سنایی غزنوی (قصاید)/ویحک ای پردهی پردهدر در ما نگران
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
' | سنایی غزنوی (قصاید) (ویحک ای پردهی پردهدر در ما نگران) از سنایی غزنوی |
' |
ویحک ای پردهی پردهدر در ما نگران | بیش از این پردهی ما پیش هر ابله مدران | |
یا مدر یا چو دریدی چو لیمان بمدوز | یا مخوان یا چو بخواندی چو بخیلان بمران | |
جای نوری تو و ما از تو چو تاریک دلان | آب گویی تو و ما از تو پر آتش جگران | |
ماهت ار نور دهد تری آبست درو | مشک ار بوی دهد خشکی نارست در آن | |
شیشهی بادهی روشن ندهی تا نکنی | روز ما تیرهتر از کارگه شیشهگران | |
شرم دار ای فلک آخر مکن این بی رسمی | تا کی از پرورش و تربیت بد سیران | |
از تو و گردش چرخت چه هنر باشد پس | چون تهی دست بوند از تو همه پر هنران | |
عمر ما طعمهی دوران تو شد بس باشد | نیز هر ساعتمان شربت هجران مخوران | |
هر که یکشب ز بر زن بود از روی مراد | سالی از نو شود از جلمهی زیر و زبران | |
خواستم از پی راحت زنی آخر از تو | آن بدیدم که نبینند همه بیخبران | |
این ز تو در خورد ای مادر زندانی زای | ما به زندان و تو از دور به ما در نگران | |
مر پسر را به تو امید کجا ماند پس | همه چون فعل تو این باشد بر بیپدران | |
چون به زن کردنی این رنج همی باید دید | اینت اقبال که دارند پس امروز غران | |
ما غلام کف دستیم بس اکنون که ز عجز | ماندهاند از پس یک ماده برینگونه بران | |
نه تویی یوسف یعقوب مکن قصه دراز | یوسفان را نبود چاره ازین بد گهران | |
یوسف مصری ده سال ز زن زندان دید | پس ترا کی خطری دارند این بیخطران | |
آنکه با یوسف صدیق چنین خواهد کرد | هیچ دانی چکند صحبت او با دگران | |
حجرهی عقل ز سودای زنان خالی کن | تا به جان پند تو گیرند همه پر عبران | |
بند یک ماده مشو تا بتوانی چو خروس | تا بوی تاجور و پیش رو تاجوران | |
خاصه اکنون که جهان بیخردان بگرفتند | بیخرد وار بزی تا نبوی سرد و گران | |
کار چون بیخردی دارد و بیاصلی و جهل | وای پس بر تو و آباد برین مختصران | |
طالع فاجری و ماجری امروز قویست | هر که امروز بر آنست بر آنست برآن | |
مر که پستان میان پای نداد او را شیر | نیست امروز میان جهلا او ز سران | |
هر که لوزینهی شهوت نچشیدست ز پس | نیست در مجلس این طایفه از پیشتران | |
آنکه بودست چو گردون به گه خردی کوژ | لاجرم هست درین وقت ز گردون سپران | |
بینفیرست کسی کش نفر از جهل و خطاست | جهد کن تا نبوی از نفر بینفران | |
روزگاریست که جز جهل و خیانت نخرند | داری این مایه و گر نه خر ازین کلبه بران | |
سپر تیر زمان دیدهی شوخست و فساد | جهد کن تات نبیند فلک از پی سپران | |
شاید ار دیدهی آزاده گهر بار شود | چون شدستند همه بیگهران با گهران | |
باز دانش چو همی صید نگیرد ز اقبال | پیشش از خشم در اطراف ممالک مپران | |
معنی اصل و وفایش مجوی از همه کس | زان که هستند ز بستان وفا بیثمران | |
اندرین وقت ز کس راه صیانت مطلب | که سر راه برانند همه راهبران | |
بیخبروار در این عصر بزی کز پی بخت | گوی اقبال ربودند همه بیخبران | |
با چنین قول و چنین فعل که این دونان راست | رشک بر میآیدم ای خواجه ز کوران و کران | |
چون سرشت همه رعنایی و بر ساختگیست | مذهب خانه خدادار تو چون مستقران | |
پس چو از واقعهی حادثه کس نیست مصون | همچو بیاصل تو دون باش نه از مشتهران | |
عاجزیت از شرف با پدری بود ار نه | دهر و ایام کیت دیدی چون بیظفران | |
هر که چون بیبصران صحبت دونان طلبد | سخت بسیار بلاها کشد از بیبصران | |
پای کی دارد با صحبت تو سفلهی دون | چون نه ای خیره سر و در نسب خیره سران | |
مردمی را چو نگیرد همی این تازی اسب | یارب ای بار خداییت جهانی ز خران | |
وقت آنست که در پیشگه میخانه | ترس و لاباس بسازی چو همه بیفکران | |
اسب شادی و طرب در صف ایام در آر | مگر از زحمت اسبت برمند این گذران | |
مرکب امر خدایست چو ترکیب تنت | بخرابیش درین مرتع خاکی مچران | |
ای دل ای دل چو ز فضل و ز شرف حیرانیست | ز اهل فضل و شرف و عقل گران گیر گران | |
دست در گردن ایام در آریم از عقل | پای برداریم از سیرت نیکو نظران | |
دین فروشیم چو این قوم جزین مینخرند | مایه سازیم هم از همت و خوی دگران | |
کام جوییم و نبندیم دل اندر یک بند | زان که اینست همه ره روش با خطران | |
همت خویش ورای فلک و عقل نهیم | که برون فلکند از ما فرزانه تران | |
خود که باشد فلک بادرو آب نهاد | خود که باشند درو اینهمه صاحب سفران | |
کار حکم ازلی دارد و نقش تقدیر | که نوشتست همه بوده و نابوده در آن | |
جرم از اجرام ندانند بجز کوردلان | طمع از چرخ ندارند مگر خیرهسران | |
زان که از قاعدهی قسمت در پردهی راز | چرخ پیمایان دورند و ستاره شمران | |
همه بادست حدیث فلک و سیر نجوم | باده دارد همه خوشی و دگر بادهخوران | |
دولت نو چو همی میندهد چرخ کهن | ما و بادهی کهن و مطرب و نو خط پسران | |
گرچه با زیب و فریم از خرد و اصل و وفا | گرد میخانه در آییم چو بی زیب و فران | |
عیش خود تلخ چه داریم به سودای زنان | ما و سیمین زنخان خوش و زرین کمران | |
جان ببخشیم به یاران نکو از سر عشق | سیم خوردن چه خطر دارد با سیمبران | |
خام باشد ترشی در رخ و شهوت در دل | چون بود کیسه پر از سیم و جهان پر شکران | |
رنگ آن قوم نگیریم به یک صحبت از آنک | پشت اسلام نکردند بنا بر عمران | |
همه اندر طلب مستی بیعقل و دلان | همه اندر طرب هستی بیسیم و زران | |
آنچنان قاعده سازیم ز شادی که شود | از پس ما سمر خوشتر صاحب سمران | |
هیچ تاوان نبود در دو جهان بر من و تو | چون برین گونه گذاریم جهان گذران |