سفر اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به ایالات متحده امریکا ۲۸-۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴

برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی فروردین تا خرداد ماه

پرتال اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در فرودگاه کانکون مکزیک ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴

سفر اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به ایالات متحده امریکا ۲۸-۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴

چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه ورود اعلیحضرتین به فرودگاه ویلیام بو در ایالت ویرجینیا

شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو پس از نیمروز در پایان دیدار رسمی خود از مکزیک وارد «ویلیامز بورگ» واقع در ایالت ویرجینیای آمریکا شدند.

ساعت سیزده امروز، آقای کیسینجر وزیر امور خارجه آمریکا و همسرش میهمانی به ناهار به افتخار شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو برپا خواهند کرد. عصر امروز شاهنشاه آریامهر معاون ریاست جمهوری آمریکا را در کاخ «بلرهاوس» به حضور خواهند پذیرفت. امشب به افتخار شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از سوی ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا و بانو فورد ضیافت شامی ترتیب خواهد یافت.

میهمانی ناهار ۲۵ اردیبهشت

پنجشنبه گذشته، شاهنشاه آریامهر در میهمانی ناهاری که دکتر هنری کیسینجر وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در واشنگتن به افتخار معظم‌له برپا داشته بود، شرکت فرمودند. دکتر کیسینجر در این میهمانی که رئیس دیوان عالی کشور ایالات متحده آمریکا و گروهی از شخصیت‌های سیاسی و اقتصادی این کشور حضور داشتند، بر سر میز خوش آمد گفت و از پیوندهای دوستانه و نزدیک و دیرین تهران- واشنگتن سخن گفت.

سخنان هنری کیسینجر در میهمانی ناهار به افتخار ورود اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

اعلیحضرتا، آقای رئیس دیوان عالی کشور، خانم‌ها و آقایان

امشب آقای رئیس جمهوری در میهمانی شام رسمی، از سوی تمام ما سخن خواهند گفت اما من نیز می‌خواستم با استفاده از این فرصت، به اعلیحضرتین خوش‌آمد بگویم. ما تاکنون فرصت‌های زیادی داشته‌ایم تا با اعلیحضرت تبادل نظر کنیم. در جهان، کشورهای زیادی هستند که ما با آن‌ها مناسبات نزدیک داریم، ولی عده معدودی از رهبران، در جهان وجود دارند که می‌توان با آن‌ها بر اساس سیاست جهانی صحبت کرد. ما همواره برای دوستی خود با ایران، به عنوان یک کشور و نیز برای نصایح و مشورت‌هایی که از اعلیحضرت دریافت داشته‌ایم، اهمیت بسیار فراوانی قائلیم. تاکنون پنج رئیس جمهوری ورود شاهنشاه به این کشور را خیر مقدم گفته‌اند. پیشرفت ایران از هنگامی که این کشور اولین دریافت کننده کمک‌های مربوط به برنامه اصل چهار بود، تا به امروز که خود یکی از گسترده‌ترین و بزرگ‌ترین برنامه‌های کمک از این نوع را در جهان اجرا می‌کند، باید منبع الهامی برای کشورهای متعدد قرا گیرد و همینطور هم هست. ما همیشه با اعلیحضرت، درباره مسئله صلح جهانی صحبت کرده‌ایم و همیشه از نظریات شاهنشاه درباره مسئله مربوط به تحولات جهان بهره گرفته‌ایم. بنابراین، برای من و برای تمامی ما، جای خوشوقتی مخصوص است که مقدم اعلیحضرتین را به ایالات متحده خیرمقدم عرض کنیم. آرزوی دوستی عمیق تر بین ایالات متحده آمریکا و ایران را دارم.

در پاسخ وزیر امور خارجه آمریکا، شاهنشاه آریامهر چنین فرمودند: بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ سخنان هنری کیسینجر وزیر خارجه امریکا در میهمانی ناهار واشنگتن ۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۴

آقای وزیر خارجه، آقای رئیس دیوان عالی، عالی‌جنابان، خانم‌ها و آقایان: برای من جای بسی خوشوقتی است که بار دیگر در میان دوستان صمیمی هستم. دوستی ما همان دوستی است که مردم آمریکا همواره نسبت به کشور ما داشته‌اند. همانطور که آقای وزیر خارجه متذکر شدند، همکاری و ارتباط ما از همان زمانی که ما وضع نابسامانی داشتیم تا کنون، شاهد تحولات بسیاری بوده است. این وضع نابسامان، در نتیجه وقوع جنگ جهانی دوم و اشغال خاک ایران بوسیله نیروهای خارجی برای مان پیش آمده بود. اطمینان دارم که همه شما مفهوم اشغال خارجی را می‌دانید. ما آن تجربه تلخ را چند سالی که سالیانی بسیار سیاه بود، چشیدیم. اشغال خارجی نه تنها کشور شما را از نظر اقتصادی ویران می‌کند، بلکه روحیه، اخلاقیات و هر چیز را که نشانی از ملیت و غرور شما دارد نیز نابود می‌کند. آرزو می‌کنیم که این واقعه، برای هیچ کشوری روی ندهد، ولی من خطاب به هر کشوری که نمی‌خواهد اشغال شود باید بگویم که تعدادی از دولت‌ها هستند و ادعا دارند که نمی‌خواهند کشورشان مورد اشغال قرار گیرد ولی کاری برای جلوگیری از آن انجام نمی‌دهند. از آن زمان تا به امروز که دوستی ما بطور مداوم رشد و گسترش یافته، مسئولیت کشور شما نیز افزون شده. به همین جهت است که امروز مسئولیت ما حائز اهمیت زیاد گشته است. برای آنکه بتوانیم این مناسبات دوستانه را حفظ کرده و در همین حال از تجربیات گسترده و جهانی شما بهره‌مند گردیم، مبادرت به دیدار از ایالات متحده کرده‌ایم تا با رهبران کشور شما مذاکره کرده و تماس حاصل نماییم. من چند سالی است که مناسبات شخصی و صمیمانه‌ای با وزیر امور خارجه آمریکا داشته و مناسباتی که بر اساس اقدام متقابل دوستی و نیز درک مسائل بنا شده است. همینطور نیز من باید از وزیر خارج آمریکا بخاطر بیانات بسیار دوستانه ایشان نسبت به کشورم و خودم، تشکر کنم و سعادت روزافزون ملت آمریکا را آرزو نمایم.

باریابی نلسون راکفلر به پیشگاه آریامهر در بلر هاوس

راکفلر: رهبری شاهنشاه می‌تواند برای همه جهان سرمشق باشد

آمریکا پیشرفت‌ها و پیروزی‌های خارق‌العاده‌ای را که ایران به رهبری شاهنشاه به دست آورده است، می‌ستاید. نلسون راکفلر معاون رئیس جمهوری آمریکا پس از باریابی به پیشگاه شاهنشاه آریامهر، زبان به ستایش از ایران و میهمان عالی قدر پرزیدنت فورد گشود. راکفلر معاون رئیس جمهوری آمریکا ساعت چهار و نیم بعد از ظهر روز پنجشنبه (۲۲ به وقت تهران) در «بلرهاوس»، اقامتگاه اختصاصی اعلیحضرتین، به پیشگاه شاهنشاه آریامهر باریافت. در پی این باریابی که یک ساعت و نیم به درازا کشید، راکفلر به خبرنگار ایران همچنین گفت: «به باور من، رهبری شاهنشاه می‌تواند سرمشق درستی در سراسر جهان باشد. من در این باریابی، احترام و ستایش زائدالوصف دولت آمریکا را نسبت به ایمان شاهنشاه به آینده کشورشان، به عرض رساندم.»

باریابی سناتور اسپارکمن و سناتور مک گاورن و مصاحبه خبرگزاری پارس

دیروز به دنبال باریابی ۹۰ دقیقه‌ای سناتور اسپارکمن رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا و سناتور مک گاورن هموند متنفذ این کمیته، شاهنشاه با خبرنگاران خبرگزاری پارس گفتگویی با دو سناتور آمریکا به عمل آوردند که در آن سناتور اسپارکمن با قدردانی از پاسخ‌های روشنفکرانه و مجاب کننده‌ای که شاهنشاه به پرسش‌های مختلف آن‌ها داده بودند، افزود که رهبر ایران دوست خوبی برای ملت آمریکا بوده‌اند و این کشور برای روش معظم‌له ارج فراوانی قائل است. رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در باره جستارهای مورد گفتگو با شاهنشاه گفت: می‌توانید حدس بزنید که نفت و بهای آن یکی از موضوعات مورد بحث ما بوده است. ما همچنین علاقمند بودیم شاهنشاه درباره اقداماتی که برای پیشرفت کشورشان به عمل می‌آورند برای ما صحبت کنند. در پاسخ این پرسش که در چه زمینه‌هایی نظرات دو کشور به هم نزدیک بوده و در چه زمینه‌هایی هنوز اتفاق نظر کامل وجود ندارد، سناتور دمکرات جرج مک گاورن پاسخ داد: مذاکرات امروز درباره پاره‌ای از دگرگونی‌ها و پیشرفت‌های ایران دور می‌زد که بسیار مورد ستایش و تأیید اعضای کمیته روابط خارجی سنای آمریکا است.

قیمت نفت – مک گاورن افزود: شاهنشاه همچنین امروز به تفصیل درباره مسئله نفت صحبت کردند.

شاهنشاه توجه دادند که ذخیره نفت ایران ممکن است ظرف حدود ۲۵ سال آینده تمام شود، به این ترتیب نمی‌توان این ماده ارزنده را تلف کرد. شاهنشاه تأکید کردند که باید با استفاده از درآمد فعلی نفت منابع انرژی دیگری به دست آوریم. من فکر می‌کنم که ما نیز باید چنین کنیم. در مورد نقش و موقعیت ایران، سناتور مک گاورن گفت: من شخصاً به نکاتی که شاهنشاه امروز در مورد خاورمیانه مطرح فرمودند موافق هستم. شاهنشاه می‌فرمایند قطعنامه‌های سازمان ملل متحد، بویژه قطعنامه ۲۴۲، فرمول حد مسئله خاورمیانه عربی را به دست داده است. دو نکته اصلی این قطعنامه این است که اولاً اسرائیل به عنوان یک کشور مستقل و دارای مرزهای امن به رسمیت شناخته شود که این شرط اصلی هرگونه فیصله است. ثانیاً مناطق اشغالی اعراب می‌بایستی توسط اسرائیل پس داده شود. من فکر می‌کنم اگر این دو شرط فراهم نشود، مسئله حل نخواهد شد. شاهنشاه معتقدند که اگر بهای سایر کالاها تغییر کند، بهای نفت نیز باید به همان نسبت تغییر کند. من این نظر را می‌پذیرم و فکر می‌کنم که دولت آمریکا باید این پیشنهاد را به دقت مورد رسیدگی قرار دهد.

اشغال مناطق نفت خیز- مک گاورن گفت: چندی پیش صحبت‌هایی از روی احساس عدم مسئولیت به میان آمد و گفته شد که تحت شرایطی خاص ممکن است مسئله نفت منجر به اشغال نظامی مناطق نفت خیز شود، ولی نمی‌توانم باور کنم که دولت ما و یا هر دولت مسئول دیگر حاضر باشد بخاطر نفت وارد جنگ شود. ما درباره قیمت نفت اختلاف نظرهایی داریم ولی کشورهای متمدن می‌توانند این مسائل را با مذاکره و بدون توسل به جنگ حل کنند. باری گلد واتر عضو کمیته نیروهای مسلح ایالات متحده نیز در گفتگویی با خبرگزاری پارس شخصیت جهانی شاهنشاه آریامهر را ستود و از معظم‌له به عنوان رهبری که می‌داند چگونه درآمدهای کشور خود را در راه توسعه کشور خود و به نفع ملت خود بکار اندازد، نام برد.

نیروی هوایی ایران- سناتور گلدواتر هنگامی که در پاسخ پرسش‌های خبرنگاران خبرگزاری پارس درباره دستاوردهای دیدار شاهنشاه از واشنگتن در ابراز دیدگاه‌های خود گفت: من شخصاً نسبت به شاهنشاه احترام فراوانی قائلم و از سفر معظم له به واشنگتن بسیار خوشحالم وبا ایران نیز آشنایی بسیار دارم. گلدواتر که با تاکتیک‌ها و سلاح‌های نیروی هوایی آشنایی کامل دارد گفت: نیروی هوایی ایران از لحاظ مهارت خلبانان آن، از نظر تعداد هواپیماها بهتر از نیروی هوایی آمریکا است. سناتور آریزونا در پاسخ پرسشی درباره تحولات خاورمیانه گفت: فکر می‌کنم که اوضاع خاورمیانه آنقدر بحرانی است که مردم این منطقه برای دستیابی به صلح راهی باز درازی در پیش دارند. با وجود این، گلدواتر اظهار اطمینان کرد که شاهنشاه می‌توانند شخصاً به عنوان یک رهبر بزرگ این بحران را حل کنند. سناتور آریزونا افزود: ما به شاهنشاه به عنوان یک رهبر عرب نگاه نمی‌کنیم، ولی اعراب شاهنشاه را برادر خود می‌دانند و به همین جهت امیدواریم و مطمئن هستیم که اگر شاهنشاه نفوذ خود را برای استقرار صلح در منطقه بکار برند، همه از دردسر رهایی خواهیم یافت.

پنج شنبه ۲۵ اردیبهشت ماه پیشباز رسمی جرالد فورد از اعلیحضرتین در واشنگتن

شاهنشاه و شهبانو پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه وارد واشنگتن شدند و در پهنه کاخ سفید، مورد پیشباز رسمی قرار گرفتند. پیشباز پرزیدنت آمریکا و همسرشان و نیز دولت و ملت آمریکا از اعلیحضرتین، به مانند آیین پیشباز از معظم‌لها در ونزوئلا و مکزیک، پرشور و غرورانگیز بود و این، نشان دهنده اهمیتی است که رهبران ایالات متحده آمریکا برای سفر تاریخی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به آن کشور قائلند.

بازدید رسمی شاهنشاه و شهبانو از ایالات متحده آمریکا بامداد چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه به وقت محلی و ساعت ۱۸ به وقت تهران با تشریف‌فرمایی اعلیحضرتین به کاخ سفید با آیین پیشباز رسمی پرزیدنت فورد و بانو آغاز می‌شود. هنری کیسینجر وزیر امور خارجه آمریکا و همسرشان، کفیل ریاست ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا و بانو جونز، آقای «سیلالاسکا» و بانو و آقای ریچارد هلمز سفیر آمریکا در ایران و بانو و شهردار واشنگتن و همسرش در آیین پیشباز از اعلیحضرتین شرکت خواهند داشت. آیین پیشباز در کاخ سفید با تشریفات نظامی همراه خواهد بود و رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا و بانو فورد به میهمانان عالی‌قدر خود خوش‌آمد خواهند گفت. بی درنگ پس از پایان تشریفات پیشباز رسمی، گفتگوهای شاهنشاه و پرزیدنت فورد در کاخ سفید آغاز خواهد شد و علیاحضرت شهبانو و بانو فورد در تالار آبی کاخ سفید دیدار خواهند داشت.

هفتمین سفر- سفر شاهنشاه آریامهر به آمریکا، هفتمین سفر معظم‌له به آن کشور بود. شاهنشاه و شهبانو که شب پیش از آن را در «ویلیامزبورگ» اقامت داشتند، در ساعت ۱۰ و ۲۵ دقیقه روز پنجشنبه به وقت محلی (برابر با ۱۷ و ۵۵ دقیقه به وقت تهران) با هلیکوپتر وارد پارک کاخ سفید شدند و سپس با خودروی ریاست جمهوری به جلوی کاخ تشریف‌فرما شدند. در آن‌جا، حضرت پرزیدنت فورد و همسرشان به اتفاق گروهی از شخصیت‌های برجسته دولت آمریکا، چشم به راه ورود اعلیحضرتین بودند. همین که اعلیحضرتین از خودرو پیاده شدند، پرزیدنت فورد و بانو به شاهنشاه و شهبانو خوش‌آمد گفتند. در این هنگام، پرزیدنت فورد، آقای هنری کیسینجر وزیر امور خارجه و بانو، ژنرال جونس کفیل رئیس ستاد مشترک نیروهای سه‌گانه آمریکا و همسرش را به پیشگاه اعلیحضرتین معرفی کردند و بانو فورد یک دسته گل سرخ به علیاحضرت شهبانو فراداشت. در پهنه کاخ سفید، پنج واحد بزرگ گارد احترام با یونیفورم جالب خود به نمایندگی از سوس نیروهای زمینی، دریایی، تفنگداران دریایی، نیروی هوایی و گارد ساحلی به حالت احترام نظامی صف کشیده بودند. در بالکن کاخ سفید و پلکان‌هایی که ساختمان را به پهنه کاخ سفید پیوند می‌دهد، افراد گارد با یونیفورم سرخ رنگ خود صف کشیده و با به صدا درآوردن شیپورهای خود ورود اعلیحضرتین را به کاخ سفید اعلام کردند. چندین هزار تن از مردم واشنگتن در پهنه کاخ و بیرون از آن برای شرکت در آیین پیشباز اعلیحضرتین گرد آمده بودند و پرچم‌های ایران و آمریکا را به نشانه دوستی دو کشور و ابراز احساسات نسبت به شاهنشاه و شهبانو تکان می‌دادند.

۲۱ تیر توپ- شاهنشاه و پرزیدنت فورد در ساعت ۱۰ و سی و پنج دقیقه به وقت محلی پس از عبور از روی یک فرش قرمز رنگ، در جایگاه مخصوص قرار گرفتند. در این موقع، دسته موزیک سلام شاهنشاهی و سپس سرود ملی آمریکا را نواخت و واحد آتشبار در پارک کاخ سفید ۲۱ تیر توپ به احترام اعلیحضرتین شلیک کرد. در مقابل جایگاه مخصوص و در پشت سر گارد احترام ۵۰ پرچم آمریکا به نشانه ۵۰ ایالت این کشور در دست ۵۰ سرباز در اهتزاز بود. علیاحضرت شهبانو در حالیکه لباس سفید زیبایی به تن داشتند به اتفاق بانو فورد در کنار جایگاه مخصوص ایستاده بودند. پس از نواخته شدن سلام شاهنشاهی و سرود ملی آمریکا، شاهنشاه و پرزیدنت فورد در حالیکه به وسیله فرمانده واحدهای گارد احترام همراهی می‌شدند از این واحدها سان دیدند و مجدداً به طرف جایگاه مخصوص عزیمت کردند. عده زیادی از ایرانیان مقیم ایالات متحده نیز در محوطه کاخ سفید اجتماع کرده بودند که به شدت نسبت به اعلیحضرتین ابراز احساسات می‌کردند. پس از استقرار شاهنشاه و پرزیدنت فورد در جایگاه مخصوص، افراد دسته موزیک که فرنج قرمز رنگ و شلوار و کلاه سفید به تن داشتند با نواختن مارش مخصوص از برابر سران دو کشور رژه رفتند.

دوستی آزمایش شده- در این هنگام، پرزیدنت فورد در پشت تریبون که علامت ریاست جمهوری روی آن به چشم می‌خورد قرار گرفته و بیاناتی بدین شرح ایراد کردند:

برای من مایه افتخار است که به میهمانان عالی‌قدر خودم، اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو، یک بار دیگر به مناسبت تشریف‌فرمایی‌شان به پایتخت کشورمان خوش‌آمد می‌گویم. دیدار آن اعلیحضرت و علیاحضرت شهبانو از آمریکا، انعکاسی از مناسبات صمیمانه و قلبی است که بین رهبران دو کشور و نیز میان دو دولت ایالات متحده و ایران طی دوران متمادی وجود داشته است. دوستی میان ما، دوستی کهن و آزمایش شده است که بطور مسلم در آینده نیز به همین صمیمیت باقی خواهد ماند. از هنگام آخرین دیدار آن اعلیحضرت از واشنگتن تا کنون جهان شاهد تحولات بسیاری بوده است، ولی در تمامی این دوران، تعهد دولت ایالات متحده آمریکا به گسترش صلح و پیشرفت جهان همچنان ادامه یافته است. تعهد ما نسبت به تداوم مناسبات و همکاری‌های سازنده با دوستانی چون ایران، حتی در زمانی که جهان در حال دگرگونی است، همچنان ادامه یافته است. ما این دوستی را همچنان بر شالوده منافع و آرزوهای مشترک مان بنا می‌کنیم. ایالات متحده و ایران همکاری‌های خود را در زمینه‌های گوناگون توسعه داده و تشدید کرده‌اند. ما به کمک یکدیگر می‌توانیم در عصر جدید که در پیش داریم سرمشقی برای دیگران باشیم. ایران سرزمینی پر از شگفتی‌ها و دارای تمدنی کهن می‌باشد که در طول قرون فرهنگ و هویت‌های ملی شاخص خود را حفظ کرده است. در سال‌های اخیر ایران به پیشرفت‌های چشمگیری نایل شده و به صورت نمونه، توسعه اقتصادی آن است. موفقیت‌های خارق‌العاده ایران، از میهمان عالی‌قدرمان، یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های جهان، اعلیحضرت شاهنشاه الهام پذیرفته است. اعلیحضرتا، من به مذاکراتی که در طول سفر شما خواهیم داشت چشم دوخته‌ام تا آنچه را که دو ملت ما به دست آورده‌اند مورد بررسی قرار دهیم و ابعاد جدید هماهنگی منافع دو ملت و افزایش همکاری فیمابین را به خاطر آرمان‌های صلح و سعادت دو ملت و جهان جستجو کنیم. بسیار خوشوقتم که از جانب خانم فورد و مردم و دولت آمریکا به اعلیحضرتین خوش‌آمد بگویم.

در پاسخ پرزیدنت فورد، شاهنشاه آریامهر بیاناتی بدین شرح ایران فرمودند:

آقای رئیس جمهوری، برای شهبانو و من به راستی موجب خوشوقتی است که میهمان پرزیدنت فورد و بانو فورد باشیم. این نخستین بار نیست که از کشور شما دیدن می‌کنم. مدت‌ها پیش بود که برای نخستین بار من به خاک این سرزمین آزاد و دلیر قدم نهادم. از آن زمان حتی پیش از آن، بین دو کشور ما روابط دوستانه مستحکمی وجود داشته است. در گذشته دور، ما به آمریکا به چشم دوست خود و نیز دوست همه مللی که بخاطر آزادی و نیک‌بختی می‌کوشند می‌نگریستیم. این احساس کشور ما درباره کشور شما و مردمش اکنون از هر زمان دیگر قوی‌تر است. مایلم شما بدانید که در این دوستی از سوی ما هرگز تغییری پدید نخواهد آمد، زیرا این دوستی بر اساس منافع خودخواهانه بنا نشده است، بلکه بیشتر بر پایه آرمان‌های مشترکمان استوار گردیده است. من اطمینان دارم که شما بخاطر دفاع این آرمان‌ها ایستادگی خواهید کرد، همچنان که ما به آن‌ها پایبند باقی خواهیم ماند. آقای رئیس جمهوری، همچنان که اشاره کردید، دنیا به شدت درحال تحول است. گاه به سوی بهبود و گاه (که امیدوارم چنین نباشد) به سوی خرابی. اما در این دنیای در حال تغییر آن‌هایی که به اصول شرافت انسانی و آزادی انسان وفادار باقی بمانند وظیفه بدارند با روح همکاری و هم پشتی تلاش کنند تا اگر لازم آید جهانی نو را بوجود آورند. جهان نو، تنها نباید از طریق جایگزینی حوادث بوجود آید، بلکه این جهان باید بر اساس نیات نیک مللی پدید آید که مصمم هستند جهانی بر بنیاد برابری و عدالت، خلق کنند. کشور من در خلق این جهان نو با ایالات متحده همراه است. من اطمینان دارم که در طول ملاقات‌هایم با شما آقای رئیس جمهوری و گفتگوهایی که با یکدیگر خواهیم داشت، راه را برای ورود به این دنیای بهتر به نحوی که هر دو کشور ما در آن هماهنگی کامل دارد خواهیم گشود. من حامل درودهای کشورم برای ملت بزرگ آمریکا هستم. برای شما بهترین خوشبختی‌ها و سعادت و شادکامی آرزو می‌کنم. آقای رئیس جمهوری، از دعوت محبت‌آمیز شما تشکر می‌کنم.

پس از پایان بیانات شاهنشاه که با کف زدن‌های پرزیدنت فورد و باشندگان در پهنه کاخ سفید روبرو شد، شاهنشاه و پرزیدنت فورد و علیاحضرت شهبانو و خانم رئیس جمهوری وارد کاخ سفید شدند و روی بالکن کاخ مدتی به ابراز احساسات جمعیت با تکان دادن دست پاسخ گفتند.

میهمانی شام پرزیدنت فورد به افتخار اعلیحضرتین پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه

شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به اتفاق پرزیدنت جرالد فورد، رئیس جمهوری آمریکا و بانو فورد، در ضیافت شامی که به افتخار اعلیحضرتین در کاخ سفید برپا شد.

پرزیدنت فورد رئیس جمهوری آمریکا و همسرشان شب ورود شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به واشنگتن ضیافتی به شام به افتخار اعلیحضرتین در کاخ سفید برپا کردند. در این میهمانی که وزیر خارجه آمریکا، رئیس دیوان عالی کشور آمریکا، شماری از سناتورها و هموندان مجلس نمایندگان، صاحبان صنایع و شخصیت‌های برجسته آمریکا و پایوران عالی‌رتبه کاخ سفید در سر میز شام پرزیدنت فورد حضور داشتند، بیاناتی ایراد کردند:

اعلیحضرتا،

علیاحضرتا،

مقدم اعلیحضرتین را به کاخ سفید خوش‌آمد می‌گویم و مطمئن هستم که شخصیت‌های حاضر در این میهمانی نیز با پیشبازی که از اعلیحضرتین کردند مقدم میهمانان عالی‌قدر ما را گرامی می‌دارند. بودن شاهنشاه و شهبانو در این جشن نشانه‌ای از پیوندهای دیرینه و صمیمانه و همکاری‌های بسیار نزدیکی میان ایران و آمریکا است و من امیدوارم که اعلیحضرتین این دیدار را دیدار دوستان قدیمی به حساب آورند. شاهنشاها، من هفتمین رئیس جمهوری آمریکا هستم که به دیدار آن اعلیحضرت نایل شده‌ام. حقایق گویای دوام و استمرار روابط دوجانبه ایران و آمریکا نشانه اهمیتی است که ما به گسترده‌تر و عمیق‌تر شدن مناسبات دو کشور به صلح و پیشرفت سراسر جهان می‌دهیم. آمریکا عمیقاً به این هدف‌ها متعهد است و ایران در این تعهد با ما شریک است. دو دولت ما بدین ترتیب رابطه بی‌نظیری دارند و در نهایت همکاری با هم ظرف چند دهه اخیر سر اساس احترام متقابل کار کرده‌اند و من امیدوارم که این سنت ارزنده و دوستی میان سران دو کشور و ملت‌های ما ادامه یابد. مشاهده می‌کنم که این سنت زنده و رشد یافته است.

اخیراً پیوندهای مشترک ما بُعد تازه‌ای یافته است زیرا که ایران تحت رهبری خردمندانه شاهنشاه گام‌های بسیار بلندی در جهت توسعه اقتصادی خود و در روابطش با سایر کشورهای منطقه و دیگر کشورهای جهان برداشته است. پیشرفت کشور شما سرمشق بسیار خوبی برای سایر ملت‌های جهان است. ایران از مرحله یک کشور نیازمند به کمک، مبدل به یک کشور اعطاء کننده کمک به دیگر کشورها درآمده و سال گذشته بخش معتنابهی از تولید ناخالص ملی خود را به کمک به کشورهای کم درآمد اختصاص داده است. ایران همچنین نقش بسیار پیشتازانه‌ای در استوار کردن روابط اقتصادی مؤثرتر میان کشورهای تولید کننده نفت، کشورهای صنعتی و ممالک در حال توسعه ایفا می‌کند و امیدوارم در این کوشش موفق شود. برای ما مایه تحسین است که بازرگانی غیر نفتی و غیر نظامی ایران و آمریکا تا سال ۱۹۸۰ متجاوز از بیست میلیارد دلار خواهد شد و این نشانه اهمیت اقتصادی ایران در صحنه بین‌المللی است. مورخان آینده دوره معاصر را دوره‌ای بسیار مهم در تاریخ کهن و بسیار درخشان ایران بشمار خواهند آورد. شاهنشاه ایران، رهبری که بینش والا و تحرکش ایران را به این مرحله از ترقی رسانده، مسلماً یکی از مردان بزرگ نسل فعلی، یکی از شخصیت‌های بزرگ تاریخ کشورشان و یکی از رهبران بزرگ جهان هستند. همانطور که نقش و امکانات ایران فراتر از مرزهای ملی‌اش می‌رود، شخصیت شاهنشاه ایران که یکی از سیاستمداران بزرگ جهان هستند نیز از مرزهای ملی ایران فراتر رفته است.

تجربه سی ساله معظم له به عنوان رهبر ایران همواره آکنده از ایمان به پیشرفت و تنعم ملت شان بوده و وجودشان را وقف ملت خود کرده‌اند و در صحنه بین‌المللی نیز کمک‌های ارزنده‌ای به هدف صلح و همزیستی کرده‌اند. ما به پیوندهای ایران با کشورمان عمیقاً ارج می‌نهیم در آینده نیز در این دوستی پابرجا خواهیم ماند، در جهانی که همه ملت‌های به یکدیگر متکی هستند، ما از ایران بخاطر دوستی سازنده و بخاطر نقش بسیار مهمی که برای بنا ساختن یک جهان صلح‌آمیزتر و با ثبات‌تر و مرفه‌تر ایفاء می‌کند سپاسگزار هستیم و به سهم خویش در دوستی خود با این کشور بزرگ وفادار خواهیم ماند. ما قول می‌دهیم کاری کنیم که پیوندهای ما به گونه‌ای سازنده با مسایل مبرم و واقعیت متغیر جهان موافق باشد.

اجازه بفرمایید اضافه کنم که من و همسرم از اینکه میزبان شهبانوی ایران نیز هستیم، بسیار خوشحالیم. همه جهانیان می‌دانند که شهبانو نیز وجود خود را وقف پیشرفت کشورشان کرده‌اند. صفا، صمیمیت، زیبایی و وقار شهبانو نیز زبانزد همه است. حضور شهبانو در کشور ما و در این مجلس افتخار بزرگی برای ما محسوب می‌شود. پرزیدنت فورد در پایان سخنان خود سلامت و سعادت اعلیحضرتین و رفاه روزافزون ملت ایران را آرزو کردند.

در پاسخ سخنان پرزیدنت فورد، شاهنشاه بیاناتی به این شرح ایراد کردند:

آقای رئیس جمهوری، خانم فورد، میهمانان محترم. برای من مشکل است که کلمه‌ای برای بیان احساسات تقدیرآمیز خود نسبت به استقبال گرمی که آقای رئیس جمهوری و خانم فورد از ما به عمل آورده‌اند پیدا کنم. من مایل بودم بار دیگر به این کشور دوست سفر کنم و با رئیس جمهوری آمریکا که از زمان آغاز زمامداری شان احترام من نسبت به ایشان روزافزون بوده است، ملاقات کنم. پرزیدنت فورد در مقابل مشکلات عقب نمی‌نشینند و من به شما به خاطر رهبری پرتوان و تصمیمات به جایی که برای کشورشان و برای کلیه ملت‌هایی که مایلند در آزادی زندگی کنند، اتخاذ می‌کنند تبریک می‌گویم. جهان حاضر دقیقاً به همین شجاعت، حیثیت و محبت نسبت به سایر افراد بشر نیاز دارد. ما خوشحالیم که برای آمریکا دوست خوب و قابل اعتمادی هستیم و این دوستی که بر اساس ثبات و پایداری استوار است همیشه پابرجا خواهد ماند. دلیل دوام دوستی این است که دو کشور ما دارای فلسفه زندگی و آرمان‌های مشترکی هستند و تصور می‌کنم که نمی‌تواند و نباید جز این باشد. کشور شما در سال‌های دشوار زندگی ملت من به ما بسیاری یاری کرده است. در این زمان که دنیا در حالت تغییر و تحول است و کشورهای جهان بهم بیشتر متکی می‌شوند. ایران این یاری آمریکا را فراموش نمی‌کند. علاوه بر دوستی پایدار ایران با آمریکا، سعی ما این است که به سایر کشورها که ممکن است نیازمند کمک باشند مساعدت کنیم. شرایط جدی و خطیر جهان ما را ناگزیر می‌سازد که به فکر آینده باشیم و با امید به آن بنگریم، زیرا بدون امید، برنامه‌ریزی و کار بسیار دشوار خواهد بود. می‌دانم در آینده‌ای که در برابر دیدگان من قرار دارد، ایران و آمریکا همراه و همکار یکدیگر خواهند بود و برای حفظ و تعالی آرمان‌هایی که به آن اعتقاد داریم، همکاری خواهیم کرد تا جهان از مشکلات فعلی خود رها شود و دیگر دستخوش قحطی، بیسوادی، بیماری و ناراحتی نباشد. بار دیگر از شما آقای رئیس جمهوری بخاطر احساسات گرم و دوستانه‌ای که نسبت به شخص من و ملتم کرده‌اید تشکر می‌کنم. من نیز متقابلاً همین احساس را نسبت به شما و ملت بزرگ آمریکا دارم و سلامت رئیس جمهوری آمریکا، خانم فورد و سعادت ملت آمریکا را آرزو می‌کنم.

گفتگو و میهمانی ناهار با وزیر دفاع در پنتاگون آدینه

مذاکرات شاهنشاه- شلزینگر- جیمز شلزینگر وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا روز جمعه در کاخ پنتاگون از شاهنشاه آریامهر استقبال کرد و میهمانی ناهار به افتخار معظم‌له در کاخ برپا نمود. این میهمانی کمی پس از پایان گفتگوهایی که بین شاهنشاه و وزیر دفاع آمریکا انجام یافت، برگزار شد. شاهنشاه نیم روز وارد پنتاگون شدند و یک گارد احترام مرکب از واحدهای نیروی زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی، تفنگداران دریایی و گارد ساحلی در ورودی کاخ احترامات نظامی بجای آورد. جیمز شلزینگر که در جلوی درب ورودی پنتاگون چشم به راه شاهنشاه بود، هنگام پیاده شدن شاهنشاه از خودرو، از معظم‌له پیشباز کرد و سپس شاهنشاه همراه وزیر دفاع آمریکا به تالار پذیرایی در اشکوب دوم پنتاگون تشریف‌فرما شدند. گفتگوهای شاهنشاه و شلزینگر نزدیک به یک ساعت و پانزده دقیقه به درازا کشید و سپس شاهنشاه در میهمانی ناهار وزیر دفاع آمریکا در پنتاگون شرکت فرمودند.

شاهنشاه در کمیته روابط خارجی سنا- شاهنشاه آریامهر دیروز (۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴) به دعوت کمیته روابط خارجی سنای ایالات متحده آمریکا در جلسه این کمیته شرکت فرمودند و مدت یک ساعت و نیم سیاست خارجی ایران و به طور کلی نظریات ایران را درباره مسایل مهم جهانی برای سناتورهای آمریکایی تشریح کردند. این نشست پس از بازگشت شاهنشاه از کاخ پنتاگون در ساختمان کاپیتال برگزار شد. منابع نزدیک به سنای آمریکا ابراز داشتند که شاهنشاه در این نشست خیلی رک و راست درباره مسایل مهم جهانی و مسایل منطقه صحبت کرده‌اند. در این نشست سناتور جان اسپارکمن رئیس کمیته روابط خارجی، سناتور فرانک چرچ، سناتور استوارت سمینگتون، سناتور جرج مک گاورن، سناتور هوبرت همفری، سناتور کلی فوردکانس، سناتور جاکوب جاویتس، سناتور هاک اسکات، سناتور چارلز پرسی و سناتور کلیبورن پل شرکت داشتند. آقای اردشیر زاهدی سفیر شاهنشاه آریامهر در واشنگتن و دو تن از مستشاران سفارت شاهنشاهی و همچنین رئیس و معاون تشریفات ایالات متحده آمریکا نیز در این نشست بودند.

میهمانی شام اعلیحضرتین به افتخار رئیس جمهوری آمریکا آدینه ۲۶ اردیبهشت ماه

شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو دیشب میهمانی شامی به افتخار پرزیدنت آمریکا و بانو فورد در سفارت شاهنشاهی ایران در واشنگتن برپا کردند. هنری کیسینجر وزیر امور خارجه، ویلیام راجرز وزیر خارجه سابق، سناتور ادوارد کندی، سناتور باری گلدواتر، سناتور مک گاورن و عده دیگری از سناتورها و اعضای مجلس نمایندگان و شخصیت‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آمریکا و همراهان اعلیحضرتین میهمان این ضیافت بودند. میهمانان با غذاهای ایرانی پذیرایی شدند و در پایان میهمانی، هنرمندان وزارت فرهنگ و هنر، چند برنامه دست افشانی و آواز محلی اجرا کردند که مورد توجه میهمانان قرار گرفت و شاهنشاه و شهبانو و پرزیدنت فورد و بانو هنرمندان ایرانی را مورد تشویق قرار دادند.

تجربه بزرگ- پرزیدنت فورد در میهمانی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو بیاناتی ایراد کرد و گفت:

اجازه می‌خواهم بگویم که آشنا شدن بیشتر با اعلیحضرتین و مذاکره درباره موضوعاتی که برای هر دو کشور ما حائز اهمیت فراوان بوده و گفتگو درباره مسائل متعددی که ما و سایرین با آن‌ها روبرو هستیم، برای من تجربه‌ای بس بزرگ بود.

اعلیحضرتا،

من تحت تأثیر دوستی و مودتی قرار گرفته‌ام که شما سالیان طولانی نسبت به کشور من داشته‌اید. همچنین دوستی کهن و طولانی دو ملت ما و تصمیم به فداکاری متقابل که ما در کشورهای خود برای بهبود کشور شما، کشور خودمان و نیز برای تمامی جهان داریم، مرا بیش از اندازه تحت تأثیر قرار داده است. سعادت و سلامت شاهنشاه و شهبانوی ایران را آرزومندم.

دومین دور گفتگوها

دومین دور مذاکرات- دومین دور مذاکرات شاهنشاه آریامهر و پرزیدنت فورد ساعت ۱۷ و سی دقیقه پس از نیمروز ۲۶ اردیبهشت ماه به وقت واشنگتن (یک بامداد امروز به وقت تهران) در کاخ سفید انجام گرفت. در این مذاکرات که بیش از یک ساعت طول کشید، آقای کیسینجر وزیر امور خارجه آمریکا نیز حضور داشت. دور دوم مذاکرات شاهنشاه و پرزیدنت فورد اندکی پس از دیدار شاهنشاه با سناتورهای عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا صورت گرفت.

بازدید شهبانو از موزه هیرش هورن- علیاحضرت شهبانو پیش از ظهر روز گذشته از موزه هیرش هورن در شهر واشنگتن دیدن کردند. علیاحضرت شهبانو در ساعت یازده به وقت محلی به محل موزه تشریف‌فرما شدند و مورد استقبال آقای لرنر مدیر موزه و آقای ژوزف هیرش هورن که این موزه را به شهر واشنگتن اهدا کرده است قرار گرفتند و به بازدید از تالارهای مختلف این موزه پرداختند.

فورد از دوستی و همکاری ایران با آمریکا سپاسگزاری کرد سناتورهای آمریکایی مقام والای شاهنشاه را ستودند. سناتور ادوارد کندی: وعده ما در تهران!

در پایان دومین دور مذاکرات رهبران ایران و آمریکا، پرزیدنت جرالد فورد رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه با محمد پورداد نماینده رادیو تلویزیون ملی ایران از آینده مناسبات ایران و آمریکا و گفتگوی خویش با شاهنشاه سخن گفت. فورد گفت:

این روزها فرصت دلپذیری بود که با شاهنشاه باشیم و بخاطر این دوستی و همکاری کشور شما با ملت آمریکا، سپاسگزارم. فورد افزود که فرصت آشنایی با شاهنشاه از نزدیک، تجربه بسیار گرانبهایی برای او بوده و به ادامه دوستی و افق جدید روابط آمریکا با ایران مشتاقانه چشم دوخته است. فورد همچنین گفت: دوستی‌های فراوان و فرصت‌های بزرگ در انتظار ملت ایران است و آمریکا محققاً در راه توسعه و دوستی و تفاهم با ایران گام برخواهد داشت. ما امیدواریم که پیوندهای مشترک ما همچنان توسعه و تحکیم یابد.

مصاحبه با کیسینجر- پیش از این مصاحبه، دکتر کیسینجر نیز با پورداد به گفتگو پرداخت و درباره نتایج گفت و گوهای رهبران ایران و آمریکا گفت که این مذاکرات پیرامون کلیه مسائل بین‌المللی، از جمله اوضاع خاورمیانه و روابط کشورهای تولید کننده و مصرف کننده نفت بوده است. سئوال شد: آیا در این زمینه نتایج نهایی حاصل شد یا نه؟» کیسینجر پاسخ داد: فکر نمی‌کنم رهبران دو کشور به یک نتیجه نهایی دست یافته باشند، ولی آنچه می‌توانم بگویم این است که در این مذاکرات پیشرفت‌هایی حاصل شده است. کیسینجر در پایان ملاقات دیروز خود با شاهنشاه نیز در زمینه نفت و انرژی گفت که آمریکا می‌کوشد تا از نزدیک با ایران همکاری کند. در زمینه بحران خاورمیانه و دورنمای صلح در این منطقه، کیسینجر گفت که وی مثل همیشه به آینده امیدوار است و آمریکا فعلاً در انتظار مذاکرات پرزیدنت فورد با پرزیدنت سادات و سپس با نخست‌وزیر اسرائیل است تا بعد از آن تصمیم بگیرد که چگونه می‌توان ابتکار جدیدی را در راه دست یافتن به صلح به میان آورد. درباره نتایج کلی سفر شاهنشاه و مذاکرات معظم‌له، کیسینجر گفت: شاهنشاه یک دوست قدیمی و پراحترام آمریکا بشمار می‌روند و ما همیشه به اندیشه‌ها و مشورت با رهبر ایران قدر و ارزش فراوان می‌گذاریم. سناتور فرانک چرچ سناتور برجسته و جوان آمریکایی نیز در پاسخ به پرسش پورداد پیرامون روابط ایران و آمریکا گفت: ایران و آمریکا سالیان دراز از دوستان نزدیک یکدیگر بوده‌اند و من فکر می‌کنم که دیدار شاهنشاه مظهر ادامه این روابط نیکو و سنتی است. سناتور چرچ همچنین گفت: سنای آمریکا برای ترقی عظیمی که ایران در دوران پادشاهی شاهنشاه بدان نایل شده ارزش و احترام فوق‌العاده‌ای قائل است و افتخار می‌کنیم که در شمار دوستان و متحدان نزدیک ایران هستیم. سناتور مانسفیلد نیز گفت که در مذاکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با شاهنشاه درباره مسائل مختلفی از جمله بحران خاورمیانه و تحولات اوضاع در جنوب آسیا بحث شد. این ملاقات، ملاقات بسیار پرثمری بود. سناتور چارلز پرسی عضو دیگر کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز گفت: شاهنشاه مرا در جریان پیشرفت‌های صنعتی ایران قرار دادند. سناتور پرسی در تجلیل از شخصیت شاهنشاه گفت: هر دیداری که رهبر ایران از آمریکا می‌فرمایند با تأثیر فراوانی روی همه ما توأم است. «پرسی» همچنین گفت: فکر می‌کند در میان کلیه رهبران جهان، شاهنشاه آریامهر از نظر وسعت نظر و آگاهی نسبت به مسائل در مقام اول می‌باشند. سناتور آمریکایی ادامه داد: ما سیاستمداران اغلب خود را درگیر مسائل فوری می‌کنیم تا مسائل اساسی، در حالیکه شاهنشاه آریامهر همیشه به آینده و به مسائل اساسی نظر می‌دوزند. شاهنشاه دارای دید وسیع نسبت به مشکلات جهانی و آینده کشور خود هستند و اندیشه‌های شاهنشاه نسبت به بحران خاورمیانه و کلیه مسائل بین‌المللی و راه‌حل‌هایی که ارائه می‌فرمایند، همیشه کامل است ولی آنچه من فکر می‌کنم از همه مهمتر است، راهی است که شاهنشاه برای ترقی و سازندگی ایران دنبال می‌فرمایند. سناتور ادوارد کندی، شخصیت محبوب آمریکاییان و یادآور نام پرزیدنت فقید آمریکا، جان. اف کندی، در گفت و گوی خود با نماینده رادیو تلویزیون ملی ایران از سفری که ظرف هفته آینده به ایران دارد، سخن گفت. کندی گفت که وی به سفر به ایران و گفتگو با شاهنشاه مشتاق است. سناتور جوان گفت: شاهنشاه مذاکرات فوق‌العاده مفیدی با پرزیدنت فورد داشته‌اند و در این سفر مثل سفرهای گذشته با استقبال گرم مردم آمریکا روبرو هستند. کاندیدای احتمالی ریاست جمهوری آمریکا گفت که وی امیدوار است در سفر خود به ایران فرصتی یابد تا هر چه بیشتر از جوانب مختلف پیشرفت‌های ایران دیدن کند و وعده ملاقات بعدی را در تهران داد. یکی از شخصیت‌های آمریکایی که در اغلب مراسم رسمی سفر شاهنشاه حضور داشت، آقای «برگر» دادستان کل آمریکا بود. «برگر» به نوبه خود از سفر شاهنشاه به واشنگتن با تجلیل فراوان سخن گفت و افزود: این دیدار به ملت آمریکا یک بار دیگر فرصت می‌دهد تا شاهنشاه و شهبانو را از نزدیک ببینند و شاهد باشند که رهبری شاهنشاه چه تأثیری بر تاریخ معاصر ما خواهد گذاشت. «برگر» از رهبری شاهنشاه و نقش معظم‏‌له در خاورمیانه تجلیل کرد و گفت: آمریکا افتخار می‌کند که از دوستان نزدیک ایران باشد.

شهبانو در دانشگاه جرج تاون آدینه ۲۸ اردیبهشت

شهبانو فرمودند: جهان از نابرابری‌های گوناگون رنج می‌برد

علیاحضرت شهبانو در مراسمی که روز جمعه در دانشگاه جرج تاون برپا شد، از این دانشگاه معتبر و نامدار دکترای افتخاری ادبیات علوم انسانی دریافت داشتند و ضمن نطقی هنگام گرفتن درجه دکترا، تأکید کردند که انقلاب ایران از دوام و استمرار سنت‌ها و فرهنگ ملی این کشور الهام می‌گیرد. مراسم با خوانده شدن منشور دانشگاه آغاز گردید. سپس آقای روبرت هنل رئیس دانشگاه، سخنانی به این شرح درباره انگیزه تقدیم درجه دکترای افتخاری به حضور شهبانو ایراد کرد و یادآور شد که فعالیت‌های شهبانو خدماتی استثنایی و مفید به حال جامعه بشری است.

رئیس دانشگاه جرج تاون در پی اشاره به تحصیلات شهبانو و فعالیت‌های نوع دوستانه معظم‌لها در سرپرستی سازمان‌های گوناگون رفاهی، نیکوکاری، اجتماعی و هنری افزود: علیاحضرت شهبانو سفیر غیر سیاسی و حسن نیت و تفاهم میان مردم نه تنها کشورهای خاورمیانه بلکه مردم کشورهای سراسر جهان بشمار می‌آیند. به پاس رهبری استثنایی شهبانوی ایران، فعالیت‌ها و نفوذ انسانی ایشان که در خدمت جامعه بشری است، رئیس و مدیران دانشگاه جرج تاون با مباهات بسیار دکترای افتخاری ادبیات و علوم انسانی دانشگاه را به علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران تقدیم می‌دارند. پس از سخنان رییس دانشگاه جرج تاون، درجه دکترای افتخاری طی تشریفاتی به شهبانو داده شد و شنل استادی دانشگاه را بر دوش معظم‌لها افکندند.

نابرابری‌های رنج آور-

در پی دریافت درجه دکترای افتخاری علوم انسانی از دانشگاه جرج تاون واشنگتن، علیاحضرت شهبانو ضمن ابراز خرسندی و اشاره به نابرابری‌های اجتماعی و تحولات جهان فرمودند:

«امروز مشاهده می‌کنم که علیرغم عنصر مهم اتکاء متقابل کشورها، جهان همچنان از نابرابری‌های گوناگون رنجور است. این امر در سطح بین‌المللی به اندازه سطح ملی صادق است. در سطح ملی می‌توان اختلافاتی را که میان نواحی روستایی و شهری، میان محرومان و آن‌هایی که از تحول به حدی بارز برخوردارند، میان زنان و مردان و میان نسل‌های مختلف مشهود است ذکر کرد. در سطح بین‌المللی عصر ما وجود شکاف روزافزون شاید بدترین و خطرناکترین پدیده میان مناطق توسعه یافته و نواحی در حال توسعه جهان است. از اینرو بدیهی است که اگر بنا باشد جهان سقوط نکند و دچار هرج و مرج نشود، می‌بایست کوشش‌های خود را برای برقراری نظام اقتصادی عادلانه‌تر و منصفانه‌تر تجدید و تشدید کنیم. باید برای این اندیشه عدالت اجتماعی هم در سطح ملی وهم در سطح بین‌المللی، بالاترین اولویت‌ها را قائل شویم، درحالی که جنبه‌های مادی و عمرانی را مورد تأکید قرار می‌دهیم، مایل نیستیم که بهیچوجه ابعاد کیفی زندگی را کوچک کنیم. اگر تعقیب هدف‌های عمرانی به جنبه‌های کمی آن محدود شود، در واقع مرتکب خطای بزرگی شده‌ایم.»

زنان بحساب نیامده‌اند-

شهبانو در این‌جا به نابرابری‌های اجتماعی زنان اشاره فرمودند و افزودند: «آزادی زنان در نص قانون و در واقعیت امر، شرط اساسی برخورداری زنان از فرصت‌های برابر با مردان است. متأسفانه تعصب‌ها و تصورات غلطی در این مورد وجود دارد. از آن‌جا که آموزش و پرورش نقش اصلی و مهمی در تسریع جریان آزادی زنان ایفاء می‌کند، مایه تأسف است که می‌بینیم زنان در زمینه امکانات آموزشی و فرهنگی مورد تبعیض قرار گیرند. یکی از نتایج اسفناک این تبعیض‌ها این بوده است که تقریباً اکثریت یا ۶۰ درصد بی‌سوادان جهان زن هستند. این تبعیض به همین‌جا ختم نمی‌شود، حتی سهم مهم و کاملاً ضروری زن در خانواده به عنوان همسر و مادر و یا افراد شاغل جامعه اغلب کاملاً در امر ملی مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته است. بعلاوه، در بسیاری از کشورها برنامه‌ریزی عمرانی عملاً زنان را به حساب نیاورده و بوسیله شیوه‌های نو که می‌تواند کیفیت کار و بازده فعالیت آنان را بالا ببرد، پشتیبانی لازم را از آنان به عمل نیاورده است. به این ترتیب، با محول ساختن یک نقش حاشیه‌ای و فرعی به زنان در توسعه اقتصادی ملی نقش مهمی از منابع انسانی ما مورد غفلت قرار گرفته است. در نظر ما نقش‌های مختلرفی که زنان و مردان باید ایفاء کنند، می‌بایستی به گونه‌ای باشد که خانواده را قادر سازد تا خود را با تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطبق سازد و حیثیت و برابری هر دو شریک زندگی را تأمین کند و به این ترتیب با ایجاد شرائط لازم برای رشد صحیح فرزند این خانواده کمک کند.»

ناکامی‌های جوانان-

شهبانو سپس به مسئله جوانان پرداختند و فرمودند: «این نکته مرا وادار می‌کند که مسئله بزرگی را که در عصر ما وجود دارد، یعنی مسئله‌ای که جوانان با آن روبرو هستند، مطرح کنم. این واقعیتی است که اکثریت جوانان جهان با ناکامی‌های گوناگونی مواجه هستند، اما باید توجه داشته باشیم که مسئله‌ای که رو در روی جوانان در جامعه متنعم قرار دارد با مسئله‌ای که در کشورهای کمتر رشد یافته وجود دارد متفاوت است. از سوی دیگر جوانان کشورهای پیشرفته در رفاه مادی بسر می‌برند و مسئله آنان شاید بیشتر ناشی از عدم مشارکت آن‌ها در جریان کلیه تصمیم‌گیری در امور کشورشان باشد. می‌توان گفت که این موضوع اکثراً ریشه اصلی بیگانگی و جدایی جوانان از جامعه است که گاهی به گونه نسبتاً خشونت‌‎آمیزی بروز می‌کند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که جوانان جهان که اکثراً در کشورهای عقب‌افتاده هستند، از مشکل دیگری رنج می‌برند. زندگی آنان سراسر عبارت از تلاش دایمی برای زنده ماندن است. حقیقت امر این است که باید به جوانان امکان داده شود تا خود را در هدف‌ها و کارهای عمرانی کشورشان سهیم بدانند.» علیاحضرت شهبانو در پایان فرمودند: «آقای رئیس، خانم‌ها، آقایان، ما ایرانی‌ها به شم خود آگاهیم که این تفاهم و همکاری بدون پیوند دادن نیروهای اصلی واقعی اجتماعی تازه یعنی پیوند دادن انسان و دانش او امکان‌پذیر نمی‌شود. ما در کوشش‌های عمرانی خود کلیه افراد جامعه ایران، مرد و زن، پیرو جوان، کشاورز و صنعت‌کار، دانشمند و افراد عادی را با هم متحد ساختیم و ما علم جدید را با دانشی که در گنجینه سنت‌های‌مان اندوخته‌ایم در هم آمیخته‌ایم و با چنین احساس و با افتخار و امتنان، به عنوان نماینده تمام ملتم و از جانب آنان، این درجه دانشگاهی را که به من اعطاء می‌کنید می‌پذیرم. متشکرم.» پس از پایان بیانات شهبانو، علیاحضرت در ضیافت استادان دانشگاه جرج تاون و شخصیت‌های فرهنگی ایالات متحده آمریکا که در یکی دیگر از تالارهای این دانشگاه برپا شده بود، شرکت کردند.