مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ آذر ۱۲۸۸ نشست ۱۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم |
مجلس شورای ملی ۲۴ آذر ۱۲۸۸ نشست ۱۹
جلسة ۱۹
مذاکرات یوم پنجشنبه دوم شهر ذیحجه الحرام ۱۳۲۷
مجلس دو ساعت قبل از غروب منعقد شد چون رئیس حضور نداشتند نایت رئیس دوم ممتاز الدوله مجلس را افتتاح کردند معاضدالملک خلاصه مذاکرات جلسة قبل را قرائت کردند.
نایب رئیس ـ در این خلاصه نظری هست.
مؤتمن الملک ـ یک مسئله از طرف بنده پیشنهاد شده بود در باب ضرب نقره و در خلاصه قید نشده است و دیگر آنکه آنچه راجع به مواد نظامنامه است و رای در آن داده شده در این خلاصه قید شده است اگر بنا بشود هر چه در نظامنامه خوانده می‌شود و دیگر آنکه اشاره نشده است که راپورت کمیسیون بودجه موقتی چه بود.
اسدالله میرزا ـ دیروز در اینجا دو رای گرفته شد و هر رای که گرفته می‌شود باید در خلاصه قید شود و اینکه آقای مؤتمن الملک می‌فرمایند گمان می‌کنم جوابش را همان رای اولی بدهد که مسکوت عنه بماند تا جلسه ثانوی توضیحات داده شود بعد یکی اظهار کرد که رای بگیریم یا نگیریم اکثریت تصویب کردند که مذاکرات کافی است و باید رای گرفت آنرا می‌بایست در صورت مجلس قید کرد.
نایب رئیس ـ صورت خلاصه درست می‌شود و مجدداَ قرائت می‌شود موضوع مذاکرات امروز هم مباحثه در بقیه نظامنامه داخلی است.
مؤتمن الملک ـ قبل از این که شروع به مباحثه می‌شود بنده عرض دارم و آن این است که بنده گمان می‌کنم بلکه حتم دارم که این نظامنامه به ترتیبی که ما مباحثه می‌کنیم و رأی می‌گیریم یک چیز مجهول مهملی خواهد شد این شرایطی که در مورد دو اثر قانونی در این نظامنامه قید شده است این شرایط را هیچ مراعات نکردیم راست است که چون هنوز نظامنامه نگذشته است نمی دانیم شرایط را مراعات کنیم ولی چون این مسئله اساسی است می‌شود همین مسئله را از خود نظامنامه بیرون آورد او این است البته هر وقتی که از یک لایحه قانونی مذاکره می‌شود دو شور باید بشود شور اول باید در خود لایحه شور کرد و در کلیه مباحثه کرد یعنی در آن لایحه بطور کلی و روی هم رفته باید مباحثه شود و در دفعه ثانی داخلی می‌شود به مواد نظامنامه ولی بعد از آنکه یک به یک مواد آن را مباحثه می‌کنند دیگر رأی نمی‌گیرید چرا برای اینکه ممکن است یک ماده که رأی گرفتیم مثلاَ ماده ۱۹ بعضی مطالب به نظر ما صحیح نمی‌آید او را جرح و تعدیلش کنیم همین که او را می‌خوانیم قبل از اینکه ملتفت شویم رأی می‌دهیم بعد معلوم می‌شود ماده ۱۹ صحیح بوده است ولی چون ۱۹ را رأی دادیم ماده ۲۵ را چون مربوط بوده است مجبور می‌شویم که او را جرح و تعدیلش کنیم اگر به این ترتیب برویم به آخر نظامنامه که می‌رسیم می بینیم که تمام را تغییر داده‌ایم بدین جهت بنده عقدیه‌ام این است چنانچه تمام لوایح قانونی را مراعات کنیم اول باید تمام مواد را یک به یک مباحثه کنیم تا آخر در ضمن این مباحثات آن موادی که به هم مربوط هستند و مذاکره شده آنها معلوم می‌شود در دفعه ثانی شروع می‌کنیم برای رأی دادن و اگر این کار را بکنیم بنده گمان می‌کنم بیخود مباحثه می‌کنیم برای اینکه یک چیز بی معنی خواهد شد و این مسئله را بنده پیشنهاد می‌کنم که از امروز به بعد این مواد را که می‌خواهند رأی بگیرند همین قدر مباحثه کنیم اگر توضیحاتی لازم است داده شود تا برسیم به آخر نظامنامه بعد از آنکه به آخر نظامنامه رسیدیم آن وقت شروع می‌کنیم به دادن رأی درباره مواد بدون مباحثه دیروز هم یک اشتباه کلی در آخر نظامنامه شد البته خوانده‌اید که نوشته است که هیئت رئیسه منشعب می‌شود به سه شعبه، شعبه اداری – شعبه تقنینیه رئیس دفتر جزء شعبه تقنینیه و مباشرین جزء شعبه اداری است و این در آخر نظامنامه نوشته شده است و مربوط است به ماده هشتم و چون دریروز این ارتباط را ملاحظه نکردیم ماده آخر نظامنامه ضایع خواهد شد پس بهتر این است که این دفعه بدون رأی گرفتن مباحثه شود دفعه دیگر در مواد یکی یکی رأی گرفته شود.
نایب رئیس ـ چون این مسئله تازه پیشنهاد شده است باید نوشته شده و بعد موضوع مذاکره شود حالا باید فهمید که نوشته شده بعد مذاکره شود یا اینکه الآن همین مطلب را موضوع بحث قرار داد.
در این خصوص مذاکرات زیاد شد بالآخره قرار شد رأی گرفته شود در اینکه ماده به ماده رأی گرفته نشود
(اظهار شد اگر رأی در هر ماده گرفته نشود مذاکرات به طول خواهد انجامید ولی معلوم نیست کی مباحثه در باب آن ماده ختم می‌شود و تولید زحمت خواهد کرد.)
جواب گفته شد رئیس مجلس هر وقت یافت مذاکره در آن کافی است و اگر اجازه بدهد همان مذاکرات سابق تکرار خواهد شد که آن وقت اجازه نخواهد داد و می‌گوید مذاکره کافی است.
در این موقع رأی گرفته شد قریب به این مضمون هر که رأی دارد در اینکه در هر ماده در قرائت ثانی لازم نیست رأی گرفته شود و رأی باید در قرائت ثالث گرفته شود قیام نماید (۳۷) نفر قیام نمودند به اکثریت پذیرفته شد.
بعد شروع به قرائت نظامنام شد و تا ماده ۲۹ مباحثه شد و موضوع مباحثه یادداشت شد که دفعه بعد رأی گرفته شود.
مجلس یک ساعت و سه ربع از شب گذشته ختم شد.