مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ دی ۱۳۳۴ نشست ۱۹۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۸
جلسه: ۱۹۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۹ دی ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- طرح صورت‌مجلس
۲- سؤال آقای درخشش راجع به اعتبار ترمیم حقوق دبیران و جواب آقای معاون وزارت فرهنگ
۳- اعلام تصویب صورت‌مجلس
۴- طرح گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی
۵- معرفی آقای فروهر به وزارت صنایع و معادن به وسیله آقای نخست‌وزیر
۶- بقیه مذاکره در لایحه بودجه سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی
۷- تقدیم لایحه برقراری فرمانداری نظامی در مشهد به وسیله آقای معاون وزارت جنگ
۸- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی
۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت و ده دقیقه پیش‌ازظهر به ریاست آقای اردلان (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.
۱- طرح صورت‌مجلس
نایب‌رئیس- صورت اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌گردد (به شرح زیر قرائت گردید)
غایبین بااجازه- آقایان: محمودی. خزیمه‌علم. مسعودی. گیو. ثقةالاسلامی. دکتر آهی. صفاری. قراگزلو. پیراسته. اخوان. خاکباز. عباسی. بوربور. درخشش. دکتر سعید حکمت. اورنگ. سنندجی.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: نراقی. یدالله ابراهیمی. سهرابیان. مهندس شاهرخ‌شاهی. اریه. شفیعی. قوامی. امیرتیمورکلالی. محمود ذوالفقاری. کدیور. مرتضی حکمت. پورسرتیپ. میراشرافی.
دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان: افخمی. مصطفی ذوالفقاری. محمود افشار. دولت‌آبادی. مکرم. خلعتبری. دکتر وکیل. سعیدی. برومند. حائری‌زاده. صراف‌زاده. بهبهانی. مشایخی. رضایی.
دیرآمدگان و زودرفته‌گان بی‌اجازه- آقایان: سرمد. ارباب. تفضلی. مهندس جفرودی. بزرگ ابراهیمی. عبدالرحمن فرامرزی. کاشانیان.
غایبین در رأی- آقایان: دکتر پیرنیا. قنات‌آبادی. تفضلی. تجدد. محمود افشار. سه رأی آقایان: سلطان‌مراد بختیار. لاری. کی‌نژاد. ارباب ۲ رأی آقایان: قرشی. مهندس جفرودی. مهندس ظفر. یک رأی
نایب‌رئیس- نسبت به صورت‌مجلس اعتراضی نیست؟
سهرابیان- بنده بدون اجازه غیبت نکردم.
نایب‌رئیس- به کمیسیون مراجعه شده وقتی که کمیسیون تصویب کرد اصلاح می‌شود.
سهرابیان- بنده به بازرسی تلفن کردم و گفتم که شرحی بنویسم گفتند احتیاجی نیست.
نایب‌رئیس- دیگر اعتراضی نیست؟ (گفته شد، خیر) (استخر- بنده عرضی دارم) بفرمایید.
استخر- بنده در ضمن برخورد به مالیات‌ها معوقه دولت متوجه شدم که در فارس و چه در غیر فارس دولت مطالباتی داشته است از اشخاصی که مایل نبوده‌اند بپردازند و نپرداخته‌اند.
نایب‌رئیس- راجع به صورت‌مجلس اگر اعتراضی دارید بفرمایید.
استخر- راجع به این موضوع سؤالی کرده‌ام که تقدیم می‌کنم خدمت‌تان و تقاضا می‌کنم آقای وزیر دارایی را احضار بفرمایید برای جواب آن.
نایب‌رئیس- وقتی وارد دستور شدیم سؤال‌تان را بفرمایید، آقای قنات‌آبادی
قنات‌آبادی- بنده عرضی ندارم.
نایب‌رئیس- دیگر اعتراضی نیست (اظهاری نشد) تصویب صورت‌مجلس بعد از حصول اکثریت اعلام می‌شود. آقای غضنفری فرمایشی دارید بفرمایید.
غضنفری- نامه‌ای است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
نایب‌رئیس- وقتی وارد دستور شدیم لطف کنید. سؤالات مطرح است آقای خلعتبری (عده‌ای از نمایندگان- تشریف ندارند) آقای دکتر جزایری (گفته شد، تشریف ندارند) آقای درخشش
۲- سؤال آقای درخشش راجع به اعتبار ترمیم حقوق دبیران و جواب آقای معاون وزارت فرهنگ
درخشش- سؤال بنده راجع به پرداخت ترمیم حقوق دبیران بود که خوشبختانه شنیدم طبق اوامر مؤکد اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و کوشش و مجاهدت کمیسیون بودجه که آقای بهبهانی مخصوصاً در این‌باره کوشش کرده‌اند و وزارت فرهنگ قرار شده است که ترمیم حقوق دبیران در این دو سه ماهه آخر سال پرداخت شود بنده ضمن اظهار تشکر از این موضوع خواستم نظر وزارت فرهنگ را به وضع معلمین پیمانی وزارت فرهنگ جلب کنم برای این‌که با اجرای ترمیم حقوق کمک آموزگاران و آموزگاران و دبیران وضع معلمین پیمانی به همان صورت باقی خواهد ماند و شکاف عمیقی از لحاظ وضع حقوق بین این دو دسته ایجاد خواهد شد در صورتی که هر دو دسته کارشان در وزارت فرهنگ یکسان است و تمنّا دارم که هر چه زودتر فکر عاجلی برای در حدود ده هزار نفر معلم و آموزگار و دبیر پیمانی وزارت فرهنگ بفرمایید که یک شهر و دو نرخ از بین برود (صحیح است)
نایب‌رئیس- آقای معاون وزارت فرهنگ
معاون وزارت فرهنگ (یزدان‌فر)- برای استحضار خاطر نمایندگان محترم (دکتر جزایری- چون این سؤال سؤال بنده بود اجازه بدهید من هم عرایضی بکنم)
نایب‌رئیس- این سؤال مال آقای درخشش بود سؤال جنابعالی از وزارت دارایی بود.
معاون وزارت فرهنگ- با توجه مخصوصی که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی راجع به ترفیع حال معلمین داشتند و اوامر مؤکدی صادر فرمودند اعتبار ترمیم حقوق دبیران از بهمن‌ماه ۳۴ تأمین شده است (درخشش- تشکر می‌کنم) امیدوارم با توجهات مخصوص نمایندگان مجلس شورای ملی و ریاست محترم کمیسیون بودجه و اعضای محترم کمیسیون بودجه، بودجه فرهنگ هر چه زودتر تصویب شود که ما بتوانیم حقوق آموزگاران و کمک آموزگاران و دبیران را بپردازیم نسبت به فرمایشی که آقای درخشش نماینده محترم راجع به حقوق معلمین پیمانی فرمودند بنده تشکر می‌کنم چون ایشان همیشه حامی فرهنگیان بوده‌اند و امیدوار هستم بتوانیم پس از پرداخت حقوق آموزگاران و دبیران اعتباری هم برای ترمیم حقوق قراردادی‌ها هم تأمین کنیم و حقوق آنها را پرداخت کنیم (فرود- حقوق دانشگاهیان چه می‌شود) در قانونی که گذشت مقرر فرمودند به ترتیب اول حقوق کمک آموزگاران- آموزگاران دبیران و بعد دانش‌یاران و استادان ترمیم شود البته استادان دانشگاه محترم‌اند ولی نظر نمایندگان محترم به این ترتیب بوده است (دکتر بینا- بنابراین دبیران بیشتر از دانشگاهیان حقوق خواهند گرفت) نظر نمایندگان محترم به این ترتیب بوده است ولی البته این هم مورد نظر ما هست و امیدوارم که هر دو قسمت اجرا شود.
نایب‌رئیس- آقای درخشش فرمایشی دارید که بفرمایید.
درخشش- بنده عرضی ندارم فقط خواستم عرض کنم که کمیسیون فرهنگ هم در این مورد کوشش بسزایی کرده است این را هم خواستم یادآوری کرده باشم (احسنت)
نایب‌رئیس- آقای دکتر جزایری سؤالی کرده‌اند که چون آقای وزیر دارایی و نه آقای معاون وزارت دارایی حاضر نیستند تذکر داده می‌شود که برای جواب حاضر شوند.
۳- اعلام تصویب صورت‌مجلس
نایب‌رئیس- تصویب مجلس جلسه قبل اعلام می‌شود.
۴- طرح گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی
نایب‌رئیس- گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی مطرح است. گزارش کمیسیون قرائت می‌شود. (به شرح ذیل خوانده شد) گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی بودجه تفصیلی سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی به کمیسیون محاسبات ارجاع شده بود در چند جلسه با حضور آقایان کارپردازان و رؤسای ادارات مربوطه مطرح گردید و پس از دقت لازم و توضیحاتی که آقایان کارپردازان بیان نمودند مواد پیشنهادی با اصلاحی تصویب و اینک گزارش آن را برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون محاسبات- سالار بهزادی
نایب‌رئیس- کلیات لایحه مطرح است کسی اسم ننوشته آقای شوشتری مخالفید (شوشتری- بله) بفرمایید
شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم مخالفت با بودجه مجلس شورای ملی از یک نماینده خیلی به نظرغیراصولی می‌آید ولی من این عرضی که به عنوان مخالفت آمده‌ام بکنم یک مطلب اصولی است که چون مجلس شورای ملی باید سرمشق دولت و بودجه مملکت باشد ناچارم این تذکر را بدهم از سنه ۲۱ تا این تاریخ تفریغ بودجه مجلس شورای ملی به حالت رکود باقی است یا به طور رسمی نیامده به مجلس رأی داده شود در دوره شانزدهم که من مفتخر به عضویت کمیسیون محاسبات بودم این آقایان مسئولین تمام تفریغ بودجه مجلس را آوردند به خاطر دارم مال ۷ دوره مجلس را یا ۷ سال را اگر اشتباه بکنم آقایان خودشان باید تصحیح بفرمایند ما رسیدگی کردیم من پسندیده نمی‌دانم که تفریغ بودجه مجلس دو دوره سه دوره ده دوره ۱۵ سال به تعویق بیفتد زیرا همین امر تسرّی پیدا می‌کند به بودجه مملکت چون من عقیده‌ام این است که همان‌طور که مجلس شورای ملی طبق قانون اساسی ناظر به خرج و دخل مملکت است هر چه را که تصویب کرد بعد از گذشتن سال مالی قانونی باید تفریغ بودجه آن را هم از نظر مجلس بگذراند و مجلس نظر تحقیقی و تصویبی خود را در تفریغ بودجه اعلام بدارد وقتی که این نظر را دارند چرا راجع به مجلس شورای ملی این نظر را ندهند.
نایب‌رئیس- آقای شوشتری من به شما اطلاع بدهم که تفریغ بودجه حاضر است و در دستور هم هست.
شوشتری- مال چه دوره‌ای حاضر است؟
نایب‌رئیس- تفریغ بودجه ۱۳۲۱ تا ۱۳۲۷ حاضر است و جزو دستور مجلس هم هست.
شوشتری- بنده متشکرم از تذکر جناب آقای رئیس ولی عرض می‌کنم چرا به طور کامل این کار نشده از این جهت من با تشکر از اعضای محاسبات و کارکنانی که کمال‌دقت را دارند و من در آن چند دوره که مراجعه کردم دیدم به کار می‌پردازند خواستم ذهن مبارک نمایندگان عزیز و همکاران محترم را متوجه کنم که آقایان تسریع بفرمایند که رأی قطعی به تفریغ بودجه مجلس داده بشود که سرمشق بودجه کل مملکت باشد و البته با اصل بودجه مخالفتی ندارم.
دکتر شاهکار- باکسر حقوق‌تان چطور؟
نایب‌رئیس- آقای مخبرکمیسیون محاسبات
مخبر کمیسون محاسبات (سالار بهزادی)- بیانات جناب آقای شوشتری نماینده محترم بسیار صحیح بود و همان‌طور که فرمودند باید ما لایحه تفریغ بودجه را در مجلس مطرح بکنیم برای این‌که سرمشقی برای بودجه مملکت باشد باید به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم که کمیسیون محاسبات کار خودش را انجام داده است و لایحه تفریغ بودجه سال ۲۱ تا سال ۲۷ را تقدیم مقام ریاست کرده است (شوشتری- این ۷ سال اخیر چه می‌شود؟) در دست رسیدگی است الآن در کمیسیون محاسبات مشغول رسیدگی هستیم عرض دیگر بنده این بود که خواستم استفاده بکنم و در این موقع که لایحه بودجه مجلس مطرح است از آقایان نمایندگان خواهش کنم که از دادن پیشنهادهایی که این لایحه را به صورت دیگری درآورد خودداری فرمایند چون این لایحه با دقت در هیئت‌رئیسه مطرح شد و بعد آمده است در کمیسیون محاسبات تصویب شده و با دقت زیادی به مجلس تقدیم شده و از آقایان استدعا می‌کنم که از دادن بعضی پیشنهادات لطفاً خودداری بفرمایند.
نایب‌رئیس- اعلام رأی می‌شود منتظریم آقایان تشریف بیاورند که رأی بگیریم.
امید سالار- اجازه می‌فرمایید که بنده دو کلمه عرض بکنم.
نایب‌رئیس- بفرمایید.
امید سالار- یک توضیحی می‌خواهم عرض کنم و آن این‌که تفریغ بودجه سال ۲۸ تا ۳۰ هم تقدیم شده است.
نایب‌رئیس- بسیار خوب رأی می‌گیریم به ورود در شور مواد آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده اول- برای مقرری و هزینه دوازده ماهه سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی مبلغ شصت و سه میلیون و سیزده‌هزار و دویست و بیست ریال (۶۳۰۱۳۲۲۰) مطابق فقرات یک تا ۵ صورت مشروح ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
تبصره- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود. کمک‌هزینه مربوط به مجلس شورای ملی و اداره چاپخانه مجلس و اداره روزنامه رسمی کشور را تا آخر سال ۱۳۳۴ از محل درآمد عمومی کشور از وزارت دارایی دریافت نماید.
نایب‌رئیس- نسبت به ماده اول مخالفی نیست (نمایندگان- خیر) اعلام رأی می‌شود آقایانی که نسبت به ماده اول با تبصره آن موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم مطرح است قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده دوم- برای حقوق و هزینه ۱۲ ماهه سال ۱۳۳۴ اداره چاپخانه مجلس مبلغ بیست میلیون و یک‌صد و سی و شش‌هزار و نهصد و هشتاد (۲۰۱۳۶۹۸۰) ریال مطابق فقرات یک و دو صورت مشروح ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
تبصره- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود کمک هزینه کارگران فنی چاپخانه مجلس را تا آخر سال ۱۳۳۴ از محل درآمد چاپخانه مجلس بپردازد.
نایب‌رئیس- در ماده دوم کسی مخالف نیست (نمایندگان، خیر) رأی گرفته می‌شود. به ماده دوم و تبصره آن آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
دکتر پیرنیا- در ماده دوم بنده پیشنهادی داشتم قرائت نشد.
نایب‌رئیس- وارد نبود پیشنهاد خرج بود وکیل نمی‌تواند پیشنهاد خرج بدهد کارپرداز باید پیشنهاد بکند بفرمایید ماده سوم مطرح است قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده سوم- برای حقوق و هزینه ۱۲ ماهه سال ۱۳۳۴ اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی مبلغ سه میلیون و ششصد و سی یک هزار و ششصد (۳۶۳۱۶۰۰) ریال مطابق فقرات یک و دو صورت مشروح ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
تبصره- کلیه آگهی‌های دولتی که در مرکز منتشر می‌شود اعم از آگهی‌های
وزارتخانه‌ها یا بنگاه‌های دولتی و یا مؤسساتی که به سرمایه دولت اداره می‌شوند و شهرداری‌ها با توجه به ماده سوم قانون بودجه سال ۱۳۲۶ مجلس شورای ملی کماکان باید در روزنامه رسمی کشور هم درج گردد.
نایب‌رئیس- مخالفی نیست؟
(شوشتری- چرا) بفرمایید.
شوشتری- اگر به این دو سطر عبارت به دقت توجه کنیم یک‌قدری رعایت آنچه که مجبوریم و موظفیم به آن عمل بکنیم نکرده‌ایم زیرا موضوع اعلانات در روزنامه رسمی از نظر خیر و نفع کشور یک موضوعی است که نباید بی‌اهمیت تلقّی شود من در دوره شانزدهم این تذکّر را عرض کردم که طرز اعلانات در مناقصه و مزایده و فروش خالصه‌جات آنچه را که روی اصول مملکت است با درج در روزنامه رسمی به سمع تمام ابناء مملکت نمی‌رسد یعنی نحوة روزنامه رسمی و اعلانات آن طوری نیست که تمام اشخاصی که در شهرستان‌ها و ایالات و ولایات ساکنند از آن مطلع شوند و آنها متوجه نمی‌شوند و نمی‌فهمند که این اعلان چطور منتشر می‌شود چه را در مزایده یا در مناقصه می‌گذارند گرچه اصولاً من با این‌جور مناقصه و مزایده گذاشتن‌ها مخالفم جناب آقای انواری اینجا تشریف دارند این موضوع را مکرر گفته‌ام مناقصه‌چی و مزایده‌چی به قدری در امور این مملکت مداخله کرده‌اند که شرم دارم بگویم که اصل موضوعش منتفی می‌شود و صورت دیگری پیدا می‌کند حالا ما باید چه بکنیم که تمام ابناء مملکت بفهمند و درج اعلانات رسمی دولت در روزنامه رسمی دولت اینها را مطلع بسازد و متوجه کند که چه موضوعی است جناب آقای اردلان من از جناب عالی می‌پرسم این روزنامه رسمی را در همه مملکت می‌خواهند؟ آن وقت در دوره ۱۶ گفتم باید آقایان بنشینند فکری بکنیم ما روزنامه رسمی‌داریم روزنامه‌های بزرگ داریم چه کار باید بکنیم ما این را از مجلس و چاپخانه بگیریم بدهیم بدست ده روزنامه که همه مملکت بفهمند تا راستی‌راستی در تمام استان‌ها و در تمام شهرستان‌ها جزئی و کلی اگر یک کسی محتاج به این شد در دسترس عموم باشد و به اطلاع مردم بگذاریم من با این نحوه که الآن یک چیزی بیرون می‌آید که در دسترس عموم نیست مخالفم یک جایی را شهرداری می‌خواهد بفروشد اینجا شهرداری می‌آید و این را در یک نامه‌ای که شاید تیراژش ۱۲ تا ۲۰ تا ۳۰ تا بیشتر نیست و آنها را هم آنکه ذی‌نفع است جمع می‌کند و ملک شهرداری را می‌برد و یک وقت بیدار می‌شوند و می‌بینند که یک آقایی که تا فلان روز چیزی نداشت حالا صاحب آلاف شده است این طریق طریقی نیست که به نفع مملکت باشد باید در تمام ولایات تمام اهالی مملکت کسی که می‌خواهد بفهمد مخصوصاً در محل‌های خودش یک عملی مربوط به آذربایجان است در روزنامه‌های آذربایجان نوشته شود طوری باشد که تمام آذربایجانی‌ها مستحضر بشوند که این خالصه می‌خواهد فروخته بشود در اصفهان همین‌طور در فارس و همین‌طور سایر جاها آقای خرازی شما که جزء هیئت‌رئیسه هستید و گوش می‌کنید این طریق طریق خوبی نیست طریقی نیست که صحیح باشد این مطلبی را که الآن می‌گویم در دوره ۱۶ هم تذکر دادم به نظر من باید فکری بکنید که این مونوپل این حق انصار این لغت را گفتم که آقایان بدانند والا من به لغات آشنا هستم جعفرخان نشده‌ام که از فرهنگ بیایم لغت فارسی را بگذارم کنار و هی لغت خارجی استعمال کنم علاقه دارم به مملکتم آقا این قسمت انحصار را از این شکل بیرون بیاورید بگذارید مردم بفهمند بدانند چه می‌کنند مردم را مستحضر بکنید این نحوه، نحوه انحصاری است آقایان این روزنامه رسمی روزنامه‌ای نیست که در دسترس عموم قرار بگیرد کاری بکنید هر امری در هر استانی لااقل به اطلاع اهالی آن استان و آن شهرستان برسد.
نایب‌رئیس- آقای مخبر کمیسیون محاسبات
مخبرکمیسیون (سالار بهزادی)- نظر نماینده محترم تأمین است برای این‌که اعلانات هم در روزنامه رسمی چاپ می‌شود این در قانون تصریح دارد و یک نسخه هم در روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ می‌شود در ماده هم هست که هم به روزنامه رسمی داده می‌شود و هم به روزنامه‌های کثیرالانتشار به روزنامه رسمی از نظر حفظ قانون و به روزنامه کثیرالانتشار از نظر این‌که مردم بخوانند داده می‌شود لذا نظر آقا تأمین است.
نایب‌رئیس- آقای خرازی
خرازی (کارپرداز)- آقای شوشتری راجع به انحصار اعلانات دولتی به روزنامه رسمی کشور فرمودند یک قسمتی را مخبر کمیسیون محاسبات جواب دادند که علاوه بر این‌که درج این اعلانات انحصار به روزنامه رسمی ندارد در روزنامه‌های کثیرالانتشار هم درج می‌شود بنده خواستم توجه جناب آقای شوشتری را به این نکته معطوف بدارم که آن نظری که ایشان دارند عملی نمی‌شود مگر این‌که همان‌طوری که در قانون بودجه شورای ملی در سال ۱۳۲۶ پیش‌بینی نموده و عملی شده در یکجا اعلانات رسمی متمرکز بشود اگر جناب آقای شوشتری فرصت داشته باشند مراجعه بکنند به روزنامه رسمی اسامی مقدار زیادی اشخاص و مؤسسات و تجارتخانه‌ها چه در تهران و چه در شهرستان‌ها هست که اینها آبونمان دارند و از سال ۱۳۲۶ تا حالا که متجاوز از ۸ سال است اینها عادت کرده‌اند که هر گونه اعلانی را اعم از دولتی یا اعلان ثبت شرکت‌ها و اعلاناتی که جنبة عمومی دارد در مجله رسمی را یا از راه آبونه و یا از راه تک‌شماری خریداری می‌کنند و استفاده می‌کنند و وزارتخانه‌ها و بانک‌ها مخصوصاً در قسمت اعلانات مربوطه به شرکت‌ها تنها روزنامه‌ای را که رسمی می‌دانند و به آن استناد می‌کنند و آن را در پرونده شرکت‌ها ضبط می‌کنند همین روزنامه رسمی است و این چون متمرکز شده و سال‌هاست مردم عادت کرده‌اند لذا نظر آقای شوشتری تأمین است و هیچ مونوپولی هم نیست هم دولت و هم سایر اشخاص مخصوصاً در شرکت‌ها علاوه برآن مردم عادت کرده‌اند و روزنامه رسمی را می‌گیرند و صبح که بلند می‌شوند آن را مطالعه می‌کنند و یادداشت می‌کنند در قسمت‌های مربوط به کارشان استفاده می‌کنند.
شوشتری- مال همان شرکت‌های ذی‌نفع است مگر چند تا روزنامه رسمی منتشر می‌شود؟
نایب‌رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده سوم با تبصره آن آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم مطرح است قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده چهارم- به وزارت دارایی اجازه می‌شود مبلغ یک‌میلیون و چهارصد هزار ریال از محل درآمد عمومی کشور برای هزینه چاپ یکساله ۳۴ فرهنگ دهخدا به کارپردازی مجلس بپردازد و این اعتبار با تصویب هیئت‌رئیسه مجلس از حیث حق‌الزحمه متصدیان عمل و بهای کاغذ و چاپ و غیره به مصرف خواهد رسید و کلیه امور مربوط به فرهنگ دهخدا تحت نظر مستقیم کارپردازی و کمیسیون مربوطه خواهد بود.
نایب‌رئیس- آقای عبدالصاحب صفایی مخالفید؟ (صفایی- بله) بفرمایید.
عبدالصاحب صفایی- بنده راجع به فرهنگ دهخدا نظر علمی خودم را عرض کردم در دوره ۱۸ سال اول همان نظر را به اضافه نظر سیاسی عرض کردم و اکنون به عللی تکرار نمی‌کنم فقط عرایض بنده دور این می‌زند که به عقیده من این پول به فرض این‌که کتاب دهخدا خوب باشد و بر فرض که چاپش لازم باشد و بر فرض که این کار لازم را مجلس شورای ملی باید بکند نه وزارت فرهنگ همه این فروض را هم صحیح بدانیم که چاپ این فرهنگ لازم باشد و این عمل را هم مجلس شورای ملی بکند من می‌خواستم از هیئت محترم کارپردازی بپرسم در ازای این ۱۴۰ هزار تومان در سال ۳۴ چه مقدار چاپ شده است چند سطر چاپ شده آقایان توجه بفرمایند ۱۴۰ هزار تومان بودجه برای چاپ فرهنگ دهخدا در سال ۳۴ تصویب می‌شود اگر یک سطر در سال ۳۴ چاپ شده باشد بنده عرضی ندارم من استدعا می‌کنم کارپردازی توضیح بدهد در سال ۳۳ و ۱۳۳۴ که گذشته معلوم بفرمایند که در ازای این دویست هزار تومان اعتبار چند صفحه چاپ شده است مال ۳۴ را هم معلوم بفرمایند که در سال ۳۴ در ازای این مبلغ چقدر چاپ شده و این پول به چه هزینه‌ای رسیده چون الآن فیش‌ها نقل شده و دهخدا هم به یک سنی رسیده که شایسته نمی‌دانم بحث اصولی در اصل قضیه بکنم چون فیش‌ها آمده و ما حقاً یک مقداری تحمیل کرده‌ایم به بودجه و بایستی این کار خاتمه پیدا کند و مخصوصاً از دانشمندان کشور خواهش می‌کنم استدعا می‌کنم اکنون که استعداد جسمانی آقای دهخدا برای تکمیل این کار کم شده کمک بفرمایند و با او همکاری بکنید که این کار به یک‌جایی برسد ولی من می‌خواستم ببینم آیا چیزی چاپ شده و یا این صدوچهل هزار تومان به عنوان حق‌الپرچین به یک عده اشخاص داده می‌شود آن هم اشخاصی که از ده جا حقوق می‌گیرند یکجا هم به عنوان تصحیح و چاپ فرهنگ دهخدا حقوق بگیرند در صورتی که سه خط هم تصحیح نکرده باشند من استدعا می‌کنم که کارپردازی یا مخبر محترم کمیسیون اگر اطلاعی دارند بفرمایند در سال ۳۳ چند صفحه چاپ شده و در ۳۴ که اکنون ماه دهم آن است چند سطر چاپ شده و بعد هم چه برنامه‌ای دارید برای چاپ آن.
نایب‌رئیس- آقای شوشتری مخالفید (شوشتری- بله) بسیار خوب اجازه بدهید فعلاً آقای امید سالار صحبت کنند.
امید سالار- اولاً تصور می‌کنم تهیه و تنظیم یک فرهنگ جامع در زبان فارسی چیزی نیست که تردید بشود (عبدالصاحب صفایی- بنده تردید نکردم فقط خواستم ببینم چاپ شده یانه) خوشبختانه جناب آقای صفایی در این موضوع چیزی نفرمودند که محتاج به جواب باشد و اما سؤالی که فرمودند اگر همکار محترم این زحمت را به خودشان می‌دادند و یک روز تشریف می‌آورند به کارپردازی تمام سوابق در اختیارشان گذاشته می‌شد و چیزی نبود که در مجلس مطرح شود و حالا به عرض‌شان می‌رسانم که در سال ۱۳۳۴ سه جلد از کتاب فرهنگ دهخدا چاپ شده (عبدالصاحب صفایی- چند صفحه چاپ شده بفرمایید) از کلید فرهنگ دهخدا تاکنون ۲۱ جلد چاپ شده که از جمله این ۲۱ جلد چهار جلدش در سال ۳۳ و ۳۴ بوده است پس در مقابل این پولی که گرفته شده است در سال ۳۴ سه جلد چاپ شده است که پشت جلدها تاریخ دارد و الآن هم موجود است ممکن است جناب آقای صفایی تشریف بیاورند و این ۶ جلد را بهشان بفروشیم باده درصد تخفیف (مهندس جفرودی- خیلی هم خوب کار می‌کنند) و این‌کجریان چاپ آن را سؤال فرمودید اجازه بفرمایید که چاپ فرهنگ دهخدا را به عرض‌تان برسانم (عبدالصاحب صفایی- ده‌سال است که جریان دارد) این از سال ۱۳۲۵ شروع شده است (دکتر بینا- بفرماییدکه فیش تهیه می‌کنند تهیه کردن فیش هم کار آسانی نیست) ممکن
است آقا تشریف بیاورند و جریان کار تهیه فیش و چاپ فرهنگ را ملاحظه بفرمایند و این شش جلد را خدمت‌شان می‌دهیم (مهندس جفرودی- لازمی است و باید بشود) (عبدالصاحب صفایی- عزیز من اگر بشود من که حرفی ندارم) (زنگ رئیس)
نایب‌رئیس- مباحثه بین‌الاثنین نفرمایند.
دکتربینا- تهیه کردن فیش کار آسانی نیست یک کار حسابی دارد در این مملکت می‌شود آن را هم نمی‌گذارند.
امید سالار- فقط اجازه می‌خواهم یک توضیحی به عرض‌تان برسانم که این فیش‌ها را چون جناب آقای دهخدا کسالت داشتند ممکن بود خدای‌نخواسته یک ضایعه‌ای از این حیث پیش بیاید کارپردازی اقدام کرد و فیش‌ها را به مجلس شورای ملی نقل کرده است و الآن چهار میلیون فیش در مجلس شورای ملی است (عبدالصاحب صفایی- آقای امید سالار بی‌لطفی می‌فرمایید آقا مگر فیش خریده‌اید من می‌گویم که ۱۴۰ هزار تومان که خرج کرده‌اید چه کرده‌اید؟
امید سالار عرض کردم در ۱۳۳۴ سه جلد چاپ کرده‌ایم و چهار میلیون فیش الآن موجود است در مجلس
مهندس جفرودی- در بودجه مجلس این از همه واجب‌تر است.
عبدالصاحب صفایی- آقای مهندس جفرودی به جان شما یک سطر چاپ نشده است.
امید سالار- عرض کردم سه جلد چاپ شده فرستادم بیاورند ملاحظه بفرمایید.
نایب‌رئیس- آقای مهندس جفرودی صحبت نفرمایید، آقای شوشتری بفرمایید.
شوشتری- ما منا مفرط او مفرط یا از این طرف می‌رویم یا از آن طرف یا حرارت پیدا می‌کنیم به طوری که احساسات‌مان بر منطق غلبه پیدا می‌کند یا به طوری از آن طرف سست می‌شویم که انجام‌وظیفه به کیفیت سپرده شده انجام نمی‌گیرد (صدرزاده- جاهل این طور است نه هر کس الجاهل اما مفرط او مفرط) بنده هم که جناب آقای صدرزاده همیشه ادعای جهل کرده‌ام ادعای علمی نکردم (صدقی- احسنت) و این را هم عرض بکنم ما اگر درکی می‌کنیم ناظر به همان آیه قرآن است که می‌فرماید و ما او تنم من العلم الاقلیلا ما نمی‌توانیم دعوی علم و فضل بکنیم من در دوره ۱۶ به عنوان مخالفت با فرهنگ دهخدا صحبت کردم اما مخالفت من از این راه نبوده که این فرهنگ نباید تمام بشود ما فرهنگ لازم داریم ما به تمام جهات کتاب در مملکت لازم داریم ما کتاب‌هایمان را دیگران برده‌اند ما حالا باید زحمت بکشیم و در هر رشته‌ای از کتب قدیم‌مان و جدیدمان استفاده کنیم و مثل ممالک دیگر در مخزن کتابخانه‌های عمومی‌مان بگذاریم جناب آقای صدرزاده و آقای اسکندری و نمایندگان محترمی که در دوره ۱۶ تشریف داشتند هستند آن وقت من این بحث را کردم غرض از تدوین و تنظیم کتاب بردن و انبار کردن توی مجلس نیست آقای مهندس جفرودی ۱۴۰ هزار تومان پول در بودجه مجلس برای چنین امر مهمی چیز کمی است ولی یک چیزی است ما باید ببینیم دنیای عاقل دنیایی که به علم علاقه دارد نحوه اشاعه علم را چه جور می‌کند اگر خاطر آقایان باشد حتی کسب مقدسه را در سایر مذاهب می‌آورند و مجانی بدست مردم می‌دهند در امریکا فرانسه و انگلستان مللی که دعوی اولویت می‌کنند می‌بینیم خیلی از کتاب‌ها را بزرگان مجانی دردسترس عموم می‌گذارند بنده پنجم این است که انبارهای مجلس چقدر جا دارد کتاب تمام شده سه جلد به ۵۰ تومان این را به پنج تومان دردسترس مردم بگذارید تا مردم بخرند توزیع کنید به تمام کتابخانه‌های شهرستان‌ها بدهید به مدارس بدهید به مدارس شهرستان‌ها هم بدهید به فضلا بدهید به فضلای شهرستان‌ها بدهید (صحیح است) مجانی بدهید اگر این کار را بکنید بنده موافقم اما با حبس کردن کتاب مخالفم فرض کنید شما سی‌صدهزار جلد قرآن کریم را چاپ کردید توی یک انبار گذاشتید یا این نتیجه می‌دهد. کتاب علمی باید به طور رایگان و مجانی در دسترس مردم قرار گیرد اگر این فکر را عمل می‌کنید و کارپردازی محترم شورای ملی یعنی نمایندگان محترم فکری می‌کنند که انبارهای مجلس خالی بشود و این کتاب‌ها ارزان و رایگان در دست فضلا و دانشمندان قرار بگیرد خوب یک عملی است والا عمل بیهوده و عبثی است.
نایب‌رئیس- آقای دکتر جزایری موافقید بفرمایید.
دکتر جزایری- گرچه تذکرات لازم از طرف کارپرداز محترم داده شد به علاوه نظر مجلس شورای ملی هم قطعاً موافق با طبع کتب مفید است (صحیح است) یقیناً هیچ‌کس در این مجلس موافق نیست که پولی گرفته شود و در مقابلش خدمتی انجام نشود و بنده تصور نمی‌کنم که کسی موافق این نظر باشد، همه موافقند که این پول گرفته شود و دقت و مراقبت بشود که به کسی پول بی‌خودی داده نشود به قول آقای صفایی حق‌الپرچین داده نشود این صحیح است، اما انصاف بدهید در مملکتی که برای دادن پول به عده معدودی هر روز تصویب نامه صادر می‌کنند و وقتی محکمه حکم می‌دهد و طرف را محکوم می‌کند باز تصویب‌نامه دیگری صادر می‌شود که لغتی اضافه شود که در استیناف دولت محکوم شود و طرف فاتح شود و جمع این مبلغ هم هشت تا ده میلیون تومان است که حالا نمی‌خواهم صریح عرض کنم، به موقع عرض می‌کنم و می‌آیم سؤال می‌کنم و لازم باشد اعلام جرم می‌کنم تصدیق بفرمایید برای چند میلیون تومان خرج یک کتاب مفیدی که از نظر اشاعه علم در درجه اول، جناب آقای شوشتری در تمام دنیا اول کتاب لغت می‌نویسند برای این‌که مردم به زبان خودشان به تاریخ خودشان، ادبیات خودشان آشنا بشوند تصدیق بفرمایید که روی یک همچون مطلب اساسی نباید بیاناتی در مجلس بشود که در خارج تعبیر بشود که در مجلس برای چاپ و نشر یک کتاب لغتی که لازم بوده است برای مملکت، بنده نمی‌گویم که نواقصی ندارد ممکن است بالاخره نوشتن کتاب لغت یک نواقصی داشته باشد اما می‌فرمایید فقط فیش نوشته شده هر وقت آقایان قلم بدست گرفتند و نشستند بیست سال سی سال برای یک کتاب لغت زحمت کشیدید آن وقت درست است بنده یک مقدمه‌ای از مرحوم فروغی راجع به کتاب ناظم‌الاطباء نفیسی دیدم که نوشته است ایشان سی سال عمرشان را صرف نوشتن کتاب لغت کرد، سی سال عمر، بیست سال عمر آقا این کار آسانی نیست، در مملکتی که کتاب نوشتن، کتاب خواندن، لغت نوشتن واقعاً یک امر شاقّی شده و همه دنبال این قبیل انتشارات کثیف هستند در این مجلس نباید خدای نکرده صحبتی بشود که سوءتعبیر بشود که مثلاً مجلس با طبع کتاب مخالف است، همه موافق هستیم، بنابراین نظر آقایان صحیح است که باید رسیدگی بشود که چه چاپ شده بنده از نظر تشویق و از نظر این‌که نظر آقایان را پشت تریبون عرض کرده باشم که مجلس شورای ملی با نوشتن کتاب مفید، کتاب لغت و هر کتاب علمی موافق است و تشویق می‌کند آمدم این عرایض را کردم (صحیح است)
نایب‌رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم که مذاکرات در ماده چهار کافی باشد- جلیلی
نایب‌رئیس- مخالفی ندارد؟ (اظهاری نشد) بنابراین پیشنهادات قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید که به ماده چهارم بودجه سال ۳۴ مجلس شورای ملی علاوه برکارپردازی و کمیسیون مربوطه شورای عالی فرهنگ علاوه شود. مرآت اسفندیاری
نایب‌رئیس- آقای مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری- جناب آقای صفایی تذکراتی فرمودند که به جا بود و باید مورد نظر باشد بنده خواستم خدمت‌تان یک مطلبی را عرض کنم اگر به خاطر داشته باشید پیشنهاد تنظیم و تدوین لغت‌نامه دهخدا توسط مرحوم پدر بنده انجام شد و یک نسبت پاک و بدون آلایش بود و آرزومندم که این لغت‌نامه در این مملکت تمام بشود و تنها خدمتی است که نه تنها در این کشور ارزش دارد شاید در تمام دنیا موقعی که این لغت‌نامه شروع به تنظیمش شد استقبال کردند فقط یک موضوع را خواستم جسارتاً توضیح بدهم که امیدوارم این لغت‌نامه آقای دهخدا شبیه به شاهنامه فردوسی نشود که آن هدیه‌ای را که بنا بود به او بدهند تبدیل شد به دل‌سردی، برای یک شخصی که تا این اندازه دارد خدمت می‌کند به فرهنگ در آخر کار دل‌سردی و پشیمانی و ندامت حاصل شود، من می‌دانم و اطلاع دارم که با تمام قوا در تنظیم این لغت‌نامه و فیش‌های آن زحمت کشیده می‌شود و امیدوارم همان‌طور که آقایان نیت دارند سعی بشود از این مرد بزرگ تجلیل بشود و زودتر تمام بشود بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- بنابراین رأی می‌گیریم به ماده چهار
شوشتری- آقا فکری بکنید که ارزان در دسترس مردم قرار بگیرد.
امید سالار- کمتر از قیمت تمام‌شده فروخته می‌شود.
نایب‌رئیس- آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنج قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده پنجم- استخدام جدید و انتقال از وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های ملی و مجلس سنا به سازمان اداری مجلس شورای ملی به کلی ممنوع است.
تبصره ۱- یک نفر کارمند روزمزد فعلی کتابخانه مجلس از آغاز سال ۱۳۳۴ با توجه به مقررات استخدامی و مدارک علمی با پایه رسمی اداری استخدام می‌شود.
تبصره ۲- تبصره ۲۰ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۳۴ که کشور شامل کارمندان و خدمت‌گزاران مجلس نبوده و ماده واحده مصوب ۱۸ فروردین ۱۳۲۸ کماکان متبع و مجری خواهد بود و به هیئت‌رئیسه مجلس شورای ملی اختیار داده می‌شود در صورت لزوم کارمندان و خدمت‌گزارانی که مدت خدمت‌شان ۳۰ سال تمام به بالا است از تاریخ تصویب بودجه بمدت شش ماه بر طبق مقررات قانون استخدام کارمندان مجلس شورای ملی بازنشسته نماید.
تبصره ۳- به هیئت‌رئیسه مجلس اختیار داده می‌شود که در کلیه آیین‌نامه‌های استخدامی و اداری و صندوق تعاون و طبقه‌بندی کارکنان مجلس شورای ملی تجدیدنظر به عمل آورد.
تبصره ۴- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود که آقای سیدمحمد طباطبایی کارمند بازنشسته مجلس را از آغاز سال
۱۳۳۴ به خدمت دعوت نماید.
نایب‌رئیس- آقای دکتر بینا
دکتر بینا- آقایان استدعا می‌کنم به این قسمت توجه بفرمایید ماده پنجم می‌گوید:
استخدام جدید و انتقال از وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های ملی و مجلس سنا به سازمان اداری مجلس شورای ملی ممنوع است و بلافاصله تبصره یک می‌گوید یک نفر کارمند روزمزد فعلی کتابخانه مجلس از آغاز ۳۴ استخدام می‌شود یا ماده ۵ را نگذارید یا بلافاصله نگویید که یک نفر استخدام می‌شود این یک قسمت و در تبصره دیگر می‌گوید به هیئت محترم رئیسه اختیار داده می‌شود اضافه‌کار کارمندان و اشخاص فنی و آیین‌نامه‌های مربوطه به صندوق تعاون را تجدیدنظر نمایند، در بودجه سال ۳۳ بنده تقاضا کردم که به خدمت‌گزاران جزء مجلس مثل سایر کارمندان اضافه کار بدهند در مجلس تصویب شد در هیئت محترم رئیسه هم تصویب شد و تاکنون نسبت به اضافه‌کار خدمت‌گزاران جزء هیچ‌گونه اقدامی نشده و امروز هم در همین بودجه می‌گوید اعتبار اضافه‌کاری و پاداش رؤسا و کارمندان ادارات مجلس و تندنویسان، بدون این‌که از خدمت‌گزاران اسمی برده باشد، خواهش می‌کنم که آقایان رؤسای مجلس نسبت به کارمندان جزء و خدمت‌گزاران جزء هم توجهی بفرمایند و این قسمت را اصلاح بکنند.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر کمیسیون محاسبات (سالار بهزادی)- ایرادی که نماینده محترم نسبت به استخدام یک نفر گرفتند باید به عرض‌شان برسانم که این یک نفر استخدام جدید نیست در بودجه سال گذشته منظور شده و مستخدم هم بوده است سال گذشته بنا بود رسمی بشود چون حقوقش کسر می‌شد خودش قبول نکرد مجدداً امسال قبول کرده است که استخدامش رسمی بشود و الآن هم مبلغی از حقوق ماهیانه او کسر می‌شود.
دکتر بینا- فرمش غلط نوشته شده پس بنویسید این استخدام شده و نگذارید که استخدام ممنوع است و بلافاصله استخدام این فرد را پشت سرش می‌گذارید.
مخبر کمیسیون محاسبات- و اما در مورد مستخدمین جزء که فرمودند بنده هم با نظر آقای دکتر بینا موافقم.
دکتر بینا- بنده اتخاذ سند می‌کنم.
درخشش- این آقا سیدمحمد طباطبایی کیست که باید برگردد؟ راجع به تبصره چهار هم توضیح بفرمایید.
نایب‌رئیس- پیشنهاد سکوت رسیده است که قرائت می‌شود اینجانب پیشنهاد سکوت لایحه را دارم. بزرگ‌ابراهیمی
نایب‌رئیس- آقای بزرگ‌ابراهیمی
بزرگ ابراهیمی- بنده این پیشنهاد را تقدیم کردم برای این‌که یک مطلبی را می‌خواهم به عرض مجلس برسانم. ما برای استخدام جدید راجع به کارمندانی که در مجلس واقعاً زحمت می‌کشند همه جور سختگیری می‌کنیم و کارپردازی مجلس هم واقعاً لایحه را خوب تنظیم کرده است و آورده است غافل از این‌که دولت شاهنشاهی اداره تبلیغاتش هر روز استخدام جدید می‌کنند برای آقای صبحی که هفته‌ای دو روز نقل می‌گوید هزار تومان حقوق درست می‌کنند (ارباب- صبحی مرد فاضلی است، این مرد ارزش دارد مرد فاضلی است نصایحش هم مفید است) هزار تومان حقوق یک پرفسور است اجازه بفرمایید بنده عرایضم را بکنم بعد شما جواب بدهید، آقایان می‌آیند عده‌ای را از خدمت برکنار می‌کنند در اختیار وزارت کار می‌گذارند و در جای دیگر مردم را از توی خیابان می‌آورند استخدام می‌کنند آن وقت برای یک کارمند بیچاره مجلس هی مته را می‌گذارند به خشخاش بناعلی‌هذا می‌خواستم این عرض را کرده باشم که بی‌جهت سختگیری نکنیم و پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- آقای شوشتری مخالف هستید؟
شوشتری- بنده موافقم.
نایب‌رئیس- آقای دکتر افشار مخالفید بفرمایید (شمس قنات‌آبادی- بنده اول بودم) ایشان قبل از شما بودند.
دکتر افشار- بنده با اصل این ماده مخالفم و اصولاً شأن مجلس نمی‌بینیم که به وسیله چنین ماده‌ای بخواهد از استخدام جدید یا از انتقال خودش را منع بکند و بعد اگر مصلحت این است که انتقالی صورت بگیرد یا استخدام جدیدی نشود نباید این کار را بکنند احتیاجی به وضع ماده نیست تا این‌که آقایان هنوز ماده تمام نشده فوراً استثناءاش را هم پایش می‌نویسد بنده اصولاً این ماده را لازم نمی‌دانم. و اگر واقعاً مجلس احتیاج ندارد باز هم تکرار می‌کنم که احتیاجی به وضع ماده نیست و اگر مصلحت این است و اگر مجلس خودش این کار را می‌کند دیگر نمی‌تواند از دستگاه‌های اجرایی توقع اجرای اصول را داشته باشد بنابراین بنده پیشنهاد می‌کنم که اصولاً این ماده حذف شود.
نایب‌رئیس- آقای خرازی (دکتر مشیرفاطمی- قربان بنده هم پیشنهاد دادم و هم اول اجازه خواستم تبعیض می‌شود) تبعیض نمی‌شود بفرمایید. آقای خرازی
خرازی- عرض کنم به طوری که آقایان محترم استحضار دارند همیشه مذاکرات آقایان نمایندگان محترم به دولت این است که استخدام جدید نکند و این مستخدمین که در دستگاه دولت هستند زیادی هستند هیئت‌رئیسه مجلس در دوم اردیبهشت ماه امسال تصمیم گرفت که اساساً استخدام جدید در مجلس نشود همه اهل این مملکت هستیم (صارمی- خیلی هم خوبست) و همه می‌دانید که یک عده‌ای فشار می‌آورند به مجلس و هیئت‌رئیسه که چه از ادارات و بنگاه‌های دولتی منتقل شوند به مجلس و چه اشخاصی که در خارج هستند و و بیکار هستند بیایند و عضو مجلس شوند در هیئت‌رئیسه بنابر پیشنهاد کارپردازی تصویب شد که یک ماده‌ای در قانون بودجه گذاشته شود که تمام افراد مملکت بدانند که این منع قانونی دارد، از این‌که مجلس استخدام جدید بکند این است که بنده می‌خواستم تمنّا بکنم آقایان با این پیشنهاد کارپردازی و کمیسیون محاسبات مجلس شورای ملی موافقت بکنند که هیئت‌رئیسه هم در محظور و مضیقه نباشد (صحیح است)
نایب‌رئیس- آقای قنات‌آبادی موافق هستید؟
قنات‌آبادی- بنده موافق هستم.
نایب‌رئیس- بسیار خوب بعد از مخالف بفرمایید آقای صارمی مخالفید بفرمایید.
صارمی- بنده با یک قسمت مخالفم و عرض می‌کنم که بنده با اصل ماده موافق هستم برای این‌که منع قانونی وجود داشته باشد با این‌که افرادی اضافه بر کادر فعلی استخدام نشوند بسیار مفید هم خواهد بود چون موضوع انتقال است و ممکن است افرادی بگویند که از لحاظ بودجه تفاوتی پیدا نمی‌کند و ما در وزارتخانه دیگر حقوق می‌گیریم اینجا هم همان حقوق را می‌گیریم در بودجه تحمیلی نخواهد بود بنابراین پیش‌بینی بسیار ضروری است چون به طور قانونی تصریح می‌شود ولی بنده یک عرضی دارم و آن این است که دور از شأن قوه مقننه است که در مورد خاصی و در مورد شخص معینی قانون بگذارند (قنات‌آبادی- بودجه مجلس همیشه این‌طور تنظیم شده) هر وقت می‌شده برخلاف اصل بوده و باید اصل را رعایت کرد (قنات‌آبادی- هر کاری که مجلس کرد همان اصل است) من اینجا می‌بینم در تبصره ۴ که کسی را که نمی‌شناسم و بازنشسته است می‌خواهند به خدمت دعوت کنند چه ضرورتی ایجاب می‌کند به این‌که یک قانون خاصی برای فرد مخصوصی وضع بکنیم که چون بازنشسته است بیاید در خدمت مجلس شورای ملی اگر تخصص فنی دارد و از لحاظ اطلاعات فنی می‌خواهند از او استفاده کنند این ممکن است به صورت دیگری باشد به عنوان متخصص فنی بیاید فوق‌العاده هم به او بدهند مشغول کار شود و قانون خاصی برای یک فرد وضع نکرده باشند و اگر چنانچه از اشخاص عادی هم باشد باز بخواهند کمک بکنند طرق مختلفه وجود دارد بیاید در مواقع فوق‌العاده کار بکند فوق‌العاده و اضافه‌کار به او بدهند و از این جهت منع قانونی ندارد و شئون مجلس هم حفظ شده است که برای یک فرد خاصی در قانون بودجه یک ماده خاصی قائل نشویم که فلان‌کس بیاید و حمل بر این شود که مجلس نظر به خصوصی نسبت به یک فرد و یا نظر عطوفت و مهربانی نسبت به یک فرد داشته و از قواعد کلی، استثنائی برای فرد خاصی قائل شده باشیم به این مناسبت بنده با تبصره چهار مخالف هستم (دکتر بینا- تبصره ۲ هم همین‌طور)
حالا تبصره ۲ می‌گوید فردش هست، در استخدام هم هست سال گذشته مستخدم بوده و حالا تحصیل مجوز می‌شود برای این‌که او را رسمی‌کنند به این مناسبت با تبصره چهار بدون این‌که بدانم که هست و چه هست چون مخالف اصول است بنده مخالفم و در موقع رأی هم پیشنهاد تجزیه خواهم کرد.
نایب‌رئیس- آقای قنات‌آبادی
قنات‌آبادی- به عنوان مخالف درباره ماده ۵ یک بحثی شد که اصل موضوع حل شده است و آن این است که خیلی از قواعد کلی هست که یک استثناء هم به آن می‌خورد و این یک اصل و قاعده علمی است که ما من عام‌الافقد خص خیلی اصول است که استثناء به آن می‌خورد و ضرورت ایجاب می‌کرده ضرورت کلی این بود که اصلاً مجلس را از هجوم بیکارها و آنهایی که کار می‌خواهند مصون بدارد لذا مجبور بودیم که این ماده را بنویسم و این استثناءها آن است که مجلس به بعضی احتیاج دارد به بعضی احتیاج ندارد آقای صارمی در این تبصره ۱ کسی که کار می‌کند وضعش را می‌خواهند تغییر بدهند و روشن بکنند و این که شما فرمودید شان مجلس نیست که این کار را بکند اولاً من بشما بگویم که هر کاری مجلس بکند این دیگر می‌شود شأن مجلس، توجه فرمودید یعنی هر تصمیمی که مجلس گرفت این می‌شود دیگر شأن مجلس، در همه دنیا اصلاً اصل این است، توجه فرمودید، بنابراین اساساً یک مطلب دیگر هم هست و آن این است که اکثر کارمندان مجلس فرد فرد طبق قانون معین و مشخص استخدام شده‌اند.
نایب‌رئیس- چون دیگر کسی اجازه نخواسته است پیشنهادات قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نامیم که تبصره زیر به ماده پنجم افزوده شود: اداره کل قوانین و آمار مکلف است فهرست قوانین مصوبه ادوار هجده‌گانه را در اسرع‌اوقات تهیه و در دسترس مراجعین قرار دهند. صدرزاده
نایب‌رئیس- آقای صدرزاده
صدرزاده- به طوری که آقایان محترم استحضار دارند از بدو مشروطیت تاکنون هجده دوره قانونگذاری به وجود
آمده و در این ادوار قوانین متعددی از تصویب شورای ملی گذشته است و هم برای آقایان نمایندگان و هم برای اشخاصی که با قوانین سر و کار دارند و ادارات و مؤسسات دولتی مراجعه به این قوانین بسیار لازم است و چون عده‌این قوانین اکنون بسیار شده است لازم بوده است یک آثاری از کلیه قوانین که تا این دوره تصویب شده است در اختیار مراجعه‌کنندگان باشد مخصوصاً محاکم دادگستری و سایر محاکم، موقعی که بودجه سال ۳۳ مجلس مطرح بود از طرف همکار محترم آقای مکرم پیشنهادی در این بابت شد که اداره قوانین آماری تهیه بکند و طبع بکند و در اختیار مراجعه‌کنندگان بگذارد البته هیئت محترم رئیسه هم وسایل این کار را تا حدّی برای اداره قوانین فراهم کردند ولی به پایان نرسید این است که پیشنهاد کردم که اداره قوانین را مکلّف کنند به موجب این تبصره که این آمار را تهیه کنند و در اختیار مراجعه‌کنندگان بگذارند و ضمناً تقاضا کردم که در تبصره چهار این اداره قوانین به نام اداره کل قوانین و آمار بشود تا این که این وظیفه هم که به عهده او واگذار می‌شود با عنوانی که در بودجه مجلس به تصویب می‌رسد توافق داشته باشد این بود پیشنهاد بنده
نایب‌رئیس- آقای دکتر شاهکار مخالفید؟
دکتر شاهکار- موافقم
امید سالار- کارپردازی هم موافق است با این پیشنهاد
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر کمیسیون محاسبات (سالار بهزادی)- قوانین شانزده دوره قانونگذاری چاپ شده و در دسترس هست (صدرزاده- فهرست قوانین را پیشنهادکردم) با تهیه فهرست بنده موافقم
نایب‌رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای صدرزاده آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد) پیشنهاد می‌نماید ماده پنج به طریق ذیل اصلاح شود: ماده ۵- استخدام کارمند جدید و انتقال از وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های ملی برای سازمان اداری مجلس شورای ملی در سال ۱۳۳۵ ممنوع باشد. دکتر مشیر فاطمی
نایب‌رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی
دکتر مشیرفاطمی- عرض کنم بنده از این جهت با این ماده مخالفم که اولاً تاریخ معین نکرده الی الابد برای مجلس شورای ملی گفته که استخدام جدید ممنوع است (دکتر افشار- بعد می‌آیند درست می‌کنند) و یکی دیگر این‌که مجلس سنا را قید کرده است به عقیده بنده خوب نیست مجلس سنا قید بشود چون این دو مجلس یک قوه هستند و ممکن است آنها هم فردا چنین چیزها را در بودجه خودشان بگذارند و چون مجلس سنا و شورا یک قوه هستند ضرورتی ندارد و به علاوه اگر بخواهند یک پیش‌خدمتی استخدام بکنند به این ترتیب درست نیست و بنده عقیده‌ام این است که برای سال ۱۳۳۵ این ممنوعیت باشد و سنا هم نباید قید بشود چون سنا و مجلس شورای ملی یک قوه هستند و به عقیده بنده صحیح نیست و یک اشتباهی شده است در مورد رتبه آقای قهرمانی هم نوشته‌اند که طبق موافقت وزارت دارایی، امر بفرمایید اصلاح بفرمایند چون این امر مربوط به وزارت دارایی نیست و مربوط به وزارت دادگستری است و این‌که نوشته شده شش ماه اول سال مورد ندارد وقتی شش ماه اول سال هست طبعاً شش ماه دوم هم جزئش است و این دیگر مورد ندارد.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر کمیسیون محاسبات- در حال حاضر کادر استخدامی مجلس از هر جهت تکمیل است و به نظر هیئت محترم رئیسه و کمیسیون محاسبات جایی دیگر برای استخدام جدید نبود از این جهت این ماده گذاشته شده است و هر موقع که احتیاج باشد ممکن است قانونی گذارند و با وضع استخدامی که فعلاً در مملکت در تمام دستگاه‌ها هست این ماده مفید است که در بودجه باشد و بسته به نظر مجلس است و اما در مورد آن آقایی که فرمودید این اشتباه در چاپ شده و همان‌طور که فرمودید وزارت دارایی نیست وزارت دادگستری است و برای تمام سال هم هست.
نایب‌رئیس- آقای شوشتری مخالفید؟
شوشتری- بنده عرضی ندارم.
نایب‌رئیس- آقای صارمی.
صارمی- بنده عرضی ندارم.
نایب‌رئیس- آقایان توجه کنید یک‌بار دیگر پیشنهاد آقای مشیرفاطمی قرائت می‌شود (به شرح سابق مجدداً قرائت شد) آقایانی که با این پیشنهاد موافق هستند قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد.
۵- معرفی آقای فروهر به وزارت صنایع و معادن به وسیله آقای نخست‌وزیر
نایب‌رئیس- آقای نخست‌وزیر اظهاری دارید بفرمایید.
نخست‌وزیر- بنده افتخار دارم جناب آقای غلامحسین فروهر را به سمت وزیر صنایع و معادن به مجلس محترم شورای ملی معرفی کنم (نمایندگان- مبارک است مبارک است) با بصیرت و هوش و تجربیات زیادی که ایشان در کلیه شئون دارند در این رشته از فضائل و معلومات و شرکت ایشان در هیئت‌دولت استفاده کامل خواهد شد (ان‌شاءالله) ایشان نه تنها فروهر هستند بلکه جوهر صمیمیت و صداقت هم هستند (صحیح است)
۶- بقیه مذاکره در لایحه بودجه سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی
نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم برای آقای نعمت‌الله کدخدایی تلفن‌چی فعلی مجلس آخرین پایه و حقوق ثابت سال ۱۳۳۴ ایشان را مأخذ پایه کارمندی قرار داده و از اول سال ۱۳۳۴ بر طبق قانون استخدام کارمندان مجلس پایه ایشان تشخیص و اعطا شود- قنات‌آبادی
نایب‌رئیس- به نظر من اینها پیشنهاد خرج است و تک‌تک صلاح نیست حالا نمی‌دانم آقای قنات‌آبادی چه نظری دارند.
جلیلی- اگر برای همه باشد بد نیست.
نایب‌رئیس- اگر تک‌تک بگوییم کی بالا برود کی پایین بیاید این صحیح نیست هیئت‌رئیسه کارپردازی هست اقدام می‌کنند دیگر لزومی به پیشنهاد نیست.
شمس قنات‌آبادی- این پیشنهاد را من فکر می‌کنم پیشنهاد خرج نیست که اشکال قانونی داشته باشید یک فردی با همه حقوق و مزایا که می‌گیرد پیشنهاد شده طبق قانون استخدام با او عمل شود (شوشتری- تطبیق با قانون کنید) منتهی ممکن است آقایان بگویند چرا برای یک تلفن‌چی این پیشنهاد شده و اینها شش نفر هستند و برای هر شش نفر بشود همه‌شان استحقاق دارند من مانعی نمی‌بینم نه چیزی به بودجه اضافه می‌شود. نه رتبه‌ای اضافه داده می‌شود اینها مشمول قانون استخدام مجلس شورای می‌شوند من استدعا می‌کنم اگر آقایان می‌خواهند اصلاح بکنند و هر شش نفر را مشمول کنند مانعی ندارد.
دکتر بینا- همه کارمندان و تلفنچی‌ها و خدمت‌گزاران باشند ما حرفی نداریم.
نایب‌رئیس- آقای مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری- من با اصل پیشنهاد جناب آقای شمس قنات‌آبادی موافقم ولی به این ترتیب که پیشنهاد شده مخالفم که در مورد یک فرد بشود اگر واقعاً باید یک کمکی بشود در مورد سایرین هم باید بشود چون می‌فرمایید که هزینه‌ای تحمیل نمی‌شود باید کلی باشد و در مورد سایر تلفنچی‌ها هم بشود.
نایب‌رئیس- پس پیشنهاد را باید کارپردازی اصلاح کند.
مخبر کمیسیون محاسبات- شأن مجلس نیست که یک قوانین اختصاصی را برای یک افرادی وضع کند و به خصوص این قبیل پیشنهادات هم به طوری که بنده استحضار دارم و به بنده مراجعه می‌کردند زیاد است اگر آقایان اجازه بفرمایند این قبیل پیشنهادات برود به هیئت‌رئیسه و در آنجا رسیدگی بشود ولی اگر آقایان موافق با تصویبش در مجلس هستند بنده معتقدم که باید کلی باشد (صحیح است) و صورت ظاهر قانون هم رعایت شده و بهتر است.
نایب‌رئیس- اگر آقایان موافقت بکنند چون با این وضع مشکل است که بودجه بگذرد ما این پیشنهاد را می‌فرستیم برای هیئت کارپردازی برای کلیه مستخدمین (صحیح است) پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۱ از ماده ۵ بودجه سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی نام محمد صادق عضدانلو اضافه شود. بهادری
نایب‌رئیس- آقای بهادری
بهادری- چون مقام ریاست هم نظری فرمودند بنظر بنده آقایان موافقت بفرمایند که نسبت به عموم کارمندان همین رویه اتخاذ شود آقایانی که محروم شده‌اند یک فکر اساسی برای آنها بکنند اصولاً تبعیض به نظر بنده شأن مجلس شورای ملی نیست بعضی از این کارمندان که در اینجا خدمت می‌کنند چون وسایل ندارند اینها محروم می‌شوند و بنده دیدم که این فرد حقوقش ضایع شده این پیشنهاد را تقدیم کردم این است که از آقایان تقاضا می‌کنم که موافقت بفرمایید این پیشنهاد تصویب شود و از موقع هم استفاده می‌کنم از آقایان رئیس و اعضای دبیرخانه از طرف اعضای کمیسیون عرایض تشکر می‌کنم.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر- این پیشنهاد ی که جناب آقای بهادری فرمودند اتفاقاً پیشنهاد واردی است برای این‌که این آدم مدت هفت سال است که جزو بخش لوایح است و در حقیقت جزو کارمندان بوده و ابلاغ کمک پخش لوایح را داشته است به نظر بنده مانعی برای قبول پیشنهاد آقای بهادری وجود ندارد.
نایب‌رئیس- آقای امید سالار
امید سالار- بنده از وقت استفاده می‌کنم و به نام کارپردازی مجلس شورای ملی از همه هم‌قطارها و همکارهایی که در کارهای اداری و فنی و مالی به من کمک کرده‌اند تشکر می‌کنم البته همه از پیش‌خدمت و دربان و کارمند و رؤسا همه زحمت کشیده‌اند (صحیح است) و کارپردازی مجلس این خدمات را در نظر دارد و به تصدیق همه آقایان الآن رتبه ۹ ماه هزار و کسری حقوق می‌گیرد در حالی که در تمام وزارتخانه‌ها رتبه ۹- ۶۲۳ تومان می‌گیرد و همین‌طور نسبت به پیش‌خدمت و سایر کارمندان هم مساعدت شده است از آقایان همکاران محترم تقاضا
می‌کنم نسبت به شخص پیشنهاد ندهند به طور کلی نسبت به این‌که نسبت به طبقات مختلف کمک بشود از طرف خودم و همکارهای عزیزم قول می‌دهم که ما تا جایی که قانون اجازه می‌دهد کمک بکنیم ولی از آقایان استدعا می‌کنم نسبت به افراد پیشنهادی ندهند که در بودجه از افراد اسم نبریم بنده هم با این نظر موافقم ولی این که اسم این افراد در بودجه مجلس شورای ملی گذاشته بشود بنده موافق نیستم چون این را دور از شأن مجلس می‌دانم.
نایب‌رئیس- این پیشنهاد را هم موافقت بفرمایید برود به هیئت‌رئیسه (صحیح است) پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نمایم در متن بودجه پس از جمله اعتبار اضافه‌کاری و پاداش رؤسا و کارمندان مجلس و تندنویسان جمله و خدمت‌گزاران جزء اضافه شود. دکتر بینا
نایب‌رئیس- آقای دکتر بینا
دکتر بینا- بنده از هیئت‌رئیسه و آقای مخبر کمیسیون و هیئت کارپردازی مجلس شورای ملی تشکر می‌کنم که پارسال نسبت به خدمت‌گزاران جزء لطف فرمودند و پیشنهاد بنده را قبول فرمودند امروز هم از آقای مخبر کمیسیون تقاضا دارم قبول بفرمایند که موضوع پیشنهاد بنده در بودجه تأمین بشود بنده در متن بودجه گذاشتم که کلمه خدمت‌گزاران جزء هم بعد از اضافه‌کاری‌ها اضافه بشود آقایانی که می‌خواهند لطفی داشته باشند در حق خدمت‌گزاران جزء به این پیشنهاد رأی بدهند.
نایب‌رئیس- باید رأی بگیریم.
خرازی- اجازه می‌فرمایید؟ بنده یک تذکّری دارم در صورت ضمیمه فوق‌العاده فنی آقایان تندنویس‌ها تصریح نشده و اشتباه شده در بودجه ۱۳۳۳ هم بوده است اینجا از قلم افتاده است بنده تقاضا می‌کنم که این فوق‌العاده فنی تندنویسان اضافه بشود چون‌که از قلم افتاده و اشتباه شده است.
نایب‌رئیس- اصلاح می‌شود. رأی می‌گیریم به این پیشنهاد یعنی با اضافه شدن این قسمتی که فرمودند یعنی اضافه‌کاری مستخدمین جزء و فوق‌العاده فنی تندنویسان، آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۴- به شرح زیر اصلاح شود: پیشنهاد می‌کنم آقای سیدمحمد طباطبایی کما کان در حال بازنشستگی باقی بمانند. درخشش
نایب‌رئیس- آقای درخشش
درخشش- همان‌طوری که آقای کارپرداز محترم فرمودند به طور کلی اسم بردن برای یک شخص به هیچ‌وجه خوب نیست و از شأن مجلس خارج است و به علاوه افرادی که ما لازم داریم اینها ممکن است رئیس کارخانه برق باشند که وقتی این اشخاص از بین بروند یا بازنشسته بشوند کارخانه برق می‌خوابد باید توضیح داده شود که کدام یک از دستگاه‌های مجلس احتیاج به یک نفر بازنشسته دارد اگر می‌خواهند بازنشستگان را برگردانند همه را برگردانند دلیل ندارد که یکی را برگردانند این برای مجلس و همه اهالی مملکت معلوم است که نظر خصوصی است وقتی نظر خصوصی را خودمان اعمال بکنیم این را دیگر خود مجلس کرده است و خوب نیست که مجلس نظر خصوصی اعمال بکند (صحیح است- احسنت)
نایب‌رئیس- آقای شوشتری
شوشتری- باز ناچار شدم عرض کنم که از محور اصلی داریم خارج می‌شویم اولاً بازنشسته را پیشنهاد بکنید به بازنشستگی باقی بماند این تحصیل حاصل است ولی عکس‌العمل این حرف‌ها روی افراد بی‌سبب و بی‌جهت کدورت فراهم می‌کند و شاید منعکس بشود به بدی من موافق با بیانات مخبر و آقای امید سالار هستم که نظر کلی را بگیرد و اسم اشخاص برده نشود چه از این طرف و چه از آن طرف نه نفی کنیم نه اثبات کنیم هیئت رئیسه مجلس شورای ملی و کارپردازی مجلس شورای ملی که مورد اعتمادند از نظر قوانین موجود اگر نظر دارند یک جزئی را اصلاح کنند منطبق با قانون می‌کند و بردن اسم اشخاص این همان بحثی است که آقای درخشش کردند که خصوصیت می‌آید نفیش هم خصوصیت است ما غرضی با کسی نداریم و با احدی نه خصوصیت به خرج می‌دهیم نه دشمنی به خرج می‌دهیم به طور کلی اختیار در هیئت‌رئیسه و کارپردازی مجلس محفوظ باشد هر نظری دارند ما آن نظر را محترم می‌شمریم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد تجزیه شده که یک‌یک به این تبصره‌ها رأی بگیریم. آقای مخبر
مخبر- بنده همان‌طور که عرض کردم شأن مخصوص نیست که برای شخص معین قانون وضع کند و همان‌طور که مقام ریاست فرمودند این قبیل چیزها به هیئت‌رئیسه محول می‌شود و خوب نیست که خود ما روی شخص معین قانون وضع بکنیم.
نایب‌رئیس- بنده یک تذکری می‌دهم آقایان توجه بفرمایند پیشنهاد تجزیه شده که به تبصره‌ها یک‌یک رأی گرفته شود البته قانون استخدام تکلیف دعوت به خدمت را تعیین کرده است که تا یک سال معین می‌شود به خدمت دعوت کرد و از یک سال معینی قابل به دعوت نیست بنابراین تکلیفش معلوم است پیشنهاد دیگری نیست حالا ماده را می‌خوانند و رأی می‌گیریم و بعد به یک یک تبصره‌ها رأی می‌گیریم (ماده به شرح زیر قرائت شد)
ماده پنجم- استخدام جدید و انتقال از وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های ملی و مجلس سنا به سازمان اداری مجلس شورای ملی به کلی ممنوع است.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این ماده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد توجه بفرمایید اعلام رأی می‌شود آقایان بیرون تشریف می‌برند شامل جریمه می‌شوند آن وقت می‌فرمایند خبر نداشتیم تبصره یک قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۱- یک نفر کارمند روزمزد فعلی کتابخانه مجلس از آغاز سال ۱۳۳۴ با توجه به مقررات استخدامی و مدارک علمی با پایه رسمی اداری استخدام می‌شود.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این تبصره موافقند قیام کنند (چند نفری برخاستند) رد شد تبصره ۲ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۲- تبصره ۲۰ ماده واحد ه قانون بودجه سال ۱۳۳۴ کل کشور شامل کارمندان و خدمت‌گزاران مجلس نبوده و ماده واحده مصوب ۱۸ فروردین ۱۳۲۸ کماکان متبع و مجری خواهد بود و به هیئت‌رئیسه مجلس شورای ملی اختیار داده می‌شود در صورت لزوم کارمندان و خدمت‌گزارانی که مدت خدمت‌شان سی سال به بالا است از تاریخ تصویب بودجه به مدت شش ماه بر طبق مقررات قانون استخدام کارمندان مجلس شورای ملی بازنشسته نماید.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این تبصره موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد تبصره ۳ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۳- به هیئت‌رئیسه مجلس اختیار داده می‌شود که در کلیه آیین‌نامه‌های استخدامی و اداری و صندوق تعاون و طبقه‌بندی کارکنان مجلس شورای ملی تجدیدنظر به عمل آورد.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این تبصره موافقند قیام کنند (عدّه کمتری برخاستند) تصویب نشد. تبصره ۳ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۳- به هیئت‌رئیسه مجلس اختیار داده می‌شود که در کلیه آیین‌نامه‌های استخدامی و اداری و صندوق تعاون و طبقه‌بندی کارکنان مجلس شورای ملی تجدیدنظر به عمل آورد.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این تبصره موافقند قیام کنند (عدّه کمتری برخاستند) تصویب نشد. تبصره ۴ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۴- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود که آقای سیدمحمد طباطبایی کارمند بازنشسته مجلس را از آغاز سال ۱۳۳۴ مجدداً به خدمت دعوت نماید.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این تبصره موافقند قیام کنند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد. حالا رأی می‌گیریم به ماده و تبصره‌ای که تصویب شد و پیشنهادهایی که تصویب شد آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ششم قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده ششم- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود مبلغ بیست میلیون ریال درآمد پیش‌بینی شده چاپخانه مجلس و باغ بهارستان و مبلغ سه میلیون و هفتصد هزار ریال درآمد پیش‌بینی شده اداره روزنامه رسمی کشور را در سال ۳۴ وصول و به خزانه‌داری کل ایصال داده و همچنین از کتب لغت‌نامه دهخدا آنچه به فروش می‌رسد وجه آن را کماکان عاید خزانه کشور نماید.
نایب‌رئیس- آقای شوشتری
شوشتری- هیچ نماینده‌ای این تصور درش نمی‌رود که اعتقاد داشته باشد که اعتبار مجلس یا هر جایی به خزانه‌داری کل نرود البته باید برود امّا مخالفت من روی دو موضوع است یکی این‌که هیئت محترم رئیسه مطلع‌اند و آقایان هم مستحضرند که باید برای پارلمان برای مجلس شورای ملی یک ساختمان جدیدی که طرحش تعیین شده بودجه‌اش تعیین شده ساخته شود. البته این ساختمان از نظر احتیاج نسبت به تجدیدنظری که راجع به تعداد نمایندگان در نظر است خیلی لازم است چه مانعی دارد ما فکر می‌کنیم که این پول به طور امانت در خزانه محفوظ بماند که به خرج خود مجلس به مصرف خرج خود مجلس برسد و اما اصل موضوع این است اینجا با آقای امید سالار صحبت کردم فرمودند آنچه از فرهنگ دهخدا چاپ شده ۲۱۰ تومان است (امید سالار- ۲۰۹ تومان است) بنده در یک تومانش حرف ندارم همان‌طور که عرض کردم این ۲۱۰ تومان برای یک عده‌ای پرداختنش مشکل است شما می‌دانید اشخاصی که توی این مملکت درس می‌خوانند اهل فضل و کمال هستند اغلب تهی‌دست‌اند برای این‌که اگر ثروت داشتند پی علم نمی‌رفتند نه حالا در سابق هم همین‌طور بوده است دانشمندان فضلا و علما همیشه تهی‌دست بوده‌اند زیرا استغنای فضل و دانش آنها را مستغنی از مادیات کرده است ما باید نسبت به آنها احترام قائل بشویم سر تعظیم نسبت به آنها فرود بیاوریم یکی از احترام‌ها این است که این ۲۱۰ تومان را برداریم سعی کنیم که در تمام شهرستان‌ها در تمام استان‌های کشور در تمام کتابخانه‌ها و قرائت‌خانه‌ها این را به یک ثمن‌بخش یعنی ۲۰ تومان این دوره را زیر اختیار آنها که توانایی ندارند بگذاریم که از فضل دهخدا و شرکای او که این زحمت را تقبل کرده‌اند مستفیض بشوند مخالفت من از این جهت است که این کلمه فروش این قابل عمل نیست این را بیایید بگذارید در دست فضلا عرض دیگری ندارم.
نایب‌رئیس- آقای امید سالار
امید سالار- اولاً در قسمت این‌که جناب آقای شوشتری فرمودند که این
مبالغ برای ساختمان مجلس اختصاص داده شود باید عرض کنم که در همین بودجه مبلغ کافی برای این منظور تخصیص داده شده است و این مخالف این است که عواید باید به خزانه دولت برود و مخارج از خزانه دولت گرفته شود و مجلس شورای ملی هم نباید کاری برخلاف اصول بکند البته تصدیق به این‌که احتیاج دارد برای ساختمان هم در همین بودجه مبلغ کافی پیش‌بینی شده است اما در موضوع فرهنگ دهخدا قیمتی که الآن می‌فروشیم تقریباً در حدود نصف مبلغی است که برای مجلس شورای ملی تمام می‌شود بلکه از نصف هم باز کمتر است و با وجود این از طرف مقام ریاست به کتابخانه‌ها و اشخاص دانشمند به طور هدیه تقدیم شده است و اشخاصی که لازم بداند هیئت‌رئیسه و مقام ریاست به طور هدیه به آنها داده می‌شود ممکن است جناب آقای شوشتری هم اگر کتابخانه‌ای را در نظر داشته باشند که مورد استفاده عموم باشد بفرمایند (دکتر عدل- به دانشگاه تبریز هم بفرستید) به طور هدیه به دانشگاه و سایر جاها هم داده می‌شود (شوشتری- ارزانش کنید انبارهای مجلس را خالی کنید علم باید توزیع شود) اگر مجلس شورای ملی تشخیص بدهد که باید از این قیمت هم ارزان‌تر در دسترس مردم گذاشته شود ما حرفی نداریم.
نائب رئیس- چون پیشنهادی نرسیده کسی اجازه نخواسته است رأی می‌گیریم (دکتر پیرنیا- بنده پیشنهادی تقدیم کردم)
پیشنهاد آقای دکتر پیرنیا قرائت می‌شود.
(پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر در ماده ۶ اضافه شود.)
تبصره- کارپردازی مجلس شورای ملی مکلف است موضوع پرداخت مدد معاش اولاد به کارگران چاپخانه مجلس را مورد توجه قرار داده و طرح مقتضی به مجلس شورای ملی پیشنهاد کند. دکتر پیرنیا
نایب‌رئیس- آقای دکتر پیرنیا
دکتر پیرنیا- آقایان محترم استحضار دارند که یکی از مهم‌ترین خصوصیات قوانین استخدامی و قوانین اجتماعی جدید تفاوتی است که از لحاظ حقوق و مزایا بین اشخاص مجرد و اشخاص متأهل و معیل گذاشته می‌شود و به همین جهت است که بنده به علت سمتی که در کمیسیون استخدام و کمیسیون قوانین اجتماعی و کار داشتم هر موقعی که قوانین استخدامی ومقررات استخدامی پیش آمد خواستم این موضوع را تذکر بدهم که مورد توجه آقایان قرار بگیرد (صحیح است) خوشبختانه در اثر اقدامی که شد در کمیسیون استخدام این موضوع در مقررات استخدامی وارد شد و یک تفاوت مهمی به عنوان مدد معاش اولاد برای کارمندان و مستخدمین و به خصوص مستخدمین جزء به تصویب رسید که اثر بسیار مفیدی در وضع اجتماعی و روحیه کلیه کارمندان دولت و همچنین اطفال این کارمندان که بی‌بضاعت هستند داشته (صحیح است) و البته باید دولت و دستگاه‌های مختلفه استخدامی توجه بکنند که این کار شمول و عمومیت بیشتری پیدا بکند و همه‌جا این توجه به حال اولاد مراعات بشود و به خصوص اهمیت این موضوع نه فقط از لحاظ اجتماعی است بلکه از لحاظ سیاسی از لحاظ اقتصادی هم هست تمام قدرت یک مملکتی بسته به نفوس و جمعیت آن است و البته این موضوع باید مورد توجه قرار بگیرد چنانچه جناب آقای امید سالار کارپرداز محترم وعده فرمودند اگر آقایان کارپردازان وعده بفرمایند که در بودجه سال آینده مجلس این موضوع را مورد توجه قرار بدهند و موضوع مدد معاش اولاد که فعلاً در مورد مستخدمین برقرار شده در مورد کارگران چاپخانه مجلس شورای ملی هم مورد توجه قرار بدهند بنده این پیشنهاد را پس می‌گیرم ولی تقاضا دارم که این توجه را بفرمایید.
نایب‌رئیس- بنابراین رأی می‌گیریم به ماده ۶ آقایانی که با ماده ۶ موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد)
ماده هفتم- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود مبلغ بیست میلیون ریال از محل درآمد عمومی کشور به کارپردازی مجلس بپردازد که به مصرف ساختمان عمارت جدید مجلس شورای ملی برساند.
نایب‌رئیس- آقایانی که با ماده هفتم موافقند قیام کنند. (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده هشتم قرائت می‌شود) (به شرح زیر قرائت شد)
ماده هشتم- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود صرفه‌جویی‌های بودجه سال ۳۴ مجلس شورای ملی و چاپخانه مجلس و اداره روزنامه رسمی کشور را دریافت و برای ساختمان جدید مجلس شورای ملی اختصاص دهد.
نایب‌رئیس- کسی در این ماده اجازه نخواسته بنابراین رأی می‌گیریم آقایانی که با این ماده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده نهم قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد)
ماده نهم- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود نظر به سوابق ممتد آقایان قربان قصری معمار مجلس شورای ملی ماهیانه مبلغ چهارهزار و هشتصد و هفتاد ریال مادام‌العمر از محل بودجه مجلس به عنوان حقوق باز نشستگی به مشارالیه بپردازد.
نایب‌رئیس- کسی اجازه نخواسته رأی می‌گیریم به ماده ۹ آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دهم قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده دهم- کلیه مصالح ساختمانی و تأسیسات و لوازم و اشیاء مورد احتیاج ساختمانی و تشریفاتی و تزئیناتی و احتیاجات جدید سالن‌ها و محوطه و مؤسسات داخلی مجلس شورای ملی از هر قبیل از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی حتی انبارداری و باربری معاف است.
نایب‌رئیس- آقای عبدالصاحب صفایی.
عبدالصاحب صفایی- استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایند و تصور می‌کنم که عرایضم تا حدودی منطقی باشد ملاحظه بفرمایید مجلس شورای ملی دارای یک شأن و مقامی است که باید هر کاری می‌کند مورد اتفاق‌نظر و حسن‌نظر باشد و کاری نکند که خدای‌ناکرده بحثی در او بشود که با شأن مجلس و شأن نمایندگان سازگار نباشد این ماده می‌گوید برای ساختمان مجلس هر نوع احتیاجی از خارج داریم این را وارد کنیم بدون این که گمرک بدهیم چرا؟ آقا این کار صحیح نیست ممکن است مورد سوءظن واقع بشود (صحیح است) همیشه باید انسان فرض کند که خودش مصدر کار نیست آقایان کارپردازان نباید حساب کنند همیشه خودشان هستند به آقایان احترام می‌گذاریم آقایان را صحیح‌العمل می‌دانیم به دلیل این‌که بهشان رأی دادیم ولی این یک امر اصولی است اگر هر وزارتخانه‌ای بخواهد بگوید من استثنائاً گمرک نمی‌دهیم کی بدهد به علاوه مقدار احتیاج را کی معین می‌کند کی تضمین می‌کند که آنچه وارد می‌شود واقعاً به مقدار مصرف است من نمی‌خواهم بگویم خدای‌نکرده سوءاستفاده خواهد شد ولی اگر گفتند مقداری مصالح وارد شد بدون عوارض و گمرک و در مجلس به کار برده نشد این دون شأن مقام ریاست مجلس است دون شأن کارپردازی است چه فرقی دارد ما پولی را که از دولت می‌گیریم جناب آقای امید سالار همان‌طوری که برای اصل ساختمان پول می‌گیریم برای گمرکش هم از دولت می‌گیریم (صحیح است) چرا کاری بکنیم که قابل‌بحث باشد استدعا می‌کنم آقای امید سالار و سایر آقایان کارپردازان موافقت بفرمایند این را پس بگیرند که موجب سوءتفاهم نشود (عمیدی‌نوری- آقا با این ماده سوءاستفاده می‌شود)
نایب‌رئیس- بنده هم خواهش می‌کنم که آقایان کارپردازان این ماده را پس بگیرند بودن این ماده صلاح نیست.
امید سالار- اگر مقام ریاست صلاح می‌دانند که پس گرفته و این ماده را پس می‌گیریم.
نایب‌رئیس- بسیار خوب ماده ۱۱ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده یازدهم- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود تا میزان پانصدهزار ریال از محل صندوق جرائم برسم وام و برای کمک به صندوق تعاون و اندوخته به صندوق مزبور بپردازد و از سال ۱۳۳۵ به اقساط پنج‌گانه در آخر هر سال مبلغ یک‌صد هزار ریال مسترد دارد.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این ماده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
شوشتری- ماده ۱۲ باید به جای ماده ۱۱ باشد.
نایب‌رئیس- نمره‌بندی مواد بعداً اصلاح می‌شود ماده ۱۲ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده دوازدهم- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود از محل صرفه‌جویی‌های مجلس صورت مذاکرات دوره پنجم و ششم مجلس را چاپ نماید.
نایب‌رئیس- آقای دکتر جزایری مخالفید؟ (دکترجزایری- بله) بفرمایید.
دکتر جزایری- بنده تصور می‌کنم که خود آقایان تصدیق می‌فرمایند که صورت قوانین ادوار مجلس طبعش از نظر احتیاج عمومی و احتیاج خود آقایان نمایندگان و دستگاه‌های قضایی و مالیاتی دولت خیلی مهم‌تر از این است که صورت مذاکرات ادوار پنجم و ششم چاپ بشود فلان آقا در دوره پنجم و ششم یک فرمایشاتی فرموده‌اند نتیجه این مذاکرات قوانین است آن چیزی که از نظر عموم و در عمل مهم است قوانین است و قوانین است که باید چاپ بشود متأسفانه الآن چند دوره است که قوانین مصوب مجلس شورای ملی چاپ نشده و ما هم که از نظر کار علمی و فنی خودمان احتیاج داریم مراجعه می‌کنیم می‌گویند چاپ نشده از طرف دیگر قوانین دوره دهم و دوره ششم هم تمام شده و به آقایانی که در دادگستری و جاهای دیگر احتیاج دارند می‌گویند تمام شد ه و هیچ‌جا هم پیدا نمی‌شود خوب نتیجه چاپ صورت مذاکرات چیست حساب بفرمایید فلان آقا یک روز دلش خواسته یک نطق مفصلی کرده چه اثری از نظر مملکت دارد؟ پیشنهاد می‌کنم و استدعا می‌کنم به جای چاپ صورت مذاکرات قوانین دوره ششم و دوره دهم که تمام شده و دوره ۱۶ و ۱۷ و ۱۸ که باید چاپ بشود اینها را عجله بفرمایید که چاپ بشود و این نظر را تأمین کنید و چاپ مذاکرات رابگذارید ان‌شاءالله برای بعدها
نایب‌رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی (گفته شده نیستند) آقای دکتر شاهکار
مخالفید؟ (دکتر شاهکار- خیر موافقم) بفرمایید.
دکتر شاهکار- جناب آقای دکتر جزایری یک مطلبی فرمودند از نظر لزوم طبع قوانین که در ادوار مختلف در مجلس به تصویب رسیده است و فرمودند دوره ششم تمام شده است (دکتر جزایری- دهم هم تمام شده) بنده هم بارها مراجعه کردم جناب آقای نقیب هم می‌دانند یک دوره قوانین جدید می‌خواهم نبوده است اما طبع صورت مذاکرات ادوار مجلس آقا می‌دانید که به درد مطالعة اشخاصی که در کار قانونگذاری هستند می‌خورد و بسیار مؤثر است (دکتر جزایری- نسخه اصلش هست) اگر هست بسیار خوب صحیح است خرج اضافی چرا ولی آقایان می‌دانند که هروقت می‌خواهم به یک قانونی مراجعه بکنیم باید صورت مذاکرات را ببینیم و آقای نقیب هم می‌گویند که نیست چاپ نشده اگر نیست بنده تصور می‌کنم برای سابقة مطالعات و روشن شدن کسی که بخواهد به قانون مراجعه کند مذاکرات مشروح مجلس بسیار لازم است که در ادوار مختلف مطالبی نمایندگان گفته‌اند که وقتی مراجعه می‌شود که کدام قانون در کدام دوره بوده که به آن مذاکرات مراجعه بشود از این جهت بنده خواهش می‌کنم از جناب آقای دکتر جزایری هم مخالفت خودشان را پس بگیرند و این ماده، ماده خوبی است و باید تصویب بشود.
نایب‌رئیس- آقای شوشتری موافقید؟ (شوشتری- مخالفم) پس بفرمایید.
شوشتری- آقای دکتر جزایری عرض بنده را توجه بفرمایند یک قسمت از بیانات شما را جناب آقای دکتر شاهکار جواب دادند و آن این است که هیچ وکیلی هیچ مجلسی عقیده ندارد که قوانین به طور کلی طبع نشود و در دسترس عموم گذارده نشود اما یک قسمت دیگر هم عرض کنم و آن این است یک دفعه در مجلس شورای ملی حریق واقع شد یک مقداری از سوابق و قوانین و مذاکرات که مستند محاکم قضایی است محو شد اینها اصولاً از نظر سابقه قانونی از نظر سابقه تاریخی از نظر اصول پارلمانی مسلم باید طبع شود اما بنده چون مخالفم مخالفت بنده از این جهت است که من عقیده دارم که موضوع این ماده اصولاً یک امری است که خصائص کارپردازی و هیئت‌رئیسه است.
مخبر (سالار بهزادی)- آقای دکتر جزایری پس گرفتند.
نایب‌رئیس- از جهت اعتبار بوده است آقای دکتر جزایری هم پیشنهادی نموده بودند که پس بگیرند آقای خرازی بفرمایید.
خرازی- عرض کنم که متأسفانه فرصت نشد که کارپردازی یا مخبر کمیسیون یک توضیحی در این قسمت بدهند به موجب دو قانون یکی ۸ آذر ۱۳۰۵ صورت مذاکرات مشروح مجلس از دورة ششم به بعد تصویب شده که چاپ بشود و چاپ شده یکی به موجب ماده سوم بودجه سال ۱۳۲۶ مجلس شورای ملی اجازه داده شده که صورت مذاکرات از دورة اول تا دورة ششم از محل صرفه‌جویی‌های مجلس چاپ بشود که مجموعه مذاکرات ناقص نماند همین‌طور هم اقدام شده اینک فقط دورة پنجم و قسمتی از دورة ششم باقی مانده که چون اعتبار صرفه‌جویی‌های سابق از بین رفته کارپردازی مجلس از مجلس اجازه می‌خواهد از محل صرفه‌جویی‌ها قسمت دورة ششم را که ناقص است و دورة پنجم را چاپ کند که تمام ادوار صورت مذاکراتش چاپ شده باشد و در موقع لزوم از آن استفاده بشود.
نایب‌رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات شده از طرف آقای جلیلی
جلیلی- اگر مخالفی دارد توضیح عرض کنم (مخالفی نیست)
۷- تقدیم لایحه برقراری فرمانداری نظامی در مشهد به وسیله آقای معاون وزارت جنگ
نایب‌رئیس- آقای معاون وزارت جنگ می‌خواهد لایحه‌ای بدهید بفرمایید.
معاون وزارت جنگ- به عرض آقایان نمایندگان می‌رسانم به علت این‌که یک قضیه غیرعادی در شهر مشهد ایجاد شده بود دولت برای مدت یک هفته حکومت نظامی اعلام کرد و حالا هم خوشبختانه مدتش تمام شده و لغو شده ولی برای این‌که این کار جنبه قانونی داشته باشد ماده‌واحده را تقدیم می‌کنم.
۸- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه سال ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی
نایب‌رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۱۲ آقایانی که موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده ۱۳ قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) ماده ۱۳ به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود ماهی یک‌هزار ریال به ورثه مرحوم مظفر شیبانی و ماهی یک‌هزار ریال به ورثه مرحوم محمدحسین شادی‌پور خدمت‌گزاران متوفای مجلس علاوه بر وظیفه در یافتی از تاریخ روز بعد از فوت بپردازد.
نایب‌رئیس- آقای فرامرزی
عبدالرحمن فرامرزی- خواستم فقط عرض کنم که این تفاوت برای چیست که یکی هزار ریال دیگری سه‌هزار ریال آیا ورثه اینها تفاوت دارند.
نایب‌رئیس- هر کدام یک‌هزار ریال است، آقای دکتر شاهکار
دکتر شاهکار- عرض کنم بنده با خود ماده و اصل فکر مخالف نیستم ولی اصل عطف به ماسبق کردن قانون بدون این‌که مدت معلوم باشد خیال می‌کنم یک قدری اشکال داشته باشد اگر ماده قانون این بود که از تاریخ تصویب این قانون ماهی هزار ریال داده شود اشکالی نداشت اما قانون می‌گذارند که به ورثه این آقایان از تاریخ فوت داده شود این بر خلاف اصل است و تقاضا می‌کنم که اضافه شود از تاریخ تصویب این قانون
نایب‌رئیس- آقای خرازی
خرازی- عرض کنم که این دو نفر مستخدم جزء در مرداد امسال فوت شده‌اند و هر یک دارای یک عیال و شش اولاد هستند آقایان اگر می‌خواهند مستخدمین مجلس اعم از کارمند و رئیس و مستخدم جزء و سر پایی با کمال صمیمیت و جدّیت خدمت کنند توجه بفرمایید اینها هر یک، یک عیال دارند و ۶ اولاد چون سنین خدمت‌شان کم بود و در سن کم فوت شدند این است که تقاضا کرد کارپردازی از مرداد به این طرف هم بیشتر نیست آقایان موافقت بفرمایند که علاوه بر حقوق بازنشستگی که به آنان تعلق می‌گیرد به هر یک از این دو نفر که هر یک دارای یک عیال و ۶ اولاد هستند هر یک صد تومان داده شود.
دکتر شاهکار- بکنید مردادماه ما حرفی نداریم.
نایب‌رئیس- آقای فرامرزی
عبدالرحمن فرامرزی- این اصلی که آقای خرازی گفتند من قبول ندارم که اگر می‌خواهید، پیش‌خدمت‌های مجلس خوب خدمت کنند، اگر می‌خواهید وکلا خوب خدمت کنند یک قانون بگذاریدکه تا صد سال ورثه اینها تأمین داشته باشند این طرز استدلال این‌جور بیان را از مملکت ببرید آقایان گفتند ما تاریخ فوت اینها را نمی‌دانیم ممکن است سی سال پیش مرده باشند اگر امسال مرده است و تاریخش مرداد است که ما حرفی نداریم.
نایب‌رئیس- آقای نقابت
نقابت- بنده عرضم این بود که اگر فرمایش جناب آقای خرازی اشکال نطقی داشته است حقّی از یک متوفی تضییع نشود.
نایب‌رئیس- از مرداد نوشته می‌شود آقایانی که با این ماده موافقند از مرداد ۳۴ قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهاردهم قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد) ماده ۱۴ کارمندانی که تا آخر سال ۱۳۳۳ در مجلس شورای ملی استخدام شده و دارای دیپلم ۵ و یا شش متوسطه بوده‌اند پایة اداری آنان از تاریخ ورود به خدمت مجلس دو تشخیص و از مزایای قانونی آن بهره‌مند می‌شوند.
نایب‌رئیس- آقای دکتر سیدامامی
دکتر سیدامامی- بنده معتقدم که نباید اختلافی برای استخدام کارمندان در مجلس و سایر ادارات باشد و همین‌طور هم که آقای دکتر شاهکار فرمودند قانون نباید عطف به ماسبق بشود بنده مخالف با این ماده هستم که این آقایان با پیمان و شرط وارد مجلس شوند و این ماده را بنده عقیده دارم و پیشنهادی هم می‌دهم که از این لایحه بردارند.
نایب‌رئیس- آقای فرامرزی مخالفید؟ (عبدالرحمن فرامرزی- مخالفم) آقای مشایخی (مشایخی- موافقم) بفرمایید.
مشایخی- کارمندان مجلس شورای ملی اگر از حقوق قانونی خود استفاده نکنند باید گفته شود که یکسال بی‌عدالتی درباره آنها به عمل آمده است، اگر چنانچه مزایایی برای آنها در نظر می‌گیریم باید از رویه‌ای که در مورد سایر کارمندان اعمال شده است حداقل بهره‌مند بشوند و استفاده بکنند این‌که در این ماده گفته شده است کسانی که دارای دیپلم متوسطه ۵ یا شش هستند از تاریخ ورود به خدمت پایه ۲ خواهند بود این رویه‌ای است که در مورد تمام، تمام کارمندان بر اساس قانون استخدامی اعمال شده است مدت توقف در رتبه ۱ تا ۵ یکسال است مطابق قانون استخدام کشوری اگر کسی لیسانسیه باشد مدت توقف او یکسال است و در این قانون گفته است که از تاریخ ورود به خدمت یک کارمند مجلس شورای ملی که دارای دیپلم پنجم متوسطه باشد رتبه ۲ حساب کنید در مورد فارغ‌التحصیل‌های کلاس دارایی ماده به خصوص تصویب شده است که در تاریخ ورود به خدمت پایه آنها ۲ باشد و حالا حق این است که اگر یکی از کارمندان مجلس شورای ملی دارای مدارک علمی است که حداقل آن دیپلم پنجم متوسطه است از تاریخ ورود به خدمت رتبه آنها رتبه ۲ حساب شود حالا بسته به نظر آقایان است.
نایب‌رئیس- آقای فرامرزی پیشنهاد سکوت کرده‌اند که قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم لایحه مسکوت بماند. عبدالرحمن فرامرزی
نایب‌رئیس- آقای فرامرزی
فرامرزی- در دهات ما از برای خرما یک ظرفی درست می‌کنند از لیف خرما و این را وقتی ظرف درست می‌کنند آن کسی که می‌بافد یک نقشه خیالی در نظر دارد اگر کسی نقشه نداشته باشد، معروف است که یک سرنازنی خواسته بود لیف خرما درست کند شروع کرد به بافتن کرد به بافتن این لیف، دید پهن شد گفت سجاده‌اش می‌کنم
دید جمع شد شکل کلاه شد گفت کلاهش می‌کنم دید دراز شد گفت جامة سرنایش می‌کنم دید جور دیگر شد گفت به مصرف دیگر می‌رسانم قانون استخدام ما که باید یک قاعده و منطقی داشته باشد برای تمام مستخدمین دولت، هر جوری هر کس که نفوذ داشته باشد هر چهار نفری که یکی را گرفته‌اند ریشش را بوسیده‌اند دستش را بوسیده‌اند یک کسی آمده یک ماده‌ای یک تبصره‌ای گنجانده الآن قانون ما درست شده لیف خرمای آن سرنازن هر جایش یک شکلی است یک جوری است برای این‌که هر کسی روی یک غرضی یک مانده گنجانده است آقا قانون استخدام، رتبه دادن، رتبه گرفتن، کم و زیاد کردن شوخی و مسخره است که دو تا وکیل و دو کارمند همدیگر را ببینند و یک ماده بنویسند و این تو بگنجانند و ما وارد نباشیم که اینها کی هستند و کی آمده‌اند، در چه تاریخی وارد شده‌اند دو تا رتبه ببخشیم به دو نفر و بعد آقایان بگویند متشکریم شما قانون استخدام دارید اگر درست است، آنها باید تابع قانون استخدام باشند مطابق قانون استخدام مستخدمین مجلس شورای ملی تابع قانون استخدام کشوری هستند اگر این‌جور است تابع قانون هستند و اگر این‌جور نیست ما تابع دو تا آدم سه تا آدم که قبلاً ساخت و پاخت کرده باشند نمی‌شویم که دو تا رتبه به دو نفر آدم بدهیم که نمی‌دانیم کی هستند و کی آمده‌اند و چرا این رتبه‌ها را می‌خواهند پیشنهاد سکوت را هم پس گرفتم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد آقای دکتر شاهکار قرائت می‌شود (این‌طور خوانده شد) تبصره ذیل را به ماده ۱۴ پیشنهاد می‌نماید.
تبصره- کارمندانی که در سال ۱۳۳۴ نیز به اخذ دیپلم متوسطه موفق بشوند از تاریخ اخذ دیپلم مشمول ماده فوق خواهند بود.
نایب‌رئیس- آقای دکتر شاهکار
دکتر شاهکار- جناب آقای فرامرزی اگر پیشنهادشان منجر به رأی می‌شد بنده رأی می‌دادم و کلیاتی که فرمودند به قدری صحیح است که در اطرافش هیچ‌گونه حرفی نیست استدعا می‌کنم آقای فرامرزی به عرایض بنده توجه بفرمایند موقعی که بنده گفتم تاریخ این ماده را معلوم کنید، اگر این ماده تصویب بشود جایزه و تشویقی است که ما به افرادی بدهیم که بروند دنبال درس اصول فکر این بوده است استاد، که ما در حین حال کمک می‌کنیم به آقایانی که کارمند هستند و اینها می‌روند در عین حال درس می‌خوانند (صفایی- به همه یک رتبه برای تشویق بدهید ما هم موافقیم) بنابراین اگر در اصل ماده موافقت فرمودید پیشنهاد بنده اینست که اینجا نوشته است که کارمندانی که تا آخر سال ۳۳ در مجلس شورای ملی استخدام شده‌اند و دارای دیپلم ۵ و ۶ متوسطه بوده‌اند پایه اداری آنان از تاریخ ورود به خدمت مجلس دو تشخیص و از مزایای قانونی آن بهره‌مند می‌شوند پیشنهاد بنده این است که اگر در سال ۳۴ هم دیپلمه بشوند می‌توانند استفاده کنند بنده می‌خواستم آقای مخبر توضیح بدهند که این به چند تا رتبه برمی‌گردد و چند تا رتبه داده می‌شود اگر از تاریخ استخدام به این طرف یک رتبه می‌دهند که از رتبه ۹ تجاوز می‌کند می‌رود بالا این مطلب را توجه بفرمایید اگر با ماده موافقت فرمودید با پیشنهاد بنده هم موافقت بفرمایید.
نایب‌رئیس- آقای قنات‌آبادی
قنات‌آبادی- بنده یک عرضی داشتم خواهش می‌کنم که جناب آقای فرامرزی هم توجه بفرمایند مسلم این است که تمام اعضای مجلس شورای ملی افراد آقایان نمایندگان به طور دسته‌جمعی ممکن نیست که بتوانند امورات داخلی مجلس را اداره کنند لذا آمدند این ترتیب را قبول کردند که هیئت‌رئیسه‌ای باشد کارپردازی باشد که این هیئت‌رئیسه امورات داخلی را انتظام بدهد اینها توجه می‌کنند احتیاجات مجلس از نظر اداره امور چیست؟ روی آن احتیاجات عمل می‌کنند و چون تأیید آنها یعنی تأیید مجلس شورای ملی برای رفع آن نیازمندی‌ها و احتیاجات ضرورت دارد این است که به صورت بودجه به مجلس می‌آید و تقدیم مجلس می‌شود من که از این ماده ۱۴ به عنوان مخالف با پیشنهاد آقای دکتر شاهکار دفاع می‌کنم از آن وکلایی نیستم که مستخدمی یا کارمندی با من صحبت کرده باشد و برای حفظ منفعت او من پیشنهادی داده باشم عرض من یک مطلب اصولی است آن دسته‌ای که از طرف مجلس شورای ملی مأمور اداره امورات داخلی مجلس شورای ملی شده‌اند متوجه شده‌اند که مجلس شورای ملی احتیاج به استخدام چند نفر آدم تحصیل‌کرده دارد که دیپلم ۵ یا شش دارند اینها را خواسته‌اند استخدام بکنند و شاید هم شرط استخدام از طرف آنها این بوده است که ما باید چنین پایه‌ای داشته باشیم که تا بتوانیم صادقانه سال‌ها خدمت کنیم و وظیفه‌مان را انجام بدهیم (دکتر پیرنیا- باید طبق مقررات عمومی باشد) بنابراین هیچ اشکالی ندارد و ضرورت هم دارد از طرفی یک یادداشتی یکی از آقایان برای من فرستاده است که این آقایان پنج و شش نفر بوده‌اند و دیپلم ۵ و دیپلم کامل هم داشته‌اند و امسال هم استخدام کرده‌اند. و مال سال‌های گذشته نبوده است که تصویب این ماده تأثیر زیادی داشته باشد و اینها رتبه زیادی بگیرند و ایجاد نارضایتی بکند (شادمان- امسال یک نفر استخدام نشده) اینها مال سابق‌اند. بنابراین اشکالی ندارد که آقایان به این ماده رأی بدهند. نایب‌رئیس- آقای مخبر کمیسیون
مخبر کمیسیون محاسبات (سالار بهزادی)- جناب آقای دکتر شاهکار فرمودند که اشخاصی که از این ماده استفاده می‌کنند چند نفرند اینها شش نفرند که رتبه ۲ می‌شوند مطابق تصویب‌نامه‌هایی که الآن است در خارج از مجلس هم در ادارات بخواهند با دیپلم متوسطه استخدام کنند با رتبه ۲ استخدام می‌کنند اینها دیپلم نداشته‌اند حالا رفته‌اند تحصیل کرده‌اند و دارای دیپلم شده‌اند این یک پاداشی است که به آنها از طرف مجلس داده می‌شود اما پیشنهاد جناب آقای دکتر شاهکار که سال ۳۴ هم شامل باشد اینجا می‌نویسد کارمندانی که تا آخر سال ۳۳ در مجلس شورای ملی استخدام شده‌اند حالا اگر می‌خواهید شامل ۳۴ هم بشود بنده با پیشنهاد آقا موافقم.
نایب‌رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر شاهکار آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای ارباب به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم جمله زیر به آخر ماده ۱۴ بودجه مجلس شورای ملی اضافه شود و همچنین ده نفر کارمندان فعلی مجلس شورای ملی که به موجب بند (ج) از ماده هفتم بودجه سال ۳۱ مجلس شورای ملی طبق تصویب هیئت محترم رئیسه زیر نظر هیئت ممتحنه از عهده امتحانات مقرر برآمده‌اند از این مزایا استفاده می‌کنند.
نایب‌رئیس- آقای ارباب
جمعی از نمایندگان- پس گرفتند.
ارباب- بنده چون می‌بینم مجلس خیلی موافق است با این پیشنهاد از این جهت پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (پیشنهاد آقای فرامرزی به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم که کلمه دیپلم ۵ از ماده حذف و به شش اکتفا شود. عبدالرحمن فرامرزی
نایب‌رئیس- یک مرتبه رأی می‌گیریم بدون ۵ بعد رأی می‌گیریم با ۵ آقای فرامرزی بفرمایید.
عبدالرحمن فرامرزی- آقایان همه می‌گویند که هر که دیپلم متوسطه داشته باشد مطابق قانون استخدام کشوری به او رتبه ۲ داده می‌شود چنین چیزی نیست فقط وزارت کشور برای مدتی اجازه گرفت کلاس اختصاصی درست کرد برای بخشدارها و وزارت دارایی کلاس دارایی درست کرد که اساس این کلاس این بود که وزارت دارایی دید حسابدار ندارد یک کلاس حسابداری درست کردند که یک عده حسابدار تربیت بکنند تقی‌زاده وزیر دارایی بود گفت کسانی که از این کلاس بیرون می‌آیند به آنها یک رتبه اضافه داده می‌شود که تشویق برای آنها باشد بعد شاگردها آمدند در مدرسه دیدند بدجایی نیست فعالیت کردند و دست‌وپا کردند که اینها معادل مدرسه متوسطه شناخته بشوند کلاس اختصاصی دارایی را مقداری حساب را ازش زدند مقداری تاریخ و جغرافی به آن اضافه کردند که دیگر نه کلاس اختصاصی وزارت دارایی بود نه مدرسه متوسطه (شادمان- سی چهل تا معلم هم داشت) سی چهل تا معلم هم داشت بیک عده‌ای دیپلم دادند و رتبه دارند و بعد هم وزارت دارایی دید چیز زائدی است و اسباب زحمت است حذفش کرد و همین مجلس لغوش کرد این صحیح نیست که هر کس دیپلم متوسطه داشته باشد مطابق قانون استخدام کشوری به او رتبه ۲ داده می‌شود قیمت دیپلم متوسطه از نظر مدرسه است و قیمت قانونی‌اش این است که فقط می‌تواند وارد مدرسه عالی بشود و تازه با کلاس ۵ متوسطه نمی‌تواند وارد مدرسه عالی بشود (صحیح است) حتما باید کلاس ششم را گذرانده باشد کلاس ۵ برای این است که اگر کسی خواست دیگر تحصیل نکند یک تصدیق در دست داشته باشد والا نه قیمت استخدامی دارد نه قیمت رفتن به مدرسه عالی من این توضیح را برای این دادم که ذهن آقایان روشن باشد اما این‌که آقایان می‌گویند مطابق قانون می‌شود به آنان داد اگر راست است که مطابق قانون استخدام می‌شود به آنها رتبه داد دیگر چرا قانون می‌گذارید مطابق همان قانون بدهید من این دیپلم ۵ که گفتم حذف بشود و به دیپلم شش اکتفا بشود من با شش هم موافق نیستم خواستم توضیح بدهم که آقایان از این دو اشتباه بیایند بیرون که اولاً خیال نکنند که برای دیپلم ۵ متوسطه یک مزایای قانونی شده‌اند نه از لحاظ تحصیل و نه از لحاظ استخدام دوم این‌که هر کس دیپلم متوسطه داشته باشد رتبه ۲ به او می‌دهند از این اشتباه هم بیرون بیایند پیشنهادم را هم پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای عبدالصاحب صفایی بشرخ زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم ماده ۱۴ به طریق زیر اصلاح شود:
ماده ۱۴ کارمندانی که در سال ۱۳۳۳ در مجلس شورای ملی. صفایی
نایب‌رئیس- آقای صفایی
عبدالصاحب صفایی- اینجا نوشته است کارمندانی که تا سال ۱۳۳۳ این کارمندان تا سال ۳۳ ممکن است کسانی که ۲۰ سال سابقه خدمت‌گزاری جزء داشته باشند و پارسال دیپلم ۵ بدست آورده باشند بخواهند به آنان رتبه بدهند این صحیح نیست آقایان می‌گویند ما در سال ۳۳ پنج نفر را استخدام کرده‌ایم پس اگر لازم باشد نوشته شود کارمندانی که در سال ۱۳۳۳ استخدام شده‌اند.
مخبر کمیسیون (سالار بهزادی) بنده موافقم.
نایب‌رئیس- آقایانی که با این ماده با این اصلاحی که شد موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد.
۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود. دستور بقیه همین لایحه (۲۵ دقیقه بعدازظهر جلسه ختم شد)
نایب‌رئیس مجلس شورای ملی- (اردلان)