مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ بهمن ۱۳۴۹ نشست ۲۲۵
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیمهای مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۸ بهمن ۱۳۴۹ نشست ۲۲۵
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۲
جلسه: ۲۲۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام معروضه به پیشگاه شاهنشاه آریامهر به مناسبت سالروز انقلاب ششم بهمن
۳- بیانات قبل از دستور آقای مهندس صایبی- خانم جهانبانی و آقایان: دکتر مهدب- مؤیدامینی
۴- تصویب صورتجلسه
۵- تقدیم یک فقره دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی
۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تصمیم قانونی دایر به نامگذاری روز لژیون خدمتگزاران بشر و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به لایحه تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارایی و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون منابع طبیعی راجع به لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران و ارسال به مجلس سنا
۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی راجع به لایحه موادالحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک به زارعین مستأجر مصوب ۲۳/ ۱۰/ ۴۷ و ارسال به مجلس سنا
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اجازه حمل و استعمال اسلحه به نگهبانان بانکها
۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اصلاح ماده ۱۲۶ قانون مجازات عمومی
۱۲- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به تفریق بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور
۱۳- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز پنجشنبه (۸) بهمن ماه ۱۳۴۹
مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
غائبین با اجازه
- آقایان اهری- موقر- دکتر صاحبقلم- دکتر مدنی- شهرستانی- زرگرزاده- دکتر خسروی کردستانی- دکتر صالحی- رضازاده- آموزگار- کریمبخش سعیدی- فیاض- تیمسار نکوزاد- اخلاقی- شاخوئی- صادق سمیعی- محمد مانتی- شاهنده- شیخ بهائی- صدقیانیزاده- دکتر عظیمی- فروتن- مسعودی- مهندس معینیزند- دکتر فریور- بانو ابتهاج سمیعی.
غائبین مریض
- آقایان ضیائی احمدی- پرویزی- دکتر متین- سلیمانی کاشانی- دکتر ضیائی- عجم- دکتر مهدوی- بوشهری- پزشکی- دیهیم.
- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام معروضه به پیشگاه شاهنشاه آریامهر به مناسبت سالروز انقلاب ششم بهمن
۲- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام معروضه به پیشگاه شاهنشاه آریامهر به مناسبت سالروز انقلاب ششم بهمن
رئیس- این تلگرام از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به مجلس شورای ملی مخابره شده است.
«کاخ همایونی تهران شمارۀ ۱۲ تاریخ ۵ /۹ /۱۳۴۹ جناب عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی.
تلگرام مبنی بر تبریک و تهنیت و ابراز احساسات صمیمانهایکه بمناسبت روز ششم بهمن سالروز انقلاب شاه و ملت مخابره نمودهاید ملاحظه و موجب خرسندی خاطر گردید توجهات و عنایات خاص ما را به عموم نمایندگان مجلس شورای ملی ابلاغ نمائید. ششم بهمن ماه ۴۹ شاه»
تلگرامی که حضور اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر مخابره شده بود به این شرح است.
«پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر با کمال افتخار و مسرت سالگرد انقلاب مقدس ششم بهمن را که بابتکار آن پیشوای عالیقدر طرحریزی و به تصویب ملی رسید از طرف خود و عموم نمایندگان مجلس شورای ملی به پیشگاه مبارک از صمیم قلب تبریک و تهنیت عرض میکند این انقلاب بزرگ رسوم و آداب کهن را که مانع ترقی معنوی و مادی و رشد اجتماعی ملت ایران بود بود برانداخت و راه را برای پیشرفت از همه جانب گشود طبقات اجتماع را به یکدیگر نزدیک و پیوستگی ملی را محکم و استوار ساخت از درگاه خدواند متعال مسئلت دارد که آن پیشوای بزرگ را در پناه حمایت خود سلامت و پایدار بدارد تا انقلاب ملی ایران را رهبری و به نتایج شگرفی که در فکر تابناک و اندیشه بلند خود دارند برسانند.
جاننثار عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی»
- بیانات قبل از دستور آقای مهندس صائبی – خانم جهانبانی و آقایان: دکتر مهدب- مؤید امینی
۳- بیانات قبل از دستور آقای مهندس صائبی – خانم جهانبانی و آقایان: دکتر مهدب- مؤید امینی
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع میکنیم آقای مهندس صائبی تشریف بیاورید.
مهندس صائبی- با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی.
در مورد انقلاب سفید ایران و اصالت آن شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند و محبوب ملت ایران میفرمایند.
«در تاریخ عصر جدید ایران ششم بهمن ماه ۱۳۴۱ روز عالیترین تجلی شخصیت و نبوغ معنوی ملت ما است زیرا در تاریخ چند هزار ساله این کشور هرگز اراده ملی بصورتی چنین قاطع و مشخص در راه تحقق اصولی که با فکر ایرانی و به دستور ایرانی و صرفاً به خاطر تأمین سعادت ملت ایران طرحریزی شده بود بروز نکرده با انقلاب شاه و ملت تاریخ ایران ورق خورده و عصر تازهای آغاز گردید که مسلماً جامعه ایرانی را بصورت یکی از پیشرفتهترین و خوشبختترین جوامع جهان درخواهد آورد»
آری روز ششم بهمن از آن روزهای تاریخی است که ورق زرینی بتاریخ ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران که بخواست خداوند متعال در سال ۱۳۵۰ با شکوه و جلال خاصی آن را جشن خواهیم گرفت اضافه نموده و نقطه عطفی در تاریخ و در زندگی ملت ما است اصول انقلاب سفید شاه و ملت که از افکار عالیه و بشر دوستانه شاهنشاه آریامهر الهام گرفته وضع اجتماعی – اقتصادی فرهنگی و سیاسی شکور را بکلی دگرگون ساخته و با گذشت زمان ملت ایران بیش از پیش به مبانی اصیل و واقعی و عظمت تاریخی و اجتماعی این انقلاب پی برده (صحیح است) و از ثمرات آن برخوردار شده است و امسال هم جشن و سرور این روز بزرگ را با عظمت و شکوه هرچه بیشتر و زیادتر در تمام نقاط ایران برگذار نمودند (صحیح است) آغاز نهمین سالروز انقلاب اصیل ایران را امسال مصاحبه مهم تاریخی مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی شاهنشاه آریامهر که در کاخ نیاوران در روز یکشنبه چهارم بهمن ماه جاری با حضور روزنامهنگاران داخلی و خارجی با شکوه بینظیری بعمل آمد اعتباری بس شگرف و ارزشی گرانبهاتر از پیش بخشید مصاحبه مطبوعاتی ملوکانه با آنچنان اهمیتی توأم بود که بدون شک باید آنرا مهمترین مصاحبهای دانست که از طرف رهبران جهان در سال جاری صورت گرفته است (صحیح است) احاطه کامل و عمیق رهبر عالیقدر ملت ایران بکلیه امور سیاسی و اجتماعی و اقتصادی با بزرگمنشی و واقعبینی کامل و دادن پاسخ به خبرنگاران خارجی که به زبان فرانسه و انگلیسی انجام میشد به قدری خبرنگاران خارجی را تحت تأثیر شخصیت ممتاز شاهنشاه قرار داد که برای هر ایرانی غرورآمیز است (صحیح است).
رهبر محبوب و دانشمند ملت ایران در طول سه ساعت مصاحبه با ملت خود و جهانیان را در مسیر فلسفه انقلاب ایران و ثمرات آن قرار داده و با بصیرتی آنچنان کامل که هر بیننده و شنوندهای را به تعظیم و تکریم وامیداشت نتایج اصول انقلاب سفید را با معیارهای دقیق و مشخصی روشن فرموده و خط مشی آینده را در کلیه امور مملکتی تعیین و مطالب مهمی پیرامون مسائل نفت و احقاق حق ملت ایران بیان فرمودند که از قلب هر ایرانی برمیخاست (صحیح است).
اخطار شاهنشاه آریامهر به کمپانیهای نفتی جلوه روشنی از حقطلبی و حقگوئی یک ملت بزرگ و کهنسال است که مصمم میباشد به رهبری پادشاه دلسوز و محبوب خود با استیفای حق مسلم و مشروع خود از نفت قدمهای بلندتری در راه پیشرفت و تعالی و رفاه و آسایش بیشتری بردارد (صحیح است).
این ندای حقطلبانه شاهنشاه دربارۀ تأمین حقوق ایران و کشورهای صاحب نفت که همیشه از طریق تدبیر و عدالت بودهاست مورد تأیید قاطبه ملت ایران و تصدیق جهانیان میباشد (صحیح است). هشت سال از انقلاب سفید و اصیل ایران میگذرد انقلابی که ایران و ایرانی را حیات نو بخشید حیثیت و شخصیت جهانی بخشید آزادی و امنیت و اتحاد ملی و عدالت اجتماعی و سیاسی داد. انقلابی که دهقان را از بند اسارت رژیم ارباب رعیتی آزاد کرد (که بقول کشاورز مراغهای مثل اینکه دوباره متولد شده است) زن را بحقوق اجتماعیش رسانید، کارگر را به زندگی آیندهاش امیدوار ساخته و مرفه ساخت خلیل سپاهیان دانش- بهداشت عدالت- ترویج و آبادانی را همانند فرشتگان رحمت بقلب روستاهای کشور گسیل داشت. انقلابی که منشاء رحمت و برکت برای مردم ایران بوده و هست و سیمای جامعه ما را به کلی تغییر داد و آثار و علائم درخشان سازندگی اجتماعی آزاد و مرفه را در سراسر کشور متجلی ساخت (صحیح است).
در مدت ۸ سال که در زندگی ملتها ناچیز است درخشش پیروزیهای حاصله از این رستاخیر بزرگ که با سعی و جدیت و کوشش مردم ما همراه بوده است بسیار چشمگیر و اعجابانگیز است اینک لازم میدانم قسمتی از آنچه در سایه انقلاب در مدت ۸ سال بدست آمده و رهبر عالیقدر ملت ایران در مصاحبه تاریخی خودشان بآن اشاره فرمودند و به علت کمی وقت چند قسمت آن را بطور خلاصه باستحضار مجلس محترم برسانم:
در قسمت آموزش و پرورش.
«در سال ۱۳۴۱ تعداد کل دانشآموزان ابتدائی و متوسطه و مدارس حرفهای ما نزدیک به دو میلیون نفر بود و در سال ۱۳۴۹ سه میلیون و چهار صد هزار دانشآموز در مدارس ابتدائی و یک میلیون و ده هزار نفر در مدارس متوسطه و سی و ششهزار هنرجو در مدارس حرفهای و ششهزار نفر در انستیتو تکنولوِژی و ششهزار نفر در دانشسرای عالی، تربیت معلم و بیست هزار نفر در کودکستانها سرگرم تحصیل میباشند که جمع آنها بیش از پنج میلیون نفر میباشد.
تعداد دانشجویان دانشگاهها و مدارس عالی کشور در سال ۱۳۴۱ بیست و چهار هزار و پانصد نفر بود و این رقم در سال ۱۳۴۹ به ۷۳ هزار نفر رسیده است. از سال ۱۳۴۱ تا سال جاری ۳۶ دانشگاه- دانشکده و مدرسه عالی تأسیس شد کمک هزینه دولت به مؤسسات آموزش عالی در سال ۱۳۴۳ دو میلیارد و در سال ۱۳۴۹ شش میلیارد ریال بوده است.
با اجرای قانون مترقی اصلاحات ارضی که یکی از اصول انقلاب سفید است موجبات مالکیت بیش از ۳ میلیون خانوار کشاورز با تقریباً ۱۵ میلیون عائله آنها فراهم شد و بر اساس قانونی که هم اکنون در ملجسین مورد بررسی نهائی است از آغاز مهر ماه سال ۱۳۵۰ در ایران زارعی که مالک نسق زراعتی خود نباشد وجود نخواهد داشت تا آن تاریخ بیش از هشت هزار و دویست شرکت تعاونی با عضویت بیش از یک میلیون و پانصد هزار خانوار کشاورز در نقاط مختلف کشور تشکیل شده است و بیست شرکت سهامی زراعی و دویست و بیست خانه فرهنگ روستائی نیز ایجاد گردیده است. در مورد بهداری در سال ۱۳۴۱ تعداد تخت در بیمارستانهای سراسر کشور بیست هزار بود و این رقم در سال ۱۳۴۹ به ۳۵ هزار رسید تعداد درمانگاه در سراسر مملکت یک هزار و یکصد بود و در سال ۱۳۴۹ به ۲۵۰۰ باب بالغ شد.
در سال جاری نسبت پزشکان در روستاها و بخشها که در سال آغاز انقلاب فقط ۳٪ کل پزشکان کشور بوده به ۲۲٪ رسیده است در سال ۱۳۴۱ تعداد جمعیت روستائی که قادر به استفاده از خدمات درمانی بودند از یک میلیون نفر تجاوز نمیکرد و این رقم در سال ۱۳۴۹ به هشت میلیون نفر رسید البته موارد دیگر هم هست مثلاً در مورد آب و برق قدرت نصب شده در تمام مملکت از ۴۰۰ هزار کیلوات در سال ۱۳۴۱ به یک میلیون و ۵۰۰ هزار کیلوات در سال جاری رسیده و تا آخر برنامه چهارم این رقم در تمام مملکت به دو میلیون و ۷۰۰ هزار کیلوات خواهد رسید.
در مورد سهیم شدن کارگران در سود کارخانهها در حال حاضر یک میلیون و ۶۰۰ هزار کارگر حقوقبگیر و دستمزدبگیر در ۲۲۷۰ کارگاه مشغول به کارند و ۳۳۲ سندیکای ثبت شده کارگری و ۱۴۱ سندیکای ثبت شده کارفرمائی تشکیل شده است فقط در سال جاری یکصد و شصت هزار کارگر از فرمول سهیم شدن کارگران در سود کارگاهها بهرهمند شدهاند و بطور متوسط بین ۴۰ تا ۴۵ روز حقوق بابت سهم خود از سود ویژه کارگاهها دریافت داشتهاند و این رقم در بعضی جاها از ۹۰ روز هم بیشتر است».
در امور کشاورزی شاهنشاه توجه خاصی بپیشرفت کشاورزی در کشور داست و دارند بطوریکه توجه فرمودند در برنامه پنجم اعتبار بیشتری برای کشاورزی تخصیص داده شده در اثر برنامههای ابتکاری ملوکانه و فعالیت دولت خدمتگزار حزبی جناب آقای هویدا برنامه کشت و صنعت بتدریج به مرحله اجرا درآمده است. در این مورد شاهنشاه در مصاحبه مهم مطبوعاتی اشاره فرمودند: «خوشبختانه امکانات ایران طوری است که ایران میتواند نمونه کامل یک مملکت صنعتی و کشاورزی باشد.» و پس از توجه به نزولات آسمانی وسیله سدبندی میفرمایند «طبیعی است که کشت و صنعت با هم توأم خواهد شد و فرآوردههای کشاورزی تبدیل بمواد غذائی خواهد شد یا مواد صنعتی و آخرین متدهای شت و صنعت را جمع خواهیم کرد در این زمینه چند قرارداد امضاء کردهایم» شاهنشاه آریامهر علاوه بر توجه خاصی که به پیشرفت مملکت و رفاه و آسایش و بهروزی مردم مبذول میفرمایند بسعادت معنوی مردم ایران و حفظ و تعظیم شعائر دین مقدس اسلام توجه خاصی مبذول داشته و میدارند و در مصاحبه تاریخی خودشان ضمن اشاره باینکه هیچ جامعهای بدون دین قوام صحیحی ندارد و مپده تشکیل سپاه دین میفرمایند: «بعید نیست که در آینده ما یک سپاه دین هم ایجاد بکنیم تا اگر بین این طلاب علوم دینی کسانی باید خدمت نظام وظیفه بروند این خدمت را انجام دهند. البته ما ترجیح میدهیم که اگر سپاه دینی تشکیل دادیم اینها را به آن سپاه بفرستیم زیرا بهمان اندازهای که ما میگوئیم کار دولت از کار مذهب جدا است و (اختلاطش را دیدیم چند سال پیش چه نتایجی داشت) و بهمان تناسبی که در آن قسمت سختگیری میکنیم مردم را بدینداری تشویق میکنیم زیرا هیچ جامعهای بدون دین قوام صحیحی ندارد»
ولی ببینیم که یک جامعه کاملاً ماشینی چگونه گرفتار فساد و لغزش میشود بطوریکه امروز مناظر عجیبی در دنیا میبینید. یک مقدار جمعیت دنیا از روی بیاعتقادی بدین دست بکارهایی میزنند که انسان بعضی اوقات حقیقتاً وحشت میکند که عاقبت خود این بدبختها چه هست و عاقبت جامعه بشری اگر این وضع ادامه داشته باشد چه خواهد شد و آیا این تمدن ما قابل دوام است یا از بین خواهد رفت و منفجر خواهد شد و اگر بشود چه بجای آن میآید، یقیناً در یوزگی، بیکارگی و بیعلاقگی.
همه مردم ایران بوجود چنین پادشاه دادگستر و مسلمان و دانشمندی افتخار نموده و در برابر این افکار بلند و توجه خاص ملوکانه به توسعه و ترویج دین مبین اسلام که تعلیمات آنرا بهترین دستور و سرمشق زندگی میدانند سر تعظیم فرود میآورند (صحیح است- احسنت).
بالاخره یکی دیگر از اثرات درخشان و بیسابقه انقلاب سفید که شاهنشاه آریامهر به آن اشاره فرمودند افزایش درآمد سرانه است در سال ۱۳۳۹ درآمد سرانه ایران تقریباً دوازده هزار ریال بود. در سال ۱۳۴۹ این رقم تقریباً به بیست و چهار هزار ریال رسیده و ممکن است از این بیشتر باشد یعنی در عرض ده سال درآمد سرانه دو برابر شده است.
انقلاب سفید را از آنرو همه مردم ایران گرامی میدارند که بر پایه و اساس عشق و علاقه شدید و پیوند ناگسستنی شاه و ملت به یکدیگر استوار بواه و میباشد این انقلاب به همۀ مردم ایران تعلق دارد از بزرگ و کوچک، زن و مرد، روستائی و شهری، کاسب و کارگر، استاد و دانشجو و بالاخره همه مردم ایران از ثمره شیرین این انقلاب بهرهمند میشوند امروز چراغ خانه روستانشین ملایری در سایه انقلاب سفید و بهمت والای شهریار دانشمند از برق سد محمدرضا پهلوی که هزارها کیلومتر با آن فاصله دارد روشن شده است در مراسم باشکوهی که در تعطیلات زمستانی برای افتتاح مرکز انتقال نیرو در شهر ملایر برپا شده بود همه یک دل و یکزبان به بانی انقلاب دعا میکردند و دوام عمر و بقای سلطنت شاهنشاه آریامهر را از خدای بزرگ مسئلت داشتند مردم ایران با رهبری پادشاه خردمند و توانای خود به پا خاستهاند تا با سعی و کوشش و فعالیت خستگی ناپذیر با اجرای کامل منشور اصیل انقلاب سفید شاه و ملت روزبروز بزندگی خود بهبود بخشند و بهترین زندگی را برای خود آماده سازند زیرا همانطور که شاهنشاه محبوب ما فرمودند «ایران همیشه خدائی داشته و محکوم به پیشرفت و با سعادت زیستن است» روز ششم بهمن مردم شاهدوست و وطنپرست ایران بار دیگر با صفای باطن و قلبی مملو از مهر شاه و وطن دستهای توانای خود را بسوی آسمان دراز کرده و یک بار دیگر آفریدگار توانا را از این همه نعمت آزادی و پیشرفت که در سایه رهبری خردمندانه شاهنشاه آریامهر نصیب آنها شده است نیایش کردند (صحیح است) و درودهای قلبی خود را بر مقدم رهبر انقلاب پیروزمند ایران نثار کردند (صحیح است) فریادهای پیروزمندانه و جاوید شاه آزاد زنان و آزادمردان مرز بوم ما از کرانههای رود ارس تا سواحل بحر خزر و خلیج فارس از شرق تا غرب از شمال تا جنوب ایران زمین همه جا در فضای وطن میپیچید و همه جا غرق شادی و سرور بود (صحیح است).
تظاهرات باشکوه عظیم گروههای حزب ایران نوین (کشاورزان- زنان- کارگران- جوانان- روشنفکران- اصناف و سایر طبقات) و هزارها هم مسلکان ما در این روز بزرگ در تهران و شهرها و روستاها و رژه آنها از مقابل تمثال مبارک شاهنشاه آریامهر و گلریزان پیکره رهبر محبوب ملت ایران نشان داد که پاسداران انقلاب سفید شاه و ملت دوش بدوش برادران و خواهران شاهدوست و وطنپرست خود در تمام کشور آماده پاسداری از منشور مقدس انقلاب سفید بوده و به بهای جان خود آن را حفظ خواهند کرد (صحیح است).
- باش تا صبح دولتت بدمد
- کاین هنوز از نتایج سحر است
(احسنت- احسنت)
رئیس- خانم جهانبانی تشریف بیاورید.
جهانبانی- با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی و همکاران محترم.
روز تاریخی ششم بهمن را که روز تولدی تازه در حیات اجتماعی و سیاسی ملت ایران است به عموم هموطنان عزیز و همکاران محترم تبریک عرض میکنم براستی آنچنان عظمت و شکوه و جلال در این روز امیدبخش و غرورآفرین به چشم میخورد که هیچ کس هر قدر نویسنده زبردست و با اطلاعی باشد نمیتواند عظمت لرزیدن زمین ایران را در صحنه پهناور ایران زمین بزیر پای میلیونها دهقان و کشاورز و اصناف و زنان آزاد شده و روشنفکران که با رژه منظم خود با فریاد جاویدشاه موفق و پیروز فریاد انقلاب سفید و اصیل شاه و مردم برشته تحریر درآورد (صحیح است) عظمت این انقلاب اثرات این انقلاب و اعتقاد مردم بدان مطلبی است جاودانی و فناناپذیر، درود به رهبر عالیقدر ایران، درود بکوشندگان در این راه حقیقت (احسنت). ما افتخار داریم که در عصر درخشان آریامهر زندگی میکنیم و قدم به قدم شاهد همه پیروزیها هستیم چه از نظر اجتماعی و اقتصادی و چه از نظر سیاست خارجی و خلاصه در سایه سیاست مستقل ملی به تدبیر رهبری خردمند و توانا افتخار خدمتگزاری داریم ما هر روز شاهد ورق خوردن تاریخ و صفحات درخشان و طلائی آن هستیم (صحیح است). در اینجا وظیفه دارم در عداد خدمتگزاران قسمتی از کوششهای شورای زنان حزب پاسدار انقلاب را که دارای ۳۰ شعبه نیرومند در سراسر کشور است باستحضار برسانم. مسلماً همگی ما مصاحبه مطبوعاتی بسیار آموزنده و درخشان رهبر عالیقدر خود را در روز چهارم بهمن شنیدهایم و در شمار عالیترین سرمشق زندگی بشری و مثل همیشه یکی از درخشانترین فرمایشات ملوکانه پیوسته مد نظر داشته و خواهیم داشت (صحیح است) مصاحبه جالب و شاهانه درباره نفت وضع اقتصادی و سایر مسائل مذهبی مطالب مهم مملکتی و جهانی بود ولی ما جامعه زنان ایران علاوه بر همه فرمایشات ملوکانه سهم افتخارآفرین داشتیم در قسمتی که شاهنشاه در جواب خبرنگار ار زنان اظهار رضایت و مرحمت فرمودند واقعاً سر به آفتاب رساندیم و برادران تکلیف و وظیفه ما با این همه لطف و مرحمت چیست چه کنیم چه خدمات بیشتری انجام دهیم که تا حدی جوابگوی مراحم شاهانه باشد (صحیح است) در اینجا باید بگویم که زنان تقاضا دارند به آنها باز هم خدمات بیشتری ارجاع شود گروههای بیشتری را بکارهای پرمسئولیت بگمارند تا لیاقت خود را با خدمات صادقانه و مؤثر باز هم بیشتر و بیشتر به ثبوت برسانند. میدانم اکنون در همه مقامات کشوری و لشگری زنان بکارهای مهم اشتغال دارند ولی تقاضا اینست که بر تعداد زنان در کارهای مختلف به منظور ادای خدمتگزاری افزوده گردد. و اما در حزب پاسدار انقلاب گروه زنان چه میکنند و چه نقش مهمی در تربیت سیاسی زنان به عهده دارند امروز بتفصیل در این باره سخن نخواهیم گفت زیرا فرصت کم است در فرصت مناسبی باستحضار خواهد رسید. فقط بذکر یک نکته مبادرت میورزد آنچه مسلم است علاوه بر انجام کلیه مقررات حزبی و آنچه که برادران ما انجام میدهند شورای زنان عقیده دارد که مصداق «مادر دانا توانا پرورد فرزند خویش» یعنی مادرانی که مکتب سیاست دیده و آگاه بامور کشور بوده و بطور منظم و پیگیر آموزش حزبی ببینند دانا و توانا خواهند بود آموزش و پرورش و اصولا فرهنگ مملکت به آن حد رسیده است که زنان تحصیل کردۀ ما که گروه گروه از دانشگاهها و مدارس عالیه و دبیرستانها خارج میشوند و یا مشغول تحصیلند زنان با سواد و زنان کم سواد همه و همه به نسبت سطح دانش خویش دانش سیاسی بیاموزند دیگر هر زنی باید وضع کشورش را بشناسد زنانی که به عالیترین مقام تحصیلی میرسند مسلماً قابل تحسین است ولی کافی نیست باید در مکتب سیاسی کشور خویش را و سیاست مستقل ملی کشور را و تاریخ مملکت و فلسفه آن را و رمز و راز و سر بقا ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی ایران را و دلیل مخالفتهای موسمی خیانتکاران را بداند و شخصاً پس از گرفتن آموزش کافی و مطالعه کتبی در این خصوص و بحث و گفتگو دارای عقیده سیاسی حزبی و مستدلی شوند تا بتوانند فرزندان خویش را در طریق ترقی کشور هدایت کنند (صحیح است) بخاطر دارم یکی از هممسلکان عزیز در سخنرانی خطاب بزنان گفت فرق یک زن حزبی با یک زن غیر حزبی اینست که زن تربیت شده در مکتب سیاسی مثلاً اگر یک روز فرزندش از دانشگاه بیاید و بگوید مادر بچهها بعضی حرفها میزدند راجع به انقلاب سفید صحبت میکردند مادر من حقیقت را نمیدانم مطلب چیست و علت این هیاهو چیست؟ در اینجا یک مادر آموزنده مکتب سیاست انقلاب ایران شخصاً معتقد به اصول مسلم انقلاب شده است و در جریان سیاسیت روز قرار دارد و میداند چه دستهای پلیدی در کار است فوراً با لبخند بسیار مادرانه و ماهرانه میگوید فرزندم بدان که هر وقت در ایران صحبت از حقوق حقه خود میکنم خاصه با قدرت و توانائی امروز ایران بارتش نیرومند و دلیر ایران هر وقت در دو قدمی آرزوها قرار میگیریم دشمنان ایران که میبینند و میدانند با نیرومندی کامل بدان دست خواهیم یافت آتش افروزان خائن و یا مزدوران اجنبی را که بسیار عده معدودی هستند به راه میاندازند فرزندم برای ما نام شاه و میهن یکی است و ما آنرا یکجا آموختهایم این همه سعی و کوشش رهبر کشور ما این همه خدمتگزاری صادقانه دولت بیدار ما بخاطر آنست که در آینده جوانان ما آبرومندتر مرفهتر زندگی کنند و آبروی بینالمللی وطن ما و مردم وطن ما روز بروز افزایش یابد (احسنت) شعار همیشگی ما خدا شاه و ایران است. ولی زنی که مکتب سیاست ندیده باشد نمیداند چگونه استدال کند زیرا از جریان سیاست روز آگاه نیست همه میدانیم حرف مستدل مادر آنهم مادری دانا چه اثری در روحیه فرزند میگذارد. ما در این زمینه یعنی آگاهی زنان از سیاست روز در کلیه طبقات اعم از روشنفکران- محصلان و سایر گروه زنها پیشرفتهای بسیاری کردهایم و اکنون بخواست خداوند گروههای تازهای از جوانان تحصیل کرده به کار آماده نمودن سایر خواهران خود میباشند در سراسر کشور همه زنجیروار دست بدست هم داده و تا قلبمان از طپس باز نایستد به سرعت پیش میرویم ما سربازان فداکار انقلاب ایران هستیم و در راه به ثمر رسانیدن آن با جان و دل کوشا خواهیم بود باشد که یک از هزار مراحم ملوکانه را جوابگو باشیم در این زمینه باز هم بتفصیل مطالبی باستحضار خواهد رسید (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمائید.
دکتر مهذب- با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم، جلسه گذشته همکاران ارجمند در خصوص اهمیت روز ششم بهمن مطالبی اظهار فرمودند و درباره بزرگداشت روزش ششم بهمن سخن گفتند. مسلماً روز شش بهمن روز بسیار بزرگی در طول تاریخ ملت بزرگ ایران است (صحیح است) ششم بهمن روزی است که فصل جدیدی در تاریخ ملت ایران باز میکند مردمی که دارای یک حس وطنپرستی ملیت شاه دوستی خاصی هستند در شش بهمن سال ۱۳۴۱ به ندای رهبر بزرگ خود زندگی جدیدی را آغاز کردند (صحیح است) این احساسات ملی این وطن دوستی و شاهپرستی مسلماً جزئی از خون آریائی و خون ایرانی است (احسنت) متأسفانه گاهی بعضی کوشیدهاند دانسته یا ندانسته و یا با الهام از خارجی از این احساسات پاک و بیشائبه ملت ما سوء استفاده کنند و حتی بمقدار زیادی تلاش کردهاند که این احساسات بیشائبه را از بین ببرند بدون شک یکی از دلائل مسلم ملیت و استقلال ما در تمام طول تاریخ حیات ملت ایران همین اصالت آریائی همین خصلت وطنپرستی و خوی شاهدوستی است (صحیح است).
همه میدانیم ملتهائی در طول تاریخ آمده و رفتند ولی ملت ایران باقی ماند و باقی است و همیشه باقی خواهد ماند پس تعجبی نیست اگر مغرضین، اگر بیگانگان و بسیاری از آنها، اگر استعمارچیان و استثمارچیان و اگر آنها که اسم نئوکولونیاتیسم بخود میگذارند یا دیگران آنها را بدین وصف میخوانند کوشیده باشند این خصوصیت ملی ما را تا آنجا که ممکن است تضعیف کنند و یا از بین ببرند خصوصیت ایرانی و پیوند بین شاه و ملت بزرگترین سد استعمار و استثمار آنها بوده و هست و همانطوری که عرض کردم استعمارچیان همیشه خواستهاند آن را از ببین ببرند و مسلماً بدون از بین بردن روحیه ملت ایران، از بین بردن ملیت ایرانی، خارجی هرگز نمیتوانسته افکار خودش را در این مملکت به مرحله اجرا بگذارد. در تاریخ مملکت ما متأسفانه صفحات تایکی به چشم میخورد، بوده زمانهائی که قسمتهائی از این مملکت باشغال خارجی درآمده ولی هرگز روح ایرانی هرگز ملیت ایرانی هرگز خصوصیات آریائی این ملت به اشغال خارجی درنیامده (صحیح است) و این خود خارجیها بهتر از همه میدانند که این خون ایرانی است که رمز بقاء ایران در آن هست. ما در دوران عمر خود کراراً شاهد تلاشهای مذبوحانه بسیاری از بیگانگان بودهایم آنها عواملی در این مملکت تربیت کردند یک عمر زحمت کشیدند تا حتی به وسیله آنها گل ملیت ما را پرپر کنند عدهای را در لباس وطنپرستی میهندوستی تربیت کردند چه نقشههائی که نکشیدند چه عوامفریبیهائی که نکردند و باید اذعان داشت که واقعاً برای حس ملیت و اتحاد ملی ما خطراتی هم بوجود آمد نقشههای بسیار دقیق و خائنانهای کشیدند و میرفت که برنامه آنها عملی شود ولی در هر موقع که ملت ما با بحران خطرناکی روبرو شده خدای ایران، ایران را نجات داده کتابی است که یک امریکائی به اسم میلر نوشته و در خصوص ایرانی در یکی از صفحاتش مینویسد: «موقعی که هواپیمای شاهنشاه به زمین نشست ملت ایران دوباره آرامش یافت و گرداگرد شاهنشاهش جمع شد» به هر حال خیال میکنم خیانتی که آنها باین ملت کردند از همه مهمتر تضعیف روحیه ایرانی بود جریحهدار ساختن احساسات ملی ما بود لطمه باتحاد ملی ما بود ایجاد تا حدی یأس بین مردم ما بود ولی همانطوری که همکاران محترم مستحضرند چند سالی نگذشته بود که ملت ایران در روز ششم بهمن بندای شاهنشاه خود پاسخ مثبت داد و تمام نقشههائی را که خارجیها کشیدند مجدداً نقش بر آب شد و ملت ایران روز ۶ بهمن را گرامی داشت و کوشید در بزرگداشتش شرکت کند احساسات ملی ایرانی مجدداً نضج گرفت و روز نهال انقلاب شکوفانتر گردید نموداری از این احساسات که در پرتو انقلاب بعد از آن همه حکایات که خود خانمها و آقایان بهتر از من میدانید تجلی یافت پریروز بود احساساتی که مردم ایران نشان دادند برای هر بیننده غرورآمیز است و برای خارجی تعجبآور و باید خارجیها حساب کار خود را بکنند پریروز مردم آمده بودند، خودشان آمده بودند تا بار دیگر از شاهنشاه خود سپاسگزاری کنند ملت ایران و شاهنشاه ایران یک اتحاد پایدار دارند و این اتحاد ناگسستنی است خدای شاهنشاه ایران خدای ملت ایران حافظ آن است آنچه که شاهنشاه ایران فرمودند از زبان فرد فرد ایرانی میباشد (صحیح است) و این صدائی است که از ملت ایران بلند میشود و باید تمام دنیا و تمام اربابان نفتی و دولتهای خارجی این را بدانند و خوب میدانند که دوران زورگوئی سپری شده و اگر با ایران و ملت ایران رابطه تجاری و سیاسی و اقتصادی داشته باشند این فقط و فقط در چهارچوب حقانیت و در همان کلماتی است که شاهنشاه بزرگ اظهار داشتند و این همان صدای ملت ایران یعنی ۲۹ میلیون ایرانی است نمونهای از این اتحاد ملی رژه پریروز بود گروههائی که پریروز شرکت کرده بودند با غرور خاصی آمده بودند و همانطور که عرض کردم سر تعظیم به پیشگاه شاهنشاه خود فرود آورده تمام گروهها از کارگران، روشنفکران، کشاورزان همه بودند ولی از همه جالبتر به نظر شخص بنده شرکت اصناف بود (روستا- صحیح است) اصنافی که معمولاً خودشان را از این جریانات بمقدار زیادی دور نگاه میداشتنتد پریروز احساساتشان قابل تقدیس بود هزاران نفر بودند آنها کسب و کار خودشان را کنار گذاشته بودند که در این مراسم شرکت کنند و آنها هم سپاس خود را به شاهنشاه ابراز داشتند و این مطلب که عرض میکنم پریروز دیدم بنده ساعت حدود یک بود که رفتم منزل و فرستادم تا یک خوراکی از یک مغازه لبنیاتی حوالی منزل ما بخرند رفتند و آمدند گفتند بسته است یکی دو ساعت بعد رفتم دیدم باز بود گفتم رفیق کجا بودی؟ گفت مگر من آدم نبودم منهم رفته بودم در رژه تا نسبت بشاهنشاه خودم سپاسگزاری کنم این نمونهای از احساسات پاک اصناف است که نمونهای از تمام گروههای کارگران و کشاورزان و روشنفکران و اصناف و زنان هستند امیدوارم در هر حال این اتحاد ملی ما که در پرتو انقلاب ما ایجاد شده این احساسات ملیمان که بعد از ششم بهمن بخصوص نضج گرفته و روز بروز شکوفاتر میشود پیوسته برقرار بماند و هر روز مردم ایران ششم بهمن را با ابهت و جلال بیشتری جشن بگیرند (انشاءالله) یادداشتی رسیده بود از یکی از همکاران عزیز بنده که کارگران هم در آن روز شرکت داشتند بنده عرض کردم تمام گروههای مملکت در روز ۶ بهمن شرکت میکنند با تمام وجودشان، با تمام قلبشان با آنچه که هستند شرکت میکنند بخدا کسی نیست که بآنها بگوید بروید، خودشان میروند و اگر فرصتی برایشان پیدا نشود که بروند متأسف میشوند و میخواهند شرکت کنند و در بزرگداشت ۶ بهمن کوشش کنند تا یک بار دیگر بملت ایران و شاهنشاه ایران و دنیا نشان بدهند ملتی حق شناسند و پشت سر شاهنشاه خود ایستادهاند تا شاهنشاه بتواند به بهترین وجهی حقوق ملت ایران را از هر لحاظ تأمین کنند و یک زندگی بهتر و سعادتمندتری برای نسل فعلی و اینده ملت ایران تأمین کنند (صحیح است) در هر حال امیدوارم همه آنهائی که اینطور در بزرگداشت ۶ بهمن شرکت میکنند موفق و مؤید باشند و خداوند همه خدمتگزاران شاهنشاه را موفق و مؤید بدارد (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مؤید امینی تشریف بیاورید.
مؤید امینی- با اجازه مقام ریاست، همکاران محترم، بانوان و آقایان، مطلبی که بنده امروز خواستم مصدع بشوم و بعرض همکاران عزیزم برسانم مسألهای است مربوط به نفت البته خیلی مختصر عرض خواهم کرد برای اینکه وقت آقایان را نگیرم مصاحبه مهمی که شاهنشاه آریامهر در کاخ نیاوران با خبرنگاران داخلی و رادیو و تلویزیون خارجی و روزنامهنویسهای جهان بزرگ ترتیب داده بنده چون در دو مصاحبه خارج از مملکت شاهنشاه شرکت داشتم باید بعرض همکاران محترم برسانم واقعاً این مصاحبه در نوع خود آنچنان مهم و پر ارزش و پر ارج بود که هنوز هم آثار آن در جراید و محافل سیاسی دنیا منعکس میگردد قطعاً همکاران محترم رادیو را گوش میدهند تمام جراید دنیای غرب و ممالک عربی و آمریکا با تجلیل فراوان با چاپ عکسهای شاهنشاه مطالب برجسته و فرمایشات ایشان را منعکس کردهاند و در این مورد چیزی که باعث خوشحالی زایدالوصف است مسألهای است که همۀ آنها حقانیت ملت ایران را تأیید و تصدیق کردهاند و این میرساند که رهبر بزرگ ما تا چه حد بامور سیاسی و جهانی از هر جهت واقف هستند و میدانند که این مطالب را چطور عنوان کنند که مورد تصدیق همه جهانیان قرار گیرد طنین صدای شاهنشاه که از کاخ نیاوران به گوش ملت ایران رسید صدای حقطلبانه ملتی بود که میخواهد از حق خودش حد اعلای استفاده را بکند و حقوقش را استیفا بکند و قدمهای مؤثری در راه پیشرفت و تعالی مملکت خویش با منافع نفتی خود بردارد مسأله از نظر مملکت ما هیچ چون و چرائی ندارد و روشن است برای اینکه ما میخواهیم از نفت خویش آنچنان استفاده قانونی و حقه و عدالتمندانهای بکنیم که بتوانیم قویتر و نیرومندتر بشویم و پیشرفت بیشتری بکنیم و در جهان آزاد آن مقام و منزلتی را بدست بیاوریم که واقعاً شایسته یک ملت آزاد است و شاهنشاه بزرگ ما هم جز این هدفی ندارند و بخصوص این مسأله در مصاحبه شاهنشاه مورد توجه است که معظمله در مسألهای که مطرح فرمودند بیشتر هدفشان این بود که به مصرف کننده اجحاف نشود به کمپانیها تأکید فرمودند که شما اگر حق ما را بدهید حق ندارید بمصرف کننده آن طرف دنیا تحمیل بکنید، اجحاف کنید، تعدی کنید این را ملاحظه بفرمائید این بشردوستی و انساندوستی شاهنشاه را ببینید که اینقدر مواظبند و متوجهند که اگر حقوق حقه ملت ایران باید تأمین شود به آن طرف قضیه به مصرف کننده هم نباید اجحاف بشود (صحیح است) چون مسأله در دنیا اینطوری مطرح است نفتی را که باید به قیمت خیلی ارزان بخرند در آن طرف دنیا بقیمت زیادی عرضه میکنند به مردمی که باید مصرف کنند و مجبورند بخرند بنده پریروز روزنامه اکسپرس را دیدم مقاله جالبی نوشته بود که نفت الجزایر را در پاریس یک فرانک و ۲۶ و هفت سنت میفروشند ولی به الجزایر پنج و شش سنت میدهند لااقل ۵، ۶ سنت هم اضافه کنند تا آنها هم راضی شوند و واقعاً الآن در دنیا یک چنین وضعی وجود دارد و ما بسیار خوشوقتیم که شاهنشاه بزرگوار ما زعامت این گروه اوپک را بدست گرفتهاند که حقوق حقه صاحبان نفت به یک وسیلهای تأمین بشود و الآن در تهران مذاکرات مهمی در جریان است و بنده امیدوارم انشاءالله به نتیجه مطلوب برسد فقط بنده میخواستم این را عرض کنم که مسأله کمپانیهای نفت و این آقایان که به غولهای نفت معرفی شدهاند اینها باید یک روزی بر سر عقل بیایند و بدانند که دنیا دنیائی نیست که سابقاً تحریک میکردند اغتشاش میکردند برای اینکه نتیجه بگیرند آن اوضاع گذشته نه در مملکت ما همانطور که اعلیحضرت فرمودند در ممالک دیگر هم این اوضاع و احوال وجود ندارد و چه بهتر که این آقایان از راه عقل و منطق بیایند بنشینند و مسائلی را که واقعاً مورد ابتلاء طرفین است حل کنند همانطوری که پریروز موقعی که آقای نخستوزیر از اروپا برمیگشتند گفتند که این عدل و نصفت نشد که هر چه میخواهند ببرند و به ما ندهند بنده اتفاقاً یک روز بعد از مصاحبه شاهنشاه در پارک هتل با خبرنگاران امریکائی و فرانسوی و انگلیسی تصادف کردم و آقای رائین خبرنگار آسوشیتدپرس با آنها بود مرا معرفی کرد و از ایشان امپرسیون آنها را راجع به مصاحبه اعلیحضرت همایونی پرسیدم همه به اتفاق گفتند که همه ما تحت تأثیر آزادمنشی، بزرگورای و روشنبینی شاهنشاه شما هستیم ایشان بحدی خوب به مسائل سیاسی و جهانی آشنا هستند و بحدی خوب بزبانهای انگلیسی و فرانسوی تسلط دارند که ما هنوز هم نمیدانیم چطور ممکن است چنین رهبری با این همه گرفتاری اینقدر تسلط داشته باشند به تمام امور جهانی و کشور خودش این برای ما اسباب سرفرازی است که یک چنین رهبری یک چنین شاهنشاه بزرگواری داریم (صحیح است) که اینقدر برای ما در دنیا افتخار و احترام و عزت بوجود آورده بنده در مسافرتی که به امریکای جنوبی و کانادا کردم و در دیباچه آن سفرنامه نوشتهام که اگر دولت ما صد میلیون دلار خرج میکرد نمیتوانست آنقدر که نام ملت ما را در آن کشورهائی که ما رفتیم و آمریکای جنوبی شناسانده شده است شناسانده بشود این نهایت افتخار است ما الان در وضعی هستیم که در اثر رهبریهای شاهنشاه بحد اعلای ترقی رسیدهایم و البته بنده معتقدم و همیشه هم گفتهام چون نویسنده روزنامه هستم و در آنجا هم نوشتهام که اعلیحضرت به این مقدار واقعاً راضی نستند اگر درآمد سرانه ما شده ۲۴ هزار ریال ایشان مسلماً راضی نیستند و میخواهند مجاهدت و زحمت میخواهد اجرای دقیق منویات ایشان را میخواهد و همینطور هم هست و ملت ایران در تمام مراحل و مسائل پشت سر شاهنشاه خود ایستاده و حاضر است هر نوع فداکاری بکند و جانبازی بکند و کسانی که در این مملکت کار تجارتی دارند باید بدانند جز این راه درست و حسابی که عرض کردم از راه عدل و انصاف باشد هیچ راه دیگری نیست بنده معتقدم که این آقایان کمپانیهای نفتی و زعمای شرکتهای بزرگ نفت این مسائل را باید خیلی دقیقه بدانند و باید حق ملت ما را بدهند همانطور که در این مورد اعلیحضرت همایونی فرمودند و یک نظر عالیتر داشتند چون ایشان کشورهای صاحب نفت را زعمات میفرمایند بنده امیدوارم این مذاکرات به نتیجه مطلوب برسد و کشور ما بیشتر و رساتر به طرف ترقی و تعالی پیش به رود و در اثر رهبری شاهنشاه معظم به حد اعلای مدارج ترقی برسد عرض دیگری ندارم (احسنت- احسنت).
- تصویب صورتجلسه
۴- تصویب صورتجلسه
رئیس- راجع به صورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه تصویب میشود. آقای انشاء بفرمایید.
انشاء- آقای صوفی رئیس آموزش و پرورش بندر پهلوی تلگرافاً استدعا کردهاند نسبت به سالگرد انقلاب ششم بهمن مراتب فدویتی فرهنگیان از طریق مجلس به خاکپای مبارک شاهنشاه آریامهر معروض گردد تلگراف تقدیم میشود.
- تقدیم یک فقره دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی
۵- تقدیم یک فقره دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی
رئیس- وارد دستور میشویم آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمایید.
قوام صدری (معاون وزارت دارایی)- با اجازه مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم صورتی است مربوط به دیون بلامحل وزارت امور خارجه که باید در کمیسیون محترم بودجه مورد بررسی قرار بگیرد تقدیم و استدعای ارجاع به کمیسیون را دارم.
رئیس- به کمیسیون بودجه ارجاع میشود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تصمیم قانونی دایر به نامگذاری روز لژیون خدمتگزاران بشر و ارسال به مجلس سنا
۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تصمیم قانونی دایر به نامگذاری روز لژیون خدمتگزاران بشر و ارسال به مجلس سنا
رئیس- تصمیم قانونی دایر به نامگذاری روز شانزدهم آذر به نام روز لژیون خدمتگزاران بشر مطرح است قرائت میشود.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه هفتم دی ماه ۱۳۴۹ با حضور معاون وزارت دادگستری طرح پیشنهادی فراکسیون پارلمانی حزب مردم در مورد نامگذاری روز شانزدهم آذر به نام روز لژیون خدمتگزاران بشر را که به شماره ۱۴۹۴ چاپ شده است مطرح کرد و به شرح زیر مورد تصویب قرار داد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
تصمیم قانونی دایر به نامگذاری روز شانزدهم آذر به نام روز لژیون خدمتگزاران بشر روز شانزدهم آذر که مصادف با تصویب پیشنهاد اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر مبنی بر تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر در سازمان ملل متحد است روز لژیون خدمتگزاران بشر (سپاه بین المللی داوطلبان برای عمران و توسعه) نامیده میشود.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتروفا.
رئیس- پیشنهادی در اینباره رسیده است قرائت میشود.
احتراماً پیشنهاد می نماییم ماده واحده مربوط نامگذاری روز لژیون خدمتگزاران بشر به شرح زیر اصلاح گردد.
«روز ۲۳ خرداد که مصادف با ایراد بیانات حکیمانه اعلیحضرت همایون محمدرضا پهلوی شاهنشاه اریامهر مبنی بر تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر در دانشگاه هاروارد است روز لژیون خدمتگزاران بشر (داوطلبان ملل متحد برای عمران و توسعه ) نامیده میشود.
محمدعلی رشتی- ناصر بهبودی.
رئیس- آقای دکتر رشتی بفرمایید.
دکتر رشتی- با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم بنده اول از همکاران گرامی فراکسیون پارلمانی حزب مردم تشکر میکنم که این فکر صحیح را اول ابداع فرمودند و پیشنهاد اولیه را به مجلس شورای ملی دادند ضمناً برای اینکه واقعاً ارزش این روز برای ملت ایران و برای همیشه روشن به شود بنده فکر کردم و فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین هم تأیید کردند که روزی که واقعاً ما باید جشن بگیریم و قابل ستایش بدانیم روزی است که این فکر خدمت عمومی برای بشر به وسیله شاهنشاه آریامهر در دانشگاه هاروارد ضمن نطق مبسوطی ابراز شد یعنی آن روزی که شاهنشاه معظم به جهانیان اعلام داشتند که ملت ایران برای همکاری با سیار ممل از طریق داوطلبانه حاضر است و باید این فکر در تمام نقاط دنیا توسعه پیدا کند و چون این روز، روز بسیار مهمی بود و در جلسهای که درجه افتخاری دکترا در علوم انسانی و بشردوستی به شاهنشاه معظم ما داده میشد آن روز از هر حیث برای ملت ما باید محترم شمرده شود و به جهانیان نشان بدهیم که آن روز برای ما روز تاریخی است (صحیح است) و همانطور که جرج مارشال هم هنگامی که درجه دکترای افتخاری میگرفت در دانشگاه هاروارد آن طرح معروف خودش را برای کمک به کشورهای ستمدیده اروپا ابراز داشت به نام طرح مارشال نامیده شد و آن طرح را، آثارش را، هنوز در دنیا میبینیم که چقدر مهم است بنابراین ما فکر کردیم اگر روز جشن و روز عظمت این فکر تابناک را بخواهیم در تاریخ خودثبت کنیم بهتر است که روز ۲۳ خرداد یعنی آن روز که این نطق مهم در دانشگاه هاروارد اعلام شد آن روز را به نام روز لژیون خدمتگزاران بشر نامگذاری بکنیم و خوشحال هستیم که فراکسیون حزب مردم هم همین عقیده را داشتند و ما پیشنهادی توأم با همکاری آقای مهندس بهبودی تقدیم داشتیم که امیدواریم مورد تصویب قرار بگیرد (احسنت).
رئیس- آقای مهندس بهبودی بفرمایید.
مهندس بهبودی- در کلیات آخر عرایضی دارم که اگر اجازه بفرمایید عرض خواهم کرد.
رئیس- این تصمیم قانونی است فرمایشی دارید بفرمایید کلیات آخر ندارد.
دکتر مهندس بهبودی – من به نمایندگی فراکسیون پارلمانی حزب مردم از اینکه همکار ارجمند ما آقای دکتر رشتی به نمایندگی فراکسیون اکثریت باعث شدند طرحی که ما تقدیم کرده بودیم کاملتر و جامعتر و منطق با روزی باشد که بهتر بتواند نمودار اندیشههای تابناک شاهنشاه آریامهر ما باشد تشکر میکنم همکاران ارجمند خانمها و آقایان خیلی خوب مستحضرند که از روزی که پیشوای مردم ایران پیشنهاد تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر را در دانشگاه هاروارد مطرح فرمودند کلیه انسانها که با افکار عالی انسانی در این دنیا زندگی میکنند مراقب بودند تا مشاهده کنند که آیا یک بار دیگر نظریات انساننماها که موقعیت ممتازه خود را در کشتار همنوعان خود و بیرحمی و چپاول و غارت میدانند براندیشهها تابناک انسانی فائق خواهد شد یا خیر و خوشبختانه این بار وجدان خفته نمایندگان ۹۱ ملت به ندای حقطلب یک رهبر واقعی پاسخی مثبت داد برای آن که بهتر متوجه موفقیت اخیری که در دنیا نصیب مردم ایران شده است پیببریم من با الهام از بیانات والاحضرت اشرف خواهر والاتبار شاهنشاه که منعکس کننده نظریات و تجزیه و تحلیلکننده افکار بلند مترقیانه برادر تاجدار خود در مجامع بین المللی میباشند ترسیمکننده وضع کنونی دنیا خواهم بود والاحضرت در طی بیانات خود در بیست و پنجمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل که ریاست هیئت نمایندگی ایران را عهدهدار بودند چنین بیان مطلب فرمودند (چنانچه مواد منفجره موجود در جهان بین مردم روی زمین توزیع شود به هر یک از سکنه کره خوشبخت زمین پانزده هزار کیلو مواد منفجره خواهد رسید در حالی که طبق محاسبه کارشناسان به هریک از ابنا بشر فقط پانزده کیلوگندم یا برنج بتواند برسانند) و در جایی دیگر میفرمایند (هزینه یک پایگاه موشک قارهپیما برابر است با هزینه ساختمان یک سد هیدروالکتریک به قدرت یک میلیون و هفتصد هزار کیلووات و بهای ساختمان یک بمبافکن به طور نمونه از یک مدل جدید معادل حقوق سالانه دویست و پنجاه هزار معلم است و هزینه ساختمان چهارده بمبافکن جت تغذیه سالانه چهارده میلیون کودک را تأمین میکند (دکتر اسفندیاری- صحیح فرمودند) و بالاخره (هزینههای تسلیحات در جهان معادل هزار برابر بودجهای است که سازمان ملل متحد برای توسعه و عمران در اختیار دارد) در چنین دنیایی است که پیشنهاد شاهنشاه ما بدون مخالف و با اکثریت قاطع تصویب میشود و ملت ایران باید بداند که شخصیت شاهنشاه و موقعیت ممتاز پیشوای ما و دوراندیشی رهبر ما در تصویب طرح لژیون خدمتگزاران بشر مؤثر بوده است و بس (صحیح است) ما باید به حق روزی را که طراح بزرگ ایران مبتکر عالیقدر در دانشگاه هاروارد افکار عالیه انسانی خود را عرضه کردند جشن بگیریم و آن را گرامی بداریم ما وظیفه داریم از اینکه فقط چهار دیواری محدودۀ خودمان را نگاه بکنیم بیرون بیائیم. ما باید اقدامی بکنیم که این لژیون در دنیا تأسیسات و تشکیلاتی بالاتر از صلیب سرخ داشته باشد زیرا صلیب سرخ در موقعی که گوشهای از دنیا به قهر الهی گرفتار میشود بکمک برمیخیزد ولی افراد این لژیون همواره میتوانند مصدر خدمات ارزندهای گردند. تشکیلاتی که در ایران داده شده است از آنجائی که ریاست فائقهاش با شخص شاهنشاه آریامهر است و فردی صدیق و خدمتگزار شاهنشاه شاهنشاه آریامهر یعنی آقای اسدالله علم امور مربوط به ایران را سرپرستی میکنند ما امیدواریم همانطور که در ریزوجم نشان دادند در همه نقاط نیز فعالیت خود را انجام خواهند داد ولی انتظار داریم که این فعالیتها بزودی عالمگیر شود.
آنانی که با اعداد و علم سر و کار دارند خوب میدانند که موقع سنجیدن هر کمیتی باید از واحد مربوط به آن استفاده کرد مثلاً طول را با واحد طول و سطح را با واحد سطح باید سنجید و چنانچه این اصل مسلم را مراعات نکنند محققاً به نتایجی غلط و پارهای مواقع حتی مسخره خواهند رسید و ممالک ثروتمند که با غارت و چپاول سرمایه ملل در حال توسعه خود را پیشرفته محسوب میکنند برای سنجش انسانها بغلط شمشهای طلائنی را که از غارت اندوختهاند دلیل پیشرفت میدانند و اینهم یکی از مواردی است که در انتخاب واحد اندازهگیری اشتباه کردهاند و نتیجهای غلط و مسخره عاید شده است انسانها را باید با انسانیت اندازهگیری کرد انسانها را باید با افکاری نظیر افکار محمدرضاشاه پهلوی مبتکر و تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر سنجید تا پیشوای انسانها در این عصر و ملت پیشرفته معین و مشخص گردد. (احسنت- آفرین)
آنوقت میبینید کدام مملکت پیشرفته است و کدام مملکتی در حال توسعه ما نمیتوانیم قبول کنیم ممالکی پیشرفته هستند که بهتر توانستهاند به یغماگری ممالک دیگر ادامه بدهند ما ممالکی را پیشرفته میدانیم که افکار انسانی بیشتر در آن باشد (صحیح است- احسنت).
رئیس- نسبت باین پیشنهاد نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت باین پیشنهاد که جانشین گزارش کمیسیون در مورد تصمیم قانونی خواهد شد رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. تصمیم قانونی برای تصویب به مجلس سنا فرستاده میشود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارائی و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارائی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارائی مطرح است قرائت میشود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۳ بهمن ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمارۀ ۳۷۹۵۲-۱۴ /۱۰ /۱۳۴۹ راجع به تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارائی را که گزارش شور اول آن به شمارۀ ۱۵۵۲ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهاد واصله مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد. لایحه قانون تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگاتن خارجی از طرف وزارت دارائی.
مادۀ واحده- بوزارت دارائی اجازه داده میشود بازپرداخت اقساط پیمانهائی را که برای اجرای طرحهای اقتصادی بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی وابسته بوزارت جنگ و فروشندگان خارجی منعقد میشود تا مبلغ پانزده میلیون دلار تضمین نماید. اصل و بهره اقساط مزبور توسط سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی پرداخت میگردد.
مخبر کمیسیون دارائی- علیاکبر دانشمند.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۴ بهمن ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارائی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون نظام- ملکزاده آملی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۴ بهمن ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تضمین بازپرداخت اقساط پیمانهای منعقده بین سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی و فروشندگان خارجی از طرف وزارت دارائی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتحالله مافی.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت باین لایحه با ورقه اخذ رأی میشود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) در محل نطق اعلام و اخذ رأی بعمل آمد).
- آقایان ضیاء احمدی- بهنیا- دکتر پرتو اعظم- اخلاقی- ظفر- صائبی- امیراحمدی- مهندس ریاضی- ادیب سمیعی- تهرانی- مبارکی- مهندس برومند- فولادوند- صدری- کیوان- دکتر امین- خانم تربیت- فروتن- محدثزاده- جوادی- پورساطع- کلانتر هرمزی- عامری- دکتر صفائی- دکتر بیتمنصور- مهندس ارفع- مهندس اسدی سمیع- مجد- مسعودی- دکتر مهذب- اهری- فضائلی- خانم جهانبانی- دکتر شریعت- ابوذر- امام مردوخ- مهندس جلالی نوری- موسوی ماکوئی- دکتر بهبودی- مهندس صائبی- دیهیم- جوانشیر- دکتر محققی- بدر صالحیان- بهادری- ریگی- مهندس پرویز بهبودی- مهندس زنجانچی- روستا- دکتر زعفرانلو- مهندس کیاکجوری- مؤید- امینی- معیری- مرتضوی- دکتر سعید حکمت- سعید وزیری- دکتر امامی خوئی- پروفسور مخبر فرهمند- کمالوند- فخر طباطبائی- صائب- دکتر بقائی یزدی- امامی رضوی- رضوی- حقشناس- دکتر اسفندیاری- مهندس سهمالدینی- پدرامی- رامبد- مهندس قادرپناه- دکتر گاگیک- مهندس یارمحمدی- اصولی- شاهنده- تیمسار وحدانیان- دکتر خطیبی- کورس- ماهیار- دکتر عاملی تهرانی- دکتر دادفر- دکتر طالع- دکتر مدرسی- دکتر حکیم شوشتری- کریمبخش سعیدی- مهندس زرآور- غلام نیاکان- خانم بزرگنیا- اولیاء- مهندس اردلان- دکتر بهبانی- معزی- دکتر خیراندیش- دکتر رفعت- دکتر اسدی- دکتر یزدانپناه- قاضیزاده- دکتر برومند- مهندس پروشانی- مهندس فروهر- دکتر رشتی- صالحی- موسوی- دکتر میرعلاء- خانم سعیدی- شاخوئی- فرهادپور- دکتر قهرمان- خانلر- قراچورلو- شکیبا- دکتر وفا- انشاء- ارسنجانی- مهندس بریمانی- مهندس عطائی- دکتر ستوده- دکتر رهنوردی- دکتر خزائلی- صادق سمیعی- مهندس عترت- محمدولی قراچورلو- مهاجرانی- دکتر غنی- دانشمند- دکتر معظمی- پردلی- فهیمی- دکتر فربود- دکتر رضوانی- عبدالحسین طباطبائی- جاماسبی- یوسفی- بختیاریپور- سلیمانی- شیخالاسلامی- اسدی- توسلی- دکتر یگانگی- دکتر صالحی- تیمسار همایونی- ثامنی- مانی- مهندس عدل- محسنی- مهر- صادقی- دکتر عدل- پوربابائی- کاسمی- خواجه نوری- مهندس کیا- مهندس اخوان- دکتر نجیمی- دکتر الموتی- مرندی- دکتر فریور- دکتر کیان- دکتر حبیباللهی- مریدی- خانم دکتر دولتشاهی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- پزشکپور- عباس میرزائی- دکتر وحیدنیا- موقر- دکتر اعتمادی- دکتر سعید- مهندس ریاحی- پاینده- مدرسی- ساگینیان مورتی.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه بقرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۶۸ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۶۸ رأی موافق (باتفاق آراء) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده میشود.
موافقین
- آقایان بهنیا- دکتر پرتو اعظم- اخلاقی- ظفر- صائبی- امیراحمدی- مهندس ریاحی- ادیب سمیعی- تهرانی- مبارکی- مهندس برومند- فولادوند- صدری کیوان- دکتر امین- خانم تربیت- فروتن- محدثزاده- جوادی- پورساطع- کلانتر هرمزی- عامری- دکتر صفائی- دکتر بیتمنصور- مهندس ارفع- مهندس اسدیسمیع- مجد- مسعودی- دکتر مهذب- اهری- فضائلی- خانم جهانبانی- دکتر شریعت- ابوذر- امام مردوخ- مهندس جلالینوری- موسوی ماکوئی- دکتر بهبودی- مهندس صائبی- دیهیم- جوانشیر- دکتر محققی- بدر صالحیان- بهادری- ریگی- مهندس پرویز بهبودی- مهندس زنجانچی- روستا- دکتر زعفرانلو- مهندس کیاکجوری- مؤید امینی- معیری- مرتضوی- دکتر سعید حکمت- سعید وزیری- دکتر امامی خوئی- پرفسور مخبر فرهمند- کمالوند- فخر طباطبائی- صائب- دکتر بقائی یزدی- امامی رضوی- رضوی- حقشناس- دکتر اسفندیاری- مهندس سهمالدینی- پدرامی- رامبد- مهندس قادرپناه- دکتر گاگیک- مهندس یارمحمدی- اصولی- شاهنده- تیمسار وحدانیان- دکتر خطیبی- کورس- ماهیار- دکتر عاملی تهرانی- دکتر دادفر- دکتر طالع- دکتر مدرسی- دکتر حکیم شوشتری- کریمبخش سعیدی- مهندس زرآور- غلام نیاکان- خانم بزرگنیا- اولیاء- مهندس اردلان- دکتر بهبانی- معزی- دکتر خیراندیش- دکتر رفعت- دکتر اسدی- دکتر یزدانپناه- قاضیزاده- دکتر برومند- مهندس پروشانی- مهندس فروهر- دکتر رشتی- صالحی- موسوی- دکتر میرعلاء- خانم سعیدی- شاخوئی- فرهادپور- دکتر قهرمان- خانلر قراچورلو- شکیبا- دکتر وفا- انشاء- ارسنجانی- مهندس برمیانی- مهندس عطائی- دکتر ستوده- دکتر رهنوردی- دکتر خزائلی- صادق سمیعی- مهندس عترت- محمدولی قراچورلو- مهاجرانی- دکتر غنی- دانشمند- دکتر معظمی- پردلی- فهیمی- دکتر فربود- دکتر رضوانی- عبدالحسین طباطبائی- جاماسبی- یوسفی- بختیاریپور- سلیمانی- شیخالاسلامی- اسدی- توسلی- دکتر یگانگی- دکتر صالحی- تیمسار همایونی- ثامنی- مافی- مهندس عدل- محسنیمهر- صادقی- دکتر عدل- پوربابائی- کاسمی- خواجهنوری- مهندس کیا- مهندس اخوان- دکتر نجیمی- دکتر الموتی- مرندی- دکتر فریور- دکتر کیان- دکتر حبیباللهی- مریدی- خانم دکتر دولتشاهی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- پزشکپور- عباس میرزائی- دکتر وحیدنیا- موقر- دکتر اعتمادی- دکتر سعید- مهندس ریاحی- پاینده- مدرسی- ساگینیان- مروتی- مصطفوی- شیخ بهائی- دکتر عظیمی.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون منابع طبیعی راجع بلایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون منابع طبیعی راجع بلایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران مطرح است قرائت میشود.
گزارش شور دوم از کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون منابع طبیعی در جلسات عدیده با حضور نمایندگان دولت لایحه شمارۀ ۳۳۸۲۱ مورخ ۱۷ /۱۰ /۱۳۴۲ مربوط به تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را (تصویبنامه) که از لوایح معوقه بوده و طبق تقاضای دولت به جریان افتاده و گزارش شور اول آن به شمارۀ ۱۵۴۱ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای واصله با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مادۀ ۱- بمنظور بهرهبرداری از محصولات دریائی خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی جنوب و کوشش در بهبود وضع اقتصادی و عمرانی و کمک بامور درمانی ساکنین جنوب و ایجاد و تقویت شرکتهای تعاونی صید همچنین کمک بصیادان محلی شرکت س هامی شیلات جنوب ایران تأسیس میشود.
مادۀ ۲- شرکت سهامی شیلات جنوب ایران دارای شخصیت حقوقی است و امور آن منحصراً طبق مقررات این قانون و قانون تجارت و اساسنامه مربوط که بپیشنهاد مجمع عمومی صاحبان سهام و تصویب هیئت وزیران خواهد رسید با اصول بازرگانی اداره میشود و تابع مقررات قوانین محاسبات عمومی و استخدام کشوری نخواهد بود.
- تبصره- هرگونه اصلاح یا تغییر در اساسنامه بطریق فوق بعمل خواهد آمد.
مادۀ ۳- سرمایه شرکت در بدو تأسیس پانصد میلیون ریال است که به ۲۵۰۰۰ سهم بیست هزار ریالی به شرح زیر تقسیم شده است:
الف- وزارت دارائی ۵۰۰۰ سهم.
ب- بانک تعاون کشاورزی ایران ۱۲۵۰ سهم.
ج- سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی ۹۷۵۰ سهم.
د- شیر و خورشید سرخ ایران ۹۰۰۰ سهم.
- تبصرۀ ۱- بوزارت دارائی اجازه داده میشود در مقابل دریافت بهای اسمی و پرداخت شده سهام شرکت سهامی شیلات جنوب ایران کلیه سهام خود را به سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی واگذار نماید.
- تبصرۀ ۲- بانک تعاون کشاورزی ایران مکلف است کلیه سهام خود را در شرککت سهامی شیلات جنوب ایران بشیر و خورشید سرخ ایران واگذار و بهای اسمی پرداخت شده سهام خود را دریافت کند.
- تبصرۀ ۳- هرگونه تغییرات بعدی در میزان سرمایه و سهام شرکت موکول بتصویب مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام خواهد بود.
- تبصرۀ ۴- نمایندگی سهام دولتی در مجمع عمومی صاحبان سهام با وزیر جنگ یا نماینده او خواهد بود.
مادۀ ۴- شرکت مجاز بانجام هرگونه معامله و عقد قرارداد اعم از بهرهبرداری بصورت مشارکت یا غیر آن با اشخاص یا مؤسسات داخلی و یا خارجی میباشد و همچنین میتواند برای خرید کشتی و سایر وسایل فنی صید و بهرهبرداری و یا امور مربوط به آن تا میزان یک میلیارد ریال وام یا اعتبار از منابع داخلی یا خارجی طبق شرایط مذکور در قانون نحوه خرید ماشینآلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامههای عمرانی کشور مصوب خرداد ماه ۱۳۴۵ تحصیل نماید و دولت میتواند وام یا اعتبار مزبور را تضمین کند.
مادۀ ۵- اجرای طرحهای مربوط به بهبود امر صید و بهرهبرداری از محصولات دریائی جنوب که اعتبار آن کلاً یا جزئاً از محل اعتبارات عمرانی تأمین میگردد به شرکت سهامی شیلات جنوب ایران واگذار میشود.
طرحهای مذکور یا از طرف شرکت سهامی شیلات جنوب ایران تنظیم و به سازمان برنامه پیشنهاد میشود و یا از طرف سازمان برنامه با موافقت آن شرکت تهیه و به تصویب خواهد رسید.
مادۀ ۶- شرکت از آغاز سال ۱۳۴۵ برای مدت ۱۵ سال از پرداخت مالیات بر درآمد و مالیات نقل و انتقالات بلاعوض و حقالثبت و حق تمبر و عوارض شهرداری و بندری باستثنای باربری و انبارداری معاف است.
مادۀ ۷- حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی مربوط به واردات جهت بهرهبرداری از آبزیان از قبیل کشتی- قایق و سایر وسایل نقلیه دریائی- سردخانه- وسائل صید- ماشینآلات و سایر لوازمی که برای بهرهبرداری و تأسیس صنعت صید ماهی و میگو و تهیه کنسرو و کود و سایر محصولات مشتق از صنعت صید مورد نیاز شرکت سهامی شیلات جنوب ایران باشد جمعاً و خرجاً به عنوان کمک بشرکت در بودجه کل کشور همه ساله منظور خواهد شد.
- تبصره- شرکتها و مؤسسات خارجی که برای بهرهبرداری از محصولات دریائی در خلیج فارس و دریای عمان قراردادهائی با شرکت سهامی شیلات جنوب ایران منعقد میکنند اگر وسائلی بعنوان ورود موقت با معافیت وارد نمایند و در خاتمه کار بلاعوض بشرکت سهامی شیلات جنوب ایران واگذار کنند عنوان خروج از کشور را داشته و مشمول پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی آن وسائل نخواهند بود.
مادۀ ۸- اقدام به هر گونه عملیات صیادی و بهرهبرداری از آبزیان خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی جنوب ایران وسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی موکول باجازه شرکت سهامی شیلات جنوب ایران و طبق ضوابطی خواهد بود که بتصویب مجمع عمومی صاحبان سهام برسد.
- تبصره- ساکنان جزایر و خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی جنوب ایران میتوانند برای مصارف شخصی و بمیزان متعارف با رعایت ضوابطی که از طرف شرکت سهامی شیلات جنوب ایران تعیین میشود مبادرت بصید بنمایند.
مادۀ ۹- تأسیسات دولتی مربوط به تهیه کنسرو و نگاهداری ماهی و محصولات دریائی موجود در سواحل خلیج فارس و دریای عمان که مورد نیاز شرکت سهامی شیلات جنوب ایران باشد بر اساس ارزیابی و توافقی که حاصل شود در مقابل پرداخت بهای آن به شرکت واگذار میشود.
مادۀ ۱۰- آئیننامههای داخلی شرکت پس از تصویب مجمع عمومی شرکت به موقع اجرا گذارده میشود.
مخبر کمیسیون منابع طبیعی- امامی رضوی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسۀ ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
گزاش شور دوم از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاونت روستائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مادۀ ۳ ارجاعی به کمیسیون را تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مهندس اسدی سمیع.
گزارش شور دوم از کمسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسۀ ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مادۀ ۵ ارجاعی به کمیسیون را تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارنش کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون برنامه- مهندس فروهر.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارج بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسۀ ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس شرکت سهامی شیلات جنوب ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتحالله مافی.
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت میشود.
مادۀ ۱- به منظور بهرهبرداری از محصولات دریائی خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی جنوب و کوشش در بهبود وضع اقتصادی و عمرانی و کمک بامور درمانی ساکنین تجنوب و ایجاد و تقویت شرکتهای تعاونی صید همچنین کمک به صیادان محلی شرکت سهامی شیلات جنوب ایران تأسیس میشود.
رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده اول رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت میشود.
مادۀ ۲- شرکت سهامی شیلات جنوب ایران دارای شخصیت حقوقی است و امور آن منحصراً طبق مقررات این قانون و قانون تجارت و اساسنامه مربوط که به پیشنهاد مجمع عمومی صاحبان سهام و تصویب هیئت وزیران خواهد رسید با اصول بازرگانی اداره میشود و تابع مقررات قوانین محاسبات عمومی و استخدام کشوری نخواهد بود.
- تبصره- هرگونه اصلاح یا تغییر در اساسنامه به طریق فوق بعمل خواهد آمد.
رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد قای دکتر عاملی قرائت میشود.
پیشنهاد مینماید در مادۀ ۲ لایحه شیلات جنوب دو سطر آخر حذف شود.
با تقدیم احترامات- دکتر عاملی.
رئیس- آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی- جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند در اینجا بطوری که ملاحظه میفرمائید در مادۀ دوم پیشنهادی شده بود مبنی بر اینکه دو سر آخر حذف بشود برای اینکه توجه همکاران گرامی را جلب کنم عین ماده را به عرضشان میسانم: شرکت سهامی شیلات جنوب ایران دارای شخصیت حقوقی است و امور آن منحصراً طبق مقررات این قانون و قانون تجارت و اساسنامه مربوط که به پیشنهاد مجمع عمومی صاحبان سهام و تصویب هیأت وزیران خواهد رسید با اصول بازرگانی خواهد بود پیشنهاد ما اینست که همین جا ماده تمام شود ولی دو سطر دیگر هم هست باین شرح «با اصول بازرگانی اداره میشود و تابع مقررات قوانین محاسبات عمومی و استخدام کشوری نخواهد بود. این آن قسمتی است که ما پیشنهاد کردهایم حذف بشود البته در مورد قسمت اولش که با اصول بازرگانی اداره میشود توضیح واضحات است چیزی را اضافه نمیکند و چیزی را کم نمیکند و در مورد اینکه تابع مقررات و قونین محاسبات عمومی و استخدام نباشد در این مورد بطوری که توضیح خواهم داد ضرورتی ندارد من قبل از اینکه در این مورد توضیح خودم را عرض کنم این نکته را باید بعرض همکاران برسانم که ما با اینکه یک شرکت سهامی شیلات جنوب وجود داشته باشد بهرهبرداری کند و به صیادان کمک کند هیچ گونه مخالفتی نداریم و این پیشنهادهای ما چه در مادۀ ۲ و چه در مادۀ ۴ به شرط آنکه مورد قبول قرار بگیرد به هیچوجه نه تنها موجب خللی در اختیارات شرکت شیلات جنوب نخواهد شد بلکه مبتنی به اصولی است که از لحاظ قانونگذاری میبایست مورد رعایت قرار بگیرد در اینجا خاطر دوستان هست که همیشه وقتی لوایحی آورده میشد که در آنها نوشته میشد از شمول قانون محاسبات عمومی و از شمول قانون استخدام کشوری مستثنی باشد این امر مورد مخالفت بسیاری از دوستان قرار میگرفت منتهی در آن موقع گفته میشد چون قانون محاسبات عمومی که در این لوایح به آن اشاره شده که سی چهل سال پیش تصویب شده است و با شرایط امروز تطبیق نمیکند بنابراین بهتر است برای اینکه دست شرکت باز باشد از شمول این قانون مستثنی باشد ولی الآن که ما این عبارت را میگذریم و این شرکت را از شمول قانونی مستثنی میکنیم که چندی پیش شاید به چند ماه نرسد، به تصویب همین مجلس رسیده است و این قانونی است که در دولت این زمان تدوین شده است و باید ناظر بر شرایط و اوضاح و احوال این زمان باشد اتفاقاً در این مورد خاص همینطور هم هست یعنی شرکتهای دولتی مطابق مقررات مالی و استخدامی خودشان که به تصویب مراجع خودشان میرسد عمل میکنند تنها به موجب قانون محاسبات عمومی موظف هستند که بیلانشان را به دولت بدهند و موظف هستند که از لحاظ حسابرسی تابع مقررات عمومی کشور باشند که باید هم باشند مستثنی کردن آنها از قانون محاسبات عمومی جدید در واقع حکمی است که این مجلس میدهد به ناقص بودن مقررات قانونی که به وسیله خودش برای نظارت بر شرکتها و سازمانهای دولتی به تصویب رسیده است در صورتیکه اگر این عبارت نباشد چون این شرکت یک شرکت دولتی است استخدامش مطابق مقررات مالی خودش است و مقررات مالی یعنی آنچه برای مزایده و مناقصه و معاملات احتیاج دارد تابع مقررات خودش است بنابراین از اختیاراتش هیچ کاسته نخواهد شد و اگر این دو سطر حذف نشود ما این بدعت غلط را گذاشتهایم که شرکتهای دولتی هنوز که مرکب قانون محاسبات عمومی خشک نشده از شمول این قانون مستثنی کردهایم اگر عنایت داشته باشید و در این مورد موافقت بفرمائید که این عبارتی که عرض کردم حذف بشود جلوی یک بدعت غلط را میگیرد و بسیار بهتر خواهد بود.
رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر- پیشنهاد همکار محترم من بر حذف قسمت اخیر ماده اول است و بنده مخالفتم باین دلیل است که در خود قانون محاسبات عمومی همانطور که اشاره فرمودند شرکتها و مؤسسات بازرگانی دولتی از شمول قانون محاسبات مستثنی شدهاند حالا شاید بفرمائید که چرا تصریح شده است چون تأسیس این شرکت و سهامداران این شرکت به نحوی است که احیاناً اگر یک وقتی یکی از شرکا که شیر و خورشید سرخ است و یک مؤسسه ملی است و شاید به مؤسسه دولتی تعبیر نشود ممکن است احیاناً در حساب و کتاب و نحوه اداره یک وقت این بحث پیش بیاید که این شرکت شرکت صد در صد دولتی است یا صد در صد دولتی نیست فردا ممکن است هیأت مدیره شرکت فرض بفرمائید تصمیم بگیرد و یک مقدار از سهامش را فرض بفرمائید واگذار کند به شیر و خورشید سرخ و شیر و خورشید اکثریت داشته باشد یا یک مقدار از سهامش را بمردم واگذار کند و آنها اکثریت داشته باشند و بالنتیجه این بحث پیش بیاید که این شرکت صددرصد دولتی هست یا نیست که در این صورت تابع قانون محاسبات عمومی که شرکتهای بازرگانی را معاف کرده نخواهد بود لذا تولید اشکال در کار و فعالیت این شرکت خواهد شد قانون محاسبات عمومی بطور کلی شرکتهای دولتی را مستثنی از قانون محاسبات کرده و در هر کدام از قوانین مربوط باین شرکتها تصریح این مسأله ضروری نمیداند، و ایرادی نخواهد داشت جز اینکه ممکن است در آینده همانطور که عرض کردم یک اشکالی از نظر شمول سهام و واگذاری سهام به بخش خصوصی یا ازدیاد سهام شیر و خورشید از سهام وزارت جنگ پیش بیاید که احتمالا این قانون جلوگیری خواهد کرد مسأله دیگر که باید اضافه کنم شرکت سهامی شیلات الان وجود دارد و این استثنا از قانون محاسبات یک امر مصوبی است که شرکت شیلات از سال ۴۵ شروع بکار کرده و شرکت شیلات جنوب از سال ۵۰ قدرت قانونی پیدا خواهد کرد باین ترتیب ضرورت دارد که قید شود از این نظر بنده فکر میکنم اگر همکار محترم با توضیحاتی که عرض کردم قانع شده باشند و پیشنهاد خود را پس بگیرند بنده هم متشکر خواهم شد.
رئیس- آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور- چند نکته همکار ارجمند جناب آقای دکتر دادفر فرمودند فکر میکنم اگر به متن قانون محاسبات عمومی مصوب مجلس شورای ملی و متن همین لایحه عنایت بفرمایند روشن میشود و آن اینست که اولاً در قانون محاسبات عمومی مطلقاً شرکتهای سهامی دولتی یا شرکتهای دولتی از شمول قانون محاسبات عمومی مستثنی نشدهاند بلکه از شمول آئیننامه مربوط به معاملات مستثنی شدهاند این فرق میکند ولی در قانون محاسبات عمومی احکام بسیار دیگری هست که ناظر بر این شرکتها است بنابراین ما نمیتوانیمن بگوئیم قانون محاسبات عمومی این نوع شرکتها را از شمول مقررات خودش معاف داشته است بلکه از شمول قسمتی از آن مقررات مستثنی داشته ولی احکام بسیار زیادی است در همان قانون که ناظر بر این شرکتها است و حرف و سخن ما و پیشنهادی که مطرح شده است اینست که صحیح نیست این لایحه به کیفیتی باشد که بطور کلی یکی از این شرکتهای دولتی را چند ماه پس از قانون محاسبات عمومی از شمول آن قانون که ناظر بر این نوع شرکتها است مستثنی بکند.
با تذکری که دادم فکر میکنم همکار گرامی آقای دکتر دادفر هماهنگ با این پیشنهاد باشند منظور ما این است که به این کیفیت نباشد که شرکتها را از شمول همان احکامی که در همان قانون برای این قبیل شرکتها پیشبینی کرده است خارج بکنند نکته دوم که فرمودید شرکت دولتی نیست درست نیست چون کاملا شرکت دولتی است اتفاقاً یکی از موارد بارز یک شرکت دولتی است چون اگر غیر از این بود برای این تغییر و تبدینل سهام لزومی نداشت که لایحه بمجلس بیاید و بصورت قانون دربیاید اگر یک شرکت خصوصی بود و مربوط به بخش خصوصی بود طبق قانون تجارت میرفتند و این شرکت را به ثبت میرساندند ولی از آنجا که این یک شرکت دولتی است و با سرمایه دولتی لازم آمد که تغییر و تبدیل نسبت بسهام که حاصل شود به کیفیتی که در لایحه مندرج است لایحه آوردند به مجلس و اگر در آینده ایجاب بکند آقای دکتر دادفر که باز تغییر و تبدیلی در این سهام داده شود و وضع سهامداران تغییر پیدا بکند چارهای جز این نیست که مجدداً لایحه جدیدی بمجلس بیاورند.
رئیس- آقای پزشکپور تکلیف این کار در خود لایحه معین شده است.
پزشکپور- بنابراین با توضیحی که داده شده راجع به این پیشنهاد در مورد حذف آن جمله که این شرکت را از شمول احکام و مقرراتی که در قانون محاسبات عمومی که مربوط به این شرکتهاست خارج میکند بهمان کیفیت استدعای عطف توجه دارم.
رئیس- به این پیشنهاد رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد، نسبت به مادۀ دوم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ سوم قرائت میشود.
مادۀ ۳- سرمایه شرکت در بدو تأسیس پانصد میلیون ریال است که به ۲۵۰۰۰ سهم بیست هزار ریالی به شرح زیر تقسیم شده است:
الف- وزارت دارائی ۵۰۰۰ سهم.
ب- بانک تعاون کشاورزی ایران ۱۲۵۰ سهم.
ج- سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی ۹۷۵۰ سهم.
د- شیر و خورشید سرخ ایران ۹۰۰۰ سهم.
- تبصرۀ ۱- بوزارت دارائی اجازه داده میشود در مقابل دریافت بهای اسمی و پرداخت شده سهام شرکت سهامی شیلات جنوب ایران کلیه سهام خود را بسازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی واگذار نماید.
- تبصرۀ ۲- بانک تعاون کشاورزی ایران مکلف است کلیه سهام خود را در شرکت سهامی شیلات جنوب ایران بشیر و خورشید سرخ ایران واگذار و بهای اسمی پرداخت شده سهام خود را دریافت کند.
- تبصرۀ ۳- هرگونه تغییرات بعدی در میزان سرمایه و سهام شرکت موکول بتصویب مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام خواهد بود.
- تبصرۀ ۴- نمایندگی سهام دولتی در مجمع عمومی صاحبان سهام با وزیر جنگ یا نماینده او خواهد بود.
رئیس- نسبت بماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سوم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت میشود.
مادۀ ۴- شرکت مجاز بانجام هرگونه معامله و عقد قرارداد اعم از بهرهبرداری بصورت مشارکت یا غیر آن با اشخاص یا مؤسسات داخلی و یا خارجی میباشد و همچنین میتواند برای خرید کشتی و سایر وسایل فنی صید و بهرهبرداری و یا امور مربوط به آن تا میزان یک میلیارد ریال وام یا اعتبار از منابع داخلی یا خارجی طبق شرایط مذکور در قانون نحوه خرید ماشینآلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامههای عمرانی کشور مصوب خرداد ماه ۱۳۴۵ تحصیل نماید و دولت میتواندوام یا اعتبار مزبور را تضمین کند.
رئیس- نسبت به مادۀ ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد آقای دکتر عاملی قرائت میشود.
پیشنهاد مینماید در لایحه تأسیس شرکت شیلات جنوب مادۀ ۴ بشرح زیر اصلاح شود:
در سطرح دوم از کلمه همچنین تا پایان ماده حذف شود.
تبصرۀ زیر به مادۀ ۴ افزوده شود:
- تبصره- هرگونه قرارداد که مبنی بر استفاده شرکتها و یا دولتهای خارجی از منابع طبیعی خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی باشد باید به تصویب مجلسین برسد.
با تقدیم احترامات - محسن پزشکپور- دکتر عاملی- دکتر طالع.
رئیس- آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی- همکاران ارجمند متأسفانه گاه رویههائی با حسن نیت معمول میشود که آنچه معمول میشود یک رویه ناپسند برای آینده خواهد بود، فکر میکنم یکی از اصلیترین وظایف نمایندگان مجلسین این است که در تطبیق و همآهنگی قوانین با یکدیگر تا آن حدی که امکان دارد کوشش بکنند، مخصوصاً در تطبیق قوانین با مفاد قانون اساسی منتهای دقت و مراقبت را معمول بفرمایند در مورد ماده چهارم باز همانطور که عرض کردم بفرض اینکه پیشنهاد ما مورد تصویب قرار بگیرد به حدود اختیارات و وظایف شرکت شیلات جنوب هیچگونه خللی وارد نخواهد آمد، الا اینکه قانون مربوط بطور صحیح و به نحو دقیقتری تنظیم خواهد شد در مادۀ چهارم اگر توجه بفرمائید یک لایحه اضافی هست که اساساً مربوط به قانون تأسیس شرکت نمیتواند باشد و این لایحه اضافی است که شرکت مجاز است برای خرید کشتی و سایر وسایل فنی صید و بهرهبرداری و یا امور مربوط بآن تا میزان یک میلیارد ریال وام یا اعتبار از منابع داخلی یا خارجی طبق شرایط مذکور در قانون نحوه خرید ماشینآلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامههای عمرانی کشور مصوب خرداد ماه ۱۳۴۵ تحصیل نماید» این یک لایحه تحصیل وام است ما نمیگوئیم این وام را نگیرید و در اختیار شرکت نگذارید حتماً بگیرید اگر لازم است بیشتر بگیرید ولی وام را طبق مقررات وام تحصیل کنید اولا این در اختیار دولت است، مؤسسهای که مجاز است تحصیل وام از خارج بکند دولت است، لایحه جداگانهای بیاورد دولت باین منظور و هر مبلغ که لازم است تحصیل وام بکند و در اختیار این شرکت بگذارد، کشتی بخرد یا هر وسیلۀ دیگر، ولی اینکه ما بیائیم تحصیل وام را که میدانید قانون اساسی صریحاً میگوید امری است که باید ملجسین آن را تصویب کنند (صحیح است) و این اجازه را تاکنون فقط برای دولت مجلس ایران تصویب کرده است، طی اعتبارات برنامه عمرانی بدولت بموجب همین قانون نحوۀ خرید ماشینآلات که در آغاز این قانون نوشته شده است اجازه داده میشود به میزان اعتباراتی که در قانون برنامه معین میشود که چه اندازه است آن میزان اعتبارات را از هر مرجع که میتواند وام بگیرد و گزارشش را به مجلس بدهند ولی این اختیار از طرف مجلس بدولت داده نشده و این صحیح نیست که این را ما در تلو یک لایحه دیگری که موضوعش اساساً تحصیل وام نیست این اختیارات را تفویض کنیم بدولت یا به یک شرکت که بقول آقای دکتر دادفر ممکن است سهامش از شرکت اتکا به شیر و خورشید و یا اساساً ممکن است بصورت غیردولتی دربیاید مطابق استدلالی که ایشان فرمودند بیک چنین مؤسسهای اجازه بدهیم که تحصیل وام بکند این صحیح نیست، ما نمیگوئیم که وام نگیرند و این چند سطر را از شکمش که اصلا موضوعش نیست و مطابق آئیننامه داخلی مجلس که در حکم قانون است موظفیم لوایحی که تصویب میکنیم تمام موضوعش مربوط..
رئیس- آقای دکتر عاملی الان شما رأی دادید که وام بگیرند.
دکتر عاملی- به آن مؤسسه اجازه داده شده بود وام بگیرد و این جانشین آن وام بود این یک لایحه جدا نیست آن هم لایحه جدائی داشته و در تلویک لایحه خاصی نبوده است. (یکنفر از نمایندگان- چه فرق میکند) فرقش این است که اگر این لایحه را تصویب کردید و اگر چند لایحه را با هم ادغام کنید آن مصوباتی را که خودتان تصویب کردهاید رعایت نکردهاید و لابد در آن مقررات یک فلسفه و حکمتی هست که باید هر لایحه موضوعش مربوط به خودش باشد و باز عیب بزرگترش این است که اگر این لایحه را یک لایحه دیگر در تلوش گذاشتید و تصویب کردید خودش یک بدعتی میشود که بعد از این هر لایحه مخلوط و ادغام شده را بحکم اینکه قبلا یک چیز غلطی را تصویب کردید مجبورید تصویب کنید بنابراین این قسمت طرحش بنا به اعتقاد ما و پیشنهاد ما جدا شود از این لایحه و طی یک لایحه دیگری اجازه داده شود بدولت که دولت تحصیل وام کند و به هر مؤسسهای که میخواهد تفویض کند، این قسمت اول، ولی پیشنهاد دوم که ضمن یک تبصرهای هست اینجا نوشته که «شرکت مجاز است به انجام هر گونه معامله و عقد قرارداد اعم از بهرهبرداری بصورت مشارکت یا غیر آن.. ـ این غیر آن ممکن است شامل دادن امتیاز بشود شامل واگذار کردن یک منطقه برای بهرهبرداری مستقل یا بطور عاملیت باشد، باید توجه داشته باشید که این شرکت در یک منطقه محدود عمل نمیکند در سراسر خلیج فارس و دریای عمام و رودخانههای ساحلی عمل میکند و شما بموجب قانون نفت بشرکت ملی نفت این اختیار را ندادهاید که خودش یک منطقه را برای بهرهبرداری در اختیار یک دولت خارجی یا شرکت خارجی بگذارد، بهمین دلیل وقتی چنین کاری میکنیم قانون میآورند به مجلس و ما تصویب میکنیم، اختیاری که به شرکت نفت ندادید در سراسر جنوب ایران باین شرکت واگذار میکنید و این صحیح نیست نه تطبیق با قوانین قبلی ما دارد و نه با قوانین فعلی که امروز در مورد نفت در این مملکت به موقع اجرا گذاشته میشود، در این مورد هم یک پیشنهاد کردیم که هرگونه قرارداد که مبنی بر استفاده شرکتها و یا دولتهای خارجی از منابع طبیعی خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی باشد باید به تصویب مجلسین برسد، در این مورد هم اگر مطابق با منطوق قوانین مقررات ایران میدانید رأی خواهید داد وگرنه که هیچ.
رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- خیال میکنم در مورد وام مدتها در این مجلس و مجلس دوره قبل بحث شده و کراراً این مسائل مطرح شده و تصور من اینستکه جناب آقای دکتر عاملی آن مسائل و مطالب را نخواندهاند والا باز برای بار دیگر مسأله وام را مطرح نمیکردند در دوره قبل دولت برای اجرای برنامههای عمرانی خودش احتیاج به مقداری وام داشت امروز مملکت ما در شرایطی است که از کلیه امکانات برای عمران و آبادی و احیاء مملکت استفاده میشود علاوه از منابع مملکت که درآمد نفت است و سرمایههای داخلی که حداکثر استفاده میشود چون مملکت ما بسرعت پیش میرود احتیاج به وام هست وام برای آباد ساختن مملکت برای عمران مملکت برای کارهای ضروری برای کارهای فوری است در دوره قبل به علت همین تصوراتی که روزی در این مملکت خیال میکردند در گذشته دور که اگر یک کشور یک دولت به مملکت ما وام میداد میآمد گمرکات این مملکت را در اختیار میگرفت مخالفتهائی وجود داشت ولی امروز در مملکت ایران چنین تصوراتی وجود ندارد و اگر بانکی، شرکتی، مؤسسهای سرمایهگذاری کرد یا شرکت پیدا کرد یا اعتباری داد به هیچ وجه این مشکلات وجود نخواهد داشت بهمین دلیل در مجلس شورای ملی کمیسیونی از حقوقدانان تشکیل شد بررسی کردند و مطالعه کردند و قانون خرداد ۴۵ را در دوره گذشته تصویب کردند که در این لایحه نحوه گرفتن وام از خارج مشخص است اگر وام از دولتهای خارج باشد احتیاج بتصویب کمیسیونهای مربوطه مجلسین دارد ولی وام اگر از بانکها یا مؤسسات خصوصی باشد احتیاج بتصویب ندارد موارد متعدد طرز گرفتن وام در قانون خرداد ۴۵ مشخص است در این قانون مشخص است که اگر شرکت خواست وام بگیرد از خارج بر اساس آن قانون بگیرد که مرتباً گزارش نخستوزیر میآید و جنابعالی هم مطلع میشوید اما دلیل اینکه در این لایحه ذکر شده چیست؟ جناب آقای دکتر عاملی ما معتقدیم هرگونه وامی که در این مملکت گرفته میشود باید منطبق با توانائی ارزی مملکت باشد. اگر شرکتها و مؤسسات بروند وام بگیرند که فردا برای بازپرداختش مملکت گرفتار بشود درست نیست این کار به خاطر تمرکزی است که ببینند مقدورات ارزی مملکت چیست؟ تا بر اساس آن اجازه بدهند، ذکر این ماده که اولاً این شرکت از نظر مقررات تابع قانون خرداد ۴۵ باشد ضروری و لازم است باز هم ذکرش از نظر اینکه مملکت بداند که هر شرکتی چه مقدار وام میگیرد حتمی است چون دولت باید این وام را تضمین کند بنابراین ذکرش در این ماده ضروری است و باید نوشته شود امروز وقتی میبینیم که در برنامه چهارم ۸۱۰ میلیارد سرمایهگذاری میشود این ۸۱۰ میلیارد نه تنها توانائی دولت هست درآمد نفت هست قرضه داخلی هست ۱۵۰ میلیارد هم قرضه خارجی است که لایحهاش در همین مجلس تصویب شد در برنامه سوم و چهارم طرز دریافت وام ذکر شده بنابراین مسأله وام کاملاً مشخص و کاملاً معین است از نظر قانونی و منطبق با قانون اساسی است مجلسین این را تصویب و تأیید کردند آن فرمول وجود دارد بر اساس آن هم دولت و هم شرکتهائی از این نوع میتوانند وام بگیرند و لازمست در این قبیل قوانین گذاشته بشود که بیش از توانائی و استعداد مملکت از خارج وام گرفته نشود بنابراین نه تنها فکر میکنم ضروری است اگر مواردی هم پیش بیاید که دولت ذکر نکرده باشد ما موظفیم که این ماده را در این گونه لوایح بگذاریم تا بیش از آن حدی که مملکت احتیاج و استعداد داردو استعداد دارد وام از خارج گرفته نشود بنابراین نه تنها این مطلب مخالف با قانون اساسی نیست کراراً بحث شده و بکمیسیونها رفته و مجلسین تصویب کردهاند خیال میکنم مطالبی را که مجلسین ایران کراراً تصویب و تأیید کردهاند و مورد استفاده هست و الآن هم به آن عمل میکنند ذکرش در چنین قانونی هیچ اشکالی ندارد و حتی ضرورت هم دارد و اگر لوایحی از این نوع باشد که دولت پیشنهاد نکرده باشد ما از نظر مجلسین پیشنهاد خواهیم کرد برای اینکه نمیشود درهای کمک را باز گذاشت که بدون اطلاع دولت بروند وام بگیرند بنابراین بنده صد در صد با پیشنهاد جنابعالی مخالفم و تصور میکنم ماده به همین صورت که تهیه شده بسیار ضروری و اساسی و لازم بوده و نظر دولت و مجلس هم تأمین است و بهیچوجه خلاف قانون اساسی نیست. در پایان باید بگویم مجلس انقلاب کار خلاف قانون اساسی نمیکند و نخواهد کرد.
رئیس- آقای رامبد جنابعالی با پیشنهاد موافقید یا مخالف؟
رامبد- بنده با پیشنهاد موافقم.
رئیس- بفرمائید.
رامبد- مطالب وقتی بحث میشود روشن میشود و با توضیحاتی حل مشکل میشود اجازه میخواهم عبارت را برایتان بخوانم «شرکت مجاز به انجام هر گونه معامله و عقد قرارداد اعم از بهرهبرداری بصورت مشارکت یا غیر آن (اعم) با اشخاص یا مؤسسات داخلی یا خارجی میباشد» البته یک شرکت تجارتی باید کالای خودش را بفروشد و معامله کند برای انجام معامله هم باید قرارداد ببندد ممکن هم هست که طرف معامله متناسب بازار و احتیاج یا داخلی باشد یا خارجی پس بودن این ماده از یکطرف لازم است شما شرکت تشکیل بدهید سرمایهگذاری بکنید ولی شرکت نتواند محصول خودش را بفروشد و قانونی برای این فروش داشته باشد این نقض غرض است ولی مجلس شورای ملی نمیتواند اعم از اینکه تصویب بشود یا رد بشود ارزشی ندارد برای اینکه مها برای اشخاصی که توجه به اصل مفهوم این ماده نکنند سوء تفاهمی بوجود بیاوریم و بگوئیم که مجلس شورای ملی بیک شرکت اجازه داده که از طرف مملکت برود هر نوع قراردادی را با خارجی ببندد بنده یقین دارم تنظیم کنندگان تصویب کنندگان لایحه در کمیسیون و شما نمایندگان محترم که این لایحه را تصویب میکنید لازم میدانید که این ماده به این صورت باشد ولی برای انجام معاملات مربوط بکار خود شرکت (صحیح است) و از این جهت برای رفع هر گونه سوء تفاهم استدعا میکنم از نماینده محترم دولت که تشریف بیاورند در پشت تریبون و همین عبارت را بفرمایند که قراردادهای این شرکت و اختیاری که مجلس میدهد مربوط است به معاملات در محدوده کار خود شرکت و این را در صورت جلسه مجلس ثبت نمایند (احسنت).
رئیس- آقای دکتر احمدی بفرمائید.
دکتر احمدی (معاون وزارت منابع طبیعی)- با اجازه مقام محترم ریاست بنده به استحضار نمایندگان محترم مجلس میرسانم که مطالبی را که جناب آقای رامبد فرمودند کاملاً تأیید میکنم و تمام اموریکه در لایحه به آن اشاره شده مربوط بکارهای شرکت است درباره بهرهبرداری از محصولات دریائی.
رامبد- تشکر میکنم.
رئیس- آقای دکتر عاملی متقاعد شدید؟
دکتر عاملی- با توجه به توضیحی که داده شد بودن این تبصره روشن کننده خواهد بود.
رئیس- نسبت به مادۀ چهار رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ پنج قرائت میشود.
مادۀ ۵- اجرای طرحهای مربوط به بهبود امر صید و بهرهبرداری از محصولات دریائی جنوب که اعتبار آن کلاً یا جزئاً از محل اعتبارات عمرانی تأمین میگردد بشرکت سهامی شیلات جنوب ایران واگذار میشود.
طرحهای مذکور یا از طرف شرکت سهامی شیلات جنوب ایران تنظیم و به سازمان برنامه پیشنهاد میشود و یا از طرف سازمان برنامه با موافقت آن شرککت تهیه و بتصویب خواهد رسید.
رئیس- در مادۀ ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ پنج رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۶ قرائت میشود.
مادۀ ۶- شرکت از آغاز سال ۱۳۴۵ برای مدت ۱۵ سال از پرداخت مالیات بر درآمد و مالیات نقل و انتقالات بلاعوض و حقالثبت و حق تمبر و عوارض شهرداری و بندری باستثنای باربری و انبارداری معاف است.
رئیس- در مادۀ ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ ۶ رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۷ قرائت میشود.
مادۀ ۷- حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی مربوط بواردات جهت بهرهبرداری از آبزیان از قبیل کشتی- قایق و سایر وسایل نقلیه دریائی- سردخانه- وسائل صید- ماشینآلات و سایر لوازمی که برای بهرهبرداری و تأسیس صنعت صید ماهی و میگو و تهیه کنسرو و کود و سایر محصولات مشتق از صنعت صید مورد نیاز شرکت سهامی شیلات جنوب ایران باشد جمعاً و خرجاً بعنوان کمک بشرکت در بودجه کل کشور همه ساله منظور خواهد شد.
- تبصره- شرکتها و مؤسسات خارجی که برای بهرهبرداری از محصولات دریائی در خلیج فارس و دریای عمان قراردادهائی با شرکت سهامی شیلات جنوب ایران منعقد میکنند اگر وسائلی به عنوان ورود موقت با معافیت وارد نمایند و در خاتمه کار بلاعوض بشرکت سهامی شیلات جنوب ایران واگذار کنند عنوان خروج از کشور را داشته و مشمول پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی آن وسائل نخواهند بود.
رئیس- در مادۀ ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ ۷ رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۸ قرائت میشود.
مادۀ ۸- اقدام به هر گونه عملیات صیادی و بهرهبرداری از آبزیان خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی جنوب ایران وسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی موکول باجازه شرکت سهامی شیلات جنوب ایران و طبق ضوابطی خواهد بود که به تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام برسد.
- تبصره- ساکنان جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان و رودخانههای ساحلی جنوب ایران میتوانند برای مصارف شخصی و بمیزان متعارف با رعایت ضوابطی که از طرف شرککت سهامی شیلات جنوب ایران تعیین میشود مبادرت بصید بنمایند.
رئیس- در مادۀ ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ ۸ رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۹ قرائت میشود.
مادۀ ۹- تأسیسات دولتی مربوط به تهیه کنسرو و نگاهداری ماهی و محصولات دریائی موجود در سواحل خلیج فارس و دریای عمان که مورد نیاز شرکت سهامی شیلات جنوب ایران باشد بر اساس ارزیابی و توافقی که حاصل شود در مقابل پرداخت بهای آن به شرکت واگذار میشود.
رئیس- در مادۀ ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ ۹ رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۱۰ قرائت میشود.
مادۀ ۱۰- آئیننامههای داخلی شرکت پس از تصویب مجمع عمومی شرکت به موقع اجرا گذارده میشود.
رئیس- در مادۀ ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادۀ ۱۰ رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی تهرانی- در مورد پیشنهادی که قبلا مطرح شده بود توضیحی را لازم میدانم به عرض برسانم چون بعد از اینکه جناب آقای معاون وزارت منابع طبیعی در اینجا توضیح دادند در طی بیانات جناب آقای رامبد که اختیارات این شرکت مربوط به معاملات خاص خودش خواهد بود و معنی اعطای امتیاز بهرهبرداری را نخواهد داشت بعداً وقتی جناب آقای رئیس پرسیدند نظر پیشنهاد دهنده را... من عرض کردم با وجود این بودن این تبصره روشن کننده خواهد بود یعنی اگر این تبصره را که پیشنهاد کرده بودیم به رأی گذاشته بشود و رأی گرفته بشود همان نظری را که توضیح داده شد روشن خواهد کرد و توضیح من مبنی بر این نبود که تبصره و پیشنهاد را پس گرفته باشم معذلک اگر استنباط مجلس این خواهد بود که این شرکت حق اعطای مناطقی برای بهرهبرداری و حق اعطای امتیاز منابع برای بهرهبرداری ندارد ما حرفی نداریم اگر جز اینست، پیشنهادی که عرض کردم ما پس نگرفتیم هر گونه مقررات مجلس هست همانطور...
رئیس- آقای دکتر بنده که شنیدم شما پس گرفتید.
دکتر عاملی- بنده عرض کردم پس نگرفتم.
رئیس- حالا اشکالی ندارد رأی میگیریم به پیشنهاد آقای دکتر عاملی خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد حالا نسبت باین لایحه با ورقه اخذ رأی میشود.
(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب آتی «وسیله آقای مهندس صائبی منشی» اعلام گردید و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).
- آقایان دکتر موثقی- دکتر حکیم شوشتری- مهندس جلالی- نوری- دکتر میرعلاء- موسوی ماکوئی- دکتر فربود- جهانشاهی- اهری- فضائلی- دکتر الموتی- دیهیم- موقر- بهبودی- مهندس کیا کجوری- محسنی مهر- مهندس زنجانچی- بهادری- امامی رضوی- دکتر بیت منصور- مرتضوی- دکتر یزدانپناه- پاینده- بدر صالحیان- ضیاء احمدی- مهندس پرویز بهبودی- محمد اسدی- شیخ بهائی- مهندس پروشانی- دکتر امامی خوئی- جوانشیر- پردلی- مؤید امینی- دکتر عاملی- پزشکپور- دکتر طالع- دکتر فریور- دکتر وحیدنیا- مسعودی- دکتر غنی- دکتر عظیمی- انشاء- ابوذر- روستا- دکتر سعید- دکتر اعتمادی- دکتر سعید حکمت- پروفسور مخبر فرهمند- امام مردوخ- دکتر گاگیک- بهنیا- دکتر ستوده- دکتر بهبانی- صائب- پورساطع- مهندس زرآور- مهندس فیروز عدل- صدری کیوان- ابراهیم مدرسی- حی- مهندس یارمحمدی- پوربابائی- صالحی- کلانتر هرمزی- اسدالله سلیمانی- دکتر پرتواعظم- مهندس برومند- مهندس ریاحی- پدرامی- ارسنجانی- بختیاریپور- دکتر شفیع امین- دکتر دادفر- دکتر صفائی- شاهنده- مهندس سهمالدینی- مهندس اربابی- دکتر خیراندیش- دکتر بقائی یزدی- ریاضی- رضوی- دکتر رفیعی- ساگینیان- توسلی- ریگی- دکتر اسفندیاری- مهندس عطائی- خواجهنوری- دکتر خطیبی- حقشناس- اخلاقی- کاسمی- دکتر رضوانی- ایلخانیپور- خانم دکتر دولتشاهی- غلام نیاکان- خانلر قراچورلو- عباس میرزائی- دکتر حبیباللهی- مهندس اردلان- مهندس اخوان- خانم تربیت- مهندس ارفع- ثامنی- مهندس کیا- دکتر عدل- مجید موسوی- دکتر رهنوردی- امیر احمدی- شیخالاسلامی- تیمسار وحدانیان- دکتر خزائلی- مهندس عترت- مهندس بریمانی- خانم بزرگنیا- مریدی- دکتر اسدی- رامبد- دکتر رفعت- فرهادپور- مانی- دکتر محققی- کریمبخش سعیدی- دکتر رشتی- شکیبا- دکتر قهرمان- اولیاء- مبارکی- مهندس قادرپناه- صائبی- دکتر صالحی- دکتر زعفرانلو- دکتر برومند- جاماسبی- تیمسار همایونی- مروتی- معیری- دکتر یگانگی- صادق سمیعی- مهاجرانی- فخر طباطبائی- یوسفی- معزی- شاخوئی- سعید وزیری- فهیمی- تهرانی- معظمی- فروتن- اصولی- ظفر- مهندس اسدیسمیع- فولادوند- مرندی- دکتر نجیمی- بانو جهانبانی- کورس- قاضیزاده- دکتر کیان- صادقی- قراچورلو- مهندس فروهر- خانم سعیدی- جوادی- محدثزاده- دانشمند- عامری- دکتر وفا- ماهیار.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آراء موافق ۱۶۵ رأی.
- آراء ممتنع ۴ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۶۵ رأی موافق و چهار رأی ممتنع تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده میشود.
موافقین
- آقایان امیراحمدی- شیخالاسلامی- تیمسار وحدانیان- دکتر خزائلی- مهندس عترت- مهندس بریمانی- خانم بزرگنیا- مریدی- دکتر اسدی- رامبد- دکتر رفعت- فرهادپور- مانی- دکتر محققی- کریمبخش سعیدی- دکتر رشتی- شکیبا- دکتر قهرمان- اولیاء- مبارکی- مهندس قادرپناه- صائبی- دکتر صالحی- دکتر زعفرانلو- دکتر برومند- جاماسبی- تیمسار همایونی- مروتی- معیری- دکتر یگانگی- صادق سمیعی- مهاجرانی- فخر طباطبائی- دکتر وحیدنیا- مسعودی- دکتر غنی- دکتر عظیمی- انشاء- ابوذر- روستا- دکتر سعید- دکتر اعتمادی- دکتر سعید حکمت- پروفسور مخبر فرهمند- امام مردوخ- دکتر گاگیک- بهنیا- دکتر ستوده- دکتر بهبانی- صائب- پورساطع- مهندس زرآور- مهندس فیروز عدل- صدری کیوان- ابراهیم مدرسی- حی- مهندس یارمحمدی- پوربابائی- صالحی- کلانتر هرمزی- اسدالله سلیمانی- دکتر پرتواعظم- مهندس برومند- مهندس ریاحی- پدرامی ارسنجانی- بختیاریپور- دکتر شفیع امین- دکتر دادفر- دکتر صفائی- شاهنده- مهندس سهمالدینی- یوسفی- مهزی- شاخوئی- سعید وزیری- فهیمی- تهرانی- معظمی- فروتن- دکتر اصولی- ظفر- مهندس اسدی سمیع- فولادوند- مرندی- دکتر نجیمی- خانم جهانبانی- کورس قاضیزاده- دکتر کیان- صادقی- قراچورلو- مهندس فروهر- خانم سعیدی- جوادی- محدثزاده- دانشمند عامری- دکتر وفا- ماهیار- ضیاء احمدی- مهندس اربابی- دکتر خیراندیش- دکتر بقائی یزدی- ریاضی- رضوی- دکتر فیعی- ساگینیان- توسلی- ریگی- دکتر اسفندیاری- مهندس عطائی- خواجهنوری- دکتر خطیبی- حقشناس- اخلاقی- کاسمی- دکتر رضوانی- ایلخانیپور- خانم دکتر دولتشاهی- غلام نیاکان- خانلر قراچورلو- عباس میرزائی- دکتر حبیباللهی- مهندس اردلان- ضیاء احمدی- مهندس اخوان- خانم تربیت- مهندس ارفع- ثامنی- مهندس کیا- دکتر عدل- مجید موسوی- دکتر رهنوردی- دکتر موثقی- دکتر حکیم شوشتری- مهندس جلالینوری- دکتر میرعلاء- موسوی ماکوئی- دکتر فربود- جهانشاهی- اهری- فضائلی- دکتر الموتی- دیهیم- موقر- دکتر بهبودی- مهندس کیاکجوری- محسنیمهر- مهندس زنجانچی- بهادری- امامی رضوی- دکتر بیتمنصور- مرتضوی- دکتر یزدانپناه- پاینده- بدر صالحیان- مهندس پرویز بهبودی- محمد اسدی- شیخ بهائی- مهندس پروشانی- دکتر امامی خوئی- جوانشیر- پردلی- مؤید امینی.
ممتنعین
- آقایان دکتر عاملی تهرانی- دکتر فریور- دکتر طالع- پزشکپور.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به لایحه مواد الحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک بزارعین مستأجر مصوب ۲۳ /۱۰ /۴۷ و ارسال به مجلس سنا
۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به لایحه مواد الحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک بزارعین مستأجر مصوب ۲۳ /۱۰ /۴۷ و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم مواد الحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر مطرح است قرائت میشود.
گزارش شور دوم از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه شمارۀ ۲۸۵۶۴ مورخ ۱۹ /۹ /۴۹ دولت راجع به مواد الحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر مصوب ۲۳ /۱۰ /۱۳۴۷ را که گزارش شور اول آن بشمارۀ ۱۵۳۹ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای واصله با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
ماده ۱- به مالکینی که در اجرای ماده ۱۱قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر، در مهلت قانونی آمادگی خود را برای تقسیم ملک به نسبت بهره مالکانه با زارعین اعلام نموده ولی در مهلت مقرر موفق به تقسیم ملک بازارعین مربوط نشده و مراتب را به موقع کتبا"با دارات اصلاحات ارضی و تعاون روستایی محل وقوع ملک اعلام نمودهاند، اجازه داده میشود که تا پایان وقت اداری روزسی و یکم شهریور ماه سال ۱۳۵۰ رأساً بازارعین مربوط جهت تقسیم ملک به هر نحو که مورد توافق طرفین قرار گیرد اقدام و صورت مجلس توافق را با دارات تصلاحات ارضی و تعاون روستایی شهرستان مربوط تسلیم نمایند.
چنانچه این قبیل مالکین نتوانند ظرف مهلت مقرر بازارعین مربوط در افراز و تقسیم ملک توافق و صورت جلسه توافق را بادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل تسلیم نمایند ملک آنان از تازیخ اول مهر ماه سال ۱۳۵۰ بر اساس مقررات پیشبینی شده در قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر قانوناً به زارعین مربوط منتقل شده تلقی میشود.
مال الاجاره سال ۱۳۵۱ این قبیل مالکین از بابت اولین قسط بهای ملک آنان محسوب خواهد شد زارعین این قبیل املاک مکلفند مال الاجاره سال ۱۳۵۰ را بمالکین مربوط طبق مقررات اسناد اجاره بپردازند.
وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مکلف است به تدریج بر اساس مقررات پیشبینی شده در قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر از نظر انجام تشریفات ثبتی و صدور سند مالکیت ملک بنام کشاورزان مربوط و صدور قبوض اقساطی مالکین از بابت بهای ملک آنان اقدام لازم را معمول دارد.
- تبصرۀ ۱- مفاد این ماده در مواردی که اکثریت زارعین صاحب نسق هر ده یا مزرعه به اسناد تبصره ۹ ماده ۱۱ قانون تقسیم و فروش املاک موارد اجاره به زارعین مستأجر تقاضای تقسیم ملک را نوده باشند لازمالاجرا خواهد بود.
- تبصرۀ ۲- در مواردی که صورتجلسات توافق در افراز و تقسیم ملک طبق مقررات مربوط به امضای اکثریت زارعین (اکثریت بر حسب نسق زراعتی) رسیده باشد بقیه زارعین به تبعیت اکثریت مکلف بقبول مفاد صورتجلسه توافق خواهند بود.
- تبصرۀ ۳- در صورتی که مالکین بازارعین پس از اعلام توافق در زمینه تقسیم ملک از امضای اسناد واگذاری ملک که بر اساس صورتحساب تقسیم و افراز تنظیم شده خود داری نمایند وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی بقائم مقامی مستنکفین اسناد و قبوض و دفاتر انتقال را امضاء خواهد کرد.
- تبصرۀ ۴- مستثنیات قانونی املاک مشمول ماده فوق از قبیل اراضی مکانیزه و باغات و بیشهها (اعم از باغ میوه –قلمستانها – نخلستانها –باغات مرکبات – چای – حنا –ساختمانها) و امثال آنها که عرصه و اعیان آن متعلق به مالک باشد با حقا به معموله کما کان بملکیت مالک باقی خواهد ماند.
- تبصرۀ ۵- مالکین مشمول ماده فوق در صورتی که قبل سی و یکم شهریور ۱۳۵۰ از تقسیم ملک منصرف شده و انصراف خود را به ادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستایی محل در قبال اخذ رسید رسمی اعلام دارند میتوانند نسبت بفروش ملک خود طبق مقررات این قانون اقدام و ار مزایا و تسهیلات آن استفاده کنند.
مادۀ ۲- در صورتی که بین مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر که ملک آنان براساس مقررات پیشبینی شده در قانون مذکور و این قانون به زارعین مربوط منتقل شده یا بشود.
زنان بدون سرپرست صغار، اشخاص علیل یا خرده مالکانی وجود داشته باشند که موجبات اعاشه آنان منحصراً از مال الاجاره و عواید ملک مشمول قانون فوق فراهم شده و این قبیل اشخاص در مقابل قبوض مربوط به بهای املاک خود از تسهیلات مقرر در مادۀ ۵ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر استفاده ننمایند دولت در مقابل دریافت قبوض اقساطی بدهی زارعین از بابت بهای ملک آنان معادل ده برابر مالالاجاره را نقداً پرداخت خواهد کرد.
- تبصرۀ ۱- به منظور تعیین و تشخیص اشخاصی که میتوانند از تسهیلات مقرر در این ماده استفاده کنند در هر شهرستان کمیسیونهای سه نفری مرکب از فرماندار دادستان شهرستان و رئیس اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مربوط تشکیل میشود.
پس از رسیدگی بتقاضای این قبیل مالکان نتیجه را با تنظیم صورتجلسه مقتضی به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اعلام خواهد کرد. در مواردیکه تصمیم کمیسیون به اتفاق آراء اعضای آن مبنی بر تأیید استحقاق مالکین برای دریافت بهای نقدی ملک باشد وزارت مذکور نسبت به پرداخت ده برابر مبلغ مالالاجاره سالانه از محل اعتبارات خرید املاک اقدام خواهد کرد.
در مواردی که تصمیم کمیسیون به اتفاق آرا اعضای آن مبنی بر تایید استحقاق مالکین برای دریافت بهای نقدی ملک باشد وزارت مذکور نسبت به پرداخت ده برابر مبلغ مال الاجاره سالانه از محل اعتبارات خرید املاک اقدام خواهد کرد.
- تبصرۀ ۲- قبوض بدهی زارعین این قبیل املاک در اختیار بانک تعاون کشاورزی ایران گذاشته میشود تا وجوه آن را براساس مقررات قانون تقسیم فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر دریافت و برای تأمین اعتبارات مورد نیاز کشاورزان مملکت به سرمایه بانک اضافه نماید.
مادۀ ۳- مالکینی که املاک آنان براساس ماده یک این قانون بزارعین منتقل میگردد میتوانند طبق مقررات مادۀ ۵ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر و تبصرههای آن با تضمین دولت معادل ارزش قبوض اقساطی دریافتی بابت بهای ملک را در امور صنعتی و عمرانی سرمایهگذاری نمایند یا معادل ارزش اسمی آن قبوض سهام کارخانجات دولتی و یا اراضی بایر و موات متعلق به دولت را دریافت دارند و یا از اراضی جنگلی جلگهای شمال طبق مقررات تبصرۀ ۴ مادۀ ۵ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر و ضوابط مربوط به واگذاری این قبیل اراضی استفاده نمایند و طبق تبصره ۱۷ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ از آن قبوض برای پرداخت بدهیهای مالیاتی خود استفاده نمایند.
درصورتیکه این قبیل مالکین از تسهیلات و ارفاق فوق استفاده نکرده و وجوه قبوض اقساطی خود از زارعین مربوط راظرف سه ماه از تاریخ سر رسید قبض وصول ننمایند، میتوانند مبلغ اسمی قبوض اقساطی خود از بابت بهای ملک را با پرداخت کارمزد وصول (طبق تعرفه عمومی معاملات بانک تعاون کشاورزی ایران) و ظهر نویسی قبوض و تسلیم آن بیانک مذکور نقداً از بانک تعاون کشاورزی ایران دریافت دارند.
- تبصرۀ ۱- بانک تعاون کشاورزی ایران بقائم مقامی مالک نسبت بوصول وجوه مذکور از زارعین بدهکار با احتساب حداکثر ۱۲٪ بعنوان خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید قبض تا تاریخ وصول طبق مقررات اقدام خواهد کرد.
مبالغ اسمی قبوض بحساب سرمایه و خسارت تأخیر تأدیه بحساب در آمد بانک مزبور منظور خواهد شد.
- تبصرۀ ۲- دولت مکلف است هرسال اعتبار لازم برای اجرای ماده فوق را تأمین ودر اختیار وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بگذارد.
مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی.
مهندس اسدی سمیع.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع بمواد الحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر مصوب ۲۳ /۱۰ /۱۳۴۷ را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر وفا.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به مواد الحاقی به قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر مصوب ۲۳ /۱۰ /۱۳۴۷ را که در شور دوم به کمیسیون ارجاع شده بود مورد رسیدگی قرار داد و ماده مربوط را تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بمجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دارائی– دانشمند.
رئیس- مادۀ اول مطرح است قرائت میشود.
مادۀ ۱- به مالکینی که در اجرای مادۀ ۱۱ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر، در مهلت قانونی آمادگی خود را برای تقسیم ملک بنسبت بهره مالکانه بازارعین اعلام نموده ولی در مهلت مقرر موفق به تقسیم ملک به ازارعین مربوط نشده و مراتب را به موقع کتباً به ادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل وقوع ملک اعلام نموداند، اجازه داده میشود که تا پایان وقت اداری روزسی و یکم شهریور ماه ۱۳۵۰ رأساً بازارعین مربوط جهت تقسیم ملک به هر نحو که مورد توافق طرفین قرار گیرد اقدام و صورت مجلس توافق را بادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی شهرستان مربوط تسلیم نمایند.
چنانچه این قبیل مالکین نتوانند ظرف مهلت مقرر با زارعین مربوط درافراز و تقسیم ملک توافق و صورت جلسه توافق را بادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل تسلیم نمایند ملک آنان از تاریخ اول مهر ماه سال ۱۳۵۰ براساس مقررات پیش بینی شده در قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر قانوناً بزارعین مربوط منتقل شده تلقی میشود.
مالالاجاره سال ۱۳۵۱ این قبیل مالکین از بابت اولین قسط بهای ملک آنان محسوب خواهد شد زارعین این قبیل املاک مکلفند مالالاجاره سال ۱۳۵۰ را به مالکین مربوط طبق مقررات اسناد اجاره بپردازند.
وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مکلف است به تدریج براساس مقررات پیشبینی شده در قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر از نظر انجام تشریفات ثبتی و صدور سند مالکیت ملک بنام کشاورزان مربوط و صدور قبوض اقساطی مالکین از بابت بهای ملک آنان اقدام لازم را معمول دارد.
- تبصرۀ ۱- مفاد این ماده در مواردی که اکثریت زارعین صاحب نسق هرده یا مزرعه به اسناد تبصرۀ ۹ مادۀ ۱۱ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر تقاضای تقسیم ملک را نموده باشند لازمالاجرا خواهد بود.
- تبصرۀ ۲- در مواردی که صورت جلسات توافق در افراز و تقسیم ملک طبق مقررات مربوط به امضای اکثریت زارعین (اکثریت بر حسب نسق زراعتی) رسیده باشد بقیه زارعین به تبعیت اکثریت مکلف بقبول مفاد صورتجلسه توافق خواهند بود.
- تبصرۀ ۳- در صورتی که مالکین یا زارعین پس از اعلام توافق در زمینه تقسیم ملک از امضای اسناد واگذاری ملک براساس صورتحساب تقسیم و افزار تنظیم شده خودداری نمایند، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بقائم مقامی مستنکفین اسناد و قبوض و دفاتر انتقال را امضاء خواهد کرد.
- تبصرۀ ۴- مستثنیات قانونی املاک مشمول مادۀ فوق از قبیل اراضی مکانیزه و باغات و بیشهها (اعم از باغ میوه – قلمستانها- نخلستانها – باغات مرکبات-چای – حنا- ساختمانها) و امثال آنها که عرصه و اعیان آن متعلق به مالک باشد با حقا به معموله کما کان به ملکیت مالک باقی خواهد ماند.
- تبصرۀ ۵- مالکین مشمول مادۀ فوق در صورتی که قبل از سی و یکم شهریور ۱۳۵۰ از تقسیم ملک منصرف شده و انصراف خود را به ادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل در قبال اخذ رسید رسمی اعلام دارند میتوانند نسبت بفروش ملک خود طبق مقررات این اقدام و از مزایا و تسهیلات آن استفاده کنند.
رئیس – نسبت بمادۀ اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی میگیریم به مادۀ اول خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ دوم قرائت میشود.
مادۀ ۲- در صورتی که بین مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر که ملک آنان براساس مقررات پیشبینی شده در قانون مذکور و این قانون به زارعین مربوط منتقل شده یا بشود، زنان بدون سرپرست، صغار، اشخاص علیل یا خرده مالکانی وجود داشته باشند که موجبات اعاشه آنان منحصراً از مال الاجاره و عواید ملک مشمول قانون فوق فراهم شده و این قبیل اشخاص در مقابل قبوض مربوط به بهای املاک خود از تسهیلات مقرر در مادۀ ۵ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر استفاده ننمایند دولت در مقابل در یافت قبوض اقساطی بدهی زارعین از بابت بهای ملک آنان معادل ده برابر مال الاجاره را نقداً پرداخت خواهد کرد.
- تبصرۀ ۱- به منظور تعیین و تشخیص اشخاصی که میتوانند از تسهیلات مقرر در این ماده استفاده کنند در هر شهرستان کمیسیونهای سه نفری مرکب از فرماندار، دادستان شهرستان و رئیس اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مربوط تشکیل میشود و پس از رسیدگی به تقاضای این قبیل مالکان نتیجه را با تنظیم صورتجلسه مقتضی به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اعلام خواهد کرد.
در مواردی که تصمیم کمیسیون به اتفاق آراء اعضای آن مبنی بر تأیید استحقاق مالکین برای دریافت بهای نقدی ملک باشد وزارت مذکور نسبت به پرداخت ده برابر مبلغ مال الاجاره سالانه از محل اعتبارات خرید املاک اقدام خواهد کرد.
- تبصرۀ ۲- قبوض بدهی زارعین این قبیل املاک در اختیار بانک تعاون کشاورزی ایران گذاشته میشود تا وجوه آن را بر اساس مقررات قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر دریافت و برای تأمین اعتبارات مورد نباز کشاورزان مملکت به سرمایه بانک اضافه نماید مورد نباز کشاورزان مملکت به سرمایه بانک اضافه نماید
رئیس – نسبت به مادۀ دوم نظری نیست؟ آقای شیخ الاسلامی.
شیخ الاسلامی – در سطر سوم تبصرۀ یک مادۀ ۲ کلمه (میشود) بعد از تشکیل از قلم افتاده است.
رئیس – اصلاح میشود نظر دیگری در مادۀ دوم نیست؟ (اظهاری نشد) رأی میگیریم به مادۀ دوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ سوم قرائت میشود.
مادۀ ۳- مالکینی که املاک آنان براساس مادۀ یک این قانون بزارعین منتقل میگردد میتوانند طبق مقررات مادۀ ۵ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر و تبصرۀهای آن با تضمین دولت معادل ارزش قبوض اقساطی دریافتی بابت بهای ملک را در امور صنعتی و عمرانی سرمایهگذاری نمایند یا معادل ارزش اسمی آن قبوض سهام کارخانجات دولتی و یا ارضی بایر و موات متعلق بدولت را دریافت دارند و یا از اراضی جنگلی جلگهای شمال طبق مقررات تبصرۀ ۴ مادۀ ۵ قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره بزارعین مستأجر و ضوابط مر بوط بواگذاری این قبیل اراضی استفاده نمایند و طبق تبصرۀ ۱۷ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ از آن قبوض برای پرداخت بدهیهای مالیاتی خود استفاده نمایند.
در صورتیکه این قبیل مالکین از تسلیهات و افاق فوق استفاده نکرده وجوه قبوض اقساطی خود از زارعین مربوط را ظرف سه ماه از تاریخ سر رسید قبض وصول ننمایند، میتوانند مبلغ اسمی قبوض اقساطی خود از بابت بهای ملک را با پرداخت کارمزد وصول (طبق تعرفه عمومی معاملات بانک تعاون کشاورزی ایران) و ظهرنویسی قبوض و تسلیم آن ببانک مذکور نقداً از بانک تعاون کشاورزی ایران دریافت دارند.
- تبصرۀ ۱- بانک تعاون کشاورزی ایران به قائم مقامی مالک نسبت بوصول وجوه قبوض مذکور از زارعین بدهکار با احتساب حداکثر ۱۲٪ به عنوان خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سر رسید قبض تا تاریخ وصول طبق مقررات اقدام خواهد کرد.
مبالغ اسمی قبوض به حساب سرمایه و خسارت تأخیر تأدیه به حساب درآمد بانک مزبور منظور خواهد شد.
- تبصرۀ ۲- دولت مکلف است هر سال اعتبار لازم برای اجرای مادۀ فوق را تأمین و در اختیار وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بگذارد.
رئیس- نسبت به مادۀ سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی میگیریم به مادۀ سوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایید (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به لایحه رای میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بلایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده میشود.
رئیس- آقای ممتاز بفرمائید.
ممتاز (معاون کل وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- بنده خواستم از نمایندگان محترم در مورد تصویب این لایحه تشکر کنم.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اجازه حمل و استعمال اسلحه بنگهبانان بانکها
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اجازه حمل و استعمال اسلحه بنگهبانان بانکها
رئیس- گزارش شور اول اجازه حمل و استعمال اسلحه وسیله نگهبانان بانکها مطرح است قرائت میشود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۲ دی ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۳۴۶۴۰ -۱۰ /۸ /۴۹ دولت راجع به اجازه حمل و استعمال اسلحه وسیله نگهبانان بانکها را به شماره ۱۴۴۴ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و به شرح زیر مورد تصویب قرار داد. اینک گزارش آنرابمجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مادۀ واحده- نگهبانان بانکهای دولتی در صورتی که واجد شرایط ورود بآموزشگاه پاسبانی کل کشور بوده و دوره آموزشگاه مذکور راگذرانده و تعلیمات حفاظتی مخصوص بانک را فرا گرفته باشند فقط در مدت نگهبانی با رعایت مقررات مربوط حق حمل سلاح ودر موارد زیر حق استعمال آنرا دارند مشروط بر آنکه جز از راه استعمال سلاح نتوان بطریق دیگری حمله یا خطر را بلااثر یا متوقف ساخت.
۱- در صورتی که جواهرات و وجوه و اوراق بهادار و فلزات قیمتی و اسناد متعلق ببانک حفاظت بانک جزئا"یا کلادر داخل بانک یا اماکنی که محافظت اشیاء مذکور در آنجا به عهده نگهبانان بانک محول شده و یا در حین حمل و نقل مورد مخاطره قرار گیرد.
۲- در صورتی که کسی برخلاف مقررات در ساعات نگهبانی به منظور خلع سلاح اقدام به گرفتن اسلحه نگهبان بانک کند یا جان وی را بنحوی از انحاء در معرض خطر قرار دهد.
۳- در صورتی که جان یا مال مشتری یا جان هر یک از کارکنان بانک در محوطه بانک مورد مخاطره قرار گیرد.
- تبصرۀ ۱- تعیین نوع سلاح و ترتیب استفاده از آن توسط نگهبانان بانک طبق آئیننامهای خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ وزارت دادگستری و وزارت کشور میرسد.
- تبصرۀ ۲- نگهبانان موسسات اعتباری دولتی و بانکهای غیر دولتی در صورت دار بودن شرایط مندرج در این قانون با تصویب هئیت وزیران میتوانند از مقررات مذکور در فوق استفاده نمایند.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۵ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه حمل و استعمال اسلحه وسیله نگهبانان بانکها را که به شماره ۱۴۴۴ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون کشور- کلانتر هرمزی.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزرات جنگ لایحه راجع به اجازه حمل و استعمال اسلحه وسیله نگهبانان بانکها را که به شماره ۱۴۴۴ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون نظام – ملک زاده آملی.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه حمل و استعمال اسلحه وسیله نگهبانان بانکها را که به شماره ۱۴۴۴ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب نمود
اینک گزارش آن را به مجلس شورای تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دارائی –علی اکبر دانشمند.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور مادۀ واحده رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت میشود.
در مورد لایحه قانون اجازه حمل استعمال اسلحه به نگهبانان بانکها پیشنهاد مینماید تبصرۀ ۳ افزوده شود.
- تبصرۀ ۳- بانکها و مؤسساتی که از مقررات این قانون استفاده مینماید موظفند نگهبانان حامل سلاح خود را در برابر حوادث هنگام خدمت بیمه نمایند.
با تقدیم احترام – دکتر طالع – دکتر عاملی.
محترماً در مورد لایحه اجازه حمل و استعمال اسلحه به نگهبانان بانکها پیشنهاد میشود تبصرۀ زیر به مادۀ واحده اضافه شود:
- تبصره -.... نگهبانان مشمول این قانون هنگام حمل و استعمال اسلحه در مدت نگهبانی از نظر انظباطی مشمول قوانین مربوط خواهند بود.
باتقدیم احترام – حسن صائبی.
رئیس – لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع بلایحه اصلاح مادۀ۱۲۶ قانون مجازات عمومی
۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع بلایحه اصلاح مادۀ۱۲۶ قانون مجازات عمومی
رئیس – گزارش شور اول اصلاح مادۀ ۱۲۶ قانون مجازات عمومی مطرح است قرائت میشود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه سوم بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۳۴۹۲۸-۱۴ /۸ /۴۹ دولت راجع به اصلاح مادۀ ۱۲۶ قانون مجازات عمومی را که بشماره ۱۴۷۷ چاپ شده است مطرح کرد و با اصلاحی برای شور اول بشرح زیر بتصویب رسانید.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مادۀ واحده- مادۀ ۱۲۶ قانون مجازات عمومی بشرح زیر اصلاح میشود:
مادۀ ۱۲۶ – هر کس بدون داشتن حق علناً لباسهای رسمی مأموران دولتی اعم از تشریفاتی یا متحدالشکل یا نشانها یا مدالها یا سایر امتیازات دولتی ایران یا کشورهای خارجی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود استعمال نماید، در صورتی که عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال و پرداخت غرامت از یکهزار ریال تا یکصد هزار ریال محکوم خواهد شد.
استعمال علنی لباسهای رسمی یا متحدالشکل مأموران کشورهای بیگانه یا نشانها یا مدالها یا سایر امتیازات دولتهای خارجی وسیله خارجیان در ایران بشرط معامله متقابل یا در صورتی که موجب اختلال در نظم عمومی گردد مشمول مقررات این مادۀ نخواهد بود.
- تبصره – استعمال البسه و اشیاء مذکور در این مادۀ در اجرای هنرهای نمایشی مشمول مقررات این ماده نخواهد بود.
مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری و تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه اصلاح مادۀ ۱۲۶ قانون مجازات عمومی را که به شماره ۱۴۷۷ چاپ شده است مطرح کرد و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون نظام – ملک زاده آملی.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۵ بهمن ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح مادۀ ۱۲۶ قانون مجازات عمومی را که به شماره ۱۴۷۷ چاپ شده است مطرح کرد و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون کشور – کلانتری هرمزی.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادۀ واحده رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت میشود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد میکنم مادۀ واحده بصورت زیر اصلاح گردد.
مادۀ واحده....
استعمال علنی لباسهای رسمی یا متحدالشکل مأموران کشورهای بیگانه یا نشانها یا مدالها یا سایر امتیازات دولت دولتهای خارجی وسیله خارجیان در ایران به شرط معامله متقابل مجاز است ولی هرگاه موجب اختلال در نظم عمومی گردد مشمول مقررات این مادۀ خواهد بود.
- تبصره – استعمال البسه........ الی آخر.
دکتر اسفندیاری.
رئیس – لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به تفریق بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور
۱۲- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به تفریق بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور
رئیس – گزارش کمیسیون بودجه راجع به تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور مطرح است قرائت میشود.
گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
لوایح تفریغ بودجه که طی دوره بیست و یکم و بیست ودوم تقنینیه به کمیسیون بودجه ارجاع و در برنامه کار کمیسیون قرار داشتهاند طی جلسات کمیسیون بودجه هر دو دوره بکرات از نظر نحوه رسیدگی و طرز تقدیم گزارش به مجلس شورای ملی مورد بحث و تعاطی افکار قرار گرفتهاند و از آنجا که لایحه تفریغ بودجه با توجه به قانون محاسبات عمومیوجه خاص داشته و بایستی طبق مقررات قانون مذکور بر حسب موازینی که در آن قانون پیش بینی شده تدوین و تقدیم مجلس گردد و همچین سابقهای از کیفیت بررسی و نحوه تقدیم گزارش از طرف کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی در دست نبود ضرورت داشت در تهیه اولین گزارش لایحه تفریغ بودجه از طرف کمیسیون دقت کافی مبذول شود تا این گزارش و خط مشی متخذه در تهیه و تنظیم گزارش که در صورت تصویب نمایندگان محترم سرمشقی مصاب برای رسیدگی به لوایح آینده تفریغ بودجه خواهد بود از جهات مختلف رویهای صحیح ودر جهت مقررات قانون و روح لایحه و سنت قانونگذاری بوده باشد.
همانطور که نمایندگان محترم استحضار دارند لوایحی که از ظرف دولت برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد میشود باید مشتمل بر مادۀ یا مواد بوده و آن مواد باید با هم مربوط و با عنوان لایحه تناسب و ارتباط داشته باشد در صورتی که به موجب قانون محاسبات عمومیکه در حقیقت در تنظیم لایحه تفریغ بودجه نص خاص تلقی میشود
لایحه تفریغ بودجه را فارغ از ماده یا مواد دانسته و مقرر داشته است:
مادۀ ۴۸- لایحه مزبور باید حاوی گزارش امور مالی دوره عمل گذشته و متضمن صورت ارقام قطعی تمام اعتبارات و عایدات وصولی و مخارج سنه مالی قبل بوده و نتیجه قطعی معاملات کل بودجه مصوب را بطور روشن نشان دهد.
مادۀ ۴۹- صورت حسابهای ضمیمه لایحه تفریغ بودجه باید با رعایت تقسیمات به فضول و مواد بودجه عایدات و مخارج تنظیم و به مجلس شورای ملی پیشنهاد گردد.
مادۀ۵۰- صورتیکه در تحت عنوان عایدات و مخارج به لایحه قانون تفریغ بودجه منضم خواهد شد باید اطلاعات ذیل را حاکی باشد:
الف-صورت حساب بودجه عایدات:
۱- عوائد پیش بینی شده سنه مالیه گذشته.
۲- وجوهی که در دوره عمل گذشته وصول شده است
۳- اضافه یا کسر.
ب-صورت حساب بودجه مخارج:
۱- اعتبارات مصوبه.
۲- مخارج تأدیه شده تا آخر دوره عمل به تفکیک فصول و مواد بودجه.
۳- مخارجی که بدون عمل بعد منتقل و تأدیه میشود به تفکیک فصول و مواد بودجه.
۴- جمع مخارج به تفکیک فصول و مواد بودجه
۵- صرفهجوئی قطعی سنه مالیه به تفکیک فصول و مواد بودجه.
مادۀ ۵۱- علاوه بر صورت محاسبه بودجه عایدات و مخارج که بشرح مادۀ فوق باید تهیه و ضمیمه لایحه تفریغ بودجه گردد مدارک و مستندات مفصله ذیل را نیز باید به انضمام آن به مجلس شورای ملی تقدیم نمود:
۱- صورت حساب وزارتخانهها.
۲- صورت محاسبات کل مالیه.
۳- راپرت سالیانه دیوان محاسبات.
و با توجه به نصوص مصرحه ناظر بر کیفیت تدوین و تنظیم لایحه بودجه ملاحظه میشود کلیه لوایح تفریغ بودجه که به مجلس شورای ملی تقدیم گردیده و به کمیسیون بودجه ارجاع و عین لوایح نیز در موقع تقدیم به نظر نمایندگان محترم رسیده است بدون تعیین مادۀ یا مواد تنظیم و تقدیم شدهاند و چون گزارش مصوبات کمیسیونها در مورد کلیه لوایح علی ای حال شامل مادۀ یا موادی بوده است این امر برای کمیسیون بودجه که آیا برای لایحه تفریغ بودجه نیز باید مادۀ واحدهای پیشنهاد یا صرفاً به تقدیم گزارش اکتفا گردد.
بحثی را پیش آورد که طی جلسات بسیار با دقت تمام مورد برخورد عقاید و تعاطی افکار قرار گرفت بحث در این باره طی جلسات عدیده ادامه یافت و نظرات مختلف مورد بررسی قرار گرفت و بالاخره کمیسیون به این نتیجه رسیدکه با توجه به احکام قانون محاسبات عمومی و با عنایت به اینکه لایحه تفریغ بودجه در حقیقت گزارش اجرای بودجه و مشتمل بر عملیات قطعی انجام شدهای است که طی دوره مالی بودجه صورت گرفته و از نظر ماهیت وسیلهای است تا با مطالعه و بررسی آن بتوان در اجرای کلی بودجه و کیفیت تنظیم بودجه مورد اجرا و توفیق دولت در نیل با اهدافی که بودجه برآن اساس تدوین و تنظیم گردیده قضاوتی متکی بر ارقام و اعداد و حقایقی غیر قابل تردید و انکار بعمل آورد وظیفه کمیسیون بودجه این است گزارشی که از نتیجه بررسی کلی حاصل از مقایسه ارقام پیشبینی شده در بودجه و ارقام قطعی وصولی و خرج شده و همچنین اظهار نظر دیوان محاسبات مایه خواهدگرفت به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم دارد تا نمایندگان محترم بتوانند توفیق دولت را تنظیم و اجرای بودجه که لامحاله شامل:
۱-صحت ارقام پیش بینی درآمدها.
۲-انجام هزینههای پیشبینی شده در محدوده بودجه عادی و عمومی.
۳-اجرای برنامههای مورد نظر در سال مالی بودجه.
۴- رعایت مقررات و موازین قانونی در مصرف اعتبارات و پرداختهای مربوط.
۵- بررسی کلی وضع اقتصادی و مالی مملکت در دوره مالی بودجه خواهد بود مورد بررسی و داوری قرار دهند و اینک با توجه به مطالب مشروحه فوق گزارش رسیدگی به لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور را باستحضار میرساند.
لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور در جلسه پنجشنبه۲۸ /۱۲ /۱۳۳۷ دوره نوزدهم قانونگذاری از طرف دولت وقت به مجلس شورای ملی تقدیم و در همان تاریخ بکمیسیون بودجه ارجاع گردیده و چون لایحه مذکور تا تاریخ ۱۷ /۲ /۱۳۴۳ مورد رسیدگی در کمیسیون واقع نگردیده بود مجدداً برحسب تقاضای شماره ۱۵۱۲ مورخ ۱۷ /۲ /۱۳۴۳ دولت بار دیگر برای رسیدگی به کمیسیون بودجه احاطه شده است.
لوایح تفریغ بودجه طبق مادۀ ۴۷ قانون محاسبات عمومیمصوب ۱۰ /۱۲ /۱۳۱۲ باید منتهی تا دوازده ماه ارزوز ختم سنه مالی به مجلس تقدیم گردد و بنابر سوابق موجود لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور اولین لایحه تفریغ بودجهای است که به مجلس شورای ملی تقدیم شده و گزارش دیوان محاسبات منضم به لایحه مذکور مبین آن است که عدم تنظیم و تسلیم لوایح تفریغ بودجه از سال ۱۲۸۹ تا سال۱۳۳۶ به علت حوادث گوناگون و تغییر قوانین و همچنین وقفه در انتخاب مستشاران دیوان محاسبات بوده و به هر تقدیر بحق خواهد بود که از دولت وقت و مأموران وزارت دارائی و دیوان محاسبات و ادارات وابسته که توانستهاند برای اولین بار وظیفهای را که از بدو مشروطیت تا آن تاریخ بعهده تعویق افتاده بود بانجام برسانند قدردانی بعمل آید.
لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور با رعایت مواد ۴۶ تا ۵۲ قانون محاسبات عمومی منضمن:
۱-خلاصه در آمد و هزینه کل کشور بر اساس ردیفهای بودجه مصوبه کل کشور.
۲- صورت حسابهای تفصیلی درآمد کل کشور.
۳- صورت حسابهای هزینه وزارتخانهها و ادارات کل.
۴- صورت حساب هزینههای پرداخت شده از اعتبارات عمومی کشور.
۵- گزارش دیوان محاسبات.
تنظیم و تقدیم گردیده که با مطالعه بودجه مصوب سال مذکور نکات زیر روشن میگردد:
بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور بموجب مادۀ واحده قانونی بودجه سال مذکور با پیش بینی درآمدی بالغ بر -/۲۱۹۴۰۰۵۹۱۰۰ ریال و از حیث هزینه مبلغی معادل -/۲۱۹۴۵۵۶۳۶۸۰ ریال به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است.
لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ که موجب گزارش دیوان محاسبات منضم به آن ارقام وصولی و پرداختی مندرج مورد گواهی و تأیید قرار گرفته حاکی از آنست که در سال مالی ۱۳۳۶ جمع کل وصولی بالغ بر-۲۰۸۷۵۹۰۳۰۲۳ ریال بوده و با مقایسه با مجموع درآمدهای پیش بینی شده مبلغ -/۱۰۶۴۱۵۶۰۷۶ ریال (۱۰ /۵ درصد) کسر وصول داشته است و همچنین جمع کل هزینههای پرداخت شده بالغ بر /۲۰۸۱۷۱۴۵۷۷۳ ریال است که با مقایسه با مبلغ -/۲۱۹۴۵۵۶۳۶۸۰ ریال جمع کل اعتبار بودجه و مبلغ -/۱۲۴۹۶۶۸۷۵۸ ریال اضافه اعتبارات مصوب سال مذکور مبلغ ۲۳۷۸۰۸۶۶۶۵ ریال کمتر پرداخت شده است که نسبت به مجموع اعتبارات پیش بینی شده رقمیرا معادل ده درصد تشکیل میدهد.
در مورد درآمدهای سال ۱۳۳۶ این نکته قابل توضیح است که طبق فهرستهای منضم به لایحه تفریغ بودجه وضع وصولیهای دولت از منابع مختلف درآمد با مقایسه با ارقام مندرج در بودجه یکسان نبوده زیرا در پارهای از منابع اضافه وصولی و در بعضی دیگر کسر وصول وجود داشته که در نتیجه در جمع کل رقم -/۱۰۶۴۱۵۶۰۷۶ ریال مذکور کسر وصول نسبت به پیشبینی پیدا شده است مجموع افزایش وصولی از منابع مختلف بالغ بر-/۲۳۴۳۹۹۲۸۰۱ ریال و مجموع کاهش وصولی از منابع مختلف بالغ بر -/۳۴۰۸۱۴۸۸۷۸ ریال میباشد که رقم کاهش نسبت به مجموع پیشبینی در آمدها رقمیبالغ بر ۵ /۱۵ درصد و رقم افزایش نسبت بمجموع پیش بینی درآمدها رقمیرا بالغ ۵ /۱۰ درصد تشکیل میدهد و مابهالتفاوت مجموع کاهش و افزایش که رقمی بالغ بر-/۱۰۶۴۱۵۶۱۷۶ ریال است در سطح مجموع درآمدها نمایشگر ۵ درصد کسر وصولی است. دقت در ارقام فوق گویای این مطلب است که اجرای بودجه سال ۱۳۳۶ با توجه به ارقام قطعی وصولی و هزینه در سطح هزینه درصد نسبت به اعتبارات مصوب و در سطح درآمد با توجه به افزایش و کاهش وصولی از منابع مختلف درآمد به میزان ۵ درصد نسبت به ارقام پیش بینی شده اختلاف داشته است.
با توجه به مطالب مشروحه کمیسیون بودجه لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور را به مأخذ ۴۵ /۲۰۸۷۵۹۰۳۰۲۳ ریال وصولی از منابع درآمد بشرح مندرج در لایحه و به مأخذ ۴۵ /۲۰۸۱۷۱۴۵۷۷۳ ریال هزینه بشرح مواد و فضول مندرج در لایحه که صحت آنها به تأیید دیوان محاسبات رسیده است تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به ساحت مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون بودجه- دکتر بهبهانی.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون بودجه نظری نیست؟ آقای موید امینی بفرمائید.
موید امینی- در مادۀ۵۱ بهتر است بجای کلمه راپرت سالیانه گزارش سالیانه نوشته شود.
رئیس – متن قانون است که نمیشود تغییر داد آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور- استدعا میکنم رئیس یا مخبر کمیسیون بودجه راجع به این گزارش توضیح دقیقی بدهند.
معزی – چند اصلاح عبارتی است عرض میکنم در سطر چهارم صفحه اول ((قرار گرفتهاند)) باید نوشته شود ((قرار گرفته است)) چون ذیروح نیست دیگر در سطر ۶ کلمه ((همچنین)) چون باید باشد.
رئیس – اینها در مقدمه است در مواد نیست، آقای مرتضوی ممکن است توضیحی بفرمائید.
مرتضوی – همانطور که در متن گزارش تقدیمی کمیسیون ب ساحت مقدس مجلس شورای ملی مطالعه فرمودهاند و با قرائت گزارش نیز استماع گردید لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور اولین لایحه تفریغ بودجهای است که به مجلس شورای ملی تقدیم گردیده و از بدو مشروطیت تا آن تاریخ تقدیم لوایح تفریغ بودجه عملی نگردیده است – این لایحه در تاریخ ۱۲ اسفند ماه ۳۷ از طرف دولت وقت به مجلس تقدیم و در همان تاریخ برای رسیدگی به کمیسیون بودجه دوره نوزدهم قانونگذاری ارجاع شده دومین لایحه تفریغ بودجه مربوط به سال ۱۳۳۷ میباشد که در موعد مقرر قانونی از طرف همان دولت تقدیم گردیده است بار دیگر تقدیم لوایح تفریغ بودجه فترتی پیش میآید تا یال ۱۳۴۳ که لوایح تفریغ بودجه مرتب و بموقع گردیدهاند.
بطوری که در متن گزارش ملاحظه فرمودهاید در خلال این مدت و در دوره تقنینیه ۲۱و۲۲ لوایح تفریغ بودجه در دستور کار کمیسیون بودجه بوده است النهایه چون نخستین بار بود که این لوایح مورد بررسی قرار میگرفت و سابقه و رویهای از گذشته در دست نبود در جلسات متعدد و صرف ساعات بسیار موضوع مورد بحث و تعاطی افکار اعضاء محترم کمیسیون بودجه قرار گرفت و تمام کوشش و هم کمیسیون این بود که با توجه بوجه خاص لایحه تفریغ بودجه رویهای صحیح درتهیه و تنظیم گزارش کار کمیسیون به مجلس شورای ملی جستجو شود شاید این سوأل پیش بیاید ما لوایح قانونی بسیار داشتهایم که گزارش آنها تقدیم مجلس گردیده مگر لایحه تفریغ بودجه چه استثناء و تفاوتی داشته است که این همه احتیاج به بحث و مداقه و مذاکره و حتی مشاوره برای طرز تنظیم گزارش را ایجاب کرده است در این جا لازم است باستحضار نمایندگان محترم برسانم که لوایح بودجه و تفریغ بودجه از لحاظ ماهیت و خصوصیت خودشان با سایر لوایح قانونی که از طرف دولت تقدیم میشود قابل مقایسه نیستند سایر لوایح احکام منجر و خاصی را در مواردی معین و مشخص در بردارند در صورتی که لایحه بودجه متضمن برنامه مالی و حاوی پیشبینیهائی است که جنبه قطعیت ندارد و بنابر تعریفی که همین روزها به نظرم رسیده لایحه بودجه در حقیقت برنامه اجرای مجموعه قوانین مصوب مالی است در برحهای معین از زمان یا بعبارت دیگر لایحه بودجه مبتنی بر قوانینی است که قبلاً به تصویب مجلس رسیدهاند –لایحه تفریغ بودجه هم در حد خود عبارت است از گزارش اجرای بودجه مربوط و میتوان آن را یک گزارش توجیهی تلقی نمود که از طرف مجری بودجه به مجلس تقدیم میشود اگر اشتباه نکنم مادۀ ۹۱ آئیننامه داخلی مجلس در مورد کیفیت تنظیم و تقدیم لوایح از طرف دولت مقرر داشته است که لوایح باید متضمن مادۀ یا مواد بوده و آن مواد هم باید با هم ربط و تناسب داشته باشند و این تنها توجیه قانونی است که ناظر است بر طرز تهیه و تدوین لوایح بطور کلی ولی در مورد لایحه بودجه ملاحظه میشود.
این لایحه برنامه مالی– عمرانی و اقتصادی مملکت است پیوست مادۀ واحدهای است که به تصویب میرسد و دقت در متن مادۀ واحده نشان میدهد که خود شامل دو جزء است یکی مبلغ درآمد پیش بینی شده در سال مالی و دیگری اجازه پرداخت اعتبارات مندرج در بودجه از محل وصول درآمدها و در حقیقت تنها آن قسمت از مادۀ واحده که اجازه پرداخت است جنبه تجویزی و وجه قانونی دارد. والا خود بودجه که صرفاًیک برنامه پیشبینی شده است و لازمه اجرای آن گذشت زمان میباشد مانند مواد سایر قوانینی که جنبه قاطعیت دارد نیست – لایحه تفریغ بودجه نیز به متابعت الزامیاز لایحه بودجه از این استثنا مستثنی نیست بخصوص که مورد لایحه تفریغ بودجه و کیفیت تنظیم آن نصوص قانونی هم وجود دارد و مواد ۴۶ تا ۵۲ قانون محاسبات عمومیناظر بر طرز تهیه و تنظیم لایحه تفریغ بودجه است و شاید لایحه تفریغ بودجه بر آن اساس تهیه و تنظیم و تقدیم میگردد. دقت در مواردی که بعرض رسید نشان میدهد که لایحه تفریغ بودجه تحت مادۀ یا مواد تقدیم مجلس نمیشود بلکه حاوی گزارش دیوان محاسبات و ضمائم خاصی است که در آن مواد تصریح شده و کلیه لوایح تفریغ بودجه که تا این تاریخ تقدیم گردیده و طبق مواد مذکور تهیه و تدوین شدهاند بدون عنوان مادۀ یا مواد تقدیم گردیده.
بهنگام طرح لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ هر چه سوابق را گشتیم تا ببینیم پیشینیان ما در این باره چه کردهاند متأسفانه سابقهای بدست نیامد و با مذاکره با دوستانی که در آن دوره سمت نمایندگی داشتهاند و عضو کمیسیون بودجه بودهاند روشن گردید که در آن تاریخ هم مواجه با این اشکال شده بودند که آیا باید لایحه تفریغ بودجه طی مادۀ واحدهای به تصویب برسد یا اینکه لایحه بطور کلی با توجه به گزارش کمیسیون به تصویب خواهد رسید بخصوص اینکه در مادۀ ۴۶ قانون محاسبات عمومی تفریغ بودجه را امری جدا از لایحه تفریغ بودجه دانسته و متذکر گردیده که تفریغ بودجه بوسیله تصویب لایحه تفریغ بودجه بعمل میآید.
دقت در این مسائل در موقع بررسی لایحه تفریغ بودجه مباحث طولانی و میدانی برای برخورد عقاید پیش آورد که ضرورت آنها از این بیشتر احساس میگردد که اولین گزارش کمیسیون و اولین تصمیم مجلس در مورد این لوایح سر مشق و رویهای خواهد بود برای لوایح موءخر.
لایحه تفریغ بودجه که تنظیم آن طبق نصوص مربوط صورت میگیرد بیشتر متکی به گزارش دیوان محاسبات است زیرا نظارت مجلس در صحت اجرای بودجه و مقررات مربوط مالی از طریق این دیوان صورت میگیرد و این گزارشی است که میزان موفقیت دولت در اجرای بودجه و همچنین رعایت مقررات مربوط را روشن میسازد بعید نیست که در ضمن این گزارش به مواردی برخورد شود که حاکی از تخلفات از قوانین باشد یا از عدم موفقیت دولت در وصول در آمدهای مورد پیشبینی یا اجرای برنامههای مورد نظر حکایت کند ولی ارقام وصولی و هزینههای انجام شده که به تأیید دیوان هم رسیده است گویای واقعیاتی است که خارج از بحث توفیق یا عدم توفیق دولت فی حد ذاته قابل رد یا انکار نمیباشد و تفریغ بودجه که در واقع متکی بر همین ارقام و اعداد قطعی و غیر قابل تردد است مسالهای است جدا از بحث کلی در نتیجهگیری از اجرای بودجه.
قوانین ملی به دیوان محاسبات این اجازه و اختیار را داده است که اگر به موردی برخورد نماید که پرداختی برخلاف مقررات و بدون رعایت قانون صورت گرفته مرتکب را تحت تعقیب قانونی قرار دهد و یک نفر مقرر برساند اما باز همین مساله در تفریغ بودجه کالا محاله متضمن همان پرداخت غیر قانونی است بیاثر میباشد زیرا علی ای حال پرداخت صورت گرفته و وجهی از خزانه دولت خارج شده است.
بنابراین بررسی لایحه تفریغ بودجه چه در کمیسیون بودجه و چه در مجلس شورای ملی از یک طرف مواجه با صورتحسابها و صورت وصولیها و ارقام و اعدادی است که با عنایت به گزارش دیوان محاسبات مسائلی قطعی و انجام شده هستند و از طرف دیگر ارزیابی نتایج حاصل از اجرای بودجه و مقایسه آن با اهداف مورد نظر در بودجه مربوط که در نهایت امر به قضاوت کلی در توفیق یا عدم توفیق دولت مجری بودجه خواهد انجامید میباشد و توجه میفرمائید که تلفیق تصویبی این دو مطل در یک قالب خالی از اشکال نیست.
به هر تقدیر همان طور که عرض کردم در هر سالی که رسیدگی به لوایح تفریغ بودجه جزم کار کمیسیون بوده مفصلاً به بحث و مطالعه پرداختهایم و با شخصیتهائی که صاحب نظر بودهاند شور و مشورت شده است و بالاخره به این نتیجه رسیدیم که فارغ از طرح مادۀ واحده به تقدیم گزارش مبادرت گردد و چون بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور بصورت برنامهای تدوین نگردیده مطالعاتی که در لایحه تفریغ بودجه سال مذکور بعمل آمد صرفاً از نقطه نظر توفیق دولت در اجرای بودجه در مورد وصول درآمدها و کیفیت پرداختها بوده ئ بدیهی است در لوایح تفریغ بودجه سنوات بعد که بودجههای مربوط بصورت برنامه تقدیم و تصویب شدهاند میدان وسیع تری برای بحث و مطالعه خواهیم داشت و با توجه به اینکه درآمدهای وصولی در ان سال نسبت به مأخذ بیست میلیارد جمع درآمدهای پیشبینی شده فقط ۵٪ اختلاف داشته یم توان بودجه سال مذکور را یک بودجه موفق دانست که آنهم با صرفهجوئی جبران شده است.
لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ که بعنوان اولین لایحه تفریغ بودجه گزارش آن تقدیم گردیده همانطور که در متن گزارش آن تقدیم گردیده همانطور که در متن گزارش ملاحظه فرمودهاند کمیسیون بودجه که در متن گزارش ملاحظه فرمودهاند کمیسیون بودجه با نتیجهگیری از مباحث مفصلی که بعمل آورد معتقد است لایحه تفریغ بودجه که پس از اجرای بودجه و تنظیم تقدیم میگردد میتواند ضوابط محکم و قطعی و غیر قابل تردیدی بدست بدهد که با دقت در آنها میتوان میزان موفقیت دولت را در اجرای بودجه و سیاستهای کلی مملکتی ارزیابی نمود و نمایندگان محترم با گزارش توجیهی که کمیسیون تقدیم خواهد نمود قضاوتی درست مبتنی بر ارقام و اعداد بعمل آورند ولی لوایح بودجه که متضمن ارقام و اعداد وصلی و پرداختی است که صحبت آنها با تأید دیوان محاسبات که در حقیقت بعنوان نماینده و بمنزله چشم مجلس بر دخل و خرج مملکت نظارت داشته است رسیده مسالهای است جداگانه که با تصویب لایحه بودجه به مرحله نهائی تصویب خواهد رسید.
گزارشی که تقدیم شده و از نظر نماندگان محترم گذشته است که با توجه به آنچه که معروض تنظیم گردیده است و بدیهی است در صورتی که رویه متخذه از طرف کمیسیون مورد تایید نمایندگان محترم قرار گیرد لوایح دیگر تفریغ بودجه به همین نهوه بررسی و گزارش مربوط تقدیم خواهد شد و بدیهی است تصمیم نهائی با مجلس محترم است (احسنت).
رئیس- آقای پزکشکپور بفرمائید.
پزکشکپور- همکاران گرامیبا توجه به اینکه آنجه که حالا مورد بحث است یک بررسی و تعیین تکلیف نسبت به نخستین تفریغ بودجه یا لایحه تفریغ بودجه است که به هر حال در طی تاریخ تاریخ مشروطیت ایران در مجلس شورای ملی مطرح میشود و با توجه به توضیحاتی که در این گزارش منعکس است که البته من این را گزارش میینیم نه لایحه تفریغ بودجه (دکتر اسفندیاری – گزارش است) بله گزارش است نه لایحه تفریغ بودجه و با توجه بتوضیحاتی که جناب مرتوی دادند مسأله مهم باین کیفیت مطرح است که مجلس شورای ملی بچه فرم و شکل و بچه کیفیت مسأله تفریغ بودجه را حل و فصل میکند بنابراین بررسی که اینجا میشود و تصمیمی که مجلس شورای ملی اتخاذ خواهند کرد رویهای خواهد شد برای سالهای آینده، پس ایجاب میکند با توجه به اینکه مدت مدیدی این امر قانونی بعهده تعویق افتاده است ولی خوب فعلاً لایحه تفریغ بودجه یکی از سالها ی گذشته مجلس شورای ملی داده شده است و امروز مطرح است واقعاً باید با دقت اطراف و جوانب آن مورد بررسی قرارگیرد که این تصمیمی که مجلس میگیرد یک راهنمای صحیح و ثمر بخشی برای آتیه باشد، من از دو نظر موضوع را بررسی میکنم یکی از نظر فرم و شکل و دیگری از نظر محتوی گزارش کمیسیون بودجه، از نظر فرم و شکل ما زیاد دچار اشکالی نیستیم زیرا به عقیده من همان رویهای که برای لایحه بودجه مطرح است برای تفریغ بودجه هم میتواند معمول باشد بخصوص بودجههائی که در سالهای اخیر تقدیم مجلس شورای ملی شده است این نظر را بهتر روشن میکند یعنی آنچه در مجلس شورای ملی مطرح میشود و در جلسه نسبت به آن اخذ رأی میشود آن لایحه بودجه است که دولت میدهد البته این پیوست لایحه بودجه یا پیوست گزارش که کمیسیون بودجه میدهد لایحه تقدیمیدولت هست النهایه گزارشی که کمیسیون پس از بررسی تقدیم کرده است تاحدی روشن میکند مجلس شورای ملی را نسبت به محتویات یا منضمات لایحه و ممکن است بگوئیم مسأله تفریغ بودجه طبیعتش به کیفیتی است که لوایح عادی نمیتواند باشد النهایه آنچه را که دولت بعنوان تفریغ بودجه تقدیم مجلس میکند یک گزارش است چون در آئیننامه پیشبینی شده است چون طبیعت این مورد خاص و این کیفیت است و این گزارشی است که به همان کیفیت اینجا بررسی میکنند ولی آنچه که مطرح میشود و در مجلس شورای ملی باید اخذ رأی بشود همان لایحهایست که دولت میدهد که این لایحه را در سال ۱۳۳۷ دادهاند و شاید آنوقت توزیع شده باشد و به نظر نمایندگان رسیده و بعد هم به کمیسیون بودجه رفته باشد و کمیسیون بودجه براساس آن مطالعات و بررسیهای کرده باشد و بر اساس آن گزارش را تنظیم کرده باشد ولی آنچه که الان در این جلسه مطرح است گزارش کمیسیون بودجه است نه لایحه دولت بنابراین از نظر فرم کار و شکل رسیدگی تذکراتی را عرض میکنم و پیشنهادی را که مطرح میکنم خدمت همکاران گرامیاین است که همان لایحه دولت اینجا مطرح شود النهایه کمیسیون بودجه هم گزارشش را پیوست آن لایحه کرده که منعکس باشد و من دیدم بررسی بسیار دقیق و خوبی شده از لحاظ فصلبندی که کمیسیون بر اساس چه موازینی باید تنظیم کند و بسیار اساس درستی را در این گزارش دادهاند و توضیح جناب عالی آقای مرتضوی در تأیید همان مطالب بود که مجلس شورای ملی را در برابر این پرسش قرار دادند که نسبت به امر لایحه تفریغ بودجه بر اساس چه ضوابطی رسیدگی آیا باید صرفاً رسیدگی بکنند بر اساس اعداد خشک یا صرفاً رسیدگی کنند که طرف معادله از نظر هزینه و درآمد تطبیق بکند یا نه بررسی بکند از نظر موازین حقوقی و غیره که گزارش دیوان محاسبات درست هست یا درست نیست و اشکالی هست یا نیست خوشبختانه در این گزارش که کمیسیون بودجه داده است و یک گزارش خوبی است و ضوابط پنج گانهای را در اختیار گذاشتهاند یعنی در واقع پیشنهاد شده است به مجلس شورای ملی که بنظر کمیسیون بودجه در موقع رسیدگی به لایحه تفریغ بودجه بر اساس این موازین پنج گانه نسبت به اقدامات کلی و مالی دولت در این سال مالی رسیدگی شود و این نظر کاملاً صحیح است و به کرات در اینجا چندین بار بررسی شده است چه لایحه بودجه و چه لایحه تفریغ بودجه که یک لایحه مربوط به اعداد صرف و خشک نیست بلکه یک لایحهای است که سیاست کلی دولت را در بردارد و همانطور که درباره لایحه بودجه باید بجث و غور شود درباره رسیدگی به لایحه تفریغ بودجه هم باید به مسائل رسیدگی شود و بعد بر اساس گزارشی که آمده ما بتوانیم بررسی کنیم که آیا در آن سال مالی دولت توانسته برنامههای خودش را با موفقیت پیاده کند یا نتوانسته بنابراین قسمتهای پنج گانه که ارائه طریق کردهاند در گزارش کامل درست است و گزارش کمیسیون بودجه برای رسیدگی به لایحه تفریغ بودجه باید مبتنی بر آن ۵ اصل باشد یعنی وقتی این ۵ ضابطه را در اختیار ما بگذارید و کاملاً هم صحیح است بنابراین باید قبول زحمت و صرف وقت بشود که گزارش وقتی تنظیم میشود بر اساس این ۵ فصل باشد یعنی در مورد بند اول این اقدامات شده و دولت و کمیسیون بودجه تا اینجا موفق بوده یا نبوده دوم اینکه در مورد قسمت دوم این بررسیها شده این دلایل بوده و دولت تا این حد موافق بوده یا نبوده در نتیجه کمیسیون بودجه به این کیفیت در واقع کار آن دادگاه مرجع مقدماتی عالی رسیدگی را میکند که بعد گزارش مبسوط و دقیق خودش را به مجلس شورای ملی تقدیم میکند پس عرایض خودم را رد دو قسمت خلاصه میکنم یکی درباره آنچه که در این جلسه باید رسیدگی کنیم که با توجه به به تصویب قوانین و مقررات و رویه کار و آئیننامه مجلس تفریغ بودجه است نه گزارش کمیسیون بودجه و در این جلسه لایحه تفریغ بودجه مطرح نیست و استدعا میکنم از مقام ریاست که این لایحه تفریغ بودجه در اختیار نمایندگان قرار بگیرد بعد این لایحه که گزارش کمیسیون بودجه ملصق به آن است در جلسه مجلس شورای ملی مطرح بشود و نسبت به لایحه اخذ رأی بشود و برای سالهای آینده رویهای صحیح اتخاذ شود و دوم اینکه گزارش کمیسیون بودجه هم منطبق بر همین ۵ ضابطه باشد که در مقدمه گزارش گفته و کاملاً تنظیم گزارش کمیسیون بودجه را بر اساس این ۵ اصل من تأیید میکنم.
رئیس- چند نفر از نمایندگان میخواهند صجبت کنند و بنده خیال میکنم این چون اولین لایحه تفریغ بودجه است که در مجلس شورای ملی مطرح میشود و میدانم که کمیسیون بودجه متجاوز از هشت سال در این باره مشغول مطالعه است و آنچه توانستهاند بصورت گزارش در آوردهاند بنا بر این تصور میکنم بهتر باشد دنباله بحث را به جلسه آینده موکول کنیم (صحیح است) و لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ هم در کمیسیون هست مراجعه بفرمایند و هر یک از نمایندگان به عرض مجلس شورای ملی برسد و به این ترتیب یقیناً بهتر خواهد بود.
دکتر یزدان پناه- بنده میخواستم نکته کوچکی را بعرض مجلس شورای ملی برسانم که جناب پزشکپور تصور کردهاند این گزارش که دولت تقدیم کرده است به نمایندگان داده نشده در صورتی که قبلاً برای نمایندگان فرستاده شده و میتوانند بررسی کند.
- ختم جلسه
۱۳- ختم جلسه
رئیس- به هر حال لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۳۶ در اختیار هست در جلسه آینده که روز سه شنبه خواهد هر نظری بود بفرمائید بنابر این با اجازه خانمها و آقایان محترم جلسه امروز را ختم میکنیم.
تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی.