تفاوت میان نسخههای «قانون ثبت احوال»
جز (ربات: جراحی پلاستیک و زیباسازی) |
Bellavista (گفتگو | مشارکتها) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
− | مصوب | + | {{سرصفحه پروژه |
+ | | عنوان = [[تصمیمهای مجلس]] | ||
+ | [[مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم]] | ||
+ | | قسمت = | ||
+ | | قبلی = [[قوانین انقلاب شاه و مردم]] | ||
+ | | بعدی = [[تصمیمهای مجلس شورای ملی درباره آموزش و آموزش عالی]] | ||
+ | | یادداشت = | ||
+ | }} | ||
+ | |||
+ | |||
+ | '''قانون ثبت احوال''' - مصوب ۱۶ تیر ۲۵۳۵ شاهنشاهی مجلس شورای ملی | ||
+ | |||
= فصل اول - کلیات = | = فصل اول - کلیات = | ||
== ماده ۱ == | == ماده ۱ == | ||
خط ۱۸: | خط ۲۹: | ||
'''ز-''' جمعآوری و تهیه آمار انسانی سراسر کشور و انتشار آن | '''ز-''' جمعآوری و تهیه آمار انسانی سراسر کشور و انتشار آن | ||
− | '''ح-''' وظایف مقرر دیگری که طبق قانون به | + | '''ح-''' وظایف مقرر دیگری که طبق قانون به عهدهٔ سازمان گذاشته شدهاست. |
== ماده ۲ == | == ماده ۲ == | ||
− | + | برای مطالعه و پیشنهاد روشهای فنی و اظهار نظر دربارهٔ اصلاح یا تغییر فرمها و نمونههای سجلی و آماری و نحوهٔ جمعآوری و انتشار آنها و تهیهٔ دستورالعملها و روشهای فنی سجلی و طرز جمعآوری اوراق باطله و تنظیم و نگهداری و حفاظت اسناد و مدارک سجلی در مرکز سازمان ثبت احوال کشور شورأیی به نام شورأی عالی ثبت احوال تشکیل میشود. | |
+ | |||
+ | اعضای شورأی عالی ثبت احوال عبارت خواهند بود از رئیس سازمان ثبت احوال کشور یا قائممقام او و یک نفر از استادان دانشکده حقوق به انتخاب رئیس دانشگاه تهران و یک نفر از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری و یک نفر از کارمندان مطلع ثبت احوال به انتخاب رئیس سازمان ثبت احوال و نمایندهٔ مرکز آمار ایران، ریاست شورا با معاون وزارت کشور و رئیس سازمان ثبت احوال کشور یا قائممقام او میباشد و رأی اکثریت لازمالاجرا خواهد بود. | ||
− | '''تبصره:''' | + | '''تبصره:''' نحوهٔ جمعآوری و انتشار آمار انسانی و تهیهٔ نمونههای مربوط به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور پس از جلب نظر مرکز آمار ایران و تصویب شورأی عالی ثبت احوال تعیین خواهد شد. |
== ماده ۳ == | == ماده ۳ == | ||
− | در مقر هر | + | در مقر هر ادارهٔ ثبت احوال هیأتی به نام هیأت حل اختلاف مرکب از رئیس ادارهٔ ثبت احوال و مسئول بایگانی یا معاونین و یا نمایندگان آنان و یکی از کارمندان مطلع ادارهٔ مزبور به انتخاب رئیس اداره ثبت احوال استان تشکیل میشود. وظایف هیأت حل اختلاف به قرار زیر است: |
− | '''۱-''' تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات بعد از امضای سند و قبل از تسلیم برگه یا شناسنامه یا وفات و تکمیل سند از نظر مشخصاتی که ((نامعلوم)) | + | '''۱-''' تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات بعد از امضای سند و قبل از تسلیم برگه یا شناسنامه یا وفات و تکمیل سند از نظر مشخصاتی که ((نامعلوم)) بودهاست مندرج در ماده ۲۹ این قانون. |
'''۲-''' رفع اشتباهات ناشی از تحریر ضمن ثبت وقایع یا نقل مندرجات اسناد و اعلامیهها و مدارک به دفاتر ثبت کل وقایع و سایر دفاتر. | '''۲-''' رفع اشتباهات ناشی از تحریر ضمن ثبت وقایع یا نقل مندرجات اسناد و اعلامیهها و مدارک به دفاتر ثبت کل وقایع و سایر دفاتر. | ||
خط ۳۷: | خط ۵۰: | ||
'''۵-''' حذف کلمات زاید، غیرضروری و یا ناشی از اشتباه در اسناد سجلی اشخاص. | '''۵-''' حذف کلمات زاید، غیرضروری و یا ناشی از اشتباه در اسناد سجلی اشخاص. | ||
− | |||
− | '''تبصره:''' تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات اگر قبل از امضا باشد با توضیح مراتب در | + | ترتیب تقاضا و گردش کار دفاتر هیأتها و نحوهٔ رسیدگی و ابلاغ تصمیمات در آییننامهٔ اجرأیی این قانون تعیین خواهد شد. |
+ | |||
+ | '''تبصره:''' تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات اگر قبل از امضا باشد با توضیح مراتب در حاشیهٔ سند به عمل میآید و امضاکنندگان سند ذیل توضیح را امضا خواهند نمود. | ||
== ماده ۴ == | == ماده ۴ == | ||
خط ۵۱: | خط ۶۵: | ||
'''تبصره ۱:''' مأموران دولت و کارکنان بیمارستانها و گورستانها مکلفند با سازمان ثبت احوال کشور در اجرأی وظایف قانونی همکاری نمایند. | '''تبصره ۱:''' مأموران دولت و کارکنان بیمارستانها و گورستانها مکلفند با سازمان ثبت احوال کشور در اجرأی وظایف قانونی همکاری نمایند. | ||
− | '''تبصره ۲:''' | + | '''تبصره ۲:''' نحوهٔ استفاده از خدمات افراد و سازمانها و ارگانها و نهادها به موجب آییننامهٔ اجرأیی این قانون خواهد بود. |
== ماده ۶ == | == ماده ۶ == | ||
خط ۶۱: | خط ۷۵: | ||
== ماده ۷ == | == ماده ۷ == | ||
− | سن گواه و اعلامکننده نباید کمتر از ۱۸ سال تمام باشد. پدر و مادری که قبل از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام ازدواج کردهاند میتوانند ولادت یا وفات فرزند خود را اعلام نمایند. | + | سن گواه و اعلامکننده نباید کمتر از ۱۸ سال تمام باشد. |
+ | |||
+ | پدر و مادری که قبل از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام ازدواج کردهاند میتوانند ولادت یا وفات فرزند خود را اعلام نمایند. | ||
== ماده ۸ == | == ماده ۸ == | ||
خط ۷۱: | خط ۸۷: | ||
= فصل دوم - اسناد و دفاتر ثبت احوال = | = فصل دوم - اسناد و دفاتر ثبت احوال = | ||
== ماده ۱۰ == | == ماده ۱۰ == | ||
− | وقایع حیاتی هر فرد (ولادت، ازدواج، طلاق، رجوع و بذل مدت، وفات) در دفاتری به شرح زیر به ثبت میرسد | + | وقایع حیاتی هر فرد (ولادت، ازدواج، طلاق، رجوع و بذل مدت، وفات) در دفاتری به شرح زیر به ثبت میرسد |
الف- دفتر ثبت کل وقایع: که در آن بدواً ولادت هر فرد ثبت و وقایع مربوط به ازدواج، طلاق، رجوع و بذل مدت و وفات همسر، ولادت و وفات اولاد و وفات صاحب سند از روی مندرجات اعلامیهها و مدارک در آن ثبت میگردد. | الف- دفتر ثبت کل وقایع: که در آن بدواً ولادت هر فرد ثبت و وقایع مربوط به ازدواج، طلاق، رجوع و بذل مدت و وفات همسر، ولادت و وفات اولاد و وفات صاحب سند از روی مندرجات اعلامیهها و مدارک در آن ثبت میگردد. | ||
− | ب- دفتر ثبت وفات: که در آن | + | ب- دفتر ثبت وفات: که در آن واقعهٔ مربوط به وفات هر فرد به ثبت میرسد. |
− | '''تبصره ۱:''' صفحات دفتر ثبت کل وقایع باید شمارهگذاری شود و با تعیین تعداد کل صفحات، نخکشی و سرب و منگنه شده به امضای دادستان شهرستان یا | + | '''تبصره ۱:''' صفحات دفتر ثبت کل وقایع باید شمارهگذاری شود و با تعیین تعداد کل صفحات، نخکشی و سرب و منگنه شده به امضای دادستان شهرستان یا نمایندهٔ او برسد. |
'''تبصره ۲:''' دفتر ثبت کل وقایع هر سال پس از انقضای مدت صد و بیست سال، از جریان خارج و به بایگانی راکد منتقل میشود. | '''تبصره ۲:''' دفتر ثبت کل وقایع هر سال پس از انقضای مدت صد و بیست سال، از جریان خارج و به بایگانی راکد منتقل میشود. | ||
− | '''تبصره ۳:''' هر گاه اسناد یا دفاتر از بین برود در صورت وجود سابقه از روی سوابق و در صورت نبودن سابقه با دعوت صاحبان اسناد به | + | '''تبصره ۳:''' هر گاه اسناد یا دفاتر از بین برود در صورت وجود سابقه از روی سوابق و در صورت نبودن سابقه با دعوت صاحبان اسناد به وسیلهٔ آگهی طبق مدارک موجود در دست آنان پس از رسیدگی دفاتر یا اسناد معدوم تجدید میگردد. |
== ماده ۱۱ == | == ماده ۱۱ == | ||
− | دفتر ثبت کل وقایع یا وفات پس از ثبت باید به امضای اعلامکننده و گواهان و مأمور یا | + | دفتر ثبت کل وقایع یا وفات پس از ثبت باید به امضای اعلامکننده و گواهان و مأمور یا نمایندهٔ ثبت احوال برسد و مهر شود و در صورت وجود گواهی ماما یا پزشک نیازی به گواهان نخواهد بود. پس از تکمیل و امضای اسناد مزبور، تصحیح یا تغییر مندرجات آن منحصراً به موجب مقررات این قانون خواهد بود. |
= فصل سوم - ثبت ولادت = | = فصل سوم - ثبت ولادت = | ||
خط ۹۰: | خط ۱۰۶: | ||
== ماده ۱۳ == | == ماده ۱۳ == | ||
− | ولادت واقع در ایران به | + | ولادت واقع در ایران به وسیلهٔ نماینده یا مأمور ثبت احوال و ولادت واقع در خارج از کشور به وسیلهٔ مأموران کنسولی ایران در دفتر ثبت کل وقایع به ثبت میرسد. در این دفتر اطلاعات زیر قید میشود: |
'''۱-''' ساعت، روز، ماه، سال و محل ولادت، استان، شهرستان، بخش، دهستان (روستا شهر) و تاریخ ثبت آن | '''۱-''' ساعت، روز، ماه، سال و محل ولادت، استان، شهرستان، بخش، دهستان (روستا شهر) و تاریخ ثبت آن | ||
خط ۹۶: | خط ۱۱۲: | ||
'''۲-''' نام و نام خانوادگی صاحب سند و جنس | '''۲-''' نام و نام خانوادگی صاحب سند و جنس | ||
− | '''۳-''' نام و نام خانوادگی و | + | '''۳-''' نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه یا شمارهٔ پروانه اقامت و یا گذرنامه و محل صدور شناسنامه یا پروانهٔ اقامت و یا گذرنامه و محل اقامت پدر و مادر |
− | '''۴-''' نام و نام خانوادگی و محل اقامت و | + | '''۴-''' نام و نام خانوادگی و محل اقامت و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و نسبت اعلامکننده در صورتی که غیر از پدر و مادر صاحب سند باشد. |
− | '''۵-''' نام و نام خانوادگی و | + | '''۵-''' نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت گواهان. |
'''۶-''' نام و نام خانوادگی و امضای نماینده یا مأمور و مهر ثبت احوال | '''۶-''' نام و نام خانوادگی و امضای نماینده یا مأمور و مهر ثبت احوال | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۲۲: | ||
'''۷-''' شماره و سری برگ مخصوص دفتر ثبت کل وقایع | '''۷-''' شماره و سری برگ مخصوص دفتر ثبت کل وقایع | ||
− | '''۸-''' محل مخصوص ثبت و | + | '''۸-''' محل مخصوص ثبت و شمارهٔ کلاسمان آثار انگشتان صاحب سند |
− | '''۹-''' محل مخصوص ثبت | + | '''۹-''' محل مخصوص ثبت خلاصهٔ اطلاعات راجع به ازدواج، طلاق و یا وفات همسر |
'''۱۰-''' محل مخصوص ثبت شماره مسلسل و سری شناسنامههای صادره | '''۱۰-''' محل مخصوص ثبت شماره مسلسل و سری شناسنامههای صادره | ||
− | '''۱۱-''' محل مخصوص ثبت | + | '''۱۱-''' محل مخصوص ثبت خلاصهٔ اطلاعات راجع به اولاد |
'''۱۲-''' محل مخصوص ثبت وفات | '''۱۲-''' محل مخصوص ثبت وفات | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۳۷: | ||
== ماده ۱۴ == | == ماده ۱۴ == | ||
− | برای هر فرد شماره شناسنامه که مخصوص به او خواهد بود تعیین میگردد و | + | برای هر فرد شماره شناسنامه که مخصوص به او خواهد بود تعیین میگردد و شمارهٔ شناسنامه هر شخص در کلیهٔ مدارک مربوط به ثبت احوال او باید قید گردد. |
== ماده ۱۵ == | == ماده ۱۵ == | ||
− | ثبت ولادت باید مستند به تصدیق پزشک یا مامای رسمی یا مؤسسهای که طفل در آن جا متولد | + | ثبت ولادت باید مستند به تصدیق پزشک یا مامای رسمی یا مؤسسهای که طفل در آن جا متولد گردیدهاست باشد، در غیر این صورت واقعه به تصدیق دو نفر گواه ثبت میشود. |
'''تبصره:''' مهلت اعلام ولادت پانزده روز از تاریخ ولادت طفل است. روز ولادت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمیآید و در صورتی که ولادت در اثنای سفر زمینی یا هوایی یا دریایی رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد محسوب میشود. | '''تبصره:''' مهلت اعلام ولادت پانزده روز از تاریخ ولادت طفل است. روز ولادت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمیآید و در صورتی که ولادت در اثنای سفر زمینی یا هوایی یا دریایی رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد محسوب میشود. | ||
== ماده ۱۶ == | == ماده ۱۶ == | ||
− | اعلام و امضای دفتر ثبت کل وقایع به ترتیب به | + | اعلام و امضای دفتر ثبت کل وقایع به ترتیب به عهدهٔ اشخاص زیر خواهد بود: |
'''۱-''' پدر یا جد پدری | '''۱-''' پدر یا جد پدری | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۵۱: | ||
'''۲-''' مادر در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد. | '''۲-''' مادر در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد. | ||
− | '''۳-''' ملغی | + | '''۳-''' ملغی شدهاست. |
'''۴-''' وصی یا قیم یا امین | '''۴-''' وصی یا قیم یا امین | ||
خط ۱۴۱: | خط ۱۵۷: | ||
'''۵-''' اشخاصی که قانوناً عهدهدار نگهداری طفل میباشند. | '''۵-''' اشخاصی که قانوناً عهدهدار نگهداری طفل میباشند. | ||
− | '''۶-''' متصدی یا | + | '''۶-''' متصدی یا نمایندهٔ مؤسسهای که طفل به آن جا سپرده شدهاست. |
'''۷-''' صاحب واقعه که سن او از ۱۸ سال تمام به بالا باشد. | '''۷-''' صاحب واقعه که سن او از ۱۸ سال تمام به بالا باشد. | ||
− | '''تبصره:''' در صورتی که ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد اعلام ولادت و امضای اسناد متفقاً به | + | '''تبصره:''' در صورتی که ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد اعلام ولادت و امضای اسناد متفقاً به عهدهٔ پدر و مادر خواهد بود و هر گاه اتفاق پدر و مادر در اعلام ولادت میسر نباشد سند طفل با اعلام یکی از ابوین که مراجعه میکند با قید نام کوچک طرف غایب تنظیم خواهد شد. اگر مادر، اعلامکننده باشد نام خانوادگی مادر به طفل داده میشود. |
== ماده ۱۷ == | == ماده ۱۷ == | ||
− | هر گاه ابوین طفل معلوم نباشند سند با نام خانوادگی آزاد و نامهای فرضی در محل اسامی ابوین تنظیم میگردد. تصحیح اسامی فرضی یا تکمیل مشخصات ناقص به موجب | + | هر گاه ابوین طفل معلوم نباشند سند با نام خانوادگی آزاد و نامهای فرضی در محل اسامی ابوین تنظیم میگردد. تصحیح اسامی فرضی یا تکمیل مشخصات ناقص به موجب اقرارنامهٔ موضوع مادهٔ ۱۲۷۳ قانون مدنی یا حکم دادگاه یا مدارک حصر وراثت به عمل خواهد آمد و نام خانوادگی طبق احکام مربوط به نام خانوادگی اصلاح خواهد شد. |
موضوع فرضی بودن اسامی پدر و مادر در شناسنامه منعکس نخواهد شد. | موضوع فرضی بودن اسامی پدر و مادر در شناسنامه منعکس نخواهد شد. | ||
خط ۱۵۴: | خط ۱۷۰: | ||
نماینده یا مأمور ثبت احوال ولادت طفلِ فاقد ولی را ثبت و مراتب را برای اقدام قانونی به دادستان اطلاع خواهد داد. | نماینده یا مأمور ثبت احوال ولادت طفلِ فاقد ولی را ثبت و مراتب را برای اقدام قانونی به دادستان اطلاع خواهد داد. | ||
− | '''تبصره:''' در صورتی که طفل در مکانی متولد شود که خروج از آن ممنوع یا محتاج به | + | '''تبصره:''' در صورتی که طفل در مکانی متولد شود که خروج از آن ممنوع یا محتاج به اجازهٔ مخصوص باشد نظیر ندامتگاه، کانون اصلاح و تربیت و غیره، متصدیان این سازمانها مکلف به اطلاع واقعه و ایجاد تسهیلات لازم برای انجام وظایف صاحب واقعه میباشند. |
== ماده ۱۹ == | == ماده ۱۹ == | ||
− | ماما یا پزشکی که در حین ولادت حضور و در زایمان دخالت داشته مکلف به صدور گواهی ولادت و ارسال یک | + | ماما یا پزشکی که در حین ولادت حضور و در زایمان دخالت داشته مکلف به صدور گواهی ولادت و ارسال یک نسخهٔ آن به ثبت احوال محل در مهلت اعلام میباشد. |
== ماده ۲۰ == | == ماده ۲۰ == | ||
− | انتخاب نام با | + | انتخاب نام با اعلامکنندهاست. برای نامگذاری یک نام ساده یا مرکب (حسین، محمد مهدی و مانند آن) که عرفاً یک نام محسوب میشود انتخاب خواهد شد. |
'''تبصره ۱:''' انتخاب نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی میگردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است. | '''تبصره ۱:''' انتخاب نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی میگردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است. | ||
خط ۱۷۹: | خط ۱۹۵: | ||
= فصل چهارم - ثبت وفات = | = فصل چهارم - ثبت وفات = | ||
== ماده ۲۲ == | == ماده ۲۲ == | ||
− | وفات هر کس اعم از ایرانی یا خارجی و همچنین ولادت طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از ولادت بمیرد باید به مأمور یا | + | وفات هر کس اعم از ایرانی یا خارجی و همچنین ولادت طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از ولادت بمیرد باید به مأمور یا نمایندهٔ ثبت احوال اعلام شود. وفات ایرانیان در خارج از کشور به مأموران کنسولی محل اقامت یا به نزدیکترین مأموران کنسولی ایران یا به سازمان ثبت احوال کشور اعلام میشود. وفات ایرانیان و خارجیان ساکن کشور را مأموران و نمایندگان ثبت احوال و وفات ایرانیان خارج از کشور را بر حسب محل اعلام مأموران کنسولی ایران یا مأموران و یا نمایندگان ثبت احوال ثبت میکنند. وفات باید در سند ثبت وفات و همچنین در دفتر ثبت کل وقایع در صفحات مربوط به درگذشته و پدر و مادر او و شناسنامهٔ متوفی ثبت و امضا و مهر گردد. وفات خارجیان پس از ثبت به شهربانی محل اعلام میشود و یک نسخه گواهی به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده خواهد شد که به وزارت امور خارجه ارسال گردد. |
'''تبصره:''' گواهی وفات به هر شخصی که درخواست کند تسلیم میگردد. | '''تبصره:''' گواهی وفات به هر شخصی که درخواست کند تسلیم میگردد. | ||
خط ۱۸۸: | خط ۲۰۴: | ||
'''۱-''' محل، روز، ماه و سال وفات و تاریخ ثبت | '''۱-''' محل، روز، ماه و سال وفات و تاریخ ثبت | ||
− | '''۲-''' نام و نام خانوادگی و جنس و تاریخ تولد و شغل و | + | '''۲-''' نام و نام خانوادگی و جنس و تاریخ تولد و شغل و شمارهٔ شناسنامه و برگ ولادت یا پروانه اقامت و تاریخ و محل صدور شناسنامه یا پروانه اقامت در گذشته |
'''۳-''' علت وفات در صورتی که مشخص باشد. | '''۳-''' علت وفات در صورتی که مشخص باشد. | ||
− | '''۴-''' نام و نام خانوادگی و | + | '''۴-''' نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه پدر و مادر درگذشته |
− | '''۵-''' نام و نام خانوادگی و | + | '''۵-''' نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت و سمت اعلامکننده |
− | '''۶-''' نام و نام خانوادگی و | + | '''۶-''' نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت و شغل گواهان |
'''۷-''' نام و نام خانوادگی و امضای نماینده یا مأمور ثبت احوال و اثر مهر | '''۷-''' نام و نام خانوادگی و امضای نماینده یا مأمور ثبت احوال و اثر مهر | ||
خط ۲۰۵: | خط ۲۲۱: | ||
== ماده ۲۴ == | == ماده ۲۴ == | ||
− | + | واقعهٔ وفات باید طبق تصدیق پزشک و در صورت نبودن پزشک با حضور دو نفر گواه ثبت گردد. در مورد طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از تولد بمیرد در صورت وجود پزشک در محل، تصدیق پزشک ضروری است و در صورت نبودن پزشک گواهی دو نفر کافی است. پزشکی که وقوع مرگ به او اطلاع داده میشود در هر مورد مکلف به معاینهٔ جسد و صدور تصدیق یا اظهار نظر میباشد و در صورت امکان تشخیص علت مرگ باید تصدیق شود و به هر حال یک نسخه از تصدیق یا اظهار نظر خود را باید به ثبت احوال محل در مهلت مقرر ارسال نمایند. | |
== ماده ۲۵ == | == ماده ۲۵ == | ||
مهلت اعلام وفات ده روز از تاریخ وقوع یا وقوف بر آن است. روز وفات و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمیآید و در صورتی که مرگ در اثنای سفر رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد احتساب خواهد شد. | مهلت اعلام وفات ده روز از تاریخ وقوع یا وقوف بر آن است. روز وفات و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمیآید و در صورتی که مرگ در اثنای سفر رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد احتساب خواهد شد. | ||
− | '''تبصره:''' ترتیب ثبت وقایع ولادت و وفاتی که پس از انقضای مهلت مقرر اعلام شود در | + | '''تبصره:''' ترتیب ثبت وقایع ولادت و وفاتی که پس از انقضای مهلت مقرر اعلام شود در آییننامهٔ اجرایی این قانون تعیین خواهد شد. |
== ماده ۲۶ == | == ماده ۲۶ == | ||
− | اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ به ترتیب به | + | اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ به ترتیب به عهدهٔ یکی از اشخاص زیر است: |
− | '''۱-''' نزدیکترین خویشاوند متوفی که در موقع وفات حاضر | + | '''۱-''' نزدیکترین خویشاوند متوفی که در موقع وفات حاضر بودهاست. |
− | '''۲-''' متصدی یا صاحب مکانی که وفات در آن رخ | + | '''۲-''' متصدی یا صاحب مکانی که وفات در آن رخ دادهاست یا نماینده او |
− | '''۳-''' هر شخصی که در موقع وفات حاضر | + | '''۳-''' هر شخصی که در موقع وفات حاضر بودهاست. |
'''۴-''' مأموران انتظامی یا کدخدا | '''۴-''' مأموران انتظامی یا کدخدا | ||
خط ۲۲۶: | خط ۲۴۲: | ||
== ماده ۲۷ == | == ماده ۲۷ == | ||
− | در صورتی که وفات یا ولادت طی | + | در صورتی که وفات یا ولادت طی نامهٔ رسمی از طرف مأموران انتظامی یا قضایی و یا سایر مقامات اعلام شود شماره و تاریخ اعلامنامه در سند درج و به منزلهٔ امضای سند خواهد بود. |
== ماده ۲۸ == | == ماده ۲۸ == | ||
در موارد زیر اعلام وفات به عهده مقامات زیر است: | در موارد زیر اعلام وفات به عهده مقامات زیر است: | ||
− | '''۱-''' در صورتی که مرگ در اثر بروز سوانح از قبیل زلزله، سیل، طوفان و آتش سوزی واقع شود مقامات انتظامی یا گروههای امدادی حاضر در محل مکلفند | + | '''۱-''' در صورتی که مرگ در اثر بروز سوانح از قبیل زلزله، سیل، طوفان و آتش سوزی واقع شود مقامات انتظامی یا گروههای امدادی حاضر در محل مکلفند واقعهٔ مرگ را ضمن ارسال صورت حاوی نام و نام خانوادگی و حتیالمقدور شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و سن متوفی اعلام نمایند. |
− | '''۲-''' مرگ نظامیانی که در زمان صلح در سربازخانه و یا ضمن مانورهای نظامی یا در زمان جنگ واقع میشود به | + | '''۲-''' مرگ نظامیانی که در زمان صلح در سربازخانه و یا ضمن مانورهای نظامی یا در زمان جنگ واقع میشود به وسیلهٔ فرماندهٔ قسمت با تعیین نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه اعلام میگردد. |
== ماده ۲۹ == | == ماده ۲۹ == | ||
خط ۲۳۹: | خط ۲۵۵: | ||
== ماده ۳۰ == | == ماده ۳۰ == | ||
− | مدرک ثبت وفات فرضی غایب مفقودالاثر حکم قطعی دادگاه است. مدیران دفاتر دادگاههایی که حکم قطعی وفات فرضی غایب مفقودالاثر از آن دادگاه صادر شده مکلفند یک نسخه از رأی صادره را طی | + | مدرک ثبت وفات فرضی غایب مفقودالاثر حکم قطعی دادگاه است. مدیران دفاتر دادگاههایی که حکم قطعی وفات فرضی غایب مفقودالاثر از آن دادگاه صادر شده مکلفند یک نسخه از رأی صادره را طی نامه رسمی به ثبت احوال محل ارسال دارند. |
= فصل پنجم - ازدواج و طلاق = | = فصل پنجم - ازدواج و طلاق = | ||
== ماده ۳۱ == | == ماده ۳۱ == | ||
− | دارندگان دفاتر رسمی ازدواج و طلاق مکلفند وقایع ازدواج و طلاق و رجوع را که در دفاتر مربوط ثبت میکنند در | + | دارندگان دفاتر رسمی ازدواج و طلاق مکلفند وقایع ازدواج و طلاق و رجوع را که در دفاتر مربوط ثبت میکنند در شناسنامهٔ زوجین نیز درج و امضا و مهر نمایند و حداکثر هر پانزده روز یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت میرسد روی نمونههای مربوط تهیه و به ثبت احوال محل تحویل و رسید دریافت دارند. ازدواج و طلاق و رجوع ایرانیان در خارج از کشور باید به وسیلهٔ کنسولگریهای مربوط در دفاتری که از طرف ثبت احوال تهیه میشود ثبت و حداکثر هر یک ماه یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت میرسد روی نمونههای مخصوص تهیه و از طریق وزارت امور خارجه به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده شود. |
== ماده ۳۲ == | == ماده ۳۲ == | ||
− | طلاق، رجوع و بذل مدت که در دفتر رسمی طلاق به ثبت نرسیده باشد با | + | طلاق، رجوع و بذل مدت که در دفتر رسمی طلاق به ثبت نرسیده باشد با ارایهٔ اقرارنامهٔ رسمی در اسناد ثبت احوال طرفین ثبت خواهد شد. ازدواجهایی که در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت نرسیده باشد در صورت وجود شرایط زیر در اسناد سجلی زن و شوهر ثبت خواهد شد. |
− | '''۱-''' | + | '''۱-''' ارائهٔ اقرارنامهٔ رسمی مبنی بر وجود رابطهٔ زوجیت بین متقاضیان ثبت واقعهٔ ازدواج |
'''۲-''' در موقع تنظیم اقرارنامه، سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هیجده سال تمام کمتر نباشد. | '''۲-''' در موقع تنظیم اقرارنامه، سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هیجده سال تمام کمتر نباشد. | ||
خط ۲۵۷: | خط ۲۷۳: | ||
== ماده ۳۳ == | == ماده ۳۳ == | ||
− | + | کلیهٔ وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت: | |
در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد. ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنای شناسنامه درج نخواهد شد. | در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد. ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنای شناسنامه درج نخواهد شد. | ||
خط ۲۶۶: | خط ۲۸۲: | ||
= فصل ششم - صدور شناسنامه = | = فصل ششم - صدور شناسنامه = | ||
== ماده ۳۵ == | == ماده ۳۵ == | ||
− | صدور شناسنامه و سایر خدمات سجلی در مقابل دریافت وجه انجام خواهد شد که | + | صدور شناسنامه و سایر خدمات سجلی در مقابل دریافت وجه انجام خواهد شد که نحوه اخذ وجوه و میزان و نوع این خدمات به موجب آییننامه اجرایی این قانون خواهد بود. |
== ماده ۳۶ == | == ماده ۳۶ == | ||
خط ۲۷۳: | خط ۲۸۹: | ||
'''۱-''' آرم جمهوری اسلامی ایران | '''۱-''' آرم جمهوری اسلامی ایران | ||
− | '''۲-''' محل مخصوص انگشتنگاری و | + | '''۲-''' محل مخصوص انگشتنگاری و شمارهٔ کلاسمان آن |
'''۳-''' محل الصاق عکس | '''۳-''' محل الصاق عکس | ||
− | '''۴-''' | + | '''۴-''' شمارهٔ شناسنامه |
− | '''۵-''' نام و نام خانوادگی و جنس | + | '''۵-''' نام و نام خانوادگی و جنس دارندهٔ آن |
'''۶-''' تاریخ تولد به ترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی و قمری | '''۶-''' تاریخ تولد به ترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی و قمری | ||
خط ۲۸۷: | خط ۳۰۳: | ||
'''۷-''' محل تولد به ترتیب شهرستان، بخش، دهستان (روستاشهر) | '''۷-''' محل تولد به ترتیب شهرستان، بخش، دهستان (روستاشهر) | ||
− | '''۸-''' نام و | + | '''۸-''' نام و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامهٔ ابوین |
'''۹-''' تاریخ تنظیم سند به ترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی | '''۹-''' تاریخ تنظیم سند به ترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی | ||
خط ۲۹۳: | خط ۳۰۹: | ||
'''۱۰-''' محل تنظیم سند به ترتیب حوزه، شهرستان، بخش، دهستان (روستاشهر) | '''۱۰-''' محل تنظیم سند به ترتیب حوزه، شهرستان، بخش، دهستان (روستاشهر) | ||
− | '''۱۱-''' نام و نام خانوادگی مأمور | + | '''۱۱-''' نام و نام خانوادگی مأمور تنظیمکنندهٔ سند و امضای مأمور صدور و مهر اداره |
− | '''۱۲-''' | + | '''۱۲-''' شمارهٔ مسلسل و سری مخصوص شناسنامه |
'''۱۳-''' محل مخصوص ثبت ازدواج، طلاق، وفات همسر، ولادت فرزندان و وفات صاحب شناسنامه | '''۱۳-''' محل مخصوص ثبت ازدواج، طلاق، وفات همسر، ولادت فرزندان و وفات صاحب شناسنامه | ||
خط ۳۰۳: | خط ۳۱۹: | ||
'''۱۵-''' محل مخصوص مهر انتخابات | '''۱۵-''' محل مخصوص مهر انتخابات | ||
− | '''تبصره ۱:''' شناسنامههای | + | '''تبصره ۱:''' شناسنامههای نمونهٔ جدید افرادی که به سن ۱۵ سال تمام میرسند باید ملصق به عکس همان سال و اثر انگشت و کلاسمان انگشت نگاری صاحب آن باشد. |
− | '''تبصره ۲:''' | + | '''تبصره ۲:''' شناسنامهٔ اولیه باید در سی سالگی تمام با عکس همان سال صاحب آن تجدید شود. صاحب شناسنامه پس از رسیدن به سن سی سال مکلف است ظرف مدت یک سال برای تجدید آن مراجعه نماید. |
− | '''تبصره ۳:''' صدور | + | '''تبصره ۳:''' صدور شناسنامهٔ مجدد و یا گواهی ولادت اتباع خارجه مطابق مقررات آییننامهٔ اجرایی این قانون خواهد بود. |
− | '''تبصره ۴:''' به استثنای سازمان ثبت احوال کشور، دفاتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق، نمایندگیهای دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، | + | '''تبصره ۴:''' به استثنای سازمان ثبت احوال کشور، دفاتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق، نمایندگیهای دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، ادارهٔ تشخیص هویت و پلیس بینالملل و ادارهٔ کل انتخابات، هیچ یک از ارگانها و نهادها و مؤسسات دولتی و بخش خصوصی حق نقش مهر و درج هیچ گونه مطلب و یا آثار دیگری بر روی شناسنامه را ندارند. متخلف از این امر تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت. |
== ماده ۳۷ == | == ماده ۳۷ == | ||
خط ۳۱۶: | خط ۳۳۲: | ||
= فصل هفتم - صدور کارت شناسایی = | = فصل هفتم - صدور کارت شناسایی = | ||
== ماده ۳۸ == | == ماده ۳۸ == | ||
− | در نقاطی که دولت مقتضی بداند و اعلام کند کسانی که سن آنان از ۱۵ سال به بالا است باید دارای کارت شناسایی بوده و همیشه آن را همراه داشته باشند. کارت شناسایی حاوی مشخصات و اثر انگشت و عکس و نشانی محل سکونت و گروههای اصلی خون خواهد بود. ترتیب صدور و ترتیب درج مشخصات | + | در نقاطی که دولت مقتضی بداند و اعلام کند کسانی که سن آنان از ۱۵ سال به بالا است باید دارای کارت شناسایی بوده و همیشه آن را همراه داشته باشند. کارت شناسایی حاوی مشخصات و اثر انگشت و عکس و نشانی محل سکونت و گروههای اصلی خون خواهد بود. ترتیب صدور و ترتیب درج مشخصات دارندهٔ کارت شناسایی و چگونگی تحصیل اطلاعات مربوط به سکونت و سایر اطلاعات از قبیل گروه خون و اشخاصی که برای صغار و مجانین کارت شناسایی اخذ نمایند در آییننامهٔ اجرایی تعیین خواهد شد. |
== ماده ۳۹ == | == ماده ۳۹ == | ||
− | و تبصرههای آن لغو | + | و تبصرههای آن لغو شدهاست. |
= فصل هشتم - نام خانوادگی = | = فصل هشتم - نام خانوادگی = | ||
== ماده ۴۰ == | == ماده ۴۰ == | ||
− | تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود. | + | تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود. |
− | '''تبصره:''' موارد تغییر نام خانوادگی مطابق | + | '''تبصره:''' موارد تغییر نام خانوادگی مطابق آییننامهٔ اجرایی این قانون میباشد. |
== ماده ۴۱ == | == ماده ۴۱ == | ||
− | حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت میرسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با | + | حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت میرسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با اجازهٔ دارنده حق تقدم و این حق پس از فوت به ورثهٔ قانونی انتقال مییابد. هر یک از وراث میتواند شخصی که نام خانوادگی او را اختیار کرده مورد اعتراض قرار داده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهد ولی وراث بالاتفاق میتوانند به دیگری اجازه دهند که نام خانوادگی آنها را اختیار نماید. |
− | '''تبصره:''' نام خانوادگی فرزند، همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگر چه | + | '''تبصره:''' نام خانوادگی فرزند، همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگر چه شناسنامهٔ فرزند در قلمروی ادارهٔ ثبت احوال دیگری صادر گردد. فرزندان کبیر میتوانند برای خود نام خانوادگی دیگری انتخاب نمایند. |
== ماده ۴۲ == | == ماده ۴۲ == | ||
− | زوجه میتواند با موافقت همسر خود تا زمانی که در قید زوجیت میباشد از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاده کند و در صورت طلاق | + | زوجه میتواند با موافقت همسر خود تا زمانی که در قید زوجیت میباشد از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاده کند و در صورت طلاق ادامهٔ استفاده از نام خانوادگی موکول به اجازهٔ همسر خواهد بود. |
= فصل نهم - تعویض شناسنامههای موجود و نقل آن به دفاتر ثبت کل وقایع = | = فصل نهم - تعویض شناسنامههای موجود و نقل آن به دفاتر ثبت کل وقایع = | ||
== ماده ۴۳ == | == ماده ۴۳ == | ||
− | سازمان ثبت احوال کشور مکلف است شناسنامههای موجود در دست مردم را به تدریج تعویض نماید و | + | سازمان ثبت احوال کشور مکلف است شناسنامههای موجود در دست مردم را به تدریج تعویض نماید و کلیهٔ افراد نیز مکلفند در مهلتهای معین که سازمان ثبت احوال کشور طی آگهی در وسایل ارتباط جمعی و به ترتیب گروه سنی تعیین خواهد نمود به مأموران ثبت احوال محل اقامت خود برای اعلام هویت و وقایع حیاتی خود و ارائهٔ مدارک و دریافت شناسنامهٔ نمونه جدید مراجعه نمایند. مرگهای ثبت نشدهٔ زوج و زوجه و فرزندان نیز ضمن این مراجعه باید اعلام شود. |
+ | |||
+ | '''تبصره:''' چنان چه در طول اجرای طرح، اشخاصی اعلام فقدان و یا درخواست تعویض شناسنامه نمایند که مشمول دورهٔ تجدید آن گروه نباشد برای آنان طبق مقررات گواهی موقت صادر خواهد شد. | ||
− | |||
== ماده ۴۴ == | == ماده ۴۴ == | ||
− | اشخاصی که در مهلت معین در آگهی منتشره، مأموران ثبت احوال را از داشتن | + | اشخاصی که در مهلت معین در آگهی منتشره، مأموران ثبت احوال را از داشتن شناسنامهٔ مکرر یا استفاده از شناسنامه غیر یا دریافت شناسنامه موهوم یا استفاده از شناسنامه ایرانی با داشتن تابعیت خارجی مطلع نمایند از تعقیب و مجازات معاف خواهند بود و الا پس از انقضای مهلتهای معینه، جرایم مزبور مستمر شناخته شده و مشمول مجازات مصرح در مواد ۴۸ و ۴۹ این قانون خواهند بود. هویت دارندگان شناسنامهٔ مکرر به انتخاب صاحبان و نمایندگان قانونی آنان تثبیت و هویت اشخاصی که از شناسنامهٔ غیر استفاده نمودهاند و همچنین مدارک ازدواج و طلاق و شناسنامه فرزندان مطابق شناسنامه قانونی که صادر میشود خواهد بود. |
− | '''تبصره:''' تعویض | + | '''تبصره:''' تعویض شناسنامهٔ همسر و فرزندان، ضمن گروه سنی همسری که در مهلت مقرر مراجعه میکند به عمل خواهد آمد و همچنین در موقع ثبت ولادت طفل، شناسنامهٔ پدر و مادر و افراد خانوار تعویض خواهد شد، اگر چه مهلت مراجعه معین و آگهی نشده باشد. |
== ماده ۴۵ == | == ماده ۴۵ == | ||
− | هرگاه «هویت و تابعیت» افراد مورد تردید واقع گردد و مدارک لازم جهت اثبات آن ارائه نشود مراتب برای اثبات «هویت» به مراجع انتظامی و برای اثبات «تابعیت» به شورای تأمین شهرستان ارجاع و در صورت تأیید، طبق مقررات اقدام خواهد شد. | + | هرگاه «هویت و تابعیت» افراد مورد تردید واقع گردد و مدارک لازم جهت اثبات آن ارائه نشود مراتب برای اثبات «هویت» به مراجع انتظامی و برای اثبات «تابعیت» به شورای تأمین شهرستان ارجاع و در صورت تأیید، طبق مقررات اقدام خواهد شد. |
− | '''تبصره:''' در جلسات شورای تأمین شهرستان که به منظور فوق تشکیل میگردد رئیس | + | '''تبصره:''' در جلسات شورای تأمین شهرستان که به منظور فوق تشکیل میگردد رئیس ادارهٔ ثبت احوال محل نیز با داشتن حق رای شرکت خواهد داشت. |
== ماده ۴۶ == | == ماده ۴۶ == | ||
− | سازمان ثبت احوال کشور، پایان مهلت تعویض | + | سازمان ثبت احوال کشور، پایان مهلت تعویض شناسنامهٔ هر دوره را از طریق وسایل ارتباط جمعی آگهی خواهد کرد و پس از پایان مهلت اعلامشده شناسنامه و گواهیهای صادرهٔ قبلی از درجهٔ اعتبار ساقط خواهد شد و منحصراً شناسنامههای جدید جمهوری اسلامی ایران سند رسمی هویت و تابعیت افراد خواهد بود. |
'''تبصره:''' افرادی که در مهلتهای مقرر مراجعه نکنند پس از تشخیص تخلف مراتب به دادگاه اعلام و طبق مقررات با آنان رفتار خواهد شد. | '''تبصره:''' افرادی که در مهلتهای مقرر مراجعه نکنند پس از تشخیص تخلف مراتب به دادگاه اعلام و طبق مقررات با آنان رفتار خواهد شد. | ||
خط ۳۶۱: | خط ۳۷۸: | ||
= فصل یازدهم - مقررات کیفری = | = فصل یازدهم - مقررات کیفری = | ||
== ماده ۴۸ == | == ماده ۴۸ == | ||
− | اشخاصی که از وظایف مذکور در مواد ۱۶ و ۱۹ و ۲۴ و ۲۶ و ۳۵ و | + | اشخاصی که از وظایف مذکور در مواد ۱۶ و ۱۹ و ۲۴ و ۲۶ و ۳۵ و تبصرهٔ مادهٔ ۲۶ و تبصرهٔ یک مادهٔ ۳۶ و مواد ۳۸ و ۴۳ خودداری کنند یا با در دست داشتن شناسنامه اقدام به اخذ المثنی نمایند مورد تعقیب قرار گرفته و علاوه بر الزام به انجام تکالیف مقرر به پرداخت دویست و یک تا پنج هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد. |
+ | |||
ولی هر گاه مأموران و مسئولینی که به موجب این قانون وظایفی بر عهده دارند در اجرای آن تأخیر یا تعلل نمایند در دادگاههای اداری یا انتظامی طبق ضوابط مربوط تحت تعقیب قرار خواهند گرفت. | ولی هر گاه مأموران و مسئولینی که به موجب این قانون وظایفی بر عهده دارند در اجرای آن تأخیر یا تعلل نمایند در دادگاههای اداری یا انتظامی طبق ضوابط مربوط تحت تعقیب قرار خواهند گرفت. | ||
خط ۳۶۹: | خط ۳۸۷: | ||
'''الف-''' اشخاصی که در اعلام ولادت یا وفات یا هویت بر خلاف واقع اظهاری نمایند. | '''الف-''' اشخاصی که در اعلام ولادت یا وفات یا هویت بر خلاف واقع اظهاری نمایند. | ||
− | '''ب-''' اشخاصی که عالماً عامداً پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام از | + | '''ب-''' اشخاصی که عالماً عامداً پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام از شناسنامهٔ مکرر استفاده و یا به دریافت شناسنامهٔ مکرر برای خود یا مولیعلیه یا به دریافت شناسنامهٔ موهوم مبادرت کنند و یا از شناسنامهٔ دیگری خواه صاحب آن زنده یا مرده باشد به نام هویت خود استفاده نمایند. |
'''ج-''' ماما یا پزشکی که در مورد ولادت و وفات، گواهی خلاف واقع صادر کند. | '''ج-''' ماما یا پزشکی که در مورد ولادت و وفات، گواهی خلاف واقع صادر کند. | ||
خط ۳۸۷: | خط ۴۰۵: | ||
== ماده ۵۳ == | == ماده ۵۳ == | ||
− | آییننامههای اجرایی این قانون و نمونههای اوراق و اسناد مربوط به | + | آییننامههای اجرایی این قانون و نمونههای اوراق و اسناد مربوط به وسیلهٔ وزارت کشور و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. |
== ماده ۵۴ == | == ماده ۵۴ == | ||
خط ۳۹۴: | خط ۴۱۲: | ||
== ماده ۵۵ == | == ماده ۵۵ == | ||
وزارت کشور، وزارت امور خارجه و وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون هستند. | وزارت کشور، وزارت امور خارجه و وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون هستند. | ||
+ | |||
+ | قانون فوق مشتمل بر پنجاه و پنج ماده و بیست و هشت تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز پنجشنبه ۱۰ تیر ماه ۲۵۳۵ در جلسهفوقالعاده روز چهارشنبه شانزدهم تیر ماه دو هزار و پانصد و سی و پنج شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید. | ||
+ | |||
+ | رییس مجلس سنا - '''جعفر شریفامامی''' | ||
+ | |||
+ | [[رده:مجلس شورای ملی قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم - ۱۷ شهریور ۱۳۵۴ تا ۲۱ بهمن ۲۵۳۷ شاهنشاهی]] |
نسخهٔ کنونی تا ۴ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۹:۲۰
قوانین انقلاب شاه و مردم | تصمیمهای مجلس | تصمیمهای مجلس شورای ملی درباره آموزش و آموزش عالی |
قانون ثبت احوال - مصوب ۱۶ تیر ۲۵۳۵ شاهنشاهی مجلس شورای ملی
فصل اول - کلیات
ماده ۱
وظایف سازمان ثبت احوال کشور به قرار ذیل است:
الف- ثبت ولادت و صدور شناسنامه
ب- ثبت واقعه وفات و صدور گواهی وفات
ج- تعویض شناسنامههای موجود در دست مردم
د- ثبت ازدواج و طلاق و نقل تحولات
هـ- صدور گواهی ولادت برأی اتباع خارجه
و- تنظیم دفاتر ثبت کل وقایع و نام خانوادگی
ز- جمعآوری و تهیه آمار انسانی سراسر کشور و انتشار آن
ح- وظایف مقرر دیگری که طبق قانون به عهدهٔ سازمان گذاشته شدهاست.
ماده ۲
برای مطالعه و پیشنهاد روشهای فنی و اظهار نظر دربارهٔ اصلاح یا تغییر فرمها و نمونههای سجلی و آماری و نحوهٔ جمعآوری و انتشار آنها و تهیهٔ دستورالعملها و روشهای فنی سجلی و طرز جمعآوری اوراق باطله و تنظیم و نگهداری و حفاظت اسناد و مدارک سجلی در مرکز سازمان ثبت احوال کشور شورأیی به نام شورأی عالی ثبت احوال تشکیل میشود.
اعضای شورأی عالی ثبت احوال عبارت خواهند بود از رئیس سازمان ثبت احوال کشور یا قائممقام او و یک نفر از استادان دانشکده حقوق به انتخاب رئیس دانشگاه تهران و یک نفر از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری و یک نفر از کارمندان مطلع ثبت احوال به انتخاب رئیس سازمان ثبت احوال و نمایندهٔ مرکز آمار ایران، ریاست شورا با معاون وزارت کشور و رئیس سازمان ثبت احوال کشور یا قائممقام او میباشد و رأی اکثریت لازمالاجرا خواهد بود.
تبصره: نحوهٔ جمعآوری و انتشار آمار انسانی و تهیهٔ نمونههای مربوط به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور پس از جلب نظر مرکز آمار ایران و تصویب شورأی عالی ثبت احوال تعیین خواهد شد.
ماده ۳
در مقر هر ادارهٔ ثبت احوال هیأتی به نام هیأت حل اختلاف مرکب از رئیس ادارهٔ ثبت احوال و مسئول بایگانی یا معاونین و یا نمایندگان آنان و یکی از کارمندان مطلع ادارهٔ مزبور به انتخاب رئیس اداره ثبت احوال استان تشکیل میشود. وظایف هیأت حل اختلاف به قرار زیر است:
۱- تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات بعد از امضای سند و قبل از تسلیم برگه یا شناسنامه یا وفات و تکمیل سند از نظر مشخصاتی که ((نامعلوم)) بودهاست مندرج در ماده ۲۹ این قانون.
۲- رفع اشتباهات ناشی از تحریر ضمن ثبت وقایع یا نقل مندرجات اسناد و اعلامیهها و مدارک به دفاتر ثبت کل وقایع و سایر دفاتر.
۳- ابطال اسناد و شناسنامههایی که بیگانگان مورد استفاده قرار دادهاند و طبق ماده ۴۴ اعلام میشود.
۴- ابطال اسناد مکرر و یا موهوم و تصحیح اشتباه در ثبت جنس صاحب سند و تغییر نامهای ممنوع.
۵- حذف کلمات زاید، غیرضروری و یا ناشی از اشتباه در اسناد سجلی اشخاص.
ترتیب تقاضا و گردش کار دفاتر هیأتها و نحوهٔ رسیدگی و ابلاغ تصمیمات در آییننامهٔ اجرأیی این قانون تعیین خواهد شد.
تبصره: تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات اگر قبل از امضا باشد با توضیح مراتب در حاشیهٔ سند به عمل میآید و امضاکنندگان سند ذیل توضیح را امضا خواهند نمود.
ماده ۴
رسیدگی به شکایات اشخاص ذینفع از تصمیمات هیأت حل اختلاف و همچنین رسیدگی به سایر دعاوی راجع به اسناد ثبت احوال با دادگاه شهرستان یا دادگاه بخش مستقل محل اقامت خواهان به عمل میآید و رأی دادگاه فقط پژوهشپذیر است. مهلت شکایت از تصمیم هیأت حل اختلاف ده روز از تاریخ ابلاغ است.
تبصره: هر گاه سند ثبت احوال در ایران تنظیم شده و ذینفع مقیم خارج از کشور باشد رسیدگی با دادگاه محل صدور سند و اگر محل تنظیم سند و اقامت خواهان هر دو در خارج از کشور باشد با دادگاه شهرستان تهران خواهد بود.
ماده ۵
سازمان ثبت احوال کشور در اجرأی وظایفی که بر عهده دارد میتواند از وجود کارکنان سازمانهای دولتی و ارگانها و نهادهای انقلاب اسلامی موجود در محل استفاده نمایند.
تبصره ۱: مأموران دولت و کارکنان بیمارستانها و گورستانها مکلفند با سازمان ثبت احوال کشور در اجرأی وظایف قانونی همکاری نمایند.
تبصره ۲: نحوهٔ استفاده از خدمات افراد و سازمانها و ارگانها و نهادها به موجب آییننامهٔ اجرأیی این قانون خواهد بود.
ماده ۶
نماینده یا مأمور ثبت احوال کسی است که از طرف سازمان ثبت احوال کشور و یا ادارات تابعه برأی ثبت وقایع یا دریافت اعلامات منصوب شده باشد.
تبصره ۱: اعلامکننده کسی است که مکلف به اعلام واقعه میباشد و میتواند به شخص دیگر رسماً وکالت دهد تا از طرف او واقعه را اعلام نماید.
تبصره ۲: گواه از لحاظ این قانون کسی است که صحت اظهارات اعلامکننده را گواهی میکند.
ماده ۷
سن گواه و اعلامکننده نباید کمتر از ۱۸ سال تمام باشد.
پدر و مادری که قبل از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام ازدواج کردهاند میتوانند ولادت یا وفات فرزند خود را اعلام نمایند.
ماده ۸
دفتر ثبت کل وقایع و وفات و شناسنامه و گواهی ولادت و اعلامیهها و اطلاعیهها و دفاتر ثبت کل وقایع و نام خانوادگی از اسناد رسمی است و تا زمانی که به موجب تصمیم هیأت حل اختلاف یا رأی دادگاه بر حسب مورد تصحیح یا باطل نشده به قوت خود باقی میباشد.
ماده ۹
رونوشت یا فتوکپی شناسنامه یا گواهی ولادت مراجعین به ادارات و مؤسسات دولتی و شهرداری و بخش خصوصی که برای انجام مراجعات آنان ضرورت دارد مستقیماً توسط آن مراجع تهیه خواهد شد.
فصل دوم - اسناد و دفاتر ثبت احوال
ماده ۱۰
وقایع حیاتی هر فرد (ولادت، ازدواج، طلاق، رجوع و بذل مدت، وفات) در دفاتری به شرح زیر به ثبت میرسد الف- دفتر ثبت کل وقایع: که در آن بدواً ولادت هر فرد ثبت و وقایع مربوط به ازدواج، طلاق، رجوع و بذل مدت و وفات همسر، ولادت و وفات اولاد و وفات صاحب سند از روی مندرجات اعلامیهها و مدارک در آن ثبت میگردد.
ب- دفتر ثبت وفات: که در آن واقعهٔ مربوط به وفات هر فرد به ثبت میرسد.
تبصره ۱: صفحات دفتر ثبت کل وقایع باید شمارهگذاری شود و با تعیین تعداد کل صفحات، نخکشی و سرب و منگنه شده به امضای دادستان شهرستان یا نمایندهٔ او برسد.
تبصره ۲: دفتر ثبت کل وقایع هر سال پس از انقضای مدت صد و بیست سال، از جریان خارج و به بایگانی راکد منتقل میشود.
تبصره ۳: هر گاه اسناد یا دفاتر از بین برود در صورت وجود سابقه از روی سوابق و در صورت نبودن سابقه با دعوت صاحبان اسناد به وسیلهٔ آگهی طبق مدارک موجود در دست آنان پس از رسیدگی دفاتر یا اسناد معدوم تجدید میگردد.
ماده ۱۱
دفتر ثبت کل وقایع یا وفات پس از ثبت باید به امضای اعلامکننده و گواهان و مأمور یا نمایندهٔ ثبت احوال برسد و مهر شود و در صورت وجود گواهی ماما یا پزشک نیازی به گواهان نخواهد بود. پس از تکمیل و امضای اسناد مزبور، تصحیح یا تغییر مندرجات آن منحصراً به موجب مقررات این قانون خواهد بود.
فصل سوم - ثبت ولادت
ماده ۱۲
ولادت هر طفل در ایران اعم از این که پدر و مادر طفل ایرانی یا خارجی باشند باید به نماینده یا مأمور ثبت احوال اعلام شود و ولادت اطفال ایرانیان مقیم خارج از کشور به مأمور کنسولی ایران در محل اقامت و اگر نباشد به نزدیکترین مأمور کنسولی و یا به سازمان ثبت احوال کشور اعلام شود.
ماده ۱۳
ولادت واقع در ایران به وسیلهٔ نماینده یا مأمور ثبت احوال و ولادت واقع در خارج از کشور به وسیلهٔ مأموران کنسولی ایران در دفتر ثبت کل وقایع به ثبت میرسد. در این دفتر اطلاعات زیر قید میشود:
۱- ساعت، روز، ماه، سال و محل ولادت، استان، شهرستان، بخش، دهستان (روستا شهر) و تاریخ ثبت آن
۲- نام و نام خانوادگی صاحب سند و جنس
۳- نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه یا شمارهٔ پروانه اقامت و یا گذرنامه و محل صدور شناسنامه یا پروانهٔ اقامت و یا گذرنامه و محل اقامت پدر و مادر
۴- نام و نام خانوادگی و محل اقامت و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و نسبت اعلامکننده در صورتی که غیر از پدر و مادر صاحب سند باشد.
۵- نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت گواهان.
۶- نام و نام خانوادگی و امضای نماینده یا مأمور و مهر ثبت احوال
۷- شماره و سری برگ مخصوص دفتر ثبت کل وقایع
۸- محل مخصوص ثبت و شمارهٔ کلاسمان آثار انگشتان صاحب سند
۹- محل مخصوص ثبت خلاصهٔ اطلاعات راجع به ازدواج، طلاق و یا وفات همسر
۱۰- محل مخصوص ثبت شماره مسلسل و سری شناسنامههای صادره
۱۱- محل مخصوص ثبت خلاصهٔ اطلاعات راجع به اولاد
۱۲- محل مخصوص ثبت وفات
۱۳- محل توضیحات
تبصره: پس از ثبت ولادت اگر طفل ایرانی باشد، شناسنامه صادر و تسلیم میگردد و اعلامیه برای ثبت واقعه در دفتر ثبت کل وقایع صفحه مخصوص پدر و مادر به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه آنان فرستاده میشود و در صورتی که طفل خارجی باشد گواهی ولادت صادر و تسلیم میگردد.
ماده ۱۴
برای هر فرد شماره شناسنامه که مخصوص به او خواهد بود تعیین میگردد و شمارهٔ شناسنامه هر شخص در کلیهٔ مدارک مربوط به ثبت احوال او باید قید گردد.
ماده ۱۵
ثبت ولادت باید مستند به تصدیق پزشک یا مامای رسمی یا مؤسسهای که طفل در آن جا متولد گردیدهاست باشد، در غیر این صورت واقعه به تصدیق دو نفر گواه ثبت میشود.
تبصره: مهلت اعلام ولادت پانزده روز از تاریخ ولادت طفل است. روز ولادت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمیآید و در صورتی که ولادت در اثنای سفر زمینی یا هوایی یا دریایی رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد محسوب میشود.
ماده ۱۶
اعلام و امضای دفتر ثبت کل وقایع به ترتیب به عهدهٔ اشخاص زیر خواهد بود:
۱- پدر یا جد پدری
۲- مادر در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد.
۳- ملغی شدهاست.
۴- وصی یا قیم یا امین
۵- اشخاصی که قانوناً عهدهدار نگهداری طفل میباشند.
۶- متصدی یا نمایندهٔ مؤسسهای که طفل به آن جا سپرده شدهاست.
۷- صاحب واقعه که سن او از ۱۸ سال تمام به بالا باشد.
تبصره: در صورتی که ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد اعلام ولادت و امضای اسناد متفقاً به عهدهٔ پدر و مادر خواهد بود و هر گاه اتفاق پدر و مادر در اعلام ولادت میسر نباشد سند طفل با اعلام یکی از ابوین که مراجعه میکند با قید نام کوچک طرف غایب تنظیم خواهد شد. اگر مادر، اعلامکننده باشد نام خانوادگی مادر به طفل داده میشود.
ماده ۱۷
هر گاه ابوین طفل معلوم نباشند سند با نام خانوادگی آزاد و نامهای فرضی در محل اسامی ابوین تنظیم میگردد. تصحیح اسامی فرضی یا تکمیل مشخصات ناقص به موجب اقرارنامهٔ موضوع مادهٔ ۱۲۷۳ قانون مدنی یا حکم دادگاه یا مدارک حصر وراثت به عمل خواهد آمد و نام خانوادگی طبق احکام مربوط به نام خانوادگی اصلاح خواهد شد. موضوع فرضی بودن اسامی پدر و مادر در شناسنامه منعکس نخواهد شد.
ماده ۱۸
نماینده یا مأمور ثبت احوال ولادت طفلِ فاقد ولی را ثبت و مراتب را برای اقدام قانونی به دادستان اطلاع خواهد داد.
تبصره: در صورتی که طفل در مکانی متولد شود که خروج از آن ممنوع یا محتاج به اجازهٔ مخصوص باشد نظیر ندامتگاه، کانون اصلاح و تربیت و غیره، متصدیان این سازمانها مکلف به اطلاع واقعه و ایجاد تسهیلات لازم برای انجام وظایف صاحب واقعه میباشند.
ماده ۱۹
ماما یا پزشکی که در حین ولادت حضور و در زایمان دخالت داشته مکلف به صدور گواهی ولادت و ارسال یک نسخهٔ آن به ثبت احوال محل در مهلت اعلام میباشد.
ماده ۲۰
انتخاب نام با اعلامکنندهاست. برای نامگذاری یک نام ساده یا مرکب (حسین، محمد مهدی و مانند آن) که عرفاً یک نام محسوب میشود انتخاب خواهد شد.
تبصره ۱: انتخاب نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی میگردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است.
تبصره ۲: تشخیص نامهای ممنوع با شورای عالی ثبت احوال میباشد و این شورا نمونههای آن را تعیین و به سازمان اعلام میکند.
تبصره ۳: انتخاب نام در مورد اقلیتهای دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است.
تبصره ۴: در اسناد سجلی اقلیتهای دینی شناخته شده در قانون اساسی کشور نوع دین آنان قید میشود.
تبصره ۵: ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلایل شرعی ثابت گردد الزامی است مگر کسانی که خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود.
تبصره ۶: مراتب تشرف پیروان ادیان دیگر به دین مبین اسلام همراه با تغییرات مربوط به نام و نام خانوادگی آنان در اسناد سجلی ثبت میشود.
ماده ۲۱
هر گاه از وضع حمل، بیش از یک طفل متولد شود برای هر یک سند ولادت جداگانه به ترتیب تولد با ذکر ساعت ولادت تنظیم خواهد شد.
فصل چهارم - ثبت وفات
ماده ۲۲
وفات هر کس اعم از ایرانی یا خارجی و همچنین ولادت طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از ولادت بمیرد باید به مأمور یا نمایندهٔ ثبت احوال اعلام شود. وفات ایرانیان در خارج از کشور به مأموران کنسولی محل اقامت یا به نزدیکترین مأموران کنسولی ایران یا به سازمان ثبت احوال کشور اعلام میشود. وفات ایرانیان و خارجیان ساکن کشور را مأموران و نمایندگان ثبت احوال و وفات ایرانیان خارج از کشور را بر حسب محل اعلام مأموران کنسولی ایران یا مأموران و یا نمایندگان ثبت احوال ثبت میکنند. وفات باید در سند ثبت وفات و همچنین در دفتر ثبت کل وقایع در صفحات مربوط به درگذشته و پدر و مادر او و شناسنامهٔ متوفی ثبت و امضا و مهر گردد. وفات خارجیان پس از ثبت به شهربانی محل اعلام میشود و یک نسخه گواهی به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده خواهد شد که به وزارت امور خارجه ارسال گردد.
تبصره: گواهی وفات به هر شخصی که درخواست کند تسلیم میگردد.
ماده ۲۳
در سند ثبت وفات باید اطلاعات زیر قید گردد:
۱- محل، روز، ماه و سال وفات و تاریخ ثبت
۲- نام و نام خانوادگی و جنس و تاریخ تولد و شغل و شمارهٔ شناسنامه و برگ ولادت یا پروانه اقامت و تاریخ و محل صدور شناسنامه یا پروانه اقامت در گذشته
۳- علت وفات در صورتی که مشخص باشد.
۴- نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه پدر و مادر درگذشته
۵- نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت و سمت اعلامکننده
۶- نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت و شغل گواهان
۷- نام و نام خانوادگی و امضای نماینده یا مأمور ثبت احوال و اثر مهر
۸- شماره و سری برگ مخصوص ثبت وفات
۹- محل توضیحات
ماده ۲۴
واقعهٔ وفات باید طبق تصدیق پزشک و در صورت نبودن پزشک با حضور دو نفر گواه ثبت گردد. در مورد طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از تولد بمیرد در صورت وجود پزشک در محل، تصدیق پزشک ضروری است و در صورت نبودن پزشک گواهی دو نفر کافی است. پزشکی که وقوع مرگ به او اطلاع داده میشود در هر مورد مکلف به معاینهٔ جسد و صدور تصدیق یا اظهار نظر میباشد و در صورت امکان تشخیص علت مرگ باید تصدیق شود و به هر حال یک نسخه از تصدیق یا اظهار نظر خود را باید به ثبت احوال محل در مهلت مقرر ارسال نمایند.
ماده ۲۵
مهلت اعلام وفات ده روز از تاریخ وقوع یا وقوف بر آن است. روز وفات و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمیآید و در صورتی که مرگ در اثنای سفر رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد احتساب خواهد شد.
تبصره: ترتیب ثبت وقایع ولادت و وفاتی که پس از انقضای مهلت مقرر اعلام شود در آییننامهٔ اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.
ماده ۲۶
اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ به ترتیب به عهدهٔ یکی از اشخاص زیر است:
۱- نزدیکترین خویشاوند متوفی که در موقع وفات حاضر بودهاست.
۲- متصدی یا صاحب مکانی که وفات در آن رخ دادهاست یا نماینده او
۳- هر شخصی که در موقع وفات حاضر بودهاست.
۴- مأموران انتظامی یا کدخدا
تبصره: متصدیان گورستان یا دفن مکلف به اطلاع وفات به ثبت احوال هستند.
ماده ۲۷
در صورتی که وفات یا ولادت طی نامهٔ رسمی از طرف مأموران انتظامی یا قضایی و یا سایر مقامات اعلام شود شماره و تاریخ اعلامنامه در سند درج و به منزلهٔ امضای سند خواهد بود.
ماده ۲۸
در موارد زیر اعلام وفات به عهده مقامات زیر است:
۱- در صورتی که مرگ در اثر بروز سوانح از قبیل زلزله، سیل، طوفان و آتش سوزی واقع شود مقامات انتظامی یا گروههای امدادی حاضر در محل مکلفند واقعهٔ مرگ را ضمن ارسال صورت حاوی نام و نام خانوادگی و حتیالمقدور شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه و سن متوفی اعلام نمایند.
۲- مرگ نظامیانی که در زمان صلح در سربازخانه و یا ضمن مانورهای نظامی یا در زمان جنگ واقع میشود به وسیلهٔ فرماندهٔ قسمت با تعیین نام و نام خانوادگی و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامه اعلام میگردد.
ماده ۲۹
در مواردی که مشخصات متوفی معلوم نشود یا به بعضی از اطلاعاتی که باید در سند قید شود دسترسی نباشد در سند ثبت وفات به جای مشخصات عبارت (نامعلوم) نوشته میشود. تکمیل مشخصات نامعلوم با هیأت حل اختلاف خواهد بود.
ماده ۳۰
مدرک ثبت وفات فرضی غایب مفقودالاثر حکم قطعی دادگاه است. مدیران دفاتر دادگاههایی که حکم قطعی وفات فرضی غایب مفقودالاثر از آن دادگاه صادر شده مکلفند یک نسخه از رأی صادره را طی نامه رسمی به ثبت احوال محل ارسال دارند.
فصل پنجم - ازدواج و طلاق
ماده ۳۱
دارندگان دفاتر رسمی ازدواج و طلاق مکلفند وقایع ازدواج و طلاق و رجوع را که در دفاتر مربوط ثبت میکنند در شناسنامهٔ زوجین نیز درج و امضا و مهر نمایند و حداکثر هر پانزده روز یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت میرسد روی نمونههای مربوط تهیه و به ثبت احوال محل تحویل و رسید دریافت دارند. ازدواج و طلاق و رجوع ایرانیان در خارج از کشور باید به وسیلهٔ کنسولگریهای مربوط در دفاتری که از طرف ثبت احوال تهیه میشود ثبت و حداکثر هر یک ماه یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت میرسد روی نمونههای مخصوص تهیه و از طریق وزارت امور خارجه به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده شود.
ماده ۳۲
طلاق، رجوع و بذل مدت که در دفتر رسمی طلاق به ثبت نرسیده باشد با ارایهٔ اقرارنامهٔ رسمی در اسناد ثبت احوال طرفین ثبت خواهد شد. ازدواجهایی که در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت نرسیده باشد در صورت وجود شرایط زیر در اسناد سجلی زن و شوهر ثبت خواهد شد.
۱- ارائهٔ اقرارنامهٔ رسمی مبنی بر وجود رابطهٔ زوجیت بین متقاضیان ثبت واقعهٔ ازدواج
۲- در موقع تنظیم اقرارنامه، سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هیجده سال تمام کمتر نباشد.
۳- گواهی ادارات ثبت احوال محل صدور شناسنامههای زوجین به این که در تاریخ اعلام واقعه طرفین در قید ازدواج دیگری نمیباشند.
تبصره: نمایندگان ثبت احوال مکلفند پس از ثبت واقعه رونوشت اقرارنامه را به دادسرای محل ارسال نمایند.
ماده ۳۳
کلیهٔ وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت:
در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد. ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنای شناسنامه درج نخواهد شد.
ماده ۳۴
افشای اطلاعات مذکور در دفاتر ثبت کل وقایع و اسناد سجلی جز برای صاحب سند و مقامات قضایی و دولتی ذیصلاح ممنوع است.
فصل ششم - صدور شناسنامه
ماده ۳۵
صدور شناسنامه و سایر خدمات سجلی در مقابل دریافت وجه انجام خواهد شد که نحوه اخذ وجوه و میزان و نوع این خدمات به موجب آییننامه اجرایی این قانون خواهد بود.
ماده ۳۶
شناسنامه از روی دفاتر ثبت کل وقایع صادر و دارای مشخصات و اطلاعات زیر میباشد:
۱- آرم جمهوری اسلامی ایران
۲- محل مخصوص انگشتنگاری و شمارهٔ کلاسمان آن
۳- محل الصاق عکس
۴- شمارهٔ شناسنامه
۵- نام و نام خانوادگی و جنس دارندهٔ آن
۶- تاریخ تولد به ترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی و قمری
- تبصره: ذکر تاریخ هجری قمری از هنگام اجرای طرح تعویض شناسنامه برای نوزادان الزامی است.
۷- محل تولد به ترتیب شهرستان، بخش، دهستان (روستاشهر)
۸- نام و شمارهٔ شناسنامه و محل صدور شناسنامهٔ ابوین
۹- تاریخ تنظیم سند به ترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی
۱۰- محل تنظیم سند به ترتیب حوزه، شهرستان، بخش، دهستان (روستاشهر)
۱۱- نام و نام خانوادگی مأمور تنظیمکنندهٔ سند و امضای مأمور صدور و مهر اداره
۱۲- شمارهٔ مسلسل و سری مخصوص شناسنامه
۱۳- محل مخصوص ثبت ازدواج، طلاق، وفات همسر، ولادت فرزندان و وفات صاحب شناسنامه
۱۴- محل توضیحات
۱۵- محل مخصوص مهر انتخابات
تبصره ۱: شناسنامههای نمونهٔ جدید افرادی که به سن ۱۵ سال تمام میرسند باید ملصق به عکس همان سال و اثر انگشت و کلاسمان انگشت نگاری صاحب آن باشد.
تبصره ۲: شناسنامهٔ اولیه باید در سی سالگی تمام با عکس همان سال صاحب آن تجدید شود. صاحب شناسنامه پس از رسیدن به سن سی سال مکلف است ظرف مدت یک سال برای تجدید آن مراجعه نماید.
تبصره ۳: صدور شناسنامهٔ مجدد و یا گواهی ولادت اتباع خارجه مطابق مقررات آییننامهٔ اجرایی این قانون خواهد بود.
تبصره ۴: به استثنای سازمان ثبت احوال کشور، دفاتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق، نمایندگیهای دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، ادارهٔ تشخیص هویت و پلیس بینالملل و ادارهٔ کل انتخابات، هیچ یک از ارگانها و نهادها و مؤسسات دولتی و بخش خصوصی حق نقش مهر و درج هیچ گونه مطلب و یا آثار دیگری بر روی شناسنامه را ندارند. متخلف از این امر تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
ماده ۳۷
سازمان ثبت احوال کشور مکلف است به مجرد وصول اعلام ترک تابعیت و یا اخراج از تابعیت اشخاص از طرف وزارت امور خارجه ترک تابعیت و یا اخراج تابعیت را در دفاتر و اسناد مربوط منعکس و شناسنامه را معدوم نماید.
فصل هفتم - صدور کارت شناسایی
ماده ۳۸
در نقاطی که دولت مقتضی بداند و اعلام کند کسانی که سن آنان از ۱۵ سال به بالا است باید دارای کارت شناسایی بوده و همیشه آن را همراه داشته باشند. کارت شناسایی حاوی مشخصات و اثر انگشت و عکس و نشانی محل سکونت و گروههای اصلی خون خواهد بود. ترتیب صدور و ترتیب درج مشخصات دارندهٔ کارت شناسایی و چگونگی تحصیل اطلاعات مربوط به سکونت و سایر اطلاعات از قبیل گروه خون و اشخاصی که برای صغار و مجانین کارت شناسایی اخذ نمایند در آییننامهٔ اجرایی تعیین خواهد شد.
ماده ۳۹
و تبصرههای آن لغو شدهاست.
فصل هشتم - نام خانوادگی
ماده ۴۰
تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود.
تبصره: موارد تغییر نام خانوادگی مطابق آییننامهٔ اجرایی این قانون میباشد.
ماده ۴۱
حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت میرسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با اجازهٔ دارنده حق تقدم و این حق پس از فوت به ورثهٔ قانونی انتقال مییابد. هر یک از وراث میتواند شخصی که نام خانوادگی او را اختیار کرده مورد اعتراض قرار داده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهد ولی وراث بالاتفاق میتوانند به دیگری اجازه دهند که نام خانوادگی آنها را اختیار نماید.
تبصره: نام خانوادگی فرزند، همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگر چه شناسنامهٔ فرزند در قلمروی ادارهٔ ثبت احوال دیگری صادر گردد. فرزندان کبیر میتوانند برای خود نام خانوادگی دیگری انتخاب نمایند.
ماده ۴۲
زوجه میتواند با موافقت همسر خود تا زمانی که در قید زوجیت میباشد از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاده کند و در صورت طلاق ادامهٔ استفاده از نام خانوادگی موکول به اجازهٔ همسر خواهد بود.
فصل نهم - تعویض شناسنامههای موجود و نقل آن به دفاتر ثبت کل وقایع
ماده ۴۳
سازمان ثبت احوال کشور مکلف است شناسنامههای موجود در دست مردم را به تدریج تعویض نماید و کلیهٔ افراد نیز مکلفند در مهلتهای معین که سازمان ثبت احوال کشور طی آگهی در وسایل ارتباط جمعی و به ترتیب گروه سنی تعیین خواهد نمود به مأموران ثبت احوال محل اقامت خود برای اعلام هویت و وقایع حیاتی خود و ارائهٔ مدارک و دریافت شناسنامهٔ نمونه جدید مراجعه نمایند. مرگهای ثبت نشدهٔ زوج و زوجه و فرزندان نیز ضمن این مراجعه باید اعلام شود.
تبصره: چنان چه در طول اجرای طرح، اشخاصی اعلام فقدان و یا درخواست تعویض شناسنامه نمایند که مشمول دورهٔ تجدید آن گروه نباشد برای آنان طبق مقررات گواهی موقت صادر خواهد شد.
ماده ۴۴
اشخاصی که در مهلت معین در آگهی منتشره، مأموران ثبت احوال را از داشتن شناسنامهٔ مکرر یا استفاده از شناسنامه غیر یا دریافت شناسنامه موهوم یا استفاده از شناسنامه ایرانی با داشتن تابعیت خارجی مطلع نمایند از تعقیب و مجازات معاف خواهند بود و الا پس از انقضای مهلتهای معینه، جرایم مزبور مستمر شناخته شده و مشمول مجازات مصرح در مواد ۴۸ و ۴۹ این قانون خواهند بود. هویت دارندگان شناسنامهٔ مکرر به انتخاب صاحبان و نمایندگان قانونی آنان تثبیت و هویت اشخاصی که از شناسنامهٔ غیر استفاده نمودهاند و همچنین مدارک ازدواج و طلاق و شناسنامه فرزندان مطابق شناسنامه قانونی که صادر میشود خواهد بود.
تبصره: تعویض شناسنامهٔ همسر و فرزندان، ضمن گروه سنی همسری که در مهلت مقرر مراجعه میکند به عمل خواهد آمد و همچنین در موقع ثبت ولادت طفل، شناسنامهٔ پدر و مادر و افراد خانوار تعویض خواهد شد، اگر چه مهلت مراجعه معین و آگهی نشده باشد.
ماده ۴۵
هرگاه «هویت و تابعیت» افراد مورد تردید واقع گردد و مدارک لازم جهت اثبات آن ارائه نشود مراتب برای اثبات «هویت» به مراجع انتظامی و برای اثبات «تابعیت» به شورای تأمین شهرستان ارجاع و در صورت تأیید، طبق مقررات اقدام خواهد شد.
تبصره: در جلسات شورای تأمین شهرستان که به منظور فوق تشکیل میگردد رئیس ادارهٔ ثبت احوال محل نیز با داشتن حق رای شرکت خواهد داشت.
ماده ۴۶
سازمان ثبت احوال کشور، پایان مهلت تعویض شناسنامهٔ هر دوره را از طریق وسایل ارتباط جمعی آگهی خواهد کرد و پس از پایان مهلت اعلامشده شناسنامه و گواهیهای صادرهٔ قبلی از درجهٔ اعتبار ساقط خواهد شد و منحصراً شناسنامههای جدید جمهوری اسلامی ایران سند رسمی هویت و تابعیت افراد خواهد بود.
تبصره: افرادی که در مهلتهای مقرر مراجعه نکنند پس از تشخیص تخلف مراتب به دادگاه اعلام و طبق مقررات با آنان رفتار خواهد شد.
فصل دهم - تهیه مقدمات اجرای قانون
ماده ۴۷
وزارت کشور مکلف است در مدت یک سال از تاریخ تصویب این قانون مقدمات اجرای آن را از حیث تهیه وسایل کار و تجهیزات و تامین کارکنان لازم و آموزش آنان فراهم نماید. دولت اعتبار لازم برای اجرأی این قانون را تأمین خواهد نمود.
فصل یازدهم - مقررات کیفری
ماده ۴۸
اشخاصی که از وظایف مذکور در مواد ۱۶ و ۱۹ و ۲۴ و ۲۶ و ۳۵ و تبصرهٔ مادهٔ ۲۶ و تبصرهٔ یک مادهٔ ۳۶ و مواد ۳۸ و ۴۳ خودداری کنند یا با در دست داشتن شناسنامه اقدام به اخذ المثنی نمایند مورد تعقیب قرار گرفته و علاوه بر الزام به انجام تکالیف مقرر به پرداخت دویست و یک تا پنج هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.
ولی هر گاه مأموران و مسئولینی که به موجب این قانون وظایفی بر عهده دارند در اجرای آن تأخیر یا تعلل نمایند در دادگاههای اداری یا انتظامی طبق ضوابط مربوط تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
ماده ۴۹
اشخاص زیر به حبس جنحهای از شصت و یک روز تا شش ماه محکوم خواهند شد:
الف- اشخاصی که در اعلام ولادت یا وفات یا هویت بر خلاف واقع اظهاری نمایند.
ب- اشخاصی که عالماً عامداً پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام از شناسنامهٔ مکرر استفاده و یا به دریافت شناسنامهٔ مکرر برای خود یا مولیعلیه یا به دریافت شناسنامهٔ موهوم مبادرت کنند و یا از شناسنامهٔ دیگری خواه صاحب آن زنده یا مرده باشد به نام هویت خود استفاده نمایند.
ج- ماما یا پزشکی که در مورد ولادت و وفات، گواهی خلاف واقع صادر کند.
د اشخاصی که در مورد ولادت و وفات شهادت دروغ بدهند که شهادت آنان منجر به تنظیم دفتر ثبت کل وقایع و یا وفات گردد.
ماده ۵۰
افراد بیگانه که قبل از احراز تابعیت ایرانی به منظور ایرانی قلمداد کردن خود موجب تنظیم اسناد سجلی یا دریافت شناسنامه شوند به حبس جنحهای از سه ماه تا یک سال محکوم خواهند شد.
ماده ۵۱
هر کس عالماً عامداً پدر و یا مادر طفل را به غیر از پدر یا مادر واقعی در اسناد و دفاتر ثبت احوال اظهار و شناسنامه دریافت کند به حبس جنحهای از ۶ ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
تبصره: در مواردی که پدر یا مادر طفل معلوم نباشد و همچنین در موارد مذکور در قانون حمایت کودکان بدون سرپرست از شمول این ماده مستثنی میباشد.
ماده ۵۲
مأمورانی که عالماً عامداً در جرایم مذکور در مواد ۴۹ و ۵۰ و ۵۱ این قانون به هر نحوی از انحا کمک نمایند یا گواهیهای خلاف را ملاک اجرای وظایف قانونی خود قرار دهند به مجازات مرتکب اصلی محکوم خواهند شد.
ماده ۵۳
آییننامههای اجرایی این قانون و نمونههای اوراق و اسناد مربوط به وسیلهٔ وزارت کشور و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده ۵۴
از تاریخ اجرای این قانون و پایان مهلتهای معین، قوانین ثبت احوال مصوب ۲۰ مرداد ۱۳۰۷ و ۱۱ آذرماه ۱۳۱۰ و اول بهمن ۱۳۱۲ و دوم اردیبهشت ماه ۱۳۱۹ لغو و هر قانونی که در مقام اجرا معارض این قانون باشد بلا اثر است.
ماده ۵۵
وزارت کشور، وزارت امور خارجه و وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون هستند.
قانون فوق مشتمل بر پنجاه و پنج ماده و بیست و هشت تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز پنجشنبه ۱۰ تیر ماه ۲۵۳۵ در جلسهفوقالعاده روز چهارشنبه شانزدهم تیر ماه دو هزار و پانصد و سی و پنج شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا - جعفر شریفامامی