تقاضای عفو و بخشودگی و تهیه فهرست اسامی افراد واجد شرایط. م - نظارت بر رفتار مجرمان بعد از آزادی مشروط یا تعلیق تعقیب یا تعلیق مجازات و اقدامات لازم با استفاده از امکانات سازمان برای هدایت وکمک آنان در زمینه‌های اخلاقی و اجتماعی. ن - تأسیس مراکز مراقبت بعد از خروج به منظور راهنمایی، کمک به اشتغال و بازپذیری اجتماعی مجرمان بعد از آزادی یا در شرایط محکومیت به‌تبعید یا اقامت اجباری و تعلیق و آزادی مشروط. س - تنظیم و اجرای برنامه‌های لازم به منظور بالابردن آگاهی عمومی در زمینه مقررات جزایی با استفاده از وسائل ارتباط جمعی. ع - تهیه طرحهای کارآموزی مددکاران اجتماعی کارکنان اداره دادگاههای اطفال و کانونهای اصلاح و تربیت و آموزش ضمن خدمت کارکنان مزبورو قضات دادگاههای اطفال و اجرای این طرحها. تبصره - احداث و اداره تبعیدگاه و زندان و کارگاههای کشاورزی و صنعتی موضوع این اساسنامه با شهربانی کشور شاهنشاهی و مؤسسات درمانی‌مذکور با وزارت بهداری و بهزیستی با رعایت نظر سازمان اقدامات تأمینی و تربیتی خواهد بود. ماده ۴ - سازمان دارای یک رییس و یک شورا و تشکیلات لازم است، مسئولیت اداره امور سازمان و اجرای مصوبات شورا به عهده رییس سازمان‌است. ماده ۵ - شورای سازمان تشکیل می‌شود از: ۱ - وزیر دادگستری که ریاست شورا را بر عهده دارد. ۲ - وزیر امور اقتصادی و دارایی یا معاون او. ۳ - وزیر کشور یا معاون او. ۴ - وزیر مشاور و رییس سازمان برنامه و بودجه یا معاون او. ۵ - وزیر بهداری و بهزیستی یا معاون او. ۶ - وزیر آموزش و پرورش یا معاون او. ۷ - وزیر کار و امور اجتماعی یا معاون او. ۸ - دادستان کل. ۹ - رییس شهربانی کشور شاهنشاهی. ۱۰ - مدیر عامل سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران. ۱۱ - یک نفر روانشناس به انتخاب رییس شورا. ۱۲ - یک نفر متخصص علوم اجتماعی به انتخاب رییس شورا. ۱۳ - یک نفر جامعه‌شناس به انتخاب رییس شورا. ۱۴ - یک نفر روانکاو به انتخاب رییس شورا. ۱۵ - چهار نفر از اشخاص بصیر و علاقمند از بین صاحبان مشاغل غیر دولتی به پیشنهاد رییس شورا و با صدور فرمان همایونی برای مدت ۳ سال‌منصوب می‌شوند. ۱۶ - یک نفر نماینده از دانشگاهی که در این زمینه سازمان تحقیقاتی دارد. رییس سازمان بدون حق رأی در جلسات شورا شرکت و اظهار نظر می‌کند. ماده ۶ - وظایف شورا به قرار زیر است: ۱ - تعیین خط مشی کلی سازمان. ۲ - تصویب آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی سازمان با تأیید وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب تشکیلات و آیین‌نامه‌های استخدامی سازمان‌پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور. ۳ - بررسی و تصویب برنامه‌ها و طرحهای مربوط به پیشگیری از ارتکاب جرائم و اصلاح و تربیت و مراقبت مجرمین. ۴ - بررسی و تصویب نظام مؤسسات تأمینی و تربیتی و زندانها. ۵ - بررسی و تصویب بودجه پیشنهادی سازمان. ۶ - اتخاذ تصمیم راجع به هر مسئله دیگری در حدود این اساسنامه که رییس شورا ضروری بداند. ماده ۷ - جلسات شورا در موارد لازم به دعوت رییس شورا تشکیل می‌شود و برای بررسی و تصویب بودجه و تعیین خط‌مشی سازمان نیز در مهرماه هر سال تشکیل جلسه می‌دهد تصمیمات شورا با اکثریت آراء مناط اعتبار خواهد بود. ماده ۸ - ذیحساب سازمان از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی تعیین خواهد شد. ماده ۹ - اعتبارات سازمان از طرف دولت در بودجه سالانه کل کشور منظور و پس از تصویب به صورت کمک در اختیار سازمان قرار خواهد گرفت. اساسنامه فوق مشتمل بر نه ماده و یک تبصره به استناد قانون تأسیس سازمان اقدامات تأمینی و تربیتی پس از تصویب کمیسیونهای امور استخدام ودادگستری و امور اقتصادی و دارایی مجلس سنا در جلسه روز سه‌شنبه ۲۵۳۶٫۹.۱۵، به ترتیب در جلسات شنبه هشتم، چهارشنبه دوازدهم و شنبه‌پانزدهم بهمن ماه دو هزار و پانصد و سی و شش شاهنشاهی به تصویب کمیسیونهای امور استخدام و سازمانهای اداری، امور اقتصادی و دارایی ودادگستری مجلس شورای ملی رسید. رییس مجلس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی