مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ دی ۱۳۰۷ نشست ۲۱

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفتم

قوانین بنیان ایران نوین

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ دی ۱۳۰۷ نشست ۲۱

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ دی ۱۳۰۷ نشست ۲۱

مذاکرات مجلس

دوره هفتم تقنینیه

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۳ دیماه ۱۳۰۷ مطابق اول شعبان المعظم ۱۳۴۷

جلسه: ۲۱

صورت‌مجلس روز یکشنبه بیست و سوم دی‌ماه ۱۳۰۷ مطابق اول شعبان‌المعظم ۱۳۴۷

فهرست مطالب:

۱-شور اول نسبت به خبر کمیسیون قوانین مالیه راجع به مالیات ذبایح

(مجلس یکساعت و سه ربع قبل از ظهر بریاست آقای دادگر تشکیل گردید)

(صورت مجلس پنج شنبه ۲۰ دیماه را آٌای اورنگ قرائت نمودند)

غائبین با اجازه جلسه قبل

آقایان: نجومی- میرزا حسنخان وثوق- دشتی- آشتیانی- لرستانی- قوام- تیمورتاش.

غائبین بی اجازه جلسه قبل

آقایان: عمادی- آقازاده سبزواری- حاج رحیم آقا میرزا ابوالفضل- محمدتقی خان اسعد- شیخ محمد جواد – حاج حسین آقا مهدوی- شیخ علی مدرس- حاج حسن آقا ملک- حاج غلامحسین ملک – محمد آخوند.

دیرآمدگان با اجازه جلسه قبل

آقایان: افخمی-دکتر سنگ- اکبر میرزا مسعود- فرشی- حبیبیح عراقی- بزرگ نیا.

دیرآمدگان بی اجازه جلسه قبل

آقایان: زوار- شریعت زاذه- جلائی- مهدوی- بیات.

رئیس- آقای عراقی.

عراقی- بنده راجع به آقای عمادی می‌خواستم عرض کنم معلوم شد خبرش را کمیسیون تصویب کرده است چون غائب بی اجازه نوشته‌اند خواستم عرض کنم که خبر ایشان تصویب شده است. رئیس- آقای زوار.

زوار- مرا غائب بی اجازه نوشته‌اند اگر چه در جریمه دادن حرف ندارم و معتقد هستم که باید خدمت کرد و حقوق گرفت لیکن بنده غایب بی اجازه نبوده‌ام.

رئیس- در صورت مجلس دیگر نظری نیست؟(گفتند- خیر)

رئیس- صورت مجلس تصویب شد

کفیل وزارت امور خارجه- عهدنامهٔ تحریم جنگ را تقدیم می‌کنم.

رئیس- راپورت کمیسیون قوانین مالیه راجع به لایحه ذبایح قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل قرائت شد)

کمیسیون قوانین مالیه لایحه نمره ۴۳۹۵۹ دولت را تحت شور و مداقه قرار داده و با توافق نظر دولت مواد ذیل را تنظیم و برای تصویب راپرت آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده ۱- به وزارت مالیه اجازه داده می‌شود که از هر کشتار گوسفند و بز و بره ۵ر۲ قران و از هر کشتار گاو و گوساله ۵ر۳ قران و ازهر کشتار گاومیش ۵ قران دریافت دارند.

ماده ۲- وزارت داخله مکلف است بتوسط بلدیه‌ها در شهرها وقصبات مسلخ هائی معین نماید که خارج از آنها کشتاری نشود و هرگاه در نقاطی که دارای مسلخ هستند کسی در خارج از مسلخ کشتاری نماید از پنج قران تا یک تومان جزای نقدی خواهد شد.

تبصره- قصبات مملکت را وزارت داخله معین نموده و پس از تصویب هیئت وزراء اعلان خواهد نمود.

ماده ۳- قربانی اضحی و نذور از مقررات ماده ۱و۲ معاف و مستثنی هستند و نیز پس از اجرای ذبایح دریافت نخواهد شد.

رئیس- شور اول و مذاکره در کلیات است. آقای افشار.

افشار- اگر خاطر آقایان نمایندگان محترم باشد در موقعی که دولت لایحه دخانیات را تقدیم کرد و بنده مخالف بودم و عقیده‌ام این بود که لایحه که دولت تنظیم کرده است و بمجلس تقدیم کرده است روی اصول تولید ثروت تنظیم شده و بهتر است بمصرف تحمیل مالیات بشود و در اینجا دولت در نظر گرفته است که این مالیات را تحمیل بمصرف بکند در این تحمیل بنظر من آنطوری که باید قضاوت منصفانه بشود نشده است همه آقایان میدانند که بز و گوسفند و بره از حیث قیمت یک فوق فاحشی دارند مثلا در نقاطی از قسمتهای ایران ممکن است بز بیشتر از یک تومان ارزش نداشته باشد دولت قیمت گوسفند و بز و بره را که در طهران اهالی طهران می‌دهند میزان اساسی مالیات قرارداده است در صورتیکه می‌بایست در اطراف و اکناف مملکت یک تحقیقاتی بکند برای اینکه این لایحه با این مالیات کاملا به طهران تنها که تحمیل نمی‌شود که دولت قسمت طهران را تحمیل بسایر نقاط کرده است باید تمام مملکت را دولت در نظر بگیرد که قیمت

متوسط بز یا گوسفند و بره چقدر است و بادرنظر گرفتن این اصل یک مالیاتی تحمیل کند و یک لایحه تهیه نماید دراینجا براب بز و بره و گوسفند بدون استثناء در ریال دولت مالیات تحمیل کرده است در صورتیکه قیمت بره در قسمت جنوب یا شمال غربی ایران بیشتر از دو هزار نیست و فرض بفرمائید یک کسی که یک بره دارد که بیشتر از دو هزار ارزش ندارد اگر این بره حرام شود سرش را ببرد اولا ببرد مسلخ و ثانیاٌ قیمت این بره که دو قران است دو قران و دهشاهی بدولت مالیات آنرا بدهد بعد سرش را ببرد بنده بااین ترتیب بکلی مخالفم و عقیده‌ام این است که همانطوری که اینها یک تفاوتی از حیث شکل و قیافه و قیمت دارند از حیث مالیات هم باید دولت یک تفاوتی برای اینها قائل شود ثانیاٌ قیمت مزکور را با قیمت وآیات تشخیص بدهد و بعد یک لایحه روی اصول تساوی قیمت یا تناسب قیمت بمجلس بیاورد و با این ترتیب که دولت این لایحه را آورده است بنظر بنده اگر تصویب شود یک تحمیل عمدهٔ خواهد بود برای مردم فقیر و بی بضاعت این مملکت بعلاوه یک فلسفهٔ بزرگی که دولت در تقدیم این لایحه بمجلس اظهار داشت موضوع کسری بود که احتمال می‌دهند در بودجهٔ ۱۳۰۸ داشته باشیم. در کمیسیون بودجه وقتی که دولت حاضر شد بعد از تبادل نظر مفصل اعضاء کمیسیون بودجه نظرشان این بود و دولت هم با این نظر موافقت کرد که اول نسبت به مخارج ما رسیدگی کنیم بعد از آنکه کاملا قسمت مخارج را رسیدگی کردیم به لایحه عوائد امعان نظر می‌کنیم یعنی اگر نتوانستیم از حیث مخارج یک ارقامی را کسر بگذاریم که تکافو بکند این کسری را که دولت احتمال می‌دهد در آخر ۱۳۰۸ در بودجه اش محسوس می‌شود آن وقت البته یک چارهٔ خواهیم کرد و فعلا کمیسیون بودجه کاملا بقسمت خرج رسیدگی نکرده است و یک ارقامی را که شاید در قسمت خرج زائد تشخیصی بدهد و بزند که شاید جبران این کسر متصوره را بکند نکرده است بناء علیه عقیده بنده این است که دولت موافقت بکند که این لایحه امروز از دستور خارج شود و یک امعان نظری در کمیسیون قوانین مالیه در اطراف این لایحه بشود و با مراعات اصول تناسب در قیمت یک لایحه تنظیم شود م بیاید بمجلس و ماهم رأی بدهیم.

وزیر مالیه- با نظریهٔ آقای افشار مخصوصاٌ با قسمت آخرش بنده کاملا مخالف هستم و بنام دولت هم عرض می‌کنم که دولت موافقت با این پیشنهاد‌ها نمی‌کند این لایحه کاملا تحت مطالعه در آمده است و این عدم تناسبی که ایشان اظهار می‌کنند موجود نیست و بهترین دلیل هم این است که این مالیات سالها جاری بوده است و زحمت هم تولید نشده است و حالا هم البته این یک نظری است که اگر آقایان بخواهند یک تفاوت قیمتی ملحوظ بشود یعنی بره را گرانترش بکنند بنده هم موافقم پیشنهاد کنید دو شور دراین قانون می‌شود پیشنهادها می‌رود در کمیسیون قوانین مالیه و آنجا تحت مطالعه در می‌آید و ماهم حاضر می‌شویم البته اگر لازم شد موافقت می‌کنیم برای آنکه حفظ کردن بره از کشتار یکی از راههایش همین است و این قبیل نظریات را اگر آقایان دارند ممکن است در ضمن پیشنهادات اظهار بفرمایند و می‌آید به کمیسیون و در ضمن شور دوم در کمیسیون مذاکره می‌کنیم و موافقت حاصل می‌کنیم.

رئیس- آقای آقاسید یعقوب مخالفید؟

آقاسید یعقوب- بلی.

رئیس- بفرمائید.

آقاسیدیعقوب- بنده با اصل فرمایش آقای وزیر مالیه موافق هستم و با وضع مالیات در این ایام در این حکومت در این دولت مخالفتی ندارم برای اینکه کاملا میدانم که اگر چیزی وضع می‌شود بمصرف مملکت می‌رسد و ازبین نمی‌رود نهایت مصارف در انظار ماها و دولت شاید اختلافی داشته باشد وای اساساٌ مخارج مصرف

مؤسسات این مملکت می‌شود مثلا یک قلم بزرگی که در این بودجه است که کاملا جلب نظر بنده را کرده است دو میلیون و نیم است که بر بودجه قوای نظامی ما و قوای عسکری ما افزوده شده است اینها یک چیزهائی است که بنده فوق العاده متوجهٔ آن هستم حالا با تقدیم این لایحه از طرف آقای وزیر مالیه بنده مخالفم چرا؟ برای اینکه عوائدی که از مملکت حاصل می‌شود دو قسم است یکی عوائد عمومی است که باید بخزانهٔ عمومی وارد و مصارف عمومی بشود یک عوائدی است که مخصوص است مثلا اگر ما بیائیم بر نان یا بر گوشت مالیات قرار بدهیم و برود در خزانه عمومی این مالیات را در سرحد بدهند و صرف طهران بشود یا در طهران بدهند و خرج سرحد بشود خوب نیست و بنده اساساٌ مخالفم بنده عرض می‌کنم امروز بلدیه‌های ما مخصوصاٌ بلدیهٔ طهران در مرئی و مشهد تمام ماها است و بینی و بین اللله خوب کار کرده است و یک طرز نوی به مملکت ما داده است از کارهائی که کرده است از خیابانها و آوردن آب و آباد کردن شهر بعد از آنکه ما می‌بینیم اینجور کار بلدیه پیش می‌رود باید تصویب کنیم که این عایدی صرف بلدیه‌ها بشود بنده عرض می‌کنم که این عایدی مصرف بلدیه باید بشود واگر ما هم نگیریم میکیرند برای اینکه بمجرد اینکه این لایحه آمده است بمجلس گوشت را گران کرده‌اند یک حکایت غریبی است واقعاٌ اینرا خواهند گرفت از مردم حالا عقیده بنده این است که باید این لایحه را وزارت داخله پیشنهاد کنن نهایت چون وزراء مسئلیت مشترک دارند آقای وزیر مالیه این لایحه را داده‌اند عیبی ندارد ولی باید این عواید صرف بلدیه‌های هرجا بشود و برگردد به بلدیه بلدیه طهران می‌بینیم بینی و بین الله تا پول آخرش را بمصرف میرساند و باعث افتخار و سرافرازی یک مملکتی است و باید بلدیه محل داشته باشد تا شهر از هر حیث آباد شود. آقا شهر طهران را به بینید باید با کرجی رد شویم چرا؟ چون پول ندارند آباد کنند خدا میداند دیروز غالب جاها که من می‌رفتم نقشه می‌کشیدم که چطور فرار کنم کرجی لازم داشت چرا؟ برای اینکه پول ندارند که آنجاها را درست کنند اگر ما این پول را بدهیم کارخانه سمنت سازی درست کنیم خیابانها را می‌توانیم درست نمائیم این است نظر بنده تبصرهٔ هم پیشنهاد کرده‌ام حالا آقای وزیر مالیه در این باب نهایت می‌فرمایند بودجه کسر دارد ما در کمیسیون بودجه هستیم اگر توانستیم توافق کردیم و از یک خرجهائی کم کردیم که از آن راه جبران می‌کنیم والا از یک راه دیگر یک مالیات دیگری درست کنند و خوب است این پول را بمصرف بلدیه برسانند.

مرتضی قلی خان بیات (مخبر کمیسیون قوانی مالیه) اظهاراتی را که آقای آقاسید یعقوب فرمودند بنده هرچه فکر کردم خیلی باهم نقیض بود اولا در قسمت اول فرمودند که من در بودجه یک مخارجی را می‌بینم که اسباب کمال امیدواری است آنوقت بعد ملاحظه نفرمودند که چند میلیون کسر است و باید آنرا جبران کرد این مخارجیکه اسباب امیدواری شما است و باید خرج ملکت شود یک عایداتی لازم دارد اگر عایدات نداشته باشد این کسر مخارج را البته دولت نمی‌تواند بپردازد بنابراین وقتیکه شما این مخارج را تصدیق کردید باید عوائدی برایش پیدا کرد که آن مخارج جبران و پرداخت شود. پس اینکه فرمودند این قسمت را بدهند به بلدیه و آن مخارج را هم تصدیق فرمودند آن وقت بودجه مملکتمان کسر دارد و از عهده پرداخت آن بر نمی آئیم در قسمت ثانی که فرمودند (راجع ببودجه) البته در بودجه کل نظریاتی که کمیسیون بودجه باید بکند می‌کند و اگر راه دیگری هم پیدا کنند که بتوانند بودجه را تعدیل کنند آن وقت ممکن است این مالیات را به بلدیه داد ولی حالا که عجالتاٌ بودجه مملکتی کسر دارد خوب است آقا هم موافقت بفرمایند که این مالیات بمصارف بودجه مملکتی برسد و کسر بودجه مملکتی را جبران بکند بعد در موقع خودش اگر توانستند کاری بکنند

خواهند کرد.

رئیس- آقای فیروزآبادی.

فیروزآبادی- بنده امیدوارم انشاءالله یک وقتی برسد در ایران که عایدات مشروع دولت به هزار میلیون برسد (نه پنجاه میلیون و صد میلیون عقیده‌ام این است ولی عایدات مشروع برای کارهای مشروع به این معنی که از معادن خودمان مثل دیگران که از معادنشان استفاده می‌کنند ماهم استفاده کنیم از کارخانجاتی که مملکت ما محتاج به آنها است از آن‌ها استفاده کنیم نه اینکه از یک عدهٔ بگیرند و به دیگران بدهند از یک فقیر بگیرند و به یک عده غیر فقیر بدهند باید یک شکلی کرد که مردم همه راضی باشند باید تناسب قائل شد بین اشخاصی که این پولها را می‌دهند و اشخاصی که این پولها را می‌گیرند بدون تناسب خوب نیست بنده به چند چیز هم عقیده ندارم مالیاتبه بندند یکی به گوشت است مثل اینکه سابقاٌ هم به این عقیده بودند که این مالیات را الغا کردند یکی به نان است یکی هم به آب و به این سه چیز عقیده ندارم اصلا مالیات گذارده شود اگر هم خرجی پیدا می‌شود برای دولت از محلهای مشروع تهیه کنند و به آن مصارف برسانند در اینجا هم آمده‌اند مالیاتی می‌خواهند به گوشت یعنی بر ذبایح قائل شوند در صورتیکه این در واقع تحمیل است در لایحه نوشته‌اند تحمیلی برمردم نیست در صورتیکه تحمیل است و تحمیل بزرگی هم هست چنانچه راجع به نان الان تحمیل شده است مردم نان را یک من دوازده عباسی می‌خورند در صورتیکه گندم خرواری بیست تومان بیشتر دست زارع را نمیگیردبنده خودم داشتم همین مقدار فروختم آن وقت نان را بیست و چهار تومان می‌فروشند چرا؟ چون دولت اداره کرده است و تحت تاثیر دولت واقع شده است گوشت هم فردا همینطور خواهد شد گوشت که امروز چارکی نه عباسی است بواسطهٔ چارکی دو سه شاهی کهبراو افزوده بشود مردم هم چارکی دهشاهی بر آن اضافه خواهند کرد و این یک ضرری برای مردم فقیر بی استطاعت خواهد شد امیدوارم دولت صرف نظر از این قبیل مالیاتها نه ذبایح تنها بلکه کلیه این قبیل مالیاتها بکند و هرجا کسر بودجه دارند از بودجه ماها کسر بگذارند و حقوق ماها را کسر و به تناسب حقوق همه را کسر کنند و آن کسر بودجه را از آن راه اصلاحکنند نه اینکه هر سال بیایند که چون حقوق دیگران را افزوده‌اند بگویند کسر بودجه داریم سال دیگر حقوق ما می‌شود چهارصد تومان حقوق دیگران هم افزوده می‌شود و بودجه کسر می‌آید سال دیگر هم افزوده می‌شود وهی بودجه کسر می‌آید پس باید یک فکر اساسی کرد که مملکت رو به آبادی برود از آوردن مالیات مملکت آباد نمی‌شود و روز بروز مملکت روبه خرابی و ویرانی خواهد رفت امیدواریم دولت از این طریقه صرف نظر کند ووارد طریقه‌های دیگر بشود که اسباب راحتی مردم و ازدیاد ثروت بشود.

وزیر مالیه – تذکری دادند آقای فیروزآبادی راجع به اینکه این مالیات بر گوشت است و تحمیلش هم بر خورنده‌های گوشت خواهد بود آقای آقاسید یعقوب هم در ضمن مذاکرات خودشان فرمودند از حالا گوشت گران شده بنده این مسئله را منکرم یعنی عرض می‌کنم که این مالیات و ما که پیشنهاد می‌کنیم و شما که به آن رای می‌دهید انشاءالله از این نقطه نظر نیست که تحمیل بشود بر گوشت و بمصرف گوشت...

فیروزآبادی – قهراٌ می‌شود.

وزیرمالیه- بنده می‌خواهم از آقای فیروزآبادی بپرسم که بدون اینکه این مالیات وضع شود اگر یک روز صبح بلند شوند به بینند قصابها خودشان رفته‌اند گوشت را گران کرده‌اند تکلیف چه چیز است؟

فیروزآبادی- بلدیه با آنها قرارداد دارد.

وزیر مالیه- خوب اگر یک بلدیه هست و یک مراکزی هست که یکقراردادهائی روی یک حسابهائی دارند و تجاوز از آن حد را روی آن حسابها وقراردادها

نمی‌گذارند بشود همان مامورین با همان حسابها این مالیات هم که گذشت نمی‌گذارند تجاوز شود چرا؟ برای اینکه غیر از گوشت در گوسفند و کشتار یک چیزهائی دیگر هم هست روده اش تجارت دارد بازار دارد پوستش بشرح ایضاٌ سابق براین که این عوارض را عیناٌ از کشتار می‌گرفتند وقتی که موقوفش کردند یعنی از روی نفهمیدگی پیشنهاد کردند بمجلس و مجلس هم قبول کرد نظریات وزارت مالیه را ووزارت مالیه برنخوردن بود به مطلب بعد از آنکه این مالیات الغا شد آقا هیچ شنیدید که گوشت ارزان بشود؟

فیروزآبادی- بلی تفاوت کرد.

وزیر مالیه- هیچ تفاوت نکرد و بنده حاضر هستم از روی صورتها بیایم اینرا به آقا نشان بدهم که در قیمت گوشت هیچ تنزلی پیدا نشد حالا هم آقا اساساٌ مطمئن باشند که این مالیات برگوشت تحمیل نخواهد شد یک اشارهٔ فرمودند به قیمت نان و گرانی یا ارزانی اینرا مکرر بطور خصوصی بنده با آقای فیروزآبادی مذاکره کرده‌ام و ضرری هم ندارد که ذکر این مطلب بطور کلی در مجلس هم بشود باید زندگانی متناسب باشد باهم آقا که می‌خواهند معدنها استخراج شود و جریان‌های تمدن امروزه به این فضا کلیتاٌ‌وارد شود آقای آٌاسیدیعقوب که میل دارند خیابانهای طهران طوری باشد که آدم تویش کرجی نگیرد شهر روشن باشد خیابانها عریض باشد وزندگانیتان برود روی زندگانی ممالک را قیه باید دید آنها گوشتشان را چه قیمت می‌خورند نانشان را چه قیمت می‌خورند بنده می‌گویم اینجا هم به آن قیمت بخورند ولی تناسب باید حفظ بشود نمی‌شود شما بگوئید قیمت زندگانی را بهمان قیمت اولیه که نان و گوشت را می‌خوردند و هیچ این چیزها هم نبود نگاهدارید وقتی که بمرور زندگانی می‌رود در یک خط هائی طبعاٌ این قسمتها هم یک تفاوتی می‌کند آقا این مطلب را نفرمائید اهالی طهران نباید فراموش کنند آن وقتی که نان را به همین قیمت می‌خوردند و گندم از کراچی خرواری دویست و دویست و پنجاه تومان وارد می‌شد البته این چیزها هست وقتی که یک کاری اداره می‌شود معنیش این است که وقتی گندم دویست تومان هم می‌شود بایستی بیاورند و بهیچ قیمت بدهند به مردم و یک وقت دیگری هم که ممکن است نان نصف قیمت تمام شود باز بهمین قیمت بدهند برای اینکه اینها با آن کسر تعادل تعادل بکند الان ادراه ارزاق بواسطهٔ نان طهران چهار میلیون تومان به خزانه دولت و بخزانه عمومی این مملکت مقروض است چرا؟

فیروزآبادی- بواسطهٔ سوء اداره.

وزیر مالیه- چرا باید طهرانی اینقدر عزیز باشد که تمام مملکت پولش را بیاورد اینجا خرج کند (بعضی از نمایندگان – صحیح است) که ما نان را ارزاق بخوریم. امروز که گندم ارزان است اگر یک قدری نان را گران بخوریم چه اهمیت دارد

کازرونی- مذاکرات کافی است.

عراقی- بنده مخالفم.

رئیس- بفرمائید.

عراقی- یک لوایحی که می‌آید و دو شور دارد وقتیکه شور اولش می‌شود بایستی در موادش کاملا صحبت بشود و شور اولش تمام شود و حرف زده شوو برای شور دوم حاضر بشود فوری آقای کازرونی می‌فرمایند مذاکرات کافی است این چیز غریبی است بنده خودم در تمام این مواد حرف دارم راجع به عدم تناسب مواد حرف دارم راجع به عدم تناسب گوسفند و بز و اینها حرف دارم فوری آقای کازرونی می‌فرمایند مذاکرات کافی است این چیز غریبی است؟

رئیس- رای گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانیکه موافقند قیام فرمایند.

(معدودی برخاستند)

رئیس- تصویب نشد آقای کازرونی.

کازرونی- عرض کنم بنده هم معتقد هستم که بایستی مالیات را طوری قرارداد که نسبت به وزن گوشتی که مصرف می‌شود متساوی باشد یک بره که چهار من

گوشت دارد نسبت به یک بره که بیست من گوشت دارد..

بعضی از نمایندگان – بره بیست من گوشت ندارد

کازرونی- نسبت به میشی که بیست من گوشت دارد..

بعضی از نمایندگان- میش هم ندارد.

کازرونی- آقایان می‌خواهند بگویند ما بطور جدی حاضر نیستیم صحبت بشنویم یا صحبت بداریم ولی بنده بطور جدی هستم بنده حالا اینجا بره نیاورده بودم بفروشم که آقا خیال کرده‌اند وزنش کمتر است و من می‌خواهم پولش را زیاد بگیرم عقیده بنده این است که اگر طوری بشود که تعدیل بشود به حسب وزن بهتر است والا گوسفندی که گوشت زیاد دارد و آنکه کم دارد از همهٔ اینها دو ریال گرفته شود گمان می‌کنم یک اسباب اختلالی در فروش پیدا شود.

رئیس- آقای زوار.

زوار- عرض کنم که بطور کلی یک دولتی که طرف اطمینان مجلس شورای ملی است البته در لوایحی که می‌آورد خودش بیشتر منافع و مضرات آنها را در نظر می‌گیرد و بمجلس پیشنهاد می‌کند ولی باید دید ما که از دولت امنیت می‌خواهیم امنیت قضائی می‌خواهیم و از آن طرف هم دولت اعلان می‌کند کسر بودجه داریم و از یکطرف هم اطلاعات خودتان دخیل است که حقیقتاٌ این مالیات یک مالیات میشومی از سابق بوده است و از بره هم مالیات میگرفته‌اند و حالا نمیدانم این بز بی پیر از کجا همچو عزیز شده است پیش ماها که وقتی که می‌خواهند به بز یک مالیات مختصری وضع کنند که در بودجه مملکت خیلی موثر است و برعکس براهالی هم چندان ضرر ندارد اینقدر هواخواه پیدا کرده است..

فیروزآبادی- خوراک فقراء است.

زوار- اجازه بفرمائید بنده عرض می‌کنم دولت بیشتر حالا عرض نمی‌کنم بیشتر ولی در حدود وظائف و مسئولیت خودش اینرا سنجیده است و یکلایحه که مطابق با منافع عمومی می‌باشد آورده است و تقدیم نموده است آقای آقا سیدیعقوب می‌فرمایند که اینرا وزارت مالیه مستثنی کنند بنده چطور می‌توانم تعجب نکنم که بشود عایدات مملکتی را از وزارت مالیه مستثنی و منها کرد زیرا زحمت کشیده‌ایم و عایدات را تمرکز داده‌ایم در وزارت مالیه آن وقت بیائیم یک مالیات را مستثنی کنیم برای اینکه میل نداریم مال طهران در جاهای دیگر خرج شود در صورتیکه گیلان و آذزبایجان و سرحدات حکم واحد را دارند بنده عرض می‌کنم اگر بنا شد این میزان عایدی منحصر به طهران هم باشد بید یک مرکز آبرومندی داشته باشیم بنده هیچ فرقی نمی‌گذارم که یک ضرر محسوسی باشد در اینکه بره یک یا دو من یا سه من تصور شود ولی از آنطرف که دولت یم مخارجی دارد و صریحاٌ هم اظهار می‌کند که کسر بودجه داریم شما خوزستان می‌خواهید بلوچستان می‌خواهید امنیت می‌خواهید اضافه قشون می‌خواهید آنوقت یک مالبات کوچکی را هم که برای تکمیل بودجه می‌آورند مخالفت می‌کنید اینکه در حقیقت کوسه و ریش پهن است خوب است آقایان دقت بفرمایند که اولا بودجه مملکت درست شود بعد بپردازید باین چیزها.

رئیس- آقای دشتی.

دشتی- بنده دو چیز را لازم میدانم بطور مقدمه عرض کنم یکی یک مطلبی است که از آخر دوره ششم معمول شده است که در جواب مخالفین لوایح گفته می‌شود (واین منطق غلطی است) که چون یک دولتی طرف اطمینان اکثریت مجلس است نباید در لوایحش بحث کرد اگر اینطور باشد دولت لوایح را می‌آورد چه کند؟ دولت این لوایح را می‌آورد اینجا که در آنها بحث بشود به کمیسیونها برود و در آنها بحث و صحبت بشود عقاید مردم را نباید ترور بزه کرد ممکن است یک عدهٔ موافق با دولت باشند ولی در یک لایحه مخالف باشند این یک مسئله مسئله دیگر

کفایت مذاکرات است ما در دستور هیچ نداریم نه جلسه آینده نه جلسه‌های بعد بگذارید در لوایح صحبت شود چه اهمیت دارد عرض می‌کنم این لایحه را که دولت تقدیم مجلس کرده است بنده نمیدانم از چه لحاظ تقدیم نظر کسر مخارج تقدیم کرده اشد یا از نقطه نظر خود آ“ مالیات یعنی برای یک مخارج مخصوصی آنرا تقدیم بکند عرض می‌کنم اگر از لحاظ کسر مخارج باشد باید در مقدمه لایحه دولت علت کسر مخارج را ذکر کند که برای چه بودجه مخارج کسر آمده است اینرا باید تشخیص کنند و آن مخارجی که ضرورت داشته است آنرا هم نشان بدهند و در مقابل آن مخارجی که ضرورت داشته است و عایدی نداشته‌اند این مالیات را وضع نمایند و بگویند که ضرورت دارد ولی در مقدمه لایحه بهیچوجه اشاره نشده است علاوه براین بر فرض اینکه نقطه نظر این باشد یکی از آقایان نمایندگان که گویا آقای زوار بودند فرمودند شما که از دولت همه گونه اصلاحات میخواهیدباید مالیات وضع کنید این کاملا مورد تصدیق است ولی بعقیده بنده نباید مالیات را برروی حوائج عمومی وضع کرده و بالاخره در وهله اول باید مالیات روی زوائد وضع شود گوشت از حوائج اولیه زندگانی اهالی این مملکت است مردم بی خون فقیر بدبخت این مملکت اگر گوشت هم نخورند نمی‌توانند زندگانی کنند

ملاحظه بفرمائید یکی از غلطهای خیلی فاحش این است که اتومبیل را از مالیات معاف کرده‌اند آن وقت برگوشت مالیات وضع می‌کنند حالا بر فرض اینکه از نقطه نظر حمل مال التجاره و از نقطه نظر خوبی ادارهٔ طرق و شوارع مایل بودید که کامیونها معاف باشند که مال التجاره بهتر حمل و نقل شود آن چیزی بود ولی اتومبیل‌های سواری را چرا معاف کردید کسیکه هشتصد تومان می‌دهد اتومبیل می‌خرد پنجاه توامنهم بدهد بدولت یک کسی که هزارو پانصد تومان قیمت اتومبیل می‌دهد صد تومان هم بدولت بدهد یک کسی که سه هزار تومان اتومبیل می‌خرد چهارصد تومان هم بدولت بدهد آنوقت شما آنرا معاف می‌کنید از مالیات ولی به گوشت که باید بدبختها و فقرا بخورند به آن مالیات می‌بندید اگر نقطه نظر دولت جبران کسر مخارج است باید برزوائد زندگی مالیات وضع کند نه اینکه مالیات را از زوائد و فضول زندگی بردارید و بر حوائج و ضروریات زندگی مردم مالیات وضع کنید این یک اصلاح وارونه ایست به عقیده بنده ولی در مقدمه لایحه آنطوریکه دولت اشعارداشته است گویا از نقطه نظر کسر مخارج نیست و برای اصلاح امر روده و نظارت صحی بر گوسفندان و کشتارها است مسئله روده یکی از کارهای خیلی خوب است یعنی نظارت در امر روده همانطورکه در لایحه ذکر شده است سابقاٌ یک عوائد زیادی از روده حاصل می‌شد و یک صادرات زیادی از این راه داشتیم و الان بکلی از بین رفته است و شاید سالی چهل پنجاه هزار تومان هم نداشته باشیم و همانطوریکه در مقدمه لایحه ذکر شده است بعضی از ممالک اصلا بکلی قدغن کرده‌اند که روده وارد مملکتشان نشود و اگر اینطور باشد خیلی جای تأسف و بدبختی است اگر این پول را بخواهند برای این کار خرج کنند به عثیدهٔ بنده می‌ارزد یعنی فقط این مالیات را وضع کنند که کشتارها را در تحت نظارت صحی در بیاورند و روده را هم نظارت کنند و صادرات مملکت زیاد شود زیرا حقیقتاٌ یک خرج انتفاعی است ولی در هر صورت این مالیات گزافی است برای اینکه بنده یادم می‌آید دو سال یا سه سال پیش یک شخص المانی یک پیشنهادی کرده بود راجع بهمین مسئله و حاضر شده بود که تمام رودهای کشتار ایران را دولت به او واگذار کند و از بابت هر روده یکقران یا یکقران و پنجاهشاهی بدولت بدهد و مسلخ هم در تمام شهرها دائر بکند یک پولی هم که سال بسال زیاد می‌شد و سال دهم تقریبا چهل هزار تومان می‌شد حاضر بود بودلت بدهد که از بابت همان قیمت روده تمام این مخارج را می‌کرد روده را هم از مردم می‌خرید پول هم بدولت می‌داد اگر اینطور باشد چه بهتر از این. ولی اینجا آمده‌اند برای هرگوسفندی

و هر بزی دو قران و دهشاهی مقرر کرده‌اند که بگیرند در صورتیکه او گویا هر کشتاری یکقران و دهشاهی یا یکقران و پنجشاهی بدولت می‌داد نظارت صحی را هم می‌کرد حالا بنده درست جزئیاتش را یادم نیست ولی تصور می‌کنم یک نسخه جزو نوشتجات بنده باشد پس بنابراین برای این محل یعنی برای نظارت صحی کشتار مملکت و اصلاح روده این مالیات زیاد است حالا قطع نظر اینکه حقیقة این یک تحمیلی است بر مردم و همینطوری که گفته شد یک بز که شش هفت قران می‌ارزد در قران و دهشاهی نباید برای مالیاتش بدهد علاوه براین برای این مخارج هم زیاد است عرض کنم که راجع بگرانی ارزاق هم یک اشتباهی دیگر بود که آقای وزیر مالیه در ضمن فرمایشات بان اشاره کردند این اشتباه (که شنیدم در فراکسیون هم صحبت شده بود) باید رفع بشود که گرانی ارزاق علامت ثروت و ترقی مملکت قلمداد می‌شود اینطور نیست آقا گرانی ارزاق است نتیجه است نه علت یعنی در یک مملکتی که ثروت زیاد می‌شود و پول زیاد می‌شود دلیل برآن است که مردمش ثروتمند هستند ولی حقیقة باید حالا نگاه کرد در مقابل وضع این مالیات کدام یک از منابع ثروت این مملکت بکار افتاده و چیزی که باعث نگرانی علاقه مندان به مملکت است این است که بهیچ یک از منابع ثروت این مملکت دست زده نشده است و اقدامی نشده است

غیر از طرق و طرق مراسلات و البته این یک اقدامات خیلی خوبی است که تابحال دولت کرده است و خوب هم پیشرفت کرده ولی نسبت بزراعت نسبت به صنعت تا بحال هیچ اقدام نشده است حتی نسبت به معادن هیچ اقدام نشده است مثلا در خوزستان الان مردم محتاج پنجاه هزار تومان هستند اگر یک بانکی آنجا باشد که پنجاه هزار تومان بزارعین بهر یک هزار تومان و پانصد تومان قرض بدهد زراعت خوزستان دو برابر این خواهد شد و تا بحال در این باب هیچ اقدامی نشده است بنابراین گرانی ارزاق علت یعنی علامت ثروت مملکت نیست گرانی ارزاق معلول باید باشد اگر ما بیائیم بیخود ارزاق خودمان را گران بکنیم و اسمش را بگذاریم که ما ثروتمند شده‌ایم این صحیح نیست یک قطعه نظرهای دیگری هم داشتم که حالا دیگر لزومی ندارد.

وزیرمالیه- با مقدمه فرمایشات آقای دشتی نمایندهٔ محترم راجع به بحث در لوایح کاملا بنده موافقم و مخصوصاٌ گذشته از اینکه این لوایح که تقدیم می‌شود برای این است که بحث بشود ولی درمالیات گذاری و قانون گذاری یک بحثهای خیلی مهمی دارد و چیزهائی که طرفین ممکن است غفلت داشته باشند و در ضمن مذاکرات واضح بشود و موجب بازی ذهن بشود مطالبی را که اظهار فرمودند یکیش این بود که علت وضع این لایحه را اساساٌ پوشیده‌اند که برای چه وضع شده است و نظر دولت در پیشنهاد کردن این مالیات چه بوده است روزی که بنده لایحهٔ بودجه را آنطوری که ما تنظیم کردیم مقداری کسر خرج دارد و برای پیش بینی اینکه این کسر خرج تامین بشود یک قسمت انتظار ما از ازدیاد عوائد منابع موجوده است که بواسطه حسن داره بیشتر ار اینهم که پیش بینی شده است شاید بدهد برای یک قسمتش هم دولت در نظر دارد یک لوایحی تقدیم کند من جمله (خیر من جمله نبود اسم بردم) دو لایحه یکی لایحه دخانیات و یکی لایحه ذبایح پس یکی از عللی را که دولت در پیشنهاد این لایحه داشت آرزو بعرض آقایان رساندم یک علت دیگر هم بود آنرا هم باز عرض کردم حالا هم بنده تکرار می‌کنم مامقید هستیم باینکه عوائد این مملکت را کلیه خواه کسر خرج داشته باشیم خواه نداشته باشیم از هر مبلغ که ضرر نداشته باشد زیاد کنیم اینهم روی یک اصل و یک عفیده ایست که هر جا را ما فکر کنیم سراغ کنیم پیدا کنیم که بشود وضع یک قانونی کرد برای ازدیاد عوائد بدون اینکه یک عکس العملی اینکار داشته باشد که آن عکس العمل به تناسب ضررش بیشتر نباشد ما آن قانون را بیاوریم و تقدیم کنیم و درتحت نظر آقایان

بگذاریم اگر موافقت فرمودید بموقع اجرا بگذاریم اینهم یک علت اختلاف کجا پیدا می‌شود؟ ممکن است در اینجا پیدا بشود که آیا این منبع خوب منبعی است یا بد است من یفین دارم خود آقای دشتی که اظهار مخالفتی کردند ازنقطه نظر کلی مطلب اگر معتقد می‌شدند که این مالیات یک تحمیلی بر مردم ندارد برگوشت خود ندارد می‌گفتند که این خیلی خوب قانونی است از برای اینکه رقمش خیلی کم است درد سرش خیلی کم است مردم همعادت کرده‌اند و این مالیات را داده‌اند زحمتی هم بکسی ندارد بهتر از این چه می‌شود؟ البته با یک چیزی که در این مملکت بدون زحمت می‌شود هفتصد هشتصد نهصد هزار تومان از این ممر عایدی پیدا کنیم موافق هستند منتها اگر مخالفند برای این است که عقیده داذند که این منبع عایدی منبع خوبی نیست و علتش هم این است که تحمیل می‌کند بگوشت که مصرف عمومی است و همه کس به آن احتیاج دارد و حتی المقدور باید ارزان کرد صحیح اگرنظر این باشد صحیح است ولی عرض کردم اینجا ما اختلاف داریم ما یک نظربی داریم بنده اینجا گفتم تکرارش هم بیمزه می‌شود ما پیش خودمان حسابهامان اینطور است که تحمیل بر گوشت نمی‌شود و دلایلی هم باز ممکن است مفصل تر واز روی حساب در کمیسیون وقتی که پیشنهاد آقایان می‌آید آنجا بعرض آقایان برسانم که ببینید نظر ما در این قسمت از روی حساب هست یا نیست پس دو علت را بنده ذکر کردم یکی اینکه در قسمت بودجه اینطور بعرض آقایان رسید

یکی هم اینکه اساساٌ اگر ما بتوانیم عوایدمان را زیاد کنیم باید بکنیم یک اشاره فرمودید بشرحی که درمقدمه لایحه بعرض رسید راجع بقضیهٔ نظارت روده و مسئله صحی کشتار از نقطه نظر مصرف داخلی اینجا مطلب را بنده معطوف می‌کنم و متصل می‌کنم به آن قسمت اخیر فرمایشاتشان که راجع به ازدیاد منابع ثروت فرمودند که ما راجع به ثزوتمان کاری نمی‌کنیم روده یکی از مال التجاره‌ها است بازار دارد ممکن است بازارش بهتر بشود خریدارش بیشتر بشود و ازاین راه به ثروت عمومی مملکتمان افزوده شود در دوسه سال قبل از این که بنده درست در خاطر ندارم ولیکن گویا در مقدمهٔ لایحه عرض کرده باشم یک موقعی از این ممر یک مبلغی که تقریباٌ از یک میلیون و دویست هزار تومان هم بیشتر می‌شد وارد این مملکت می‌شد در صورتیکه نه تهیه روده بطرز خوبی بوده و نهتجارتش تجارت خوبی بوده و نه ما بازار آنرا آنطوری که باید می‌دانستم بمرور این مبلغ آمده است پائین و در این دوسه سال اخیر به تناسب شاید بشود گفت که خیلی کم شده بدرجهٔ که دارد از بین می‌رود رفتنش که در آتیه مقطوع است چرا برای اینکه یکی از بزرگترین بازارهای دنیا که امریکا است اصلا ورود رودهٔ ایران را بخاک خودش غدقن کرده است روسیه که یکی از بازارهااست از روده هائی که میخریدندو برای مصرف در آن گوشت میگذاردند یک اشخاصی که برده بودند و در آنجا اشخاصی که خورده بودند مرده بودند بعد معلوم شده که این روده‌ها روده‌های گوسفندی مریض بوده شاربن داشته یا فلان مرض را داشته و ازاین جهت به آنجا هم یک سکتهٔ بزرگی خورد ما البته در نظر داریم این مال التجاره یا هر مال التجاره دیگری که بتوانیم ترویج کنیم و برایش بازار پیدا کنیم و اگر هم باید یک مصرفی از صندوق عمومی برای اینکار لازم است ما بایستی پیش بینی اینکه در مسلخ‌ها همه جا نظارت صحی بکنند در خود کشتار نظارت بکنند در مصرف داخلی اولا از مرض مصون باشد ثانیاٌ وقتیکه خود کشتار نظارت درش شد یک قسمت عمده سلامت روده آن کشتار هم تأمین شده است گذشته از این در مراکز مهمی که در این مملکت روده را عمل می‌آورند و مال التجاره می‌کنند در آنجاها هم ما یک نظارتی بکنیم این کارها خرج دارد شاید دویست هزار تومان صدو پنجاه هزارتومان صد هزارتومان ولی اینکارها خرج داردهمانطوری که عرض کردم ما

هر جا بتوانیم عایدات را زیاد کنیم لایحه می‌آوریم و از مجلس تقاضای موافقت می‌کنیم همانطور هم کجا از این قبیل مخارج را لازم بدانیم در بودجه‌ها اضافه می‌کنیم منتها تفاوتی که در اینجا پیش نظر بنده و نظر نمایندهٔ محترم هست این است که مناسبتش را د نظر بگیریم بنده عرض کردم وضع این مالیات را فقط برای این خرج نمی‌خواهیم بنده وضع این مالیات را می‌خواهم برای پیدا کردن عایدی برای مملکت بعد هم از عواید عمومی مملکت جزء مخارج عمومی می‌خواهم هر چه برای اینکه تجارت روده بواسطه نظارتی که دولت خواهد کرد بهتر بشود پس ملاحظه میفرمائید اینکه فرمودید در ازدیاد ثروت اقدام نمی‌شود منابع ثروت را ما تشویق نمی‌کنیم ای بسا مواقعی لازم می‌شود که باید برای ازدیاد ثروت یک مصرف هائی کرد این خرجها را بایستی تا وقتیکه اشخاص کمپانی‌ها شرکتها خودشان می‌کنند دولت نکند یک قسمت از این خرجها هست که اصلا کار شرکتها و کمپانی‌ها نیست.

نظارت صحی- اگر یک کمپانی هم می‌آمد و روده را می‌خواست از شما همانطور که آقا گفتند می‌گرفت که یک حقی بدهد باز باید نظارت صحی در طرز تهیه روده را دولت بکند پس باید اینها را از صندوق عمومی در جزء بودجهٔ عمومی خرج کرداز این لحاظ عرض کردم در نتیجهٔ تعادل از هر ممری ممکن است باید عوائد را زیاد کرد بعد هم برای هر ممری لازم است از مخارج مضایقه نکنیم آقای دشتی یک فرمایشات دیگری کردند و اشاره فرمودند بمذاکراتی که بنده اینجا کردم راجع بگرانی و ارزانی ارزاق و اینکه گرانی را نبایستی گفت علامت ثروت است و ارزاق را گران کنیم که ما از با ثروتیم بنده که همچو عرض نکردم نمیدانم رواتی که از مذاکرات من برای ایشان خبر آورده‌اند حاذق بوده‌اند و تا چه اندازه حاذق بوده‌اند و تا چه اندزه دقیق بوده‌اند در مذاکرات و ای تشخیص در هر صورت بنده این عرض رانکرده‌ام و در فراکسیون هم اشخاصی که در اطراف این مطلب مذاکره کردند نظرشان این نبود ما نمی گوئیم ارزاق را باید دستی دستی گران کرد برای اینکه بعد بگوئیم ولی می گوئیم اگر شما قاتل و معتقد باشید که حساب قیمت نان و گوشت را در مقابل بیست و پنج سال و سی سال قبل بگذارید و هر وقتی که پیش آید با طبیعت با هر دلیل دیگری آنرا ترقی بدهد شما هر یک یک مقایسه بکنید با هم وای امان ارزاق گران شد اینرا نباید گفت همانطوری که ارزاق را دستی دستی نباید گران کرد و گفت مملکت با ثروت شده است همانطور هم نمی‌شود انتظار اینراداشت که ما باید گوشتمان و نانمان یا سایر ارزاقمان بهمان ترتیب ارزان پنجاه سال قبل باشند نظر ما ای بود مثلا توجه بفرمائید اگر سابق براین بازار تجارتی برای روده نداشتیم یا نمی‌توانستیم آ تجارت را بکنیم احتیاجی هم نداشتیم باینکه یک خرجی بکنیم برای نظارت صحی و اگر امروز یک تجارت رودهٔ داریم و احتیاج پیدا کردیم به یک نظارت صحی و این نظارت صحی ب قیمت همان کشتار افزود ما نباید بگوئیم که نمی‌شود این کار را کرد تمام ما به الاختلاف منحصر بدو مطلب است یکی این است که بایستی توفق بدهیم و ببینیم آیا این لایحه باین ترتیبی که ما وضع می‌کنیم تحمیل بر قیمت گوشت هست یا نیست یکی هم این است که آن روز عرض کردم حالا هم در نتیجهٔ عرایضم تذکر می‌دهم برای اینکه آقا فرمودید یک تاجری می‌آمد روده را می‌آورد مگر حالا یک چنین تاجری پیدا نمی‌شود که این کار را بکند؟ مگر الان این روده را از کی می‌خرند؟ این روده را ازهمان قصاب می‌خرند اگر یک تفاوتی و تحمیلی پیدا می‌شود در قیمت روده پیدا می‌شود خوب هم هست هیچ ضرری هم ندارد و بگذارید بشود.

دشتی- دیگری می‌دهد مالیاتش را

وزیر مالیه- نه آقا اینطور نیست برای اینکه این روده مال صاحب کشتار است او پولش را می‌گیرد و اگر امروز این روده را باین قیمت می‌فروشد فردا آنرا بخریدار گرانتر خواهد فروخت خریدارش هم گرانتر خواهد خرید برای اینکه تفاوت نمی‌کند بازارش هم برای تاجر بهتر می‌شود بروده وروده درست عمل میابد باز هم خوب است پس اگر درست دقت بفرمائید می‌بینید خوب است یکی دیگر از اختلافات ما بر سه نوع و تفاوت قیمت است که آقای افشار و بعضی آقایان دیگر فرمودند اینرا هم عرض کردم نظری است قانون دو شور دارد یک شورش مانده است آقایان هر پیشنهادی دارند می‌فرمایند در کمیسیون با هم مذاکره می‌کنیم بحث می‌کنیم ما اینطور تصور کرده بودیم که اگر عین نرخی که سابقاٌ معمول بوده بدون اینکه تفاوت کند دو مرتبه برقرار کنیم اهمیتی ندارد این یک محاسنی دارد آقایان عقیده تان این طور نیست؟ پیشنهاد بکنید بحث می‌کنیم ما نمی گوئیم که حتماٌ باین صورت بگذرد ما تصور می‌کنیم این صورت بهتر از همه صورتها است حالا اگر آقایان پیشنهاد فرمودید و بحث کردید ما را متقاعد فرمودید که یک صورت دیگری هست که از این بهتر است ما آنرا قبول می‌کنیم.

رئیس- آقای ملک مدنی.

ملک مدنی- بنده وارد این بحث نمی‌شوم که آیا وضع این مالیات بر یک جماعتی است که آیا تحمل پرداخت آنرا دارند یا نه اینرا آقای دشتی به عقیده بنده کاملا توضیح دادند و توضیحاتشان هم خیلی صحیح بود ولی آقای وزیر مالیه فرمودند که بیشتر نظرشان از تقدیم این لایحه نظارت صحی روده و مراعات این است که تجارت روده یک نکثی درخارج پیدا کرده است.

وزیرمالیه- بنده اینطور عرض نکردم عرض کردم اصل نظر ما عایدات است و از این راه هم میشودخرج کرد.

ملک مدنی- و ضمناٌ یک قسمت هم راجع بوضعمالیات فرمودند شما در غالب ولایات در صورتیکه مدتی است این مملکت صحیه تأسیس شده است مأمور صحیه ندارید حالا هم که این قانون از مجلس گذشت بچه طریق شما می‌توانید این مسلخ‌ها و آن کشتارهائی که می‌شود کنترل کنید؟ غالب شهرهای ایران مأمور صحیه ندارد اگر میفرمائید غیر از این است بنده خودم از حوزه انتخابیه خودم عرض می‌کنم که نهاوند و تویسرکان از شهرهای درجه سوم است و قصبه و شهر کوچکی هم نیست در آنجا هنوز مأمور صحی ندارید.

رفیع- پول نداریم.

ملک مدنی- اگر شما نظرتان این است که بالاخره موفق باین بشوید که تجارت روده را کاملا از نظر صحی تامین کرده باشید یک مقداری از این مالیات را تخصیص بدهید بصحیه یا بشرط اینکه مامورین صحی در تما شهرهائی که بلدیه هست داشته باشید و همان مامور صحی مسلخ‌ها را کنترل کند و اگر این نظر باشد ممکن است مجلس هم موافقت کند و ای دو نتیجه دارد یکی اینکه در نتیجه بودن مامور صحی در یک ولایتی مردم استفاده می‌کنند و عجالة تب و نوبه و یک امراض جزئی که هست از آن مامور استفاده می‌کنند این یک قسمتی است که بعقیده بنده همین جا مورد دارد که آقای وزیر مالیه هم موافقت کنند و یک مقدار اینرا بصحیه تخصیص بدهند که هم مامورین صحیه در ولایات باشند و هم آن منظوری که فرمودند تأمین شده باشد و مردم استفاده کرده باشند این یک موضوع موضوع دیگر راجع به اختلاف نظر است در تفاوت مالیات گوسفند و بزکه آقای زوار فرمودند که نمیدانم بز چه تقصیری کرده است که اینجا مورد بحث شده است بز اساساٌ در ولایات نرخش معلوم است که نازل است در طهران هم همینطور است حالا اگر قصابها ما برخلاف رویه بز و گوسفند را مخلوط می‌کنند و با هم می‌فروشند این بعقیده بنده یک کار خلافی است و باید بلدیه جلوگیری کند که کشتار اینها مجزا باشد بز علیحده گوسفند علیحده در ولایات اینها با هم تفاوت دارد

خود بنده که اغلب در کمیسیونهای بلدیه ولایات بوده‌ام همین نظر را در آنجا اتخاذ می‌کردند بز در ولایات یکی ششقران هفتقران هشتقران فروش می‌رود فوقش نه قران آنوقت دو ریال مالیات بدهد و گوسفندی که لااقل چهار توامن پنج تومان فروش می‌رود آنهم دو ریال این یک چیزی است که اگر دقت بشود کاملا عدم تنابسش معلوم است و بنده در این زمینه یک پیشنهادی هم کرده‌ام که گوشفند دو ریال باشد و بز یک قران در قسمت بره هم آن شب در فراکسیون مطرح شد وحضرت والا فرمودید بنده هم چندان مخالف نیستم زیرا مصرف بره براب یک عده متمکن است که پولدار هستند و اگر یک تحمیلی هم بشود چندان مهم نیست.

کلالی- اینطور نیست آقا همه می‌خورند.

ملک مدنی- فرقی نمی‌کند. فرضاٌ اگر یک تحمیلی هم برآنها بشود چندان مضر نیست و شاید بجهات دیگری مفید باشد.

رئیس- آقای محمد ولی میرزا.

محمدولی میرزا- عرض کنم که اینجا بعقیدهٔ بنده این لایحه دولت یک قدری از آن بحثی که باید ما را محدود بسازد یک کمی ما را منحرف کرده است یعنی از این نقطه نظر که باید بالاخره در بدو امر تشخیص بدهیم که این مالیات ضرورت دارد وضع و ایجادش یا خیر و آیا این طریقی را که دولت پیشنهاد کرده است با این طرزی که کمیسیون پیشنهاد کرده است خوب است یا بد یا بایستی بیشتر درش دقت کنیم ولی ما اینها را در نظر نمی‌گیریم – آقایان این قضیه را موضوع بحث یک مسئله اقتصادی عریض و طویلی قرار داده‌اند و راجع بارزانی و گرانی ارزاق و راجع بمزد و بالاخره راجع بعرضه و تقاضا و بالاخره راجع بتمام پروبلم‌های اقتصادی و تشکیلات اقتصادی اینجا آقایان دارند صحبت می‌کنند و عقاید علمای عبم اقتصادی را اینجا مورد بحث و دقت قرار می‌دهند یک قسمت دیگر از فرمایشات آقایان هم روی این است که آیا این مالیات را که دولت می‌خواهد بگیرد خرج چه می‌خواهد بکند (بدون اینکه وارد در این بحث بشوند که خوب است یا بد است) و در مورد خرج آن اختلاف نظر دارند آقای ملک مدنیعقیده دارند که این وجه باید بمصرف صحی ولایات برسد یکی دیگر عنوان بلدیه را پیش می‌کشد دیگری ممکن است بگوید که این را ما بخزانه دولت می‌پردازیم بعد مخارجش را خودمان تشخیص می‌دهیم خوب درهرحال بالاخره اختیارش دست خودتان است آقا بودجه مملکتی بکمیسیون بودجه می‌آید بنده هم باشما شریک هستم در آنجا نگاه می‌کنیم مطالعه می‌کنیم و میگوئیم فلان مقدارش صرف مخارج صحی ولایات بشود جلویش را آنجا می‌گیریم بنده عقیده دارم موردش آنجا است و اینجا موقعش نیست و اینهمه صحبت کردن و بحث کردن که مخارج صحی کم است مخارج بلدیه کم است یا بهتر این است (بعقیده بنده) که در بودجه معارف مدرسه صنعتی لازم است و همیشه اینرا تعقیب کرده‌ام و باز هم در کمیسیون بودجه اعمال نظر خواهم کرد ولی بالاخره اینها مربوط باین لایحه که فعلا اینجا آمده و مورد بحث است نیست و فقط از این مباحثات و مذاکراتی که اینجا باشدبنده یکیش را خیلی بجا و بموقع میدانم و آن راجع به بضعف بزغاله و قوت گوسفند و بره است این خیلی بموقع و بجا است و البته هر چه در اطراف این بحث کنیم حتی چندین جلسه هم اگر حرف بزنیم خوب است و از وظائف ما است و ممکن است این اختلاف را برداریم ولی راجع بمسائل اقتصادی آقای دشتی اظهاراتی فرمودند که هیچ یک از اظهارات ایشان را بنده ابداٌ وارد نمیدانم این نغمه هم همیشه از آقای فیروزآبادی شروع می‌شود آقا ملاحظه بفرمائید الان فرمودند که گوشت گران شده خوبست قدری بسایر اجناس هم توجه بفرمائید الان ما در این شهر برماست و پیاز مالیات وضع کرده‌ایم؟ که نکرده‌ایم پس چرا گران شده است؟

فیروزآبادی- این قیاس شما درست نبود آقا.

محمدولی میرزا- سرخودتان هیچ مالیاتی وضع نکرده‌ایم با این حال گران هست وقتی که صحبت

گرانی می‌شود خوبست آقا در آن طرف قضیه هم یک بحث اقتصادی بفرمایند وقتی که گفته می‌شود وضعیت ارزاق ما نسبت به شصت سال یا پنجاه سال یا سی سال قبل چقدر فرق کرده و چطور شده است خوبست اینرا هم تصور بفرمایند این مزدی را هم که امروز می‌دهند چقدر با سابق فرق دارد شما در ده سال قبل بیکبنای خیلی قابلی در طهران روزی هشت قران می‌دادید امروز پانزده قران باو می‌دهید پس اگر یک شیئی ممکن است گران بشود و تفاوت قیمت پیدا کند همانطور مزد و اجرت هم گران می‌شود امروزه ملاحظه بفرمائید در تمام این مملکت یک بدبختیبزرگی که هست عدم تناسب زندگانی است امروزه در ولایات غرب در کرمانشاهان گندم خرواری چهار تومان هست کرمانشاهانی که راه دارد؟

چراغ برق دارد شوسه دارد بلدیه دارد معذلکگندم خرواری چهار تومان است معروف است در آنجا از قدیم می‌گفتند که یک خانی که بخواهد کلاه پوست برسر بگذارد باید ده خروار گندم تسعیر بکند حالا تقریبا همینطور است در کرمانشاه خوب مردم با این پول گندم باید رفع احتیاجات خودشان را بکنند آنجا کاری غیر از ملک داری که نیست حالا اگر بخواهند یک سدی ببندند یک قناتی ایجاد کنند و احتیاج بمقنی باشند مزد مقنی عین مزدی است که امروزه در طهران بمقنی می‌دهند یعنی روزی یک تومان و پانزده قران در صورتیکه گندم خرواری چهار تومان است ملاحظه بفرمائید عدم تناسب را این حقیقة یک شکل اقتصادی است که حقیقة بعقیده بنده مملکت به آن مبتلا است لی این هیچ ربطی باین قضیه ندارد و بطوریکه عرض کردم عقیده دارم (البته عقیده آزاد است ممکن است دیگران با این عقیدهٔ بنده موافق نباشند) خوبست بحث در اطراف این لایحه را محدود کنیم باینکه آیا امروز ضرورت دارد ایجاد همچو مالیاتی یا خیر؟ اما راجع به تحمیل که آقا فرمودند البته هر مالیاتی یک تحمیلی دارد این تردیدی ندارد که ایجاد و تاسیس مالیات تحمیل است و ابدا دهنده مالیات رضایت قبلی پیدا نخواهد کرد ولی در این مورد عقیده بنده این است که باید دید آیا این مالیات ضروری هست و دولت مستحق هست با خیر؟

ممکن است یک عدهٔ موافق باشند با اینکه این مالیات لازم است یک عده بر عکس آنرا زائد تصور کنند ولی ما آنرا مازاد نمیدانیم با اینکه در کمیسیون بودجه هنوز به آنجائی نرسیده‌ایم که بطور قطع تشخیص بدهیم که تا چه میزان باید مالیات وضع بشود برای اینکه تامین کند نظریات دولت را در توسعه و عمران و آبادی هائی که در نظر دارد ولی البته در بدو امر بطوری که خود آقایان هم در لایحه کل بودجه مطالعه فرموده‌اند در سال آتیه یککسری هست بواسطه ازدیادی که در مخارج پیدا شده و در نظر گرفته‌اند بکنند این محل تردید نیست وقتی که اینرا تشخیص دادید بنده خیال می‌کنم که آن وقت ضرورت این مالیات را تثدیق خواهید فرمود از طرفی هم بنده تصور می‌کنم ایجاد و وضع یک مالیاتی که تحمیلش برمصرف کننده باشد بهتر است از مالیاتهائی که امروزه وجود دارد از قبیل مالیاتهای مستقیم و سایر مالیاتهای تحمیلی که وجود دارد و در مواقع مبدء را ضعیف می‌کند هم مبدء مولده را از بین می‌برد و هم اخذش تولید مشکلات عدیده می‌کند و هم برای دولت خیلی گران تمام می‌شود این است که بنده تصور می‌کنم مذاکرات در این موضوع کافی باشد و اگر آقایان نظری دارند در مواد بفرمایند مخصوصا در کم و کسرش و می‌رود بکمیسیون و مطالعه می‌شود و البته ممکن است کمیسیون امعان نظر بیشتر و دقیق تری بکند.

جمعی از نمایندگان- کافی است.

رئیس- بنده مخالفم.

افشار- عرض کم که اگر آٌایان اجازه بدهند در کلیات این لایحه بیشتر اظهار عقیده بشود و بعد در شور ثانوی گرفتار اشکال نشویم بهتر است بنده یک نظری در این لایحه دارم اشکالاتی دارم که یک قسمتش را ابتدا

در مقدمه عرض کردم حالا هم اگر آقایان اجازه بدهند بقیه اش را عرض بکنم بعد اگر آقایان مذاکرات را کافی دانستند وارد در مواد بشویم و صحبت بکنیم ...

جمعی از نمایندگان – بفرمائید آقا.

بفرمائید. محمدولی میرزا- بنده مخالفم.

رئیس- رای می‌گیریم بکفایت مذاکرات آقایانیکه مذاکرات را کافی میدانند قیام فرمایند.

(عده قلیلی قیام نمودند)

رئیس- تصویب نشد.

محمدولی میرزا- بنده نظرم حفظ اصول بود. آقای افشار در محل نطق حاضر شدند.

رئیس- آقا نوبت جنابعالی نیست. آقای احتشام زاده موافقید؟

احتشام زاده- بلی.

رئیس- آقای روحی.

یک نفر از نمایندگان- حاضر نیستند.

رئیس- آقای افشار.

افشار- خیلی متأسفم که آقای وزیرمالیه تشریف ندارند تا بایشان مدلل بدارم صرف این لایحه از نقطه نظر عدم مطالعه تدوین شده است و بس. علمای علم اقتصاد که شاهزاده محمدولی میرزا مخالف باایشان هستند..

محمد ولی میرزا- یعنی با علمای شما.

افشار- میزان استعداد یک ملت را طرز خوراک کارگرهای آن ملت تشخیص داده‌اند یعنی خوراک کارگرهای یک ملتی هر قدر مقوی تر باشد استعداد آن ملت زیادتر است شما اگر در این مملکت درست دقیق و عمیق بشوید همانطوریکه در کارهای شخصی خودتان عمیق هستید اگر در امورات ملی و مملکتی هم عمیق بشوید تصدیق خواهید کرد که طرز زندگانی کارگران این مملکت که استعداد این ملت را معرفی می‌کند بطوری خراب است که قابل تأسف است

(جمعی ازنمایندگان- صحیح است)

این مملکت یک بودجهٔ خصوصی دارد و یک بودجه عمومی شما می‌خواهید بودجه عمومی را فدای بودجه خصوصی بکنید وقتی شما می‌توانید بااضافه عایدات زندگی کنید که مردم عواید و مخارج شان تاکفو بکند و اضافه هم داشته باشند آنوقت شما آن اضافه را از برای تأمین بودجهٔ خصوصی تان بگیرید اگر شما وضع اقتصادی و طرز زندگانی اهالی این مملکت را مطالعه بکنید تصدیق خواهید کرد که خوراک عمومی اهالی و افراد کارگران این مملکت نان خالی است و بنان خالی هم بیشتر از این نمی‌شود مالیات بست

(جمعی از نمایندگان –صحیح است)

درماده دوم این لایحه دولت را مکلف کرده‌اند که بوسیله بلدیه‌های محل تهیه مسلخ نمایند بدون اینکه گفته شود پول تهیه مسلخ راازکجا بدهندپس این حاکی از این است که در لایحه درست مطالعه نشده دکترهای صحیه بالاخره باید آنگوسفندها را معاینه نمایند و به بینند که مرض دارند یا نه خوب پول اینها را کی می‌دهد؟ شاهزارده وزیرمالیه می‌فرمایند که ورود رودهٔ ایران به آمریکا قدغن شده است برای این که رودهٔ گوسفندهای مریض بوده و حامل امراض حیوانات بانجا می‌شود بناء علیه از ورود آن به آمریکا جلوگیری می‌شود خوب این منبع از منابع صادرات ما بکلی دارد ازبین می‌رود آن وقت لایحه تهیه می‌کنند و می‌آورند بمجلس شورای ملی و مکلف می‌کنند بلدیه‌های محل رابرای تهیه مسلخ و کنترول صحی بدون اینکه مخارج آنرا در تحت نظر گرفته باشند بنده عقیده‌ام این است که این لایحه از نقطه نظر عدم مطالعه تدوین شده است و یک دلائلی هم دارم که یک قسمتش را عرض کردم مابقی را هم الان خدمتتان عرض می‌کنم اگر ما میزان نفوس این مملکت را ۱۲ ملیون بگیریم و برای خوراک ۲۴ ساعت هر یک نفری یک سیر گوشت قائل بشویم تازه باید در ظرف روز سسی هزار گوسفند دراین مملکت کشتار بشود الان آقای وزیر مالیه و تمام مدیران کل وزارت مالیه نمیدانند میزان کشتار این مملکت چقدراست اگر سی هزار گوسفند دراین مملکت کشته بشود و ازهر گوسفندی دو قران و دهشاهی گرفته بشود دو ملیون و هفتصد هزارتومان

عایدیش می‌شود در صورتیکه میزان ایداتشان هم با این رقم کاملا فرق می‌کند ولی بدبختانه دراین مملکتی که ۱۲ میلیون نفوس دارد روزی سی هزار گوسفند کشته نمی‌شود و این حاکی است از فقر اقتصادی مملکت (صحیح است) عقیده بنده‌ای است که این لایحه ازدستور امروز خارج بشود و برود بکمیسیون و آقایان اعضاء کمیسیون بیشتر در اطراف آن دقت بکنند و آٌای وزیر مالیه تشریف بیاورند در کمیسیون و باز بان رقم در اطراف این لایحه بحث بکنند بعداز آنکه در کمیسیون با یک عده که اطلاعات شان بیشتر بود مخصوصاٌ‌با آقایان نمایندگان ولایات تبادل نظرکردند آن وقت یک راپورت صحیحی تهیه کنند و بیاورند بمجلس شورای ملی والا این یک تححمیل بزرگی است برسایر تحمیلاتی که هست.

رئیس- آقای احتشام زاده.

احتشامزاده- نماینده محترم شرحی دائر به کمی بنیهٔ اقتصادی ملت ایران بیان فرمودند که مورد تصدیق همه آقایان نمایندگان هست و هیچکس منکر نیست که وضعیت اقتصادی و بنیهٔ ملیت ایران برای تحمیل مالیات کم است و نیز هیچکس منکر نیست که برای لزوم اصلاحات اقتصادی بحکم تجربه بایستی دولت پیش قدم بشود و یک قدمهائی برای اصلاح اوضاع اقتصادی مملکت بردارد یکی از مسائلی که در اصلاح اوضاع اقتصادی مملکت تأثیر دارد وضعیت طرق و شوارع است و بطوریکه ملاحظه میفرمائید چند سال است که دولت در اطراف این موضوع و ازدیاد تأمین وسائل ارتباطیه حقآٌ یک قدمهای مؤثر و بزرگی برداشته است همینطور قدمهای دیگری برداشته و باز درنظر دارد بردارد من جمله در بودجه ۱۳۰۷ مبلغ ششصد هزار تومان برای مؤسسات اقتصادی دارد در بودجه ۱۳۰۸ هم ششصدهزار تومان برای اصلاح اوضاع اقتصادی اعتبار خواسته است و امیدواریم در سال آتیه دولت موفق بشود باوردن یکی دو کارخانه برای اصلاح اوضاع اقتصادی از آن طرف هم برای اینکه دولت بتواند قدمی بردارد و اوضاع اقتصادی را بهتر بکند باید قائل باشیم که همین ملت بی بنیه هم یک کمکی حتی المقدور به دولت بکند تا دولت موفق بانجام این مقصود مهم و دائر کردن کارخانجات بشود بنده هیچ تردیدی ندارم که اگر چنانچه مالیاتی تحمیل بشود و صرف مخارج ملت نشود آن مالیات زائد است و البته ما که نماینده هستیم نبایستی زیربار برویم ولی وقتی که می‌بینیم دولت پولی می‌خواهد که در یک راه بهتری صرف کند یعنی خرج اصلاح اوضاع اقتصادی و دائر کردن کارخانجات بکند ما هم باید کمک بکنیم ملت هم باید کمک بکند تا موفق باصلاح و آبادی بشویم.

نماینده محترم فرمودند که در این لایحه هیج پیش بینی برای صحیه مسلخ‌ها و وسائل تأسیس مسلخ نشده بنده هم تصدیق دارم و بنده خودم هم پیشنهادی داده‌ام آقا هم ممکن است یک پیشنهادی در این باب بدهند و آنرا اصلاح کنند بالاخره یک لایحه که بمجلس می‌آید به نمایندگان حق می‌دهد که نظریات خودشان را درتکمیل و اصلاح آن لایحه بدهند محصوصاٌ این لایحه که دو شوری است و یک مرتبه دیگر در کمیسیون مطالعه می‌شود ماهم در مجلس هستیم و هر نظر اصلاحی داریم پیشنهاد می‌کنیم البته اگر مجلس هم نظر موافقتی داشت قبول می‌کند که نافع بحال مردم این مملکت باشد آقا شرحی فرمودند راجع بعایداتی که ازاین محل امروز پیشنهاد شده و پیش بینی شده خیلی کمتر از این است که دولت پیش بینی کرده است و علتش هم مسلم است سکنه ایران را۱۲ میلیون حساب کردند در صورتیکه فقط ار سکنه شهرها و قصبات این مالیات گرفته می‌شود و ده نشین‌ها این مالیات را نمی‌پردازند باین جهت عایدات آن طوری که حساب کردند نخواهد شد فرمودند خوبست این لایحه را امروز از دستور خارج کنیم برای اینکه بیشتر مطالعه بشود در صورتیکه هنوز ما در شور کلیات هستیم ووارد در شور مواد نشده‌ایم و ممکن است در ضمن مواد هم بحث بکنیم و پیشنهاد بدهیم و بالاخره لایحه را اصلاح کنیم دو شور هم دارد در شور دوم هم ماوقت داریم

و میتولنیم بیشتر مطالعه بکنیم و کاملا جلب نظر تمام نمایندگان محترم بشود بدون اینکه لایحه رااز دستور خارج کنیم.

رئیس- آقای روحی.

روحی- بنده قبلا توجه می‌دهم آقایان موافقین این لایحه مخصوصاٌ آقای مخبر را بعرایض خودم که درست دقت بفرمایند و مطابق سؤال جواب دهند عرض کنم بطوریکه در مقدمه لایحه ذکرشد و مکرر هم گفته شد دولت از حیث عایدات روده یک نکس فاحشی برایش پیدا شده این مبلغ مهم از صادرات مملکت از بین رفته است مااین را تصدیق داریم و خیلی هم تشکر می‌کردیم از دولت که اگر خودش باین قناعت می‌کرد که روده را اصولا می‌گرفت ووسائل صحی آنرا فراهم و تکمیل می‌کرد و می‌فرستاد بخارجو یک نفعی هم عائد این مملکت می‌شد ولی بااین طرزی که این مالیات پیشنهاد شده بنده بااین کاملا مخالفم عرض کنم که درهمه جای دنیا معمول است که دولت اگگر یک مخارج ضروری دارد و باید پولهائی صرف آبادی و عمران مملکت بشود در مقابل او یک مالیاتی که اساسش مثل مالیات قند و شکر باشد پیشنهاد می‌کند بمجلس و تمام مردم هم از نقطه نظر وطن پرستی راضی هستند آنرا بدهند وکیل هم از نقطه نظر خدمت بمملکت آنرا تصویب می‌کند بطوریکه ملاحظه فرمودید دولت در هذه السنه کسر خرجی دارد از طرفی هم بطوریکه پیش بینی شده این مالیات بیشتر از هشتصد هزار تومان عایدی ندارد بنده عرض می‌کنم آیااین هشتصدهزارتومان گره از کار مملکت باز می‌کند؟ البته خیر خوب چرا دولت نمی‌رود سراغ آن اشخاصی که از امنیت مملکت از معارف مملکت و از تمام جهات استفاده می‌کنند و بهیچ ضیغهٔ یکشاهی هم باین مملکت نمی‌دهند؟ این همه اشرف الحاج و المعتمرین اینهمه کمپانیهای قالی که هستند بدهند چرا نمی‌دهند؟

کازرونی-پولی هم دارند همه دارای صندوقهای آهن!!

روحی- نه کازرونی توخودت را فکر نکن من و تو نداریم آنها دارند و ابداٌ هم مالیات نمی‌دهند امنیه باید در بیابان سرما مال التجاره آنهارا از خطر حفظ بکند که راحت ببرند و بفروشند یک شاهی هم مالیات نمی‌دهند آن وقت ما میگوئیم که از هر گوسفندی دو ریال بگیرندو آن مأموری هم که می‌رود در فلان قصبه و پنج تومان خرج اوبرای ملت تمام بشود تا یک دوریالوصول بکند بنده عقیده دارم که بهتر این است دولت ازاین مالیات صرف نظر بکند یا اگر هم می‌گیرند خوب است همانطوریکه آقای آقا سید یعقوب فرمودند پول آنرا بدهند به بلدیه‌های شهرها و صرف امور صحی بکنند و زودتر لایحه مالیات تمبر بر معاملات و مالیات بر عایدات را بیاورند که در سال هشت میلیون و ده میلیون عایدی برای این مملکت دارد هم بیشتر از این لایحه عایدی ایجاد می‌کند هم مردم و طبقهٔ ضعیف بهشان صدمه وارد نیامده و هم یک مردم دیگری که دراین مملکت زندگی می‌کنند و چیزی نمی‌دهند آنها هم یک مالیاتی حقا وانصافا بدهند والا هشتصد هزارتومان این جور از مردم ضعیف گرفتن بیشتر بضرر مملکت تمام می‌شود و اصلا بنده عقیده ندارم یک عرض دیگری هم داشتم که خواستم آقایان را بآن توجه بدهم مخصوصاٌ اعضاء محترم کمیسیون رااین است که در مادهٔ اول ذکری کنند که این قانون در تمام شهرها و قصبات اجرا می‌شود ولی چون هنوز وضع قصبه دراین مملکت معلوم نیست این است که فردا مأمورین مالیه از نقطه نظر اینکه خیال می‌کنند هر کس که بیشتر برای تکثیر عایدات خزانه دولت جدیت بکند خدمت کرده و کارمهمی کرده هر دهی که دارای بیست یا ده خانوار باشد اسمش را می‌گذارد قصبه و می‌روند سر سکنه آن ده که تو دو تا گوسفند کشتی و مالیات ندادی چقدر باید جرم بدهی بنده عرض می‌کنم خوب است این قضیه

را هم از حالا در نظر داشته باشید و این قصبه را تفسیر کنید که قصبه جائی است که فرضاٌ ده هزار نفر یا بیش از ده هزار نفر جمعیت دارد که اسباب زحمت و اشکال نشود این عقیده بنده است و گنگ گذاشتن مطلب بعقیدهٔ بنده بزیان مملکت است و ماباید سعی کنیم حتی المقدور که لایحه مالیات بر عایدات بیاید بمجلس شورای ملی ودولت یک مرتبه از این اقلام کوچک کوچک صرف نظر بکند.

عدهٔ از نمایندگان- صحیح است.

رئیس- آقای اورنگ پیشنهادی کرده‌اند چهارده نفر هم درکلیات وقت خواسته‌اند

(پیشنهاد آقای اورنگ این قسم قرائت شد)

نظر باینکه بایستی استقراع برای شرفیابی حضور اعلیحضرت بعمل آمده و وقت هم گذشته است پیشنهاد ختم جلسه را می‌کنم.

نمایندگان- صحیح است.

رئیس- مخالفی ندارد؟

(گفتند خیر)

رئیس- شروع می‌کنیم باستقراع نه نفر برای شرفیابی حضور اعلیحضرت همایونی

(اقتراع بعمل آمده و نتیجه بقرار ذییل حاصل شد)

آقایان: دبستانی- امیرتیمور کلالی- دیوان بیگی- نوبخت- طباطبائی وکیلی- علی خان اعظم- طباطبائی دیبا- صادقی- دربانی.

رئیس- سه شنبه که روز عیداست بنابراین جلسه آتیه روز پنج شنبه ۲۷ دیماه سه ساعت قبل از ظهر دستور هم لایحه ذبایح

(مجلس یک ربع ساعت بعدازظهر ختم شد)