مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ تیر ۱۳۲۷ نشست ۸۱
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویبنامهها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آییننامهها - بخشنامهها - آگهیهای رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۵
جلسه: ۸۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه دهم تیرماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. بیانات قبل از دستور آقای مکرم
۳. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست جناب آقای رضای حکمت تشکیل گردید.
۱. تصویب صورت مجلس
صورت جلسه قبل را آقای فولادوند (منشی) به شرح زیر قرائت نمودند
یک ساعت و نیم به ظهر روز دوشنبه هفتم تیر ماه مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت گردید.
اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است.
غایبین با اجازه - آقایان:
محمدعلی دادور - سلطانالعلما - فولادوند - تولیت - افخمی - اقبال بهار - نصرتالله اسکندری - مامقانی - علیاکبر ملکی - احمد فرامرزی - محمد ساعد.
غایبین بیاجازه - آقایان:
اسمعیل ظفری - علیمحمد غضنفری - محمدقلی قوامی - حسین وکیل - ناصرالدین ناصری - شهاب خسروانی - عبدالحسین نیکپور - ابوالفتح قهرمان - محمد عباسی - فتحعلی افشار - صفا امامی - عدل اسفندیاری
آقای کشاورز صدر راجع به چند موضوع از مذاکرات خود تذکری دادند و صورت مجلس تصویب شد.
آقای معتمد دماوندی در دنباله مذاکرات جلسه قبل با اشاره به موضوع هیرمند و لزوم اقدام فوری دولت همچنین محصلین دانشگاه و تأیید رویه دیانتی ایشان، در باب زارعین توتونکار گیلان و عدم توجه دولت توضیحاتی داده گفتند دسترنج یک ساله زارع و عیال و اطفالش به قیمت ناچیزی به دست دولت میرسد و با بیست برابر قیمت به فروش میرود.
و بعد در موضوع پیله و نوغان گیلان و سد سفیدرود و امتیاز چای ایران نسبت به چای هندوستان و این که بر اثر عدم رسیدگی و کنترل دقیق به صورت فعلی در آمده به طور مشروح بیاناتی نمودند و نمونه چای ممتاز گیلان را ارائه دادند و تقاضا کردند از واردات چای و پریشانی زارعین و کشاورزان جلوگیری به عمل آید سپس از اوضاع اقتصادی و بهداری بندر پهلوی توضیحاتی داده نسبت به کمپانی ایران و شوروی شیلات و تضییع حقوق صیادان اعتراض و تقاضا نمودند متون و نصوص قرارداد اجرا شود و نوبت مدیرعامل ایرانی آن محفوظ باشد و اکثر متخصصین و کارکنان آن از افراد ایرانی انتخاب شوند و نیز در قسمت فرهنگ و ساختمان دبستان برای اطفال رعایا نظر وزیر فرهنگ را جلب نمودند و در استنتاج از بیانات خود شرحی از وقایع شهریور ۲۰ و تجاوز متفقین به ایران و سیاستهای متضاد شمال و جنوب و آثار زیان بار و نامطلوب آن در اوضاع سیاسی و اقتصادی و اجتماعی کشور ایراد نموده دولت را متذکر ساختند که در چنین حال و احوال عمومی دنیا اختلاف فاحش طبقاتی را از میان بردارند و متوجه مصالح عالیه مملکتی باشند.
آقای باتمانقلیچ پیشنهاد کفایت مذاکرات نموده
توضیحی دادند. آقای امیر تیمور با عطف به اظهارات آقای حائریزاده در باب اخذ مالیات ارضی و عدم اجرای قانون مالیات بردرآمد گفتند عمل دولت خلاف قانون است و راجع به کفایت مذاکرات معتقد بودند باید مجلس مجال دهد کسانی که اجازه صحبت گرفتهاند استفاده کنند موافقین نیز باید توجه کنند که فقط جواب مخالفین را بدهند. بیست دقیقه قبل از ظهر تنفس داده شد. و مجدداً دو ساعت به ظهر روز سهشنبه هشتم تیر مجلس به ریاست آقای رضای حکمت تشکیل گردید.
اسامی غایبین جلسه سهشنبه ۸ تیر ماه ۱۳۲۷
غایبین با اجازه - آقایان: محمدعلی دادور - سلطانالعلما - سلطانی - علی اقبال - امیر تیمور بهار - نصرتالله اسکندری - مامقانی - برزین - دکتر متین دفتری - احمد فرامرزی
غایبین بیاجازه - آقایان: اسمعیل ظفری - علیمحمد غضنفری - قوامی - حسین وکیل - ناصری - قهرمان عباسی - افشار - صفا امامی - عدل اسفندیاری - شهاب خسروانی
دیرآمدگان با اجازه - آقایان: دکتر اعتبار اورنگ - محمد ذوالفقاری - فرامرزی - رضوی - گنجه ساعد - اسدی - مکرم
دیرآمدگان بیاجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی - بیات - مهدی ارباب - حسن اکبر - دکتر راجی - تولیت - آقا خان - اخوان - منصف - نراقی - دکتر طبا - سزاوار - شریعتزاده - نیکپور - گلبادی - خوییلر - کهبد
به پیشنهاد کفایت مذاکرات که آقای باتمانقلیچ در جلسه پیش تقدیم داشته بودند اخذ رأی به عمل آمد و تصویب نشد.
آقای مکی در مقدمه بیانات خود مذاکرات آقای حائریزاده را در باب ایجاد دیکتاتوری تأیید نموده گفتند ۲۸ نفر از نمایندگان حاضر در این مجلس در سیاهچالها به سر میبردند و جمعی دیگر که تقویت کننده اصول دیکتاتوری بودند به حاصل عمل خود رسیدند بنابراین معتقد هستند که حکومت دموکراسی آزادی ملت و مصالح مملکت را بهتر حفظ میکند سپس با قرائتنامه ناصرالدین شاه به سفیر اتریش و اصل ۲۱ قانون اساسی گفتند به موجب بیانات آقای رئیس مجلس معلوم شد که ایشان دستور شلیک نداده بودند و مقدمات این امر از طرف آقای هژیر که اصولاً دیکتاتورمآب هستند فراهم شده بود همچنین با قرائت اصلاً ۶۱ متمم قانون اساسی گفتند تصویبنامههایی که در کابینه قوام صادر و اجرا شد مسئولیت مشترک داشتهاند و وزیر مسئول باید تعقیب شود و نیز نسبت به انتخاب وزرای وزارتخانهها و وزیران مشاور گفتند بیتناسب و مبتنی بر اغراض خصوصی است و در باب سیاست خارجی معتقد بودند باید با ایجاد حسن تفاهم حقوق و مطالبات ایران از همسایگان استرداد شود و آقای هژیر هیچگونه اقدامی در این باره نمیتوانند به عمل آورند و درباره برنامه دولت گفتند چون بین حرف و عمل مسافت بسیار است وارد بحث نمیشود و در خاتمه بیانات خود اشاره به طرح بحرین نموده گفتند یک فوریت آن نیز تصویب شده به اضافه آنچه مجلس در باب نفت جنوب لازم است میتواند تصویب کند و اجرای آن را از دولت بخواهد و الا دستهجات مختلف با نظرهای مختلف نمیتوانند پشتیبان دولت باشند و برنامه دولت به مرحله عمل نخواهد رسید و مخالفین هم دست از مخالفت و مبارزه نمیکشند.
آقای دهقان به عنوان موافق مشروط در پاسخ بیانات آقای حائریزاده راجع به ایجاد دیکتاتوری گفتند خود آقای حائریزاده با وضع فعلی دنیا این امر را صورتپذیر نمیدانند فقط هرج و مرج و فقدان امنیت قضایی است که ایجاد دیکتاتوری میکند و باید با آن مبارزه کرد همچنین ایراد آقای حائریزاده در همکاری آقای هژیر با حکومت قوام به علت همکاری خودشان با آن حکومت وارد نیست سپس گفتند مقاومت نظامیها در برابر چند صد نفر که به نام ملت اجتماع کرده بودند برای حفظ انتظامات و قابل تقدیر بوده و نیز ارزش عملیات سازمان خدمات اجتماعی در جمعآوری ولگردان و مساعدت بینوایان قابل انکار نیست و ایرادات آقای حائریزاده وارد نمیباشد و نسبت به بیانات آقای مکی توضیحاتی داده گفتند نظمیه به موجب قانون عمل کرده و اهانت کنندگان به رئیس دولت باید مجازات شوند و در خاتمه بیانات خود از دولت تقاضا نمودند که به وضع کارمندان فرهنگ و کارمندان دیگر دولت توجه عاجل شود و حقوق بازنشستگی مستخدمین وظیفهشناس و درستکار تأمین گردد و راجع به انجمنهای روابط فرهنگی گفتند که مراکز بزرگ جاسوسی است و مدارس ابتدایی بیگانگان اطفال را به خلاف مصالح دینی و ملی خودشان هدایت میکنند باید بسته شود.
آقای حاذقی پیشنهاد کفایت مذاکرات نموده اظهار عقیده کردند که بیش از این بحث در برنامه دولت برای ملت مفید نیست. آقای عباس اسکندری مخالف بودند و بیانات سابق خود را تکرار و تأکید نمودند که باید اکثریت به اقلیت مجال بدهد تا مطالب خود را بگویند و این به صلاح مملکت است.
آقای رحیمیان به عنوان مخالف گفتند حکومت فردی و سرنیزه و انتقامجویی از مخالفین دیکتاتوری عاقبت خوبی نخواهد داشت در شمال کسانی که حق خود را مطالبه میکنند حبس میشوند سپس با توضیحاتی تأکید نمودند راجع به روابط با شوروی که در کابینه حکیمالملک نزدیک شده بود به نفع مملکت باید استفاده کرد و در باب تثبیت قدرت و مبارزه با آنچه مخل آسایش عامه است گفتند این موضوع قطعاً به کسانی که قند و شکر و ارز میگیرند و آنهایی که حق خود را مطالبه میکنند ارتباط دارد و این که در مصاحبه مطبوعاتی هم گفتهاید باید جنس را ارزان کرد ۲۵۰ میلیون تومان تفاوت ارز آزاد و ارز دولتی اجناس را گران و ملت را فقیر میکند اگر اصلاح این موضوع مهم امکانپذیر نیست تفاوت قیمت ارز به خزانه مملکت بدهند و در خاتمه بیانات خود گفتند در موضوع بحرین و نفت جنوب نخستین کسی بودند که در دوره چهاردهم این باب را افتتاح نمودند و اگر این دولت در این باب به حفظ مصالح مملکت موفق شود ایشان باز اولین کسی خواهند بود که تقدیر و ستایش خواهند نمود.
آقای دکتر مجتهدی اظهار نمودند اوضاع عمومی معلول بدی تشکیلات و عدم ثبات دولتهاست و فواصل بین کابینهها مزید بر علت و علت موافقت ایشان با دولت آقای هژیر کوتاه کردن فواصل است سپس به دو ماه از برنامه دولت اشاره نموده گفتند در باب تنزل قیمتها که از مسائل حیاتی مردم محسوب است نقشههای دولتها بیشتر به گرانی کمک میکند علل گرانی قیمتها مالیاتهای سنگین و انحصارها و امتیازها و مقررات پرپیچ اداری و مامورین ناصالح است مثلاً وقتی دولت صد لیره میفروشد هزار تومان به خریدار بلاعوض داده است و این خود یکی از اسرار گرانی زندگی است ارز دولتی باید صرف چند قلم اشیای ضروری شود که به حد وفور وارد مملکت کنند همچنین امتیازاتی که مانند شرکت برق تبریز و تلفن تهران داده شده لغو کنند تا موجب رفاهت مردم شود و نیز از استخدام کارمندان جدید باید خود داری نمود و برای مردم با امنیت قضایی و ایجاد رقابت ایجاد کار کرد و بالاخص در طریق تنزل هزینه زندگی باید در بنده مقام خود نباشید سپس به موضوع مرکزیت غلط تهران و تشکیل انجمهای ایالتی طبق قانون اساسی بالاخص در آذربایجان که محتاج اصلاحات فوری است اشاره و پیشنهاد نمودند برای امور آذربایجان وزارتخانههایی ایجاد شود که برای بعضی ایالات مهم در ممالک متمدنه نیز سابقه دارد
آقای قبادیان پیشنهاد کفایت مذاکرات نمودند که زودتر تکلیف دولت معلوم شود و آقای عباس اسکندری طبق قسمت اخیر ماده ۵۸ نظامنامه اخطار و اظهار نمودند که نمایندگان میتوانند تذکراتی بدهند و پیشنهاد کفایت مذاکرات تصویب شد.
آقای نخست وزیر در قبال مطالب آقایان مکی و رحیمیان موضوع سند ثبتی و بیم از دیکتاتوری توضیحاتی داده گفتند حکومت مورد احترام حکومتی است که طبق رأی اکثریت به وجود آمده و من با حکومت اقلیت بر اکثریت مخالفم خواه دیکتاتوری یا دموکراسی و قصاص قبل از جنایت هم نباید کرد و تقاضا نمودند که عموم نمایندگان دولت ایشان را تقویت کنند تا نظر تمام فراکسیونها را بتوانند اجرا کنند سپس در موضوع شرکت در کابینه قوام و اوضاع مملکت و خزانه خالی و تزلزل اصول حکومت و اختلال امور تمام ایالات و دعوت نمایندگان تجار و مالکین و مداومت و مقاومت تا اعاده اوضاع به حال عادی و افتتاح مجلس شورای ملی توضیحات مشروحی دادند و گفتند رأی مجلس و پشتیبانی از دولت میتواند حکومت معتدل و بیطرفی به وجود آورد و امور بر وفق مصالح ملی و مملکتی انجام شود. در این موقع بر طبق ماده ۹۲ اخذ رأی به عمل آمد و از ۹۶ نفر عده حاضر ۸۸ نفر به دولت آقای هژیر رأی اعتماد دادند و آقای نخست وزیر اظهار امتنان نمودند و یک ساعت و ربع بعد از ظهر جلسه ختم و به روز پنجشنبه موقع مقرر محول گردید.
رئیس - نسبت به صورت جلسه نظری دارید آقای یمین اسفندیاری؟
یمین اسفندیاری - قبل از دستور عرضی دارم
رئیس ـ آقای امامی اهری.
امامی اهری - قبل از دستور عرض دارم.
رئیس ـ آقای ملک مدنی.
ملک مدنی ـ در جلسه گذشته آقای مکی راجع به آقای دکتر لطیفی اظهاری کردند که نسبت به خیاطی کتککاری کردهاند و خیاط شکایت کرده است چون یک نفر دیگر هم که طبیب است و سجلشان مشابه هم است این است که آقای دکتر لطیفی به من تلفن کرد که من کاری نکردهام و خواهش میکنم که تذکر بدهید که رفع شبهه بشود (یکی از نمایندگان ـ نگفتند دکتر) چون من یک نفر طبیب هستم این است که بنده عرض میکنم که ایشان آدم معقولی هستند و آقایان هم میشناسند.
رئیس ـ آقای باتمانقلیج نسبت به صورت جلسه فرمایشی دارید؟
باتمانقلیج ـ بنده در جلسه روز دوشنبه پیشنهاد کفایت مذاکرات کردم.
رئیس ـ این مال روز سهشنبه است.
باتمانقلیج ـ اجازه بفرمایید مال جلسه دوشنبه را هم خواندند اگر آقای رئیس عصبانی نمیشوند بنده عرایضم را عرض کنم چون بدبختانه بنده همیشه برمیخورم به عصبانیت آقای رئیس اجازه بفرمایید چون بنده خیلی مسلط به اعصاب خودم هستم و هیچوقت عصبانی نمیشوم ولی اگر خدای نخواسته یک روزی هم از نزاکت خارج شدم بد خواهد شد بنده پیشنهاد کفاین مذاکرات کردم نمیدانم چه جور پیش آمد که پیشنهاد بنده را کانلمیکن فرض کردند و آقای معتمد دماوندی شروع به صحبت نمودند بنده آن روز پیشنهاد کفایت مذاکرات کردم و یک یادداشتی هم کردم چون بنده هیچ وقت یاداشت نمیکنم و چون همیشه وقتی که میآیم پشت تریبون برخورد میکنم به عصبانیت آقای رئیس رشته سخن از دستم خارج میشود برای این است که بنده یادداشت کردم آمدم پشت تریبون بنده هم فارسی صحبت کردم نه انگلیسی نه آلمانی بود عرایض بنده، جناب آقای رئیس هم زنگ ممتد زدند بنده هم روی اطاعت امر چون بنده ارادت دارم به جناب آقای رئیس... (بعضی از نمایندگان ـ همه ارادت دارند) اطاعت کردم و آمدم پایین و به آقای امیر تیمور هم من ارادت دارم چون ایشان از نمایندگان برجسته و پاک ایران هستند (صحیح است) ایشان بلند شدند و یک تذکراتی فرمودند مگر مال بنده وارد نبود آقا؟ ولی آقای رئیس چون بنده تازه وکیل هستم فوراً زنگ را فشار دادند اگر یکی از آقایان دو ساعت اینجا مذاکراتی بکند که اساساً وارد نیست آقای رئیس مورد اعتراض قرار نمیدهند بنده مجالس مهم دنیا را شرکت داشتم هم در انگلستان و هم در امریکا هم فرانسه هیچ کجای دنیا یک نفر رئیس مجلس تا این اندازه به یک وکیل تازه شخصیتش را تحمیل نمیکند من حالا هم با کمال میل قبول میکنم (احسنت) من افتخار میکنم چون ارادت دارم به جناب آقای رئیس (رئیس ـ لطف دارید) ولی نتیجهاش این است که در یک روزنامهای مینویسند جناب آقای رئیس فرمودند که مزخرفات را مگو نتیجه لطف سرکار انعکاس بیرونش این خواهد شد و بنده تقاضا میکنم که بعد از این اجازه بفرمایید بنده عرایضی که میکنم اگر هم نامربوط بود مربوط فرض بفرمایند (خنده نمایندگان) چون جناب آاقای رئیس بنده از سعی و عمل و کار صحبت میکنم و الا بنده هم چند تا از اشعار سعدی و حافظ را بلد هستم که به اشعار سعدی و حافظ تکیه بکنم و بعد هم از طرز کاشتن خشخاش و توتون و غیره صحبت کنم اینها را بنده هم میتوانم صحبت بکنم ولی چون مرد کار بودهام و همیشه از کار صحبت میکنم تقاضا میکنم مورد اعتراض قرار ندهید.
نمایندگان ـ احسنت
رئیس ـ البته نظر همان طوری است که خودتان استنباط فرمودید اجرای نظامنامه است آقای امیر تیمور هم از بیانی که راجع به مخالفت شما کردند بنده یک تذکری دادم مال شما را دو سه مرتبه تذکر دادم و دیگر از حدود نظامنامه خارج شدید حالا هم این بیاناتی که فرمودید اگر چیزی باشد اصلاح میشود. آقای حائریزاده.
آقای حائریزاده ـ چون اسم آقای اسکندری را جزو غائبین نوشته بودند این حوادث اخیر فشار خون ایشان را زیاد کرده بود و بستری بودند به این جهت حاضر نشدند یکی هم راجع به ماده ۱۰۹ است که تذکر دادم حق من محفوظ باشد خیال میکنم در صورت جلسه قید نشده بود خواهش میکنم که قید بشود که بنده در این جلسه استفاده بکنم (فرامرزی ـ از یک جلسه به جلسه دیگر ۱۰۹ قابل انتقال نیست) من در موقعش تقاضا کردم حالا هم اجازه بنده محفوظ است.
رئیس ـ آقای ارباب مهدی.
مهدی ارباب ـ بنده تقاضا داشتم پیشنهاد قبل از تصویب صورت مجلس مطرح بشود.
رئیس ـ این مربوط به صورت جلسه نیست چند نفر از آقایان اجازه صحبت خواستهاند الان هم عده کافی نیست، آقای معتمد دماوندی.
معتمد دماوندی ـ خواستم قبل از ورود به صحبت عرض بکنم که این روزنامه رسمی دیر چاپ میشود (صحیح است و در موقع خودش چاپ نمیشود (بعضی از نمایندگان ـ تذکر میدهیم کسی گوش نمیدهد) بنده هم همان فرمایشات آقایان را عرض میکنم قبل از این که نماینده وارد جلسه علنی بشود باید این روزنامه چاپ شده باشد یعنی مذاکرات جلسه پیش که به نظر آقایان برسد (صحیح است) و آقایان یک نظر اجمالی بکنند و ببینند که در کجا بعضی از عرایضی که میکنند تحریف میشود تذکر بدهند (صحیح است) صورت مجلس هم که حقاً باید خلاصه باشد و خلاصه هم هست البته نمیشود همه چیز را در صورت مجلس نوشت بنده شنیدم که رادیو یک قدری از عرایض بنده را تحریف کرده بود به این عبارت که راجع به شیلات مقرراتی که راجع به نصوص قرارداد است به نفع دولت شوروی آن جا تبعیض میشود در صورتی که بنده این طور نگفتم و گفتم امنای شرکت که یک شرکت ایرانی هستند و در داخل کشور هستند آنها تا اندازهٔ حاضر نمیشوند آئیننامه را اجرا بکنند و این مربوط به دولت شوروی نیست و از طرف دیگر مذاکرات بنده راجع به نفت و بحرین اصلاً در رادیو گفته نشده اگر غیر از این بشود ما مجبوریم که بودجه رادیو را حذف بکنیم.
رئیس ـ این مربوط به صورت مجلس نیست رادیو و روزنامه و آنچه در خارج نوشته میشود آن چیزی که رسمیت دارد روزنامه رسمی است که تمام نطق نمایندگان در آنجا نوشته میشود و بدیهی است که نطق مفصل نمایندگان دیر یا زود به آقایان میرسد دستور داده میشود که روزنامه رسمی به آقایان برسانند. آقای فرامرزی.
فرامرزی ـ اخطار بنده راجع به ماده ۱۰۹ است که از یک جلسه به جلسه دیگر نمیشود منتقل بشود.
رئیس ـ چون آن روز برنامه مطرح بود حقشان محفوظ است.
فرامرزی ـ و اما راجع به قبل از دستور میخواستم تقاضا بکنم که بعضی از آقایان حرفشان را بزنند.
نمایندگان ـ صحیح است ـ احسنت
رئیس ـ پس اجازه بفرمایید که قبل از دستور چند نفر از آقایان که اجازه خواستهاند صحبت کنند.
حاذقی ـ مخالفم
رئیس ـ عده کافی برای رأی نیست آقای دکتر بقائی.
دکتر بقائی ـ بنده مخالفم عرض کنم در یکدوازدهم اردیبهشت که در مجلس مطرح بود به علت گذشتن وقت و نبودن فرت قرار شد که پیشنهادات و تبصرهها بعداً مطرح بشود (صحیح است) ماه اردیبهشت تمام شد در یکدوازدهم خرداد هم همین طور شد پیشنهادات و تبصرههای اردیبهشت ماه و خرداد ماند که بعد فوراً مطرح بشود متأسفانه امروز دهم تیر ماه است هنوز پیشنهادات و تبصرهها مطرح نشده است در مجلس و حالا هم میخواهند قبل از دستور صحبت بکنند بعد هم مجلس از اکثریت میافتد و کار تمام نمیشود مجلس یک تصمیمی گرفته است رأی داده است به اینکه بعداً فوراً پیشنهادات و تبصرهها مطرح بشود و به عقیده بنده این کار خوبی نیست که ما به وکلا وعده بدهیم که این پیشنهادات و تبصرهها مطرح خواهد شد و بعد هم بکار دیگری بپردازیم به این جهت خواهش میکنم که وارد دستور بشویم (صحیح است)
اسلامی ـ آقای رئیس اجازه بفرمایید که آقایان صحبت بکنند.
دکتر بقائی ـ مطابق ماده ۱۰۹ اگر آقایان اجازه میخواهند صحبت مکنند.
باتمانقلیج ـ در تأیید فرمایشات آقای دکتر بقائی وقتی که یکدوازدهم مطرح بود بنده یک پیشنهادی دادم راجع به ارز که زمانش میگذرد واگر مدتی بگذرد سوء استفادهها شده و بعد هم پیشنهاد بنده مفید نخواهد بود.
۲ـ بیانات قبل از دستور آقای مکرم
رئیس ـ اگر پیشنهادات طرح شد مال شما هم مطرح میشود. صورت مجلس روز دوشنبه و سهشنبه تصویب شد (بعضی از نمایندگان ـ دستور چیست؟) دستور پیشنهادهایی است که شده است یک نفر از نمایندگان ـ وزیر دارائی نیست، نمیشود چیری را مطرح کرد) پس رأی میگیریم به اینکه وارد نطق قبل از دستور بشویم اگر تصویب نشد آن وقت راجع به دستور مذاکره میکنیم. رأی میگیریم به اینکه وارد نطق قبل از دستور
شویم آقایانی که با نطق قبل از دستور موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای مکرم.
مکرم ـ بنده شش ماه قبل یک طرح قانونی مفیدی راجع به کار بودجه تهیه کردم و به امضای تقریباً ۲۶ نفر از آقایان نمایندگان محترم به قید فوریت تقدیم مقام ریاست کردم که اگر مطرح شده بود و توضیحاتی در اطرافش عرض میکردم تصور میکنم آقایان تصویب میفرمودند و به این نتیجه نمیرسیدیم که حالا جناب آقای دکتر بقائی فرمودند یعنی دچار یکدوازدهم نبودیم و بودجه حتماً تصویب شده بود و به نتیجه میرسیدیم. متأسفانه با اینکه کراراً هم اجازه صحبت خواستم به بنده نوبت نرسید و طرحی هم که عرض کردم مسکوتعنه ماند و امیدوارم روزی که گزارش کمیسیون بودجه رسید بنده هم از فرصت استفتده بکنم و توضیحاتی روی طرح مزبور بدهم و شاید تصویب بشود و یک خدمتی از این راه انجام داده باشیم. البته پروژهها و نظریات دیگری هم راجع به امور مالی دارم که اگر فرصت پیدا بکنم آنها را به استحضار آقایان خواهم رسانید مقصودم از این مقدمه این بود که پس از مدتها که امروز مقام ریاست اجازه صحبت مرحمت کردند و کمال تشکر را دارم خیلی متأسفم که به جای عرض مطالب سودمند و اظهار نظرهای مفید برای اصلاحات لازمه و خدمت به کشور که وظیفه اصلی نمایندگان ملت است مجبورم در اینجا راجع به مطالبی صحبت بکنم که قسمتی از آن مطالب مسلماًبرخلاف میل قلبی خود بنده است (مکی ـ پس صحبت نفرمایید) عرض کردم برخلاف میل خودم است ولی مجبورم که عرض کنم بنده قبلاً تصمیم داشتم که از ماده ۱۰۹ استفاده بکنم و در تعقیب بیانات آقای حائریزاده یک سلسله حقایقی را به عرض مجلس برسانم ولی چون دامنه مذاکرات در اطراف ۱۰۹ محدود است و بنده هم برای آنکه بتوانم به توهینات مفصل جناب آقای حائریزاده ... (مکی ـ ایشان اسم شما را نبردند) جواب عرض کنم اجازه نطق قبل از دستور گرفتم از آغاز این مجلس، از ابتدای این دوره اهانتهای ایشان همینطور به بنده ادامه داشته است تا جلسه گذشته و بنده برای اینکه فرصت داشته باشم نسبت به همه آن مطالب توضیح بیشتری بدهم این است که استدعای نطق قبل از دستور کردم و اجازه فرمودند. بیاتانی را که آقای حائریزاده به عنوان مخالف با دولت جناب آقای هژیر کردند دو قسمت میکنم یک قسمت مربوط به سیاست عمومی کشور و توهین به مقامات عالیه و حتی به مقدسات ملی ما است که چون بعضی از آقایان نمایندگان محترم جوابهای کافی و شافی دادند و رفع شبهه فرمودند بنده بینیاز از عرض توضیحات مفصلی خواهم بود و فقط به مقتضای وظیفه نمایندگی که دارم مختصری هم در این خصوص عرض میکنم قسمت دوم فرمایشات ایشان مربوط به شخص بنده بود که بعد از یک سال بردباری و صبر و شکیبایی در مقابل اهانتها، تهمتها و افتراهای آقای حائریزاده در مجلس شورای ملی و در خارج مجلس مجبورم امروز از حیثیت خودم دفاع بکنم و آنچه لازم است بگویم...
رئیس ـ تأمل بفرمایید عده کافی نیست (بعد از چند لحظه عده کافی شد) بفرمایید.
آزاد ـ آقای مکرم بنده معتقدم که این قضیه را شما کوتاه بگیرید ایشان هم نظر اهانتی نسبت به شما نداشتند.
مکرم ـ ... در اینجا و در این روزها مخصوصاً بکرات شنیده شد و حالا هم که صورت مجلس خلاصهٔ دو جلسه را که قرائت کردند همه حکایت میکرد از اینکه آقای حائریزاده از بروز دیکتاتوری و خطر از بین رفتن آزادی و خطر از بین رفتن آزادی و مشروطیت ناله میکنند و حال اینکه خودشان فرمودند آن سبو بشکست و آن پیمانه ریخت و ثابت کردند که جای نگرانی و اضطرابی باقی نیست ولی نکاتی که جالب توجه است این است، در عین حال که آقای حائریزاده با کمال بیانصافی حکومت مشروطه و دمکرات فعلی را با حکومت استبداد محمدعلی میرزا تطبیق کردند و گفتند با این حکومت باید مبارزه کرد (مکی ـ بنده هم عقیدهام همین است سما میخواهید افکار را ترور کنید) بنده حرف خودم را میزنم آقای مکی ـ خواهش میکنم در صحبت بنده دخالت نکنید، خواهش میکنم دخالت نفرمایید. بیالتفاتی هم نکنید بنده را هم وادار نفرمایید که خدای نکرده جسارتی بکنم (باتمانقلیج ـ شما هم جسارت نکنید) (خندهٔ نمایندگان) این یک نکتهای بود که سایر آقایان هم توضیحی در این خصوص ندادند که حکومت ما حکومت استبداد نیست و با آن هم نباید مبارزه کرد، حکومت ما حکومت مشروطه است و دموکراسی است. ضمن مذاکرات راجع به واقعه ۲۷ خرداد که البته اسباب تأسف همه است تلویحاً مردم را به پناهنده شدن به سفارتخانههای خارجی و پناه بردن به اجنبی راهنمایی کردند و تشویق کردند (مهندس رضوی ـ هیچ همچو کاری نکردند آقا) اینجا نوشته شده است به نظر بنده در اینجا بایستی فکر کرد که اصولاً رژیم دیکتاتوری چهطور به وجود میآید؟ مسلماً دیکتاتوری چیزی نیست که خود به خود پیدا شود بلکه عواملی از داخل و خارج لازم دارد که رژیم یک حکومت مشروطه و دمکرات تبدیل به حکومت مطلقه و استبداد شود. اما عوامل خارجی، مطابق سابقه و تجارتی که در نیم قرن اخیر داریم تابع یک رشته حوادثی است که جریانهای متضاد بینالمللی آنها را به وجود میآورد. اگر تغییرات و تحولاتی را که قویترین ممالک و مبارزترین سیاستمداران جهان نمیتوانند پیشبینی کنند خدای نخواسته پیش آید همچنان که بعد از جنگ بینالمللی اول دیدیم که دنیا را با رژیم دیکتاتوری روبرو کرد (دنیا را عرض کردم) طبعاً بنده و شما جناب آقای حائریزاده و دیگران ضعیفتر از آن خواهیم بود که بتوانیم جلوی حرکت چرخهای ارابهٔ جهان را بگیریم اما عوامل داخلی که ممکن است خدای نخواسته موجب پیدایش دیکتاتوری بشود بلاشک همین ماجراجوییها و فتنهانگیزیهایی است که اشخاص متظاهر به آزادیخواهی مرتکب میشوند بدین وسیله کسب وجاهت ملی نمایند در حالی که خود آنها در نوع فکر و طرز عمل خویش دیکتاتور هستند که میخواهند نظریات و افکار خود را در همه جا به جامعه و مقامات مسئول ... (در این موقع مجلس از اکثریت افتاد).
رئیس ـ تأمل بفرمایید آقای مکرم (بعداز چند لحظه عده کافی شد) بفرمایید.
مکرم ـ ... عرض کردم که بعضی از آقایان که از دیکتاتوری وحشت دارند خودشان در نوع فکر و طرز عمل دیکتاتور هستند میخواهند نظریات و افکار خود را در همه جا به جامعه و مقامات مسئول کشور و حتی مجلس شورای ملی تحمیل نمایند منتهی وقتی پیشرفتی نمیبینند و موفقیتی حاصل نمیکنند فوراً فریاد بلند میکنند که آزادی در خطر است و مردم را از دیکتاتوری موهوم میترسانند و وادار به اختلال نظم و تمنیت عمومی مینمایند برای روشن شدند مطالب به قول یکی از رجال بزرگ این کشور این است یعنی مرحوم تیمورتاش خوب است تاریخ آزادیخواهی را قدری عقب ببریم البته نه آنقدر که مطالب آن از خاطرهها محو شده باشد و مجبور بشویم به صفحات تاریخ مراجعه بکنیم که بدانیم در همی مجلس چه اشخاصی دعوی آزادیخواهی داشتند و در عین حال آزادی را فدای مطامع شخصی میکردند و پروایی نداشتند برمیگردیم به یک سال و نیم قبل و آزادیخواهی را میبریم به انتخابات دوره ۱۵ در خراسان میبینیم آقای محترمی که سالها دعوی آزادیخواهی داشته و حالا هم نهایت وحشت را از ایجاد دیکتاتوری و به خطر افتادن آزادی دارند برای تقویت حزب دمکرات ایران به منظور تحکیم مبانی آزادی به خراسان آمده با ادعای داشتن اختیارات مطلقه برای حبس و تبعید مخالفین آزادی کوششها میکنند که از مشهد انتخاب شوند به واسطه نداشتن زمینه به مشکلاتی برمیخورند محل دیگری را در نظر میگیرند آنجا هم نمیشود بالاخره با اعمال زور و قلدری و با استفاده از نیروی سرنیزه قوای تأمینه در یک شهرستان مهم حقوق ملی و قانونی مردم را زیر پا گذاشته با خواندن آراء یک قسمت از مردم آن سامان به میل خود و نخواندن آراء قسمت دیگری از مردم آن شهرستان و پایمال کردن آزادی و حق و عدالت سر از صندوق انتخابات آنجا بیرون میآورند و حالا به عنوان وکیل ملی ... (آزاد ـ نه آقا سبزواریها بهش رأی دادند بنده خودم آنجا بودم بیخود حرف نزنید) ... بنده که اسم سبزواریها را نبردم جنابعالی بهتر از بنده واردید آقای آزاد خواهش میکنم بیالتفاتی نفرمایید ... (دکتر بقائی ـ اینها را در این سفر کسب کردید یا از اول بود) اینها مقدمهای است که عرض کردم... (دکتر طبا ـ اینها موقع طرحش موقع اعتبارنامه بود نه حالا) و حالا به عنوان وکیل ملی بخود اجازه میدهند که آزادیخواهی را ملعبه خویش قرار داده به افراد خدمتگزار کشور بتازند و به مقدسات ملی اهانت نمایند (دکتر طبا ـ شما این صحبتها را موقع طرح اعتبارنامه میخواستید بگویید) بنده آزادم صحبت بکنم.
رئیس ـ اکثریت نیست تأمل بفرمایید (حاذقی ـ بفرمایید که آقایانی که بیرون نشستهاند تشریف بیاورند) فعلاً کسی نیست و آقایانی هم که هستند به جلسه حاضر نمیشوند نمایندگان آزادند در نظامنامه هم چیزی نیست و این طرز باعث تأسف است چند دقیقه تنفس داده میشود و بیانات ایشان هم محفوظ است که بعد بکنند.
(در این موقع ساعت یازده و ده دقیقه مجلس به عنوان تنفس تعطیل و پس از سه ربع ساعت مجدداً تشکیل گردید.)
رئیس ـ آقای مکرم دنباله بیاناتتان را بفرمایید.
دکتر اعتبار ـ آقا اجازه بفرمایید آقای دکتر اقبال یک لایحهای را میخواهند تقدیم بکنند.
رئیس ـ بین نطق نمیشود.
دکتر اعتبار ـ ما به خاطر ایشان، آمدیم در جلسه
رئیس ـ بسیار خوب بعد از نطق ایشان، آقای مکرم بفرمایید.
مکرم ـ بنده نمیدانم بیمهری بعضی از آقایان را حمل به چه چیز بکنم که جلسه را از اکثریت میاندازند البته همانطور که مقام ریاست فرمودند آقایان نمایندگان آزادند که هر وقت میل دارند بنشینند در جلسه و هر وقت هم میل ندارند خارج شوند ولی البته باید رعایت این را بفرمایند که یک نفری که میخواهد از حیثیت خودش دفاع بکند اقلاً نیم ساعت بهش وقت بدهند و گوش بدهند و توجه بفرمایند بعد قضاوت کنند بنده باید عرض بکنم که قصد اهانت به کسی نیست (صحیح است) راجع به جریان انتخابات یک شهرستانی هم که صحبت کردم بنده اسم از کسی نبردم و خود بنده خوب میدانم وقتی که اعتبارنامه یک نمایندهای را مجلس شورای ملی طبق مقررات تصویب کرد این قابل بحث و اعتراض نیست (صحیح است) بنده میخواستم استدلالی بکنم روی مطالبی که داشتم منتهی چون در خارج از جلسه بعضی از آقایان فرمایشاتی فرمودند و به بنده تذکراتی دادند که وارد این قسمت نشوم بنابراین بنده قطع میکنم صحبتم را در آنجا.
حائریزاده ـ بنده میل دارم بفرمایید.
مکرم ـ بسیار خوب اگر میل دارید عرض میکنم.
مکی ـ بفرمایید.
یمین اسفندیاری ـ نفرمایید.
اسدی ـ یک روز دیگر.
مکرم ـ بلی وارد میشوم به آن قسمتی که مربوط بخود بنده است آقای حائریزاده باز هم تکرار میکنم از آغاز مجلس پانزدهم تا حالا چه در موقع طرح اعتبارنامه بنده و چه در موارد عدیده دیگری به بنده اهانت کردند تصریحاً و تلویحاً موضوع اهانت ایشان دنباله بیان مطلب بیاساس و خالی از حقیقتی است که در موقع طرح اعتبارنامه بنده بیان فرمودند گفتند در اداره اقتصادی خراسان سوء استفادههایی شده، چپاول و غارت کردند (مکی ـ صحیح است) صحیح که نیست آقای مکی ولی مطالب صحیح دیگری البته هست که اگر لازم باشد بازگو خواهد شد با کمال بینزاکتی آنچه که دلشان میخواست در آن موقع به من فرمودند بنده با نهایت ادب، با کمال نزاکت جواب گفتم و توضیح دادم و آقایان نمایندگان محترم هم قضاوت فرمودند (یمین اسفندیاری ـ اعتبارنامهتان هم که تصویب شد آقا) بلی همین قضاوتی است که آقایان نمایندگان فرمودهاند تصویب شد ولی چون آقای حائریزاده قضاوت و رأی اکثریت مجلس شورای ملی را اساساً قبول ندارند روی کینهجویی یا برای هر چیز دیگر خواستند با دستهای آلوده میرزا رضاخان عامری بازرس کثیف وزارت دارائی (حائریزاده ـ آدم درستی است) ثابت میکنم که آدم نادرستی است خواستند بادست او یک پرونده سازیهایی بکنند ۶ ماه کوشش کردند در دولت سابق به عنوان استیضاح باز مطلب را پیش آوردند و باز به بنده حمله آوردند و اهانت کردند و توهین نمودند باز هم من سکوت کردم (قبادیان ـ اسم کوچکش چیست؟) رضا عامری (شادلو ـ ایشان آدم درستی است) به عقیده بنده آدم نادرستی است و بنده اینجا ثابت میکنم او آدم نادرستی است اسناد و مدارکی هم اینجا موجود دارم از نادرستی او در دارائی خراسان (دکتر بقائی ـ شهرتش به درستی است) خواهش میکنم هر کدام از آقایان فرمایشی دارند بعد تشریف بیاورند اینجا صحبت کنند (حاذقی ـ جواب به کسی ندهید) در جلسه گذشته ضمن فرمایشاتی که کردند گفتند که چنین دوسیهای بوده و چنین فعل و انفعالها و دزدیهایی در آنجا شده و چرا این دوسیه تعقیب نشده از وزارت دادگستری هم خواستند که این دوسیه را تعقیب بکنند (حائریزاده ـ صحیح است) فرض میکنیم جرمی و اختلاسی هم در اداره اقتصادی خراسان اتفاق افتاده پروندهای هم تشکیل شده و به قول ایشان اسناد مثبتهای هم بدست آمده است البته مقامات قضایی وظیفهای دارند و به وظیفه خودشان رفتار خواهند کرد (مکی ـ اگر سروری بود) در همان دوره سروری هم مطرح کردند خیلی هم تعقیب کردند، آقای سروری را هم خواستند تحت تأثیر قرار بدهند ولی ایشان تحت تأثیر قرار نگرفتند میخواهم به آقای حائریزاده عرض بکنم اگر غرضی ندارید و منظورتان توهین به بنده نیست به شما چه ارتباط دارد که دنبال این پرونده بروید و بخواهید با هو جنجال مقامات قضایی را تحت تأثیر قرار بدهید (حائریزاده ـ وظیفهٔ من است، نمایندگان وظیفه دارند جلوی غارت را بگیرند) بلی از نظر نمایندگی آن هم نمایندگی خراسان چیزی عرض نمیکنم البته وظیفهتان است ولی خیال میکنم که این وظیفه را باید در مورد خیلی از پروندههای دیگر اجراء کرد (یمین اسفندیاری ـ شما که حسابتان پاک است چه باکی دارید آقا) مطمئن باشید پاک است دفاع میکنم از خودم آقا بنده میخواهم از جنابعالی آقای حائریزاده سؤال کنم شما که قبل از انتخاب شدن در مدتی قریب دو سال شاغل یکی از پستهای مهم و حساس قضاوت بودهاید و از خزانهٔ دولت حقوق میگرفتهاید آیا یک روز سر خدمت حاضر شدهاید؟ همه میدانند که پرداخت حقوق در مقابل انجام خدمت است در غیر این صورت مطابق مقررات قانون محسابات عمومی آنچه از صندوق دولت گرفته شود به منزلهٔ اختلاس است (صفوی ـ سؤال نماینده از نماینده موضوعی ندارد، استیضاح برخلاف نظامنامه است) سؤالی است میکنم استیضاح نکردم، (صفوی ـ سؤال و استیضاح برخلاف نظامنامه است) سؤال غیر از استیضاح است به هر حال چون من سرپرست اداره اقتصادی خراسان بودهام و هدف آقای حائریزاده غیر از این نیست که هر وقت بتوانند به من حمله و اهانت کنند و انتقام عدم موفقیتشان را در مشهد از بنده میخواهند بگیرند لازم میدانم برای روشن شدن ذهن آقایان نمایندگان محترم توضیحاتی بدهم و حقایقی را آشکار کنم، بنده متجاوز از سی سال در دستگاه دولت با نهایت صداقت و صحت عمل خدمت کردهام از ثباتی شروع بکار کردهام و پس از طی مدارج اداری سالها عهدهدار کارهای حساس و مهم بوده و همیشه با امور مالی سر و کار داشتهام یعنی غالباً میلیونها تومان اموال دولت در اختیار من و سپرده به من بوده است با نهایت درستی و صداقت وظیفهٔ امانتداری را انجام دادهام و چون عادت به تظاهر و خودستایی ندارم از شرح خدمات خودم صرف نظر میکنم ولی یک موضوع را که ارتباط مستقیم با اظهارات آقای حائریزاده راجع به کارهای اداره اقتصاد خراسان بر علیه بنده دارد مجبورم به استحضار آقایان نمایندگان محترم برسانم.
خاطر نمایندگان ملت و ارباب جراید از جریان نامطلوب عمل جیرهبندی قند و شکر و چای در اغلب نقاط کشور به خوبی مستحضر است حتی همه میدانند که در شهر تهران که جمعیت آن در حدود ۸۰۰ هزار نفر است یک میلیون و چهارصد هزار کوپن توزیع شده بود و همه ماهه سهمیه ۶۰۰ هزار کوپن تقلیب از خزانه مملکت دزدی میشد و به غارت میرفت، بالاخره در دورهٔ وزارت دارائی جناب آقای هژیر به همت و حسن تدبیر ایشان و زحمات آقای شادمان مدیر کل وزارت دارائی کوپنهای تقلیب جمعآوری و از میلیونها سوء استفاده جلوگیری شده وضعیت خراسان هم همینطور بود بلکه بدتر از این بود مثلاً در شهر مشهد که جمعیت آن در حدود ۱۷۵ هزار نفر است از سال ۱۳۲۱ تا اواخر ۱۳۲۲ ماهیانه سهمیه جیرهبندی متجاوز از ۳۳۰ هزار کوپن قند و شکر و چای داده میشد و نصف این مقدار بوسیله باند معینی به چپاول و غارت میرفت که تفوت قیمت آن ماهیانه در حدود یک میلیون تومان بود، مطابق اسناد و مدارک موجود در نتیجه فداکاریها و از خودگذشتگی بنده و مبارزهای که با باند مزبور کردم و شالودهٔ بینظیری که ریختم از تمام تقلبات جیرهبندی جلوگیری شد بالنتیجه میتوانم با افخار و ادعا کنم که تنها از این راه متجاوز از ۲۰ میلیون تومان به خزانهٔ دولت خدمت کردهام اسناد این کار در وزارت دارائی موجود است و در تمام مدت سه سال دوره سرپرستی بنده در دارائی اقتصاد خراسان کوچکترین خلافکاری اتفاق نیفتاده و کارهای اقتصادی و پخش سهمیههای جیرهبندی بانهایت صحت و درستی در خراسان جریان داشته است و اداره اقتصادی و جیرهبندی در دورهٔ تصدی بنده مکرر مورد بازرسی هیئتهای بازرس از قبیل جناب آقای لطفی رئیس شعبه دوم دیوان کشور که از قضات عالیقام و دقیق و بسیار شریف این کشور میباشند قرار گرفته و مدتی ادارهٔ اقتصادی و جیرهبندی خراسان تحت بازرسی هیئتی که به ریاست جناب آقای کشاورز صدر نماینده محترم خراسان آمده بودند قرار داشت و خوشبختانه هیچ وقت ایرادی به این دستگاه که بنده سرپرستی میکردم متوجه نشد معذلک اگر بعد از تصدی بنده اتفاقی افتاده با اختلاسی شده که صحت و سقم آن هنوز معلوم نیست البته در مقامات قضایی و مراجع قانونی رسیدگی و حقیقت امر کشف خواهد شد اما آنچه در این قسمت مربوط به بنده است این است که مطابق اسناد و مدارک مثبتهای که به بنده رسیده است بر علیه آنهایی که پروندهسازی کردهاند به وزارت دادگستری و دیوان کیفر اعلام جرم کردهام و امیدوارم بتوانم جریان پروندهسازی و حقیقت امر را بزودی روشن نمایم و به استحضار آقایان نمایندگان محترم برسانم، این همه پرونده و اسناد و مدارک اعلام جرم است که اگر لازم شد یک وقتی هم
قرائت خواهم کرد. در اینجا از وزارت دارائی تقاضا میکنم یکنفر بازرس عالی مقام و بینظیر و بیطرف به اتفاق دو سه نفر بازرس که در امور حسابداری هم اطلاعاتی داشته باشد به مشهد بفرستید و دستور بدهند با اطلاع آقای نخعی پیشکار دارائی که از صاحب منصبان قدیمی و با تقوای وزارت دارائی و اخیراً مأمور خراسان شدهاند عملیات بازرسی رضا عامری را رسیدگی کننئ و به نامههایی که من به وزارت دارائی نوشتهام و گزارشاتی که از خلافکاریها و سوء استفادههای مشارالیه در خدمت اقامتش به وزارت دارائی رسیده و بلاتعقیب گذاشتهاند رسیدگی نمایند تا حقیقت پروندهسازیها و عملیات سوء این بازرس مغرض کشف شود. با این توضیحاتی که عرض کردم معلوم شد که پرونده مورد نظر آقای حائریزاده که در جلسه گذشته است بنده هم در تعقیب آن هستم، اما پروندههایی که بنده اطلاع دارم از جریان افتاده و به قول آقای حائریزاده خوابیده است خیلی زیاد است که فعلاً به ذکر دو فقره از آنها اکتفا میکنم (آزاد ـ یک خرده راجع به اهالی خراسان صحبت بکنید) یکی از پروندهها موضوع معامله یک صد تن قند با کارخانه قند آبکوه است در سال ۱۳۲۵ که آقای حائریزاده برای تشکیلات حزب به مشهد آمده بودند مقدار یکصدتن قند به نرخ دولتی و به اسم دیگری از کارخانه قند آبکوه خریداری و با نرخ آزاد در بازار سیاه فروخته میشود تفاوت قیمت آن در حدود ۶۵۰ هزار ریال است که میگویند عاید جناب آقای حائریزاده شده است. گویا دفاتر تجارتی تجارتخانه زرکش مؤید این ادعا است به قرار اطلاع پوندهای که از طرف بازرسی عالی وزارت اقتصادی ملی راجع به این موضوع تنظیم شده است بلااقدام مانده و خوابیده است مثلاً مهمتر موضوع اختلاس مبلغ ۵۰۰ هزار ریال یا بیشتر از صندوق اداره سرپرستی صفار و محجورین وزارت دادگستری است (باتمانقلیج ـ آقای مکرم این یادداشتهای شما با عصبانیت تهیه شده است) خیر آقا این حکایتی است که... (مکی ـ آن بیست نفری هم که در فریمان توی تنور سوزانیده شدهاند بگویید) آنها هم گفته خواهد شد (مکی ـ شما سوزاندید) جریان آن تا آنجایی که بنده اطلاع دارم اجمالاً از این قرار است در سال ۱۳۲۱ که آقای حائریزاده رئیس اداره سرپرستی وزارت دادگستری بودهاند...
بعضی از نمایندگان ـ اکثریت نیست.
رئیس ـ تأمل بفرمایید در خارج از جلسه یک نفر بیرون است که آن هم آقای ثابتی است و در جلسه حاضر نمیشود.
قبادیان ـ ختم جلسه بفرمایید.
۳ ـ موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
رئیس ـ جلسه را ختم میکنیم جلسه روز یکشنبه ساعت ۵ ـ ۸ بطور سابق ساعت ۹ زنگ زده میشود و اگر آقایان حاضر نشوند جلسه ختم میشود.
اردلان ـ دستور را معین بفرمایید.
رئیس ـ آقای حائریزاده
(مجلس یک ربع بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی رضا حکمت
شماره ۲۵۷۲ ـ ـ حر ۱۲۱۰۷ ۱۵ـ۳ـ۲۷
بخشنامه به کلیه دادگاههای استان و شهرستان
نظر به اهمیتی که دعاوی مربوط به دولت دارد لازم است رسیدگی به این قبیل دعاوی و همچنین دعاوی راجع به مؤسسات و بنگاههایی که وجوه دولتی اداره میشود تحت نظر رئیس اول دادگاه انجام شود و در موارد معذوریت قانونی رئیس دادگاه عضو علیالبدلی متصدی دادرسی گردد که علاوه بر اطلاعات لازمه سوابق بیشتری در امر قضاء داشته باشد تا چنانکه شایسته است به اهمیت دعوی توجه نموده و طبق موازین قانونی رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ کند.
م ـ ۱۶۵۱ از طرف وزیر دادگستری
انتصابات و احکام
در وزارت کشاورزی
آقای مهندس جعفر مدنی به ریاست اداره کشاورزی استان دهم.
آقای مهندس محمد ثابتی به ریاست اداره کشاورزی استان نهم.
آقای مهندس مهدی فخیمی به ریاست اداره کشاورزی استان هفتم.
آقای مهندس غنیمتی به سمت بازرس در اداره کل بازرسی.
آقای مهندس جواد سمیزاده به سمت بازرس در اداره کل بازرسی.