تاجگذاری محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

عکس رسمی از تاج‌گذاری شاه ایران در ۴ آبان ۱۳۴۶
از راست به چپ: شاهدخت اشرف پهلوی، شهبانو فرح پهلوی، ولیعهد کوروش رضا پهلوی، شاهدخت فرحناز پهلوی، شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی، شاهدخت شهناز و شاهدخت اشرف پهلوی

تاجگذاری شهبانو فرح پهلوی

تاجگذاری مراسم جشنی است که درآن پادشاه تاج بر سر می گذارد که نشانی از بر عهده گرفتن مسولیت های وی به عنوان پادشاه است که از جانب مجلس به پادشاه واگذار می‌شود

به دلیل شرایط سیاسی در ایران اشغال شده پس از از اینکه محمد رضا پهلوی ولیعهد ایران در مجلس سوگند پادشاهی خوردو شاه ایران شد، با اراده و خواست شخص محمد رضا شاه پهلوی این مراسم جشن به زمانی محول شد که وی اطمینان خاطر یافته بود که ملتش در امنیت و رفاه اجتماعی و سیاسی به سر می برند. بدین روی در تاریخ ۴ آبان ۱۳۴۶ چهل و هشتمین سال زادروز محمد رضا شاه پهلوی در کاخ گلستان اعلیحضرت شاهنشاه محمد رضا شاه پهلوی مراسم تاجگذاری خود را جشن گرفت و تاج بر سر خود و همسرش شهبانو نایب السلطنه ایران گذاشت.

پادشاهی محمد رضا پهلوی

در تاریخ سوم شهریور ۱۳۲۰ نیروهای ارتش انگلستان و روسیه خاک ایران را اشغال کردند . هشتم شهریور ایران را نیروهای انگلیس و روسیه به سه بخش تقسیم کردند. بخش شمالی در قلمرو روس ها بود. بخش جنوبی که منطقه نفتی ایران را نیز شامل می شد زیر قدرت نیروهای انگلیس درآمد. تنها منطقه میانی ایران یعنی تهران و اطراف آن برای ایران باقی ماند. ۲۳ شهریور ۱۳۲۰ سفیر های انگلیس و روس به رضا شاه اولتیماتوم دادند که تا ۲۶ شهریور ساعت دوازده نیم روز باید استعفا دهد و اگر استعفا ندهد، تهران اشغال خواهد شد، سلطنت از بین خواهد رفت و یک دولت اشغالی از روس و انگلیس بوجود خواهد آمد. صبح زود روز ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ ، رضا شاه از سلطنت به نفع ولیعهد بیست و یک ساله اش محمدرضا پهلوی کناره گرفت. ساعت نه و سی دقیقه ، مجلس شورای ملی استعفای رضاشاه را پذیرفت. برای جلوگیری از دستگیر شدن محمد رضا به وسیله نیروهای روس و انگلیس، ولیعهد محمد رضا را با لباس شخصی در یک اتومبیل کرایسلر قدیمی بین صندلی جلو و عقب روی زمین خودرو پنهان کردند و از در خدمه مجلس به داخل مجلس آوردند. ساعت ۴ بعد از ظهر، ولیعهد محمد رضا در برابر مجلس شورا و نمایندگان به قرآن سوگند خورد وپادشاه ایران شد.

با این که رضا شاه بزرگ استعفا داد در ۲۶ شهریور ۱۳۲۰ ارتش روسیه و انگلیس تهران را اشغال کردند و حکومت را به کنترل خویش درآوردند. در ۵ آبان سفیران روس و انگلیس به آگاهی محمدرضاشاه پهلوی رساندند که قدرت در دست ماست. پس از سه ماه در ۶ بهمن ۱۳۲۰ مجلس شورا قانون قرارداد سه قوا در ایران را تصویب کرد. این قانون به امضای نخست وزیر محمدعلی فروغی و سفیران روس و انگلیس برای تایید نهایی رسید. این قرارداد تمامیت ارضی ایران را تضمین کرد و هم چنین که نیروهای روس و انگلیس در پایان جنگ جهانی دوم ایران را تخلیه خواهند کرد. ایران نیز متعهد شد که با نیروهای روس و انگلیس همکاری کند، پروانه استفاده از راه های کشور و سیستم مخابراتی کشور را به روس و انگلیس بدهد و نیروی کارگر و ابزار مورد نیاز را برای روس و انگلیس فراهم آورد و مطبوعات را سانسور کنند که درباره اشغال ایران و استفاده از منابع کشور را به آگاهی ملت نرسانند. آذر ماه ۱۳۲۱ نیروهای امریکایی نیز ایران را اشغال کردند و آغاز به ساختن پرشن کریدور کردند. پرشن کریدور راهی بود از شمال به جنوب ایران که برای رساندن مهمات و دیگر ابزار جنگی یعنی از خلیج فارس تا دریای مازندان و سپس از آنجا به روسیه می رفت.

۹ آذر ۱۳۲۲، در کنفرانس تهران روزولت، چرچیل و استالین قرارداد قوای متفقین را امضا کردند که در آن تضمین شد که قوای متفقین ایران را پس از پایان جنگ جهانی دوم ترک خواهند کرد و ایران غرامتی برای این مدت خواهد گرفت. پیش نیاز این قراداد این بود که دولت ایران به آلمان اعلان جنگ بدهد که ایران در ۱۷ شهریور ۱۳۲۲ آن را انجام داد.

پس از پایان جنگ جهانی دوم نیروهای امریکایی و انگلیس به تخلیه نیروهای خود از ایران پرداختند. دولت روس نیروهای خود را از ایران بیرون نبرد بلکه بسیار علنی در آبان ماه ۱۳۲۴ به پشتیبانی از جنبش های جداکردن بخش هایی از ایران پرداختند. ارتش روسیه از ورود نیروهای پلیس و ژاندارمری ایران به آذربایجان و کردستان پرداخت. کردها جمهوری مهاباد را با پشتیبانی روسیه علم کردند و در آذربایجان، جعفر پیشه وری با حمایت روس ها فرقه دمکرات آذربایجان را بر پانمود.

بر اساس مدارک سازمان مخفی اطلاعات ارتش، استالین برنامه داشت که در تهران یک حکومت کمونیستی برقرار کند و این حکومت کمونیستی دست نشانده روس با اشغال دایمی ایران موافقت نماید و آن را تصویب کند.

تغییر قانون اساسی

محمد رضا شاه پهلوی در خواست تغییر در قانون اساسی را نمود که شاه حق تعیین نایب السلطنه را داشته و سن قانونی به سلطنت رسیدن ولیعهد بیست سالگی باشد، و تا هنگامی که ولیعهد به بیست سالگی نرسیده نایب السلطنه در راس کشور قرار داشته باشد. در تاریخ ۱ شهریور ۱۳۴۰ تغییرات نام برده در قانون اساسی تصویب شد.

محمدرضا شاه پهلوی در این باره گفت:

«

«هنگامی که نیازهای اصلی و اساسی مردم ایران بر آورده بشوند و چهارچوب اقتصاد ایران گسترش یابد، می باید پای در راه به سوی تمدن بزرگ بگذاریم و این تغییرات در قانون اساسی راه ما را به سوی تمدن بزرگ هموار می سازد.»

»

تاجگذاری

در تاریخ ۴ آبان ۱۳۴۶ چهل و هشتمین سال زادروز شاهنشاه محمد رضا شاه پهلوی در کاخ گلستان تاج بر سر خود و همسرش فرح گذاشت. وی پس از تاجگذاری خود و فرح پهلوی، شهبانو فرح پهلوی را به عنوان نیابت سلطنت منصوب کرد.

شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی پیش از آغاز مراسم گذاردن تاج بر سر فرح پهلوی گفت:

«

«از خداوند سپاسگزارم که به من فرصت داد تا جایی که در قدرت من بود به مملکت و ملتم خدمت کنم. ار خداوند می‌خواهم که قدرت ادامه آنچه را که تا کنون انجام داده‌ام به من اعطا فرماید. شرف و افتخار ملت و کشورم تنها هدف زندگی من است. من تنها یک امید دارم و آن حفظ استقلال، حاکمیت ایران و پیشرفت مردم ایران است و برای رسیدن یه این هدف آماده‌ام تا در صورت لزوم جان خود را فدا کنم. باشد که خداوند توانا به من فرصت دهد کشوری خوشبخت و جامعه‌ای آبادان به نسل‌های بعد تحویل دهم و پسرم، ولیعهد نیز در انجام رساندن این بار سنگین تحت توجهات باری تعالی موفق گردد.»

»

محمدرضا شاه پهلوی در سال ۱۳۴۶ پس از تاجگذاری خود و فرح پهلوی، شهبانو فرح پهلوی را به عنوان نیابت سلطنت منصوب کرد.

منابع

‎

پیوند به بیرون

• فیلم مراسم تاج‌گذاری محمدرضا پهلوی تهیه شده توسط وزارت دربار (از گوگل ویدئو)