قانون راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین رفاه اجتماعی مصوب مجلس شورای ملی

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و یکم

قانون راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه - مصوب ۹ اسفند ۱۳۴۳ مجلس شورای ملی و ۲۳ آذر ۱۳۴۳ مجلس سنا. این قانون در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۴۳ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.

ماده واحده - موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه که در تاریخ ۹ بهمن ماه ۱۳۳۷ در تهران به امضای نمایندگان‌مختار طرفین رسیده و مشتمل بر یک مقدمه و ۱۸ ماده‌است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد مصوب آن را مبادله نماید.

قانون بالا مشتمل بر ماده واحده که در تاریخ بیست و سوم آذر ماه یک هزار و سیصد و چهل و سه به تصویب مجلس سنا رسیده در جلسه روز یکشنبه‌نهم اسفند ماه یک هزار و سیصد و چهل و سه به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی [z]‌موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه دولت شاهنشاهی اعلیحضرت شاهنشاه ایران و دولت جمهوری ترکیه نظر به روابط معنوی تاریخی و فرهنگی و هنری موجود مابین دو مملکت و نظربه علاقه مفرطی که به استوار کردن این روابط و تقویت کردن علقه فرهنگی و هنری خود و به ایجاد همکاری در امور علمی بین دو مملکت دارند به‌عقد قرارداد فرهنگی مصمم شدند و برای این مقصود:

از جانب دولت ایران جناب آقای علی اصغر حکمت وزیر امور خارجه و از جانب دولت ترکیه جناب آقای فاتین روشتوزورلو وزیر امور خارجه با اختیار و صلاحیت تام به نمایندگی تعیین شدند و ایشان پس از مبادله اختیارنامه‌های خود و حصول اطمینان به صحت آنها نسبت به مواد آتی‌موافقت حاصل کردند:

ماده اول - هر یک از طرفین متعاهدین تشکیل مؤسسات فرهنگی کشور دیگر را در مملکت خود به شرط آن که این قبیل مؤسسات تابع مقررات وقوانین آن مملکت باشد تشویق و ترغیب خواهد کرد.

ماده دوم - طرفین متعاهدین مبادله کارمندان دانشگاهها واصل تحقیق و تتبع علمی را تشویق خواهند کرد.

هر یک از طرفین متعاهدین برای اکمال معلومات اشخاصی که طرف دیگر از اهل کشور خود می‌فرستد طبق مقررات جاریه کشور خود به قدر امکان‌تسهیل وسایل خواهد کرد.

ماده سوم - هر یک از طرفین متعاهدین در دانشگاهها و سایر مؤسسات آموزشی کشور خود به قدر امکان برای تدریس زبان و ادبیات و تاریخ وجغرافیای طرف دیگر کرسیها و دوره‌های تعلیم و درسها و کنفرانسها احداث و تأسیس و دائر خواهد کرد.

ماده چهارم - هر یک از طرفین متعاهدین با رعایت قوانین و مقررات کشور خود وسایل تحصیل و تعلیم کسانی را که از اهالی مملکت طرف دیگرمعرفی می‌شوند در مؤسسات مختلف آموزشی خود تسهیل و فراهم خواهد کرد.

ماده پنجم - برای تعیین ارزش گواهینامه و دیپلم و درجه‌های علمی هر یک از دور مملکت در مملکت دیگر در بین دو مملکت به فواصل معین تبادل‌نظر و به صورت اساسی تدقیق خواهد شد.

ماده ششم - برای آن که دانشجویان و دیپلمه‌های تحصیلات عالیه یکی از دو کشور متعاهد بتوانند در مؤسسات فرهنگی کشور دیگر به تحصیلات‌ادامه دهند و یا به تحقیق و تتبع مشغول شوند هر یک از دو دولت متعاهد در مملکت خویش بورس‌هایی تأمین خواهد کرد.

ماده هفتم - دولتین متعاهدین در برنامه‌های تاریخ و جغرافیا و ادبیات مؤسسات معارفی خود درباره فرهنگ و طرز زندگانی مملکت دیگر حتی‌المقدوراطلاعات جامعی خواهند گنجانید و در شناساندن آن مملکت به دانشجویان خود سعی خواهند کرد.

ماده هشتم - طرفین متعاهدین در طریق توسعه روابط فرهنگی مابین خود از برای بهتر شناساندن فرهنگ خویش در مملکت دیگری در امور مشروحه‌ذیل از کشور هم عهد هر نوع مساعدت خواهد دید.

الف - اعزام هیأتهای علمی و فرهنگی.

ب - ترتیب کنسرت.

ج - ایراد سخنرانی.

د - افتتاح نمایشگاه علمی و هنری.

ه - ارسال هیأتهای مرکب از دانشجویان تحصیلات عالیه.

و - ایجاد تسهیلات از برای مبادله کتب چاپی و نشریه‌ها و تصاویر چاپی از آثار هنری به قدری که قوانین و نظامات اداری دو مملکت متعاهد اجازه‌می‌دهد.

ز - نشان دادن فیلمهای فرهنگی و تنظیم برنامه‌های رادیویی.

ح - مبادلات میکروفیلمهای نسخ خطی.

ماده نهم - طرفین متعاهدین در ایجاد همکاری مابین مؤسسات و انجمن‌های علمی و ادبی و هنری دو مملکت و هر مؤسسه دیگری که به منظورتوسعه معارف ایجاد شده باشد کوشش خواهند نمود.

ماده نهم - طرفین متعاهدین در ایجاد همکاری مابین مؤسسات و انجمن‌های علمی و ادبی و هنری دو مملکت و هر مؤسسه دیگری که به منظورتوسعه معارف ایجاد شده باشد کوشش خواهند نمود.

ماده دهم - طرفین متعاهدین دقت مخصوص خواهند کرد که در کتابهای درسی منتشر شده در مملکت خود اگر مطالب نادرست مربوط به کشور دیگرمندرج باشد به اصلاح و تصحیح آن همت گمارند.

ماده یازدهم - طرفین متعاهدین با رعایت شرایط و مقتضیات قوانین داخلی خود ورود کتب و مجلات کشور طرف را به کشور خود به شرط این که برعلیه خود آن کشور در آنها مطلبی نوشته نشده باشد تضمین و تسهیل خواهد کرد.

ماده دوازدهم - طرفین متعاهدین ترتیب مسابقات ورزشی و سیاحت دستجات پیشاهنگی بین دو مملکت را تشویق و تسهیل خواهند نمود و برای‌مسافرت این گروهها وسایط نقلیه دولتی و بلدیه‌ای را با تخفیف ممکن در قیمت بلیط در دسترس ایشان خواهند گذاشت.

ماده سیزدهم - طرفین متعاهدین تأسیس مؤسسات و انجمن‌های اجتماعی و فرهنگی مشترک مابین دو مملکت را در کشور خود تشویق خواهند کرد.

این قبیل مؤسسات و انجمن‌ها در هر مملکتی تابع مقررات آن کشور خواهد بود.

ماده چهاردهم - طرفین متعاهدین در خصوص این که آیا ترتیب دادن کمیسیونهای مختلط مرکب از متخصصین و اشخاص ذیصلاحیت هر دو مملکت‌و سایر هیأتهای مشورتی از برای تدقیق در مسائل فرهنگی و علمی مورد علاقه هر دو مملکت مفید است یا خیر با یکدیگر استشاره خواهند کرد.

ماده پانزدهم - برای پیش بردن مقاصد تعداد شده در این موافقتنامه یک کمیسیون مختلط دائمی مرکب از شش عضو تشکیل خواهد یافت. کمیسیون‌دارای دو شعبه خواهد بود.

یک شعبه از سه عضو ترک تشکیل خواهد یافت و در مرکز حکومت جمهوری ترکیه قرار خواهد داشت. شعبه دیگر از سه‌عضو ایرانی تشکیل خواهد شد و در مرکز حکومت ایران جای خواهد داشت.

اعضای ترک از جانب وزارت معارف ترکیه با موافقت وزارت امور خارجه ترکیه تعیین خواهند شد اعضای ایرانی از طرف وزارت فرهنگ ایران بامشاورت وزارت امور خارجه ایران تعیین خواهند شد.

برای تأمین ارتباط مابین طرفین متعاقدین علاوه بر انعقاد کمیسیونی که در ماده شانزدهم این موافقتنامه پیش‌بینی شده‌است یک نماینده از جانب‌جمهوری ترکیه در شعبه ایرانی و یک نماینده از جانب حکومت ایران در شعبه ترکیه تعیین خواهد شد از برای تعیین تاریخ جلسات کمیسیون در ظرف‌مدت زمان مابین جلسات و از برای حاضر کردن برنامه‌های کمیسیون به شکل مناسب و استشاره هر یک از دو شعبه به نماینده طرف دیگر متعاهدمراجعه می‌تواند کرد.

ماده شانزدهم - کمیسیون دائمی مختلط در مواقع لزوم و لااقل سالی یک بار به نوبت در ایران و در ترکیه به صورت هیأت عمومی اجتماع خواهد کرد.

ریاست کمیسیون بر عهده یکی از اعضای تعیین شده شعبه آن مملکتی خواهد بود که دعوت کرده‌است وظیفه دبیری را یکی از اعضای تعیین شده‌شعبه دیگر که مهمان آن باشند به عهده خواهد گرفت. در صورت لزوم در این کمیسیون بعضی متخصصین هم به عنوان مشاور فنی ممکن است دعوت‌بشوند.

ماده هفدهم - این موافقتنامه در هر یک از دو مملکت بر حسب مقررات قوانین اساسی آن مملکت به تصویب دولتین خواهد رسید و پانزده روز بعد ازآن که در آنکارا اسناد و مدارک مصوبه مبادله شد به موقع اجرا گذاشته خواهد شد.

ماده هیجدهم - این موافقتنامه به مدت نامحدودی به قوت خود باقی خواهد بود مگر اینکه یکی از طرفین متعاقدین با لااقل شش ماه اخطار قبلی آن رافسخ نماید.

برای تصدیق صحت مطالب سابق‌الذکر نمایندگان مختار و ذیصلاحیت این موافقتنامه را امضاء و مهر نمودند.

در تاریخ نهم بهمن ماه ۱۳۳۷ در تهران به ترکی و فارسی و فرانسه تحریر و تنظیم گردید و در موقع بروز اختلاف متن فرانسوی آن معتبر خواهد بود.

از طرف دولت شاهنشاهی ایران از طرف دولت جمهوری ترکیه موافقتنامه فوق که مشتمل بر یک مقدمه و ۱۸ ماده‌است ضمیمه قانون راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه‌می‌باشد.

رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی