بنیاد پهلوی

برنامه عمرانی دوم

تصمیم‌های مجلس درگاه محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

[[]]

اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی از اسفند ماه ۱۳۲۹ آرمان خیرخواهانه خود را به انجام رساندند و فرمان تقسیم املاک سلطنتی را میان کشاورزان صادر کردند. ساها گذشت و هیچ یک از مالکان بزرگ ایران از کارهای شاهنشاه پیروی نکردند و هم چنان به روش خان خانی خود و به برده کشیدن کشاورزان ایرانی را دنبال کردند. سرانجام شاهنشاه با اندیشمندی و روشن‌بینی خود در دی ماه سال ۱۳۴۰ فرمان قانون اجرای اصلاحات ارضی را صادر کردند.

فرمان پایه‌گزاری بنیاد پهلوی ۱۳ مهر ماه ۱۳۴۰ از سوی شاهنشاه صادر شد و وقف نامه آن در دفتر اسناد رسمی به ثبت رسید. این املاک و اموال عیرمنقول به عنوان "موقوفات خاندان پهلوی" از سوی بنیاد پهلوی با اساسنامه‌ای دربرگیرنده ۶ بخش و ۲۵ ماده به توشیح شاهنشاه رسید.

۱۳ مهر ماه ۱۳۴۰ شاهنشاه بر پایه فرمان نوینی، بازمانده املاک شش دانگ کشاورزی موروثی خودشان را که بیش از ۵۸۹ روستا و مزرعه می‌شد به رایگان به بنیاد پهلوی پیشکش کردند تا ملت ایران از آن بهره‌مند شوند. بر پایه این فرمان شاهنشاه یادآور شدند که در پی فرمان ۷ بهمن ماه ۱۳۲۹ که ۸۳۳ مزرعه و ۲۵۸٬۰۰۰ هکتار زمین با بازپرداخت دراز زمان به کشاورزان و کسانی که در آن زندگی می‌کنند داده شده بود را به رایگان به کشاورزان و ماندگاران در آن زمین‌ها واگذارند، و برای دیگر زمین‌ها نیز به همین شیوه میان کشاورزان و کسانی که در آن زمین‌ها زندگی می‌کنند انجام شود. هم چنین بر پایه این فرمان همه دارایی‌ها و زمین‌ها و ساختمان‌ها و دارایی‌های جا به جا شدنی و دارایی‌های جا به جا نشدنی برای همیشه موقوفات خاندان پهلوی برای ملت ایران می‌باشد.

امیر اسداله علم مدیر عاملی نوین بنیاد پهلوی در یک گفتگو با رسانه‌ها به آگاهی رساند که شاهنشاه سرمایه بنیاد پهلوی را وقف ملت ایران فرمودند و فرمان شاهانه دایر بر وقف بنیاد پهلوی میان نمایندگان روزنامه‌ها و مجله‌ها پخش شد.

۱۵ مهر ماه ۱۳۴۰ شاهنشاه به رامسر تشریف فرما شدند و اسناد مالکیت ۴۳۰۰ تن از کشاورزان استان مازندران را به نمایندگان آنان دادند. خبرگزاری‌های خارجی کارهای اعلیحضرت شاهنشاه ایران را در وقف سرمایه بنیاد پهلوی برای اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی ستودند.

۱۰ آبان ماه ۱۳۴۰ امیر اسداله علم مدیر عامل بنیاد پهلوی در یک گفتگو با رسانه‌ها آرمان‌ها و شیوه اداره بنیاد پهلوی را روشن ساخت و گفت: شاهنشاه علاقمند هستند کارهای این بنیاد کاملا به دست مردم اداره شود و همه بدانند در اینجا چه می‌گذرد و عواید و مخارج آن چیست و در چه راهی به مصرف می‌رسد.

۴ آذر ماه ۱۳۴۰ برای فراهم ساختن گوشت مورد نیاز کشور، شورای عالی تهیه و تامین گوشت بنیان شد.

بر پایه گزارش هیات سرپرستی موقوفات پهلوی، این بنیاد در هجده سازمان اقتصادی دارای سهم است و همه سهام و شراکت‌های بنیاد پهلوی بیش از ۱٬۶۰۳٬۰۰۰ ریال است که به فرمان شاهنشاه همه آن در راه ملت ایران وقف گردید. در سال گذشته این بنیاد بیش از ۹۵٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال درآمد داشته است.

۹ دی ماه ۱۳۴۰ نشست هیات سرپرستی بنیاد پهلوی در ساختمان بنیاد با بودن علی امینی نخست وزیر و امیر اسداله علم سرپرست و نایب التولیه موقوفات بنیاد پهلوی به آگاهی هیات سرپرستی رسانید که شاهنشاه دستور داده‌اند ۸۲٬۰۳۴٬۱۵۹ ریال دیگر از دارایی شخصی شاهنشاه به بنیاد پهلوی پرداخته شود.

روزنامه نیویورک ژورنال امریکن گفتگوی خبرنگار خود را با شاهنشاه با فرنام " اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران ایران نوینی می‌سازند" به چاپ رساند. لئو مانسکی خبرنگار سیاسی این روزنامه نوشت: پیشوای برجسته‌ای که ملت ایران را رهبری می‌کند، شاهنشاهی است که جهان با کارهای دلیرانه او آشنایی دیرین دارد.

۳۰ دی ماه ۱۳۴۰ روزنامه واشنگتن پست در سرنوشتار خود پیرامون برنامه اصلاحات ارضی ایران به بررسی آن پرداخت و اصلاحات ارضی ایران را ستود . نوشت: اجرای اصلاحات ارضی به فرمان شاهنشاه یکی از پیشرفت‌های بزرگ کشور ایران و سرآغاز دگرگونی‌های اجتماعی مهمی است که در این کشور تاریخی انجام می‌یابد.

روزنامه کریسچن ساینس مونیتور چاپ امریکا در نوشتاری با فرنام "یک مالک - یک دهکده" نوشت: شاهنشاه ایران اجرای یک رشته اصلاحات گسترده اراضی را در این کشور به عهده گرفته‌اند که نه تنها باید از سوی کشورهای خاورمیان مورد توجه قرارگیرد، بلکه باید برای اشراف و مالکان اراضی در امریکای لاتین و جنوب شرقی آسیا نیز سرمشقی باشد. شاهنشاه ایران در چند سال پیش به شیوه شایسته‌ای این کار را رهبری کردند و تقسیم هزار دهکده متعلق به خانواده خود را میان روستاییان آن دهات آغاز نمودند. اکنون نیز قانونی تصویب شده است که بر پایه آن املاک زمیندارانی که بیش از یک دهکده دارند میان روستاییان بخش خواهد شد. زمین‌ها و املاکی از اشغال مالکان بیرون می‌آید با پرداخت بندی بلند مدت به دهقانان فروخته می‌شود و دولت نیز بهای این املاک را به مالکان پیشین آنها می‌پردازد.