مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ مهر ۱۳۴۳ نشست ۱۰۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۶ مهر ۱۳۴۳ نشست ۱۰۲
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۱۰۲
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت جلسه
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: معتمدی- کبیری- حاذقی.
۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به نحوه مصرف کمک سال ۳۹ آمریکا به ارتش و ژاندارمری و ارسال به مجلس سنا.
۴- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به چاپ تمبر برای نجات دنیا از گرسنگی.
۵- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به چاپ تمبر برای کمک به زلزله‌زدگان
۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون استخدام راجع به اجازه استخدام هفت نفر گوینده زبان عربی و اردو برای گویندگی رادیو و ارسال به مجلس سنا.
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کار راجع به اجازه استخدام ۱۵ نفر کارمند دیپلمه برای وزارت کار ارسال به مجلس شورای سنا.
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتیرانی ارسال به مجلس سنا
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به وصول یک و نیم درصد حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارده به کشور برای شیروخورشید سرخ و ارسال به مجلس سنا
۱۰- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به اصلاح و الحاق مواد و دو تبصره به قانون کار و ارسال به مجلس سنا.
۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به اجازه خرید اتومبیل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از وجوه حاصل از فروش اتوموبیلهای فرسوده و ارسال به مجلس سنا.
۱۲- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه به وزارت کشور ارسال به مجلس سنا
۱۳- شور دوم تصویب گزارش کمیسیون نظام وظیفه راجع به بازنشستگی افسران و همردیفان افسران و ابلاغ به دولت.
۱۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به عدم اجرای تصویبنامه مربوطه به تهیه و تکمیل وسایل مکانیکی و غیرمکانیکی سرویس باربری و آتش‌نشانی گمرک و ابلاغ به دولت.
۱۵- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه
| مجلس ساعت نه و ده دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت جلسه
۱- تصویب صورت جلسه
رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان فضل الله پروین ـ دکتر اسفندیاری ـامیر احمدی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ دیهیم ـ رضوی ـ سلیمانی - دکتر عدل طباطبائی - معتمدی - هیراد - بختیار بختیاریها - مهندس والا - دکتر خطیبی - وزیری - فولادوند.
غائبین بی اجازه
- آقایان حبیبی - فیلیکس آقایان - دکتر رشتی - مبارکی - دکتر مصباح زاده - ناروئی - بانو تربیت.
غائبین مریض
- آقایان ارسنجانی - دکتر هاتم - دکتر رهنوردی - متولی باشی - موقر.
رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اضهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود. آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین - دونامه‌است که از طرف کارمندان وزارت پست و تلگراف رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس - آقای معتمدی.
آقای معتمدی - نامه‌ای است از طرف کانون بازنشستگان کشوری در خصوص تشکیل بانک تقدیم مقام ریاست می‌کنم و تقاضا دارم مقرر فرمائید اقدام و نتیجه را اعلام فرمائید.
رئیس - آقای روستا.
روستا - شکایتی است از راجع به مالک و مستأجر که مالکی به وسیله کارشناسی مثل کارشناسهای سابق یک برابر اجاره را به شش برابر ترقی دادند و الان مبلغ گزافی از مستأجر می‌خواهد و اگر ندهد اقدام به تخلیه خواهد نمود تقدیم مقام ریاست می‌شود یک نامه هم مربوط به صنف خباز و نامه دیگری هم از کشاورزان رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس - آقای صائب.
صائب - چهارده فقره نامه و تلگراف رسیده تقدیم مقام ریاست می‌شود.
-بیانات قبل از دستور آقایان: معتمدی - کبیری - حاذقی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: معتمدی - کبیری - حاذقی.
رئیس ـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنم آقای معتمدی بفرمائید.
معتمدی - شکر سپاس خدای یکتای را بجای می‌آوریم که یکسال از عمر دوره بیست و یک مجلس شورای ملی با موفقیت گذشت و اکنون روز دوم سال دوم دوره بیست و یک مجلس شورای ملی را آغاز مینمائیم امیدواریم با عنایت خداوند متعال و راهنمائیهای مدبرانه شاهنشاه بزرگوار در این سال نیز در راه خدمت شاه و ملت در محیطی توأم با صفا و صمیمیت توفیق بیشتری نسیب مجلس و ملت و دولت ایران بشود (انشاء الله) در ایام تعطیلات تابستانی مجلس شورای ملی برای یکی از همکاران عزیر ما جناب آقای میر اشرف متولی باشی حادثه ناگواری پیش آمد که منجر به قطع دست ایشان گردید و مسل همه نمایندگان از این حادثه متأثر هستند (صحیح است) اگر ایشان دست خودشان را در راه خدمت به شاه و ملت و در راه انجام وظیفه از دست دادند باید بدانند که امروز سیصد و هشتاد به ایشان و موکلین ایشان آماده خدمت به همکاری است (احسنت) (دکتر شفیع امین - ما تشکر می‌کنیم) و اما عرایض بنده با کمال خوشوقتی به استحضار مجلس شورای ملی میرسانم در اجرای نیات عالی شاهنشاه کاخ تاریخی هشت بهشت اصفهان که یکی از قصور مشهور و گرانبهای دوره صفوی می‌باشد از مالکیت غصبی خارج شد و به ملکیت ملت ایران درآمد (مرتضوی - در کجا است؟) این کاخ در مجاورت چهارباغ اصفهان و در مقابل خیابان شیخ بهائی قرار گرفته و یکی از قصوری است که به امر شاه سلیمان ساخته شده و البته می‌دانید در آن موقع چهار باغ اصفهان تفرجگاه خدمه و خاندان سلطنتی بود از دروازه دولت اصفهان تا سر سی و سه پل این وسط چهار باغ جوی آبی بود سنگی و در دوطرف هم تمام گل سرخ غرص شده بود و یک شعری دارد که اگر بانوئی از کنار گلها عبور می‌کرد و گلی می‌خواست بچیند می‌گفتند دست بلورین چوب گل می‌رسد مچین مچین تا سر پل می‌رسد. (احسنت) خلاصه جریان قصه این کاخ هشت بهشت که بسیار جالب و مهم است از این قرار است: کاخ نامی هشت بهشت به امر شاه سلیمان صفوی در سال هزار و هشتاد هجری ساخته شده‌است این کاخ از لحاظ معماری، کاشی کاری، گچ بری، آئینه‌کاری، نقاشی، رنگ آمیزی، ظرافت‌کاری و استیل ساختمان دارای امتیازات فراوانی می‌باشد که حاکی از قدرت و چیره دستی هنرمندان عصر صفویه و خلاصه شاهکاری از هنر نقاشی قرن یازده هجری ایران است (صحیح است) کاخ تاریکی هشت بهشت محل برگزاری آئین تاجگذاری شاه سلیمان صفوی و جشنهای ملی و مقر شهریاران صفوی بوده‌است (صحیح است) اسناد مالکیت این کاخ تاریخی بنام آقای ابولفتح قهرمان ,, سردار اعظم ,, صادر شده بود. ولی از مدتها قبل وزارت فرهنگ و انجمن حفظ آثار ملی در صدد اسرداد این کاخ تاریخی و اراضی باقیمانده آن از متصرف و انتقال به دولت بودند تا اینکه پس از سی سال مذاکره و مباحثه بالاخره آقای سردار اعظم قهرمان به تبعیت از منویات اعلیحضرت همایونی و بمناسبت نزدیک شدن جشنهای ۲۵۰۰ ساله بنیاد شاهنشاهی ایران در ماه گذشته یعنی شهریور ۴۳ در دفتر اسناد رسمی حاضر شده و با حضور جناب آقای نصرت الله مشکوتی قائم مقام وزیر فرهنگ و جناب آقای مهندس پارسا استاندار استان اصفهان ضمن تنظیم اسناد رسمی کاخ تاریخی هشت بهشت و حدود شش هزار متر اراضی اطراف آنرا به دولت واگذار کردند (احسنت) و بدین طریق یکی از آرزوهای ملی راجع به ایرانی و بالاخص مردم اصفهان به تصرف این کاخ تاریخی و اقدام به حفظ و صیانت آن در تحت توجهات شاهنشاه صورت تحقق یافت (صحیح است) و در اختیار اداره باستانشناسی قرار گرفت (صحیح است) و پس از نیم قرن درب بسته آن به روی علاقمندان باز شد و با مساعی وزارت فرهنگ و انجمن آثار ملی تعمیرات ضروری آن آغاز گردید (احسنت).
در اینجا لازم میدانم از حسن توجه جناب آقای سردار اعظم قهرمان و زحمات بیدریغ جناب آقای مشکوتی و جناب آقای مهندس پارسا و اولیای محترم وزارت فرهنگ و اعضاء گرامی انجمن آثار ملی که با کمال علاقه در انجام این مقصود مجاهدت و اقدام کرده‌اند تشکر نمایم (صحیح است) در خاتمه امید است با اقدامات دامنه‌داری که در حفظ و حراست ابنیه تاریخی کشور بالاخص اصفهان بعمل می‌آید و مخصوصاً استفاده از نظرات کارشناسان ایتالیائی که مدتی تست در اصفهان مشغول مطالعه در طرز تعمیرات اساسی عمارت چهلستون و کاخ عالی قاپو و سایر ابینه تاریخی می‌باشند در آینده نزدیک کلیه این مواریث عظیم هنری و ملی که هر کدام مانند گوهر گرانبهائی در سینه مادر ایران می‌درخشند (احسنت) به منزله ذخائر معنوی و پشتوانه تارخی ملت ایران می‌باشند (صحیح است) بهترین وجهی تعمیر و مرمت یافته مورد بازدید و استفاده جهانیان قرار گیرد (صحیح است) اگر نظر آقایان باشد بنده اینجا مکرر عرض کردم اصفهان و ابنیه تاریخی آن اختصاص به مردم اصفهان ندارد بلکه اختصاص به تمام مردم ایران دارد پرفسور توچی باستانشناس معروف و مشهور ایتالیا که در این سالهای اخیر چندین مرتبه به اصفهان آمده‌است و یکماه قبل هم در اصفهان بود و بنده بپاس زحماتی که این مرد بزرگوار به خرج خودش به ایران می‌آید و همچنین باستانشناسان ایتالیائی که یک میسیونی را از ایتالیا بخرج خودشان به اصفهان فرستادند بنده بنام مردم اصفهان یک پذیرائی عصرانه از آنها کردم در آن جلسه آقای استاندار و آقای مشکوتی و آقای مهندس محلاتی و آقای بشارت رئیس اداره باستانشناسی نیز شرکت داشتند و این پروفسور معتقد است و اظهار می‌نماید که بنده ناچار این موضوع را در اینجا بعرض برسانم ایشان می‌گویند ابنیه تاریخی اصفهان و مخصوصاً کاخ و ابنیه تاریخی تخت جمشید پرسپولیس متعلق به فرهنگ ملی ایران نیست بلکه تعلق به فرهنگ جهان دارد و این وظیفه تمام تمام فرهنگیان جهان است که در حفظ این مواریث تاریخی همت و کمک نمایند در اینجا بنده می‌خواستم از جناب آقای منصور نخست وزیر تقاضا کنم همانطوریکه جناب آقای دکتر جهانشاهی وزیر فرهنگ مبلغ چهار میلیون تومان برای تعمیر ابنیه تاریخی ایران پیشنهاد کرده‌اند این پیشنهاد را زودتر تصویب و ابلاغ فرمایند چون جشنهای ۲۵۰۰ ساله در پیش است تا بتوانند زودتر به تعمیر و مرمت این آثار گرانبها مشغول بشوند مطلب دیگر بنده راجع به بی‌آبی و خشکسالی منطقه اصفهان و استان ده می‌باشد متأسفانه چنان خشکسالی و بی‌آبی در شهرها و قراء و قصبات اصفهان شده که هفت خانه به یک خانه محتاج شده‌اند (صحیح است) آب اکثر چاهها و قناتها و چشمه‌سارها خشک گردیده (صحیح است) و مردم نه تنها آب برای زراعت ندارند بلکه آب آشامیدنی نیز ندارند اغلب گرمابه‌ها نیز بعلت بی‌آبی تعطیل شده‌است از اوایل سال تا حال یکدانه باران نیامده و به همین جهت ریشه علوفه نیز در نراتع و بیابانها خشک شده و از هم اکنون احشام استان اصفهان دچار کمبود علوفه و آذوقه شده‌اند (یکی از نمایندگان ـ اکثر جاها همینطور است) و اگر دولت فکر عاجلی نکند بدون شک در زمستان امسال احشام از بین خواهند رفت (صحیح است) اینستکه به دولت تذکر داده می‌شود همینطور که برای مردم ایران گندم و آذوقه تهیه کردند باید هر چه زودتر برای احشام سراسر کشور نیز علوفه و خوراک تهیه نمایند. (صحیح است) در اینجا ناچار به استحضار میرساند با بستن سد کسیک داش روی زاینده رود مشکل بی‌آبی برای همیشه در منطقه اصفهان حل خواهد شد و جا دارد که در این امر حیاتی تسریع شود (صحیح است) مطلب دیگر بنده مربوط به فاضل آب (اگو) اصفهان است. تا به حال حدود بیست میلیون تومان هزینه لوله گزاری اگوی اصفهان شده و تازه یک پنجم شهر لوله کشی شده که آنهم نقائصی دارد (صحیح است) و بقراری که شنیدم مقاطعه کار مربوطه قصد دارد آنرا تحویل قطعی بدهد (صحیح است) بنده در اینجا صریحاً اعلام می‌کنم که اگوی اصفهان را موقعی می‌توان تحویل قطعی گرفت که حداقل یکسال کار کرده باشد و معایب و نقائص آن بوسیله مقاطع کار رفع شده باشد (صحیح است) والا اگوئی که الان آب جوی‌های اطراف خیابان‌ها به داخل آنها نشر می‌کند و جاری می‌شود مسلم است که اگر بکار بیفتد فضولات نیز بخارج سرایت می‌کند و تمام اصفهان را ناراحت می‌نماید (صحیح است) و بنابراین چنانچه شهرداری اصفهان که مطلقاً صلاحیت چنین کاری را ندارد در تحویل بمردم اصفهان شده‌است (صحیح است).
رئیس ـ آقای معتمدی وقت شما تمام شده.
معتمدی - بنده دو دقیقه دیگر بیشتر عرض ندارم آخرین عرض بنده مربوط به وضع رقت بار صنف دستباف اصفهان و لزوم تشکیل شرکت تعاونی برای آنهاست (احسنت) در اصفهان و حومه شاید حدود بیست هزار جولا یعنی دستباف وجود دارد که در شرائط سختی زندگی و کار می‌کنند (صحیح است) با تحولی که در شئون مختلفه کشور ایجاد شده اکنون موقع آنست که تحولی نیز در وضع صنف دستباف بوجود آید (صحیح است) بهترین راه و روشی که پیدا کرده‌اند تشکیل شرکت تعاونی برای این صنف می‌باشد (بسیار خوبست) بدین منظور از طرف مدیر کل اقتصاد استان اصفهان طرحی تهیه و به وزارت اقتصاد و بانک توسعه اعتبارات صنعتی ارسال گردیده و یکماه قبل نیز بشرحی از طرف بنده در اجرای این طرح مفید طی شماره ۲۹۶-۴/۶/۴۳ به جناب آقای منصور نخست وزیر و وزارت اقتصاد و بانک توسعه اعتبارات صنعتی نوشته شد و بر اثر مذاکره مقرر گردید اول اتحادیه صنفی آنها تشکیل بشود تا راه تشکیل شرکت تعاونی هموار گردید خوشبختانه قدم اول برداشته شد و اتحادیه صنف دستباف اصفهان نیز تشکیل گردید و اکنون نوبت دولت جناب آقای منصور و دستگاههای اقتصادی و اعتباری است که به اجرای این نیت خیر و احیای گروه کثیری از مردم زحمت کش و به صنعت پارچه بافی کشور همت گمارند و دستور اجرای طرح را به اداره کل اقتصاد اصفهان صادر و نتیجه را اعلام نمایند. با اجرای طرح تشکیل شرکت تعاونی صنف دستباف نه تنها گروه کثیری از زحمت کشان هنرمند کشور از وضع رقت بار کنونی نجات می‌یابند بلکه به اقتصاد و صادرات کشور شایان خواهد شد (صحیح است). این دو طومار بزرگ است که قبلاً نیز نظیر این طومارها بوسیله بنده از پشت این تریبون داده شده و بنده اینجا نشان آقایان نمایندگان می‌دهم که در خصوص جرقویه‌است. جرقویه ۶۰۰ فرسنگ مساحت و ۴۰ هزار نفر جمعیت دارد این بخش از اول تاریخ تا به حال ضمیمه اصفهان بوده فقط چهار سال از سال ۲۹ تا ۳۳ ضمیمه شهرضا شده و بعد با نزاع و کشمکش و خودشان را آتش زدن برگشته ضمیمه اصفهان شده این مردم می‌گویند ما را بحال خود باقی بگذارید و ضمیمه اصفهان باشیم و منطق هم همین را اجازه می‌دهد اگر من یک دهی نشسته باشم مایلم به یک شهر بزرگ ملحق بشوم نه به یک جای کوچکی بنابراین بنده این طومار را تقدیم می‌کنم و استدعا می‌کنم بعرایض و خواسته‌های چهل هزار نفر مردم جرقویه توجه مبذول بفرمایند یک مطلب دیگر در هرند قهپایه سابق اصل ۴ در حدود صد هزار تومان صرف احداث یک چاه عمیق کرده این چاه آب شیرین دارد ولی مردم آنجا وسیله‌ای که آن آب را از چاه استخراج کنند ندارد پول هم که روی هم بگذارند و خرج برنامه یا وزارت آبادانی و مسکن این آب موجود را در بیاورد و در اختیار مردم بگذارند (مهندس صائبی – مردم را تشویق کنید سرمایه گذاری کنند) باور بفرمائید ندارند که یکی صد تومان رویهم بگذارند بدهند اینها ۱۴ فرسنگ از شهر اصفهان دورند در وسط کویر زندگی می‌کنند نان بخور و نمیر خودشان را هم با این خشکسالی ندارند چه جور تشویق کنیم این کار وظیفه دولت است همانطور که همه جامیرود چاه می‌زنند خرج می‌کنند صد هزار تومان دویست هزار تومان خرج می‌کنند بروند این آب را در بیاورند لوله کشی کنند بدهند بمردم دیگر عرضی ندارم فقط عرض می‌کنم که اخیراً یکی دو انتصاب در اصفهان صورت گرفته یک مقداری اینجا تلگراف واعلام جرم و مقداری شکایت رسیده اینها را تقدیم می‌کنم و استدعا دارم دولت توجهی کند که رضایت مردم زودتر جلب بشود و رفع نگرانی از عموم بشود (احسنت).
رئیس ـ آقای کبیری.
کبیری - بسم الله الرحمن الرحیم و تعاونواعلی البر و التقوی و لاتعاونواعلی الائم ۱۲۹ فقره تلگراف و دادخواست و تظلم و استغاثه مردم شهرستان ایلام و بخشهای تابع آن: بدره ـ زرین آباد دهلران ـ صالح آباد ـ آبدانان ـ چوار ـ مهران ـ شیروان ـ و چرداول و چند نقطه دیگر هنگام سرکشی بحوزه انتخابیه وسیله اینجانب برای مجلس شورای ملی دوره ۲۱ محصول انقلاب شاه وملت فرستاده‌اند که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌نمایم.
استدعا دارم مقرر فرمائید کمیسیون عرایض خارج از نوبت و بطور فوق العاده قبل از آنکه اصل موضوع منتقی شود به مستدعیات مشروع این مردم رسیدگی نموده و دستور صریح صادر نمایند که موجبات دلگرمی و امیدواری آنان فراهم گردد. باستثناء چند فقره شکوائیه تمام اینها مستدعیات گله‌داران و دهقانان و کشاورزانی است که علاوه بر آنکه هستی خود را از دست داده‌اند در حال حاضر هم از داشتن نان و بذر آب و بهداشت و جاده وسایل ارتباطی محرومند.
با آنکه از حوزه انتخابیه تلگرافی مستدعیات مردم کشاورز بجناب آقای نخست وزیر و وزیر کشاورزی مخابره شد ولی تاکنون توجهی نسبت بمردم محروم آن سامان نشده‌است! و باید اذعان نمود و گفت: دریغ از راه دور و رنج بسیار! من لاعلاج بحکم وظیفه نمایندگی دین خود را بزودی ادا خواهم نمود و اینک برای حفظ نفوس موکلین خود بدستگاههای خیریه مملکت متوسل می‌شوم زیرا موضوع فوریتدارد. من از سازمان شیر و خورشید سرخ و سازمانهای شاهنشاهی خدمات اجتماعی استمداد و یاری می‌طلبم که به کمک و استعانت دهقانان و کشاورزان پشتکوه بشتابند آری با اتکاء بفرمان شاهنشاه بزرگ در مورد تشکیل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران این تقاضا را می‌کنم زیرا در آن فرمان مقرر گردیده‌است منظور از تشکیل این جمعیت یاری و پرستاری درماندگان و مستمندان و دردمندان جامعه در مواقع خطر و مصائب است. خطر و مصائب همیشه در اثر زلزله و سیل حادث نمی‌شود. چه خطری بزرگتر از این که مردمی از هم میهنان عزیز ما در یک نقطه از کشور دچار گرسنگی و تشنگی شده‌اند و یا در اثر بیماری و عدم دسترسی به پزشک و دارو تسلیم قضا و قدر شده و جان شیرین خود را تسلیم می‌کنند ـ سرمایه خود را که همان اغنام و احشام باشد سال گذشته از دست داده و تأمینی هم برای تهیه تدریجی آن ندارد ـ محصول آنها بکلی نابود گردیده گندمی برای تهیه نان و بذر سال جاری ندارد ـ آب مشروب و کافی ندارند اینها مصیبت نیست؟ برای نمونه بقرائت قسمتی از دو نامه از مردم غیر بومی اکتفا می‌کنم.
این نامه از یکی از سپاهان دانش است.
- در مدت چهر ماه خدمت خود در این منطقه با حقایق تلخی از زندگی فلاکت بار مردم این سرزمین مواجه گردید که مشروح آن به عرض عالی می‌رسد.
- ۱- لازم به توضیح و یادآوری است که عشایر نطقه پشت کوه در عین گرسنگی و فقر از جمله شاهدوست‌ترین و وطن پرست‌ترین عشایر ایران بشمار می‌رود.
- ۲- فقر و گرسنگی ـ علت فقر و گرسنگی را در این منطقه باید در موارد زیر جستجو کرد.
- الف ـ بیسوادی محض در قراء چادر نشین.
- ب ـ نبودن راه و دسترسی نداشتن مردم به شهر یا شهرها و در نتیجه ندانستن اصول زندگی نوین کشاورزی و دامداری.
- ج ـ گرسنگی استثنائی امسال که تقریباً زندگی را غیر قابل تحما نموه لازم به توضیح است که پنجاه درصد هزینه زندگی افراد عشایر پشتکوه از راه دامداری تأمین می‌شود ولی متأسفانه سرمای کشنده زمستان گذشته هفتاد درصد از حیوانات دامی آنها را از بین برده‌است و در ضمن نبودن محصولات کشاورزی امسال زندگی را بر آنها تباه ساخته‌است.
- ۳- نظام وظسفه عمومی ـ بزرگترین مشکل اهالی این منطقه سرباز گیری در منطقه‌است بطوریکه اکثر افراد جوان عشایر پشتکوه از ترس این مشکل در آواراگی و خانه بدوشی بسر می‌برند علت این امر را در موارد زیر باید جستجو کرد:
- الف ـ نادرستی اکثر مأمورین اعزامی حوزه نظام وظیفه به این منطقه بطوریکه حوزه‌های فرعی نظام وظیفه واقعی خود را از دست داده و بصورت یک دادگاه وصول مالیات مستقیم بدون قبض در آمده‌است.
- ب ـ اغفال اهالی توسط دلالان بیرحم حوزه‌های نظام وظیفه که جوانان از خدمت زیر پرچم وحشت داشته باشند.
- ج ـ اخذ مبلغی همه یاله بعنوان سور و سات مأمورین حوزه.
- د ـ آزار و اذیت و اخذ رشوه از فامیل شخص مشمول در صورت متواری یا غایب بودن وی. توضیح اینکه وقتیکه مشمول در محل حاضر نبود مأمورین پدر پیر پدر بزرگ، برادر، عمو، عموزاده، دائی، دائی زاده، و عموزاده و یا افراد دیگری از منسوبین مشمول را دستگیر و با شکنجه به آنها تحمیل می‌کنند که یا مشمول و چه عرض کنم، در مورد نظام وظیفه در صورت لزوم امر و مقرر فرمائید تا اینجانب مشاهدات خود را از حوزه‌های فرعی این بخش که کار آن چند روز پیش پایان یافت بطور مشروح و مفصل بعرض برسانم. با ذکر موارد فوق نتیجه این شده‌است که اکثر جوانان این منطقه ترک وطن نمایند و بخاک کشورهای بیگانه پناهنده شوند و قدرت فعاله از بین برود و برای نمونه عرض می‌شود که جائی که محل خدمت اینجانب است طبق آمار دقیق ۱۵۶ نفر جمعیت دارد که از این عده ۲۲ نفر مرد که اکثر آنها از چهل سال بیشتر دارند و بقیه زن و بچه و جوانانی هستند که هنوز بسن قانونی نرسیده‌اند می‌باشند و سایر قراء تقریباً به همین صورت و تصدیق میفرمائید که با وجود این افراد نمی‌شود بهیچوجه گامی در راه عمران و آبادی برداشت و در خاتمه تقاضا مینمائید که اقداماتی را که بعنوان عشایر غیور پشتکوه مینمائید به اطلاع اهالی برسانید با تقدیم احترام. یک قسمت کوچک از نامه دیگر را باز بنده برای مجلس شورای ملی همکاران عرض می‌کنم چند روز قبل عده‌ای از کشاورزان عشایری بعنوان یافتن کار به قصد کشور همجوار مسافرت نمودند در بین راه مأمورین ژاندارمری به آنها بر خورد و پس از تیراندازی بطرف آنها در اثر اصابت گلوله به پای شخصی به اسم علی ولی مجروح و به کرمانشاه منتقل گردید و چون معالجات مؤثر واقع نشد یک پایش قطع گردید و از همراهانش ۱۵ نفر دستگیر گردیدند نمیدانم دولت وقت رسیدگی به عرایض امروز من را دارد؟ و مایل است که علل و موجبات این وقایع را بداند یا خیر، متشکرم (مصطفوی ـ آقای کبیری از دولت کسی نبود که گوش بدهد).
رئیس ـ آقای حاذقی.
ابولفضل حاذقی ـ با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم بعد از یکسال همکاری و اندوختن تجربه‌هائیکه بتمام معنی برای آینده در همکاری ما نمایندگان ملت برای پیش برد انقلابی که در مملکت صورت نگرفته فرصتی بدست آمده که عرایضی را که دارم به استحضار همکاران محترم برسانم در طول این یکسال گذشته ما یک آزمایشهای گرانبهائی کردیم که اوضاع و احوال سراسر ایران کم و بیش با هم مشابه‌است و همه جا احتیاج به اصلاح دارد احتیاج به ترمیم دارد احتیاج به غور و بررسی مردم دارد مشکلاتی که همین حالا یکی از همکاران محترم ما از زبان یکی از سپاهیان دانش و یک نویسنده دیگر به عرض مجلس شورای ملی رساند یک تجربه دیگری داریم که تنها بیان در هر گز علاج درد نمی‌شود باید ببینیم چه کنیم این ملتیکه امروز در سراسر کشور دست کمک و استرحام و توقع و مساعدت بطرف اولیای امور مملکت در درجه اول به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه و بوسیله مأموران منتخب ایشان هئیت دولت و اعضای هئیت حاکمه دراز کرده چطور می‌شود به توقعات آنان پاسخ مثبت و قانع کننده داد علاوه بر تجربه‌هائیکه آقایان دارند من چون در کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی هستم بخصوص با تمام دردها و مصائب و آلام و مشکلاتی که در سراسر کشور در شهرها و روستاها و بخصوص در مناطق دهستانی و روستائی هست خوب متوجه هستم ولی تصدیق دارم که علاج این دردها و چاره جوئی برای ریشه کن کردن این مصائب احتیاج به یک عامل طبیعی دارد و آن عبارت است از یک ایمان قاطع (جناب آقای معادن وزارت دارائی استدعا می‌کنم توجه بفرمائید چون روی سخن با جنابعالی هم هست) تصور می‌کنم که به یک عامل قطعی احتیاج دارد که باید در هیئت حاکمه در دولت در مجلس بین نمایندگان محترم ایمان باشد که واقعاً همه ما برای سازندگی و اصلاح و رفع مشکلات دست اتحاد به هم بدهیم (صحیح است) این معلوم شد که اگر تنها انتقاد بکنیم و انگشت روی معایب بگذاریم کار تمام نمی‌شود این معایب باقی می‌ماند اما اگر یک برنامه داشته باشیم که قصدمان چه از مجلس و چه از دولت برای چاره‌جویی و رفع این مشکلات باشد با این پشتیبانی بسیار گرانبهائی که شخص اول مملکت از دولت دارد و با این وضعیت بسیار گرانبهائی که امروز ه ملت ایران با آن مواجه‌است کارهای بزرگی صورت می‌گیرد این موضوع که عرض کردم موضوع بسیار بزرگی است و مهمی است یعنی این فرصتی که ما الن داریم فرصت بسیار کمیاب است و این آرامش و سکوتی که در مملکت است و این حسن تفاهمی که الان در سیاست ایران ازنظر بین المللی وجود دارد واقعاً در تاریخ ایران نظیرش را کم می‌شود پیدا کرد، بنابراین این یک شانس و یک موقعیت مشغول کار است برای این دولت که در یک همچو موقعی مشغول کار است و عهده دارد حل و فصل مشکلات مملکت است که می‌تواند از یک موقعیت ممتاز از نظر سیاست داخلی و خارجی حداکثر استفاده را ببرد (صحیح است) البته مذاکراتی که همه نمایندگان محترم در طول سال فرمودند خوشبختانه محرک و داعی همین حسن نیت بوده‌است و همه خواسته‌اند به نوبت دولت را ارشاد و راهنمائی کنند چه از نظر حوزه انتخابیه و چه از نظر مملکت که وتقعاً مساعی دولت را در راه صحیحی بکار بیفتد شاید همه ما در در این اصل متفق باشیم که عامل اول توفیق دولت انتخاب مسئولان درستکار امین و فعال و دلسوز است. از نظر روان شناسی ثابت شده که که تنها کافی نیست انسان خودش فعال باشد هر انسانی باید اشخاص پرکار و فعال را در همکاری خودش انتخاب بکند بنابراین قدم اول دولت این است که در انتخاب مسئولان مملکت استانداران و فرمانداران و رؤسای مؤثر سازمانهای دولتی این شرایط را در نظر داشته باشند تنها به یک شرایط ساده توجه نشود و به همین دلیل بنده عرض می‌کنم آن مسئولان کاری که در هر کجای مملکت بدرد مردم می‌رسند و کار مردم را انجام می‌دهند واقعاً مورد حمایت و تقویت دلت باشند ملاک نه این باشد که کدام مأمور دولت با کدام مقام ارتباط دارد یا ندارد بلکه ملاک این باشد که کدام مأمور از روی علاقه کار مردم را انجام و به درد مردم می‌رسد و سیاست انقلابی دولت را اجرا می‌کند مردم را به دولت امیدوار می‌کند و این شایعه و حرفهای بی‌اساس که متأسفانه از قدیم در این مملکت رایج بوده و الان هم زده می‌شود از بین برود و هم ملکت و هم دولت با هم در پیش برد این انقلاب همکاری کنند بطور مثال عرض می‌کنم البته آوردن این دلیل بر نظر خاصی نمی‌شود ما الان در فارس یک استاندار داریم که همه نمایندگان محترم خانواده ایشان را می‌شناسند آقای باقر پیرنیا ایشان در این مدتی که در فارس بوده‌اند واقعاً از روی یک ایمان و علاقه‌ای شروع کرده‌اند همان برنامه و مقاصدی که در مجلس شورای ملی مورد تصویب واقع شده و برنامه دولت را تشکیل می‌دهد آنجا انجام می‌دهند (صحیح است) مردم فارس نگرانند که نکند دولت اشتباهاً بدلیل ایشان عضو حزب ایران نوین نیستند بخواهند ایشان را از کار بردارند (یکی از نمایندگان ـ معلوم نیست) اجازه بدهید البته مقصود من همین است می‌خواهم عرض کنم باید ملاک انتخاب و اعزام مأموران عالیرتبه مملکت این شرایط باشد و لاغیردر ضمن دولت که الان مشغول گسترش حوزه‌های حزبی هست، البته ما معتقدیم که حتماً در ایران باید یک حزب ریشه‌دار قوی وجود داشته باشد که مردم بتدریج با ایمان به اصول مشروطیت هم هدف بشوند، همکار بشوند پشتیبان دولت بشوند ولی این موضوع باید مورد توجه دولت باشد که هر وقت هر حزبی هر دسته‌ای را می‌افتد آنها قهرمان و و پیشقدم و پرچمدار آن نهضت می‌شوند دولت احراز بکند از اینکه در هر شهرستان و استانی که حزب تشکیل می‌دهد مجالی به این جور افراد که دارای هدف و پر نسیب نیستند و برای هدف خودشان و زورگوئی و تحمیل نظر خودشان و سوء استفاده از دستگاههای موجود خودشان را به حزب نزدیک می‌کنند و برجان و مال مردمی که آن شرایط درشان نیست تسلط پیدا کنند این یک موضوع اساسی است که باید توجه بشود نکته مهمتر از همه اینستکه از شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاه در نطق افتتاحیه که پریروز اجلاسیه سنا فرمودند که سیایت یکساله دولت را ترسیم و نقاط اصلی سیاست دولت را روشن فرمودند مخصوصاً قید کردند که کارهای مملکت ما انقلاب مملکت ما مبتی بر اصول و مبانی دینی و اخلاقی و سنن ملی ما است و این موضوع بسیار مهمی است مه ملت ایران باید اطمینان داشته باشد که آنچه حکومت و دولت ایران باید اطمینان داشته باشد که آنچه حکومت و دولت به متابعت از فرمایشات و اوامر اعلیحضرت اجرا می‌کند با مبانی دینی اخلاقی هماهنگ است و از این فرضیه‌ها و فرضیه‌های سیاسی که امروزه در دنیا مصطلح است که در زیر یک لفافه‌های فریبنده و یک مقاصد بسیار زشتی پنهان هست وجود ندارد دولت صاف و راست و روشن می‌خواهد که مصالح ملت را حفظ کند منافع اجتماعی را تأمین کند و مخصوصاً از نظر قانون اصلاحات ارضی و اجرای مواد شش گانه که سپاه بهداشت و اخیراً سپاه ترویج و آبادانی بهش افزوده می‌شود به این وسیله یعادت ملت ایران را می‌خواهد تأمین کند بدون نظر متابعت از فلان نظامنامه و مرامنامه احزاب موجود دنیا یا افکار موجود دنیا بلکه با مصلحت ایران و صلاح اندیشی و مبانی اخلاقی ملت ایران ما برای توفیق دولت در اینکار از روی ایمان و صمیمیت همکاری داریم و تمام جلسات مجلس را منحصراً برای تصویب قوانین مفید که مؤید انقلاب هست آماده‌است بین نمایندگان ملت اتفاق کلمه‌است دولت متکی به اکثریت و بلکه به اتفاق آراء مجلس هست و این شایعات را که هر کس در خارج از روی غرض می‌پراکند ما باید عملاً تخطئه کنیم امروز روزی نیست که با شایعه سازی مانع پیشرفت برنامه‌های مترقی دولت بشوند و عمل ما اینجا شاهد این امر است منتهی دولت بشوند و عمل ما اینجا شاهد این امر است منتهی همان شرطی است که دولت با احتیاجات عمومی بی‌عتنا و بی‌علاقه نباشد به ظواهر کار توجه نشود به ایراد مطالب اعتنا نشود بلکه واقعاً دولت به احتیاجات ملت توجه بکند و جواب مثبت بدهد و دستگاه دولت باتفاق کلمه برای ترقی دادن وضع زندگی مردم ئو رفع حوائج مردم همکاری بکند این عرایض بنده بود (احسنت).
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به نحوه مصرف کمک سال ۳۹ آمریکا به ارتش و ژاندارمری و ارسال به مجلس سنا
۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به نحوه مصرف کمک سال ۳۹ آمریکا به ارتش و ژاندارمری و ارسال به مجلس سنا.
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم. شور دوم گزارش نجوه مصرف کمک سال ۳۹ آمریکا به ارتش و ژاندارمری کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۴۳/۶/۳۰ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی تصویبنامه شماره ۲۵۶۷/۴-۱۳۴۰/۴/۱۵ راجع به نحوه مصرف کمک سال ۳۹ آمریکا به ارتش و ژاندارمری کل کشور که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ بضمیمه لایحه شماره ۳۲۹۶۱-۱۳۴۲/۱۰/۹ بمجلس شورای ملی تقدیم و گزارش شور اول آن بشماره ۹۶۴ چاپ شده‌است برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را عیناَ تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود حدود مبلغ دوهزار میلیون ریال وجوه کمکهای آمریکا به ارتش و ژاندارمری را بر طبق مقاوله نامه‌های متبادله فیمابین دولتین ایران و آمریکا و موافقتنامه هائیکه در هر مورد به امضای وزارت دارائی و رئیس هئیت عملیات اقتصادی آمرکیا در ایران رسیده‌است به ارتش و ژاندارمری پرداخت نماید.
- تبصره ـ کصرف وجوه کمکهای مورد بحث که جزء وجوه اختصاصی است از مقررات دوره عمل سال مالی مستثنی می‌باشد.
مخبر کمیسیون دارائی ـ مهدی تهرانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۴۳/۷/۲ با حضور آقای میرفندرسکی معاون وزارت امور خارجه لایحه دولت راجع به نحوه مصرف کمک سال ۳۹ آمریکا به ارتش و ژاندارمری کل کشور را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
از طرف مخبر کمیسیون امور خارجه ـ دکتر ضیائی.
رئیس ـ نسبت به ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع به چاپ تمبر برای نجات دنیا از گرسنگی
۴- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع به چاپ تمبر برای نجات دنیا از گرسنگی.
رئیس ـ شور اول گزارش چاپ تمبر برای کمک بطرح نجات دنیا از گرسنگی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون قانین دارائی در جلسه ۵ اسفند ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای معاون وزیر پست و تلگراف و تلفن تصویبنامه شماره ۵۱۰۵۰-۱۳۴۱/۱۲/۲۳ راجع به چاپ تمبر برای کمک بطرح نجات دنیا از گرسنگی را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ به مجلس شورای ملی تقدیم و بشماره ۳۴۱ چاپ شده‌است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود: اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بوزارات پست و تلگگراف و تلفن اجازه داده می‌شود از تمبرهای یادگاری بمناسبت طرح نجات دنیا از گرسنگی مرکب از سه قطعه ۲و۶و ۱۴ ریالی (دوـ شش ـ چهارده) بهای هر سری ۲۲ ریال (بیست و دو ریال) طبع و از اول فروردین ماه ۱۳۴۲ منتشر نموده و از هر نوع یکصد هزار قطعه (۱۰۰۰۰۰) مجموعاً سیصد هزار قطعه (۳۰۰۰۰۰) که بهای آنها بالغ بر دو میلیون و دویست هزار ریال (۲۲۰۰۰۰۰ریال) می‌گردد بنفع سازمان خوار و بار کشاورزی ملل متحد اختصاص و برایگان از طرف بوزارت کشاورزی تحویل شود تا به سازمان خوار و بار کشاورزی ملل متحد (F.O.A) برای اهداء بسازمان مزبور ارسال گردد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی ـ مهدی تهرانی.
گزارش شور اول از کمیسیون پست و تلگراف بمجلس شورای ملی
کمیسیون پست و تلگراف و تلفن در جلسه ۲۸ شهریور ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای کشاورزیان معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن تصویبنامه شماره ۵۱۰۵۰-۴۱/۱۲/۲۳ راجع به چاپ تمبر برای نجات دنیا از گرسنگی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون پست و تلگراف و تلفن ـ تقی‌زند.
رئیس ـ کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای مهندس اخوان.
مهندس اخوان ـ نحوه استفاده سازمان خوار و بار جهانی از این وجوه چطور است توضیح بفرمائید.
رئیس ـ آقای کشاورزیان.
کشاورزیان (معاون پست و تلگراف)- حضورتان عرض کنم تمبرهای یادگاری که وزارت پست وتلگراف چاپ می‌کند بمنظور خاصی است یا یک یمبرهائی که گاهی سوانحی در دنیا پیش می‌آیددولت ایران بعداً برای اینکه در این حوادث و سوانح که در دنیا پیش می‌آید همدردی بکند و کمک بکند طرق مختلفی را در نظر می‌گردد که از آنجمله چاپ تمبر است که بعد بموجب تحصیل مجوز قسمتی از این عواید را تخصیص می‌دهد برای کمک به این کار از جمله یک سازمان بین المللی هست بنام سازمان خوار و بار و کشاورزی بین المللی ما این تمبری که چاپ کردیم قسمتی از این عواید خد را تخصیص می‌دهم که در متن لایحه قید شده که بوزارت پست و تلگراف اجازه می‌دهد از تمبرای یادگاری که برای این منظور این تمبر را چاپ می‌کنم در حدود ۲۲۰ هزار تومان از این پول کمک کنیم به سازمان خوار و بار کشاورزی که این سازمان این مبلغ را تخصیص بدهد برای قسمتی از این برنامه‌ای که دارد بنابراین این پولی که از فروش این تمبر عاید ما می‌شود ما ۲۲۰ هزار تومانش را تخصیص می‌دهم برای کمک به این برنامه برای نجات مردم دنیا از گرسنگی.
رئیس ـ نظری دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
در مورد لایحه چاپ ۱۰۱۰ اصلاح عبارتی زیر را پیشنهاد می‌نماید.
- در سطر اول حرف (از) و در اول سطر چهارم حرف (و) حذف بشود.
دکتر یزدان پناه.
رئیس ـ لایحه و پسشهاد برای شور دوم کمیسیونهای مربوطه فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع به چاپ تمبر کمک به زلزله زدگان
۵- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع به چاپ تمبر کمک به زلزله زدگان
رئیس ـ گزارش شور اول راجع به تمبر برای کمک به زلزله زدگان مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول ازکمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۵ اسفند ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن و تصویبنامه شماره ۲۹۶۴۸/ت ـ ۴۱/۸/۲۷ راجع به چاپ تمبر برای کمک به زلزله زدگان را که طبق ماده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ بمجلس شورای ملی تقدیم و بشماره ۳۴۱ چاپ شده‌است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود: اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بوزارت پست و تلگراف و تلفن اجازه داده می‌شود بمناسب کمک به زلزله زدگان کشور یک قطعه تمبر یادگاری با دو نرخ ۱۴ ریال بعلاوه ۶ ریال جمعاً بیست ریال و بمیزان قطعه چاپ و بمعرض انتشار بگذارد و پس از فروش و وضع هزینه چاپ و بهای کاغذ از درآمد حاصله مبلغ شش ریال از هر قطعه تمبر مزبور برای کمک بزلزله زدگان اختصاص و بحساب مخصوص خزانه‌داری کل منظور گردد که در اختیار شیر و خورشید سرخ ایران قرار گیرد و مازاد آن جزء درآمد پستی محسوب شود.
- تبصره ـ مدت اعتبار این تمبر تا خاتمه فروش دو میلیون قطعه خواهد بود.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی ـ مهدی تهرانی.
گزارش شور اول از کمیسیون پست و تلگراف و تلفن بمجلس شورای ملی
کمیسیون پست و تلگراف و تلفن در جلسه ۲۸ شهریور ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای کشاورزیان معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن تصویبنامه شماره ۲۹۶۴۸/ت ۴۱/۸/۲۷ راجع به رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون پست و تلگراف و تلفن ـ تقی زند.
رئیس ـ کلیات این لایحه مطرح است. آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی - همکاران عزیز مستحضرند که یکی از سرگرمیهای سالم در تمام دنیا تهیه کلکسیون تمبر سرمایه و علاوه برآنکه سرگرمی سالمی است یک پس انداز سرمایه هم می‌باشد بنابراین در مورد تمبر مخصوصاً تمبرهای یادگاری باید چندین موضوع رعایت گردد یکی ارزش این تمبرهاست ارزش این تمبرها هر قدر زیادتر باشد و گران‌تر باشد کمتر در دسترس مردم قرار می‌گیرد و کمتر می‌خرند و هر قدر قیمت کمتر باشد زیادتر در دسترس مردم قرار می‌گیرد و بیشتر استفاده خواهند کرد در خارج هم ملاحظه بفرمائید تمبرهای یادگاری به قیمت دو تومان اینها نیست خیلی کمتر ارزش دارد و مطلب دوم جنس تمبر و شکل تمبر است بنده یک نمونه بعرض آقایان میرسانم تمبر اتحادیه پستی مال ۱۵ سال پیش نمیدانم ۲۰ سال پیش که قیمت آن سی شاهی و دهشاهی بود الان در حدود ۳۵ تومان است و این یک سرمایه بسیار خوبی است برای مردمی که کلکسیون تهیه می‌کنند مطلب سوم مدت این تمبرهاست از نظر ایجاد اطمینان یعنی تمبری که چاپ می‌شود باید مدت مشخص داشته باشد و بعد از جریان خارج شود اخیراً مثل اینکه وزارت پست و تلگراف در نظر دارد و آگهی هم کرده که یکی از تمبرهائیکه مربوط به سمینار خلیج فارس است مجدداً انتشار دهد چون مدت انتشارش به موجب تصویبنامه تمام شده و باز تمدید کرده‌اند و به این وسیله اعتبار این تمبرها را بکلی از بین برده‌اند در این لایحه هم همینطور که آقایان ملاحظه میفرمائید یک مدت نامحدودی برای انتشار قائل شده این مدت نامحدود باعث کم شدن اعتبار این تمبرهاست این تمبرها فقط در ایران کلکسیون نمی‌شود در خارج اشخاصی هستند کلکسیونرهائی هستند که علاقه بداشتن تمبرها هستند وقتی ببینند تمبری به مدت نامحدودی است بهیچوجه حاضر نیستند سرمایه‌شان را بکار بیاندازند بنده یک پیشنهادی برای اصلاح این تبصره دارم و خواستم توجه معاون محترم وزارت پست و تلگراف را به این مطلب معطوف دارم که اخیراً این تمبری که برای روز مهرگان چاپ شده از نظر شکل و رنگ و چاپ پسندیده نیست یک مطالباتی در این تمبرهای یادگاری بکنند که اقلا این تمبرهایی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد با علاقه کامل این تمبرها بخرند و این درآمد خوبی است برای مملکت ما. هزارها افرادی هستند که این سرگرمی سالم را در خارج دارند و علاقمند به جمع آوری این تمبرها هستند هر چقدر تمبرها بهتر و قشنگتر باشد بیشتر می‌خرند بنده دیگر عرضی ندارم.
رئیس ـ آقای کشاورزیان.
کشاورزیان (معاون وزارت پست و تلگراف) همانطور که آقای مهندس صائبی فرمودند تمبرهای یادگاری که منتشر می‌شود یک مدت معینی برای فروش و توزیع دارد مدتی که منتشر می‌شود معمولا بین شش ماه و ۴ ماه‌است مدت شش ماه و چهارماه که تمام شد این تمبر از جریان خارج می‌شود و تحویل خزانه داری کل می‌شود وای درباره این تمبر به خصوص چون جنبه خیریه دارد همانطور که آقایان ملاحظه فرمودند در متن لایحه ملاحظه فرمودند دو قطعه تمبر هست به ۶ ریال و ۱۴ ریال از این ۲۰ ریالی که می‌فروشم ۶ ریالش تخصیص داده بشود به شیر و خورشید سرخ که اینهم تخصیص خواهد یافت برای کمک به زلزله زدگان اما از نظر اینکه این تمبر یک کار خیر است و کمک بمردمی است که از نظر زلزله یک خسارتی دیده‌اند از این نظر اینجور تشخیص داده شد که مدتش نامحدود باشد با تمام اینها بفروش برود و تا یک کمک بیشتری به زلزله زدگان بشود همانطور که جنابعالی فرمودید به این موضوع توجه دارند خود و وزارت پست و تلگراف به این مطلب توجه دارد و تمبری که منتشر می‌کند یک مدت معینی برای انتشار و فروشش هست و بعد از جریان خارج می‌شود اما در مورد تمبر خلیج فارس که فرمودن مدتش ۶ ماه بود و بعد چون لازم بود این تمبر باز هم از نظری که وزارت پست و تلگراف تشخیص داد در جریان قرار بگیرد و از این نظر یک مدت ۴ ماه مدت انتشار تمدید شد و تحصیل مجوز کرد و اینکار را انجام خواهد داد در مورد چاپ تمبر که رنگی باشد. خوب باشد، رنگ آمیزی آن خوب باشد وزارت پست و تلگراف کاملا به این مطلب توجه دارد کمیسیونهای مختلف تشکیل شده و این مطلب مورد بررسی بیشتری شده و تصمیم گرفته شده که چاپ می‌شود با رنگ و فرم و شکل بهتری باشد و نظر آقایان کاملاً تأمین خواهد شد (احسنت).
رئیس ـ نظری نیست (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ذیل ماده واحده موضوع چاپ تمبر برای کمک بزلزله زدگان حذف شود و مدت مشخص شود.
مهندس حسن صائبی.
رئیس ـ لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون استخدام راجع به اجازه استخدام هفت نفر گوینده زبان عربی و اردو برای گویندگی رادیو و ارسال بمجلس سنا
۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون استخدام راجع به اجازه استخدام هفت نفر گوینده زبان عربی و اردو برای گویندگی رادیو و ارسال بمجلس سنا.
رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به استخدام ۵ نفر گوینده زبان عربی و اردو مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۳۰ شهریورماه ۱۳۴۳ با حضور آقای فروتن معاون وزارت اطلاعات تصویبنامه شماره ۴۰۳۵۰-۴۱/۸/۲۲ راجع به اجازه استخدام ۵ نفر گوینده زبان عربی و اردو که ضمیمه لایحه شماره ۳۳۴۲۳ – ۴۲/۱۰/۱۴ و تصویبنامه ۴۰۸۲۴-۴۲/۷/۷ راجع به اجازه استخدام دو نفر گوینده زبان اردو (تبعه پاکستان) برای رادیو زاهدان که ضمیمه لایحه شماره ۳۳۴۲۱- ۴۲/۱۰/۱۴ بمجلس شورای ملی تقدیم و گزارش شور اول آن بشماره ۹۶۹ چاپ شده‌است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دارد و با توجه به پیشنهاد واصله گزارش شور اول را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ به وزارت اطلاعات اجازه داده می‌شود چهارنفر گوینده زبان عربی و سه نفر گوینده زبان اردو از اتباع بیگانه جهت گویندگی رادیو با حقوق ماهیانه هر یک حداکثر سی هزار ریال برای مدت پنج سال از تاریخ اشتغال بکار از محل اعتبار مربوط مورد عمل خود استخدام نماید و قرارداد استخدام آنها را با رعایت کامل قانون مربوط به شرایط اساسی کنترات مستخدمین خارجه مصوب عقرب ۱۳۱۰ تنظیم و مبادله نماید.
وزارت اطلاعات در صورت احتیاج می‌تواند قرار داد استخدامی هر یک از افراد مذکور را برای مدت پنج سال دیگر تمدید نماید.
مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۳۴۳/۷/۲ با حضور آقای میرفندرسکی معاون وزارت امور خارجه تصویبنامه مربوط به اجازه استخدام ۵ نفر گوینده زبان عربی و اردو و تصویبنامه اجازه استخدام دو نفر گوینده زبان اردو (تبعه پاکستان) را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون امور استخدام را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
از طرف مخبر کمیسیون امور خارجه ـ دکتر ضیائی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۴۳/۷/۱ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی تصویبنامه مربوط به اجازه استخدام دو نفر گوینده زبان اردو (تبعه پاکستان) را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون امور استخدام را در اینمورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس والا.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به اجازه استخدام ۱۵ نفر دیپلمه برای خدمت در وزارت کار ارسال بمجلس شورای سنا
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به اجازه استخدام ۱۵ نفر دیپلمه برای خدمت در وزارت کار ارسال بمجلس شورای سنا.
رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به استخدام ۱۵ نفر کارمند دیپلمه برای وزارت کار و امور اجتماعی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۸ شهریور ۱۳۴۳ با حضور آقای خسروانی وزیر کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۶/۲۵۹۰۱ -۱۳۴۲/۱۰/۱۷ دولت راجع به استخدام ۱۵ نفر کارمند دیپلمه برای وزارت کار و امور اجتماعی را که گزارش شور اول آن بشماره ۶۶۹ چاپ شده و طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
ماده واحده ـ بوزارت کار و امور اجتماعی اجازه داده می‌شود بجای کارمندانیکه بعلل مختلف از کار برکنار شده یا می‌شوند افرادیکه حداقل دارای گواهینامه شش ساله دبیرستان باشند استخدام نماید.
مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی ـ قراچورلو.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه با حضور آقای معتمدی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه دولت راجع به استخدام ۱۵ نفر کارمند دیپلمه برای وزارت کار و امور اجتماعی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تأیید نمود.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس والا.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به استخدام ۱۵ نفر کارمند دیپلمه برای وزارت کار و امور اجتماعی برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در این مورد تأیید نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است. آقای پاینده بفرمائید.
پاینده ـ در باره اصل مطلب مطلقاً حرفی نیست وزارت کار نه فقط حق باد داشته باشد بجای اشخاصی که بدلیلی از کار خارج شده‌اند کارمند و مستخدم جدید بگیرد بلکه حرف این است که وزارت کار باید حق داشته باشد که برای کارهای نوش کارمند نو بگیرد بخصوص که ما رفتیم در یکی از سازمانهای وابسته به وزارت کار دیدیم که تأسیسات خوبی بوجود آورده‌اند و حقیقت این است که به وزارت کار یعنی به سازمانهای وابسته وزارت کار مبارک باد باید گفت ولی یک مطلبی را می‌خواستم عرض کنم ما متأسفانه روی همین ترتیباتی که شده‌است دچار یک آشفتگی رد قانهایمان شده‌ایم بنده استناد می‌کنم بگفته یکی از وزرای دولت که گفته ۱۵ هزار قانون داریم و در جنگل مقررات سرگردانیم این تعبیر خود ایشان است یعنی مرتباً هر روزی بهر مناسبتی یک قانونی یک آیین نامه‌ای بدون توجه به این که لازم است یا نه می‌آید بنده با کمال احترامی که به نظر وزرات کار در اینجا می‌گذارم می‌خواهم یادآوری کنم که در قانون بوجه یک تبصره‌ای است که دولت حق استخدام دارد تمام این موارد تمام این قوانین که می‌آید برای اجازه استخدام جدید در وقتی بوده‌است که دولت بموجب قانون منع شده‌است از استخدام در هر موردی که می‌خواستند کارمند بگیرند اجازه قانونی یا تصویبنامه می‌گرفتند توجه بفرمائید حالا چقدر قانون روی هم انبار می‌شود و آیا در اینصورت حرمت قانون باقی می‌ماند در هر مورد دو تا سه تا اجازه خواسته‌اند حتی ما دیدیم ۲۹۳ ریال باقی مانده نمیدانم تدهی فلان آقا را بشرکت تعاون روستائی که می‌خواهند ببخشند بصورت یک قانون در آمده بنابر این بنده بحکم قانون خواهش می‌کنم این گزارش را به کمیسیون برگردانید و شما همان حاجتی را که دارید با استفاده از قانونی که در بودجه هست تأمین کنید و از قانون بودجه می‌توانید رفع احتیاج بکنید.
رئیس ـ آقای معتمدی
معتمدی (معاون وزارت کار)ـ بنده ضمن اظهار تشکر از اظهار لطفی که جناب پاینده نسبت به وزارت کار کردند می‌خواستم عرض بکنم با تصویب تبصره ۳۷ قانون بودجه استمرار این لایحه از بین خواهد رفت و فقط ناظر به عملی است که قبلاً در زمان معینی بموجب تصویب نامه وزارت کار انجام داده‌است و استخدام کرده‌است و بعداً با استفاده از قانون همان شرایطی مقرر شده عمل خواهد شد.
رئیس ـ آقای مهندس ارفع فرمایشی داشتید؟
مهندس ارفع ـ عرایضی که بنده می‌خواستم بکنم آقای پاینده توضیح فرمودند بنده دیگر عرضی ندارم.
رئیس ـ آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان پناه ـ بنده می‌خواستم تقاضا کنم لایحه برای تحصیل وجوز بهمان صورتی که دولت داده بود برگردد به کمیسیون و نسبت به آن مجوز تحصیل بشود.
معاون وزارت کار ـ بنده مخالفتی ندارم چه تصویب بشود و چه برگردد به کمیسیون و بصورت تحصیل مجوز بیاید ما فقط نظرمان تحصیل مجوز است نسبت به آن مدت که عمل شده.
رئیس ـ آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه ـ (وزیر مشاور)ـ بنده تصور می‌کنم برگشت مجددش به کمیسیون هیچ مورد نداشته باشد و البته همانطوریکه آقای معاون وزارت کار توضیح فرمودند این کار برای تثبیت عمل گذشته‌است خیلی از تصویبنامه‌ها اینطور بود که که تصویب نامه بعدی مقررات را تغییر داده در مجلس محترم مجلس شورای ملی هم تصویبنامه اول تصویب شده بصورت قانون در آمده و هم تصویب نامه دوم والبته از این به بعد هیچوقت وزارت کار استخدام را بر طبق این تصویبنامه نخواهد کرد بلکه بر طبق تبصره ۳۷ قانون بودجه خواهد کرد ولی چون ماده واحده مربوط به تصویبنامه‌ها مقرر می‌دارد که تمام تصویبنامه‌ها باید در مجلس مطرح بشود و بتصویب برسد این تصویب نامه هم که برای تثبیت عمل گذشته‌است یعنی استخدام هائیکه بر طبق این تصویب نامه شده صورت قانونی داشته باشد بنابراین ارجاع مجددش به کمیسیون هیچ موردی ندارد (دکتر یزدان پناه)ـ این فرق کرده‌است ما این تصویبنامه را باید برای مدتی که تبصره ۳۷ تصویب نشده بود تصویب کنیم برای بعد خود بخود منسوخ است.
رئیس ـ آقای دکتر یزدان‌پناه.
دکتر یزدان‌پناه ـ عرض کنم تصویب نامه‌ای که دولت تقدیم کرد به این صورت بود به وزارت کار و خدمات اجتماعی اجازه داده می‌شود به جای کارمندانی که بعلل مختلف از کار برکنار شده یا استعفا نموده‌اند ۱۵ نفر از کارمندان تحصیل کرده را از محل مازاد درآمد اختصاصی استخدام و بکار بگمارند در شور اول هم بهمین صورت تصویب شد شور دوم این تصویب نامه وقتی مطرح بوده‌است که دست وزارت کار و خدمات اجتماعی وقتی احتیاج به کارمند دارد باز باشد که هر مقدار کارمند می‌خواهد استخدام کند به اینصورت اصلاح سد به وزارت کار و خدمات از کار برکنار شده یا می‌شوند افرادب که حداقل دارای گواهینامه شش ساله دبیرستان باشند استخدام نماید یعنی تصویب نامه دولت بکلی تغییر کرد و اجازه قبلی به وزارت کار داده شده که هر قدر کارمند می‌خواهد استخدام بکند ولی این اصلاح ناقص تبصره ۳۷ قانون بودجه‌است برای اینکه مرحله شور دوم را این لایحه گذراند و به وزارت کار این اجازه داده شد لایحه بودجه آمد به مجلس و به تصویب مجلسین رسید در این تبصره اجازه کلی داده‌است که کلیه وزارتخانه‌ها تحت شرایطی کارمندانی که احتیاج دارند استخدام بکنند در موقعی که اجازه کلی داده‌است که کلیه وزارتخانه‌ها تحت شرایطی کارمندانی که احتیاج دارند استخدام بکنند در موقعی که اجازه این را ما در قانون بودجه داده‌ایم دادن اجازه ثانوی به وزارت کار دیگر صحیح نیست علت اینکه بنده پیشنهاد کردم برای این بوده‌است که مجوز بوزارت کار برای استخدام این ۱۵ نفر داده بشود یعنی لایحه برگردد به کمیسیون بهمان صورتی که دولت پیشنهاد کرده بود تصویب بشود یعنی اصلاح شود یعنی درست همان صورت که در شور اول تصویب شده بود تصویب بشود در مورد آینده هم طبق تبصره ۳۷ قانون بودجه هر وقت وزارت کار احتیاج به کارمند داشت اقدام بشود.
رئیس ـ آقای قراچورلو.
قراچورلو ـ (مخبر کمیسیون کار)ـ البته آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که وزارت کار یک وزارتخانه نوبنیادی هست و در اول که تأسیس شده تعداد کار گرانی مشمول شده‌اند وزارت کار یک وزارتخانه جدیدی است و قانون کار یک قانونی جدیدی است که در تمام کشور دارد اجرا می‌شود باید بمرحله عمل دربیاید و این هیچ منطقی نخواهد بود که همچو وزارتخانه‌ای را ما متعهد و موظف بکنیم که همان کادری را که در اول تأسیس داشته حالا هم داشته باشد یا در سالهای آینده هم داشته باشد پس قطعاً برای اجرای این مقررات و برای تعمیم دادن قانون کار در تمام نقاط کشور که مورد تقاضا و علاقه همه کارگران کشور است قطعاً احتیاج به یک کارمند ورزیده و فنی وزارت کار خواهد داشت بهمین مناسبت همین لایحه تقدیم شده به مجلس و در کمیسیون کار مطرح شد که کارمندانی که بعلل مختلف از کار برکنار می‌شوند حداقل وزارت کار اجازه داشته باشد که بجای آنها یک کارمندان جدیدی استخدام کند تاریخی که این تصویب نامه به مجلس تقدیم شده بطوریکه ملاحظه می‌کنید قبل از تاریخ تقدیم لایحه بودجه به مجلس بود و این لایحه در کمیسیون مطرح شده علت اینکه پانزده نفر برداشته شد برای رقم پانزده ملاک کلی نیست هدف این بود که کارمندی که بر کتتار شده وزارت کار اجازه داشته باشد بجای آن کارمند یک کارمند جدیدی را که پایه تحصیلاتش دیپلم باشد استخدام بکند ما در کمیسیون مطرح کردیم و با پیشنهاد نماینده دولت که ۱۵ نفر واقعاً ملاکی نخواهد بود اگر حقیقتاً ۱۶ نفر یا ۱۷ نفر کارمند برکنار شده باشد در گذشته وزارت کار اجازه داشته باشد این ۱۵ نفر یا ۱۷ نفر را استخدام بکند و اینکار صد در صد مربوط به گذشته‌است همانطور که نماینده دولت توضیح فرمودند از تاریخی که بودجه به مجلس تقدیم شده و تصویب شده این تصویب نامه دیگر قوت قانونی نخواهد داشت این تصویبنامه صد در صد مربوط به گذشته و ناظر بر گذشته خواهد بود و این توهم که در آینده وزارت کار ممکن است استفاده بکند با توضیحاتی که نماینده دولت دادند مثل اینکه دیگر موردی ندارد.
دکتر یزدان پناه ـ عرض کردم تصویب نامه دولت تغییر کرده‌است حالا اگر به آنصورت تصویب بشود وزارت کار هم از آن ماده می‌تواند استفاده بکند وهم از تبصره ۳۷ بودجه اینک صحیح نیست شما باید مجوز بگیرید برای عمل گذشته.
مخبر کمیسیون کار ـ آیا توضیحات نماینده دولت و بنده که به عنوان مخبر کمیسیون عرض کردم که در آینده از این تصویب نامه به هیچ وجه استفاده نخواهد شد کافی نیست؟ وقتی دولت صراحهً اعلام می‌کند از وقتی که بودجه تصویب شده ما از این تصویب نامه یا این قانون استفاده نخواهیم کرد بنظر بنده گمان می‌کنم این کافی باشد (صحیح است).
رئیس ـ آقای پاینده پیشنهادی داده‌اند که شاید اشکال آقایان را رفع بکند یک اصلاح عبارتی است، آقای دکتر یزدان پناه توجه بفرمائید پسشنهاد شده که بجای «شده» یا «می‌شوند» شده‌اند نوشته شود (صحیح است) خانمها و آقایانی که با پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. نظر دیگری بماده واحدی نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر آن با این اصلاح رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع باجازه استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتی رانی ارسال بمجلس سنا
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع باجازه استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتی رانی ارسال بمجلس سنا
رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتی رانی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۳۴-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتیرانی را که گزارش شور اول آن به شماره ۸۱۲ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را تصویب کرد.
اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح ذیل بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده واحده ـ به سازمان بنادر و کشتیرانی اجازه داده می‌شود دو نفر کارشناس خارجی آقایان جی- آل بیک تبعه انگلستان کارشناس امور فنی و ژاکوب وان لیر تبعه هلند کارشناس امور بندری را برای مدت دو سال با رعایت قانون مربوط به شرایط اساسی کنترات مستخدمین خارجه مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ با حقوق و مزایای ماهانه یکهزار و سیصد و پنجاه دلار برای هر یک از کارشناسان مزبور (دو ثلث به ارز خارجی و یک ثلث به پول ایران) بطور قراردادی استخدام نماید مدت دو سال مندرج در این قانون از تاریخ اشتغال بکار هر یک از دو نفر نامبرده محسوب می‌گردد.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی ـ دکتر محمد رضوانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه دوشنبه ۴۳/۴/۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتیرانی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس والا.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه یکشنبه ۴۳/۴/۲۸ با حضور آقای میرفندرسکی معاون وزارت امور خارجه لایحه دولت راجع به استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتیرانی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مافی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه دوشنبه ۱۳۴۳/۶/۳۰ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به استخدام دو نفر کارشناس برای سازمان بنادر و کشتیرانی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد: اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به وصول یک و نیم درصد از مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارده بکشور برای شیر و خورشید سرخ و ارسال به مجلس سنا
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به وصول یک و نیم درصد از مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارده بکشور برای شیر و خورشید سرخ و ارسال به مجلس سنا
رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به وصول معادل یک و نیم درصد به کشور برای شیر وخورشید سرخ ایران مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه شنبه ۴۳/۶/۲۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۵۸-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به وصول معادل یک و نیم درصد مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارده به کشور برای شیر و خورشید سرخ ایران را که گزارش شور اول آن به شماره ۹۸۷ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را تصویب کرد: اینک گزارش آن طی ماده واحده به این شرح به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده واحده ـ به اداره کل گمرک اجازه داده می‌شود بمنظور جبران کسر بودجه مؤسسات درمانی و خیریه و امدادی جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران معادل یک و نیم درصد از کل مبلغ حقوق گمرکی و سود بازرگانی که به کالاهای وارده به کشور تعلق می‌گردد از واردکنندگان دریافت و در حساب مخصوص متمرکز و مبالغ وصولی از این محل را در آخر هرماه به حسابی که جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران تعیین و معرفی خواهد کرد واریز و پرداخت نماید.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی ـ دکتر محمد رضوانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۶/۳۰ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به وصول معادل یک و نیم درصد مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارده به کشور برای شیر و خورشید سرخ ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تصویب کرد: اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون قوانین درائی ـ تهرانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه چهارشنبه ۴۳/۷/۱ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به وصول معادل یک و نیم درصد مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارده به کشور برای شیر خورشید و سرخ ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس والا.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحضات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجه به اصلاح و الحاق مواد و دو تبصره به قانون کار و ارسال به مجلس سنا.
۱۰- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجه به اصلاح و الحاق مواد و دو تبصره به قانون کار و ارسال به مجلس سنا.
رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به اصلاح و الحاق مواد تبصره به قانون کار مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کار وامور اجتماعی در جلسه ۴ مهر ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای معتمدی معان پارلمانی وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۲۵۹۰۱/۵-۱۳۴۲/۱۰/۱۷ دولت راجع به اصلاح و الحاق مواد و دو تبصره به قانون کار را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ به مجلس شورای ملی تقدیم و گزارش شور اول آن به شماره ۹۷۵ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و با توجه به پیشنهادات واصله بشرح ذیل تصویب نمود: اینک گزارش آنرا به مجلس شورا ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ قانون کار به شرح زیر اصلاح می‌شود.
- ۱- تبصره زیر بماده ۶ قانون کار علاوه می‌گردد.
- تبصره ۳- در صورتیکه انطباق مقررات قانون کار با وضع کارگران بعضی حرف و کارگاهها ممکن نباشد وزارت کار و امور اجتماعی با کسب نظرات سازمانهای کارگری و کارفرمائی و تأیید شورای عالی کار مقرراتی که منطبق با شرایط کار آنان باشد تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای کار مجلسین به موقع اجرا خواهد گذاشت.
- ۲- تبصره ۲ ماده ۱۵ قانون کار بشرح زیر اصلاح می‌شود.
- در صورتیکه استفاده از ایام مرخصی استحقاقی کارگر بسال بعد موکول گردد استفاده از آن در سال بعد الزامی می‌باشد. تاریخ استفاده از مرخصی با توافق طرفین تعیین می‌گردد و در غیر اینصورت رأی شورای کارگاه قاطع است.
- ۳- ماده ۲۵ قانون کار بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- سند یک سازمانی که به منظور حفظ منافع حرفهای و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی بوسیله کارگران یک حرفهای و با یک کارگاه ـ کارفرمایان یک حرفه و یا یک صنعت و همچنین صاحبان مشاغل آزاد تشکیل می‌شود.
ائتلاف چند سند یکا تشکیل یک اتحادیه و ائتلاف چند اتحادیه تشکیل یک کنفدراسیون را می‌دهد.
- ۴- تبصره زیر به ماده ۳۳ قانون کار علاوه می‌گردد:
- تبصره ۲- کارفرما نمی‌تواند نماینده کارگران کارگاه را که طبق ماده ۴۴ این قانون انتخاب گردیده‌است و همچنین دبیر و اعضاء هئیت مدیره سند یکای را کارگران را بدون موافقت قبلی و کتبی وزارت کار و امور اجتماعی.
- ۵- تبصره زیر بماده ۴۵ قانون کار علاوه می‌شود:
- منظور از اختلاف دسته جمعی مذکور در این ماده اختلافی است که روابط بین کارگر و کارفرما در کارگاه مختل و یا منقطع ساخته و منجر به تعطیل کارگاه (از طرف کارفرما) و یا اعتصاب (از طرف کارگران) بشود.
- ۶- ماده ذیل بفصل مقررات مختلفه قانون کار به عنوان ماده ۴۴ مکرر علاوه می‌گردد:
- در صورتیکه در یک کارگاه و یا در یک حرفه سازمانهای کارگری و یا کارفرمائی مذکور در ماده ۲۵ بنا به تشخیص وزارت کار و امور اجتماعی حائر اکثریت باشند وزارت کار و امور اجتماعی می‌تواند در مواردی که ضروری تشخیص دهد و وظایف و اختیارات قانونی نمایندگان کارگران و کارفرمایان را بسازمانهای کارگری و کارفرمائی مذکور تفویض نماید.
- تبصره ـ دولت موظف است ظرف مدت شش ماه قانون کار که تا حال بصورت آزمایش اجرا میگردیده بصورت لایحه قطعی بمجلسین تقدیم دارد.
مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی ـ قراچورلو.
رئیس ـ آقای پاینده پیشنهاد کرده‌اند «حرف» به «حرفه‌ها» تبدیل شود (صحیح است) با این اصلاح نمایندگان محترم موافقند؟ (گفته شد ـ موافقیم) نظر دیگری نسبت به ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن به اصلاح عبارتی که بعمل آمده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به اجازه خرید اتوموبیل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از وجوه حاصل از فروش اتوموبیلهای فرسوده و ارسال بمجلس سنا
۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به اجازه خرید اتوموبیل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از وجوه حاصل از فروش اتوموبیلهای فرسوده و ارسال بمجلس سنا.
رئیس ـ شور دوم گزارش مربوط به اجازه خرید اتوموبیل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از محل فروش اتوموبیلهای فرسوده مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱/ ۴/ ۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون پارلمانی وزارت دارائی تصویبنامه شماره ۲۳۴۲۸-۴۱/۷/۱۰ راجع به اجازه خرید اتوموبیل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از وجوهحاصله از فروش اتوموبیلهای فرسوده را که ضمیمه لایحه شماره ۳۴۲۵۳-۴۲/۱۰/۱۹ بموجب ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ بمجلس شورای ملی تقدیم و گزارش شور اول آن بشماره ۸۲۰ چاپ شده‌است برای شور دوم مطرح و عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ وزارت دادگستری مجاز است اتوموبیلهای فرسوده آن وزارت را از طریق حراج بفروش و از حاصل فروش برای سرویس عمومی دادگاهها و دادسراها اتوموبیل جیپ خریداری نماید.
مخبر کمیسیون دارائی ـ تهرانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۴۳/۴/۲۷ با حضور آقای اشراف سمنانی تصویبنامه شماره ۳۲۴۲۸- ۴۱/۷/۱۰ راجع به اجازه خرید اتومیبل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از وجوه حاصل از فروش اتوموبیلهای فرسوده را برای شور دوم مطرح و مصوبه کمیسیون دارائی را در شور دوم عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ پزشکی.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است آقای منهدس ارفع.
مهندس ارفع ـ بنده فقط یک سؤالی دارم که دلیل این که بوزارت دادگستری اختصاصاً این اجازه داده شده و برای سایر وزارتخانه‌ها تعمیم داده شنده چیست؟ اگر ضرورتی دارد برای تمام وزارتخانه‌ها باید باشد و اگر ضرورتی ندارد علت اختصاص این اجازه به وزارت دادگستری برای چیست.
رئیس ـ آقای اشرف سمنانی توضیحی میفرمائید؟
اشرف سمنانی (معاون وزارت دادگستری)ـ خدمت نمایندگان محترم در شور اول هم عرض کردم بمناسبت اینکه تعداد زیادی جیپ فرسوده در محیط دادگستری جمع شده بود و احتیاج روزمره دادسراها هر روز بوسیله تلگراف و نامه‌های مختلف بما می‌رسد اگر می‌خواستیم صبر کنیم چون وزارت دارائی ابوابجمعیشان زیاد است و زمان کافی نداشتیم برای اینکه جوابگو به خواسته‌های دادسراها و دادگاههای اطراف باشیم به این فرمول عمل کردیم و تقاضا کردیم این اتوموبیل‌ها را که تعدادش بیش از ۴۰ اتوموبیل بود طبق مقررات بفروشیم درباره ۱۳ اتوموبیل تا بحال عممل شده و۲۶ اتوموبیل هم در جریان مزایده‌است از لحاظ فوریتی که داشت گفتیم این اجازه داده شود اما این نیست که همه اقدامات ما از نظر وزات دارائی دورباشد توضیح مطلب این است که ابتداءً فرسودگی و از کار افتادگی از نظر فنی که لازم هست روشن شود و وقتی این تصدیق را کردند به وزارت دادگستری اعلام می‌کنند و آنوقت اقدام می‌شود.
رئیس ـ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رآی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور ارسال بمجلس سنا
۱۲- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور ارسال بمجلس سنا
رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه به وزارت کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۴۳/۷/۱ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۱۸۲۳-۴۳/۱/۲۹ ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ بمجلس سنا تقدیم شده و گزارش شور اول آن بشماره ۹۸۸ چاپ گردیده‌است برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس سنا شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- از تاریخ اول مهرماه سال ۱۳۴۲ رسیدگی به وضع کلیه مشمولین خدمت نظام وظیفه (اعم از مشمولین عادی و مشمولین فارغ التحصیل دیپلمه و بالاتر) و اعزام مشمولین بلامانع بمراکز آموزشی نیروهای مسلح شاهنشاهی با وزارت کشور خواهد بود.
ماده ۲- کلیه افسران و کارمندان فعلی اداره نظام وظیفه عمومی و مناطق و حوزه‌ها حداکثر تا پایان سال ۱۳۴۳ بوزارت کشور مأمور خواهند شد و سازمانهای مذکور از لحاظ انجام وظایف مربوط به امور نظام وظیفه تابع وزارت کشور خواهند بود.
ماده ۳- اعتبارات سازمانهای مزبور در سال ۱۳۴۲ بوسیله وزارت جنگ و از سال ۴۳ به بعد بوسیله وزارت کشور تأمین خواهد شد مگر حقوق و مزایای افسران و کارمندان مأمور که در حال از اعتبارات وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.
ماده ۴- وزارت جنگ تا پایان سال ۱۳۴۳ همه گونه همکاری بمنظور انجام امور سربازگیری از طریق فراهم نمودن تسهیلات لازم از قبیل مأمور نمودن پزشک افسر و درجه دار و سرباز و خودرو به حوزه‌ها و مناطق کماکان معمول خواهد داشت لیکن در یال ۱۳۴۳ پرداخت هزینه همکاریها و تسهیلات مذکور بعهده وزارت کشور خواهد شد.
ماده ۵- وزارت کشور در سالهای ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ کارمندان لازم را برای اداره امور نظام وظیفه بتدریج تهیه و بجای افسران و کارمندان مأمور از نیروهای مسلح شاهنشاهی که در اختیارات وزارت کشور می‌باشند گمارده و به مأموریت افسران و کارمندان مأمور خاتمه خواهد داد.
ماده ۶- وزارتین کشور، جنگ مأمور اجرای این قانون می‌باشند و آئین نامه‌ای بمنظور روشن نمودن نحوه اجرای جزئیات این قانون تدوین و با تصویب هر دو وزارتخانه بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
مخبر کمیسیون کشور ـ حسام الدین رضوی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۶ مهرماه ۱۳۴۳ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور را با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.
گزارش شور دوم کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۳۴۳/۷/۶ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون کشور را عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه – مهندس والا.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۱۳۴۳/۶/۵ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور را برای شور دوم مطرح و رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان.
رئیس ـ ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- از تاریخ اول مهرماه سال ۱۳۴۲ رسیدگی به وضع کلیه مشمولین خدمت نظام وظیفه (اعم از مشمولین عادی و مشمولین فارغ التحصیل دیپلمه و بالاتر) و اعزام مشمولین بلامانع بمراکز آموزشی نیروهای مسلح شاهنشاهی با وزارت کشور خواهد بود.
رئیس ـ نسبت به ماده اول نظری نیست؟ آقای فولادوند.
فولادوند ـ بنده به اصطلاح نظر مشورتی می‌خواهم بدهم به وزارت کشور دوستان دیگری هم بنده در این مجلس دارم که بنده امر فرمودند که بنده ناقل این پیغام باشم و در خارج هم استقبال می‌شود و آن این است که هر سال که حوزه‌ای نظام وظیفه می‌رفتند برای انجام عمل سرباز بگیری که قدیم می‌گفتیم و یا مشمول بگیری که حالا میگوئیم و اصطلاح امروز است مشمولینی که لازم داشتند از هر ده یا حوزه که معلوم بود می‌بردند مثلاً ۵۰ نفر از فلان حوزه یا فلان ده و این ۵۰ نفر مثلاً پنج نفرش حاضر بودند تکلفشان روشن می‌شد می‌بردند و بقیه ۴۵ نفر تکلیفشانرا روشن نمی‌کردند و نتیجه قطعی و غائی بدست نمی‌آمد یعنی اگر یکی مرده بوده یا هشت نفر مرده بودند سال دیگر دوبار می‌آمدند سراغ آن هشت نفر مرده و دو مرتبه همان وضع تجدید می‌شد و گرفتاری پیش می‌آمد و سوء استفاده‌های کدخداهای دولت از مردم (صحیح است) قربان کلام شما که میفرمائید صحیح است و اگر یک بدبختی خودش هم می‌خواست بخدمت برود کدخداها معرفی نمی‌کردند و نمی‌آوردند، مأمورین نظام وظیفه همچون تکلیف این افراد قطعی نبود دو مرتبه می‌آمدند و اسم آنها را می‌آوردند و این باعث وقت و اتلاف سرمایه دولت و اتلاف بودجه دولت و مردم بیچاره و نظام وظیفه می‌شد و اگر اکراهی در قلوب عده‌ای باشد که حاضر بخدمت نشوند این گرفتاریهای مقدماتی است که مردم بدانند که این خدمت است، خدمت مقدس ملی است و باید رفت فردا و پس فردا هم ندارد بخدمت می‌روند ولی این کدخداها به کمک بعضی از مأمورین نادرست نظام وظیفه که انشاءالله بنده اشتباه می‌کنم هی هر سال ایت بدبختی را تکرار می‌کنند ولی اگر این وضع نباشد مردم وضع روشنی پیدا می‌کنند و افتخار می‌کنند بنظر بنده برای ما که هنوز به اصطلاح جنبه باسواد کردن عمومی بمرحله عالیش را هنوز نپیموده‌ایم بزرگترین خدمتی که به مردم این مملکت می‌شود خدمت مقدس نظام وظیفه‌است اما مأمورین اجرا به یک وضعی بد این مورد را عمل می‌کنند (فلیکس آقایان ـ نه همه‌شان) بنده به اطلاع عرض می‌کنم و از حوزه خودم می‌گویم و عرض نکردم همه‌شان جناب عالی دماگوژی نفرمائید بنده هم نگفتم همه‌شان شما منتظرید بل بگیرید از عرایض بنده که آنچه که بنده می‌گویم شما هم بعد بگوئید نه همه‌شان شما دماگوژی میفرمائید بنده شجاعت این را دارم که حرف خودم را بزنم نه همه‌شان اصلا معنی ندارد که میفرمائید نه همه‌شان، نه همه‌شان بگذارید بنده حرفم را بزنم بنده دارم به مملکت خودم خدمت می‌کنم که حق با بنده‌است یا با آقای فلیکس الجنس مع الجنس یمیلو عرض کنم خدمتتان این موضوعی نیست که گفته نشود شتر سواری نیست که دولا دولا داشته باشد بنده میدانم که پرونده‌های مختلف و بسیار کثیف در هر حوزه نظام وظیفه هست تمام شکایت‌های مردم جناب آقای حاج حسین صائبی در این جا است این پرونده‌ها هر سال تکلیف قطعی‌اش روشن نمی‌شود و بنده استدعا می‌کنم که دولت جواب قطعی به بنده بدهد تا در صورت مجلس برود (صحیح است ـ احسنت).
رئیس ـ آقای سراج حجازی.
سراج حجازی (معاون وزارت) کشور عرض می‌کنم همانطور که نماینده محترم فرموند ممکن است در بعضی نقاط یک ناروائیهائی شده باشد ولی البته همیشه حکم بر عموم نمی‌شود کرد (زهتاب‌فرد ـ در آذربایجان غارت می‌کنند) و اینکه شاید بعضی از اشخاص بصورت مرده معرفی می‌شوند و بعد تجدید می‌شود برای اینست که وضع این افراد طوریست که اینها در محل نیستند و در محل دیگری می‌روند و معرفی می‌شوند بعنوان مرده و بعد چون ضبط و سجل مرتبی هم در آنجا نیست که بگویند این شخص تحقیقاً متوفی است اینست که در سال بعد هم او را احضار می‌کنند ولی اگر مسلم بشود که مرده‌است دوباره او را احضار نخواهند کرد (احسنت) اما اصول اینست که بنده می‌خواهم عرض کنم هم خود افرادی که مشمول هستند کوتاهی می‌کنند و هم کسانی که مأمور اینکار هستند و همه ایرانی هستیم و شاید این صحیح نباشد چون این یک وظیفه ملی است و افراد باید به این وظیفه ملی عمل کنند و ما باید به آن مرحله‌ای برسیم که مثل تمام ملل وقتی کسی سنش به این حد رسید و باید به این خدمت مقدس برود باید داوطلبانه برود و خودش را معرفی بکند و وضعیت خودش را روشن کند و اگر نمی‌رود این گناه نظام وظیفه نیست که سهل انگاری کند و بگذارد اینها از خدمت مقدس سربازی سر باز زنند اما اینکه مطالبی راجع به نظام گفته می‌شود البته تا به حال جزو وزارت کشور نبوده این دفاعی که بنده عرض می‌کنم جزو دفاع کلی است که دولت اشتراک مسئولیت دارد بنده تصور می‌کنم ممکن است مأموریتی در نظام وظیفه سابقاً بوده‌اند منحرف شده‌اند و در تمام ممالک دنیا هم مسائلی هست اشخاص منحرف هستند و اگر هم نبود اینهمه قوانین جزائی وضع نمی‌شد اما بعضی از دستگاهها که زبانزد مردم می‌شوند علتش اینست که بیشتر با مردم تماس دارند دستگاههائی که اکوته هستند کنار هستند کمتر در معرض اتهامات قرار می‌گیرند نظام وظیفه کاریست که هر روز با مردم تماس دارد و متأسفانه عده‌ای هم حاضر نیستند که این خدمت مقدس را انجام بدهند و بعقیده بنده کسی که حاضر نیست یک چنین تکلیف بسیار مشروع و مقدس و قانونی را انجام بدهد با یک همچو آدمی نمی‌شود سهل انگاری کرد و بمحض اینکه پسر عمویش گفت مرده‌است و سجل او را هم ارائه نداده او را متوفی بدانیم و این وظیفه بزرگ و ملی را از او برداریم ولی البته همانطوریکه نماینده محترم تذکر دادند امیدواریم در آینده ترتیبی اتخاذ بکنیم بالاخص با این مطلب جدیدی که در ایران رایج شده و موضوع سپاهی دانش است و بنده فکر می‌کنم علت این همه ناروائیها جهل است اینها اگر عالم بودند از این تکلیف خیلی مشروع و خیلی قطعی سرباز نمی‌زدند امیدوارم در آتیه این سپاهان دانش مردم را بیشتر بوظیفشان واقف کنند و یک قدری معلوماتشان جلو بیاید و از این وظیفه ملی کوتاهی نکنند و منجر به این نشود که نظام وظیفه هم عملی بکند که مورد پسند شما نمایندگان محترم نباشد بهرجهت بنده قول می‌دهم انشاءالله در آتیه این عملیات اگر در بعضی جاها بوده تکرار نخواهد شد.
فولادوند ـ متشکرم.
رئیس ـ نسبت بماده اول نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- کلیه افسران و کارمندان فعلی اداره نظام وظیفه عمومی و مناطق و حوزه‌ها حداکثر تا پایان سال ۱۳۴۳ بوزارت کشور مأمور خواهند شد و سازمانهای مذکور از لحاظ انجام وظایف مربوط به امور نظام وظیفه تابع وزارت کشور خواهند بود.
رئیس ـ نسبت بماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- اعتبارات سازمانهای مزبور در سال ۱۳۴۲ بوسیله وزارت جنگ و از سال ۴۳ ببعد بوسیله وزارت کشور تأمین خواهد شد مگر حقوق و مزایای افسران و کارمندان مأمور که در هر حال از اعتبارات وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.
رئیس ـ نسبت به ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴- وزرات جنگ تا پایان سال ۱۳۴۳ همه گونه همکاری به منظور انجام امور سربازگیری از طریق فراهم نمودن تسهیلات لازم از قبیل مأمور نمودن پزشک افسر و درجه‌دار و سرباز و خودرو بحوزه‌ها و مناطق کماکان معمول خواهد داشت لکن در سال ۱۳۴۳ پرداخت هزینه همکاریها و تسهیلات مذکور بعهده وزارت کشور خواهد بود.
رئیس ـ نسبت بماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده چهارم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت می‌شود.
ماده ۵- وزارت کشور در سالهای ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ کارمندان لازم را برای اداره امور نظام وظیفه بتدریج تهیه و بجای افسران و کارمندان مأمور از نیروهای مسلح شاهنشاهی که در اختیار وزارت کشور می‌باشند گمارده و به مأموریت افسران و کارمندان مأمور خاتمه خواهد داد.
رئیس ـ نسبت به ماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده پنجم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ششم قرائت می‌شود.
ماده ۶- وزارتین کشور، جنگ، مأمور احرای این قانون می‌باشند و آئین نامه‌ای بمنظور روشن نمودن نحوه اجرای جزئیات این قانون تدوین و با تصویب هر دو وزارتخانه بموقع اجرا گذارده می‌شود.
رئیس ـ نسبت به ماده ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بماده ششم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر لایحه مطرح است. آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ فرمایشات همکار محترم جناب آقای فولادوند ایجاب کرد در کلیات بنده عرایضی بکنم آنچه که فرمودید نسبت بگذشته خیلی دور و واقعاً مسأله ناراحت کننده‌ای بود گاهگاهی هم باز در این اواخر شنیده می‌شد ولی بنده دیروز در منظریه ناظر یک اجتماعی بودم که به کلی قضیه را بصورت دیگری جلوه می‌داد بخاطرم امد که اوامر اعلیحضرت فقید بر این بود که یربازان وظیفه را با سواد کنند سواد یاد بدهند دیروز دیدیم عده‌ای از سرباز وظیفه با سواد می‌روند که رهاتی‌ها را سواد یاد دهند (صحیح است) وتعلیم بدهند، ترتیب بکنند این مسأله بکلی عوض شده اینها یاد خواهند داد به آن دهاتیهای بیسواد که با کمال شوق و ذوق بیایند و خدمت وظیفه را انجام بدهند بنابراین فرار نخواهند کرد و غیبت نخواهند کرد و انشاءالله طفره هم نخواهند رفت و اگر خدای نکرده مأموری سوء استفاده چی باشد دیگر سوء استفاده نخواهد کرد اجتماع دیروز بما نشان داد که چه صمیمیت و چه وحدت نظری و چه همکاری بین دستگاهها هست فرهنگ و ارتش و بهداری و کشاورزی این عده را بصورتی منظم، مرتب با ایمان بار آورده بودند که آدم بذت می‌برد و بنده واقعاً یک حالت خاص شوق پیدا کردم و اگر عرض بکنم و شاید گریه هم کردم و آن موقعی بود که ۱۷، ۱۸ نفر از نمایدگان آنها آمدند و اعلیحضرت همایونی آن دستمال را با اشتیاق و میل بگردن هر یک از اینها می‌بستند و اینها با چه علاقه‌ای برمیگشتند واقعاً لذت بخش و امیدوار کننده بود (صحیح است) حالت همکاری که جلب توجه کرد مسأله‌ای بود که بنده دیدم تیمسار دولودر گزارششان از آقای دکتر بنائی که از افراد خدمتگزار است و اتفاقاً در جلسه دیروز نبود و در توکیو بود به نیکی یاد کرد که بدانند حق همه وظیفه همه کار همه مورد توجه‌است بنابراین جنابعالی و همه همانطور که فرمودید جز میهن پرستی م خدمت به مملکت و اعلیحضرت همایونی نظری نداریم باید امیدوار باشیم که انشاءالله با این تغییرات و تحولات آن نگرانیها مطلقاٌ وجود نخواهد داشت با تحول و تغییری هم که در سازمان وزارت کشور پیدا شده و اخیراً ملاحظه فرموده‌اید مأمورین دانشمند و تربیت شده و تحصیلکرده و فهمیده به بخشها خواهند رفت و ایجاب خواهد کرد که دیگر کدخدا هم در راه سوء استفاده نباشد و امیدوارم انشاءالله وزارت کشور اینکار را بوضع آبرومندی انجام بدهد و نگرانی جنابعالی انشاءالله رفع بشود.
رئیس ـ آقای فلیکس آقایان.
آقایان ـ بنده خیلی متأسفم که دویت عزیزم جناب آقای فولادوند عصبانی شدند (رضوی ـ مصلحتی بود جدی نبود) این مشکلاتی که هست منحصر به منظور شما نیست همه ما با این مشکلات مواجه هستیم منتهی نمی‌بایستی کارمندان مملکت و همه را به یک چوب راند (صحیح است) اکثریت کارمندان این مملکت اشخاص شریف و درستی هستند. (صحیح است) و با سیلی صورتشان را سرخ می‌کنند و حتی حقوقشان تکافوی ما یحتاج اولیه‌شان را نمی‌کند (صحیح است) ما نبایست به اینها تهمت بزنیم در همه جای دنیا اشخاصی هستند که منحرفند ولی نا باید سعی کنیم که بیش از پیش آنها را تشویق بکنیم وضعشان را مرتب بکنیم والا هر توهینی که ما به اینها بکنیم اینها موکلین ما هستند و آن توهین بخودمان منتقل می‌شود و آبروی مملکت خودمان را داریم می‌بریم هر وقت تهمت بزنیم به یک منطقه‌ای از کارمندان یا از افراد این مملکت. بنابراین بنده می‌خواستم استدعا بکنم که در این صورت مجلس‌ها بنویسند که بعضی از کارمندان بعضی از مأمورین و عمومیت ندهند که موجبات دلسردی و یأس یک عده خدمتگزار شریف فراهم بشود (احسنت ـ احسنت).
رئیس ـ آقای فولادوند.
فولادوند ـ بنده به سهم خودم خیلی متشکرم از این مکالمه یعنی کلمات متقابل از باب مفاعله عرض می‌شود که اتفاقاً این لایحه کاملا ضرورت آنرا دارد که در باره‌اش بحث کافی و شافی بشود (پاینده ـ داشت)(خنده نمایندگان) بنده خیلی از فرمایشات جناب آقای معاون محترم وزارت کشور متشکر شدم توقعی غیر از این نداشتم منظور من این بود که این مطالب بار دیگر در اینجا تسجیل بشود اگر جناب آقای فلیکس آقایان دوست عزیزم خدای نخواسته برایشان سوء تعبیری سوء تفاهمی شده‌است از حضور مبارکشان بنده کاملاً و صمیمانه معذرت می‌خواهم (احسنت) و اما مطلب اینجاست که بعضی کلمات در پشت این تریبون بایستی تجزیه بشود بحث بشود فرمودند صحبت تهمت نیست آن آقایانیکه می‌فرمایند بعضیها بنده صحبت همان بعضیها را می‌کنم آن بعضیهای فلان فلان شده‌هائی که واقعاً پدر مردم را در می‌آورند ۹۹۹ دلیل در دست است ولی اسن یکی پوست سر همه را کنده منتهی بنده نمی‌گویم دولت می‌گوید بحکم پرونده دزدی که برایش خود دولت تشکیل داده (صحیح است) قاضی محترم تشکیل داده (صحیح است) بنده که نبودم مردم فهمیده‌اند که خدمت سربازی مقدس‌ترین خدمتی است که در این مملکت توسط اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر بنیانگزاری شد و بزرگترین مکتبی است که بنده خودم افتخار دیدن این مملکت را داشتم و تا آخر عمرم شکر گزارم که به نظام رفتم و البته خودم داوطلبانه رفتم خدا شاهد است (قراچورلو ـ در زمان شاه شهید که نظام وظیفه نبود) چه فرمایشی است میفرمائید عرض کنم خدمتتان که بنده ار ترتیبی که در دوره خدمت سرباز سربازیم دیده‌ایم چه روحانی و چه جسمانی بهره‌مند گشتم ولی همانطوریکه عرض می‌کنم اگر قرار بشود یک عده سوء استفاده بکنند در اینکار و این کار تا قیامت ادامه پیدا بکند که نمی‌شود اینجا باید حق کلام را ادا کرد جناب آقای سراج حجازی، تیمسار سپهبد شکیبی و آن اینست که گفتن این که انشاءالله بز است و میش است که کشور درست نمی‌شود بایستی گفت به حکم اینکه ما صریق را خدمتگزار را تشویق می‌کنیم باید خائنین را هم تنبیه بکنیم (صحیح است) ملاحظه بفرمائید مگر کشور چه جوری خراب می‌شود همینطور خرده خرده بوسیله همین دزدیها بنده میدانم جناب آقای فلیکس آقایان که باید این مطالب را بگویم و الا طبق قسمتی که خورده‌ام اگر نگویم خیانت کرده‌ام ملاحظه بفرمائید کشورهائیکه بجائی رسیده‌اند آنهائیکه بزرگ شده‌اند هیچکدامشان حقشان در تاریخ به اندازه ما نیست از خودشان شجاعت تنقید داشته‌اند عیب خودشان را دیده‌اند و بوسیله دیدن عیب می‌شود رفع عیب کرد (احسنت) و الا اغماض که دو رو باطل است و تا قیامت ما گرفتاریم برای چه قرار باشد به ملت ۳۵۰۰ ساله که ۷۰۰۰ سال تاریخ غیر مدون و ۳۵۰۰ سال تاریخ مدون دارد یکعده اروپائی بگویند کشورهای در حال توسعه ما به بشریت تمدن اولیه را رهرو بودیم که آقایان پیدا شدند تمئن ما آنها را توسعه داده که حالا معنی ندارد که بما بگویند کشور در حال توسعه و این دزدی هاست که جریان مملکت شما را خراب می‌کند اعلیحضرت فرمودند دزد سرطان مملکت است (صحیح است) و صحیح است بنده و شما قربان درستکاران و پاکان می‌رویم اما لعنت خدا بر این دزدها و یکی از مواردی که سوء استفاده می‌شود و شن توی پیچ و مهره کشور می‌ریزند بنده دیده‌ام و قسم یاد می‌کنم و حاضرم در همه جا ثابت کنم دزدی در نظام وظیفه بوده و نمی‌گویم کی کرده و کی نکرده جای دیگر هم بوده ولی امروز قربانت بروم لایحه نظام وظیفه مطرح است و بجای دیگر هم که رسیدیم با کمال شجاعت و صداقت عرض خواهم کرد ولی نمی‌شود آقا یک کشوری می‌خواهد به شاهش خدمت کند به خدا خدمت کند به خلق این مملکت خدمت بکند وکیلش اغماض کند این چیز خطرناکی است و حقیقت اینستکه ما نبایستی سرمان را زیر برف بکنیم شجاعت و خدمت اینست که بگوئیم و این عقیده چاکر است کسی اگر درس بهتری دارد به بنده بیاموزد و بنده با کمال افتخار یاد خواهم کرد ولی ما زنده‌ایم این سربازی و این وظیفه‌ای که بدست بنده سپرده شده بسیلقه خودم به عقل خودم و به قسمی که خورده‌ام به نحو احسن انجام بدهم و تمنا می‌کنم از جناب آقای سراج حجازی معاون محترم وزارت کشور و تمنا می‌کنم از جناب آقای وزیر کشور توسط حضرت مستطاب عالی که به ایشان بفرمائید سوء جریاناتی در نظام وظیفه بوده و هست و عرض کردم آ“هائی که بدند بدند و هستند و پرونده دارند آنها بایستی به هروسیله‌ای که شده سریعاً جلوی آنها را گرفت والا بنده هم مثل جناب آقای روحانی رفته‌ام آمجا و اشک از چشم من آمده و افتخار کرده‌ام ولی این وظیفه سپاه دانش نیست آن مأموری است که کار خودش را می‌کند ولی این چرخ و مهره اداری است هیچ ربطی به سپاهی دانش ندارد سپاهی دانش را اعلیحضرت امر فرمودند تشکیل شود برای اینکه او هم کاری کند مأمورین نالایق کارهایی را که خراب کرده‌اند درست کند ملاحظه میفرمائید او وظیفه‌اش را انجام داده بنده افتخار می‌کنم که به تمام سپاهیان دانش که در ناحیه بنده و همه کشور هستند خدمت می‌کنند و با کمال علاقه هم خدمت می‌کنند ما در اروپا در خدمت جناب خواجه نوری دیدیم خانم تربیت بودند فیلم‌هایی را که از کارهای سپاهیان دانش نشان می‌دادند و اروپائی‌ها گریه‌شان گرفته بود ولی اقایان این ربطی ندارد به آن مأمور فلان فلان شده نظام وظیفه که پدر مردم را در می‌آورد یکمرتبه بگوئید مشمولین را ببرند چون اگر آنها بدانند که کاری است قطعی می‌روند اگر مأمور به آنها بگوید که بالا برود و پائین بیائی میبرمت مثل لره‌ایکه قورباغه را در سالاد می‌خورد این وقتی بداند که باید برود می‌رود ولی وقتی فهمید که می‌تواند در برود هر سال در می‌رود اینستکه عرض می‌کنم مأمورین بایستی تکلیف مشمول را بور قطعی تعیین کنند مأمورین باید تکلیف مشمول را همان سال تعیین کرده و عمل کنند و موکول به بعد هم نکنند و سپاهی دانش هم ربطی به این کار ندارد مطلب مفروق عنه‌است آنچه که خوب است خوب است و آنچه بد است بد است این اغماض ندارد تشکر می‌کنم.
رئیس ـ آقای پاینده
پاینده ـ بنده روز بروز اعتقاد به این نویسندگان آئین نامه داخلی مجلس بیشتر می‌شود برای اینکه کلیات آخر را در حقیقت برای این گذاشته‌اند که مسائلی را که مربوط بقانون هست یعنی مربوط به موضوع هست ولی مربوط به بحث مواد نیست در آنجا گفته شود مسئله نظام وظیفه دو جهت دارد یک جهتش مربوط به یک مسئله اساسی مملکت است به همین دلیل هر کسی هم می‌خواست درباره نظام وظیفه صحبت نداریم و نمی‌توانیم هم داشته باشیم و نخواهیم هم داشت اما به هرحال مملکت نیروی دفاعی می‌خواهد در اینحال تردیدی نیست (خواجه نوری ـ نظام وظیفه جنبه تربیتی هم دارد) بنده اینجا در مقام ذکر فضائل سربازی نبودم و الا محسنات دیگری هم دارد برای اینکه حرفه سربازی حرفه شایسته و شریفی است ما دیده‌ایم مردمانی که در سلک سربازی موقتاً یا دائماً هستند از یک نوع تربیت بهتری از یک نوع نظم بیشتری برخوردارند و بنده همیشه به این افتخار داشته‌ام که بهترین دوستانم در صف سربازان این مملکت بوده‌اند خودم متأسفانه در زمان شاه شهید بقول ایشان نظام وظیفه نبود اما مطلب مربوط به ادراه نظام وظیفه یعنی ترتیب سربازگیری حقیقت اینست که باید گفت یک مقداری و بعضاً یک مقدار بیشتری گرفتاری برای مردم بوجود آورده‌است بنده خودم در مدتی که در بازرسی شاهنشاهی خدمت داشتم در آنجا کار نظام وظیفه با بنده بود و مقداری از شکایات آنجا مطرح می‌شد خیلی چیزها آنجا گفته می‌شد که وقت گفتنش حالا نیست و حق اینست که هر جا یک دستگاه دولتی با مردم مستقیماً تماس می‌گیرد یک بیمه نه فقط از مأمورین بلکه از آشنا بودن نبودن بمقرارت و یک مشت کسانی که باید آنان را دلال نام گذاشت بلیات شروع می‌شود بنده تصور می‌کنم در این مورد بخصوص آقای معاون محترم وزارت کشور توجه بفرمایند که یک مشکلی از این قانون بوجود خواهد آمد برای اینکه تاکنون که نظام وظیفه وابسته به وزارت جنگ بود از عناصر شریف و افسران خوب وزارت جنگ غالیاً مایه میگرفته‌است بنده خودم حالا چون از کسی نمی‌خواهم اسم ببرم میدانند که اتفاقاً در نجف آباد که از خیلی چیزیها شکایت دارند دو نفر رئیس نظام وظیفه آمدند پشت سر هم یکی از یکی دیگر شریفتر و اینها نمونه بودند و بنده می‌توانم آنها را بعنوان تأیید نظر آقای آقایان عرض کنم که بعضاً هم مردمان خوب در این صف بوده‌اند و هیچ نوعی بی‌ترتیبی از آنها دیده نشده‌است ولی حالا که آمده وزارت کشور یعنی از این مایه اساسی یعنی از این خون از این نیروی تازه‌ای که بصورت افسر جدید بنظام وظیفه منتقل می‌شد محروم خواهد شد جناب آقای روحانی دوست عزیز بنده گفتند که بخشدار و فرماندار خیلی عالم برود ولی انشاءالله همه علماء بروند بنده فکر می‌کنم سری از فاش نکردم اگر بگویم تعداد زیادی از فرمانداران ما هنوز یک تصدیق ابتدائی ندارند (صحیح است) و تصدیق ابتدائی که ندارند چیز دیگری هم ندارند یعنی سواد ندارند و حتی دیدیم در یک اطلاعیه نوشته بود که تحصیلات قدیمه دارم متأسفانه این تحصیلات قدیمه دارم بسیار خوب هر که چیزی ندارد تحصیلات قدیمه دارد بنابراین، این گروه البته بنده مطمئنم این آقایان فرماندارانی که بعضیهایشان را هم آقای سراج حجازی از نزدیک می‌شناسند اینها البته در کار نظام وظیفه داخالتی نخواهند داشت در هر حال این دستگاه بسته می‌شود با یک گروه مأمور افسر بنابراین یک افسر را اگر بخواهند باید از وزارت جنگ بگیرند بنده نمیدانم برای این مشکلی که فردا یا پس فردا پیدا خواهد شد هیچ تدبیری اندیشیده‌اید؟ چون همینطور که عرض کردم برای توضیح عرض می‌کنم وزارت جنگ هر سال یک عده افسر شریف را تحویل می‌داد و جایش می‌گرفت. حالا یک افسری را که اتفاقاً اگر جزء آن بعضی نادرست بود خواستند عوض بکنند گرفتاری است و نمی‌توانند جایش را عوض کنند و جایش در کجا باید باشد هیچ جاه آدم خوب آنقدر فراوان نیست که بگویند بیائید دو جین دو جین ببرید بنده می‌خواستم لااقل آقای معاون محترم وزارت کشور بفرمانید برای اینکه در صورت جلسه باشد که در این باب چند تدبیری اندیشیده‌اند برای اینکه بنده خبر دارم تیمسار معاون محترم جنگ قطعاً این مطلب را تأیید خواهند فرمودند که در این سالهای اخیر نظام وظیفه خیلی بهتر شده برای این بوده که دائماً در تحرک بوده‌است و دائماً گشته‌اند یک افسر کمتر شریفی را پیدا کرده‌اند گذاشته‌اند یک جا و یک افسر کمتر شریف را گذاشته‌اند جای دیگر این تحرک باعث شده‌است که دستگاهها بصورت بهتری درآمده‌است و بعد از اینکه به وزارت کشور منتقل شد کسانیکه تحصیلات قدیمه کرده‌اند آن فرماندار تحصیل نکرده نمی‌تواند نظام وظیفه را بصورت ایده‌آل در بیاورد امیدوارم در این باره راه حلی پیدا کرده باشید.
رئیس ـ آقای سراج حجازی.
سراج حجازی ـ (معاون وزارت کشور) بنده اینجا مشکلی دارم یکی از اقایان به انظام وظیفه بسیار موافق است و یکی از آقایان بسیار مخالف ولی آنچه مسلم است همانطور که عرض کردم درمیان مردم این کشور خوب هست بدهم هست و هیچوقت یک خلقی را نمی‌شود بطور کلی بدنام کرد بنده قبل از اینکه جواب فرمایشات جناب آقای پاینده را عرض کنم مطلبی را که جناب آقای فولادوند فرمودند و یک تعبیری از بیانات و عرایض بنده کردند عریض می‌کنم اینستکه بنده عرض نکردم با آمدن سپاهی دانش وضع نظام وظیفه خوب خواهد شد عرض کردم نظام وظیفه همانطوریکه اسمش رویش هست یک وظیفه ملی است این وظیفه ملی‌شان وقوف پیدا کنند بدون آنکه تشبثی پیدا کنند که از نظام وظیفه و این نظام وظیفه ملی سرباز بزنندو خدمت و نظام وظیفه‌شان را انجام بدهند (احمدی ـ تشبث‌ها را باسوادهای شهری می‌کنند بیسوادها گردنشان از موهم باریکتر است) خوب اگر اینطور است ممکن است همه را بیسواد بکنیم ولی عرض می‌کنم که بنده معتقدم نه سواد ایمان می‌آورد و نه بیسوادی (احمدی ـ پس چرا آنقدر اصرار دارید این مشمولین شهری هستند که با تشبیث و دادن رشوه معاف می‌شوند والا دهاتی بیچاره که این را نمیداند) عرض می‌کنم اگر سوار به معنی خواندن و نوشتن را ملاک عمل قرار بدهیم اشخاصی دیده شده‌است مردمانی که دارای تحصیلات بسیار عالی هستند و در تمام ممالک بسیار متمدن به بزرگترین دزدیها دست می‌زنند (مجد ـ اسم ببرید) دزدی‌هائی که در آمرکیا می‌شود وسیله اشخاصی که تحصیلاتشان خیلی عالی است شده بنده که آنها را نمی‌شناسم منکه با آنها شریک نیستم که اسم ببرم عرض کنم بنده معتقدم ایمان یک چیز دیگری است یک فرد سرباز بیسوادی که در ازمنه سابق تفنگ بر دوش می‌گرفت شمشیر بر دست می‌گرفت برای حفظ تمامیت مملکت کوشش می‌کرد سواد نداشت ولی حس وطن خواهی و ایمان بشاه و به مملکت خودش را داشت پس فقط سواد داشتن ایمان نمی‌آورد (صحیح است) و در مذهب ما هم گفته‌اند یا ایها الذین آمنوا ای کسانی که ایمان دارید در مذهب ما وقتی که مطالب مذهبی را می‌گویند یعنی کسانی که ایمان ندارند اگر مؤمن نباشید من با شما حرف نمی‌زنم بنده گفتم این سپاهی دانش که این خدمت سربازی را به او آموخته‌اند و حس ایمان را در آنها تلقین کرده‌اند می‌فرستند به دهات بمردم حالی می‌کنند که وظایف ملی خودشان که از جمله این نظام وظیفه‌است انجام بدهند و مالیات خودشان را بدهند زراعت خودشان را بکنند بهداشت داشته باشند اینها یک مطالبی است که ایمان لازم دارد و الا ما بگوئیم همه دزدند با سواد دزد است بیسواد دزد است با سواد که دزدند اینها مطالبی است که باید به آن توجه شود اینها ذاتیات است و هیچوقت سواد خواندن و نموشتن برای انسان معنویات را تغییر نمی‌دهد والا انسان بالفطره خوب خلق شده (کل مولود یولد علی فطره ثم ابواه یهودانه و یمجسانه و ینصرانه) هر مولودی وقتی خلق می‌شود ذاتاً پاک است این محیط است که آنها را بد می‌کند بنده عرض می‌کنم اقدامی که شده‌است اسن اقدام مؤثر است برای اینکه مردم را براه راست هدایت می‌کند والا باسواد و بی سواد هیچ تأثیری ندارد آقا می‌فرمایند که فرمانداران بیسواد هستند بنده فرماندارهای بیسوادی سراغ دارم که خیلی بهتر از فرمانداران با سواد هستند و وظیفه‌شان را انجام می‌دهند مواد نظام وظیفه پنج ماده‌است و آن کاری که بعهده وزارت جنگ محول بوده حالا بوزارت کشور محول گردیده‌است و آن اینستکه روی آمار می‌گویند کسی که به بیست سال رسید باید خدمت مقدس نظام را انجام بدهد اگر خودش نرفت ما پیدایش می‌کنیم می‌بریم به نظام وظیفه این مطلب زیادی نیست که علم زیادی لازم داشته باشد اداره آمار می‌دهد که در فلان منطقه عده‌ای هستند که به سن بیست سال رسیده‌اند وباید بروند خدمت نظام اگر خود اینها رفتند که خوب وظیفه تمام است مثل همه جای دنیا اگر نرفتند وسیله فرماندار و دستگاهها است که می‌روند وسعی می‌کنند آنها را بیاورند پس جناب آقای پاینده بنده معتقدم همانطور که فرمودید شاید وزارت کشور بی اطلاع نباشد ولی عرض می‌کنم که صرفاً با سواد بودن کافی نیست بنده منکر این نیستم که فرمانداران بیسواد و استانداران بیسوادی هستند اما بیسواد بمعنی آن چیزی که ما می‌خواهیم این سوادها بار نمی‌آورد باید سواد نداشته باشد یعنی سیاهی نداشته باشند و ما هم برای مدرسه تربیت نمی‌کنیم که بگوئیم به یک مقامی برسد که دانش داشته باشد باید ایمان داشته باشد و به نحو احسن وظیفه خودشان را انجام بدهند و متأسفانه تعبیرات بسیار غلطی نسبت به وزارت کشور شده‌است بنده در این ساخت مقدس عرض می‌کنم که بطوریکه ملاحظه فرمودید در سابق با وضعی که برای مملکت پیش آمد یک نفر از این افراد بیسواد وزارت کشور را ندیدید که به مملکت خیانت کرده باشد و اگر بود بسیار محدود و کم بود و حال در دستگاههای دیگر هزاران نفر دیده شد پس ملاحظه فرمودید آنها بیسواد هستند ولی به شاه خودشان مؤمنند بمملکت خودشان معتقدند، معتقدند که در راه اعتلای مملکت با عدم وسایل جانفشانی بکنند بنده تنگ چشمی ندارم شما تشریف بیرید تمام دستگاههای دولتی را ملاحظه بفرمائید همه از غیر از وزارت کشور دارای تمام تأسیسات هستند که برای زندگی لازم است اما وزارت کشور ندارد و جناب آقای نخست وزیر به این نکته توجه فرمودند و دستور اکید فرمودند که وضع آنها را بهبود ببخشند اینها با عدم وسائل کار می‌کنند شما می‌توانید قیاس بگیرید بنده بیش از این صحبتی نمی‌کنم بنده هم به آنها با ابن سمتی که دارم بستگی دارم بقال هم که در یکجا دکان داشته باشد ار صنف خودش دفاع می‌کند بنده عرض می‌کنم با تمام دستگاهها قیاس بگیرید از وسیله زندگانی از لحاظ حقوق و مزایا از وسائل نقلیه و چیزهای دیگر که در جاهای دیگر هست در وزارت کشور نیست البته هم همانوریکه نظر شخص شخیص اعلیحضرت همایون شاهنشاه‌است که به اشخاص دزد و خائن مجال هیچگونه چیزی نخواهد داد (یکنفر از نمایندگان ـ فرمانداری کل همدان هنوز ماشین ندارد) ایشان مرد متمکنی هستند می‌توانند ماشین تهیه کنند (یکنفر از نمایندگان ـ دیروز گرفتند) قربان ماشین نداشتن عیبی ندارد ماشین نداشتن زیاد عیبی ندارد چون اشخاص خودشان هم می‌توانند تهیه کنند ولی حقوق کافی هم ندارد ایشان را که عرض کردم مرد متمکنی است شما بجنوب ایران توجه بفرمائید مأمورینی که در آنجا مشغول این انجام وظیفه هستند آب خوردن ندارند حالا اگر فرمانداری ماشین ندارد هیچ جای غصه نیست آی خوردن ندارد بچه‌هایشان وسایل تحصیلی ندارد معذالک خدمت می‌کنند بنده می‌خواهم عرض بکنم نمایندگان محترم توجه بفرمائید ملاک را روی سواد و بیسوادی نبرید روی ایمان و بی‌ایمانی ببرید هر کسی ایمان داشته باشد او مورد اعتماد است و هر کسی ایمان نداشته باشد او را طرد می‌کنم (مهندس آصفی ـ هر کسی ایمان داشته باشد سواد هم دارد دنبال سواد می‌رود چون فریضه دینی است) بله آن هم صحیح است.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور فرمایشی داشتید بفرمائید.
سرتیپ پور ـ موضوع مربوط بود بنظام وظیفه یک کمی مثل اینکه منحرف شد (دکتر الموتی ـ صحیح است راجع به سواد و بیسوادی ختم شد) و مباحث تازه‌ای پیش آمد راجع به ادارات و وزارتخانه‌ها مأمورین و غیره آنچه که مسلم است مذاکرات نمایندگان مفید است برای خود آقایان و وزراء و دستگاههای دولتی از نظر اینکه اگر خواست فشاری من بعد وارد کند بمردم منحرف و مأمور منحرف دلیل داشته باشد که آن دلیل فشار مجلس است به دولت از نظر تهذیب ادارات و مؤسسات شبهه نیست که همه جوانهای مملکت قبل از اینکه وارد اجتماع بشوند باید یک تعظیم به مؤسسه نظام وظیفه بکنند اگر در این اولین برخوردی که بعد از تحصیلات و در آستانه ورود به اجتماع با دولتیان می‌کنند در این برخورد ناملایمی در روح آنها بوجود بیاید مملکت ضرر می‌کند این ضرر منشأش دولت خواهد بود بنابراین این حق دارد نماینده متذکر بشود الان که تحولی در بین است از اداره‌ای به اداره دیگر از وزارتخانه‌ای بوزارتخانه دیگر کار محول می‌شود آن وزارتخانه بداند که اگر در اولین برخورد جوان با مأمورین آن وزارتخانه راهی طی بشود که آن جوان آرزوهایش تصورات شیرینش احساسات خوش میهن دوستیش شاه دوستیش با یک مسئله‌ای تصادم بکند فردا بر فرض اینکه این سرباز خوبی از نظر عمومی باشد از نظر دفاع وطن ممکن است سرباز خوبی نباشد بنابراین جناب آقای سراج حجازی متأثر نشوید (سراج حجازی ـ تخیر هیچ تأثیری ندارم) اگر تذکری داده می‌شود چون بی‌شبه و شک همه آن آقایان متنسب به خانواده‌ایی هستند که آن خانواده‌ها جوانهائی داشتند و آن جوانها بنظام وظیفه‌رو می‌آورند و بعد برگشته‌اند و چیزهائی در خانواده گفته‌اند که البته گفتنش در اینجا ضروری نیست ولی اشاره‌ای مفید است از جمله مسائلی که در اینجا مورد توجه قرار بگیرد اینستکه موقعی که دعوت می‌شوند هر ساله جوانان برای خدمت نظام عده آنها خیلی بیش از عده مورد احتیاج مملکت است (صحیح است) فی‌المثل مملکت در سال ۴۳ بده هزار نفر احتیاج دارد ولی احصائیه ثبت احوال برای آن سال سی هزار نفر را معرفی کرده پس سی هزار نفر خودشان را عرضه می‌کنند که بیست هزار نفر آنها باید برگردند و ده هزار نفر آنها باید بسربازخانه ومعرفی شوند خود سرباز مقدار احتیاج را نمیداند ولی آنکه سرباز گیر است میداند از آن دانائی و این نادانی گاهی خلافهائی بروز می‌کند (صحیح است) که بنده مجاز نیستم بگویم البته وزارت کشور با افسران محترمی که با وزارت کشور همراهی خواهند کرد و با توجه به تجربه گذشته باید راهی طی بکنند که آن بیست هزار نفری که به خانه برمیگردند چیزی گم نکنند چه از لحاظ ماده و چه از لحاظ معنی تدبیرش بعهده آقایان است مسئله دیگری که قابل توجه می‌شود طرز برخورد است اگر بنا باشد ما بجوانهای خودمان در برخورد و مذاکره و مصاحبه بیشتر تکیه برادب بکنیم بی‌شبهه ارزش ادب را در آنها بیشتر کرده‌ایم و آنها وقتی که در اجتماع بیایند آزرده روح نخواهند بود چون ممکن است آزرده روحی برای اجتماع خوب نباشد بنده خیال می‌کنم بحد کافی ما تجربه گرفته‌ایم از فرمایشات نماینده محترم دولت و نمایندگان محترم چون غرض خوب است و چون نیت، نیت خیر است با توجه به این تجربه مطالعاتی بشود موادی در نظر گرفته بشود که راه بد دخلی بعضی مردم ناهمواره مسدد بشود. عرضی ندارم.
رئیس ـ آقای سیفی فرمایشی داشتید بفرمائید.
سیفی ـ بنده خیلی خوشوقتم از اینکه درباره یک امر بسیار مهم مملکتی بحث می‌شود و هر چه بحث شود بنفع این ملت و بنفع این مملکت است صحبت از دزدی و ناپاکی شد اگر یک فردی از یک دستگاهی خدای نکرده دزد بود هیچوقت نمی‌شود بحساب همه آن دستگاه گذاشت اگر یک فردی مأمور نظام وظیفه از راستی خدای نکرده منحرف شد بدلیل بر این نیست واقعاً خدای نخواسته چون این ارتشی بوده ناپاک بوده یا یک فردی از وزارت کشور ولی آنچه که گذشته نشان داده توجه اعلیحضرت همایونی بنام وظیفه شاید بیشتر از تمام دستگاههای این مملکت است علتش هم این بوده که افرادی را می‌خواستند بیاورند بخدمت مقدس سربازی به این مملکت خدمت بکنند همیشه توجهشان این بوده که رنجشی برای مردم بوجود نیاید بنده یک مثالی را اینجا عرض می‌کنم البته سربسته در آذربایجان شرقی یک فردی مأمور نظام وظیفه رفته در دهات آقایان توجه دارند اکثر دهاتی‌ها می‌آیند به شهرها برای کار در موقع سربازگیری در محل نیستند مأمور می‌آید پدر پیر این سرباز را می‌گیرد و کتک می‌زند (پاینده ـ آن مأمور است) آدم شرم دارد ذکر بکند ولی من اسم آنها را ذکر نمی‌کنم ولی تشکر می‌کنم از توجه ارتش با سخت‌ترین وجهی گرفته و تنبیه کرده و الان زندانی است و قرار بوده پرونده‌اش را تکمیل بکنند و بفرستند به دادگاه ما باید تشکر بکنیم از توجه دستگاه اگر کسی جناب آقای پاینده اگر فیلسوف دهر هم باشد ولی ناپاک باشد دشمن مملکت است و ارزشی برای کشور ندارد اگر یک بیسوادی وطن پرست بود پاک بود خیلی برای این مملکت ارزش دارد آنچه که این مملکت می‌خواهد افراد درست است بیسوادی ضرر ندارد چرا از اشخاص باسواد نسبت به عملشان انتظار بیشتری دارید برای این است که می‌گویند او میداند و بد می‌کند ولی اگر یک کسی بیسواد می‌گویند انحراف حاصل می‌کند ولی اگر قرار شد کسی دارای عالیترین سواد باشد ولی وجودش برای این مملکت مضر باشد این وجود جز یک خیانتکار چیزی دیگر نیست و همانطور که این جا آقایان فرمودند بایستی ازافراد پاک و وطن پرست هم تقدیر کرد اینطوری که مملکت ما پیش می‌رود درست است پرچمدار شخص اول مملکت ماست همه باید تبعیت بکنند و می‌کنند مملکت با سرعت پیش می‌رود ناپاک در دستگاهها خیلی معدود است و انشاءالله آنها هم ریشه کن می‌شوند ولی با توجه به اینکه اگر اغماض بشود بخودمان خیانت کرده‌ایم ولی اگر گفتیم به مملکت خودمان به شاه‌مان و بقسمتی که اینجا خورده‌ایم و آنهم برای مملکت است عمل کرده‌ایم بنده فقط یک استدعائی دارم از جناب آقای معاون وزارت کشور الان وزارت کشور در این کار عملی انجام نداده که از حالا چوب انتقاد را برداریم بلکه آینده نشان خواهد داد فقط بنده خواهش می‌کنم یک ترتیبی بدهید مأمور نظام وظیفه وقتی به یک دهی برای سربازگیری می‌رود خط مشی روشنی داشته باشد هدفش این نباشد که اگر یک سرباز نیست پدر پیر سرباز را بگیرد ببرد مادرش را بزند و با اهالی ده با یک وضع بدی کتک کاری کند از این موضوع یک عده‌ای شکایت کردند و بلافاصله در عرض بیست و چهار ساعت از لشگر مراغه فرستادند و این آقا را کت بسته بردند و تحویل زندان دادند ولی اگر یک جای خیلی دوری بود و صدایشان به کسی نمی‌رسد آنوقت مشکل است بنده استدعا می‌کنم که تربیتی بدهید که مردم را ناراحت نکنند اینهمه توجه به دهقانان این مملکت اعلیحضرت می‌فرمایند شایسته نیست یک فردی که معلوم نیست چکاره‌است و شاید آن لباس را دزدی کرده برود آنجا آنچه که دلش می‌خواهد بسر مردم بیاورد بای خط مشی داشته باشد کدخدا باید بداند سرباز کجاست نه آنکه پدر آن سرباز را بگیرد و بزند بگوید پسرت را بیست و چهار ساعته باید معرفی کنی و به منظورهائی دیگر نباید باشد باید واقعاً به منظور وظیفه مقدس سربازی باشد در هر صورت بنده بیش از این نمی‌خواهم عرض بکنم همه آقایان خودشان بیشتر از من توجه دارند دستگاهها خودشان بیشتر توجه دارند امیدوارم در آینده تمام این موانع طوری از بین برود آنکسی که در یک ده دور افتاده‌است خیلی دلش راحت باشد که بداد دولت و دستگاه این مملکت واقعاً به آنها علاقمند است و آنها هم با علاقمندی کامل سربازی اگر داشته باشند تحویل مأمورین سربازگیری بدهند.
رئیس ـ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم تصویب گزارش کمیسیون نظام وظیفه راجع به بازنشستگی افسران و همردیفان افسران و ابلاغ به دولت
۱۳- شور دوم تصویب گزارش کمیسیون نظام وظیفه راجع به بازنشستگی افسران و همردیفان افسران و ابلاغ به دولت.
رئیس ـ شور دوم گزارش مربوط به بازنشستگی افسران و همردیفان افسران مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش سوم دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۹ تیرماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه به شماره ۵۹۳-۱۳۴۳/۲/۱ ارسالی از مجلس سنا راجع به بازنشسگتی افسران و همردیف افسران را که گزارش شور اول آن بشماره ۹۳۷ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور می‌توانند بمنظور متعادل ساختن سازمانهای مربوطه افسران و همردیف افسرانی را که مدت خدمت آنها حداقل بیست و پنچ سال تمام باشد بازنشسته نمایند.
- تبصره ۱- افسران و همردیفانیکه برابر مقررات این قانون بازنشسته می‌شوند حقوق بازنشستگی خود را با رعایت مقررات تبصره الحاقی بماده ۷۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب ۳۷/۳/۷ بمیزان آخرین حقوق زمان خدمت بدون برداشت کشور بازنشستگی دریافت خواهند داشت.
- تبصره ۲- در صورتی که مدت خدمت این قبیل افسران و همردیفان به سی سال تمام نرسیده باشد حقوق بازنشستگی آنها نسبت به مدت خدمت انجام شده از صندوق بازنشستگی ارتش و ژاندارمری و بقیه تا میزان مذکور در تبصره یک ماهمه ساله در بودجه وزارت جنگ و وزارت کشور منظور و به آن پرداخت خواهد شد.
- تبصره ۳- مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی در حدودی که مغایر این قانون نباشد در مورد این قبیل افسران و همردیفان لازم الرعایه خواهد بود.
- تبصره ۴- این قانون از تاریخ ۱۳۴۰/۶/۱ بموقع اجرائ گذاشته می‌شود.
وزارت جنگ و وزارت کشور و وزارت دارائی مأمور اجرای آن می‌باشند.
مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۳۰ شهریور ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به به بازنشستگی افسران و همردیف افسران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید نمود اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه روز دوشنبه ۶ مهرماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به بازنشستگی افسران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون نظام را در اینمورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس والا.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد تهیه به عدم اجرای تصویبنامه مربوطه به تهیه و تکمیل وسائل مکانیکی و غیر مکانیکی سرویس باربری و آتش نشانی گمرک و ابلاغ به دولت
۱۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد تهیه به عدم اجرای تصویبنامه مربوطه به تهیه و تکمیل وسائل مکانیکی و غیر مکانیکی سرویس باربری و آتش نشانی گمرک و ابلاغ به دولت.
رئیس ـ شور در گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی راجع به عدم اجرای تصویبنامه مربوط به تهیه و تکمیل وسائل مکانیکی و غیر مکانیکی سرویس باربری و آتش نشانی گمرک مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۳۸۶۶۲-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به تهیه و تکمیل وسائل مکانیکی و غیر مکانیکی سرویس باربری و آتش نشانی گمرک که پس از تصویب در مجلس شورای ملی ضمن نامه شماره ۴۲/۱۰/۵-۳۸۸۹ به مجلس سنا ارسال گردیده بود در کمیسیونهای دارائی و اقتصاد آن مجلس محترم مطرح شده و کمیسیونهای مزبور با استناد اظهارات آقای معاون وزارت اقتصاد مبنی بر عدم اجراء آن تصویبنامه را غیر قابل طرح تشخیص داده و به همین ترتیب بمجلس سنا گزارش تقدیم داشته و مجلس سنا گزارش مزبور را تأیید و لایحه را به مجلس شورای ملی دعوت داده‌است این لایحه و نظریه مجلس محترم سنا در جلسه دوشنبه ۴۳/۴/۱۵ کمیسیون اقتصاد و بازرگانی با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد عدم اجراء تصویبنامه مزبور را تأیید کردند لذا کمیسیون با نظریه مجلس سنا موافقت کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ضمناً موضوع این لایحه در تبصره ۵۴ بودجه سال منجر ۱۳۴۳ کل کشور منظور گردیده‌است.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی ـ دکتر رضوانی.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه دوشنبه ۴۳/۴/۲۹ لایحه برگشته از مجلس سنا راجع به تهیه و تکمیل وسایل مکانیکی و غیر مکانیکی سرویس باربری و آتش نشانی گمرک را با حضور نماینده دولت را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تأیید کرد.
اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس عبدالله والا.
رئیس ـ گزارش کمیسیون مطرح است نظری نیست؟
شیخ الاسلامی ـ می‌خواستم عرض کنم که این گزارش قابل طرح و قابل رأی گرفتن نیست.
رئیس ـ به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم.
شیخ الاسلامی ـ دائر به ردش؟
رئیس ـ بله به گزارش کمیسیون که اجرا نشود رأی می‌گیریم به تصویبنامه که رأی نمی‌گیریم.
شیخ الاسلامی ـ گزارش ففط باید خوانده شود احتیاجی به رأی ندارد.
پاینده ـ نظر ایشان اینست که موضوع تصویبنامه اجرا نشده و چیزی نیست که بتوان رأی گرفت.
رئیس ـ آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی ـ بنده خواستم عرض کنم که چرا از ابتدا آقای معاون وزارت اقتصاد گزارش ندادند و روشن نکردند که مجلس رأی ندهد و به مجلس سنا نفرستد و وقتی مجلس تصویب کرد گزارش داده‌اند که اجرا نشده خواهش می‌کنم توضیح بفرمایند.
رئیس ـ آقای دکتر ضیائی.
دکتر ضیائی ـ (معاون وزارت اقتصاد)ـ در تمام مدتی که این لایحه در مجلس شورای ملی مطرح بود وزارت اقتصاد در جریان خریدن لوازم آتش نشانی بود ولی متأسفانه موفق نشد و درست آن موقعی که لایحه در مجلس سنا مطرح بود به این نتیجه رسیدیم که در شرائط مناسبی نمی‌توانیم وسائل آتش نشانی را بخریم این بود که بنده در آنجا عرض کردم که تا بحال سعی بر اجرای این لایحه بود ولی متأسفانه موفق نشدیم و حالا هم تقاضای استرداد آنرا دارم.
رئیس ـ آقای پاینده.
پاینده ـ نظر آقای شیخ الاسلامی صحیح است برای اینکه تصویب نامه‌ای تقدیم مجلس شده و دولت هم اعلام کرده که اجرای نشده و گزارشی هم تقدیم شده مبنی بر اینکه تصویبنامه اجرا نشده‌است دیگر رأی لازم نیست.
رئیس – چون مجلس شورای ملی یک مرتبه به این لایحه رأی داده‌است و به مجلس سنا رفته و در مجلس سنا چون اجرا نشده دولت اعلام داشته که تصویب نشده و برگشته‌است در صورتیکه خانمها و آقایان لازم نمیدانند رأیی گرفته بشود ممکن است رأی نگیریم اگر رأی گرفته بشود در نتیجه رأیی است که در سابق مجلس به این لایحه داده‌است. آقای مهندس ارفع فرمایشی دارید بفرمائید.
مهندس ارفع ـ در حالیکه نماینده دولت تقاضای استرداد کرده دیگر احتیاجی به رأی نیست.
رئیس ـ نمی‌شود استرداد کرد چون جزء تصویبنامه‌هاست و قابل استرداد نیست آقای پاینده بفرمائید.
پاینده ـ بنده تصور می‌کنم مطلب بقدری روشن است که کمتر ممکن بود جای بحث داشته باشد برای اینکه یک لایحه وقتیبه جریان افتاد و آمد مجلس و مجلس به آن رأی داد آن ارزش قانونی ندارد تا وقتی که رأی دوم داده شود و برود به مراحل بالا به توشیح برسد آنوقت ارزش قانونی دارد بنابراین هر جا که متوقف ماند همان کسی که انشاء کرده وآنرا آورده و تسلیم کرده هر کجا که مانده مانده‌است بنظر بنده همانطوریکه جناب آقای شیخ الاسلامی که بنده در طی سالها همکاری بدقت و هوش ایشان و بصیرت ایشان ایمان آورم فرمودند هر جا که مانده‌است (دکتر یزدان پناه ـ تکلیفش باید روشن شود) این اگر برگشت رفت به کمیسیون و همانجا ماند چه صورتی پیدا می‌کند حالا فرض رأی دادن را حساب کنید این رأی را بچه اساس و به چه صورتی مجلس می‌دهد مشکلی است که در دو طرف است و شاید مشکل مسکوت گذاشتن آن آسانتر است و بچه صورتی مجلس می‌دهد که رأی اول من باطل است آیا این اختیار را دارد که بگوید رأی اولی را که من دادم باطل است و این اختیار را دارد که بگویید رأی اولی را که من دادم باطل است و این در اختیار مقام محترم ریاست است این درست نیست پس بنابراین چه باید کرد؟ بنظر بنده جز اینکه این مطلب ازجریان خارج شود و برود یک جا بماند چون جناب آقای معاون محترم وزارت اقتصاد ملی فرمودند که چیزی را که لازم دارند در قانون بودجه هم هست بنابراین ممکن است در صورتیکه حاجت شد از آن تبصره بودجه استفاده کنند رأیی که داده شده ابطال آن مسیر نیست باید راه حلی پیدا شود.
رئیس ـ آقای خواجه نوری.
خواجه نوری ـ امر مسلم اینستکه مطابق ماده واحده تصویبنامه‌هائی به این صورت تا وقتیکه لغو نشده‌اند جنبه قانونی دارند که قبل از تاریخ معین بموقع اجرا گذارده شده باشند (صحیح است) نظر جناب آقای شیخ الاسلامی هم در همین خصوص است که چون این تصویبنامه قبل از آن تاریخ بموقع اجراء گذارده نشده بود جزء این تصویبنامه نمی‌توانست محسوب شود و قابل طرح در مجلس هم نبود نظر ایشان کاملاً صحیح است ولکن اینجا یک اشتباه شده‌است و آن ناشی از عمل وزارت اقتصاد است که وزارت اقتصاد نمی‌بایستی تصویبنامه‌ای را که بموقع اجرا گذارده نشده به مجلس تقدیم بکند (صحیح است) در نتیجه این اشتباه یک وزارتخانه ما یک عملی کردیم که این عمل راد ر واقع نمی‌شود گفت غلط برای اینکه ما مطلع نبوده‌ایم که این تصویبنامه بموقع اجرا گذارده نشده ولکن رأیی داده شد که این رأی در واقع سندیت دارد تا وقتیکه خودمان آن رأی را نقض نکنیم الان در مرحله‌ای هستیم که کمیسیون گزارشی داده که این عمل قابل نقض است یعنی ما باید الان به رأی کمیسیون رأی بدهیم که این بکلی بایگانی بشود و ثابت بشود که یک عمل لغوی شده که این عمل لغو را ما خودمان می‌خواهیم اصلاح بکنیم اینستکه باید با کمال رشادت و با علم به اینکه وزارت اقتصاد و مرتکب این اشتباه شده‌است این عمل غلط را اصلاح بکنیم و با اجازه آقایان رأی می‌دهیم به گزارش کمیسیون مربوطه و گمان می‌کنم راه چاره هم همین باشد.
رئیس ـ آقای مهندس صائبی
مهندس صائبی ـ بنده هم فرمایشات آقای خواجه نوری را تأیید می‌کنم.
رئیس ـ آقای دکنر مبین پیشنهاد داده‌اند که طبق ماده ۱۳۹ عمل شود.
شیخ الاسلامی ـ باید از دستور خارجش کنید.
دکتر مبین ـ یکدفعه رأی داده شده طرح شده بنده پیشنهاد سکوت دارم.
میرافضل ـ اجازه بفرمائید آقای دکتر مبین راجع به پیشنهاد توضیح بفرمایند.
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ راجع به مطالبی که در مجلس مطرح می‌شود برای هر کدام یکمرتبه فقط طبق تبصره مربوط به ماده صدو و سی و نه می‌شود پیشنهاد سکوت داد البته مدت سکوت در ماده صدوسی‌ونه پیش بینی شده که موقتی باشد یا دائمی بنده پیشنهاد کردم این مطلبی که امروز مطرح است برای دائم مسکوت بماند.
فضل الله پروین ـ بهترین راه اینستکه از دستور خارج بشود و مسکوت بماند.
رئیس ـ بالاخره برای اینکه از دستور خارج کنیم و مسکوت بماند باید به مجلس رأی بدهد اجازه بفرمائید پیشنهاد آقای دکتر مبین را مطرح کنیم (صحیح است) قرائت می‌شود.
طبق ماده صدوسی‌ونه آئین نامه پیشنهاد می‌نمایم که این تصوینامه مطروحه برای مدت دائم مسکوت بماند و طبق ماده صدو شصت‌ونه طرح این پیشنهاد مقدم بر سایر مطالب است.
دکتر مبین.
رئیس ـ آقای خواجه نوری.
خواجه نوری ـ متأسفانه گمان می‌کنم جناب آقای دکتر مبین توجه به عرایض بنده نفرمودند و گرنه این فرمایش را نمی‌فرمودند بنه عرض کردم این وضع موجود در نتیجه یک اشتباهی حاصل شده‌است و اگر ما یک تصمیم قاطعی نگیریم در حکم یک مرده امانت این تصویبنامه بلاتکلیف می‌ماند این صحیح نیست اگر مسکوت بگذاریم در مورد تصویبنامه‌ها باید تصویب بشود یا باید رد شود قابل استرداد هم نیست قابل اینهم نیست که بتواند مسکوت بماند بنابراین باید تصمیم قطعی رویش گرفته شود (صحیح است) در خود ماده واحده که ما قبلاً تصویب کردیم در مورد این تصوینامه‌ها باید رأی قطعی بدهیم (شیخ الاسلامی ـ این تصویب نامه هنوز اجرا نشده) نظر جنابعالی از این جهت کاملا صحیح است که نمی‌بایستی این تصویبنامه اصلاً در مجلس مطرح بشود و این اشتباه را وزارت اقتصاد مرتکب شده‌است. (صحیح است) اما این نباید موجب بشود که ما یک امری را بلاتکلیف بگذاریم.
شیخ الاسلامی ـ این را قابل طرح را نمیدانیم و باید از دستور خارج بشود و قابل رأی گرفتن نیست. خواجه نوری ـ جنابعالی اگر راجع به این موضع پیشنهادی دارید بدهید تا تصمیم گرفته شود ولکن پشنهاد آقای دکتر مبین که می‌گوید مسکوت بگذاریم برخلاف همان قانونی است که ما خودمان تصویب کردیم که باید تصمیم قطعی راجع به تصویبنامه‌ها بگیریم.
پاینده ـ بنده پیشنهاد آقای دکتر مبین موافق هستم.
رئیس ـ آقای دکتر ضیائی.
دکتر ضیائی ـ (معاون وزارت اقتصاد) بنده از اینکه این وضع پیش آمده متأسفم ولی باید یک تذکری را عرض بکنم موقعیه که این تصویبنامه به مجلس شورای ملی تقدیم شد در حال اجرای آن بودیم یعنی وزارت اقتصاد مشغول خریدن این لوازم بود ولی چون موفق خرید آن نشدیم در موقعی که بودجه کل کشور مطرح بود یک میلیون تومان دیگر خواستیم اضافه کنیم در حقیقت در هنگام افتتاح مجلسین غیر از اینکه اقدام کنیم تا بتوانیم مناقصه‌اش را بدهیم چاره دیگر نبود چون در دست اقدام بود.
رئیس ـ آقای پاینده.
پاینده ـ با کمال تأسف بایستی بگویم که هم دلی مطلق و هکاری مطلق مجلس انقلاب با دولت انقلاب سبب شده‌است که دولت می‌گوید حالا که آماده‌اند هر چه دارید ببرید به مجلس یکی از نتایجش همین است که الان در این تنگنا هستیم به هر حال یک اشتباهی شده یک رأی در هوا داده شده‌است می‌گویند ثبت العرش ثم انقش یا به تعبیر دیگر ثبت الارش ثم انقش اما مطلب دیگر راجع به رأی سابق مجلس است که می‌گویند درست نبوده بنده تصور نمی‌کنم درست باشد مجلس حق دارد قانونی را نقض کند ولی این قانون نیست اگر این تعبیر صحیح باشد این یک جنین است آیا سقط جنین می‌شود کرد فرمولی صحیحی که آقای دکتر مبین پیدا کردند بنده تصور می‌کنم تنها را نجات همین است هیچکس این مسئولیت را به عهده نخواهد گرفت که سابقه در مجلس بوجود بیاید که رأی داده شده و بعداً آن رأی باطل شود خیال نمی‌کنم این کار مناسب و مطابق شئوون قانونگذاری باشد حتی در محاکم البته محاکم محترمند ولی حرمت محکمه یک قدم پائین‌تر از مجلس است در محاکمه هم اگر یک رأی غلط یا به اشتباه داده شود اگر غلط شد که در مقام بالا است و اگر اشتباه شد تصحیح آن فرمول خاصی دارد و قاضی در هر لحظه و هر جا حق ندارد بگوید اینکخ گفتم صحیح نبوده بنده تصور می‌کنم بسهولت این راه حل آقای دکتر مبین را می‌شود پذیرفت و این لایحه‌ای که اصولاً معلوم شده بی‌مورد بوده‌است و مورد عمل هم ندارد مسکوت گذاشتن هیچ مشکلی بوجود نخواهد آورد ولی برخلاف این ترتیب عمل کردن مشکلیبوجود می‌آورد و این سابقه می‌شود هر روز می‌گویند این رأئی که دادند درست نبوده رأی دوم را می‌دهم و بعد هم سوم و بعد هم چهارم و به تعبیر آقای فولادوند می‌شد تسلیل، بنده استدعا می‌کنم راه حل آقای دکتر مبین را که بسیار معقول است بپذیریم و به این مطلب خاتمه بدهیم.
رئیس ـ آقای دکتر یگانه بفرمائید.
دکتر یگانه ـ (وزیر مشاور)ـ عرض کردم بنده در مورد این لایحه بیشتر بحث درباره مواد آئین نامه‌ای خواهد بود راجع به ماهیت این لایحه که اجرا شده یا نشده البته در مجلس محترم سنا و اینجا یک مرتبه صحبت شده و اتخاذ تصمیم شده بنده عرایضم راجع به تعیین تکلیف این لایحه‌است از نظر آئین نامه و قانون اساسی هیچ مانعی نیست چه مجلس محترم سنا و چه مجلس محترم شورای ملی مادامی که یک قانون تمامیت نیافته از عقیده اول خود عدول کند همین شور اول و دوم برای همین است قانون اساسی می‌گوید هرگاه در مورد طرح یا لایحه قانونی که دو مرتبه از مجلس به مجلس دیگر رجوع شده و بین مجلس سنا و شورای ملی توفیق حاصل نشود یعنی این فرض را کرده که در مرحله اول ممکن است مجلس شورای ملی و مجلس سنا عقیده مجلس دیگر را قبول کنند اگر فرض کنید که این دفعه هم عقیده مجلس سنا را قبول نکردیم و گفتیم به آن عقیده خودمان هستیم آن وقت مجلس سنا طبق اصل ۴۸ یک مجلس مختلطی تشکیل می‌دهد و بعد مراتب را بعرض اعلیحضرت همایونی در درجه آخر میرساند استدعا می‌کنم توجه بفرمائید برای اینکه در آینده ممکن است مبتلی به باشد در مورد هر طرح یا لایحه چه بسا ممکن است اتفاق بیفتد یا مجلس محترم شورای ملی یا مجلس محترم سنا عقیده مجلس دیگر را نپذیرد و از عقیده خودش برگردد این یک مطلب تازه‌ای نیست شور اول و دوم برای همین است در شور اول ممکن است یک قانون به تصویب نمایندگان محترم شورای مجلس ملی برسد در شور دوم کاملاً آن قانون تغییر پیدا کند وآنگهی در قانون اساسی این پیش بینی شده که ممکن است مجلسین ازعقیده خودشان برگردند برای اینکه دو مرتبه که اختلاف شد آن وقت کمیسیون مختلط تشکیل می‌شود عرض بنده این است که از نظر قانون هیچ مانعی نیست که اگر مجلس شورای ملی نظریه مجلس محترم سنا را پذیرفتند این نظر را قبول کنند (صحیح است) اما راجع به اینکه مسکوت بماند بالاخره این یک تصویبنامه‌ای است که لایحه‌اش طبق ماده واحده داده شده مسکوت ابدی یعنی چه؟ ایکه به مجلسین داده شده قدرت قانونی دارد چون قدرت اجرائی داشته یک مرتبه رویش اظهار نظر فرمودید بلاتکلیف که نباید باشد باید معلوم باشد این قضاوتش به عهده مجلس است که آیا این را دولت درست عمل کرده که به مجلسین داده یا نه غلط عمل کرده این قضاوت باید بشود اگر دولت لایحه اجرا نشده را، تصویب نامهاجرا نشده را به مجلسین داده قاضی این کار مرجع کار مجلسین هستند همان کاری که مجلس سنا کرده در اینجا هم پذیرفته شود این بعهده مجلس است اگر این کار نشود نتیجه این خواهد بود که این تصویب نامه قدرت اجرای خودش را در آینده از دست می‌دهد دولت چکار کند از یک طرف مواجه با نظریه مجلس سنا است که می‌گوید چون اجرا نشده فرس قانونی نداردو از یک طرف مواجه‌است با نظریه شورای مجلس ملی که اینرا پذیرفته، اولاً بنده می‌گویم اشتباه از ناحیه وزارت اقتصاد نبوده این یک بحث تفسیری از قانون است و تعیین تکلیف با مجلس است مسکوت همیشه هم نمی‌شود گذاشت تعیین تکلیف باید بشود بنظر بنده اگر نمایندگان معظم نظر مجلس سنا را درست تشخیص می‌دهند این نهایت فضیلت است که بپذیرند اگر نه درست تشخیص نمی‌دهند بنظر اول خودشان باقی خواهند ماند کمیسیوین مختلط تشکیل می‌شود (خواجه نوری ـ نظر مجلس سنا درست است) به این کار رسیدگی می‌کند ولی آنجور که بنده تشخیص می‌دهم مجلس سنا به استناد گزارش رسمی دولت که گفته لایحه اجرا نشده چون نمانیده دولت در آن مجلس گفته آن تصویبنامه را موافق با ماده واحده تشخیص نداده‌اند (میرفضل ـ نمایده دولت در مجلس شورای ملی گفته که اجرا شده‌است) حالا با مجلس شورای ملی که تشخیص بدهددر این مورد تصویبنامه اجرا نشده یا شده گزارش دولت هم بر فرض یکی از قرار این است گزارش دولت راجع که به مجلسین حجیت ندارد و هم مجلس هم مثل قاضی است تشخیص می‌دهد که آیا واقعاً این تصویب نامه اجرا شده یا خیر گزارش مجلس سنا حاکی است که در آنجا مأمور مربوطه که متصدی دفاع بوده گفته که اجرا نشده و این را پذیرفته‌اند نه مسکوت می‌شود گذاشت چون با مسکوت بودنش معلوم نیست دولت چه بکند (نمایندگان ـ رأی ـ رأی)
رئیس ـ به پیشنهاد سکوت باید رأی بگیریم.
دکتر مبین ـ بنده جواب می‌خواهم عرض کنم.
رئیس ـ جواب ندارد فرمایشتان را کردید مخالف و موافق هم صحبت کردند پیشنهاد یک بار دیگر قرائت می‌شود.
طبق ماده ۱۳۹ آئین نامه پیشنهاد می‌نمایم که این تصویبنامه مطروحه برای مدت دائم مسکوت بماند و طبق ماده ۱۶۹ طرح این پیشنهاد مقدم بر سایر مطالب است.
دکتر مبین.
رئیس ـ به پیشنهاد آقای دکتر مبین رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (چند نفر برخاستند) تصویب نشد. بگزراش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
- قرائت دستور جلسه آینده. تعیین موقع جلسه بعدـ ختم جلسه
۱۵- قرائت دستور جلسه آینده. تعیین موقع جلسه بعدـ ختم جلسه
رئیس ـ دستور جلسه بعد قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور دوم مربوط به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی و دولت اتحاد جماهیر شوروی راجع به همکاری اقتصادی و فنی. شماره چاپ ۱۰۳۰
- ۲- گزارش از کمیسیون بودجه راجع به لایحه طرز استفاده از در آمد صندوقهای الف و ب اداره تصفیه امور ورشستگی. شماره چاپ ۱۰۲۵
- ۳- گزارش شور اول مربوط به استخدام سه نفر کارشناس آلمانی برای کارخانجات نساجی شاهی و بهشر. شماره چاپ ۱۰۳۸
- ۴- گزارش از کمیسیون کشاورزی راجع به لایحه واگذاری ارضی و عرصه و اعیانی‌های داخل شهر زابل به شهرداری محل. شماره چاپ ۱۰۳۹
- ۵- گزارش شور دوم راجع به استخدام چهار نفر از دانشجویان دانشکده افسری در سازمان دفاع غیر نظامی شماره چاپ ۱۰۴۰
رئیس ـ چند لایحه دیگر هم از دستور امروز مانده‌است که به جلسه آینده موکول می‌شود. جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه‌است.
رئیس مجلس شورامی ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.