مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ بهمن ۱۳۲۷ نشست ۱۴۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
سال چهارم
شماره
مدیر سید محمد هاشمی
شنبه ماه ۱۳۲۷
دوره پانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه ۱۴۱
مذاکرات مجلس صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک شنبه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۲۷
مجلس یکساعت وده دقیقه قبل از ظهر بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
فهرست مطالب:
- تصویب رای سکوت نسبت باستیضاح آقای اسکندری
۱ - تصویب رای سکوت نسبت باستیضاح آقای اسکندری
رئیس - جلسه قبل طبق پیشنهاد آقای دکتر طبا بعنوان تنفس ختم شد چون استیضاح آقای اسکندری جوابش داده شد از طرف دولت و باید رای گرفته بشود یک فرمولی آقای جواد عامری پیشنهاد کردند که قرائت می‌شود و آقای دکتر طبا تقاضای رای ساکت کردند که این فرمول مفاد همان رای ساکت است بشرح زیر قرائت گردید
- ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهادی می‌کنم در مورد استیضاح آقای عباس اسکندری نسبت بدولت بطریق ذیل رای گرفته شود مجلس شورای ملی در مورد استیضاح آقای عباس اسکندری پس از استماع توضحیات دولت دائر باینکه بمسئولیت خود ناشی از قانون مصوب ۲۹ مهر ۱۳۲۶ راجع باستیفاء حداکثر حقوق ملت ایران نسبت بنفت جنوب بحد اکمل متوجه‌است و با استفاده از مذاکرات نمایندگان ملت در جریان استیضاح وظائف خویش را طبق دلالت وسیع قانون مزبور اجرا و گزارش اقدامات خود را برای کسب تکلیف بمجلس شورای ملی تقدیم خواهد نمود مذاکرات را ختم می‌کند
اردلان - بنده عرضی دارم آقای رئیس
رئیس - مذاکره ندارد
اردلان - دارد چطور ندارد
رئیس - پیشنها د آقای دکتر طبا قرائت شود بشرح زیر قرائت گردید
- ریاست محترم شورای ملی پیشنهاد می‌کنم درمورد استیضاح آقای عباس اسکندری رای ساکت گرفته شود
نبوی - هردویکی است
رئیس - این فرمول همان رای ساکتی است که باید رای گرفته شود پیشنهاداتی که رسیده‌است مربوط به ارز وغیره مربوط باین نیست
محمود محمود - بنده اصلاح عبارتی دارم
اردلان - بنده هم اصلاح دارم چرا بی لطفی می‌فرمایید
رئیس - شما پیشنهاد راجع بارز گردید ارز مربوط باین نیست چه ربطی به نفت دارد (صحیح است)
اردلان - مربوط بهمین است مربوط است
رئیس - تشخیص بامن است از مربوط به نفت نیست
اردلان - من توضیح بدهم که هر دو یکی است
رئیس - پیشنهادی رسیده‌است که باید با ورقه رای گرفته شود مطابق نظامنامه باید باورقه رای گرفته بشود پیشنهاد بشرح زیر قرائت گردید:
- ریاست محترم مجلس شورایملی امضاءکنندگان ذیل پیشنهاد می‌نماییم نسبت به رای سکوت دولت با ورقه رای گرفته بشود غلامحسین رحیمیان - آزاد - حائری‌زاده - محمود محمود - حاذقی
رئیس - برای اینکه مجلس مسبوق بشود که هیچ مربوط به نفت نیست پیشنهاد آقای اردلان فقط قرائت می‌شود
اردلان - مربوط بهمین است آقای رئیس والله مربوط بهمین است یکی است آقای رئیس چرا بی لطفی می‌فرمایید پیشنهاد آقای اردلان بشرح زیرقرائت گردید:
- پیشنهاد می‌کنم قبل از اخذ رای بفرمول پیشنهادی آقای عامری جمله زیر اضافه شود و همچنین تصویبنامه‌های مربوط به ارز بعضی از نمایندگان چه مربوط به این است دهقان اصلا موضوع ارز اینجا مطرح نیست آقای اردلان
اردلان – شما نمی‌دانید من می‌دانم که مربوط است چرا اجازه نمی‌دهید
رئیس - ساکت باشید
اردلان - آقای رئیس بنده اخطار نظامنامه دارم
نبوی - رای اصلا باورقه هست
اردلان - آقای رئیس طبق ماده ۶۳ نظامنامه بنده اخطار دارم
رئیس - آن درشور و قانون است در رای ساکت نیست من ماده را از حفظ دارم رای باورقه استثناء ندارد
دکتر طبا - اجازه می‌فرمایید دو کلمه تذکر لازم دارم
آشتیانی‌زاده - نمی‌شود آقای رئیس اجازه مرحمت بفرمایید
رئیس - رای سکوت حرف ندارد عده ۹۱ نفر است رای هم ساکت است هریک از آقایان تصویب می‌کنند ورقه سفید می‌دهند برطبق این فرمول
محمود محمود - بنده اصلاح عبارتی دارم
رئیس - اعلام رای شده‌است باید رای گرفته شود اخذ و استخراج آرا بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل از طرف مقا م ریاست اعلام شد
رئیس - ۸۶ رای موافق و چهار رای مخالف است بنابراین رای ساکت با ۸۶ ورقهٔ سفید از ۹۱ نفر عده حضار تصویب شد و استیضاح آقای اسکندری خاتمه یافت
اسامی موافقین - آقایان: سلطان العلماء پالیزی گرگانی نواب فاضلی تقی‌زاده اشتیانی‌زاده باتمانقلیج مشایخی عرب شیبانی دکتر راجی ناصر ذوالفقاری افشار هراتی خسروهدایت غضنفری دولتشای فولادوند قبادیان عدل اسفندیاری ارباب امین کفائی ملک مدنی ظفر بختیاری قوامی موسوی ملکپور امیر نصرت اسکندری بهادری دکتر فلسفی رفیع عباسی گنابادی احمد فرامرزی صدرزاده صاحبدیوانی نبوی دکتر شفق خوئیلر اقبال لاهوتی امامی اهری بوداغیان نورالدین امامی هاشم وکیل علی وکیلی گنجه‌ای ماکوئی مکرم ضیاءابراهیمی محمد حسین قشقائی شریف‌زاده شادلونیک پی عامری ظفری لیقوانی اسلامی زنگنه صفوی علی بهبهانی امینی امیر تیمور افخمی محمد علی مسعودی کهبد کشاورز صدر صفاامامی محمد ذوالفقاری دکتر اشتیانی سزاوار قهرمان دهقان دکتر ملکی معتمد دماوندی حاذقی شریعت‌زاده اسدی مامقانی وثوق سالار بهزادی دکتر مجتهدی دادور ملکی دکتر طبا اسامی مخالفین آقایان مکی حائری‌زاده رحیمیان ازاد
استرداد استیضاح آقای رحیمیان
۲ - استرداد استیضاح آقای رحیمیان
رئیس - حالا شروع می‌شود برای درباره استیضاح آقای رحیمیان و آقای امیر تیمور بیانی دارند
امیرتیمور - بنده می‌خواستم بنماینده محترم آقای رحیمیان اطمینان بدهم که از طرف دولت نهایت توجه برای پیشرفت امور خراسان مبذول خواهدشد و باستیضاح هم احتیاج ندارد و بنده از نماینده محترم آقای رحیمیان خواهش می‌کنم و رفقای خراسانی هم اغلب نظرشان این است که ایشان استیضاح خود را پس بگیرند و دولت هم نهایت توجه را به پیشرفت امور خراسان خواهد کرد و جای نگرانی نیست
رحیمیان - بنده پس می‌گیرم (احسنت)
رای اعتماد بنا بر تقاضای دولت
۳ - رای اعتماد بنابرتقاضای دولت
رئیس - آقای وزیر دارائی
وزیر دارائی - گرچه راجع باستیضاح آقای رحیمیان و مطالبی که بیان کردند دیگر جا ندارد که از طرف دولت جوابی گفته شود ولی همینقدر برای اطمینان خاطر آقایان عرض می‌کنم که در این جریان استیضاح کارخراسان با وضعی که خود من داشتم قبل از این و استاندار خراسان بودم و در آنجا هم آقایان واردند که بنده توجهات دولت وقت را معطوف می‌کردم بخراسان و به آقایان اطمینان می‌دهم حالا که خودم عضو دولت هستم گرچه برای من و برای آقایان هیچ فرق نمی‌کند خراسان و اصفهان و آذربایجان همه جا ایران است و همهٔ ما ایرانی هستیم ولی طبعا این چند ماهی که بنده در آنجا بودم علاقه دارم بآنجا وبنابراین دولت اطمینان می‌دهد که توجه بخراسان وسایر نقاط کشور دارد وخواهدداشت ولی چون دولت مورد استیضاح واقع شده‌است چه نسبت بکار آقای اسکندری و چه استیضاحی که آقای رحیمیان کردند و ما در مقابل خود هم کارهای مهم و عظیمی داریم بخصوص با این اتفاقات اخیری که در این چند روز پیش آمد کرده‌است و اقداماتی که از طرف دولت شده‌است بنده بنام دولت از مجلس تقاضای رای اعتماد می‌کنم
اردلان - بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم
رئیس - مطابق چه ماده
اردلان - مطابق ماده ۵۴ آن ماده راجع بسوال نمایندگان است
اردلان - دررای ما تاثیر دارد آقا اجازه بفرمایید توضیح عرض کنم
رئیس - این ماده قرائت می‌شود تا آقایان ببینند که ماده ۵۴ چیست بشرح زیر قرائت شد
- ماده ۵۴ نمایندگان می‌توانند در بدو یاختم مجلس از وزراء سوالات نمایند از موضوع سوال باید قبل از وقت وزراء مستحضر شوند
اردلان - اجازه بفرمایید
رئیس - اجازه ندارد ۹۳ نفر عدهٔ حضار است و شروع می‌شود باخذ رای اعتماد
ملک مدنی - اجازه می‌فرمایید
رئیس - بفرمایید
ملک مدنی - بنده می‌خواستم عرض کنم که راجع باستیضاح آقای عباس اسکندری ما رای سکوت دادیم واین رای مربوط باستیضاح آقای اسکندری نیست استیضاح آقای رحیمیان هم که پس گرفتند این رای اعتماد است
سزاوار - این رای ارتباطی با نفت ندارد
نمایندگان - صحیح است
برزین - صحیح است این رای مربوط بنفت نیست (نمایندگان - صحیح است)
رئیس - محتاج باین تذکرات نیست این را که قبلا گفته بودم اردلان مربوط به تصویبنامه ارز هم نیست صحیح است اخذ اراءبعمل آمده از ۹۳ نفر عده حضار ۸۹ ورقه سفید و۴ ورقه کبود شماره شد
رئیس - از ۹۳ نفر عده حضار ۸۹ نفر اظهار اعتماد بدولت کردند
اسامی موافقین آقایان علی وکیلی - محسن گنابادی - معتمد دماوندی - حسن مکرم - ضیاءابراهیمی - لیقوانی - لاهوتی - بوداغیان – حاذقی - قهرمان هاشم وکیل کامل ماکوئی اعزاز نیک پی - خوئیلر - پالیزی - عباسی - ملک مدنی - رفیع بهادری سالار بهزادی - اقبال - دکتر مجتهدی - اسدی - دکتر ملکی - نورالدین امامی - دکتر طبا - گنجه‌ای - امامی اهری - شادلو سلطان العلماء - هراتی - قوامی - دهقان شریعت‌زاده صاحبدیوانی شهاب خسروانی فاضلی تقی‌زاده ملک پور احمد فرامرزی محمد حسین قشقائی علیمحمد عضنفری عرب شیبانی نواب مظفری صفاامامی دکتر راجی ارباب دکتر عبده گرگانی قبادیان جوادعامری ظفر بختیار کهبد دادور کشاورز صدر ملکی اسلامی محمد علی مسعودی عدل اسفندیاری خسروهدایت افخمی محمد ذوالفقاری حبیب الله امین دکتر معظمی کفائی وثوق افشار نبوی امیر نصرت اسکندری اشتیانی‌زاده برزین دکتر فلسفی دولتشاهی امیر تیمور ناصر ذوالفقاری اعظم زنگنه ابوالقاسم امینی دکتر آشتیانی فولادوند صفوی سزاوار دکتر شفق سیدعلی بهبهانی موسوی صدرزاده - باتمانقلیچ - مامقانی شریف‌زاده
اسامی مخالفین - آقایان رحیمیان مکی آزاد حائری‌زاده
رئیس - آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه - دولت منتظر بود که آقای رئیس دولت خودشان تشریف بیاورند از حسن ظن آقایان نمایندگان کمال تشکر و سپاسگذاری را اینجا بیان کنند اما متاسفانه هنوز تشریف نیاورند و بنده را مامور کرند برای ایفای این وظیفه اخلاقی بنده دربرابر حسن ظنی که آقایان نمایندگان محترم مبذول فرموده‌اند امیدوارم که بتوانم امتحان وظیفه شناسی وخدمتگذاری خودمان رابدولت بدهیم نمایندگان انشاء الله و این تشکر بیشتر و بی ریاتر است بواسطه اینکه در موقعی که رئیس دولت ناخوش بودند و کسالت مزاج داشتند این ابراز حسن ظن و اظهار محبت شده‌است ما هیچوقت توجهات نمایندگان محترم رافراموش نخواهیم کرد خداوند توفیق خدمتگزاری بدهد نمایندگان انشاء الله قبادیان بشرط اینکه دولت شجاع باشد افکار تمام ملت ایران از اوپشتیبانی می‌کند
رئیس - آقای دکتر طبا
دکتر طبا - بنده یک توضیحی دارم که شاید تکرار باشد ولی خیال می‌کنم که تکرارش هرچه بیشتر باشد بهتر است وهیچ مانعی ندارد توضیح بنده راجع برای ساکت بود و چون آقای اسکندری یک مذاکراتی کردند که با معنای رای ساکت وفق نمی‌داد
فولادوند - این دیگر تمام شده‌است شما می‌خواهید بفرمایید ۹۳ نفر وکیل بد رای دادند
دکتر طبا - بلی بنده پیشنهاد رای ساکت کرده و این رای ساکت که داده شد تمام آقایان می‌دانند که طبق نظامنامه بوده‌است
رئیس - بطوریکه شما هم تذکر دادید مفاد رای ساکت را نظامنامه خودش توضیح داده‌است
دکتر طبا - آخر مذاکرات آقای اسکندری ممکن است در خارج مجلس القاشبهه بکند
فولادوند - ۹۰ نفر وکیل رای دادند این را خوب بود قبلا می‌گفتند آقای دکتر طبا
دکتر طبا - بنده فقط خواستم عرض کنم که رای ساکت رائی است که بهیچوجه در تنفیذ قرارداد و تثبیت آن اثری ندارد (نمایندگان - صحیح است) حالا ما در انتظار اقدامات دولت هستیم که دولت هر چه زودتر نتیجه راگزارش بدهد
سوال آقای گنجه و جواب آقایان وزیر دارائی و معاون وزارت دادگستری راجع بقاچاق جنوب
۳ - سوال آقای گنجه و جواب آقایان وزیر دارائی و معاون وزارت دادگستری راجع بقاچاق جنوب
رئیس - آقای گنجه‌ای سوالی راجع بقاچاق جنوب از آقای وزیر دارائی کرده بودند که ایشان برای جواب حاضرند بفرمایید آقای گنجه‌ای بعدهم یک مرخصی هائی است مال نمایندگان که باید مطرح بشود و رای گرفته بشود
گنجه‌ای - بنده سوال خودم را راجع بمذاکراتی است که در دو جلسه اخیر در مجلس شورای ملی بیان شده‌است این است که قبلا مفاد سوال را می‌خوانم و بعد می‌پردازم بقسمت دوم (اسلامی - چرا دولت به سوال ماجواب نمی‌دهد) سه ماه‌است بنده راجع باراضی سوال کردم مفاد سوال این جانب مربوط باخبار وانتشاراتی است که از چندی باینطرف راجع بشیوع قاچاق از بنادر جنوب و جعل و تزویری در اسناد گمرکی در محافل و مجالس و روزنامه‌ها مورد بحث و گفتگو است گویا مقدار زیادی جنس بدون انجام تشریفات و پرداخت عوارض و حقوق از بنادر جنوبی وارد و خارج شده باین معنی مقدار زیادی جنس مخصوصا خواربار که صدور آنها از کشور ممنوع است بطور قاچاق صادر شده و این عمل علاوه در تضییع حقوق گمرکی و عوارض و غیره موجب شده‌است که این قبیل اجناس در داخل کشور بیشتر از حد معمولی ترقی کرده و مردم را دچار زحمت و سختی نماید اما اجناسی که بقاچاق یا بدون پرداخت عوارض گمرکی و یا کسر پرداخت وارد شده گویا مبالغ خیلی زیادی از این راه خسارت و زیان بخزانه کشور رسیده‌است و عده‌ای از بازرگانان در این قسمت دخالت داشته‌اند از آنجائی که در این موضوع اخبار ضد و نقیضی در روزنامه‌ها دیده شده و اشخاصی را متهم بشرکت و یا حمایت از کسانیکه تحت تعقیب هستند می‌نمایند وبعضا بعده‌ای از نمایندگان مجلس شورای ملی هم اعتراض واشاره می‌شود می‌خواهم آقای وزیر دادگستری و وزیر دارائی به سوالات زیر جواب صریح و روشنی بدهند تا اگر خدای نکرده در بین نمایندگان مجلس شخصی یا اشخاصی متهم بعمل خلاف و یا از متهمین قاچاق و جاعلین اسناد حمایت می‌نمایند مشخص و معلوم گردد از بقیهٔ نمایندگان محترم مجلس رفع اهانت گردد اول اگر در بین نمایندگان مجلس شورای ملی کسانی متهم در شرکت قاچاق باشند بدون پرده پوشی صراحتا معرفی کردند دوم چنانچه از نمایندگان مجلس یک یا چند نفر از بازرگانان و یا کسانیکه حقوق دولت را از بین برده‌اند حمایت می‌نمایند اسامی آنان را اعلام نماید سوم در تعقیب مدیران و روسای گمرک و کارمندانی که در وظایف اداری خود غفلت کرده‌اند و یا شرکت در این امور داشته‌اند چه اقدامی شده‌است توضیح فرمایند این راهی بود که من در تعقیب خائینین و قاچاقچی‌های بنادر جنوب اشخاصی که حقوق قانونی و عوارض گمرک را از بین برده‌اند در تاریخ بیستم دی ماه گذشته قبل از اینکه از این مقوله در مجلس شورای ملی گفتگوئی بشود پیش گرفته بودم و انتظار داشتم تا همینکه موضوع استیضاح از دولت که از اهم مسائل روز بود تمام بشود این مطلب در جلسه علنی مطرح و مورد بحث واقع بشود راه دیگری هم همکار محترم آقای دکتر راجی پیش گرفتند و در جلسه ۲۱ دی ماه بیاناتی فرمودند که برخلاف روش سیاسی ایشان بوده و برخلاف نزاکت اشاره کردند که بین این اشخاص یعنی مجرمین قاچاق یکی دو نفر نماینده مجلس هم هستند که اسامی انانرا بعدا خواهم گفت واین مطلب موجب تشنج شدید درمجلس شورایملی بوده ودراینمدت هرچه تعقیب و تحقیق شد از ذکر نام این یکی دونفر خودداری فرمودند تصور شد نماینده آقای دکتر راجی تحت تاثیر نوشتند و فحاشی یکی دو روزنامه که متاسفانه عفت قلم را ملحوظ نداشتند و خود اینها را دشمن واقعی مطبوعات باید دانست واقع شده صحیح است وبدون تدقیق مطالبی فرموده‌اند در صورتیکه در همین روزنامه‌ها حملات شدیدی بنمایندگان خوزستان نموده و تهمتهائی زده‌اند که بنده یکی دوتا ازاین روزنامه‌ها را موجود دارم که بنظر آقایان نمایندگان محترم می‌رسد در صورتیکه من غیر از یکی دو نفر بقیه نمایندگان محترم خوزستان و جنوب را کاملا می‌شناسم و سابقه طولانی دوستی و ارادت در محضر آقایان دارم آقایان را از اشخاص پاک و شریف و خدمتگزار می‌دانم و مادامیکه خلاف این عقیده من ثابت شده در نظریهٔ خود در صداقت آقایان تردیدی نخواهم داشت و قطعا این بیانات آقای دکتر راجی مورد تصدیق سایر نمایندگان خوزستان نبوده‌است لیکن تاسف دارم که آقای دکتر راجی درجلسه اسبقی باز با توضیح مطلبی اشکال تازه اینجا نمودند و فرمودند که از نوشته‌های آقایان لطفی و اکرمی روشن شده‌است که نمایندگان خوزستان در این امور مداخله نداشته‌اند مفهوم مخالف این جمله میرساند که این یکی دونفر نماینده‌ای که بنا بادعای آقای دکتر در امور قاچاق مداخله داشته‌اند از نمایندگان غیر خوزستانی مجلس شورای ملی هستند و این توهین رابکلیه آقایان نمایندگان مجلس وارد نموده‌اند من هم مانند آقای دکتر راجی بدرستی و پاکی آقایان لطفی و اکرمی که از قضات شریف کشور هستند و از طرف وزارت دادگستری مامور تحقیق شده‌اند اطمینان دارم و این عمل وزارت دادگستری را برحسن نیست و علاقه اولیای امور آن وزارتخانه بکشف حقایق این موضوع می‌دانم و اگر در گزارشهای ایشان بنمایندگانی که در این امر دخالت نموده‌اند اشاره شده بهتر است در همینجا اسم برده شود و آقای معاون وزارت دادگستری و یا وزیر سابق دادگستری که هر دو فعلا درمجلس تشریف دارند نمایندگانی را سراغ دارند که بایشان مراجعه و از این عده که بقرار تقریبا مسموع بیکصد وپنجاه نفر بالغ است حمایتی نموده‌اند بیان فرمایند در خاتمه یک کلمه عرض می‌کنم همکاران محترم من که همیشه به کم حرفی بین دوستان شناخته شده‌ام در این موضوع که پای حقیقت و شرافت دربین است نمی‌توانم سکوت نمایم صحیح است و کسانی که بشرافت و حیثیت خویش علاقه دارند از لکه دار نمودن اشخاص پاک احتراز دارند بیایید بامن هم آواز شوید که از نماینده محترم آقای دکتر راجی مصرا بخواهیم که با شهامتی که دارند اشخاصی را که شریک در این اعمال می‌دانند با دلایل و قرائن و اماراتی که دارند بیان کنند والا برای حفظ حیثیت مجلس شورای ملی از پشت همین تریبون از گفتار خویش معذرت بخواهند و اگر ازاین دو راه هیچیک را انتخاب نکنند ناچار باید گفت آقای دکتر راجی همکار محترم من بدون تعمق دستخوش افکار مسموم و تلقینات مغرضین و مخالفین شده‌اند که اغراض خاصی در اینکار داشته‌اند و خواسته‌اند مجلس شورای ملی را موهون و ضعیف بنمایند (صحیح است) این است که بنده عرایضم را تمام می‌کنم و از آقای دکتر راجی نماینده محترم باز تکرارا خواهش می‌کنم که بیایند آن چیزی را که در پرده دارند بریزند روی این دایره اگر اشخاصی باشند روشن کنند و این لکه را از دامن سایر نمایندگان پاک کنند و اگر جوابی ندادند مطابق حقی که دارم استفاده می‌کنم
رئیس - آقای وزیر دارائی بفرمایید