مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ اسفند ۱۳۱۴ نشست ۴۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دهم |
دوره دهم تقنینیه
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ اسفند ۱۳۱۴ نشست ۴۵
(مجلس یکساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید).
صورت مجلس یکشنبه ۱۰ اسفند را آقای موید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
- تصویب صورت مجلس
[۱- تصویب صورت مجلس]
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست
(گفته شد – خیر)
صورت مجلس تصویب شد.
- شور اول لایحه متمم قانون تأسیس دانشگاهها و دانشسراها
[۲- شور اول لایحه متمم قانون تأسیس دانشگاهها و دانشسراها]
رئیس- خبر کمیسیون بودجه و معارف راجع به متمم قانون تأسیس دانشگاهها و دانشسراها.
خبر کمیسیون معارف:
کمیسیون معارف لایحة نمرة ۶۱۱۲۴ دولت راجع به متمم قانون دانشگاه و ترتیب استخدام فارغ- التحصیلهای هنرستان موسیقی را با حضور آقای وزیر معارف مورد بحث قرار داده و با توضیحاتی که آقای وزیر معارف دادند کمیسیون معارف با عین مواد پیشنهادی دولت موافقت نموده و اینک خبر آن برای شور اول تقدیم می‌شود.
رئیس- خبر کمیسیون بودجه در این خصوص:
کمیسیون بودجه لایحة نمره ۴۳۶۸ دولت در متمم قانون تأسیس دانشگاه و دانشسراها را با حضور آقای وزیر معارف مطرح ومورد شور و مطالعه قرار داده در نتیجه با مواد پیشنهادی موافقت و اینک خبر آن را برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس- مذاکره در کلیات است. آقای دیبا.
طباطبائی دیبا- تأسیس دانشگاهها و دانشسراها در بین ملت زنده حقیقتاً از لوازم است و بنده در اصل مطلب مخالفتی ندارم ولی چیزی را که می‌خواستم تذکر بدهم در کمیسیون بودجه هم که آقای وزیر معارف تشریف داشتند عرض کرده‌ام و آن این است که مراتب علم و فضیلت و کمال باید مختلف باشد و همینکه مختلف شد البته ارزش و پاداش این فضیلت و کمالها هم از نظر تشویق بطور مختلف باید مراعات گردد. مثلاً فرض بفرمائید محصلی که تحصیل کرده و فقط دوره ابتدائی را تمام کرده است این تحصیل لابد یک ارزش دارد ولی ارزش مخصوص یک کسی هم که دوره متوسطه را تمام کرده تحصیل این هم یک پاداش دارد متناسب با تحصیلش. و آن کسیکه علاوه بر دوره متوسطه مدارس عالیه را هم دیده و زحمت کشیده و تمام کرده البته معلوماتش یک ارزش خاصی دارد و همینطور کسی که لیسانسیه شده یا زحمت کشیده و دکترا شده. هر کدام از این معلومات و درجات یک ارزش و پاداش خاصی دارد. حالا در این لایحه بنده می‌بینم آمده‌اند و فارغ التحصیلهای مدرسة متوسطه را مساوی قرار داده‌اند در پاداش و ارزش معلومات با اشخاصیکه در دانشسرای عالی تحصیل کرده‌اند
(وزیر معارف – دانشسرای مقدماتی)
مقدماتی هم که باشد باز سنخ تحصیلات و فضل و کمال آنها بیشتر است از کسانی که دوره متوسطه را دیده‌اند و مساوی قرار دادن این دو دور از منطق است. بنده عقیده‌ام این است که باید یک ملاحظات مخصوصی در کار باشد و ظاهراً آقای وزیر معارف هم موافقت دارند که تحصیلات اینها باید روی برنامه مخصوصی باشد یعنی روی یک نظامنامه خاصی باشد که وقتی اینها تحصیلاتشان به یک اندازه رسید با تحصیلات اشخاصیکه از دانشسراهای مقدماتی بیرون میایند مساوی شود. بنده پیشنهادی هم در این زمینه عرض کرده‌ام و بعد از کفایت مذاکرات مقتضی است قرائت شود و در صورتیکه موافقت شود خیلی خوبست بنده عقیده‌ام همین است که عرض کردم.
مخبر کمیسیون معارف (دکتر سنگ) – خاطر آقایان محترم مستحضر است که این لایحه شور اول است و آقایان در اطراف مقصودی که دارند و می‌خواهند صحبت کنند خوب است پیشنهاد دادند. ولی باید عرض کنم که این مذاکرات را در کمیسیون بودجه هم فرمودند و آقای وزیر هم یک جنبه موافقتی نشان دادند و همینطور که فرمودند خوب است پیشنهادشان را به کمیسیون بفرستند در آنجا دقت می‌شود اگر مخالف بودند که مخالف و اگر هم تصویب شد که موافقت می‌شود. در هر حال مقصود بنده این است هر کدام از آقایان که ملاحظات و نظریاتی دارند خوب است پیشنهاد بفرمایندبرای شوردوم مطرح و تکلیفش معین می‌شود. و باین ترتیب کمتر وقت مجلس تلف می‌شود.
رئیس- آقای دکتر ملک زاده.
دکتر ملک زاده – در این موقع که متمم قانون دانشگاه و دانشسرا مطرح است بنده می‌خواستم چند موضوع را بعرض برسانم اول: خوشوقتانه فعلاً تربیت دخترها بتمام معنای کلمه مورد توجه دولت واقع شده بعقیده من وقت آن رسیده که وزارت معارف هم یک تجدید نظری در پرگرام مدارس دخترها بنماید. زیرا بعضی مواد برای مدارس دخترها قائل شده‌اند که به عقیده بنده محققاً سنگین است در صورتی که این قدرها هم مابه الاحتیاج نیست و اگر اغراق نشود حتی بعضی از مواد دروسشان از نظر حفظ الصحه مضر است. مثلاً ریاضیات که در مدارس دخترها تدریس می‌شود خیلی زیاد و سنگین است و بعقیده بنده اگر از ریاضیات کاسته شود و قدری بر موادی افزوده شود که بیشتر مورد احتیاج است خیلی بهتر است از قبیل خانه داری و اصول زندگانی خانوادگی و حفظ الصحه و تکالیف مادری و تربیت طفل وغیره. و یقین دارم با مساعی جمیله که آقای وزیر معارف بکار می‌برند و اسباب تشکر همه و بالاخص شخص بنده است این موضوع هم از نظر دقیق ایشان محو نخواهد شد. مسئله دوم که در تعقیب همین موضوع است، این است که در مدارس دخترها که در ولایات و ایالات تشکیل شده است فوق العاده محتاج به معلمه هستند و البته دانشسرا و دانشکده که مورد توجه وزارت معارف است امیدواریم که قسمت معظم آن برای تحصیل دخترها اختصاص داده شود و از این حیث می‌توان کمک بزرگی نموده و عده معلمات لایق برای ولایات تهیه کرد. خاصه که در نتیجه تجربیات خیلی زیادی که در ممالکت متمدنه حاصل شده امتحان شده که حتی در بعضی از مدارس ابتدائی (دبستانها) اغلب معلمین بچه‌ها زن هستند یعنی معلمات هستند و پسرها در پیش زنها درس می‌خوانند و این در نتیجه تجربیات بوده و روی مسائل اجتماعی و اخلاقی است که باین نکته برخورده‌اند اگر طفل در مرحله طفولیت پیش معلمات درس بخواند برای اخلاق آتیه آنها بهتر است و البته خیلی خوب است که عده معلمات ما زیاد شوند که بتوانند یک روزی هم بچه‌ها را درس داده و در مدارس ابتدائی دخترها و پسرها پیش یک معلمه تحصیل کنند. و یک نکتة دیگر که از موقع استفاده کرده و عرض می‌کنم این است که البته دولت هم همیشه در نظر داشته است که کلیه تشکیلات مملکتی و مدارس از هر طبقه که هستند در تمام مملکت متحدالشکل و متعلمین در هر جا قوه شان مساوی باشد مثلاً شاگردانی که در دبیرستان کرمان تحصیل می‌کنند با شاگردانی که در طهران تحصیل می‌کنند از حیث قوه و رتبه با هم، هم سطح باشند متأسفانه اینطور نیست و در امتحان دیده می‌شود شاگردانی که از ولایات دوردست می‌آیند از حیث معلومات و قوای علمی با شاگردانی که در طهران تحصیل می‌کنند مساوی نیستند و البته بنده مطالعه کرده‌ام علت این است که بیشتر معلمین خوب مخصوصاً معلمین اروپائی که دولت کنترات می‌کند اختصاص به مدارس مرکز پیدا می‌کنند و از حیث معلم مخصوصاً برای دبیرستانها آنهم سیکل دوم ما خیلی فقیر هستیم و این را بنده به تجربه دیده‌ام هر وقت معلم خوبی برای یک مدرسة اعزام شده است بکلی وضع آن مدرسه تغییر کرده است و رو به بهبودی رفته است مثل اینکه دبیرستان کرمان وضعش خوب نبود و در نتیجة فرستادن یکنفر رئیس خیلی فاضلی که چند سال خودش مشغول تدریس بوده تقریباً معلومات شاگردان دبیرستان کرمان در امتحانات در حدود شاگردان دبیرستان طهران شد این است که خواستم توجه آقای وزیر معارف را جلب کنم که اگر ممکن است یک عده از اروپائیهائی که چند سال است در طهران مشغول تدریس هستند و شاگردها از آنها استفاده کرده‌اند هر اندازه که ممکنست اختصاص به مدارس متوسطة ولایات داده شوند که تا اندازة در ترقیات و تعالی آنها مؤثر واقع شود این چند عرضی بود که داشتم و عرض کردم.
وزیر معارف- تذکراتی که نماینده محترم فرمودند همه بجای خودش صحیح و قابل توجه است و خیلی هم متشکریم که این تذکرات در مجلس شورای ملی همیشه تکرار می‌شود و باید تکرار هم بشود برای نواقصی که هست انشاءالله رفع بشود و بنده هم ناچار همان مطالبی که سابق عرض کردم بانضمام تشکرات شخصی از اظهار لطفی که فرمودند تکرار کنم. در موضوع برنامة تحصیلات متوسطة نسوان البته همیشه اصلاح و تغییر آن مورد نظر وزارت معارف بوده است مخصوصاً حالا با تغییری که در وضع اجتماعی خانمها پیش آمده است اما نه باین صورتی که آقای دکتر فرمودند بنده با نظر ایشان موافق هستم زیرا ایشان فرمودند پرگرام سنگین است بنده عقیده‌ام این است اگر چنانچه قائل بشویم که دخترها و پسرها باید بعد از این در مدارس عالیه دریای درس یک معلم بنشینند در مجلس درس یک استاد بیایند بنابراین باید تحصیلات متوسطة آنها هم پایه و مایه تحصیلات عالیه است روی یک عرض مستقیم قرار بگیرد والا غیرممکن است دخترها بتوانند با تحصیلات متوسطة ناقص دوش بدوش پسرها پیش بروند مخصوصاً اینکه تحصیلاتی که برای دخترها در نظر داریم مثل طب یا دواسازی یا معلمی اینها علوم و تحصیلات عالیه است بخصوص ریاضی همان علوم ریاضی که مورد توجه نیست و بیچاره شده است یک چیز خیلی اساسی است برای معلومات عالیه ریاضی از لحاظ این نیست که یک کسی لگاریتم را خوب حفظ کند یا جبر و مقابله و هندسه اش خوب باشد که بتواند مهندس بشود ریاضی برای کمک به قوة دماغ است برای این است که شخص منطقی بشود برای اینست که قوة فهمش خوب بشود همان اندازه که ریاضی برای یک پسر با عقل متوسط لازم است همان اندازه هم برای دختر لازم است منتها بسیاری از دخترها هستند و باید هم باشند که نمی‌خواهند پی تحصیلات عالیه بروند می‌خواهند تحصیلات متوسطه شان که تمام شد وارد زندگانی خانوادگی شده مادر خوب بشوند و عائلة تشکیل بدهند بله باید برای این طبقه دستور مخصوصی باشد که بعد از یک مقداری تحصیلات عمومی یک مقدار هم تحصیلات خصوصی هنرهای یدی و خانه داری بآنها بیاموزند و بروند دنبال کارهای شخصی شان ولی برای دختری که می‌خواهد در دانشگاه تحصیل کند با پسر و قابلة خوب یا طبیبة خوب بشود یا معلمه خوب بشود هم ریاضی لازم است هم فیزیک هم شیمی لازم است با تمام فورمولها. اما از لحاظ تحصیلات متوسطه در ولایات سابقاً همانطوری که فرمودند تحصیلات متوسطه در ولایات خیلی ضعیف بود خیلی پائین تر از مرکز بود ولی از وقتی که از دانشسرای عالی محصلینی که تا درجة لیسانس هستند بیرون آمده‌اند و برای مدارس متوسطه ولایات رفته‌اند بنده به آقایان بشارت می‌دهم که تحصیلات متوسطه در ولایات شاید از بعضی مدارس متوسطه طهران هم بهتر باشد هر کدام از آقایان در موقعی که تشریف می‌برند به حوزة انتخابیة خودشان اگر یکسری هم به مدرسه بزنند می‌بینند تحصیلات محصلین و جوانهای ولایات چطور است شاید هم این فرمایش حضرتعالی هم بهشان بربخورد و بگویند خیر معلومات ما خیلی هم از معلومات رفقای ما در طهران بیشتر است مخصوصاً محصلینی که آمده بودند برای مسابقه یک کنفرانسهائی دادند مقصود از این کنفرانسها این بود که شهر خودشان و حماسه ملیشان معلوم بشود و همینطور مقدار معلوماتشان بدست بیاید این جوانها یک کنفرانسهای خوبی و با یک لهجة ولایتی خودشان که خیلی اسباب امیدواری شد و با یک روح حماسة ملی و وطنپرستی بیان کردند که خیلی اسباب امیدواری شد که در یزد و کرمان در اهواز و جاهای دیگر یک جوانهائی پیدا می‌شوند که پایة معلوماتشان به قدری است که می‌توانند در یک موضوعی که هیچکس درش چیز ننوشته مثلاً فرض بفرمائید جغرافیای مکران چیز نوشته و اطلاعات خیلی نافع داده است و آن کنفرانسها چاپ خواهد شد و بنظر آقایان خواهد رسید این دانشسرای مقدماتی و دانشسرای عالی یک مؤسسه بسیار نافعی است برای مملکت و امیدوارم همانطور که دولت همیشه باین دو مؤسسه مساعدت و توجه داشته است و مجلس شورای ملی هم اساس این را بواسطة قانون دانشسراها محکم کرده همین رویه ادامه پیدا کند انشاءالله معلمین خوب خواهیم داشت و چون معلمین خوب داشته باشیم محصلین خوب هم خواهیم داشت.
(صحیح است).
(بعضی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.)
رئیس- آقایانی که موافقت دارند با ورود در شور مواد قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة اول.
مادة اول- فارغ التحصیلهای دوره متوسطه هنرستان موسیقی در زمرة فارغ التحصیلهای دانشسراهای مقدماتی محسوب و مشمول مقررات مربوطه قانون تربیت معلم مصوب نوزدهم اسفندماه۱۳۱۳می‌باشند و وزارت معارف قرار استخدام آنها را بر طبق نظامنامة مخصوص خواهد داد.
تبصره- آموزگاران موسیقی و سرود که از محل اقامت اصلی خود بخارج اعزام می‌شوند مادام که در آن بدان اشاره شده ممکن است تا دو ثلث مقرری خود را بعنوان مدد معاش اضافه دریافت دارند.
رئیس- پیشنهاد آقای دیبا.
پیشنهاد می‌نمایم در مادة یک بعد از جملة فارغ التحصیلهای دوره متوسطه هنرستان موسیقی علاوه بشود: که مطابق برنامه مخصوص تحصیل کرده باشد.
رئیس- می‌رود به کمیسیون، ماده دوم قرائت می‌شود.
مادة دوم- رتبه استادان که بموجب قانون تأسیس دانشگاه آخرین حقوقشان مدرک تعیین رتبه می‌باشد در صورتی که از درجه تجاوز نمود ولی بدجه بالاتر نرسیده باشد بر طبق درجه بالاتر تعیین خواهد شد و کسانی که در موقع اجرای قانون مزبور کمتر از حقوق درجه یک گرفته‌اند درجه آنها یک است و وزارت معارف در موقع مقتضی با داشتن اعتبار کسر حقوق این اشخاص را ترمیم می‌نماید حقوق ماهیانه درجه یک استادی در سال تحصیلی ۱۵-۱۳۱۴ هزار و یکصد ریال است.
رئیس- آقای دیبا.
طباطبائی دیبا- حقیقتاً این ماده مربوط به مادة اول نیست و یک مطلب دیگری است در لایحه سابق گویا فراموش شده راجع به استادان ذکری کنند و لازم بود در قانون پیش بینی شود و بعقیده بنده این موضوع یک لایحه علیحده می‌خواست حالا در ضمن این لایحه آورده‌اند ولی چون در آنجا نظرم می‌آید درجه است این است که باید مبدل شود رتبه استادان به درجه استادان و پیشنهادی هم تقدیم کرده‌ام.
رئیس- پیشنهاد آقای دیبا:
پیشنهاد می‌نمایم اول مادة دوم بترتیب ذیل اصلاح شود:
مادة دوم- درجه استادان الی آخر ماده.
رئیس- به کمیسیون ارجاع می‌شود، آقایانی که به ورود در شور دوم موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد.
- شور دوم لایحه ترتیب ترفیعات آرتش شاهنشانی
[۳- شور دوم لایحه ترتیب ترفیعات آرتش شاهنشانی]
رئیس- شوردوم خبر کمیسیون نظام راجع بترفیعات آرتش شاهنشاهی. خبرکمیسیون قرائت می‌شود:
کمیسیون نظام لایحه نمره ۹۲۳۳ دولت راجع به ترفیعات آرتش شاهنشاهی را برای شور دوم مطرح نمود و پس از شور و مداقه کامل عین خبر اولیه کمیسیون را تأیید نموده و اینک خبر آن را برای تصویب مجلس تقدیم می‌نماید.
رئیس- مادة اول قرائت می‌شود:
قانون ترفیعات آرتش شاهنشاهی ایران – فصل یکم، مقررات عمومی
مادة یکم- تصویب کلیه ترفیعات و عزل و نصب افسران و همردیفان آنها پس از سیر قانونی منوط به ارادة سنیه شاهانه خواهد بود.
رئیس- موافقین با مادة اول قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
مادة دوم- ترتیب درجات در آرتش ایران بقرار ذیل است:
۱- سرباز یکم.
۲- سرجوخه.
۳- گروهبان سوم.
۴- گروهبان دوم.
۵- گروهبان یکم.
۶- استوار دوم.
۷- استوار یکم.
۸- ستوان سوم.
۹- ستوان دوم.
۱۰- ستوان یکم.
۱۱- سروان.
۱۲- سرگرد.
۱۳- سرهنگ دوم.
۱۴- سرهنگ.
۱۵- سرتیپ.
۱۶- سرلشکر.
۱۷- سپهبد.
رئیس – موافقین با مادة دوم قیام نمایند.
(اکثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. مادة سوم.
مادة سوم- نیل به مقام افسری در آرتش شاهنشاهی مطلقاً موکول به طی دوره آموزشگاه تخصصی نظامی یا فنی صنف مربوطه در داخله یا خارجه خواهد بود.
رئیس – موافقین با مادة سوم قیام نمایند.
(اکثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. مادة چهارم.
مادة چهارم- از تاریخ تأسیس دانشگاه جنگ آرتش شاهنشاهی ارتقاء از رتبه سرهنگی به رتبه سرتیپی غیر از مواردی که استثنائاً ارادة سنیه شاهانه علاقه گیرد موکول به طی دوره دانشگاه جنگ خواهد بود.
رئیس- آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی- چون مادة چهار به عقیده بنده مبهم است یعنی کاملاً درجات مدارس نظام را تعیین نکرده لهذا بنده پیشنهاد می‌کنم که این ماده چهارم که کاملاً درجات در آن ذکر شده است در عوض مادة چهارم کمیسیون گذاشته شود باین ترتیب: مادة چهارم: افسرانی که آموزشگاه ستوانی را طی نموده و با رتبة ستوان سومی از آن آموزشگاه خارج می‌شوند فقط می‌توانند تا رتبة سروانی ترفیع یابند و ترفیع آنها از سروانی به سرگردی منوط به طی دانشکده افسری است و افسرانی که دانشکده افسری را طی نموده و با رتبة ستوان دومی از آن خارج گردند فقط تا رتبة سرهنگی ترفیع خواهند یافت و ترفیع آنها از سرهنگی به سرتیپی منوط به طی دانشگاه جنگ است غیر از مواردی که استثنائاً اراده سنیه شاهانه تعلق گیرد.
تبصره- ارزش آموزشگاههای افسری وزارت جنگ سابق و دیویزیون سابق و ژاندارمری سابق مانند آموزشگاه ستوانی خواهد بود و افسرانی که فعلاً از این طبقه دارای رتبه سرگردی و سرهنگ دومی هستند تا رتبة سرهنگی ممکن است ترقی نمایند.
رئیس – آقای رئیس الوزراء اگر موافقت دارند باین ترتیب باشد.
رئیس الوزراء (آقای جم)- بنده با این مادة که پیشنهاد شده موافقت دارم و قبلاً هم با من مذاکره کردند موافق هستم.
رئیس – آقایانی که با مادة پیشنهادی موافقت دارند به جای ماده چهارم لایحه قیام نمایند.
(اکثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. مادة پنجم قرائت می‌شود.
مادة پنجم- ترفیع درجات وقتی داده خواهد شد که محل آن در تشکیلات موجود باشد.
رئیس – آقایانی که با مادة پنجم موافقت دارند قیام نمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. مادة ششم قرائت می‌شود:
مادة ششم- ترفیع افسران غیر از موارد جنگی فقط در اول فروردین ماه هر سال عملی می‌گردد.
رئیس – موافقین با مادة ششم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. مادة هفتم قرائت می‌شود.
مادة هفتم- ترفیع افسران و همردیف افسران در حکم عمومی آرتش درج می‌گردد.
تبصره- ترفیع افسران و همردیف افسران اداری و دوائر تابعه وزارت جنگ در حکم وزارت جنگ درج خواهد شد.
رئیس – موافقین با مادة هفتم قیام نمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. مادة هشتم.
مادة هشتم- کلیه امتیازات افسران و افراد در حکم عمومی آرتش درج می‌گردد.
تبصره- امتیازات افسران و افراد ادارات و دوائر تابعه وزارت جنگ در حکم وزارت جنگ درج خواهد شد.
رئیس- موافقین با مادة ۸ قیام نمایند.
(اکثر قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة نهم قرائت می‌شود.
مادة نهم- در موقع خروج شاگردان از دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی آرتش و همچنین برای اولین درجه افسری فارغ التحصیلهای آموزشگاههای نظامی و فنی خارجه و در موقع ترفیع از سرگردی به بالا فرمان همایونی صادر خواهد شد.
رئیس- موافقین با مادة نهم قیام نمایند.
(اکثر قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة دهم.
مادة دهم- افسران و همردیفانی که برای آنها پیشنهاد ترفیع رتبه می‌شود باید علاوه بر شرایط مقرره در این قانون در حین تقدیم پیشنهاد در یکی از دیوان حربها تحت تعقیب محاکماتی نباشند.
تبصره- تا موقعی که قرار مجرمیت در بارة اشخاص صادر نگردیده و جزوه امر برای تعقیب به دیوان حرب احاله نشده هیچگونه اتهام و سابقه مانع ترفیع آنها نخواهد بود و فقط افسران معلق که طبق مقررات جاریه مطابق قانون بحال تعلیق درآمده‌اند اعم از اینکه جرم آنها تثبیت شده باشد یا خیر در مدت تعلیق از حق ترفیع محروم خواهند بود.
رئیس- موافقین با مادة دهم برخیزند.
(اکثر برخاستند).
رئیس- تصویب شد. مادة یازدهم قرائت می‌شود.
(فصل دوم – مدت درجات).
مادة یازدهم- حداقل مدت جهت ترفیع افسران از یک رتبه به رتبه بالاتر در صورت ابراز لیاقت و واجد بودن شرایط لازمه بشرح ذیل خواهد بود.
از ستوان سومی به ستوان دومی دو سال.
از ستوان دومی به ستوان یکمی دوسال.
از ستوان یکمی به سروانی چهار سال.
از سروانی به سرگردی چهار سال.
از سرگردی به سرهنگ دومی سه سال.
از سرهنگ دومی به سرهنگی دو سال.
تبصره- برای فارغ التحصیلهای دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی ارتش که معمولاً در مهر ماه هر سال افسر شناخته می‌شوند حداقل مدت جهت اولین ترفیع آنها یکسال و نیم خواهد بود.
رئیس- موافقین با مادة یازدهم قیام نمایند.
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة دوازدهم.
مادة دوازدهم- اقل مدتی که برای هر درجه معین شده در ایام جنگ با خارجه منظور نبوده و فقط یکربع آن شرط خواهد بود ولی در صورت کثرت تلفات ممکن است از این حد نیز تجاوز نماید و شرایط مقرره بر طبق احکام جنگی خواهد بود.
رئیس- موافقین با مادة دوازدهم قیام نمایند.
(غالب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة سیزدهم قرائت می‌شود.
فصل سوم- مقررات مربوطه به ترفیع افراد.
مادة سیزدهم- ترفیع افراد به ترتیب ذیل در حدود اختیارات فرماندهان قسمتهای مستقل و رؤسای ادارات خواهد بود:
۱- ترفیع تا رتبه گروهبان یکمی در حدود اختیارات لشکرها و ادارات و تیپهای مستقل.
۲- ترفیع گروهبانهای یکم به رتبه استوار دومی و اعطاء اضافه حقوق و ترفیع استوار یکمی مطلقاً موکول به وصول پیشنهاد از طرف قسمتهای مربوطه و تصویب ستاد آرتش خواهد بود.
۳- ترفیع گروهبانهای یکم به رتبه استوار دومی و اعطاء اضافه حقوق و ترفیع استوار یکمی در مورد متصدیان امور مالی قسمتها و در ادارات تابعه وزارت جنگ نیز موکول به وصول پیشنهاد از طرف قسمتها و در ادارات تابعه و تصویب وزارت جنگ خواهد بود.
رئیس- موافقین با مادة سیزدهم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة چهاردهم.
مادة چهاردهم- فقط افرادی می‌توانند به رتبه سرباز یکمی نائل شوند که اقلاً شش ماه در یکی از قسمتهای صف خدمت کرده و ابراز لیاقت نموده باشند.
رئیس- موافقین با مادة چهاردهم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة پانزدهم قرائت می‌شود.
مادة پانزدهم- فقط سرباز یکمهائی به رتبه سرجوخگی نائل می‌شوند که در یکی از قسمتهای صف اقلاً شش ماه خدمت کرده و ابراز لیاقت نموده باشند.
رئیس- آقایان موافقین با ماده پانزدهم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة شانزدهم.
مادة شانزدهم- فقط اشخاص ذیل می‌توانند به درجة گروهبانی نائل شوند.
۱- سرجوخه هائی که دوره آموزشگاه گروهبانی را طی کرده باشند.
۲- داوطلبانی که از عهده امتحان دخولی آموزشگاه گروهبانی برآمده دوره آنرا به پایان رسانیده و امتحان خروجی آنرا داده باشند.
رئیس- آقایان موافقین با ماده شانزدهم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة هفدهم.
مادة هفدهم- حداقل خدمت برای هر یک از مراحل بین گرهبان سومی و گروهبان دومی و گروهبان یکمی شش ماه خواهد بود.
رئیس- آقایان موافقین با ماده هفدهم برخیزند.
(اکثر برخاستند).
رئیس- تصویب شد. مادة هجدهم.
مادة هجدهم- فقط گروهبان یکمهائی می‌توانند به رتبه استوار دومی نائل شوند که حتماً دوره آموزشگاه گروهبانی را دیده و لااقل یک سال با درجه گروهبان یکمی خدمت و ابراز لیاقت نموده باشند و ضمناً گروهبانان و محصلینی که دوره آموزشگاههای فنون مختلفه را طی نموده و از عهده امتحانات خروجی مطابق شرایط مقرره برآمده باشند می‌توانند موقع خروج از آموزشگاه به درجه استوار دومی نائل گردند بدیهی است مزایای خروجی آموزشگاههای مزبور بایستی نسبت به آموزشگاههای گروهبانی مرجح بوده و چنانچه محصلین از آموزشگاههای فنی فوق الذکر با رتبه گروهبانی خارج شوند ترفیع آنان به رتبه استوار دومی منوط به انقضاء موعد مقرره خواهد بود.
تبصره- گروهبانان یکمی که دوره آموزشگاه گروهبانی را طی ننموده باشند ولی مطابقت معلومات و لیاقت آنها با گروهبانان آموزشگاه دیده مورد تصدیق فرمانده قسمت مربوطه واقع گردد در صورت داشتن دو سال خدمت متوالی در درجه گروهبان یکمی می‌توانند به رتبه استوار دومی نائل گردند.
رئیس- آقایان موافقین با ماده هجدهم قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة نوزدهم.
مادة نوزدهم- حداقل خدمت برای ترفیع از استوار دومی به استوار یکمی چهار سال و در صورت ابراز لیاقت در هر دو سال حق استفاده از پنجاه ریال اضافه حقوق تا حد اکثر استوار یکمی خواهدداشت.
رئیس- آقایان موافقین با ماده نوزدهم قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة بیستم.
مادة بیستم- در ایام جنگ در داخله و یا با خارجه درجات سرجوخگی تا استواری عموماً انتخابی و بنا بر شرایط مقرره در احکام جنگی خواهد بود.
رئیس- آقایان موافقین با ماده بیستم قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و یکم.
رئیس- مادة بیست و یکم قرائت می‌شود:
مادة بیست و یکم- ترفیع افراد اداری و همردیفان آنها (از رتبة سربازی تا رتبة استوار یکمی) از حیث مدت تابع مقررات مربوطه به افراد صف خواهد بود ولی طی آموزشگاههای گروهبانی جزء شرایط ترفیع آنها محسوب نخواهد گردید. و ارتقاء رتبة آنها منوط به ابراز لیاقت می‌باشد.
رئیس- موافقین با مادة بیست و یکم قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند).
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و دوم.
فصل چهارم.
مقررات مخصوص برای نیل به رتبة ستوان سومی.
مادة بیست و دوم- استواران و گروهبانانی که اقلاً یکسال در صف خدمت نموده و از عهدة امتحان سه ساله متوسطه برآیند و ضمناً سن آنها از نوزده کمتر و از بیست و هفت سال متجاوز نباشد و همچنین داوطلبانی که دارای تصدیق سه ساله متوسطه بوده و سن آنها از نوزده کمتر و از بیست و دو سال بیشتر نباشد پس از طی دورة سه ساله آموزشگاه ستوانی آرتش و دادن امتحان خروجی به رتبة ستوان سومی مفتخر می‌گردند.
رئیس- موافقین با مادة بیست و دوم قیام فرمایند.
(اغلب برخاستند).
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و سوم.
مادة بیست و سوم- استواران یکم اداری و همردیفان آنها که اقلاً سه سال در رتبة استوار یکمی خدمت نموده باشند می‌توانند در صورت لیاقت و داشتن محل به رتبة ستوان سومی اداری یا همردیف آن نائل گردند.
رئیس- موافقین با مادة بیست و سوم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و چهارم.
فصل پنجم.
مقررات مخصوص به ترفیع ستوان سومهای وظیفه و احتیاط.
مادة بیست و چهارم- نفرات وظیفه که دارای تحصیلات کامل متوسطه و عالی باشند پس از یکماه خدمت در صف و شش ماه تحصیل در دانشکده افسری (احتیاط) و برآمدن از عهدة امتحان خروجی به رتبة ستوان سومی وظیفه نائل و بقیه مدت مقرره را که مطابق قانون برای فارغ – التحصیلهای آموزشگاههای متوسطه من حیث المجموع هجده ماه و برای فارغ التحصیلهای آموزشگاههای عالیه من حیث المجموع یک سال تعیین گردیده ادامة خدمت خواهند داد.
رئیس- موافقین با مادة بیست و چهارم قیام فرمایند.
(اغلب نمایندگان قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و پنجم.
مادة بیست و پنجم- ستوان سومهای وظیفه در خاتمه مدت مقرره در ردیف احتیاط منظور می‌شوند و در صورت تمایل خود آنها و دادن تعهد خدمت دائمی ممکن است با همان درجه ستوان سومی افسر داوطلب شناخته شوند مشروط بر اینکه پس از خاتمة خدمت وظیفه منتهی بفاصلة یکسال وارد خدمت دائمی آرتش بشوند.
رئیس- موافقین با مادة بیست و پنجم قیام فرمایند.
(اکثرقیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و ششم.
مادة بیست و ششم- ستوان سومهای وظیفه که مایل به ادامة خدمت تحت السلاح با درجة ستوان دومی بشوند پس از طی خدمت قانونی خود در صف و دادن امتحان نهائی سال اول دانشکده افسری با حفظ شغل تشکیلاتی در قسمت مربوطه و اخذ حقوق تمام رتبه ستوان سومی در کلاس دوم دانشکده افسری پذیرفته شده و پس از یک سال تحصیل و دادن امتحان خروجی به درجة ستوان دومی مفتخر و افسر داوطلب شناخته می‌شوند ولی مخارج آموزشگاه آنها از حیث غذا و لباس در مدت تحصیل از حقوق مشارالیهم کسر می‌گردد.
رئیس- موافقین با مادة بیست و ششم قیام فرمایند.
(اکثرنمایندگان قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و هفتم قرائت می‌شود:
مادة بیست و هفتم- اطباء و دواسازان و دندانسازهای وظیفه پس از شش ماه خدمت اولیه در مؤسسات صحی آرتش و کسب اطلاعات لازمة نظامی به درجة ستوان سومی وظیفه (طبیب، دواساز، دندانساز) مفتخروبه شرح مادة۲۴ پس از طی مدت مقرره در ردیف احتیاط منظور می‌گردند.
تبصره- فارغ التحصیلان بیطار وظیفه به دانشکده افسری (احتیاط) وارد و در قسمت سوار آموزشگاه مزبور شش ماه خدمت صف را انجام خواهند داد.
رئیس- موافقین مادة بیست و هفتم قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده بیست وهشتم:
مادة بیست و هشتم- هر یک از محصلین وظیفه دانشکده افسری (احتیاط) که از عهدة امتحانات خروجی برنیایند با درجة استوار یکمی به قسمتهای مربوطه اعزام می‌گردند.
رئیس- موافقین مادة بیست و هشتم قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
رئیس- تصویب شد. مادة بیست و نهم: فصل ششم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة ستوان دومی.
مادة بیست و نهم- فارغ التحصیلان دبیرستان نظام که شرایط ورودی به دانشکده افسری را حائز بوده و دورة آن آموزشگاه را به پایان رسانیده و امتحان خروجی را داده باشند به رتبة ستوان دومی نائل می‌شوند.
رئیس- موافقین مادة بیست و نهم قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. مادة سی ام قرائت می‌شود.
مادة سی ام- اشخاصی که از خارج با داشتن تصدیق متوسطه و حائز بودن شرایط مقرره از عهدة امتحان ورود به دانشکده افسری برآمده دورة آن آموزشگاه را به پایان رسانیده و امتحانات خروجی را داده باشند به رتبة ستوان دومی نائل می‌گردند.
رئیس- موافقین سی ام قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة سی و یکم.
مادة سی و یکم- اشخاصی که آموزشگاههای نظام یکی از ممالک خارجه را که مطابق قانون آن کشور با ستوان دومی خارج می‌شوند به پایان رسانیده دارای تصدیق فارغ التحصیلی آن آموزشگاه باشند به رتبة ستوان دومی نائل می‌شوند و چنانچه اشخاص مزبور قبل از تحصیل سابقة خدمتی در ارتش شاهنشاهی ایران نداشته باشند برای مدت سه ماه با رتبة ستوان دومی و اخذ حقوق تمام رتبه در دانشکدة افسری استاژ خواهند داد و چنانچه این استاژ متضمن مخارجی باشد بعهدة خود آن افسر خواهد بود.
رئیس- موافقین سی و یکم قیام فرمایند
(اغلب برخاستند.)
تصویب شد. مادة سی و دوم.
مادة سی و دوم- محصلین دانشکدة طب طهران که قبول خدمت نظامی می‌نمایند اشخاصی که دو سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است با اخذ حقوق استوار دومی و محصلینی که یکسال بخاتمة تحصیلات آنها باقی است با اخذ حقوق استوار یکمی به تحصیلات خود ادامه خواهند داد و پس از خاتمة تحصیلات و اخذ دانشنامه به رتبة ستوان دومی طبیب مفتخر می‌گردند. محصلین فوق بطور عموم تعهد هشت سال خدمت از تاریخ خاتمة تحصیل سپرده ضمناً در ساعات خارج از تحصیل در موسسات صحی ارتش خدمت و عملیات خواهند نمود.
رئیس- موافقین سی و دوم قیام فرمایند
(جمع کثیری قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة سی و سوم قرائت می‌شود:
مادة سی و سوم- محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازای و محصلین آموزشگاههای عالیه هواپیمائی و مکانیک و الکتریسیته خارجه و امثال آن که بموجب مدارک رسمی دارای تحصیلات دورة کامل متوسطه بوده و برای تحصیل بخارجه اعزام می‌گردند در صورتیکه منظماً دروس آموزشگاههای مزبور را پیروی نموده باشند (بجز سنوات تجدیدی که محسوب نمی‌شود) بعد از چهار سال از تاریخ شروع به تحصیل به رتبة ستوان دومی بدون حقوق نائل و از خرج تحصیل و فوق العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده پس از خاتمة تحصیلات آنها ازتاریخ مراجعت به ایران رتبةآنها تثبیت وحقوق رتبة خودرا دریافت خواهند نمود.
رئیس- موافقین مادة سی و سوم قیام فرمایند
(عدة کثیری برخاستند).
رئیس- تصویب شد. مادة سی و چهارم قرائت می‌شود:
مادة سی و چهارم- محصلین دانشکده بیطاری در داخله که داوطلب خدمت آرتش باشند ضمن تعهد هشت سال خدمت در آرتش شاهنشاهی کسانی که یک سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار یکم و کاسنی که دو سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار دوم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبة مربوطه به تحصیلات خود ادامه داده و بعد از اتمام دورة دانشکده بیطاری به رتبة ستوان دومی بیطار مفتخر می‌شوند.
رئیس- موافقین مادة سی و چهارم قیام فرمایند
(اکثر برخاستند). تصویب شد. مادة سی و پنجم.
مادة سی و پنجم- محصلین دانشکده دواسازی طهران که داوطلب خدمت آرتش باشند کسانی که یکسال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار یکم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبه مربوطه به تحصیلات خود ادامه خواهند داد. محصلینی که دو سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار دوم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبة مربوطه به تحصیلات خود ادامه خواهند داد. محصلین فوق بطور عموم تعهد هشت سال خدمت از تاریخ خاتمة تحصیل سپرده ضمناً در ساعات خارج از تحصیل در مؤسسات صحی آرتش خدمت و عملیات خواهند نمود و پس از فراغت از تحصیل و اخذ دانشنامه اشخاصی که با دارا بودن تحصیلات دورة کامل متوسطه وارد دانشکده مزبور شده‌اند به رتبة ستوان دومی دواساز مفتخر می‌گردند و ترفیع آنها به رتبة ستوان یکمی و سروانی تابع مقررات مادة (۴۱) و (۴۷) خواهد بود ولی اشخاصی که با تحصیلات دورة اول متوسطه وارد دانشکده دوا سازی شده‌اند پس از خروج از آموزشگاه به رتبة ستوان دومی دواساز مفتخر و بقیة ترفیعات آنها تابع مقررات عمومی خواهد بود.
رئیس- موافقین مادة سی و پنجم قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند).
تصویب شد. مادة سی و ششم.
مادة سی و ششم- فارغ التحصیلان دانشکدة افسری و آموزشگاه ستوانی که بر طبق شرایط مقرره تحصیلی از عهدة امتحانات خروجی برنیایند با یک درجه مادون از آموزشگاه خارج و ترفیعات آنها بعداً تابع مقررات عمومی خواهد بود.
رئیس- موافقین مادة سی و ششم قیام فرمایند
(اغلب نمایندگان برخاستند).
رئیس- تصویب شد. مادة سی و هفتم.
فصل هفتم،
مقررات مخصوص برای نیل به رتبة ستوان یکمی.
مادة سی و هفتم- عطف به مادة (۱۱) افسرانی که دو سال با درجة ستوان دومی خدمت نموده و حائز شرایط لازمه باشند با در نظر گرفتن مقررات مربوطه به اولین ترفیع فارغ التحصیلان آموزشگاههای نظامی به درجه ستوان یکمی مفتخر می‌گردند.
رئیس- موافقین مادة سی و هفتم قیام فرمایند
(اغلب برخاستند).
تصویب شد. مادة سی و هشتم.
مادة سی و هشتم- محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاههای عالیه هواپیمائی و مکانیک و الکتریسیته و امثال آن در خارجه که مطابق مادة (۳۳) به رتبه ستوان دومی نائل شده‌اند در صورتیکه منضماً دروس آموزشگاههای مزبور
را پیروی نموده باشند (بجز سنوات تجدیدی که محسوب نمی‌شود) دو سال بعد از ارتقاء به رتبه ستوان دومی به رتبه ستوان یکمی بدون حقوق مفتخر و از خرج تحصیل و فوق العادة مأموریت طبق مقررات استفاده نموده و پس از خاتمه تحصیلات از تاریخ مراجعت به ایران رتبه آنها تثبیت و حقوق رتبه خود را دریافت خواهند نمود.
رئیس- موافقین ماده سی و هشتم قیام فرمایند.
(عده کثیری قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة سی و نهم.
مادة سی و نهم- عطف به مادة (۳۴) فارغ التحصیلهای دانشکده بیطاری طهران که پس از اتمام دوره دانشکده به رتبه ستوان دومی بیطار با حقوق نائل شده‌اند پس از یکسال خدمت در صنف مربوطه به رتبة ستوان یکمی بیطار مفتخر می‌گردند.
رئیس- موافقین ماده سی و نهم قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهلم قرائت می‌شود.
مادة چهلم- عطف به مادة (۳۳) محصلین دانشکده طب که پس از ختم تحصیلات سال پنجم دانشکده مزبور و اخذ دانشنامه به رتبة ستوان دومی طبیب مفتخر شده‌اند پس از یک سال خدمت به رتبة ستوان یکمی طبیب مفتخر می‌گردند.
رئیس- موافقین ماده چهلم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل و یکم.
مادةچهل و یکم- عطف به مادة (۳۵) فارغ التحصیلهای دانشکده دواسازی که با دارا بودن تحصیلات کامل متوسطه به رتبة ستوان دومی نائل گردیده‌اند پس از دو سال خدمت به رتبة ستوان یکمی دواساز مفتخر می‌شوند.
رئیس- موافقین ماده چهل و یکم قیام فرمایند.
(اکثرقیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل و دوم.
مادة چهل و دوم- فارغ التحصیلهای آموزشگاههای نظامی که داوطلب خدمت در نیروی هوائی می‌شوند و پس از اخذ دانشنامه دانشکده افسری به رتبة ستوان دومی نائل شده‌اند بعد از طی دورة دانشکده دیده بانی و خلبانی یا مکانیک هواپیمائی (که حداقل دورة هر یک از آن دانشکده‌ها یکسال باشد) و اخذ دانشنامه تخصصی به رتبة ستوان یکمی مفتخر می‌گردند.
تبصره- مادة فوق مربوط به افسران فارغ التحصیل آموزشگاههای نظامی است و اشخاصیکه آموزشگاههای نظامی را طی ننموده باشند از این امتیاز (ستوان یکمی) بی بهره و تابع مقررات عمومی خواهند بود.
رئیس- موافقین ماده چهل و دوم قیام فرمایند.
(اغلب نمایندگان قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل و سوم. فصل هشتم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة سروانی
مادة چهل و سوم- عطف به مادة (۱۱) افسرانی که چهار سال با رتبة ستوان یکمی خدمت نموده و حائز شرائط لازمه باشند به درجه سروانی مفتخر می‌گردند.
رئیس- موافقین ماده چهل و سوم قیام فرمایند.
(اغلب برخاستند.)
تصویب شد. مادة چهل و چهارم.
مادة چهل و چهارم- محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه واطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاههای عالیه هواپیمائی و مکانیک و الکتریسیته و امثال آن در خارجه که مطابق مواد (۳۳) و (۳۸) شش سال بعد از شروع به تحصیل به رتبة ستوان یکمی بدون حقوق مفتخر شده باشند دو سال بعد از ارتقاء به رتبة ستوان یکمی بدون حقوق به رتبة سروانی مفتخر و از خرج تحصیل و فوق العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده از تاریخ مراجعت به ایران رتبة آنها تثبیت و حقوق رتبة خود را دریافت خواهند نمود.
رئیس- موافقین ماده چهل و چهارم قیام فرمایند.
(اکثرقیام نمودند).
تصویب شد. مادة چهل و پنجم.
مادة چهل و پنجم- عطف به مادة (۳۹) فارغ التحصیلهای دانشکده بیطاری طهران که بعد از یکسال خدمت با رتبة ستوان دومی بیطار به رتبة ستوان یکمی بیطار مفتخر گردیده‌اند بعد از سه سال خدتم با رتبة ستوان یکمی بیطار به رتبة سروانی بیطار مفتخر می‌گردند.
رئیس- موافقین ماده چهل و پنجم قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل و ششم.
مادة چهل و ششم- عطف به مادة (۴۰) ستوان یکمهای طبیب فارغ التحصیل دانشکده طب طهران پس از دو سال خدمت با درجه ستوان یکمی به رتبة سروانی طبیب مفتخر خواهند گردید.
رئیس- موافقین ماده چهل و ششم قیام فرمایند.
(اغلب نمایندگان برخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل و هفتم.
مادةچهل و هفتم- عطف به مادة (۴۱) ستوان یکمهای دواساز فارغ التحصیل دانشکده دواسازی که با دارا بودن تحصیلات کامل متوسطه دورة دانشکده دواسازی را طی نموده‌اند پس از سه سال خدمت با رتبة ستوان یکمی به رتبة سروانی دواساز مفتخر خواهند گردید.
رئیس- موافقین ماده چهل و هفتم قیام فرمایند.
(اکثرقیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل و هشتم. فصل نهم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة سرگردی و بالاتر.
مادة چهل و هشتم- ارتقاء به درجات سرگردی و بالاتر مشمول مادتین (۳) و (۱۱) این قانون خواهد بود.
رئیس- آقای دکتر طاهری.
دکتر طاهری- گمان می‌کنم اینطور باید اصلاح شود (ارتقاء به درجات سرگردی و بالاتر مشمول مقررات مواد ۳و۴و۱۱ این قانون خواهد بود) مواد سه و چهار و یازده.
مؤید احمدی (منشی)- بلی چهارش افتاده است. صحیح است.
رئیس- موافقین ماده چهل و هشتم با این اصلاحی که شد قیام فرمایند.
(اکثر نمایندگان قیام نمودند.)
رئیس- تصویب شد. مادة چهل ونهم.
مادة چهل و نهم- حداکثر ترقی اطباء مجازی که فعلاً در آرتش شاهنشاهی خدمت می‌نمایند فقط تا رتبة سروانی است و هیچ وقت نمی‌توانند طبیب ارشد هنگ بشوند.
تبصره- اطباء مجازی که قبل از وضع مقررات فوق دارای رتبة سرگردی به بالا بوده‌اند از این حیث مستثنی خواهند بود.
رئیس- موافقین ماده چهل و نهم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند.)
تصویب شد. مادة پنجاهم قرائت می‌شود.
فصل دهم،
قدمت خدمت.
مادة پنجاهم – افسرانی که بر حسب تقاضای شخصی یا بعلل دیگری از خدمت اخراج می‌شوند چنانچه مجدداً بخدمت پذیرفته شوند قدمت آنها در رتبة که دارا خواهند بود از روزی محسوب می‌شود که رسمیت آن در حکم عمومی آرتش اعلام شده فقط در موقع تقاعد یا برقرار مستمری برای وراث سنوات خدمت آنها تا روز اخراج جزء سابقة خدمت محسوب خواهد شد.
تبصره- افسرانی که بر حسب تقاضای شخصی از خدمت معاف گردیده‌اند چنانچه بعداً تقاضای دخول به خدمت نمایند در صورت صلاحیت با یک درجه مادون پذیرفته خواهند شد.
رئیس- موافقین ماده پنجاهم قیام فرمایند.
(اغلب نمایندگان قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة پنجاه و یکم.
مادة پنجاه و یکم – تعیین قدمت خدمت از روی تاریخ درجه و در صورت تساوی تاریخ درجه بین دو افسر یا مراجعه بدرجة ماقبل خواهد بود.
تبصره- چنانچه دو نفر افسر در درجة ماقبل نیز از حیث قدمت مساوی باشند قدمت خدمت آنها با مراجعه به سایر درجات ماقبل تشخیص داده خواهد شد.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و یکم قیام فرمایند.
(اغلب نمایندگان برخاستند.)
تصویب شد. مادة پنجاه و دوم قرائت می‌شود.
مادةپنجاه و دوم- شاگردان آموزشگاههای مختلفه نظامی و همچنین فارغ التحصیلهای آموزشگاههای نظامی خارجه که در یک تاریخ از آموزشگاه خارج و بمقام افسری نائل می‌شوند در صورت واجد بودن کلیة شرایط و تساوی علل ترجیحی مطابق نمره ترتیب لیاقت که بموجب معدل نمرات امتحانات نهائی معین می‌شود در صنوف مختلفه از حیث ترفیع بر یکدیگر تقدم خواهند داشت.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و دوم قیام فرمایند.
(اکثرقیام نمودند.)
تصویب شد. مادة پنجاه و سوم قرائت می‌شود.
مادة پنجاه و سوم- تاریخ شروع بخدمت نظامی افسران و سایر مستخدمین نظامی از ابتداء سن نوزده سالگی رسمیت خواهد داشت و قبل از سن مزبور مدت مربوطه از حیث ترفیع و تقاعد جزء قدمت خدمت آنها محسوب نخواهد شد.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و سوم قیام فرمایند.
(اکثربرخاستند.)
تصویب شد. آقای وزیر مالیه.
- تقدیم لایحة بودجة ۱۳۱۵ کشور از طرف آقای وزیر مالیه
[۴- تقدیم لایحة بودجة ۱۳۱۵ کشور از طرف آقای وزیر مالیه]
وزیر مالیه- بنده لایحة بودجة ۱۳۱۵ را تقدیم مجلس می‌کنم و انتظار هم دارم آقایان موافقت کنند الآن کمیسیون بودجه تشکیل شود و جلسه هم اگر موافقت بفرمائید برای روز سه شنبه باشد که بتوانیم لایحه را از تصویب بگذرانیم
(صحیح است).
- بقیه شور دوم و تصویب لایحه ترفیعات آرتش
[۵- بقیه شور دوم و تصویب لایحه ترفیعات آرتش]
رئیس- مادة پنجاه و چهارم قرائت می‌شود.
مادة پنجاه و چهارم- مدت تحصیلات نظامی افسران از زمان دخول به آموزشگاههای نظامی داخله یا خارجه با رعایت مادة فوق جزء مدت خدمت محسوب می‌شود.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و چهارم قیام فرمایند.
(اکثرنمایندگان قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة پنجاه و پنجم قرائت می‌شود.
مادة پنجاه و پنجم- کلیة مدت انتظار خدمت افسران و همردیفان از حیث ترفیع جزء سنین خدمت محسوب می‌شود.
رئیس- موافقین ماده پنجاهو پنجم قیام فرمایند.
(غالب نمایندگان قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة پنجاه و ششم.
مادة پنجاه و ششم- مدت اسارت در جنگ جزء قدمت خدمت منظور است.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و ششم قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة پنجاه و هفتم.
مادة پنجاه و هفتم- مرخصی بیش از حد قانون جزء قدمت خدمت محسوب نخواهد شد.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و هفتم قیام فرمایند.
(اغلب برخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة پنجاه و هشتم.
مادة پنجاه و هشتم- مدت حبسهای غیر انضباطی افسران که در اثر محکومیتهای محاکماتی حاصل می‌شود و بطور مطلق حبسهائی که در حکم عمومی آرتش درج می‌گردد جزء قدمت خدمت آنها محسوب نخواهد شد.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و هشتم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة پنجاه و نهم.
فصل یازدهم – تغییر صنف و ارشدیت.
مادة پنجاه و نهم – صنوف اصلی ستوانان و سروانان پیاده و سوار ممکن است طبق تقاضای خود آنها و موافقت فرمانده قسمت مربوطه ضمن تعویض شغل تغییر پیدا کند ولی ارشدیت افسران مزبور در رتبة که دارای هستند از روزی محسوب خواهد شد که تغییر صنف در حکم عمومی آرتشی تصریح می‌شود.
رئیس- موافقین ماده پنجاه و نهم قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة شصتم قرائت می‌شود.
مادة شصتم– افسران ارشد و همچنین افسران توپخانه و مهندس و نیروی هوائی و نیروی دریائی و فنی و طبیب و بیطار و دواساز و موزیک که آموزشگاه تخصصی طی نموده باشند نمی‌توانند صنف خود را تغییر بدهند ولی افسران صنوف توپخانه و مهندس و نیروی هوائی و نیروی دریائی و فنی و موزیک که آموزشگاه تخصصی طی ننموده و جزء یکی از صنوف منظور شده باشند در صورت تمایل خود آنها و موافقت قسمت مربوطه و پس از حصول اطمینان از اینکه در صنف جدید بیشتر مورد استفاده خواهند بود ممکن است تغییر صنف پیدا کنند.
رئیس- موافقین ماده شصتم قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند.)
تصویب شد. مادة شصت و یکم.
مادة شصت و یکم- تبدیل از همردیف افسر به مقام افسر اداری یا منظور شدن آنها در ردیف افسران صنف مالی و مباشرتی و همچنین تبدیل از همردیف فنی به مقام افسر فنی ارشدیت درجه مربوط را از بین نخواهد برد.
رئیس- موافقین ماده شصت و یکم قیام فرمایند.
(اکثربرخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة شصت و دوم.
مادة شصت و دوم- خدمات فوق العاده شایان (بطوریکه شایسته تمجید و اعلام در احکام عمومی باشد) و زخم برداشتن در جنگ بر طبق احکام عمومی آرتشی ممکن است از یک الی یکصد و هشتاد روز بر مدت خدمت بیفزاید.
رئیس- موافقین ماده شصت ودوم قیام فرمایند.
(اکثربرخاستند.)
رئیس- تصویب شد. مادة شصت و سوم.
مادة شصت و سوم- گروهبانان و استواران و افسرانی که با نمرات ۱و۲و۳ از آموزشگاههای مربوطه بیرون آمده باشند نسبت به همردیفان خود بترتیب ذیل دارای ارشدیت خواهند بود:
گروهبانان دو ماه.
استواران چهارماه.
افسران شش ماه.
رئیس- موافقین ماده شصت و سوم قیام فرمایند.
(اکثرقیام نمودند).
تصویب شد. مادة شصت و چهارم.
فصل دوازدهم
. سن.
مادة شصت و چهارم- احدی نمی‌تواند به درجه مافوق نائل شود مگر آنکه میزان سن او اجازه دهد که اقلاً چهار سال در رتبة مافوق قبل از رسیدن بحد سن مقرره آن رتبه خدمت نماید.
رئیس- موافقین ماده شصت و چهارم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند).
تصویب شد. مادة شصت و پنجم.
مادة شصت و پنجم- حداکثر سن در هر درجه بقرار ذیل است:
ستاد، پیاده، سوار، توپخانه، مهندسی، فنی، هواپیمائی، نیروی دریائی، زره پوش.
استوار و ستوانان ۱و۲و۳ ۴۵
سروان ۴۸
سرگرد ۵۰
سرهنگ دوم ۵۳
سرهنگ ۵۵
سرتیپ ۶۰
سرلشکر ۶۳
صحیه، بیطاری، مالی و مباشرتی، اداری، موزیک، همردیفان.
استواران و ستوانان ۱و۲و۳ ۴۸
سروان ۵۰
سرگرد ۵۴
سرهنگ دوم ۵۶
سرهنگ ۶۰
سرتیپ ۶۳
سرلشکر ۶۵
رئیس- موافقین مادة شصت و پنجم قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. مادة شصت وششم.
مادة شصت و ششم- اشخاص ذیل از حدود سن مستثنی می‌باشند.
وزیر جنگ رئیس ستاد ارتش
رئیس اداره تفتیش مالی ارتش- فرمانده سپاه به بالا
اجودان ژنرال یکم رئیس ادارة محاکمات
حداکثر سن اشخاص فوق شصت و هشت سال خواهد بود.
رئیس- آقای احتشام زاده.
احتشام زاده- مقدمة عبارت این ماده طوری تنظیم شده که ظاهراً ایجاد یک سوء تفاهمی می‌کند که بین این ماده و مادة قبل یک تناقضی باشد کما اینکه یکی از نمایندگان هم در شور اول پیشنهادی برای اصلاح این عبارت دادند بنده خیال می‌کنم اگر یک عبارت کوچکی بصدر این ماده اضافه کنیم رفع این ابهام و نگرانی را می‌کند باین معنی که در اول ماده اضافه کنیم که اشخاص ذیل از حدود سن مذکور در مادة فوق مستثنی می‌باشند که عبارت (مذکور در مادة فوق را) بعد از حدود سن اضافه کنیم باین ترتیب رفع آن توهمی که بنظر می‌آید بین این دو ماده تناقض هست می‌شود.
رئیس- آقای رئیس الوزراء موافقت می‌فرمایند؟
رئیس الوزراء – بلی موافقت دارم.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به مادة شصت و ششم با این اصلاح آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند).
رئیس- تصویب شد. مادة شصت و هفتم.
مادة شصت و هفتم- افسرانی که استثناءاً دارای شغل رتبة مافوق هستند تابع حدود سن آن رتبه خواهند بود.
رئیس- موافقین مادة شصت و هفتم قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. مادة شصت وهشتم.
مادة شصت و هشتم- افسران صفی که عهده دار مشاغل مالی و دفتری می‌شوند از حیث سن تابع مقررات صنف اصلی خواهند بود مگر در صورت تغییر صنف مطابق مادة ۵۹-۶۰-۶۱.
رئیس- موافقین مادة شصت وهشتم قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. مادة شصت ونهم.
فصل سیزدهم،
نیروی دریائی.
مادة شصت و نهم- عطف بمادة (۲) اسامی درجات صنف دریائی بقرار ذیل است.
ناوی (سرباز)
سرناوی (سرجوخه)
مهناوی دو (گروهبان دوم)
مهناوی یک (گروهبان یکم)
ناو استوار دو (استوار دوم)
ناو استوار یک (استوار یکم)
ناویان سه (ستوان سوم)
ناویان دو (ستوان دوم)
ناویان یک (ستوان یکم)
ناو سروان (سروان)
ناخدا سه (سرگرد)
ناخدا دو (سرهنگ دوم)
ناخدا یک (سرهنگ)
دریادار (سرتیپ)
دریابان (سرلشکر)
دریا سالار (سپهبد)
تبصره- اسامی درجات فوق منحصراً مربوط به افسران دریائی بوده و رتبه افسران فنی نیروی دریائی مانند اطباء و مهندسین و افسران مالی و اداری با اصطلاحات آرتش بری نامیده خواهد شد.
رئیس- موافقین مادة شصت و نهم قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. مادة هفتادم.
مادة هفتادم- ترفیعات افسران و افراد نیروی دریائی از حیث شرایط و مدت تابع مقررات آرتش بری مندرجه در این قانون خواهد بود.
رئیس- موافقین مادة هفتادم قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. مادة هفتاد و یکم.
فصل چهاردهم، ادارة امنیه.
مادة هفتاد و یکم- ترفیعات افسران و افراد ادارة امنیه از حیث شرایط و مدت تابع مقررات آرتش بری مندرجه در این قانون خواهد بود.
رئیس- موافقین مادة هفتاد و یکم قیام فرمایند
(غالب نمایندگان قیام نمودند)
تصویب شد. مادة هفتاد و دوم.
مادة هفتادو دوم- شرایط ورود به آموزشگاه ستوانی ادارة امنیه و مقررات نیل به رتبة ستوان سومی برای فارغ التحصیلهای آموزشگاه مزبور تابع مقررات مادة (۲) خواهد بود.
رئیس- موافقین مادة هفتاد و دوم قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. مادة هفتاد و سوم.
مادة هفتاد و سوم- حداکثر سن افسران و استواران ادارة امنیه تابع مقررات مربوط به قسمت دوم مادة ۶۵ راجع به افسران غیر صفی و اداری خواهد بود.
تبصره- حداکثر سن رئیس ادارة امنیه تابع مقررات مادة ۶۶ خواهد بود.
رئیس- موافقین مادة هفتادو چهارم قیام فرمایند
(اکثربرخاستند)
رئیس- تصویب شد. مادة هفتاد و چهارم اصلاحی کمیسیون را قرائت می‌کنیم.
مادة هفتاد و چهارم- وزارت جنگ مأمور اجرای این قانون است و از تاریخ دهم فروردین ماه ۱۳۱۵ بموقع اجراء گذارده می‌شود.
رئیس- موافقین مادة هفتاد و چهارم قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان برخاستند)
رئیس- تصویب شد. مذاکرات در کلیات ثانی است.(مخالفی نیست) رأی گرفته می‌شود به مجموع مواد لایحه آقایانی که موافقت دارند قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند).
تصویب شد.
- ختم جلسه – تعیین موقع و دستور جلسة بعد
[۶- ختم جلسه – تعیین موقع و دستور جلسة بعد]
رئیس- اگر موافقت میفرمائید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است). جلسة آینده روز سه شنبه ۱۹ اسفند سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس موقع ظهر ختم شد).
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری
قانون
اصلاح مواد ۹۶-۹۷-۹۸ قانون ثبت اسناد و املاک (مصوب کمیسیون قوانین عدلیه)
مادة واحده- مواد ۹۶-۹۷-۹۸ قانون ثبت اسناد و املاک مصوب اسفند ماه ۱۳۱۰ نسخ و بجای آن مواد ذیل تصویب می‌شود:
مادة ۹۶- اجراء اسناد رسمی بدستور مدیر ثبت مطابق نظامنامه وزارت عدلیه بعمل خواهد آمد.
مادة ۹۷- به اختلافات مربوطه به مدلول اسناد رسمی که در نتیجه اقدام به اجرای آنها تولید می‌شود و همچنین به شکایات مربوط به طرز عمل و اقدامات اجرائی اداره ثبت اسناد هیئتی مرکب از رئیس و مدعی العموم محکمه بدایت و مدیر ثبت محل رسیدگی خواهد نمود. هر گاه دستور اجرا به توسط مدیر ثبتی داده شده است که محل مأموریت او در مقر محکمه بدایت نیست هیئت با عضویت مدیر ثبت مأمور در مقر محکمه بدایتی که اجراء ثبت در حورة آن جریان یافته تشکیل می‌شود. در موردی که اجراء مدلول اسناد رسمی از حوزة ثبتی به حوزة دیگر احاله شده باشد نسبت به اختلافات مربوطه به مدلول اسناد رسمی هیئت مزبوره از مدیر ثبتی که دستور اجراء را صادر کرده و رئیس و مدعی العموم محکمه همان محل تشکیل خواهد شد و نسبت به شکایات مربوطه به طرز عمل و اقدامات اجرائی هیئت مزبوره از مدیر ثبت و رئیس و مدعی العموم محلی که اقدامات اجرائی در آن حوزه بعمل می‌آید تشکیل می‌شود.
مادة ۹۸- در صورتی که هیئت مذکوره در مادة فوق تشخیص دهند که مدلول سند مخالف قوانین مدنی است و یا دستور اجراء مطابق با مفاد سند رسمی نبوده یا تعهدی که امر به اجراء آن شده است متوقف بر مقدمه یا شرطی است که حصول مقدمه یا شرط مورد اختلاف واقع شده و حل آن منوط به رسدگی قضائی است دستور اجرا را ابطال می‌کند این تصمیم هیئت قابل شکایت نیست لیکن در مورد اول ذی نفع می‌تواند به محکمة صالحه مراجعه نماید و در مورد ثانی مدیر ثبت دستور مجدد مطابق با مفادر سند رسمی صادر می‌کند و در مورد سوم جریان اجرائی ثبت به کلی موقوف مانده و اجرای حکمی که در نتیجه مراجعه ذی نفع به محکمه صادر می‌شود با محکمه است. در صورتی که شکایت مربوط به طرز عمل و اقدامات اجرائی باشد جریان اجراء موافق نظر هیئت مزبور حسب المورد تعقیب یا تکمیل یا الغاء خواهد شد و این تصمیم نیز قابل شکایت نخواهد بود. نظریات اعضاء هیئت در این موارد از موجبات رد حاکم مطابق قانون اصول محاکمات حقوقی محسوب نخواهد شد. رسیدگی هیئت مزبوره در جلسة اداری بعمل می‌آید و ترتیب آن در نظامنامه وزارت عدلیه معین خواهد شد. چون بموجب قانون ۷ دی ماه ۱۳۱۴ (وزیر عدلیه مجاز است لوایح قانونی را که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون قوانین عدلیه بموقع اجرا گذارده و پس از آزمایش آنها در عمل نواقصی را که در ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانین مزبوره را تکمیل نموده ثانیاً برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید) علیهذا (قانون اصلاح مواد ۹۶-۹۷و۹۸ قانون ثبت اسناد و املاک) که مشتمل بر یک ماده است و در تاریخ دوازدهم اسفند ماه یکهزار و سیصد و چهارده شمسی به تصویب کمیسیون قوانین عدلیه مجلس شورای ملی رسیده قابل اجرا است.
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری
قانون
ترفیعات آرتش شاهنشاهی ایران،
فصل یکم،
مقررات عمومی
مادة یکم- تصویب کلیه ترفیعات و عزل و نصب افسران و همردیفان آنها پس از سیر قانونی منوط به ارادة سنیه شاهانه خواهد بود.
مادة دوم- ترتیب درجات در آرتش بقرار ذیل است:
۱- سرباز یکم، ۲- سرجوخه، ۳- گروهبان سوم، ۴- گروهبان دوم، ۵- گروهبان یکم، ۶- استوار دوم، ۷- استوار یکم، ۸- ستوان سوم، ۹- ستوان دوم، ۱۰- ستوان یکم، ۱۱- سروان، ۱۲- سرگرد، ۱۳- سرهنگ دوم، ۱۴- سرهنگ، ۱۵- سرتیپ، ۱۶- سرلشکر، ۱۷- سپهبد.
مادة سوم- نیل به مقام افسری در آرتش شاهنشاهی مطلقاً موکول به طی دوره آموزشگاه تخصصی نظامی یا فنی صنف مربوطه در داخله یا خارجه خواهد بود.
مادة چهارم- افسرانی که آموزشگاه ستوانی را طی نموده و با رتبة ستوان سومی از آن آموزشگاه خارج می‌شوند فقط می‌توانند تا رتبة سروانی به سرگردی منوط به طی دانشکده افسری است و افسرانی که دانشکده افسری را طی نموده و با رتبة ستوان دومی از آن خارج کردند فقط تا رتبة سرهنگی ترفیع خواهند یافت و ترفیع آنها از سرهنگی به سرتیپی منوط به طی دانشگاه جنگ است غیر از مواردی که استثنائاً اراده سنیه شاهانه تعلق گیرد.
تبصره- ارزش آموزشگاههای افسری وزارت جنگ سابق و دیویزیون سابق و ژاندارمری سابق مانند آموزشگاه ستوانی خواهد بود و افسرانی که فعلاً از این طبقه دارای رتبه سرگردی و سرهنگ دومی هستند تا رتبة سرهنگی ممکن است ترقی نمایند.
مادة پنجم- ترفیع درجات وقتی داده خواهد شد که محل آن در تشکیلات موجود باشد.
مادة ششم- ترفیع افسران غیر از موارد جنگی فقط در اول فروردین ماه هر سال عملی می‌گردد.
مادة هفتم- ترفیع افسران و همردیف افسران در حکم عمومی آرتش درج می‌گردد.
تبصره- ترفیع افسران و همردیف افسران ادارات و دوائر تابعه وزارت جنگ در حکم وزارت جنگ درج خواهد شد.
مادة هشتم- کلیة امتیازات افسران و افراد در حکم عمومی آرتشی درج می‌گردد.
تبصره- امتیارات افسران و افراد ادارات و دوائر تابعه وزارت جنگ در حکم وزارت جنگ درج خواهد شد.
مادة نهم- در موقع خروج شاگردان از دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی آرتش و همچنین برای اولین درجه افسری فارغ التحصیلهای آموزشگاههای نظامی و فنی خارجه و در موقع ترفیع از سرگردی به بالا فرمان همایونی صادر خواهد شد.
مادة دهم- افسران و همردیفانی که برای آنها پیشنهاد ترفیع رتبه می‌شود باید علاوه بر شرایط مقرره در این قانون در حین تقدیم پیشنهاد در یکی از دیوان حربها تحت تعقیب محاکماتی نباشند.
تبصره- تا موقعی که قرار مجرمیت در بارة اشخاص صادر نگردیده و جزوه امر برای تعقیب به دیوان حرب احاله نشده هیچگونه اتهام و سابقه مانع ترفیع آنها نخواهد بود و فقط افسران معلق که طبق مقررات جاریه مطابق قانون بحال تعلیق درآمده‌اند اعم از اینکه جرم آنها تثبیت شده باشد یا خیر در مدت تعلیق از حق ترفیع محروم خواهند بود.
فصل دوم – مدت درجات
مادة یازدهم- حداقل مدت جهت ترفیع افسران از یک رتبه به رتبه بالاتر در صورت ابراز لیاقت و واجد بودن شرایط لازمه بشرح ذیل خواهد بود.
از ستوان سومی به ستوان دومی دو سال.
از ستوان دومی به ستوان یکمی دوسال.
از ستوان یکمی به سروانی چهار سال.
از سروانی به سرگردی چهار سال.
از سرگردی به سرهنگ دومی سه سال.
از سرهنگ دومی به سرهنگی دو سال.
تبصره- برای فارغ التحصیلهای دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی ارتش که معمولاً در مهر ماه هر سال افسر شناخته می‌شوند حداقل مدت جهت اولین ترفیع آنها یکسال و نیم خواهد بود.
مادة دوازدهم- اقل مدتی که برای هر درجه معین شده در ایام جنگ با خارجه منظور نبوده و فقط یکربع آن شرط خواهد بود ولی در صورت کثرت تلفات ممکن است از این حد نیز تجاوز نماید و شرایط مقرره بر طبق احکام جنگی خواهد بود.
فصل سوم- مقررات مربوطه به ترفیع افراد.
مادة سیزدهم- ترفیع افراد به ترتیب ذیل در حدود اختیارات فرماندهان قسمتهای مستقل و رؤسای ادارات خواهد بود:
۱- ترفیع تا رتبه گروهبان یکمی در حدود اختیارات لشکرها و ادارات و تیپهای مستقل.
۲- ترفیع گروهبانهای یکم به رتبه استوار دومی و اعطاء اضافه حقوق و ترفیع استوار یکمی مطلقاً موکول به وصول
پیشنهاد از طرف قسمتهای مربوطه و تصویب ستاد آرتش خواهد بود.
۳- ترفیع گروهبانهای یکم به رتبه استوار دومی و اعطاء اضافه حقوق و ترفیع استوار یکمی در مورد متصدیان امور مالی قسمتها و در ادارات تابعه وزارت جنگ نیز موکول به وصول پیشنهاد از طرف قسمتها و ادارات تابعه و تصویب وزارت جنگ خواهد بود.
مادة چهاردهم- فقط افرادی می‌توانند به رتبه سرباز یکمی نائل شوند که اقلاً شش ماه در یکی از قسمتهای صف خدمت کرده و ابراز لیاقت نموده باشند.
مادة پانزدهم- فقط سرباز یکمهائی به رتبه سرجوخگی نائل می‌شوند که در یکی از قسمتهای صف اقلاً شش ماه خدمت کرده و ابراز لیاقت نموده باشند.
مادة شانزدهم- فقط اشخاص ذیل می‌توانند به درجة گروهبانی نائل شوند.
۱- سرجوخه هائی که دوره آموزشگاه گروهبانی را طی کرده باشند.
۲- داوطلبانی که از عهده امتحان دخولی آموزشگاه گروهبانی برآمده دوره آنرا به پایان رسانیده و امتحان خروجی آنرا داده باشند.
مادة هفدهم- حداقل خدمت برای هر یک از مراحل بین گرهبان سومی و گروهبان دومی و گروهبان یکمی شش ماه خواهد بود.
مادة هجدهم- فقط گروهبان یکمهائی می‌توانند به رتبه استوار دومی نائل شوند که حتماً دوره آموزشگاه گروهبانی را دیده و لااقل یک سال با درجه گروهبان یکمی خدمت و ابراز لیاقت نموده باشند و ضمناً گروهبانان و محصلینی که دوره آموزشگاههای فنون مختلفه را طی نموده و از عهده امتحانات خروجی مطابق شرایط مقرره برآمده باشند می‌توانند موقع خروج از آموزشگاه به درجه استوار دومی نائل گردند بدیهی است مزایای خروجی آموزشگاههای مزبور بایستی نسبت به آموزشگاههای گروهبانی مرجح بوده و چنانچه محصلین از آموزشگاههای فنی فوق الذکر با رتبه گروهبانی خارج شوند ترفیع آنان به رتبه استوار دومی منوط به انقضاء موعد مقرره خواهد بود.
تبصره- گروهبانان یکمی که دوره آموزشگاه گروهبانی را طی ننموده باشند ولی مطابقت معلومات و لیاقت آنها با گروهبانان آموزشگاه دیده مورد تصدیق فرمانده قسمت مربوطه واقع گردد در صورت داشتن دو سال خدمت متوالی در درجه گروهبان یکمی می‌توانند به رتبه استوار دومی نائل گردند.
مادة نوزدهم- حداقل خدمت برای ترفیع از استوار دومی به استوار یکمی چهار سال و در صورت ابراز لیاقت در هر دو سال حق استفاده از پنجاه ریال اضافه حقوق تا حد اکثر استوار یکمی خواهدداشت.
مادة بیستم- در ایام جنگ در داخله و یا با خارجه درجات سرجوخگی تا استواری عموماً انتخابی و بنا بر شرایط مقرره در احکام جنگی خواهد بود.
مادة بیست و یکم- ترفیع افراد اداری و همردیفان آنها (از رتبة سربازی تا رتبة استوار یکمی) از حیث مدت تابع مقررات مربوطه به افراد صف خواهد بود ولی طی آموزشگاههای گروهبانی جزء شرایط ترفیع آنها محسوب نخواهد گردید. و ارتقاء رتبة آنها منوط به ابراز لیاقت می‌باشد.
فصل چهارم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبه ستوان سومی.
مادة بیست و دوم- استواران و گروهبانانی که اقلاً یکسال در صف خدمت نموده و از عهدة امتحان سه ساله متوسطه برآیند و ضمناً سن آنها از نوزده کمتر و از بیست و هفت سال متجاوز نباشد و همچنین داوطلبانی که دارای تصدیق سه ساله متوسطه بوده و سن آنها از نوزده کمتر و از بیست و دو سال بیشتر نباشد پس از طی دورة سه ساله آموزشگاه ستوانی آرتش و دادن امتحان خروجی به رتبة ستوان سومی مفتخر می‌گردند.
مادة بیست و سوم- استواران یکم اداری و همردیفان آنها که اقلاً سه سال در رتبة استوار یکمی خدمت نموده باشند می‌توانند در صورت لیاقت و داشتن محل به رتبة ستوان سومی اداری یا همردیف آن نائل گردند.
فصل پنجم.
مقررات مخصوص به ترفیع ستوان سومهای وظیفه و احتیاط.
مادة بیست و چهارم- نفرات وظیفه که دارای تحصیلات کامل متوسطه و عالی باشند پس از یکماه خدمت در صف و شش ماه تحصیل در دانشکده افسری (احتیاط) و برآمدن از عهدة امتحان خروجی به رتبة ستوان سومی وظیفه نائل و بقیه مدت مقرره را که مطابق قانون برای فارغ – التحصیلهای آموزشگاههای متوسطه من حیث المجموع هجده ماه و برای فارغ التحصیلهای آموزشگاههای عالیه من حیث المجموع یک سال تعیین گردیده ادامة خدمت خواهند داد.
مادة بیست و پنجم- ستوان سومهای وظیفه در خاتمه مدت مقرره در ردیف احتیاط منظور می‌شوند و در صورت تمایل خود آنها و دادن تعهد خدمت دائمی ممکن است با همان درجه ستوان سومی افسر داوطلب شناخته شوند مشروط بر اینکه پس از خاتمة خدمت وظیفه منتهی بفاصلة یکسال وارد خدمت دائمی آرتش بشوند.
مادة بیست و ششم- ستوان سومهای وظیفه که مایل به ادامة خدمت تحت السلاح با درجة ستوان دومی بشوند پس از طی خدمت قانونی خود در صف و دادن امتحان نهائی سال اول دانشکده افسری با حفظ شغل تشکیلاتی در قسمت مربوطه و اخذ حقوق تمام رتبه ستوان سومی در کلاس دوم دانشکده افسری پذیرفته شده و پس از یک سال تحصیل و دادن امتحان خروجی به درجة ستوان دومی مفتخر و افسر داوطلب شناخته می‌شوند ولی مخارج آموزشگاه آنها از حیث غذا و لباس در مدت تحصیل از حقوق مشارالیهم کسر می‌گردد.
مادة بیست و هفتم- اطباء و دواسازان و دندانسازهای وظیفه پس از شش ماه خدمت اولیه در مؤسسات صحی آرتش و کسب اطلاعات لازمة نظامی به درجة ستوان سومی وظیفه (طبیب، دواساز، دندانساز) مفتخروبه شرح مادة۲۴ پس از طی مدت مقرره در ردیف احتیاط منظور می‌گردند.
تبصره- فارغ التحصیلان بیطار وظیفه به دانشکده افسری (احتیاط) وارد و در قسمت سوار آموزشگاه مزبور شش ماه خدمت صف را انجام خواهند داد.
مادة بیست و هشتم- هر یک از محصلین وظیفه دانشکده افسری (احتیاط) که از عهدة امتحانات خروجی برنیایند با درجة استوار یکمی به قسمتهای مربوطه اعزام می‌گردند.
فصل ششم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة ستوان دومی.
مادة بیست و نهم- فارغ التحصیلان دبیرستان نظام که شرایط ورودی به دانشکده افسری را حائز بوده و دورة آن آموزشگاه را به پایان رسانیده و امتحان خروجی را داده باشند به رتبة ستوان دومی نائل می‌شوند.
مادة سی ام- اشخاصی که از خارج با داشتن تصدیق متوسطه و حائز بودن شرایط مقرره از عهدة امتحان ورود به دانشکده افسری برآمده دورة آن آموزشگاه را به پایان رسانیده و امتحانات خروجی را داده باشند به رتبة ستوان دومی نائل می‌گردند.
مادة سی و یکم- اشخاصی که آموزشگاههای نظام یکی از ممالک خارجه را که مطابق قانون آن کشور با ستوان دومی خارج می‌شوند به پایان رسانیده دارای تصدیق فارغ التحصیلی آن آموزشگاه باشند به رتبة ستوان دومی نائل می‌شوند و چنانچه اشخاص مزبور قبل از تحصیل سابقة خدمتی در ارتش شاهنشاهی ایران نداشته باشند برای مدت سه ماه با رتبة ستوان دومی و اخذ حقوق تمام رتبه در دانشکدة افسری استاژ خواهند داد و چنانچه این استاژ متضمن مخارجی باشد بعهدة خود آن افسر خواهد بود.
مادة سی و دوم- محصلین دانشکدة طب طهران که قبول خدمت نظامی می‌نمایند اشخاصی که دو سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است با اخذ حقوق استوار دومی و محصلینی که یکسال بخاتمة تحصیلات آنها باقی است با اخذ حقوق استوار یکمی به تحصیلات خود ادامه خواهند داد و پس از خاتمة تحصیلات و اخذ دانشنامه به رتبة ستوان دومی طبیب مفتخر می‌گردند. محصلین فوق بطور عموم تعهد هشت سال خدمت از تاریخ خاتمة تحصیل سپرده ضمناً در ساعات خارج از تحصیل در موسسات صحی ارتش خدمت و عملیات خواهند نمود.
مادة سی و سوم- محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازای و محصلین آموزشگاههای عالیه هواپیمائی و مکانیک و الکتریسیته خارجه و امثال آن که بموجب مدارک رسمی دارای تحصیلات دورة کامل متوسطه بوده و برای تحصیل بخارجه اعزام می‌گردند در صورتیکه منظماً دروس آموزشگاههای مزبور را پیروی نموده باشند
(بجز سنوات تجدیدی که محسوب نمی‌شود) بعد از چهار سال از تاریخ شروع به تحصیل به رتبة ستوان دومی بدون حقوق نائل و از خرج تحصیل و فوق العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده پس از خاتمة تحصیلات آنها ازتاریخ مراجعت به ایران رتبةآنها تثبیت وحقوق رتبة خودرا دریافت خواهند نمود.
مادة سی و چهارم- محصلین دانشکده بیطاری در داخله که داوطلب خدمت آرتش باشند ضمن تعهد هشت سال خدمت در آرتش شاهنشاهی کسانی که یک سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار یکم و کاسنی که دو سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار دوم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبة مربوطه به تحصیلات خود ادامه داده و بعد از اتمام دورة دانشکده بیطاری به رتبة ستوان دومی بیطار مفتخر می‌شوند.
مادة سی و پنجم- محصلین دانشکده دواسازی طهران که داوطلب خدمت آرتش باشند کسانی که یکسال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار یکم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبه مربوطه به تحصیلات خود ادامه خواهند داد. محصلینی که دو سال به خاتمة تحصیل آنها باقی است همردیف استوار دوم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبة مربوطه به تحصیلات خود ادامه خواهند داد. محصلین فوق بطور عموم تعهد هشت سال خدمت از تاریخ خاتمة تحصیل سپرده ضمناً در ساعات خارج از تحصیل در مؤسسات صحی آرتش خدمت و عملیات خواهند نمود و پس از فراغت از تحصیل و اخذ دانشنامه اشخاصی که با دارا بودن تحصیلات دورة کامل متوسطه وارد دانشکده مزبور شده‌اند به رتبة ستوان دومی دواساز مفتخر می‌گردند و ترفیع آنها به رتبة ستوان یکمی و سروانی تابع مقررات مادة (۴۱) و (۴۷) خواهد بود ولی اشخاصی که با تحصیلات دورة اول متوسطه وارد دانشکده دوا سازی شده‌اند پس از خروج از آموزشگاه به رتبة ستوان دومی دواساز مفتخر و بقیة ترفیعات آنها تابع مقررات عمومی خواهد بود.
مادة سی و ششم- فارغ التحصیلان دانشکدة افسری و آموزشگاه ستوانی که بر طبق شرایط مقرره تحصیلی از عهدة امتحانات خروجی برنیایند با یک درجه مادون از آموزشگاه خارج و ترفیعات آنها بعداً تابع مقررات عمومی خواهد بود.
فصل هفتم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة ستوان یکمی.
مادة سی و هفتم- عطف به مادة (۱۱) افسرانی که دو سال با درجة ستوان دومی خدمت نموده و حائز شرایط لازمه باشند با در نظر گرفتن مقررات مربوطه به اولین ترفیع فارغ التحصیلان آموزشگاههای نظامی به درجه ستوان یکمی مفتخر می‌گردند.
مادة سی و هشتم- محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاههای عالیه هواپیمائی و مکانیک و الکتریسیته و امثال آن در خارجه که مطابق مادة (۳۳) به رتبه ستوان دومی نائل شده‌اند در صورتیکه منضماً دروس آموزشگاههای مزبوررا پیروی نموده باشند (بجز سنوات تجدیدی که محسوب نمی‌شود) دو سال بعد از ارتقاء به رتبه ستوان دومی به رتبه ستوان یکمی بدون حقوق مفتخر و از خرج تحصیل و فوق العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده و پس از خاتمه تحصیلات از تاریخ مراجعت به ایران رتبه آنها تثبیت و حقوق رتبه خود را دریافت خواهند نمود.
مادة سی و نهم- عطف به مادة (۳۴) فارغ التحصیلهای دانشکده بیطاری طهران که پس از اتمام دوره دانشکده به رتبه ستوان دومی بیطار با حقوق نائل شده‌اند پس از یکسال خدمت در صنف مربوطه به رتبة ستوان یکمی بیطار مفتخر می‌گردند.
مادة چهلم- عطف به مادة (۳۳) محصلین دانشکده طب که پس از ختم تحصیلات سال پنجم دانشکده مزبور و اخذ دانشنامه به رتبة ستوان دومی طبیب مفتخر شده‌اند پس از یک سال خدمت به رتبة ستوان یکمی طبیب مفتخر می‌گردند.
مادةچهل و یکم- عطف به مادة (۳۵) فارغ التحصیلهای دانشکده دواسازی که با دارا بودن تحصیلات کامل متوسطه به رتبة ستوان دومی نائل گردیده‌اند پس از دو سال خدمت به رتبة ستوان یکمی دواساز مفتخر می‌شوند.
مادة چهل و دوم- فارغ التحصیلهای آموزشگاههای نظامی که داوطلب خدمت در نیروی هوائی می‌شوند و پس از اخذ دانشنامه دانشکده افسری به رتبة ستوان دومی نائل شده‌اند بعد از طی دورة دانشکده دیده بانی و خلبانی یا مکانیک هواپیمائی (که حداقل دورة هر یک از آن دانشکده‌ها یکسال باشد) و اخذ دانشنامه تخصصی به رتبة ستوان یکمی مفتخر می‌گردند.
تبصره- مادة فوق مربوط به افسران فارغ التحصیل آموزشگاههای نظامی است و اشخاصیکه آموزشگاههای نظامی را طی ننموده باشند از این امتیاز (ستوان یکمی) بی بهره و تابع مقررات عمومی خواهند بود.
فصل هشتم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة سروانی
مادة چهل و سوم- عطف به مادة (۱۱) افسرانی که چهار سال با رتبة ستوان یکمی خدمت نموده و حائز شرائط لازمه باشند به درجه سروانی مفتخر می‌گردند.
مادة چهل و چهارم- محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه واطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاههای عالیه هواپیمائی و مکانیک و الکتریسیته و امثال آن در خارجه که مطابق مواد (۳۳) و (۳۸) شش سال بعد از شروع به تحصیل به رتبة ستوان یکمی بدون حقوق مفتخر شده باشند دو سال بعد از ارتقاء به رتبة ستوان یکمی بدون حقوق به رتبة سروانی مفتخر و از خرج تحصیل و فوق العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده از تاریخ مراجعت به ایران رتبة آنها تثبیت و حقوق رتبة خود را دریافت خواهند نمود.
مادة چهل و پنجم- عطف بماده (۳۹) فارغ التحصیلهای دانشکده بیطاری طهران که بعد از یک سال خدمت با رتبه ستوان دومی بیطار به رتبه ستوان یکمی بیطار مفتخر گردیده‌اند بعد از سه سال خدمت با رتبه ستوان یکمی بیطار به رتبه سروانی بیطار مفتخر می‌گردند.
مادة چهل و ششم- عطف بماده (۴۰) ستوان یکمهای طبیب فارغ التحصیل دانشکده طب طهران پس از دو سال خدمت با درجه ستوان یکمی به رتبه سروانی طبیب مفتخر خواهند گردید.
مادةچهل و هفتم- عطف به مادة (۴۱) ستوان یکمهای دواساز فارغ التحصیل دانشکده دواسازی که با دارا بودن تحصیلات کامل متوسطه دورة دانشکده دواسازی را طی نموده‌اند پس از سه سال خدمت با رتبة ستوان یکمی به رتبة سروانی دواساز مفتخر خواهند گردید.
فصل نهم، مقررات مخصوص برای نیل به رتبة سرگردی و بالاتر.
مادة چهل و هشتم- ارتقاء به درجات سرگردی و بالاتر مشمول مادتین (۳) و (۱۱) این قانون خواهد بود.
مادة چهل و نهم- حداکثر ترقی اطباء مجازی که فعلاً در آرتش شاهنشاهی خدمت می‌نمایند فقط تا رتبة سروانی است و هیچ وقت نمی‌توانند طبیب ارشد هنگ بشوند.
تبصره- اطباء مجازی که قبل از وضع مقررات فوق دارای رتبة سرگردی به بالا بوده‌اند از این حیث مستثنی خواهند بود.
فصل دهم، قدمت خدمت.
مادة پنجاهم – افسرانی که بر حسب تقاضای شخصی یا بعلل دیگری از خدمت اخراج می‌شوند چنانچه مجدداً بخدمت پذیرفته شوند قدمت آنها در رتبة که دارا خواهند بود از روزی محسوب می‌شود که رسمیت آن در حکم عمومی آرتش اعلام شده فقط در موقع تقاعد یا برقرار مستمری برای وراث سنوات خدمت آنها تا روز اخراج جزء سابقة خدمت محسوب خواهد شد.
تبصره- افسرانی که بر حسب تقاضای شخصی از خدمت معاف گردیده‌اند چنانچه بعداً تقاضای دخول به خدمت نمایند در صورت صلاحیت با یک درجه مادون پذیرفته خواهند شد.
مادة پنجاه و یکم- تعیین قدمت خدمت از روی تاریخ درجه و در صورت تساوی تاریخ درجه بین دو افسر با مراجعه به درجه ماقبل خواهد بود.
تبصره- چنانچه دو نفر افسر در درجه ماقبل نیز از حیث قدمت مساوی باشند قدمت خدمت آنها با مراجعه به سایر درجات ماقبل تشخیص داده خواهد شد.
مادة پنجاه و دوم- شاگردان آموزشگاههای مختلفه نظامی و همچنین فارغ التحصیلهای آموزشگاههای نظامی خارجه که در یک تاریخ از آموزشگاه خارج و به مقام افسری نائل می‌شوند در صورت واجد بودن کلیه شرایط و تساوی علل ترجیحی مطابق نمره ترتیب لیاقت که بموجب معدل نمرات امتحانات نهائی معین می‌شود در صنوف مختلفه از حیث ترفیع بر یکدیگر تقدم خواهند داشت.
مادة پنجاه و سوم- تاریخ شروع به خدمت نظامی افسران و سایر مستخدمین نظامی از ابتداء سن نوزده سالگی رسمیت خواهد داشت و قبل از سن مزبور مدت مربوطه از حیث ترفیع و تقاعد جزء قدمت خدمت آنها محسوب نخواهد شد.
مادة پنجاه و چهارم- مدت تحصیلات نظامی افسران از زمان دخول به آموزشگاههای نظامی داخله یا خارجه با رعایت ماده فوق جزء مدت خدمت محسوب می‌شود.
مادة پنجاه و پنجم- کلیه مدت انتظار خدمت افسران و همردیفان از حیث ترفیع جزء سنین خدمت محسوب می‌شود.
مادة پنجاه و ششم- مدت اسارت در جنگ جزء قدمت خدمت منظور است.
مادة پنجاه و هفتم- مرخصی بیش از حد قانون جزء قدمت خدمت محسوب نخواهد شد.
مادة پنجاه و هشتم- مدت حبسهای غیرانظباطی افسران که در اثر محکومیتهای محاکماتی حاصل می‌شود و بطور مطلق حبسهائی که در حکم عمومی آرتشی درج می‌گردد جزء قدمت خدمت آنها محسوب نخواهد شد.
فصل یازدهم – تغییر صنف و ارشدیت.
مادة پنجاه و نهم – صنوف اصلی ستوانان و سروانان پیاده و سوار ممکن است طبق تقاضای خود آنها و موافقت فرمانده قسمت مربوطه ضمن تعویض شغل تغییر پیدا کند ولی ارشدیت افسران مزبور در رتبة که دارای هستند از روزی محسوب خواهد شد که تغییر صنف در حکم عمومی آرتشی تصریح می‌شود.
مادة شصتم– افسران ارشد و همچنین افسران توپخانه و مهندس و نیروی هوائی و نیروی دریائی و فنی و طبیب و بیطار و دواساز و موزیک که آموزشگاه تخصصی طی نموده باشند نمی‌توانند صنف خود را تغییر بدهند ولی افسران صنوف توپخانه و مهندس و نیروی هوائی و نیروی دریائی و فنی و موزیک که آموزشگاه تخصصی طی ننموده و جزء یکی از صنوف منظور شده باشند در صورت تمایل خود آنها و موافقت قسمت مربوطه و پس از حصول اطمینان از اینکه در صنف جدید بیشتر مورد استفاده خواهند بود ممکن است تغییر صنف پیدا کنند.
مادة شصت و یکم- تبدیل از همردیف افسر به مقام افسر اداری یا منظور شدن آنها در ردیف افسران صنف مالی و مباشرتی و همچنین تبدیل از همردیف فنی به مقام افسر فنی ارشدیت درجه مربوط را از بین نخواهد برد.
مادة شصت و دوم- خدمات فوق العاده شایان (بطوریکه شایسته تمجید و اعلام در احکام عمومی باشد) و زخم برداشتن در جنگ بر طبق احکام عمومی آرتشی ممکن است از یک الی یکصد و هشتاد روز بر مدت خدمت بیفزاید.
مادة شصت و سوم- گروهبانان و استواران و افسرانی که با نمرات ۱و۲و۳ از آموزشگاههای مربوطه بیرون آمده باشند نسبت به همردیفان خود بترتیب ذیل دارای ارشدیت خواهند بود:
گروهبانان دو ماه.
استواران چهارماه.
افسران شش ماه.
فصل دوازدهم. سن.
مادة شصت و چهارم- احدی نمی‌تواند به درجه مافوق نائل شود مگر آنکه میزان سن او اجازه دهد که اقلاً چهار سال در رتبة مافوق قبل از رسیدن بحد سن مقرره آن رتبه خدمت نماید.
مادة شصت و پنجم- حداکثر سن در هر درجه بقرار ذیل است:
ستاد، پیاده، سوار، توپخانه، مهندسی، فنی، هواپیمائی، نیروی دریائی، زره پوش.
استوار و ستوانان ۱و۲و۳ ۴۵
سروان ۴۸
سرگرد ۵۰
سرهنگ دوم ۵۳
سرهنگ ۵۵
سرتیپ ۶۰
سرلشکر ۶۳
صحیه، بیطاری، مالی و مباشرتی، اداری، موزیک، همردیفان.
استواران و ستوانان ۱و۲و۳ ۴۸
سروان ۵۰
سرگرد ۵۴
سرهنگ دوم ۵۶
سرهنگ ۶۰
سرتیپ ۶۳
سرلشکر ۶۵
مادة شصت و ششم- اشخاص ذیل از حدود سن مذکور در مادة فوق مستثنی می‌باشند.
وزیر جنگ رئیس ستاد آرتش
رئیس اداره تفتیش مالی آرتش فرمانده سپاه به بالا
آجودان ژنرال یکم رئیس اداره محاکمات
حداکثر سن اشخاص فوق شصت و هشت سال خواهد بود.
مادة شصت و هفتم- افسرانی که استثناءاً دارای شغل رتبة مافوق هستند تابع حدود سن آن رتبه خواهند بود.
مادة شصت و هشتم- افسران صفی که عهده دار مشاغل مالی و دفتری می‌شوند از حیث سن تابع مقررات صنف اصلی خواهند بود مگر در صورت تغییر صنف مطابق مادة ۵۹-۶۰-۶۱.
فصل سیزدهم، نیروی دریائی.
مادة شصت و نهم- عطف بمادة (۲) اسامی درجات صنف دریائی بقرار ذیل است.
ناوی (سرباز)
سرناوی (سرجوخه)
مهناوی دو (گروهبان دوم)
مهناوی یک (گروهبان یکم)
ناو استوار دو (استوار دوم)
ناو استوار یک (استوار یکم)
ناویان سه (ستوان سوم)
ناویان دو (ستوان دوم)
ناویان یک (ستوان یکم)
ناو سروان (سروان)
ناخدا سه (سرگرد)
ناخدا دو (سرهنگ دوم)
ناخدا یک (سرهنگ)
دریادار (سرتیپ)
دریابان (سرلشکر)
دریا سالار (سپهبد)
تبصره- اسامی درجات فوق منحصراً مربوط به افسران دریائی بوده و رتبه افسران فنی نیروی دریائی مانند اطباء و مهندسین و افسران مالی و اداری با اصطلاحات آرتش بری نامیده خواهدشد.
مادة هفتادم- ترفیعات افسران و افراد نیروی دریائی از حیث شرایط و مدت تابع مقررات آرتش بری مندرجه در این قانون خواهد بود.
فصل چهاردهم، ادارة امنیه.
مادة هفتاد و یکم- ترفیعات افسران و افراد ادارة امنیه از حیث شرایط و مدت تابع مقررات آرتش بری مندرجه در این قانون خواهد بود.
مادة هفتادو دوم- شرایط ورود به آموزشگاه ستوانی ادارة امنیه و مقررات نیل به رتبة ستوان سومی برای فارغ التحصیلهای آموزشگاه مزبور تابع مقررات مادة (۲) خواهد بود.
مادة هفتاد و سوم- حداکثر سن افسران و استواران ادارة امنیه تابع مقررات مربوط به قسمت دوم مادة ۶۵ راجع به افسران غیر صفی و اداری خواهد بود.
تبصره- حداکثر سن رئیس ادارة امنیه تابع مقررات مادة ۶۶ خواهد بود.
مادة هفتاد و چهارم- وزارت جنگ مأمور اجرای این قانون است و از تاریخ دهم فروردین ماه ۱۳۱۵ بموقع اجراء گذارده می‌شود.
این قانون که مشتمل بر هفتاد و چهار ماده است در جلسة هفدهم اسفند ماه یکهزار و سیصد و چهارده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری