سخنرانی والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی ریاست عالیه شورای عالیه پرستاری در روز پرستار ۵ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
برنامه عمرانی پنجم/سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی آذر ماه تا اسفند ماه | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | برنامه عمرانی پنجم/سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی امرداد ماه تا آبان ماه |
سخنرانی والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی ریاست عالیه شورای عالیه پرستاری در روز پرستار ۵ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
با سخنان والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی ریاست عالیه شورای عالی پرستاری ایران، آیین ویژه روز پرستار برگزار شد. در این آیین والاحضرت فرمودند:
فرا رسیدن روز پرستار را به همه پرستاران ایران تهنیت میگویم. خوشحالم از اینکه میبینم بر اثر تحولات همه جانبهای که در کشور صورت گرفته است، زنان و دختران ما در نقشهای مختلف در پیشرفت اجتماع پر تلاش ایران امروز مشارکت فعالانه دارند و موجب نهایت امیدواری است که اعطای حقوق سیاسی و اجتماعی به زنان نیمی از جمعیت ایران را به تلاش و کوشش جهت ساختن ایرانی آبادتر و سربلندتر دعوت کرده است و همه را در راه تحقق آرمان ملت، یعنی رسیدن به تمدن بزرگ، میکوشند.
فعالیتهای پرستاری نیز که بخشی از فعالیتهای زنان است، از نهضت زنان جدا نیست و باید پا به پای آن به پیش برود، شکوفا شود و تکامل یابد. در چینن هنگام برداشتهایی که از نقش پرستار میشود باید برداشتهایی تازه و درخور باشد و با دقت و توجهی ویژه به امر خطیر پرستاری و وظایف، مسایل و مشکلات آن نگاه شود. بزرگداشت روز پرستار خود نشانگر توجه خاصی است که از در ایران سخت کوش امروز به این خدمت بزرگ اجتماعی ابراز میشود.
در دوران اعلیحضرت رضا شاه کبیر بنیانگذار ایران نو با رهانیدن زن از قید حجاب و ورود او به دانشگاه تجدید حیات زن ایران آغاز شد و این دو اقدام به نهضت پرستاری حرکتی تازه داد. در زمنیه برنامهریزی و ایجاد آموزشگاههای پرستاری تازه، استخدام و تربیت مربی، بهبود مدیریت و کیفیت آموزش، تدوین اساسنامههای جدید و تصویب قوانین پیشرفتهای قابل توجه به وجود آمد و افقهای تازهای به روی نهضت پرستاری ایران گشوده شد. در دوران پر افتخار شاهنشاهی برادر تاجدارم خدمات پرستاری توسعه چشمگیر یافت و شکوفا شد.
امروز برگزاری مراسم روز پرستار با سیامین سالگرد بنای نخستین آموزشگاه عالی پرستاری در ایران تقارن یافته و این اندیشه را بوجود میآورد که در طی سی سال گذشته برای پیشرفت پرستاری نوین در ایران چه کردهایم و در راه اعتلای این حرفه مقدس چه گامهایی برداشته شده است. از طرف دیگر پرستاران ایران تا چه اندازه در ایفای هر چه بهتر وظایف خود کوشا بودهاند. از سال ۲۵۰۶ شاهنشاهی که اولین سنگ بنای آموزشگاه عالی پرستاری وابسته به سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی به دست توانای شاهنشاه نهاده شده، تاکنون ۲۳ آموزشگاه عالی پرستاری در حد دیپلم، ۱۸ آموزشگاه پرستاری و مامایی در حد لیسانس و ۹۴ آموزشگاه بهیاری تأسیس شده و علاوه بر آن در دو دانشگاه رشته پرستاری در حد فوق لیسانس بوجود آمده است و دوشیزگان ایرانی به نحوی شایسته از آن استقبال کردهاند. تعداد پرستاران و بهیاران نیز به موازات گسترش شبکه خدمات درمانی و افزایش تعداد تختهای بیمارستانی افزایش یافته و فارغالتحصیلان آموزشگاههای پرستاری به سرعت جذب بازار کار میشوند. با وجود این، هنوز رشد شبکههای خدمات درمانی و بیمارستانی از رشد بهرهدهی آموزشگاههای پرستاری سریعتر است و کمبود پرستار در شبکه رو به گسترش خدمات درمانی کشور به چشم میخورد و این حرفه شریف و انسانی پرستاری که تا این حد مورد نیاز کشور است، هنوز به تعداد لازم داوطلب ندارد زیرا جامعه آنچنانکه باید از نقش و اهمیت پرستار آگاه نیست. در این مدت برای رفاه حال پرستاران و تأمین نیازهای آنان اقدامات مؤثری به عمل آمده و با تشکیل کنگره پرستاران، نظریات و خواستهای آنها مورد توجه قرار گرفته است.
در سال ۲۵۳۴ شاهنشاهی با تشکیل شورای عالی پرستاری که خود ریاست عالی آن را به عهده گرفتم، گام دیگری در راه هماهنگ ساختن فعالیتهای پرستاری و حفظ منافع صنفی آنان برداشته شد. والی اکنون پس از گذشت بیش از دو سال از تشکیل این شورا باید بگویم که متأسفانه هدفهایی که از تشکیل شورای عالی پرستاری مورد نظر من بوده است جامه عمل نپوشیده است. گروههای پرستاران آن چنانکه انتظار من بوده است متحد و همگام نشدهاند وبا توجه به نقش حیاتی پرستار در شناساندن نقش او به جامعه تلاش لازم به عمل نیامده است و همفکری و همبستگی در حد مطلوب و رضایت بخش نبوده است. انتظار میرود جامعه پرستاران رسالتهای تازه خود را جدّیتر بگیرند و مسئولیتهای این حرفه شریف را بیش از پیش باز شناسند و با همبستگی و یکپارچگی متشکل شوند، همه دست به دست هم بدهند تا تحرک لازم برای پیشرفت امر پرستاری در کشور و شناخته شدن و برآورده شدن خواستههای پرستاران و به دست آوردن اختیارات لازم به وجود آید.
اتحاد پرستاران و متشکل شدن آنها موجب خواهد شد که در زمینه مشخص کردن ضوابط آموزشی حرف پرستاری و آئین کار و روشها و انضباط پرستاران و تشخیص صلاحیت کسانی که داوطلب خدمت در این رشته هستند قدمهای مؤثر توسط خود آنان برداشته شود. همانطور که جامعه پرستاران باید از کمکها و حمایتهای مادی و معنوی بخشهای دولتی و نیمه دولتی و خصوصی برخوردار گردد، پرستاران نیز وظیفه دارند در این زمان حساس تاریخ ایران که دوران سازندگی ملی است با سایر زنان کشور که در نقشهای دیگر آگاه و مطمئن به پیش میروند همگام باشند. جامعه پرستاران در این دوره آینده ساز از نظر وظایف خاص حرفه پرستاری و وظایف ملی و میهنی نقشی بس حساس به عهده دارند و باید به دقت و ژرفنگری به امر حیاتی پرستاری و مسئولیتها و مشکلات آن توجه نمایند. اگر پرستاران بخواهند جامعه بر خدمات آنها بیش از پیش ارج گذارد، باید اهمیت کار و خدمت خود را به جامعه بشناسانند و این تنها از راه مشارکت فعال در گروههای متشکل پرستاران میسر است. این گروهها بایستی از رسانههای گروهی مدد جویند تا نقش حیاتی پرستار و مزایای انسانی این حرفه شریف و نیاز روزافزون کشور به پرستار را به نحوی مؤثر و دلنشین بنمایانند. چشمهای خانوادههای بیماردار به انسان دوستی، دلسوزی و فداکاری پرستاران دوخته شده است. پرستارانی که پاسداری از جانهای دردمند انسانها را به عهده دارند، انسانی که به گفته سعدی شاعر شیراز اعضای یکدیگرند و از خوشی و ناخوشی یکدیگر تأثیر میپذیرند. پرستاران باید از خودگذشتگی، شوق خدمت، بردباری و انسان دوستی و رعایت کامل حال بیمارانی که در سنین مختلف هستند و با داشتن وجدان کار در درمانگاهها، بیمارستانها، کلینیکها و مراکز درمانی بهداشتی کشور وظایف خود را به شایستگی انجام دهند و با تجربه اندوزیها و مطالعات ویژه به طور مستمر بر دانش خود بیفزایند.
با امید آنکه در سال دیگر در چنین روزی آنچه در مورد پرستاران و شورای عالی پرستاری بیان شد در راه حصول به نتیجه مطلوب باشد، سخنانم را پایان میدهم.