تالار رودکی

پادشاه و فرح پهلوی روز گشایش تالار رودکی با رابرت وارن

مجموعه تالار رودکی در تاریخ ۳ آبان ۱۳۴۶ توسط محمد رضا شاه پهلوی و فرح پهلوی گشوده شد. این تالار برای اجرای نمایش‌های باله، اپرا و کنسرت‌های موسیقی ایرانی و اروپایی به ابتکار شهبانو فرح پهلوی ساخته شد.

این تالار به نام شاعر پرآوازه ایران قرن سوم هجری رودکی نامیده شد. تالار رودکی در خارج از ایران به نام Tehran Roudaki Hall Opera House شناخته می شد و سازمان باله ملی ایران نیز تا قبل از انحلال در سال ۱۳۵۸ در همین مجموعه فعالیت داشته است.

مجموعه تالار رودکی در اصل شامل دو تالار می‌شد . بعد از انقلاب ۵۷ تالار بزرگ‌تر رابه تالار وحدت و تالار کوچک‌تر را به تالار رودکی تغییر نام دادند

ساختمان

سالن تماشاچیان تالار

کنسرت در تالار

تالار در سال ۱۳۴۶ توسط یوگینا آفتاندلیانس بر اساس مدل نمونه اپراهال وین ساخته شده است‌. زیر بنای این تالار حدود ۱۵۷۰۰ مترمربع است و شامل یک سالن همکف و سه طبقه بالکن به صورت مدور می‌شود که در مجموع گنجایش ۹۰۰ تماشاگر را دارد. این ساختمان دارای دو زیرزمین، تالار کنسرت شامل صحنه و سالن تماشاچیان در طبقه هم کف و ساختمان اداری تشکیل می شود..

صحنه از چهار بخش جدا از هم درست شده است. جلوی صحنه ویژه اجرای باله‌ها و اپراها است و آن را می توان تا سه متر پایین برد. دو بخش کناری صحنه را می توان تا شش متر بالا برد و بخش پشتی صحنه گردان است بدین معنا که صحنه (سن‌) این تالار قابلیت حرکت افقی و دورانی و امکان تغییر ارتفاع (-۴/۵ تا +۱/۵ ) دارد.

ساختمان اداری هفت طبقه پشت صحنه تالار بنا شده است که در آن خدمات و امور اداری تالار رودکی، سالن‌های تمرین اجرای قطعات، رستوران وجود دارد. طبقه چهارم همین ساختمان ویژه کنسرت‌های مجلسی است.

برنامه‌ها

رقص بلوچی توسط رقصندگان هنرستان در تالار رودکی

پوستر اپرای توراندخت و رقص های بومی ایران ۱۳۵۰

در این تالار هنرمندان بزرگ ایرانی مانند استاد بنان، حشمت سنجری (رهبر ارکستر سمفونیک تهران) و پری زنگنه (خواننده سوپرانو) کنسرت اجرا کرده اند. هم چنین منیر وکیلی دراپراهایی در تالار رودکی هما نند اُرفه و اُریدیس با همکاری حسین سرشار، مادام باترفلای، لابوهم، لاتراویاتا و توراندخت نقش داشت.

حسین سرشار از آغاز کار تالار رودکی به‌عنوان سولیست اول مشغول به کار شد و در کنسرت‌هایی به رهبری حشمت سنجری و فرهاد مشکوه شرکت نمود.

در کنار کنسرت‌های هنرمندان ایرانی، ویولونیست‌ها، پیانیست‌ها و رهبران ارکستر نامی جهان چون روجیرو ریچی هنریک شرینگ، کلادیو آرائو در تالار رودکی کنسرت دادند.

موریس بژار با همکاری هنرمندان ایرانی رقصی را طراحی کرد که در تخت جمشید در جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران به اجرا در آمد.

رهبر نامی کنسرت هربرت فون کارایان، ارکستر مجلسی اشتوتگارت و برلین فیلارموبنک و دیگر گروه‌های اپرا و باله و ارکستر مجلسی و هم چنین نابغه پانتومیم ماسل مارسو در تالار رودکی برنامه اجرا کردند.

رودلف نوریف، مارگوت فونتین، موریس بژار، الوین ایلی، بیرژیت کولبرگ از هنرمندان پرآوازه در رشته باله کلاسیک و مدرن هستند که در تولیدات سازمان باله ملی ایران در مشارکت داشته اند.

گالری

• Talar Rudaki Maurice Bejart.jpg

پیوند به بیرون

• کنسرت در تالار رودکی فیلم برداری شده توسط رادیو تلویزیون ملی ایران
• رابرت وارن رهبر باله ملی ایران
• سایت بنیاد فرهنگی هنری رودکی
• رقص ایرانی و تاریخچه فراموش شده آن نوشته نیما کیان