مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ آذر ۱۳۳۴ نشست ۱۷۸
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۸
جلسه: ۱۷۸
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه دوازدهم آذر ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تقدیم سه فقره سؤال به وسله آقایان: مهندس اردبیلی- اردلان و رضایی
۳- سؤال آقای خلعتبری راجع به کارگران مسلول شرکت سابق نفت و جواب آقای وزیر کار
۴- سؤال آقای صارمی راجع به تجدید نظر در حقوق بازنشستگان سابق و جواب آقای معاون وزارت دارایی
۵- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به حمل و نقل و جواب آقای وزیر بازرگانی
۶- بقیه مذاکره در لایحه سی میلیون ریال اعتبار هزینه انتخابت دوره نوزدهم
۷- اخذ رأی و عدم تصویب فوریت لایحه اصلاح قانون مالیات بر درآمد
۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری دایر به منع تعقیب آقای احمد اعتبار
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه اختصاص ده میلیون دلار از قرضه به مصارف ضروری
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس یک ساعت و پنجاه دقیقه پیشازظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- اسامی غایبین جلسه قبل قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غایبین بااجازه- آقایان: سعیدی- مهندس شاهرخشاهی- محمود افشار- مصطفی ذوالفقاری- عبدالحمید بختیار- سهرابیان- دولتآبادی- افخمی- کدیور- معینزاده- کینژاد- امیرتیمور کلالی- پناهی- دکتر عدل- دولتشاهی- امامی خوئی- صادق بوشهری- اورنگ- تجدد- مهندس ظفر
غایبین بیاجازه- آقایان: اریه- امید سالار- شفیعی- یارافشار- قوامی
دیرآمدگان و زودرفتهگان بااجازه- آقایان: دکتر وکیل- اسفندیاری- امیر احتشامی- جلیلوند- مرتضی حکمت- موسوی- صرافزاده- خاکباز- عبدالرحمن فرامرزی- سرمد- خزیمهعلم- ثقةالاسلامی- پیراسته- مسعودی- دهقان
رئیس- نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟
دکتر عدل- بنده را غایب بیاجازه خواندند در حالی که من اجازه گرفته بودم.
رئیس- با اجازه نوشته بودند. آقای حائریزاده
حائری زاده- در مطبعه یک اشتباهات مختصری شده که اصلاح میشود میدهم به اداره تندنویسی.
رئیس- بفرمایید بدهید اصلاح میشود دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس جلسه قبل تصویب میشود.
۲- تقدیم سه فقره سؤال به وسله آقایان: مهندس اردبیلی- اردلان و رضایی
رئیس- وارد دستور میشویم آقای مهندس اردبیلی
مهندس اردبیلی- سؤالی است از وزارت فرهنگ که تقدیم میکنم.
رئیس- بدهید بیاورند آقای اردلان فرمایشی دارید؟
اردلان- یک سؤالی است از دولت تقدیم میکنم.
رئیس- آقای رضایی
رضایی- سؤالی است از وزارت کشور راجع به حقوق افسران شهربانی و عدم تناسبش با حقوق سایرین
۳- سؤال آقای خلعتبری راجع به کارگران مسلول شرکت سابق نفت و جواب آقای وزیر کار
رئیس- امروز سؤالات مطرح است آقای خلعتبری
خلعتبری- سؤال بنده راجع به کارگران مسلول شرکت ملی نفت است.
این سؤال خیلی ساده است خواستم بدانم که وزارت کار چه اقدامی برای این کار کرده تقاضا میکنیم عملیاتی که کردهاند آقای وزیر کار توضیح بدهند.
رئیس- آقای وزیر کار
وزیر کار (دکتر نصر)- سؤال جناب آقای خلعتبری مربوط به کارگان مسلول شرکت نفت سابق است مطابق مقررات و قرارداد شرکت نفت سابق و شرکت بیمه ایران بود کارگرانی که مسلول شدند از طرف شرکت سابق برای شش ماه تحت معالجه و مداوا قرار میگرفتند ولی پس از اینکه شش ماه تمام شد اگر خوب میشدند یا نمیشدند بر سر کار اولیه برنمیگشتند بر اثر مذاکراتی که وزارت کار با شرکت نفت ملی ایران کرد قرار شد آن کسانی که در سابق بر اثر بیماری سل به خدمتشان خاتمه داده شده بود و با اینکه تمام یادداشتهای قانونی را گرفته بودند کمیسیونی بر اثر تذکری که جنابعالی فرمودید و بنده خیلی تشکر میکنم که تذکراتتان خیلی به موقع بود کمیسیونی که فنی بود در آبادان تشکیل شد طبق رأی این کمیسیون کارگرانی که مسلول شده بودند و تحت معالجه مجدد قرار گرفتهاند صدی ۹۰ آنها تشخیص داده شده که میتواند به کار دیگری یا کار سابق خود بر گردد بقیه هم السّاعه در بیمارستان مسلولین تحت معالجه قرار گرفتند بنابراین این از نظر جنابعالی هم کاملاً از این جهت تأمین شد و کارگر مسلولی که در شرکت نفت بوده است یا تحت درمان است یا به کارش برگشته است.
رئیس- آقای خلعتبری
خلعتبری- بنده قانع شدم.
۴- سؤال آقای صارمی راجع به تجدید نظر در حقوق بازنشستگان سابق و جواب آقای معاون وزارت دارایی
رئیس- آقای صارمی
صارمی- سؤالی که بنده کرده بودم مربوط به چندین ماه قبل است اگر چنانچه وزارت دارایی اقدامی کرده توضیح بدهد بعد عرایضی که دارم عرض میکنم.
رئیس- آقای معاون وزارت دارایی
معاون وزارت دارایی (انواری)- سؤال جناب آقای صارمی راجع به حقوق بازنشستگان سابق است مطابق ماده ۱۵ قانون بودجه سال جاری میبایستی نسبت به حقوق آنها تجدیدنظر شود و با یک اضافهای اقدام کند و پیشنهادی کند که در بودجه تصویب کنند و به موقعاجرا بگذارند این کار انجام شده. (صارمی- در چه تاریخی؟) در ۱۵- ۸ نوشته شده صورت هم تقدیم کمیسیون بودجه شده و همینقدر که نظر کمیسیون بودجه به وزارت دارایی ابلاغ شود اجرا میکنیم و نظر جنابعالی تأمین میشود.
رئیس- آقای صارمی
صارمی- بنده از موقع استفاده میکنم و یک تذکری را عرض میکنم در یک مملکت مشروطه انتظام امور موکول به این است که قانون رعایت شود و احترام قانون محفوظ بماند (صحیح است) وقتی قوانین موضوع مملکتی را در موعد مقرر اجرا نکنیم تخطی از قانون است و عدم انتظام در مملکت حکمفرما میشود. (قناتآبادی- انتظام رفته اروپا) عرض میکنم جناب آقای انواری در این قانون قید شده بود در ظرف سه ماه وزارت دارایی این کار را اجرا کند در موقعی که بنده سؤال کردم ۳ ماه گذشته بود و وزارت دارایی هم به وظیفه قانونی خودش عمل نکرده بود حالا هم که فرمودید معلوم میشود بعد از ۵ ماه که گذشته است از موعد قانونی که باید اقدام کنند اقدام نکردهاند و حالا هم میگویند لایحه داده شده است به کمیسیون بودجه امیدوارم در هر حال کمیسیون این کار را انجام داده باشد ولی دقت باید بشود که قوانین را احترام بکنیم تا اینکه قدرت قوه مجریه و احترام قوه مقننه محفوظ باشد و کلیه افراد ملت هم وظیفه قانونی خود را انجام بدهند ما در مجلس قانون میگذرانیم که فلان مقدار به سرمایه بانک به کشاورزی اضافه شود قانون موشح تشریفات قانونی انجام میشود و بعد میبینیم که قانون به موقع اجرا درنمیآید (صحیح است) و نتیجه این خواهد شد که نه احترام قوه مقننه و نه احترام قوه مجریه محفوظ میماند و حتی مقامات مقدس مملکت هم که رعایت احترامش بر هر فردی واجب و لازم است رعایت احترامات مقامات مقدس هم نمیشود به این مناسبت یک هرج و مرجی در مملکت حکمفرما میشود امیدوارم که دولت فعلی احترام قوانین را رعایت بکنند و مراقبت کامل بکنند که قوانین در موقع مقرر که تصویب شده است به موقع اجرا بگذارند.
انواری- اجازه میفرمایید؟
شوشتری- دیگر کاری ندارد آقای انواری تمام شد. اینقدر دنبالش را نگیرید.
رئیس- بفرمایید آقای انواری.
معاون وزارت دارایی- تأخیر تقدیم این موضوع از طرف وزارت دارایی روی اصلاحی بود که تأمین نظر اداره بازنشستگی هم بشود که آیا تفاوت را از صندوق بازنشستگی بدهیم. یا از محل دیگر و مجبور بودیم حساب کنیم. (صارمی- موقع پیشنهاد در نظر میگرفتید پیشنهاد را که خود وزارت دارایی داده) در عینحال این اختلاف رفع شد و نتیجه گرفتیم و بازنشستگان هم ضرر نمیکنند برای اینکه چه فرقی میکند چه دو ماه چه شش ماه بالاخره از تاریخی که باید استفاده کنند تفاوت به آنها داده میشود و ضرری نمیکنند.
۵- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به حمل و نقل و جواب آقای وزیر بازرگانی
رئیس- آقای عمیدینوری
عمیدینوری- موضوع سؤال بنده امروز از جناب آقای وزیر اقتصاد ملی (یک نفر از نمایندگان- بازرگانی) بلی وزیر بازرگانی راجع به یک مسأله مهم مملکتی است و آن موضوع حمل و نقل در کشور ایران است. موضوع حمل و نقل ارتباط مؤثری به امور اقتصادی مملکت و امور بازرگانی دارد متأسفانه در حال حاضر از جهات متعدد و مختلف به وضع بسیار بدی افتاده است در این خصوص از طرف مطلعین امور حمل و نقل که در تهران یک سندیکای مالکین کامیونها تشکیل داده بودند در شش ماه پیش از عدهای نمایندگان و سناتورها و روزنامهنویسها دعوت کرده بودم و خرابی وضع حمل و نقل را از جهات مختلف مخصوصاً از لحاظ خرابی راهها که حقیقتاً مثل این میماند که ما یک محصولی هستیم برای کمپانیهای اتومبیلسازی و اثاثیهسازی خارجی که یک ماشین و یک کامیونی ۱۵۰ هزار تومان بخریم بعد این را میآوریم در این راههای عجیب خودمان بیاندازیم و در همان وهله اول شاه فنر و میل پولس و لاستیک آن را بترکانیم و بعد برویم خانهمان را گرو بگذاریم و قرض کنیم برای اینکه یدکی بخریم و لاستیک بخریم به همین جهت است که خارجیها از سابق گفتهاند که ملت ایران مثل اینکه خیلی ثروتمند است به دلیل اینکه یک چنین ماشینهایی و کامیونهایی را میخرد آنوقت با این جادهها همه را خراب میکند که بیاید دوباره بخرد. (شوشتری- اتومبیلها جادهکوب ما است) یکی دیگر قیمت خود ماشینها و اجحافاتی است که در این مملکت در فروش کامیونها و اتومبیلها مخصوص اثاثیه یدکی آن میشود که این به وضع بسیار بدی موضوع حمل و نقل مملکتی ما را در آورده است (صحیح است) دیگر از نظر میزان قیمت بار که در یک وضع بسیار بدی است که نتیجه که مجموع این سه موضوع به اینجا رسیده است که امر اقتصاد و بازرگانی و ما مختل شده است و در این خصوص متجاوز از پنج شش ماه پیش یک نامهای از سندیکای مالکین کامیونها نوشتهاند به جناب آقای نخستوزیر که رونوشتش را آن موقع برای فرستادند که هنوز است این آقایان مراجع میکنند و کمترین جواب به آنها داده نشده است که برای این مسأله حمل و نقل مملکت دولت یک فکری بکند و یک چارهای بکند برای اینها بنده برای مثال به آقایان عرض میکنم که توجه داشته باشند در دوره جنگ که البته همه آقایان مسبوق هستند که وضع مملکت از حیث مضیقهای که در جنگ بود و ارز نبود و کامیونها و اثاثیه سه یدکی وارد نمیشد برای اینکه تمام اینها به مصرف جنگ میرسید در آن موقع یک کامیون وایت ده تن را چهارده هزار تومان میخریدند امروز که یک کسی همان کامیون را میخواهد بخرد ۱۴۰ هزار تومان باید بخرد یعنی ده برابر قیمت زمان جنگ این چرا ده برابر بالا باشد؟ اگر فرض کنیم که ارز بالا رفته دلار از رقم ۳۲ ریال رسیده به ۷۰ ریال یا ۸۰ ریال بالاخره به همان تناسب باید سه برابر و چهار برابر بالا رفته باشد چرا این قیمت ده برابر بالا رفته یا طایر لاستیک البته آقایان میدانند که در آن موقع جنگ به قدری وضع لاستیک بد بود که دولت میآمد و بازار سیاه را کنترل میکرد و خودش لاستیک به کامیوندارها میفروخت در آن موقع یک طایر ۱۳۰۰ در ۲۴ هزار و صد تومان خریداری میشد امروز همان طایر دو هزار هشتصد تومان خریداری میشد بنده درموقع جنگ همانطوری که جناب آقای شادمان کاملاً وارد بودید و اطلاع دارید (شادمان- همان لاستیک آتن موقع در بازار سیاه ده هزار تومان بود) بنده میخواهم عرض کنم با کنترلی که میشد و نظارتی که میشد نرخ آن بود الان این نرخ دو هزار هفتصد تومان است عرض کنم شامپیون یک کامیونی هفتصد تومان بود امروز سههزار تومان است اینها حساب دقیقی است که من از کامیوندارها گرفتهام و به نظر مبارک آقایان میرسانم که ملاحظه بفرمایید چرا زندگی ما گران میشود و حمل و نقل یک عامل مؤثری در زندگی است اگر دولت کنترل میکند. اگر واقعاً میخواهد از اجحاف این اثاثیهفروشیهایی که میلیارد در شدهاند در این مملکن جلوگیری کنند و از آنها فاکتور واقعی را بگیرید بگویید آقا این اثاثیه را به چه مناسبت آنقدر گران میفروشید اثاثیهای که در دوره جنگ هفتصد تومان میخریدهاند حالا سههزار تومان میفروشند برای چه میفروشند بنده خاطرم میآید که در زمان مرحوم داور که خدایش بیامرزد وقتی ایشان وزیر دارایی شدند ایشان برای تثبیت امور بازرگانی زحمت کشیدهاند از جمله موضوع حمل و نقل بود شرکت سهامی مرکزی تشکیل شده بود و آن شرکت سهامی مرکزی قیمت واقعی کامیونها را از خود کمپانیهای دست اول و از کارخانه میگرفت یعنی قیمت میکرد و با بیش از صدی دوازده سود اجازه نمیداد که کمپانیها بفروشند خود من همان موقع گاهی وکالتی از بعضی اجحافکنندگان کمپانیها پیدا میکردم پروندهاش در عدلیه بود امر حمل و نقل به صورت منظمی درآمده بود ولی امروز ثروتی که فروشندگان اتومبیل و کامیونها به صورت اجحافآمیز به دست آوردهاند فشار روی طبقه حمل و نقل چی است و بالنتیجه فشاری روی مصرفکننده یعنی ملت ایران وارد میشود (صحیح است) وزارت بازرگانی یا اقتصاد ملی در موضوع حمل و نقل باید سه عامل را توجه کند یک نظارت دقیق در قسمت ورود کامیونها مخصوصاً اثاثیه و لاستیک دوم یک همکاری با وزارت راه بشود که از این قسمت و از این وضعی که تا امروز راهها را میبینیم و این ننگ ملی برای ماست که به قول جناب آقای شوشتری میگویند کامیونهای ما جادهکوب شده و یک چاهی شده برای فروش اثاثیه یک حسابی باید بکند حتی کامیوندارها حاضرند مالیات راهداری بدهند مالیاتی بدهند برای عبور کامیونشان از تهران به مشهد به شرطی راه درست شود که وقتی ماشینها میروند و برمیگردند لاستیکش نترکد فنرشان نشکند (شوشتری- سیستمها را هم محدود کنند) بلی سیستمی که تذکر فرمودند در یادداشتهای بنده بود اینقدر سیستمها و مدلهای مختلف کامیون و ماشین در این شهر ریخته که اغلب آنها همان دفعه اول که (مهندس اردبیلی- نمایشگاه است آقا) بلی نمایشگاه شده که همان دفعه اول که میآید خراب میشود و از بین میرود و اثاثیهاش وجود ندارد اینها از مسائلی است که وزارت بازرگانی و اقتصاد ملی توجه کنند از طرف دیگر یک کار دیگری هم
شده که بعضی از مؤسسات دولتی میآیند خودشان کامیون میخرند و ضرر حمل و نقل را در بودجه مملکتی میآورند و بودجه ما سنگین میشود آن وقت رقابت میکنند با حمل و نقل چی مثلاً اداره قند و شکر جناب آقای خلعتبری سابقه ندارد در کمیسیون عرایض این مطلب بحث شد و تصدیق هم کردند و اخطار هم کردند که اداره حق نداری چیز دیگری با کامیونها بیاورید البته اداره قند و شکر با کامیونها قند و شکر میتواند بیاورد نه اینکه رقابت کند با کامیون داران و به تجارت بپردازد و از آن طرف قند و شکر بیاورد و از این طرف بار را به ثمن بخس بیاورند که از این راه کار حملونقلچی را از بین ببرند و ای کاش در این راه نفعی ببرند اگر اینطور بود من حرفی نداشتم ولی ضرر میکنند از این راه و این ضرر را به حساب دولت میگذارند این مطلبی بود که بنده از طرف طبقه صنف حملونقلچی که قسمت عمده از ملت ایران است و کراراً از این وضع شکایت کردهاند و نماینده وزارت بازرگانی هم در جلسه عمومی آنجا بود این عریضه را هم نوشتهاند و تقدیم کردهاند و هنوز صدایشان فریادش بعد از شش ماه به جایی نرسید و سؤال بنده هم آن روز بود که امروز نوبت بنده رسیده منتظر جواب کافی و شافی جناب آقای وزیر بازرگانی هستم که انشاءالله توضیحات کافی به بنده میدهند که به امر جناب آقای ذوالفقاری در این موضوع قانع شوم.
رئیس- آقای وزیر بازرگانی
وزیر بازرگانی (کاشانی)- بنده تصور میکردم پس از گذشتن مدتی سؤالی که نماینده محترم فرمودند منتفی شده چون سؤال وقتی شد که حمل و نقل در کشور دچار رکود بود در تابستان موقعی که فصل صادرات نیست و کالای صادراتی حمل و نقل نمیشود کامیوندارها شکایت کرده بودند و همان نامهای که برای ایشان فرستاده بودند برای بنده هم فرستاده بودند و نمایندگانشان آمده بودند پیش بنده مذاکره کردند که کرایه بار پایین آمده و بار نیست و ضرر میکنیم در آن موقع بنده تذکر دادم که همیشه در این فصل سال موضوع حمل و نقل کمتر از فصول دیگر است خوب یک وقت کرایه روی زیاد بودند بار زیاد میشود یک وقت هم کم میشود امسال اساساً برای اینکه صادرات ما کم بوده بار کمتر از هر سال بوده و کامیون هم بیشتر از هر سال آمده بود همین الان که بنده دارم جواب نماینده محترم عرض میکنم صدی ۵۰ قیمت کرایه بالا رفته چون فصل کرایه الان است پنبه دارد صادرمیشود چیزهای دیگر صادر میشود پس بنابراین نرخ کرایه روی عرضه و تقاضا است نمیشود آنطوری که آقایان تقاضا کرده بودند یک تعرفهای قائل شد که پایینتر از آن کرایه نگیرند چون به بنده میگفتند که شما تعرفهای درست کنید که تن کیلومتری یک قران دو قران باشد و کسی حق نداشته باشد که کمتر بگیرد عرض میکنم که تعرفه درست میکنم که نظارت شود اجحافی نشود یعنی من بگذارم دو قران یک کسی اگر خواست اجحاف کند و ۵/۲ قران بگیرد من نظارت کنم اجحاف نکند ولی من نمیتوانم مانع شوم که سی شاهی نگیرند این عملی نیست یک کسی میخواهد مفت ببرد و بیاورد شما خودتان سندی که درست کنید و پیش خودتان بگویید که کمتر از این نمیبرم ما هم نظارت میکنیم که این دو قران را صحیح و درست تعیین کردهاید با خبر اما نمیتوانیم این جوری تعرفه تعیین کنند این چه تعرفهای است که بنده بیایم کامیوندار را یقهاش را ببرم و جریمهاش کنم که تو چرا بار را ارزان بردهای این را میگویم بلکه میگویم بسیا کار خوبی هم کرده است این نظر آن آقایان بوده اما مطلبی الان نماینده محترم فرمودید یک وضع خرابی راه است بنده تصدیق میکنم کسی نیست که از این مطلب دفاع کند راههای ما بسیار خراب است برنامه عمرانی تقدیم شده است انشاءالله که به تصویب رسید شروع خواهد شد کار وزارت راه است ان شاءالله به موقع به اجرا درمیآید دوم موضع قیمت لاستیک و کامیون است (شوشتری- اهم این است) (عمیدینوری- اساس این مطلب است) بنده میخواهم عرض کنم با ارزان بودن کرایه این یک وضع طبیعی است روی عرضه و تقاضا اگر کرایه ارزان است و باربریها نفع ندارد کامیون را گران نمیتوانند بخرند پیش آن فروشنده میماند و خریداری پیدا نمیشود معهذا دفاعی از آنها نمیخواهم بکنم حقیقت امر این است که در سال گذشته در اسفند روی اقدام چند نفر از بازرسی نخستوزیری و اتاق بازرگانی و چند نفر از نمایندگان محترم مجلس جلسات متعددی تشکیل دادند و بالاخره در اسفند تصمیم گرفتند که اداره تثبیت قیمتها اقدامی برای تثبیت قیمتها نکند و یک دستوری هم صریح از بازرسی نخستوزیر و از نخستوزیری رسید که اداره تثبیت قیمتها را منحل کنید البته این اقدام نشد و نکردیم ولی عملی اداره تثبیت قیمتها را نکرد و آن کنترلی که داشت انجام نداد و فقط گفتند دارو را قیمتش را معین کنید ولی الان چند ماه است که این دستگاه شروع به کار کرده است یکی دو قسمت را مشغول شده البته شروع کردهایم از آن کالاهایی که بیشتر مورد احتیاج تمام طبقات است من جمله دارو تا اندازهای به نتیجه رسیدهایم نه صددرصد مطابق فکر خودتان و امیدواریم به نتیجه کامل در این دو سه مورد برسیم و به تدریج در موارد دیگر هم این اقدام را خواهیم کرد بنده میخواهم عرض کنم این دستگاهی را که در سال گذشته در اسفند ماه از عملیاتش مانع شدند و تقریباً خنثی کردند عملیاتش را میخواهند شروع کند که مجدداً تشکیل شود و به نظر بنده باید تشکیل شود مجددا ولی نه بر اساس سابق چون سابق فقط اسمش بود آقایان محترم اطلاع دارید اسمش تثبیت قیمتها بود ولی عمل و اقدام درستی نداشت ولی اگر بخواهیم حالا هم عجله کنیم به نتیجه مثبتی نمیرسیم اما راجع به ارزان بودن کرایه سه مطلب را نماینده محترم فرمودند یک خرابی راه و یکی اجحاف فروشندگان اثاثیه و یکی ارزان بودن کرایهها البته ارزان بودن کرایهها دولت نظرش این نیست که کرایه ارزان باشد بنابراین اگر کرایهها آن قدر ارزان بشد که یک صنفی بگوید برای من صرف نمیکند (عمیدینوری- کی من گفتنم من هیچ چنین عرضی نکردم من معتقدم که همه چزی ارزان بشود) جناب آقای عمیدینوری میفرمایید نرخ بالاست یا نه.
رئیس- شما جراب بفرمایید بعد ایشان هم صحبت میفرمایند.
وزیر بازرگانی- نرخ کرایه را اگر میفرمایید بالاست پس این پولها چه ایرادی دارند؟ اگر میگویند ما نمیتوانیم کار کنیم در حال ورشکستگی هستیم این متن سؤال است که من میخوانم نوشتهاند «چه تصمیم برای حمایت صنف حمل و نقلچی از راه به کار انداختن کامیون استفاده میکنند گرفتهاید زیرا طبق اعلامیههای هیئتهای سندیکایی کامیونداران این منطقه در حال ورشکستگی است» نمایندگان به خود بنده هم کاغذ نوشتهاند که کرایه ارزان است حتی از بنده تعرفه خواستهاند پس اگر کرایه ارزان است به نظر بنده دولت نمیتواند اقدام کند عرضه و تقاضا خودش قیمتش را معین میکند بنده تصور میکنم به طور مختصر تمام مطالبی که نماینده محترم فرمودند جواب عرض کردم سه مطلب بود راجع به کرایه بنده این طور فهمیدم اگر نظر جنابعالی چیزی دیگر است بفرمایید توضیح بدهم.
رئیس- آقای عمیدینوری
عمیدینوری- جناب آقای وزیر بازرگانی یک نکتهای در مقدمه فرمودند که پیدا شد که اگر سؤالات نماینده محترم دیر جواب داده شود بهتر است فرمودند خیال میکردم بعد از گذشتن مدتی از سؤال موضوعش منتفی شده باشد و واقعاً نظر وزرای محترم همین است که کار وقتی موقعش گذشت موضوع منتفی است دیگر چرا دو مرتبه سؤال شود و جواب داده شود در صورتی که نه قربان تأخیر جواب باعث ناامیدی مردم است و اگر دستگاه طوری جریان پیدا کند که زودتر جواب داده شود تکلیف مردم بهتر روشن میشود بعداً فرمودند که ما نسبت به آن نامه رسیدگی کردیم و نمایندگان کامیوندارها آمدند گفتند ما ضرر میکنیم با این کرایه آنها این عقیده را داشته باشند که چرا کرایه پایین است و باید برود بالا اما ما معتقدیم که بایستی در مملمکت خودمان وضع طوری اداره شود که بسیار نازل صرف کند هم برای مردم هم برای حملونقلچی این عقیده ماست به نام مردم و به نام ملت ایران والله راست است مملکت است هر صنفی برای جیب خودش نفع بیشتری خواهد ولی ما طرفدار آن نیستیم اما همان صنف جزء ملت ایران است چون یک بار عمدهای روی دوشش است اگر هر کجا برسیم باید طوری وضع آنها را درست کنیم که هم کرایه ارزانی ایجاد شود در مملکت به نفع مصرفکننده و هم صنف از ورشکستگی خارج شود سؤال بنده این بود که صنف در حال ورشکستگی است الان هم این را میگویم ولی این ورشکستگی مربوط به پایین بودن کرایه نیست مربوط به عدم توجه وزارت بازرگانی در امر قیمت کامیون و لاستیک و اثاثیه یدکی است اساس آن است اینجا تصدیق فرمودید من هم از اقدامات وزارت بازرگانی واقعاً راجع به اقداماتی که برای پایین آوردن قیمت دارو شده است تشکر میکنم من کسی هستم که معتقد هستم باید در این مملکت قیمتها تحت کنترل باشد.
اگر ملاحظه فرمودید این تثبیت قیمتها نتیجه خوبی نداشت برای این بود که دستگاهش خراب بود (صحیح است) دستگاه را درست کنید قیمت را کنترل کنید این امر مسلم است.
الان خود آقای وزیر بازرگانی هستند تمنّا میکنم که فهرستی یک صورتی از این کامیونها از سال ۱۳۱۰ تا الان که ۱۳۳۴ است مال ۲۴ است یک صورتی از کارخانه بگیرید مثلاً کمپانی وایت یا فدرال یا انترناش جنابعالی به عنوان وزیر بازرگانی یک لیستی بخواهید که از سال ۱۳۱۰ تا سال ۱۳۳۴ چقدر قیمت این کامیونها بالا رفته بنده قطع دارم در کارخانهجات اتومبیلسازی قیمت این قدرها بالا رفته است و اگر هم بالا رفته است یک پورسانتاژ صدی ده یا صدی ۱۶ بیشتر نیست ولی از جنابعالی سؤال میکنم که چرا این کامیونی که در ۱۲ سال پیش ۱۴ هزار تومان فروخته میشد امروز میفروشند ۱۴۰ هزار تومان؟ (دکتر جزایری- چقدر مالیات میدهند؟) به قول جناب آقای دکتر جزایری این پولهایی که اینها میگیرند و ۱۴ هزار تومان را ۱۴۰ هزار تومان میفروشند مالیاتش پس کو؟ منظور ما این است اگر شما اوضاع و احوالی برای حملونقلچی ایجاد کنید که کامیون ۱۴ هزار تومانی را ۱۴۰ هزار تومان نخرند شاه فنر ۵۰۰ تومانی را ۱۵۰۰ تومان خرند قیمت کرایه از این هم پایینتر
بیاید راضی هم هست شکایت هم نمیکند متأسفانه جناب آقای وزیر بازرگانی فقط راجع به دارو فرمودید که اقدامی کردهاید که آن را هم آقای مهندس اردبیلی میفرمایند پایین نیامده است این است که از آقای وزیر بازرگانی انتظار داریم که نه تنها در مورد این صنف بلکه در مورد تمام وسائل اقتصادی یک توجه بیشتری بکنیم و از این فروشندهها مخصوصاً فروشندههای بزرگ فروشندههای ثروتمند و متنفّذ که نفوذشان را در کارهای اقتصادی به کار میبرند جلوی آن طمع و حرص و آزشان را بگیرید برای اینکه آن طبقه دوم و سومی که هم که باید اینها را بخرند دیگر بدتر از این و بیپاتر از این نمیشود والا این مسئله که حملونقل و کرایه بسته به زمان است در پاییز صد دینار گرانتر میشود یا تابستان سه شاهی ارزانتر میشود این چاره درد مردم را نمیکند دولت باید وظیفه اقتصادی خودش را انجام بدهد تا مردم امیدوار بشوند.
رئیس- آقای وزیر بازرگانی
وزیر بازرگانی- مطلبی را که فرمودید بنده تصور میکنم قبلاً جوابش را عرض کردم اگر موضع تثبیت قیمتهاست که موضوع را مشروحاً عرض کردم که این تثبیت قیمتها از بین رفته (دکتر جزایری- کتانه در بیروت نشسته و از کامیونها و ماشینهای سواری صدی بیست میگیرد) (زنگ رئیس) بنده تعجب میکنم با اینکه بنده عرض میکنم قیمتها را ما کنترل نکردهایم باز زیاد اصرار روی تثبیت قیمتهاست عرض کردم این را به هم زدند ما دریم تشکیل میدهیم و درست خواهد شد بنابراین در این خصوص من عرض دیگری نمیخواستم بکنم و الان هم در این خصوص نمیخواستم عرض کنم اما به نظر بنده همانطوری که میفرمایید و نواقص کار را توضیح میفرمایید ما هم بسیار ممنونیم و ما را امیدوار بفرمایید که برویم دنبال کاری و اگر کاری شده است این را کوچک نفرمایید آقای مهندس اردبیلی فرمودند که قیمت دارو پایین نیامده (شوشتری- خیلی پایین آمده) (اکبر- البته پایین آمده) بنده اولاً خودم عرض کردم که چند درصد موفق نشدهایم داریم دنبال میکنیم صددرصد موفق خواهیم شد اما آن کسانی که میگویند قیمت دارو پایین نیامده است ما در روزنامه اعلان کردیم که قیمت فلان دارو بود سه تومان شده دو تومان اگر دروغ گفتیم بفرمایید تحقیق کنید (شوشتری- تأثیر کرده است) (محسن اکبر- آمده پایین) پس اگر پایین آمده است وقتی که بنده عرض میکنم یک اقدامی کردهاید که چند درصد موفق شدهایم و امیدواریم که صددرصد موفق بشویم اقلاً گفته بشود بفرمایید که تأثیر کرده ما را دلگرم بفرمایید تشویق کنید برای انجام این قبیل کارها والا اگر یک اقدامی بشود و آقایان هم بفرمایید که تأثیر نکرده و نتیجهای گرفته نشده ما هم آن عمل مثبت را ول میکنیم (صدرزاده- بسیار خوب بوده)
۶- بقیه مذاکره در لایحه سی میلیون ریال اعتبار هزینه انتخابت دوره نوزدهم
رئیس- لایحه اعتبار انتخابات مطرح در جلسه پیش به کفایت مذاکرات رأی داده شده است یکی دو پیشنهاد رسیده است یکی دو پیشنهادی که آقای نقابت دادهاند که جزئش وارد است و جزء دیگرش به عقیده بنده وارد نیست حالا پیشنهاد قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد مینمایم ماده واحده به صورت ذیل اصلاح شود:
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده میشود مبلغ ۱۳ میلیون و ششصد هزار ریال از درآمدهای عمومی کشور برای هزینه انتخابات دوره نوزدهم مجلس شورای ملی به تدریجی که مورد مصرف پیدا کند در اختیار وزارت کشور بگذارد وزارت کشور از هر یک از داوطلبها نمایندگی مجلس شورای ملی که واجد شرایط قانونی باشد مبلغ پنجاه هزار ریال برسم و دیعه دریافت میدارم و اسامی آنها را در حوزهائی که دواطلب هستند آگهی مینمایم رأیهایی که به غیر آنها داده شود باطل است در صورتی که آرای شخص دواطلب کمتر از یک ثلث آرای لازم جهت انتخاب شدن در حوزه انتخابیه مربوطه باشد ودیعه را به نفع دولت ضبط میشود و از این محل مخارج انتخابات تأمین میگردد ترتیب اجرای این کار برحسب تعلیمات کشور توسط استانداران و فرمانداران داده خواهد شد. نقابت
رئیس- آن جزئی که کسر مخارج و اعتبار انتخابات است البته وارد است ولی آن قسمت دیگر مورد ندارد باید به موجب یک طرحی باشد که آقایان نمایندگان تهیه کنند و مربوط به اصلاح قانون انتخابات است آقای نقابت بفرمایید.
نقابت- جلسه قبل بنده توضیح عرض کردم که سی میلیون ریال یعنی سه میلیون تومان اعتبار برای انتخابات دوره نوزده زیاد است و این پیشنهادی که شده است گویا اینکه جواب بدهند که اگر خرج نشده در خزانه دولت میماند ولی تجربهای که داریم این است که وقتی اعتباری پیشبینی بشود طبعاً اشخاصی که پولی به آنها سپرده شده است خرجی برایش میتراشند و نمیگذارند پولی مفت و سلامت برگردد و بیاید به خزانه دولت و این یک صرفهجویی است حسابی که بنده کردم در ۱۳۶ کرسی نمایندگی اگر در هر کرسی ده هزار تومان خرج بشود میشود یک میلیون و سیصد و شصت هزار تومان بنابراین یک نوع صرفهجویی است برای مملمکت اما در قسمت دیگر که جناب آقای رئیس میفرمایند وارد نیست البته تشخیص مقام ریاست در حدود نظامنامه قاطعیت دارد ولی چون قانون انتخابات است آنچه را که بنده پیشنهاد کردهام محلی است برای تأمین این خرج یعنی این سیزده میلیون و خردهای هم به خزانه دولت ضرر نمیخورد از محل پرداخت کسانی که داوطلب انتخابات میشود ولی توفیق حاصل نمیکنند آن مخارج جبران میشود و حتی پول بیشتری میشود تهیه کرد که مازاد آن صرف مخارج خریه برسد لهاذا سپردن ودیعه در مورد انتخابات در قانون شهرداریها هم پیشبینی شده در اکثر کشورهای دموکرات هم این عمل متداول است و مرسوم است و لهذا پیشنهادی است از حیث خرج مرتبط و از حیث مقررات و صرفه مملکت هم بیاساس و بیارتباط نیست لذا بنده خواهش میکنم اگر مقام ریاست آن را مرتب میداند به آن هم رأی بگیرند.
رئیس- عرض کردم قسمت اول را باید رأی گرفت نماینده حق دارد پیشنهاد کند که از مخارج کاسته شود اما قسمت دوم طبعاً یک وضع مالیات و عوارضی است که یا در قسمت خود قانون انتخابات یک یک طرح نویی علیحده بدهید ممکن است اما جزو این لایحه وزارت کشور نمیشود رأی گرفت آقای وزیر کشور بفرمایید.
وزیر کشور (علم)- در مورد پیشنهاد جناب آقای نقابت که سه میلیون به اعتبار وزارت کشور تقلیل پیدا کند به یک میلیون و سیصد و شصت هزار تومان اولا خواستم عرض کنم این حسابی که در هر کرسی ده هزار تومان فرمودند یک چیزی مساوی نیست در بعضی جاها دهات و حوزههای انتخابی فشرده است اعتبار دههزار تومان شاید زیاد باشد در بعضی جاها شاید ده هزار تومان کم بیاید (پورسرتیپ- تمام وزارت کشور شب و روز کار میکنند باید یک پاداش فوقالعاده هم به آنها داده شود) حالا فرض بفرمایید که ندادییم ولی این کرسی دههزار تومان به نظر بنده خیلی حسابش روشن نیست و به همین دلیل که عرض کردم مضافاً به اینکه آن پولی که شما به ما مرحمت خواهید کرد دلیلش این نیست که همه را خرج کنیم یک اعتباری بنده اطمینان میدهم که نهایت صرفهجویی در این کار خواهیم کرد و انشاءالله جلبنظر حضرتعالی خواهد شد اما در قسمت دوم چون مقام ریاست فرمودند که طرح نخواهد شد بنده عرض نمیکنم.
رئیس- آقای دکتر جزایری مخالفید بفرمایید.
نقابت- بنده استرداد میکنم.
رئیس- آقای دکتر جزایری ایشان استرداد کردند دیگر پیشنهادی نیست چون لایحه مالی است برای نظر مشروطی به مجلس سنا فرستاده میشود.
۷- اخذ رأی و عدم تصویب فوریت لایحه اصلاح قانون مالیات بر درآمد
رئیس- در جلسه پیش یک لایحه اصلاح مالیات بر درآمد با قید یک فوریت تقدیم شد فوریت آن مطرح شده و مخالف و موافق صحبت کرده پس رأی گرفته میشود آقایانی که با فوریت این لایحه موافقند قیام بفرمایید (عده کمتری قیام نمودند) تصویب نشد (یک نفر از نمایندگان- با ورقه رأی بگیرید) به طور عادی به کمیسیون فرستاده میشود (صفایی- از کمیسیون که برگشت تقاضای فرویت میکنم) مانعی ندارد.
بهادری- به لایحه کارمندان بازنشسته جلسه گذشته رأی دادیم مطرح بفرمایید.
۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری دایر به منع تعقیب آقای احمد اعتبار
رئیس- یک گزارشی است از کمیسیون دادگستری که به اطلاع آقایان میرسد.
(به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه سهشنبه ۲۳ آبان ماه ۱۳۳۴ گزارش کمیسیون عرایض درخصوص منع تعقیب جناب آقای احمد اعتبار وزیر اسبق کشاورزی دایر به غیرقابل تعقیب بودن ایشان را از اتهامات منتصبه مطرح نمود.
پس از قرائت اوراق پرونده و بحث در اطراف اتهامات و مداقه در برنامههای وزارتخانه کشاورزی دادگستری و دارایی و اشخاص متخلفه چون دلیل علیه مشارع علیه بر صحت اتهامات انتصابی مشاهده نشد بلکه بر عکس دلایل خلاف نیست در پرونده دیده میشد لذا به اتفاق آرا خبر کمیسیون عرایض را درباره جناب آقای احمد اعتبار تأیید و اینکه گزاش آن را که مبنی بر منع تعقیب متهم از اتهامات انتصابی است تقدیم مجلس شورای ملی میدارم.
مخبر کمیسیون دادگستری- عمیدینوری.
رئیس- برای این گزارش برگ مخالف موافق هم گذاشته شده است و کسی نامنویسی نکرده چون مخالفی نیست باید رأی گرفت (صادق بوشهری- ما نفهمیدیم به چه رأی بدهیم) گوش نمیدهید که چه چیز میخوانند (صادق بوشهری- از زیادی سر و صدا نمیفهمیم دوباره قرائت
میشود) آقایان توجه بفرمایند
(به شرح سابق قرائت شد)
دکتر جزایری- اگر همه مجرمین را اینطور تبرئه کنند که خوب است.
رئیس- آقایانی که با این گزارش موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه اختصاص ده میلیون دلار از قرضه به مصارف ضروری
رئیس- لایحه قرضه مطرح است گزارش کمیسیون بودجه قرائت میشود
(به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۲۹۰۴۹ دولت راجع به اجازه اختصاص مبلغی از اعتبار قرضه آمریکا برای کمک بودجه سال جاری کشور و قسمتی مخارج عمرانی در کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر دارایی مطرح با توضیحاتی که از طرف آقای وزیر دارایی و آقای معاون وزارت دارایی به عمل آمده ماده پیشنهاد با اصلاحی تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده میشود از مبلغ ۷۵ میلیون دلار وام موضوع قانون مورخ ۱۹ اسفندماه ۱۳۳۳ هم عرض ۴۰ میلیون دلار که مبلغ سیمیلیون دلار آن به تدریج به مصرف هزینههای ضروری و کسر بودجه رسیده ده میلیون دلار دیگر برای هزینههای ضروری و کسر بودجه و دو میلیون دلار برای امور مربوطه ذیل:
برای کشتارگاه تهران ۲۹۰۰۰۰ دلار
مرمت راهها ۴۳۵۰۰۰ دلار
راهآهن ۵۵۰۰۰۰ دلار
مخابرات تلفنی پست و تلگراف ۳۵۰۰۰۰ دلار
ارتباطات پلیسی ۳۷۵۰۰۰ دلار
جمع ۲۰۰۰۰۰۰ دلار
به مصرف برسانند و نیز وزارت دارایی مجاز است حداکثر تا میزان ده درصد از عواید نفت را که برداشت نموده به مصرف هزینههای ضروری و کسر بودجه برساند.
مخبر کمیسیون بودجه- محمدعلی مسعودی
معاون وزارت دارایی- عبارت (که برداشت نمود) غلط است باید نوشته شود (برداشت نموده به مصرف برساند)
جلیلی- که برداشت نموده درست نیست کلمه «که» زیادی است
رئیس- آقای حائریزاده بفرمایید.
حائریزاده- مملکت ما با یک سیستم عجیبی اداره میشود و نقشهای برای ادارهاش نداریم من چندی پیش از نماینده مالیه پرسیدم که کمک بلاعوض که به شما شده تا به حال چقدر بوده است ایشان که یکی از اعضای مالیه بود به من گفت هشتاد و دو میلیون هفتصد هزار دلار کمک بلاعوض شده است حالا بعضیها میگویند که بیشتر هم بوده است اصل چهار هم چه مقدار داده است من روشن نیستم و از دستگاه دولت هم هیچ اطلاع ندارند قرضهای هم که تا به حال گرفتهاند سی میلیون دلار گرفتهاند؟ من یک سؤالی کردم دیدیم آقایان برای جواب دادن گفتند شش ماه دیگر نوبت شما میرسند که بیاند جواب بدهند گفتم جواب کتبی به من بدهند که مطالعه کنم جواب کتبی هم هنوز داه نشده است که ما بفهمیم چقدر پول از خارج وارد ایران شده است یا به عنوان کمک بلاعوض یا به عنوان قرضه و یا اعتبارات دیگر و از این پول چه مبلغ به کسر بودجه رسیده است چه مبلغی برای کارهای عمومی و عمرانی و تولیدی خرج شده است و چون هنوز نوبت به بنده نرسیده است که بتوانم در اطراف آن بحث کنم مجبورم در یک مسائل کلی که یک موضوع بودجه است عرایضی بکنم مخارج مملکت ما دو سه قسم است یک قسمتی است که دستگاه تولیدی ما را باید راه بیندازد یک قسمت ادارات واجبی است که ما باید داشته باشیم دادگستری باید داشته باشیم فرهنگ و بهداشت باید داشته باشیم یک قسمت از تأسیسات ما هست که مرتبط میشود به یک وضعیت بینالمللی البته یک راههای در ایران باید شوسته و آسفالت بشود ولی ما سابقه و تجزیه داریم پول قند و شکر تحمیل پیرزنهای ایران شد ولی راهآهن برای اجانب ساخته شد پدر این راهآهن را موقع قشونکشی درآوردند و یک راهآهن خراب و آهن پارهای باقیماند این خرجها را باید آنهایی که در دنیا جنگجو هستند بکنند ما که یک ملت صلحجو و صلحطلبی هستیم و طرفدار جنگ نیستیم اگر کسی به ما کاری نداشته باشد خدا را شاکر هستیم آنها باید تحمل کنند حالا اسمش را کمک بلاعوض میگذارند حرفی نداریم آن خرجها را باید از بودجه مملکت جدا کنیم بگذاریم در مقابل کمکهای بلاعوض و از کمک بلاعوض بندر و فرودگاه و جاده بسازند کارهایی که در موقع جنگ طرف حاجت هست از آن پول بسازند که یک مشت بیکار هم مشغول کار بشوند عملگی فعلگی کنند که این بدبختی یک قدری تخفیف پیدا کند در این صورت من موافق هستم امیدوارم جنگی پیش نیاید و این بمب اتمی و هیدروژنی که پیدا شده است طرفین را به خانه خودشان بنشاند که دنیا چندی روی آرامش و راحت را ببینند ولی آنهایی که همیشه فکر جنگ میکنند اگر کمکی به نام ملل ضعیف میکنند این را ما باید بدانیم که اینها اعانه است قرض است خرجی است که برای خودشان میکنند باید محل خرجش معلوم باشند قرض اگر میکنیم برای کارهای تولیدی و عمرانی باید بکنیم نه برای یک کارهایی که به مال مصارف جنگی باشد یا برای خرج جاری هیچ خانوادهای برای خرج جاریش نباید قرض کند کم دارد باید کم خرج کند و اگر هم دارد میتواند زیاد خرج کند این رویهای که در مملکت ما بود به حمدالله عمر این کمیسیون برنامه هفت ساله سر آمد حالا باز میخواهند دو سه مرتبه تجدیدتش کنیم من پرسیدم که ممالک دیگری که سازمان برنامه دارند آنها چه میکنند یکی از دوستان من راج به هندوستان بود یک زیر برنامه هست ولی برنامهاش مثل برنامههای ما نیست (نقابت- اینجا که نخستوزیر برنامه داریم) در آنجا در هر عملی در مقابل مجلس مسئول است باید نقشهها را توضیح بدهد ولی در اجرایش دخالت ندارد نقشهها را میرود مطالعه میکند تشخیص میکند موافقت میکند تصویب میکند که این راه و این مشخصاًت با این وضعیت ساخته بشود هر وزارتخانهای که مأمور کار هست مسئول اجرای آن هم هست و هیچ ربطی به سازمان برنامه که خود هم مدعی است هم قاضی است هم کنتراتچی است هم کنترات بنده است و هیچجا مسئول نیست همچون چیزی در دنیا وجود ندارد ولی در ممالک ما هست که ما آمدیم باید حسننیت گفتیم که درآمد نفت ما برای کارها تولیدی و عمرانی باشد من از آن حرفی که پیش گفتم پشیمان شدهام یک خانوادهای اگر زن و بچهاش در زمستان سرما گرسنه است نمیرود پارک بسازد میرود اول نان و آب آنها را راه میاندازد که از گرسنگی و سرما تلف نشوند بعد رد صورتی که پول زیادی پیدا کرد یک پارک مجلل هم میسازد ما این پول نفتمان را گذاشتیم برای عمران و آبادی و به سازمان برنامه دادیم نه اینکه سازمان برنامه آن پول را به مصرف جنگی برساند و این مردم از بدبختی و بیچارگی بمیرند من میگویم مثل ملل دنیا فکر کنید که حداقل معیشت را برای عموم افراد ایرانی دولت فراهم بکند خیلی ببخشید من نمیگویم مردم از گرسنگی میمیرند دولت نوکرهای خودش را اداره کند که اینها از گرسنگی نمیمیرند این اشلهای متفاوتی که دارند من این سوپورها را توی کوچه میبینم حقیقتاً خجالت میکشم که آدم اعانه جمع کند و به این بدبختها بدهد هر کس قلدر است و زور دارد به قدر زور و قلدریش از خزانه مملکت استفاده میکند. کسی که ضعیف است واجب است وجودش برای کارهای اصلاحی مملکت او باید از گرسنگی بمیرد من کراراً گفتم آقا این مملکت یک مملکتی است که چند تا پادشاه دارد چند تشکیلات دارد چند اشل دارد اصلاً چرا این رویه را باید قبول کنیم دفتری است که شاخص هزینه زندگی را از بیست سال پیش به این طرف بانک ملی معین کرده من به آن مجله بانکی که آن شاخص زندگی را چاپ کرده مراجعه میکردم از ۱۳۱۵ به این طرف در صورتی که زندگانی از هزار و سیصد و چند که در این قانون استخدام گذشت تا سیصد پانزده خودش ده مقابل شده بود از تاریخ ۱۳۱۵ دیدم که شاخص را که صد فرض کرده است حالا ۱۲۰۰ شده است یعنی شاخص هزینه زندگی بالا رفته است و ۱۲ مقابل ترقّی کرده است (دکتر جزایری- از ۱۲ هم تجاوز کرده است) حالا ۱۲۰۰ شده است در اردیبهشت امسال شاخص هزینه زندگانی اینقدر بالا رفته است اگر شما بیشتر با یک تومان میتوانستید زندگیتان را تأمین کنید حالا ۱۲ تومان لازم دارد و برای ۱۰۰ تومان ۱۲۰۰ تومان لازم دارید من نمیگویم حقوق افراد نظامی را چرا زیاد کردهاید خوب زندگانی گران شده است ولی باید یک طوری باشد همه کارمندان دولت بتواند استفاده کنند نه یک طبقه مخصوص این صحیح نیست این دو هیئت این یک شهر و ده نرخ به ضرر مملکت است من معتقدم از طرف همه کارمندان هم اینجا قبول میکنم که همه اشل ۳۲ تومان را بهشان بدهید ولی اجناس و کرایه مسکن را به نرخ ۱۳۰۰ بهشان بدهید زندگانیشان تأمین میشود (صفایی- اصلاً همان دو قرانهای رایج آن روز را بدهند زندگیشان تأمین میشود) این است که وضعیت مردم را باید مطالع کرد نمیشود که هر روز یک لایحه دولت بیاورد اینجا که من از محل قرضه فلان کار را میخواهم بکنم خوب فکر کنید اگر کمک بلاعوض نشود این هم جزء مصارف جنگی نفله میشود فرض کنیم که نسل آتیه زیر بار این قرض بماند برای چه کار برای یک کاری که منافع جنگی دیگران است و نفع برای دیگران دارد راهآهن را من معتقدم باید بسازیم باید تأسیس کنیم باید نگهداری کنیم خوب هم مواظبت کنیم ولی از چه محل؟ سابق مالیات قند و شکر را آورد از مجلس گذراند نمیدانم وقتی که وزیر جنگ یا رئیسالوزرا بود روی قند و شکر و چای مالیاتی گذاشت برای احداث راهآهن افراد ایرانی حتی آن پیرزن بدبخت شریکند در این راهآهن ولی استفادهاش را کیها کردهاند؟ جنگجویان جهان روسها و انگلیسیها و آمریکاییها راهآهن را به این صورت فلاکت و قراضه انداختند و رفتند پس ما از تجربه گذشتمان باید برای آتیه یک قدری فکر
کنیم آخر مردم آنهایی که زحمت میکشند و ما از نعمت آنها متنعم هستیم آنها نباید هست و نیستشان را به باد فنا بدهند اگر دولتی بود که میخواست با فکر من کار کند من تمام مالیاتها را لغو میکردم یک دستگاه تعاونی درست میکردم که تمام محصول را از مردم بخرد و جنس را به همان قیمت قدیم به کارمندان دولت بفروشد ضررش را هم از محل عایدات نفت و شیلات و قسمتهای گمرکی که برای موازنه تجارتی لازم داریم تأمین میکردند مردم هم میرفتند دنبال کاسبیشان اگر چنانچه در کارهای مملکتی لازم دارید قسمتهای برای موافق جنگ هست که من هم تصدیق دارم که لازم است اما چون یک قطره دریای جهان هستیم باید آن دریای جهانی خرجی که میکند از بودجه خودش تأمین کند حالا اسمش را گذاشتهاند کمک بلاعوض ما نمیخواهیم ما طلبهای پیش را داریم وصول میکنیم خسارتی که قشون اجنبی در مملکت ما بار آورده است که مردم را به این بدبختی و فلاکت انداخته است تمام بنیه و قوای ما را به باد فنا داده این چهار شاهی که به عنوان کمک بلاعوض به ما میدهند جبران آن خسارات وارده نمیشود اگر یک احصاییهای داشتیم خساراتی که در نتیجه جنگ به ملت ایران وارد شده حساب میکرد بعد نجومی میرسید خساراتی که رسیده به زندگانی مردم این چهار شاهی و صد دینار به عنوان کمک بلاعوض دردی از این مردم دوا نمیکند و من صددرصد مخالف با اینکه قبول قرض و بارش را روی شانه مردم بگذارید برای چیزهایی که بالمال به نفع یک کشمکشهای جهانی است خرج بکنیم آنها قویتر و غنیتر از ما هستند وسایل بیشتری دارند خرج کنند لازم نیست که ما قرض کنیم خرج نماییم.
رئیس- آقای خرازی بفرمایید.
خرازی- بنده چون خودم مخبر کمیسیون اقتصاد گذشته بودم و حال هم ۱۵۰ میلیون دلار از آمریکاییها و ده میلیون لیره استرلینگ از انگلیسیها قانونی گذشته است دفاع کردم در این لایحه موافق مشروط اسم نوشتهام الان آقایان استحضار دارید به موجب آن لایحهای که در نوزدهم اسفند تصویب شد و آقایان موافقت کردید به دولت این دو قرضه را بگیرد و حالا هم دولت لایحه آورده است و از مجلس اجازه میخواهد که دو میلیون دلار برای کارهای عمرانی و ده میلیون دلار هم برای کارهای ضروری بهش قرض بدهند ولی بنده چون موافق مشروط هستم لازم میدانم عرض کنم این قانون چهار تبصره داشته و متأسفانه دولت هیچ کدام از این چهار تبصره را رعایت نکرده است و بنده مجبور هستم در اینجا تبصرهها را بخوانم و هم تذکراتی به دولت بدهم در تبصره ۱ این قانون قید است که دولت به پروژهها یا برنامه عمرانی که دارد بیاورد به تصویب کمیسیونهای مشترک مربوطه مجلسین برساند البته موقعی که این قانون گذشت کمیسیونهای مشترک مجلسین قانونی بود و اعتبار داشت ولی حالا کمیسیونهای مشترک مجلسین نیست و باید لوایح و قوانین سیر طبیعی و معمولی خودش را طی کند در این قانون نوشته شده است کمیسیونهای مربوطه چون خود بنده هم در کمیسیون اقتصاد بودم و اغلب همکاران محترم عضو کمیسیون اقتصاد بودند مقصود این بود اگر تمام لوایحی که دولت میآورد و میخواهد از این قانون قرضه استفاده کند البته باید به کمیسیون بودجه برود ولی این ۵ موضوعی که نوشته است دو موضوع آن باید به کمیسیون راه برود و یک موضوع هم به کمیسیون پست و تلگراف یک اعتبار برای کشتارگاه و اعتبارات پلیسی بایستی به کمیسیون کشور مجلس برود و قسمت مرمت راهها و راهآهن به کمیسیون راه برود همینقدر که کمیسیون بودجه رأی داد کافی نیست چون در قانون مصرح است کمیسیونهای مربوطه به این ۵ اعبتار هم به کمیسیونهای برود که عرض کردم.
دوم- تبصره دو قانون است در تبصره دوم قانون نوشته شده است ۷۵ میلیون دلار که برای هزینههای ضروری اختصاص داده شده است به منظور خرید قند و شکر و دارو و آهنآلات و امثال آنها میباشد و ریال حاصله آن در حساب مخصوص نگهداری و استفاده از آن با تصویب مجلس شورای ملی خواهد بود بنده میخواستم بدانم این سی میلیون دلاری که در گزارش پیشنهادی کمیسیون بودجه است دولت مجوزش را تحصیل کرده یا بدون تحصیل اجازه از مجلس شورای ملی این پول را خرج کرده است این قسمت را خواهش میکنم آقای میکنم معاون وزارت دارایی یادداشت بفرمایید و بیایید اینجا توضیح بدهید دوم باز مصرح است دولت مکلف است در صورت تحصیل اعتبار اضافه اعتبار بر سی و دو میلیون دلار برای احتیجات ضروری که البته همه آقایان مسبوقند در روزی که لایحه مطرح بود اینجا گفته شد مقصود از احتیاجات ضروری کسر بودجه است دولت میتوانسته است سی و دو میلیون دلار برای کسر بودجه از این محل به قرضه استفاده کند سی میلیون دلارش را استفاده کرده و حالا ده میلیون دلار دیگر تقاضا میکند. بنابراین هشت میلیون دلارش مجوز ندارد و به علاوه در تبصره سه باز مصرح است که دولت مکلف است حداکثر تا آخر سال ۳۵ از راه تقلیل مخارج و تثبیت ادارات دولتی و ازدیاد درآمد بودجه کشور را متعادل نموده و برنامه اقداماتی را که برای اجرای این هدف ضروری است در نظر گرفته و گزارش آن را تا قبل سال ۳۲ تقدیم مجلس شورای ملی نماید یعنی البته آن ضربالعجلی که دولت برای متعادل کردن بودجه دارد تا آخر سال ۳۵ بنده هم عرضی ندارم ولی دولت مکلف بوده است تا آخر سال ۳۳ آن برنامههایی که برای متعادل کردن بودجه در نظر میگیرد آن را هم بیاورد به مجلس بدهد متأسفانه این لایحه را نیاورده چهارم این است که کلیه وزارتخانهها و ادارات دولتی و بنگاههایی که سرمایهاش مال دولت است مکلف بودند وجوهی که در دست دارند به حساب خزانه بریزند و بعد استفاده کنند آنچه که همه آقایان اطلاع دارید سازمان برنامه یکی از مؤسساتی است که بودجهاش صد درصد مال دولت است ولی سازمان برنامه رعایت این اصل قانونی را نکرده است بنابراین ما آمدیم یک قانونی گذراندیم این قانون چهار تبصره دارد متأسفانه با اینکه هر چهار تبصره قید است به دولت مکلف است این کارها را بکند هیچ یک را نکرده مطابق آییننامه یکی در برنامه دولت است یکی قراردادها است یکی در بودجه است که هر نماینده میتواند در کلیات مطالب صحبت کند ولی بنده از این حدود خارج نمیشود عرایضی که خدمت آقایان میکنم همه راجع به متن این تقاضایی است که دولت کرده و تخلفاتی است که از قانون مصوبه مورخ ۱۹ اسفند شده است عرض کنم همه ماها میگوییم بودجه ما تعادل ندارد و مطمئن باشید اگر دولت فعلی که بنده هم جزء موافقینش هستم بخواهد مبارزه با فساد را برنامهاش قرار بدهد اول راهش این است که بودجه مملکت را متعادل کند روزی بنده با یکی از اتاقهای تجارتی سفارتخانهها صحبت میکردم او پس از گذاشتن این قانون جلب سرمایههای خارجی از بنده سؤال کرد آیا کشوری که بودجهاش تعادل ندارد ما چهطور سرمایهمان را بیاوریم در مملکت شما بهبود وضع اقتصادی هر کشوری این است که اول بودجهاش تعادل داشته باشد و بعد هم توازن بازرگانی داشته باشد یعنی دو ثلث وارد نکند و یک ثلث صادر بکند و به این ترتیب با همین مماشاتی که دولت میکند مطمئن باشید سال ۳۵ میآید و دولت موفق نمیشود بودجهاش را تعادل بدهد تعادل کردن بودجه طرق و راههای دارد و دولت باید در درجه اول از مخارج ضروری و غیر ضروری لازم جلوگیری کند و همانطور که آمده است بودجه نفت را در اختیار سازمان برنامه گذاشت تا کارهای تولیدی بشود ما در قسمت کشاورزی و صنایع و استخراج معادن دولت برنامههایی را باید شروع بکند که از ماه اول پس از تنظیم برنامه شروع به عمل شود تا بتواند مستخدمینی که زائد هستند آنها را از قسمتهای اداری ببرد به قسمتهای انتفاعی ما خودمان تصدیق میکنیم که دولت هم منظور دارد دولت هم نمیتواند به مستخدمینی که این حقوق را بهشان میدهد و این حقوق هم تکافوی مخارج ضروریشان را نمیکند مخصوصاً طبقات پایین به آنها بگویید من به شما حقوق نمیدهم مجبور است ما تصدیق میکنیم عمل دولت را که دولت مجبور است به اینها حقوق بدهد ولی خوب دولت هم در عمل تبعیضاتی میکند یک عده از مستخدمین را میآید اشل بالاتری میدهد یا به آنها اضافه حقوق میدهد و نسبت به سایر مستخدمینی فرض بفرمایید مستخدمین وزارت کشورو وزارت دارایی ما اینجا آمدیم با طیبخاطر به ارتش به فرهنگ به قضات اضافه دادیم و این اضافات هم تا سطح زندگانی مردم پایین است و قیمت اجناس روزبهروز بالا میرود فایدهای ندارد و دستگاه اقتصادی دولت ابداً با هماهنگی ندارند خدایینکرده خیال کنید وزارت دارایی مثلاً مال فرانسه است فرض بفرمایید وزارت بازرگانی یا وزارت صنایع یا سازمان برنامه مال یک مملکت دیگری است تا در این دستگاه هماهنگی وجود نداشته باشد فایده ندارد و خود مؤسسات تابع کمک دولت میکنند به اینکه هزینه زندگی بالا برود ملاحظه بفرمایید یک شرکت چای هست در سازمان برنامه این شرکت آمده یک مقدار چای تولید کرده و بعد یک پروانه ورود چای خارجی گرفته آقایان دولت یا مؤسساتی که تابع دولت هستند باید تبعیت بکنید از نظر به دولت و تبعیت بکنید از نظر شخص اول مملکت که همیشه رفاهیت و احوال این مردم هستند و همیشه در فرمایشاتشان فرمودهاند مردم این مملکت باید به طور تساوی از غذا و لباس و مسکن و بهداشت و فرهنگ استفاده بکنند آیا سزاوار است که شرکت چای سازمان برنامه اعلام مزایده بگذارد که من عرضه ندارم چای وارد کنم و چای به قیمت ارزان بفروشم من حراج میکنم و کیلویی ۲۸ ریال جواز چای را میفروشم آقای معاون نخستوزیر چرا علت را نمیپرسید چرا عملیات خلاف را میکنید؟ از یک طرف هر روز مینویسید چند نفر از وزرا مینشینند برای تقلیل هزینه زندگی فکری میکند از طرف دیگر مینویسید گوشت این قدر بالا رفت شرکت چای سازمان برنامه ۲۲۸ تن پروانه چای داشته این را به حراج گذاشته این را میخواستید چای بیاورید به مردم مصرفکننده هم ندهید و بدهید به مستخدمین دولت که نمیشود آقا ما هر روز بیاییم اینجا قانون بگذاریم هر روز بیاییم وقت صرف کنیم آقایان امور اقتصادی با این حرفها با این کمیسیونها با این برنامهها با این شورای اقتصادها با این حرفها درست نمیشود باید به یک هیئت مطلع واردی مجلسین با
تصویب اعلیحضرت همایونی اجازه بدهند اینجا بنشینید هماهنگی در دستگاه اقتصادی ایجاد بکنند بانک برای خودش یک ساز میزند سازمان برنامه یک ساز دیگر میزند وزارت بازرگانی یک ساز دیگر میزند (افشار صادقی- اتاق تجارت هم یک ساز دیگر میزند) تا حالا گفتهایم باید ما سالی سیمیلیون لیره قند و شکر و پارچه نخی و چای و سیمان بخریم این را باید با خرجیها تفاهم ایجاد کنیم یا باید طوری بشود که در ظرف ۵ سال این سیمیلیون لیره در داخله تهیه بشود باید معادن ایران به طریق عملی استخراج بشود باید ذوب و تسویه بشود احتیجات داخلی مرتفع بشود مازاد صادر بشود بیاید شرکتهای بزرگی که برای این کار تأسیس میشود اینها را کمک بکنید نه اینکه بیایید طوری بکنید که اصلاً این شرکتهایی هم که هستند برچیند و بروند این است که بنده با دادن دو میلیون دلار از این ده میلیون دلار کاملاً موافقم برای اینکه لایحه قرضه صریحاً گفته است دولت میتواند ۳۲ میلیون دلار از این را برای احتیاجات ضروری بپردازد ۳۰ میلیون دلارش را برداشتهاند بدون اینکه مجوزی از مجلس شورای ملی تحصیل بکنند بنابراین آن دو میلیون عمرانی اگر آن چند چیزی که اینجا نوشته اگر مطابق سیر خودش به کمیسیونهای مربوطهاش رفته مطابق با قانون است و چون کار عمرانی است رأی میدهیم ولی اگر به آن کمیسیونها نرفته باشد و این هشت میلیون مجوزی نداشته باشد به عقیده بنده نمیشود موافقت کرد. (احسنت)
رئیس- آقای دکتر شاهکار
دکتر شاهکار- بنده با وام اصولاً موافق بودم ولی متأسفانه با وامی که به مصرف مخارج یومیه برسد باید عرض کنم که نمیتوانم موافقت کنم این وام وامی است که تمام مقننین دنیا از روز ابتداد تا امروز همیشه حرام کردند یعنی کسی برای مصرف قرض بکند و خرج رزو بکند و خودش را وامدار بکند متأسفانه امروز لایحهای مطرح است که باید قرضهای که به منظور مصرف در مسائل تولیدی و عمرانی گرفته شده است و باید منافع آن عاید مملکت و نسل آتیه بشود به مصرف مخارج روزانه میرسد البته اگر فعلاً آقای معاون وزارت دارایی که اینجا تشریف دارند بیایند و تصویب بفرمایند یک بار دیگر که این یک مطلب اضطراری است و برای یک کار است و برای بنده ناچار موافق خواهم کرد علتش هم این است که نمیشود مسائل مملکت را با مسائل شخصی قیاس کرد این قیاس معالفارغ یعنی ما میتوانیم اگر دخلی نداریم اگر عایدی نداریم یک وعده غذا بخوریم اما نمیشود به مریضهای که در مریضخانه هستند گفت به علت اینکه این روز بودجه عایدی نیست به مریضها امروز دوا و غذا ندهید یا به علت اینکه وزارت دارایی نتوانسته است عایدات را وصول کند حقوق مستخدمین دولت را تا آخر ماه نصفه بدهند یا کمتر بدهند. بنابراین بنده با اینکه اصولاً با این کار مخالفم برای یک کار به صورت اضطراری این عمل را مجبوراً موافقت خواهم کرد برای اینکه علاجی نیست نمیشود دستگاه مملکت را تعطیل کرد اما باید دید که چراد ما به اینجا رسیدهایم چرا مجبور شدهایم که امروز با تمام صحبتهایی که روز اول میکردیم که این وام به مصرف تولید و عمران خواهد رسید امروز به جایی رسیدهایم که آمدهایم و از این وام میخواهیم برای مصرف یومیه استفاده بکنیم. واقعاً جای تأسف است ولی بنده تصور میکنم علتش را تا اندازهای معلوم کمی ایمان در بعضی از دستگاهها است این را باید صریحاً عرض کنم اگر بیایمانی نیست لااقل کمی ایمان است والا چرا ما نباید امروز بتوانیم روی پای خودمان بایستیم و با عواید عادی و وصولی مالیاتها مخارج مملکت را بپردازم به هر صورت بنده فکر میکنم همه اینها شاید تا اندازهای نتیجه نفاق و اختلاف کوچک و بیمعنایی است که متأسفانه در کشور ما هنوز وجود دارد و به خصوص در بعضی از دستگاههای دولتی این وضع نامطلوب باقی است و امروز پیش از هر روز ما احتیاج به اتحاد و اتفاق داریم و بر بنده مسلم است که اگر ما این اختلافات کوچک و بیمعنی را دور بریزیم و واقعاً در جبهه واحدی بایستیم موفق خواهیم شد در تمام این اشکالات پیروز شویم و به دنیا ثابت کنیم که میتوانیم روی پای خود بایستیم.
رئیس- آقای نقابت
نقابت- عرض کنم از بس مجلس از دولت مأیوس است و از بس حق وکلای مورد توجه و مطالعه واقع نمیشود مذاکره در یک همچون لایحه مهمی صورت خاصی پیدا کرده یعنی ۴۰ نفر رفقا توی مجلس نیستند از دولت هیچکس هم جواب نمیدهد مخبر کمیسیون هم نیست در صورتی که این لایحه بایستی متضمن یک مطالب خیلی گرم و پرحرارت و با ارقام و رسیدگی به حساب و در حقیقت یک محاکمهای باشد برای دولت از اسفند ماه ۱۳۳۳ تا حالا در اسفند ماه ۱۳۳۳ که این قانون به تصویب رسید خاطر آقایان هست که نظر موافق و مخالف تا چه میزان با حرارت ابراز میشد بنده یادم هست که همان روز راجع به این استقراض هفت میلیون تومان به عنوان حقشناسی از گذشتگان نام مرحوم حاج معین بوشهری و حاج اسماعیل مغازه و مرحوم حاجامینالضرب را بردم و عرض کردم وقتی در اولین مجلس صحبت استقراض پیش آمد این مردان وطنپرست در همین مجلس قیام کردند و گفتند ما میرویم بانک ملی تشکیل میدهیم از مردم پول میگیریم و حیثیت و اعتبار مملکت را به غیر نمیفروشیم و رفتند بانک ملی تشکیل دادند و مردم و زنها آمدند قلائدرآس خودشان را دادند و نگذاشتند که استقراض بشود ما در اسفند ماه ۱۳۳۳ استقراض را تصویب کردیم ۷۵ میلیون دلار و بعد ۷۵ میلیون دلار قرار بود که چون با ربح استقراض میشود بایستی به مصرف امور تولیدی برسد و منافع آن لااقل جبران ربح و استهلاک اصل دین را در یک مدتی بکند این وعده را هم دولت به ما داد ایستادند در اینجا قولها دادند قرارها دادند قبول کردند معذلک آمدند گفتند چرخهای مملکت میخوابد حقوق نمیتوانیم بدهیم اختشاش میشود خوب است مقداری از این پول را برای کسر بودجه صرف کنیم و در حقیقت بودجه از محل عمرانی قرض میکنم این حرفها را هر وقت هر دولتی یا هر فردی به هر مجلسی بزند ممکن نیست که مجلس آن را رد کند حالا آمدهاند و میگویند که علاوه بر آن سیمیلیون ده میلیون دلار هم لازم داریم و دو میلیون دلار هم برای این کارگاه کشتارگاه تهران من میترسم این کشتارگاه هم کارش به تهران بکشد همینطوری که چهل سال است اپراتور توی خیابان فردوسی برپا شده است گاهی سقفش فرو میرود و گاهی جای خاکروبهریزی است گاهی بورس است گاهی میدان علافی است گاهی مورد معامله واقع میشود و بالاخره از محل سیمان و آجر و مخارج آن خانههای بسیاری از متصدیان امر ساخته شده است اما این بنا برجا و خراب مانده است نه آن را میفروشند و نه خراب میکنند این به عنوان علامت به عنوان شعار فعالیت برپا و من معتقدم که بالاخره این بنا روزی از بناهای تاریخی کشور ایران خواهد شد از بناهای تاریخی خواهد شد باید این را به همین صورت نگاهش داشت اصلاً دست نباید به آن زد باید به همان صورت نگاهش داشت که معلوم شود شهرداری تهران هر کس میآید در رأسش قرار میگیرید فرقی نمیکند. چون آقای ابتهاج شهردار بود آقای گلشاییان بود آقای دکتر سجادی بود آقای مهران بود اشخاص عدیدهای بودند (دکتر عدل- گلشاییان شهردار نبود) هم شهردار بود هم اعلام جرم علیهش از صبح پنجشنبه تا غروب جمعه مشغول بودیم به هر صورت این جریانات بوده ایت حالا کشتارگاه تهران هم همینطور شده است گاهی توی روزنامه میخوانیم که جماعتی از برنامه و جمعی از مهندسین به اتفاق رئیس اصل چهار رفتهاند کشتارگاه را دیدهاند بعد میخوانیم جشنی در آنجا برپاست باز میخوانیم که یک مقداری دلار و وسایل از اروپا آمده که آنجا درست بشود و حالا اینجا ۲۹۰ هزار دلار دیگر برای کشتارگاه در نظر گرفته شده است من تصور میکنم که این هم کم است مرمت راهها آقا مگر یک ماه نگذشت که ما در اینجا راجع به راهها ده میلیون اضافه اعتبار برای وزارت راه تصویب کردیم و بعد معاون وزیر راه گفت به سازمان برنامه برای رهایی که ما میسازیم تا حالا مبلغ زیادی تصویب کرده و داده این مرمت راهها به صورت اطلاق بدون چند رقم و بدون اسم که کجا؟ کدام راه میخواهد تعمیر شود یک رقمی ذکر شده است باز قید راهآهن دارد ۵۵۰ هزار دلار مخابرات تلفنی وزارت پست و تلگراف و تلفن ۳۵۰ هزار دلار این کلمه مخابرات تلفنی زننده است اگر برای تکمیل دستگاه تلفن و خرید اسباب و ابزار است باید تصریح شود جناب آقای انوار که مخارج پست و تلگراف برای تکمیل دستگاهها اما مخابرات عبارت است از پول تلگرافی که اگر شما تبریک بکنید به یک دوستی که در فلان شهرستان است آن پول تلگراف را میگویند ۳۵۰ هزار دلار با اینکه مخابرات دولت مجانی است مثل این است که بین دستگاههای ما و دستگاههای خارجی که مجانی نمیتواند باشد ۳۵۰ هزار دلار پول تلگراف داده شده بنده معتقدم که باید این کارها روشن بشود تا آقای مسعودی که مخبر کمیسیون هستند نتیجه این مذاکراتی که در کمیسیون بودجه به عمل آمده توضیح بدهند در اینجا حالا که رئیس کمیسیون بودجه آقای بهبهانی هستند و ما خواهش میکنیم که واقعاً افراد کمیسیون بودجه که از شعب به این مشکلات با این زحمت با کمال دقت به اینکه بهترین افراد نمایندگان باید بروند به کمیسیون بودجه که ما انتخاب میکنیم چرا اینقدر بیعلاقه هستند و هیچ توضیح نمیدهند هیچ مطلب به هیچکس نمیفهمانند خوب ما باید بفهمم آقا بالاخره این ملتی که دارد دینار دینار از حقوق و بدبختی و بیچارگی و نانش میزند و پول میدهد نباید بفهمد که این ۳۵۰ هزار دلار برای مخابرات تلفنی چیست؟ برای کجاست؟ ارتباطات پلیسی ۳۷۵ هزار دلار ارتباطات پلیسی هم بنده نمیفهمیدم یعنی چه اگر بودجه شهربانی باید اضافه شود ده میلیون در دو ماه پیش اضافه کردیم لایحه اضافه اعتبارات شهربانی آمد اینجا به تصویب رسید مبلغش را جزء بودجه گذاشتیم و به تصویب رسانیدم انجام شد بنابراین چرا باید این کار را بکنیم این حرف را بنده یک وقتی حضور اعلیحضرت همایونی عرض کردم که ما وکلا یک اسلحه زنگزده پوسیده که در دست داریم که کار شهرستانها یا کار مردم یا امور عمرانی و تولیدی را به جریان بگذاریم یک اسلحه پوسیده زنگزده و آن عبارت از این است که ما در ارقام بودجه در مواقع رسیدگی به خرج مملکت در اینجا حساب بخواهیم کتاب بخواهیم بحث کنیم این بودجه را دربست در اسفند ۳۳ ماه برای اینکه چرخ مملکت نخوابد برای اینکه
ایرادی به مجلس شورای ملی نگیرند و نگویند که وکلا چوب لای چرخ دولت گذاشتهاند دربست تصویب کردیم و دادیم. این اسلحه را زمین گذاشتیم بعد معلوم شد که دولت اشتباه کرده و آن ارقامی که در بست تصویب فرمودید کم است هر لایحهای ۵ میلیون و شش میلیون و ده میلیون آمد حالا هم همینطور لوایح دارد میآید ما روی همین ارقام به تناسب این ارقام بودجه روی حوائج روی محاسن روی منافع باید صحبت کنیم یک قدری وضعیتمان روشن بشود الساعه این ارتباطات پلیس واقعاً آقایان یک قدری توجه کنید یک سری به شهربانی بزنید نه شهربانی تهران فقط شهربانی بندرعباس (ارباب- احنست) شهربانی خرمشهر شهربانی آذربایجان شهربانی کرمان یک سری بزنید (پورسرتیپ- شهربانی خرمآباد) واقعاً خرمآباد بالاخره همه جا ۱۳۶ حوزه انتخابیه یک سری بزنید ببینید چه خبر است واقعاً تماشا کنید از رفقا بپرسید با بعضیها ارتباط دارید و اطلاع دارید واقعاً بدتر از این دستها مگر خدا خلق کند نمیخواهم از اشخاص اسم ببرم امروز وضع اینطور شده که اگر احیاناً بگوییم که فونکسیون و کار دستگاه دادگستری خوب نیست افراد جماعتی از قضات از ما گله میکنند که آقا شما بر علیه قضات حرف زدهاید در صورتی که نه یکی از همین جهاتی که خوب نیست این است که همین قاضی زندگیش تأمین نیست راحت نیست امنیت اداری، مصونیت قضایی ندارد ما اگر میگوییم خوب نیست از این بابت است یا اگر میگویم شهربانی مطلقاً خوب نیست این را اشخاصی به ریش نگیرند فردا رئیس شهربانی نگوید که آقا از ما کرتیک کردید در مجلس نه من نظری به شخص ندارم اما ما از شهربانی چه میخواهیم آقا ما دو وظیفه بیشتر نمیخواهیم یکی جلوگیری از وقوع جرم یکی هم کشف بعد از وقوع (عبدالصاحب صفایی- سرلشکر عوی خوب انجام وظیفه کرده) این دو وظیفه است که شهربانی در تمام دنیا دارد (پورسرتیپ- وسیله میخواهد) همهچیز میخواهد الان نان خوردن وسیله میخواهد تنور میخواهد آرد میخواهد آسیاب میخواهد آقا ما ندادیم. مگر ما چهل میلیون در بودجه نگذاشتیم مگر ۳۵۰ هزار دلار نمیخواهیم بدهیم؟ مگر پول کم است آقا چرا پول کم است تمام وسائل است اما ما تمام منظورمان عبارت است از کشف جرم و جلوگیری از وقوع جرم این دو وظیفه به کلی در دستگاه شهربانی متروک مانده و شهربانی به کارهای دیگر میپردازد (عبدالصاحب صفایی- اینطور نیست شهربانی خوب انجام وظیفه میکند) بلی میدانم اداره تذکره دارد رسیدگی به اوضاع و اتباع خارجه دارد پاسبان به مجالس عروسی و عزا میفرستد سر راهها میبایست میایستند راهنمایی میکنند رئیس شهربانی سرچهارراه مخبرالدوله ماشین هدایت میکند و از این قبیل عرض کنم قاچاق کشف میکند دوسیه میسازد اما کشف جرم پیدا نیست پیدا کنید آقایان نمایندگان از خانههای شما هر کدام سرقت شده کدام یکیش کشف شده؟ (دکتر عدل- هیچ یک) این مرحله کشف جرم (افشارصادقی- ولی رئیس شهربانی آدم خوبی است) من کاری به رئیس شهربانی ندارم اگر رئیس شهربانی نمیتواند رئیس اسکاتلندیارد با ۳۷۵ هزار دلار استخدام کنید بالاخره اگر رئیس بد است رئیس آگاهی بد است (افشارصادقی- سرهنگ فهمی آدم خوبی است) اگر او خوب است اگر این بد است من کاری ندارم نتیجه عمل را در نظر بگیرد (دکتر جزایری- اموال مسروقه بازار سیاه دارد) این همه سرقت توی این مملکت میشود کاری به اشخاص نداریم هیچ کشف نمیشود آمدیم در عمل شما یک توجهی بکنید ایران یک مملکت امروزی نیست هنوز در خرابههای شش هزار ساله ما آثار تمدن بیرون میآید با این سوابق ملیت و قومیت اطلاق و دیانت امروز فحشا دارد زمین و زمان این مملکت را به هم میکوبد بنده شکایاتی از آبادان دارم که یک محلهای تمام فاحشهخانه شده است مردمی که توی آن محله منزل دارند داد فریادشان بلند است (دکتر شاهکار- جناب آقای نقابت شما این فرمایشات را پشت تریبون نفرمایید) بگذارید بگویم اینقدر مداهنه نکنید (دکتر شاهکار- کدام مداهنه؟ آقا فحشا گفتنش خوب نیست) همین مداهنهای که دارید میکنید اینقدر نگذارید ما عیب را نگوییم اینقدر آمدید اینجا هی گفتیم فلان جا خوب است هی آمدیم گفتیم دستگاه عیبی ندارد هی گفتیم خاطر مبارک آسوده باشد شخص شاه را هم اغوا میکنیم بگذارید بگویم.
رئیس- از موضوع خارج نشود.
نقابت- یک محله را فاحشهخانه کردهاند (دکتر شاهکار- یک محله را بفرمایید نه تمام را) شکایت شد، مردم شکایت کردند گفتند بلی ما پروندهها تشکیل دادیم و آنها را فرستادیم به دادگستری و عنقریب جلویش را میگیرند این کار که نشد هیچ اخیراً آمدهاند یک کار دیگری کردهاند آمدهاند گفتهاند که دور این محله دیوار بکشیم (یکی از نمایندگان- اسم آن محله چیست؟) یکی از محلات آبادان است (پورسرتیپ- نگویید) آقا میگویند نگو میترسم شما یاد بگیرد (خنده نمایندگان) عرض کنم قرار شد دورش دیوار بکشند برای اینکه دیوار بکشند گفتند اعتبار نداریم فرستادند از هر خانهای ۳۰۰ تومان گرفتهاند و مردم هم از آن طبقه نیستند در آنجا منزل دارند سالهای سال است مردم نشستهاند واقعاً از محلههای پرجمعیت شهر است اینها را تهدید کردهاند که یا خانهای ۳۰۰ تومان بدهید یا خالی بکنید بروید که اینجا میخواهد فاحشهخانه بشود اینها را من نوشتم رسمی ماشین کردم و به وزارت کشور فرستادم به شهربانی فرستادم یک سال است حرف میزنم ناله میزنم به خدای احد واحد هی بازرس رفته است بازرسها رفتهاند گزارش دادهاند همینطور که من میگویم صد برابر تحقیق کردهام مسلم این دستگاه دستگاهی است که با کمال لجاجت آن متصدیان کار را در آنجا نگاه میدارد آن وقت مردم خارج میگویند اینها از اینجا انتفاع حاصل میکنند پول میگیرند امروز صبح آجیل فروش و بقال و قصاب توی خیابان پهلوی چهارراه امیراکرم آمدهاند توی خانه من میگویند آقا یک بخاریفروشی است اینجا یک پسره الواتی است و شبها توی این کوچه جنجالی است از دست فحشا رفتهایم عارض شدیم آمدند جلوگیری کردند به حمدلله رفع شد ده روز هم طول کشید اما یک مرتبه دو برابر زیادتر شده است و اصلاً وضعیت ما به هم خورده آن یکی میگوید تو بدکاری کردی شکایت کردی برای اینکه تو شکایت کردی میفهمند که یک نان دانهای هم توی این کوچه است آمدهاند با هم معامله کردهاند اینها را آزاد گذاشتهاند حالا اینها را همه مردم دروغ میگوید تمام ملت ایران تمام وکلا تمام اشخاصی که این تلگرافات را به شما میکنند تمام دروغ میگویند تمام مفرض هستند فقط آن دستگاه باید بماند و ما باید بگوییم خوب است ۱۰ میلیون هم اضافه بودجه بدهیم ۳۷۰ میلیون هم برای اعتبارات پلیسی بدهیم بفرمایید این ارتباطات پلیس یعنی چه؟ ارتباطات پلیس در حدود قانون یعنی چه؟ یعنی تشکیلات کلانتری؟ یعنی سرتاسر خرمشهر شهری که ۱۶۰ میلیون مالیات از یک گمرکش به دولت عاید میشود در این شهر آقا ۴۰ تا پاسبان دارد یعنی صد تا در بودجه اعتبار دارد و ۶۰ تا استخدام نشده یعنی باید کلاس ششم ابتدایی و سوم متوسطه را بگذرانند و یک همچون آدمی با صد تومان حقوق حاضر نمیشود کار کند برود آنجا از گمرک حمّالی بکند روز ده تومان ۲۰ تومان گیرش میآید ۴۰ تا پاسبان دارد نه امنیت، نه وسائل، شب بازار را دزد میزند، خانه مردم را دزد میزند این طرف و آن طرف را دزد میزند اقسام فجایع در این شهرستان هست و به طرزی است که ملاحظه فرمودید آقای قطب یکی از مردمان محترم صاحب ملک علاقه، زندگی با حضور رئیس راهآهن با حضور رئیس ثبت اسناد، (دکتر جزایری- و رئیس ژاندامری رفتهاند برای تهدید حدود املاکشان در دزفول او را با گلوله میزنند با آقای بهبهانی شهردار شادگان را روز روشن با گلوله میزنند و شکمش را پاره میکنند حالا از میزان سرقت و فجایع من قبول میکنم فرمایش جناب آقای دکتر شاهکار را که ما که نباید نقاشی کنیم و ترسیم کنیم آن فجایعی را که در خارج میبینیم آن هم در یک چنین مکان مقدس اما چه بکنیم؟ یک اکازیونی برایمان پیدا کنید که این حرفهایمان را بزنیم یک درد و دلی بکنیم اقلاً آن حضرت هر وقت خیلی خیلی دلش تنگ میشد یک درد و دلی میکرد (عبدالصاحب صفایی- ولی توی چاه) ولی امروز غیر از ایجا کجا برویم درد و دل بکنیم ولو اینکه به یک نتیجهای برسیم یا نرسیم این درد و دل را ما باید یک اکازیونی پیدا بکنم و بگوییم و حالا این دو میلیون که به این صیغه در اینجا آمده است برای این مخارج است بقیهاش ده میلیون است اینجا یک زرنگی دیگر هم شده که من نمیدانم کمیسیون بودجه در حین تصویب و صدور این گزارش این دقت را کردهاند یا نکردهاند در اینجا نوشته است هم ارز ۴۰ میلیون ریال که سی میلیونش خرج شده ده میلیون دیگرش را هم به اضافه این دو میلیون خرج کینم اگر این سی میلیون دلار قبلاً گرفته شده خرج کنید و تمام شد چرا دوباره این تجدید مطلع کردید؟ دو مرتبه اسم بردید از ۴۰ میلیونی، ۴۰ میلیونی که ۳۰ میلیون آن خرج شده ۱۰ میلیونش را بدهید خرج کنید این یادآوری گذشت چه حکمتی داشته توی این لایحه (خرازی- اینها مجوز نداشته) اگر مجوز نداشته؟ نه اینطور نیست حتی نظرم هست در حین آن استقراض قرار بر این شد که از ۷۵ میلیون ۳۰ میلیون (خرازی- ۳۲ میلیون) دولت بتواند برای مخارج ضروری کسر بودجه در واقع از لایحه عمرانی استقراض قرض کند آن مجوز داشت اما این تجدید مطلع برای چیست؟ (خرازی- آقای نقابت با اجازه مجلس باید آن سی میلیون را بگیرید بدون اجازه مجلس نمیتوانند یک دینار هم خرج بکنند) آنچه که من میفهمم باید ببینند و رسیدگی کنند البته توضیحات مخبر کمیسیون بودجه وزیر دارایی این کارها را روشن میکند اگر مجوزی نداشت چهطور یک دستگاهی خود به خود نتوانسته است سی میلیون از قرضهای نزولی صرف کند بدون ارائه مجوز و حالا ده میلیون دیگر میخواهد اما آنچه را که من میفهم کلمه همارز است زیرا که وقتی ما خواستیم سی میلیون قرض کنیم یا چهل میلیون خواستیم به بودجه بدهیم می گوئیم دولت مجاز است از آن سی میلیون دلار استفاده ارزی بکنند دولت هم میآید مطابق قانون دیگری که داریم این دلارها را پشتوانه اسکناس قرار میدهد در کمیسیون نظارت بانک هم ارز او ریال میگردد در آنجا ده میلیونش از قرار سی و دو میلیون ریال میشده ۳۲۰ میلیون ریال حالا اگر هم ارز و این را روی هم بخواهیم بگذاریم با رعایت اینکه ممکن است نرخ جاری دلار ۷۵ ریال باشد آن وقت آن سی و دو میلیون پرداخته میشود یک چهل میلیون هم اضافه میماند من تصور میکنم به طور فهوا و خفا در طی بیان این مطلب که اجازه میدهیم به دولت هم که ارز ریالی سی میلیون گذشته
ده میلیون آینده و این دو میلیون و جمعاً ۴۲ میلیون را به مصرف برساند منظور از همارز عادی جاری است نه همارز مخصوص قانونی سابق و این هم یک عملی است که در ترقی قیمتها و بالا رفتن سطح قیمت تأثیر دارد که در اینجا بنده خواستم خاطر ریاست محترم کمیسیون بودجه را متذکر این معنی بکنم که معنی این عبارت این است اما چرا بنده موافق با این ده میلیون به دلیل اینکه دولت میگوید چرخ من میخوابد دولت میگوید که من محتاجم و هر ساعت و هر دولتی پیش هر مجلسی اظهار حاجت کند باید حاجت آنی او را رفع کرد ولی اقساط این تکلیف را نمیکنم که آقایان نمایندگان به اساس آن خرج و مشروعیت آن خرج رسیدگی نفرمایند حتما باید آن هم رسیدگی شود و اما اینکه عرض کردم تأثیری روی قیمتها دارد خود این بحث مفصلی است که اتفاقاً با آقای دکتر سجادی چند روز پیش این بحث را کردیم علت اینکه ما به سراغ شما دکترها میرویم این است که ما در عصر حجر واقع نشدیم در عصر اتم هستیم یعنی این مطالب که چه مقدار پول چه مقدار تولید چه مقدار ترانس ساکسیون اینها مؤثر در وضع قیمتها هست یک مسائلی است که سالیان دراز در حدود ۲۰۰ سال است که مورد مطالعه علما واقع شده و حسابهای زائد نوشتهاند و عمل کردهاند حتی این مسئله که حجم پول در هر مملکتی اگر اضافه شد بر قیمتها اضافه میشود و قیمت مساوی است با نسبت حجم پول به حجم تولید که این را اسمش را تئوری کانتیتاتیف گفتهاند و این هم از مبدعات پرفسور ایروینگ فیشر آمریکایی است این یک حرف ظاهراً صحیحی است و با اینکه دنیا خواست که علمای کریتیک بکنند و کریتیک هم کردند و کتابها هم رویش نوشتند من جمله پرفسور آفتاریون استاد فعلی دانشگاه پاریس است زحمت بسیار کشید و الوصف وقتی کروب ترقی و تنزل حجیم پول و کروب ترقی و تنزل حجم پول و کروب ترقی و تنزل قیمت کالا ترسیم بکنند بین اینها یک فواصلی باقی میماند که به آن فواصل سیکلیک میگویند یعنی بنا به یک دوری بنا به یک حادثهای بنا به یک جنگی فرق نمیکند اما دیرکسیونش یکی است هر وقت حجم پول زیاد میشود مقدار قیمت هم زیاد میشود با هم بالا و پایین میرود با کمی اختلاف و راه علاج و تریاق این دوا زیاد تولید است باید میزان تولیدات مملکت به مقدار زیاد بشود که جبران آن ازدیاد حجم پول را بکند والا لاینحل میماند و این هر دو لازم و ملزم یک دیگر هستند یعنی اگر شما بخواهید یک هکتار زمین زراعتی را که صد هکتار زمین زراعتی تبدیل کنید محتاج صد برابر سرمایه لازم برای یک هکتار هسیتد پس باید به حجم پول افزود تا بتوان بر حجم کار و تولید افزود باید پول بیشتر داشت تا نوع کار را از سیستم قدیمی به سیستم جدید تبدیل کرد این لازمه این کار است و اگر حجم پول را شما اضافه کردید خود پول بیکار بالطبیعه شما را فرنه میکنند و میکشد شما را به طرف ازدیاد تولید و نمیتواند پول بیکار بماند هر قدر که شد میزان آن هم زیاد میشود اینها درست ولی خدای لایزال احد و واحد شاهد است که از تمام این دسته علمای اقتصاد از ۱۵۰ سال پیش تا حالا چه در زمان جنگ چه در زمان صلح یک نفر را پیدا نمیکنید که مخالف این فکر باشد که هرگاه وام یا حجم پول برای خرج کردن در بودجه برای پرداخت حقوق زیاد شد قیمتها آناً بالا میرود این منکر ندارد یک نفر با این حرف منکر نیست و تمام حسابهای دقیق مالی از ۱۹۳۰ را میشود گرفت از ۱۹۳۰ بگیرید بگذارید جلویتان با این کیفیت دولت میگوید من پول ندارم من میخواهم ده میلیون دلار از ۴۰ میلیون وام بردارم از عوائد نفت هم ده درصد بردارم و خرج ضروری و پرداخت حقوق کنم این یک حرفی است که دولت میآید میزند دولت یعنی کی؟ دولت یعنی هیئت مدیرهای از طرف نمایندگان محترم مجلسین برای انجام دستورات مجلسین یعنی دستورات ملت ایران و تأمین حوائج ملت ایران انتخاب میشود دولت عامل شما میآید و میگوید من احتیاج دارم اول باید این احتیاج را موافقت کنید و رأی بدهید و بعد بلافاصله توجه کنید که این احتیاج داریم اعلام خطر است به آقایان نمایندگان در تمام ۱۳۶ حوزه انتخابیه شماها قیمت بالا خواهد رفت فکری بکنید در ازدیاد تولید بکوشید کمتر کردن خرج میسّر نیست که نیست که نیست و به هیچ وجه دنیا به عقب برنمیگردد هیچکس چراغ الکتریک را نمیگذارد پیهسوز را روشن کند هچکس طیاره و اتومبیل را نمیگذارد با کجاوه و پالکی مسافرت کند مردم به عقب برنمیگردند دنیا رو به جلو است خرج هم هر روز زیادتر است چارهای جز ازدیاد تولید نیست ولی متأسفانه دستگاههایی که باید تولید بیشتری را در مملکت تشویق بکند همیشه بدتر موجباتی فراهم کرده است که آن بساط خراب میشود الان شکایات مفصلی خدمت آقایان نمایندگان خوزستان رسیده که ما خیلی با خواهش و تمنا و ملایمت احتیاط التماس از بعضی از آقایان وزرا دعوت میکنیم که فلان روز فلان شب بیاندیشیم بلکه یکی از شکایاتی که شد رفع بشود الان ما شکایات زیادی از تمام مولدین خوزستان داریم که این مولدین هر کدام برای زراعتشان یک ماشین دستگاه ژنراتور و دستگاه برق و تلمبه آبی باید بیاورند اینها کمتر از ۲۰۰ هزار تومان خرج ندارد خرج نفت سیاه و روغن مکانیسین و اینها هم داریم معذلک اداره دارایی از هر کدام اینها به عنوان اینکه مالک اراضی خالصه است بیست درصد از تولید را میگیرد قانون مالیات بر درآمد هم برای مزارع خوزستانیان وجود این چنین مخارج سنگین استثنایی قائل نشده همان مالیات را از فلان مزرعه ۲۰۰ هزار تومان تلمبهای میخواهد که در آنجایی که قناتش آزادانه سوار زمین میشود مطالبه میکند و این مسئله باعث شده است که وضع آنجاها به کلی به هم خورده است تنها یک شرکتی از خوزستان از مردم محل که تشکیل شده که سد عجیرب را ساخت و تاکنون ۷ میلیون تومان سرمایه بازرگانان و سرمایه زارعین و مردم جمعآوری شده با یک مبارزهای با یک زحمتی آنجا سد را ساختهاند وزارت کشاورزی و به بنگاه کل خالصه و سازمان برنامه میدانید چه تشویقی به اینها کرد مثلاً فکر میکنید یک نشان افتخاری برای آنها فرستاده است که یک تشویقی بکند؟ نه، عرضه حال داده است به محکمه و گفته است این شرکت در نتیجه اقدامات مزروعی که کرده است ۳۰۰ هکتار زمین زیادی آباد کرده و تقاضای تخریب و تصرف و اعاده آن به حالت اولیه کرده است این دعاوی است که طب نمرده در دادگستری مطرح است من والله عادت به یک کلمه اغراق ندارم و از آنچه که راست است حداقل را بیان میکنیم اما یک فکری بکنید که این دستگاه تولیدی این شرکتی که ۷ میلیون پول مردم و حتی پا شدند رفتند شیراز از سرمایه آن چه چیزی به بهانهای را قرض کردند آوردند و مشرف به ورشکستگی شدند و ۱۱ ماده این دریچههای سد عجریب در گمرک ماند و ندادند و گفتند که شما پروانه بازرگانی ندارید شرکتتان شرکت زراعتی است و پروانه بازرگانی ندارید و به این جهت این دریچهها به شما نمیدهیم بنده دیوانه شدم و بعد از مدتی زحمت و جنجال موفق شدم آنها را از گمرک خارج کنند این زحمات را یک جمعی میکشند.
رئیس- آقای نقابت وقت شما تمام شد چون بیاناتتان خوب بوده ۵ دقیقه هم اضافه ارفاق کردم که صحبت بفرمایید.
نقابت- خیلی متشکرم.
رئیس- آقای معاون وزارت دارایی
معاون وزارت دارایی (انواری)- در این لایحه قرضه همانطور که همه آقایان معتقد هستند نباید قرض برای مخارج یومیه کرد و خرج کرد باید به مخارج عمرانی رساند که بهرهای داشته باشد ولی روزی که این لایحه داشت تصویب میشد مذاکره بود و آقایان اعضای کمیسیونها میدانستند که دولت اضطرار دارد که یک قسمت از این قرضه را به مصرف کسر بودجه برساند روی این نظر لایحه تقسیم شد ۱۵۰ میلیون دلار به دو تا ۷۵ میلیون دلار ۷۵ میلیون دلار ولش که به مصرف کسر بودجه رسید با یک بهره خیلی جزئی صدی سه بود برای اینکه به مصرف کالاهای تولیدی نمیرسید مساعدت کردند و ۷۵ میلیون دلار دومش و ده میلیون لیره با بهره بیشتری است برای اینکه باید به مصارف عمرانی برسد از طرف دیگر آقایان استحضار دارند که بودجه کشور که به تصویب رسیده ۳۰۰ میلیون تومان تقریباً کسر از تزاید درآمد و صرفهجویی در خرج و تفاوتی اگر باقی بماند از محل وام ۷۵ میلیون دلار پرداخته شود در جریان عمل به طوری که خاطر آقایان مستحضر است در عرض سال علاوه بر آن کسر تقریبا ۳۰۰ میلیون تومان لوایح دیگر هم تقدیم شد ۱۷ میلیون تومان اضافه اعتبار وزارت فرهنگ دو میلیون اعتبار دولت و آموزگارها و مخارج دیگر که بود اعتبار ساختمان مجلس سنا سه میلیون تومان اعتباری که امروز برای انتخابات گذشت که اینها در بودجه امسال سابقه ندارد و بر کسر بودجه اضافه میشود و محل میخواهد که تأمین بشود با این سابقه میخواهید به تصویب برسد این لایحه بودجه هم به تصویب رسید که اینها عملی بشود و با تزاید درآمد صرفهجویی در خرج و استفاده از این قرض چرخهای مملکت بگردد و مخارج ضروری داده بشود حقوقها داده بشود (دکتر بینا- ۴ هزار اتومبیل دولتی دارید هر کدام ده هزار تومان ۴۰ میلیون تومان میشود ولخرجی نکنید درست میشود) امسال که خرید اتومبیل ممنوع است (دکتر بینا- وجود اتومبیل اساساً خرج دارد باید ممنوع بشود) در لایحهای که خوانده شد در تبصرهاش اجازه داده میشود ۳۲ میلیون دلارش که ارز ۳۰ میلیونش برای مصرف خرید قند و شکر دارو راهآهن و امثال آن میشود و همارز اریالی آن سی میلیون دلار به مصرفپروری یعنی کسر بودجه رسید آن را دادند به آمریکاییها موافقت کردند و ما گرفتیم ارزش را همانطوری که قانون اجازه میداد به آن مصارف رساندیم و هم آن ارزش را در حساب گذاشتیم (عمیدینوری- همارز ریالی یعنی چقدر ۳۲ ریال یا ۷۵ ریال؟) هفت تومان و نیم حساب میکنیم (عمیدینوری- حرف همین است) این را در حساب نگه داشتیم و نمیدانستیم که وضع درآمدمان چه میشود صرفهجویی چه میشود و چقدر از اعتبار و قرضه میخواهیم استفاده کنیم که یک مرتبه بیاوریم به مجلس شورای ملی و کسب اجازه کرده باشیم برای موردی ده میلیون ده میلیون هی لایحه نیاوریم
و هم ارز ۳۲ میلیون را نگه داشتیم در حساب جداول امور جاری مملکت را در جریان اندختیم در آخر ماه به کمک درآمدهای حاصله یک قسمت از این ودیعه به طور وام گرفتن مصرف کردیم در این موقع سال که درآمدمان نسبت به سال گذشته افزایش نسبت خوبی دارد حساب کردیم به طور کلی از محل این ۷۵ میلیون دلار ۴۰ میلیون دلارش بدون تجازه بدهید که همارز ریالیاش را به مصرف کسر بودجه برساند که سی میلیون دلارش را دادند و ده میلیون دلارش را حالا میخواهیم به طور کلی با ۴ میلیون دلار میتوانیم که بودجه را حتیالمقدور تهیه کنیم و تا محتاج نباشیم از این محل نمیدهیم ما دو میلیون دلارش آن تقاضای خود اصل چهار است آنها مطالعاتی که در این قسمتها کردهاند و رسیدگیهایی که در این مدت کردهاند این نوع مخارج را خودشان تشخیص دادهاند که با این کمکها از این محل برای کشتارگاه تهران ۲۹۰ دلار لازم است (خرازی- جناب آقای انواری پولش را ما بدهیم به اصل چهار به اصل چهار چه مربوط است) پولش را آنها میدهند و خرجش را ما میکنیم (خرازی- پس چرا از لایحه قرضه میخواهند استفاده بکنند آنها اگر میخواهند بدهند پس چرا ما تصویب بکنیم)
رئیس- آقای خرازی شما حرفتان را زدید ساکت باشید.
خرازی- آخر به چه مناسبت پولش را ما بدهیم کارش را اصل ۱۴ بکند چیز عجیب و غریبی است.
رئیس- ساکت باشید مگر شما نیامدید اینجا حرفتان را نزدید.
معاون وزارت دارایی- عرض کنم در موضوع مخابرات که آقای نقابت فرمودند نظری که بوده و تقاضا شده است این وسیله مخابرات است نه مخابرات این وسیله ارتباطات است که تقاضا شده تصویب بفرمایید که این دو میلیون دلار را برای این مصارف بگیرید اگر تصویب بفرمایید میگیریم اگر تصویب نفرمایید نمیگیریم اینها را تقاضا کردهاند برای این مصارف فعلاً دولت احتیاجی که دارد تا بتواند ۳۰۰ میلیون کسر بودجه را جبران بکند چرخها را به راه بیاندازد به این ۴۰ میلیون دلار از محل قرضه است (خرازی- ۳۲ میلیون دلار بیشتر نمیتوانید برای کسر بودجه مصرف کنید این قانون هست شما قربان تخلف کردهاید)
رئیس- چقدر حرف میزنید شما هر چه میگویم ملتفت نمیشوید اگر تخلفی کردهاند بیایید استیضاح کنید.
خرازی- هر چه خلاف واقع اینجا بگویند بنشینیم و گوش کنیم و حرفی نزنیم.
معاون وزارت دارایی- جای تقلب آقای خرازی نبوده
یک نفر از نمایندگان- تخلف نه تقلب سوءتفاهمی نمیشود.
معاون وزارت دارایی- تخلف هم نکردیم تخلفی در کار نشده اگر میخواستم تخلف کنیم نمیآمدیم به مجلس به عرض آقایان برسانیم و جریان امر در کمیسیون مطرح بشود و باز کنیم بنده که عرض کردم سی میلیون دلار که آن طور ده میلیون دلار را هم تصویب بفرمایید حاضر شدهاند که بدهند جمعاً میشد ۴۰ میلیون دلار ما آوردهایم که به عرض مجلس برسانیم کار دیگری نکردهایم.
رئیس- یک پیشنهاد سکوت از آقای دکتر شاهکار رسیده که قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
رئیس- مقام محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد مینمایم لایحه مسکوت بماند. دکتر شاهکار
رئیس- آقای دکتر شاهکار
دکتر شاهکار- به نظرم آقای نقابت بودند که اینطور مطلب را فرمودند که به علت عدمتوجه دولت به مذاکرات نمایندگان مجلس واقعاً آقایان نمایندگان مجلس هم دیگر خسته شدهاند از این جهت است که تابلو اغلب یک عده کمی را نشان میدهد بنده خیال میکنم این لایحه در مقدورات این مملکت واقعاً مؤثر است و بنده هم منظورم از این پیشنهاد این نبود که پیشنهادی بدهم و بعد هم پس بگیرم منظورم واقعاً جلب توجه آقایان نمایندگان محترم مجلس است آقایان در کجای دنیا حالا از ایروینک فیشر و پرفسور آفتالیون که آقای نقابت تذکر فرمودند بگذارید از هر پیرزنی که خانهای داردو آن را اداره میکند بپرسید در کدام مؤسسهای در کدام خانهای در کدام ادارهای ممکن است آدم خرج روزنانهاش را با قرض بگذارند دلخوشیش هم این باشد که بهرهاش صدی سه بیشتر نیست (نقابت- خانه همه ماها) آقای نقابت راجع به فاحشهخانه آبادان هم میرسیم حتی اگر قرار بود که بهرهای هم نمیپرداختیم باز این برخلاف عقل و منطق بود اگر دولت آمریکا قرار شد که دیگر به ما وام ندهد آقای معاون وزارت دارایی چگونه مملکت را اداره خواهد کرد (احسنت) آخر اشکال این مملکت در این است آقای نقابت فرمودند که حتی مقامات عالیه را هم اغوا میکنند کی اغوا میکند؟ همان کسی که رفت پهلوی اعلیحضرت و گفت اگر این قانون مالیات بر درآمد بگذرد تمام ملاکین و تمام پولدارها ازشان مالیات گرفته میشود بعد ثابت شده که خلاف این مطلب است و منظور معاف کردن کتانه و امثال او و یک کسانی است که پول مملکت را میبرند و میخواهند از دادن مالیات معاف بشوند بعد میگویند که دکتر شاهکار نمیخواهد مالیات بدهد آخر من صاحب چه هستم که مالیات بپردازم من چه دارم که مالیات بپردازم (پیراسته- مالیات نطق) من میگویم اتود کنید مطالعه کنید و بعد یک چیزی برای این مملکت واقعاً به صورت لایحه بیاورید که دردش دوا بکند آقایان یک مطلب را دقت بفرمایید بعد راجع به این لایحه هر کاری میخواهند بکند پارسال وزارت دارایی اعلام کرد که گندم بین ۲۴۰ تومان تا ۳۰۰ تومان خریداری میشود مردم را نگذاشتند علاقهمند بشوند به کشت گندم و بعد سیهزار تن خریدند ده هزار تن از شوروی و ۲۰ هزار تن از آمریکا ۶۰۰ تومان (مهندس اردبیلی- هزار تومان) بعد میآیند میگویند که مضطربیم در حال اضطراریم رأی بدهیم نمایندگان مجلس هم رأی میدهند که حقوق مستخدمین در آخر ماه بدهند آقا این کفر است این خبط است اگر لغت دیگری بنده استعمال نمیکنم از این کارها کردهاند بنده یک مثالی حضور جناب آقای وزیر عرض کردم و چون منظور شخص نیست نمیخواهم اینجا عرض کنم در وزارت دارایی از این مثالها زیاد است شما خودتان دستگاه را فلج میکنید و بعد میآیید در بند ب و در تبصره و فقره بالا و پایین صحبت میکنید بعد هم هزار رنگ به آن میدهید این طرز اداره کردن مملکت نیست آقای انواری گفتند که در بودجه مملکت.
رئیس- جواب ایشان را اینجا نفرمایید در اطراف پیشنهاد سکوت توضیح بدهید.
دکتر شاهکار- قربان این لازم است این در توضیح پیشنهاد است گفتند سیصد میلیون کسر بودجه داشتند این سیمیلیون کسر بودجه میشود ۴۰ میلیون دلار ۳۲ میلیون دلار شما تا حالا برداشتید (انواری- سی میلیون دلار) ۱۵ میلیون دلار هم به عنوان کمک بلاعوض گرفتهاید این میشود ۴۵ میلیون دلار تمام کسر بودجه شما ۴۰ میلیون دلار حالا چطور آمدید میگویید ده میلیون دلار دیگر میخواهید بگیرید میخواهید سه میلیون تومان گذاشتیم برای حقوق آموزگاران و معلمین بنده دیشب بازدیدم یک اعلانی در روزنامه کیهان فریاد معلمین بالا رفته است و بنابراین هنوز پرداخت نشده یک نفر از نمایندگان- کاغذش را دادهاند بنده خیال میکنم اگر دولت واقعاً مضطر است یک فکر دیگری بکند برای مملکت وگرنه این تمام بشود نیست جناب آقای رئیس ماه دیگر هم یک همچون لایحهای خواهد آمد و ما به کلی فنا خواهیم شد مادام که دست گدایی دراز میکنیم که آقا پول بدهید محضرضای خدا بعد هم میگوییم مضطریم وضع ما این طور میشود شما اگر جلوی امور تولیدی و عمرانی را نگیرید اگر جلوی کشاورز را نگیرد که اقلاً کار بکند بعد نروید تنی ۸۰۰ تومان هزار تومان گندم از خارج بخرید شما اگر خرجهای بیهوده نکنید ما احتیاج به وام نخواهیم داشت از این جهت است که بنده با توجه به این مطلب که دولت از این راه دارد زندگیش را میگذراند که آخر هر برج بیاید یک لایحهای بیاورد که من مضطربم و بیچارهام و فوری رأی بدهید از این راه که نمیشود مملکت اداره کرد به این دلیل بود که بنده پیشنهاد سکوت دادم به علاوه دو عیبی دیگر دارد این لایحه اولاً تنظیم این لایحه طوری است که ار آقایان رأی بدهند آن ۳۲ میلیون دلاری که تا به حال برداشته شده است و به نظر بنده بیاجازه نداشت شده و هیچ موردی نداشته شما آن را هم تصویب کردهاید بنابراین منظور فقط ده میلیون دلار نیست بلکه تصویب یک عملی است که خودسرانه شده است و باز هم ادامه خواهد داشت.
۲- با توجه به تبصره ۲ قانون اسفند ماه ۱۳۳۳ این مطلب باید برود به کمیسیونهای مربوطه به کمیسیونهای مشترک مربوط ارجاع بشود این کار فقط رفته در کمیسیون بودجه و حال اینکه به کمیسیون کشور و به کمیسیون راه و به کمیسیون پست و تلگراف هم باید برود بعد بیاید اینجا و از این جهت هم از نظر اصول پارلمانی هم از نظر اصول اقتصادی درجه یک که فلان پرفسور مینویسد این لایحه برخلاف مصالح است بنده تقاضا میکنم آقایان به این موضوع توجه بیشتر بفرمایند از این جهت بود که بنده پیشنهاد سکوت کردم و منظورم این است که اگر نمایندگان محترم در این جلسه لایحه را مسکوت بگذارند شاید اولیای محترم دولت و وزارت دارایی به فکر این بیفتند که راه عاقلانهای برای دخل و خرج مملکت پیدا کند به خدا قسم آقای صدرزاده این مسائل در دنیا حل شده است دکتر بینا میگوید چهار هزار تا اتومبیل دارد این را حذف کنید هزار تا امسال این مسائل هست که اگر دقت کنید این مشکلات حل خواهد شد وگرنه شما مملکت را با دست خودتان و به رأی خودتان به سقوط حتمیخواهید کشاند.
رئیس- آقای دکتر مشیر فاطمی.
دکتر مشیر فاطمی- امروز متأسفانه آقای مخبر کمیسیون بودجه تشریف ندارند و بنده با اینکه این لایحه مسکوت بماند مخالفم و دلیش این است که دولت یک عملی را کرده است فرمایشات جناب آقای دکتر شاهکار
همه همهاش صحیح بود ولی حالا دولت یک عملی را کرده است (احسنت) و آمده است به مجلس میگوید اجازه بفرمایید تکلیف کارم را معین کنید سکوت یعنی چه یعنی برود دفن بشود این لایحه به این صورتی که ملاحظه میفرمایید که نبود این لایحه پیچدرپیچ بود در کمیسیون بودجه خواستند روشن بکنند، اعضای کمیسیون بودجه هستند این لایحه تقدیمی دولت نیست در لایحه تقدیمی دولت موضوع روشن نبود یعنی ما آمدیم گفتیم که مجلس شورای ملی باید روشن بداند که سی میلیونش خرج شده در آنجا برده بودند پیچوخمش داده بودند ما نمیدانستیم که خرج شده یا نشده است در هر صورت بنده تقاضا میکنم که اگر آقای دکتر شاهکار هم موافقت میفرمایند جناب آقای رئیس اجازه بفرمایید بماند برای جلسه آتیه تا آقای وزیر دارایی که خودشان بیشتر وارد هستند و توضیحات جامعی به کمیسیون دادند در جلسه آتیه تشریف میآورند و توضیحات کافی بدهند اگر آقایان متقاعد شدند فیها والا مسکوت بماند. (نمایندگان- رأی)
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- چون عده زیادی از آقایان اجازه گرفتند و رفتند عده برای رأی کافی نیست علام رأی میشود و میماند برای جلسه آینده جلسه بعد روز سهشنبه خواهد و به دو دستور دنباله همین لایحه است.
(۳۵ دقیقه بعدازظهر مجلس ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سؤالات نمایندگان
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
متمنی است سؤال ذیل را به دولت و به وزارت دارایی برای جواب ابلاغ فرمایید.
به چه علت قانون پردخت ۱۵۰ میلیون ریال به بانکهای کشاورزی و ساختمانی و رهنی اجرا نشده و همچنین وجوهی که طبق قانون مزبور علاوه بر ۵۰ میلیون ریال باید از وجوه درآمد نفت کسر و به بانک کشاورزی بر طبق قانون برنامه هفت ساله پرداخت شود از تاریخ تصویب قانون کسر و پرداخت نشده؟ ارسلان خلعتبری
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
متمنی است سؤال ذیل را به دولت برای جواب ابلاغ فرمایند.
مجلس دوره هجدهم ضمن قانون قرضه تصویب نمود که ۲۳ میلیون دلار از آمریکا برای افزایش سرمایه بانکهای کشاورزی و رهنی و ساختمانی و تأسیس بانک معدنی و صنعتی گرفته بشود آییننامههای لازم در ظرف یک ماه تنظیم و به مجلس تقدیم شود.
به چه علت دولت این مسئله را که در پیشرفت کشاورزی و تهیه مسکن برای مردم و رواج صنعت تأثیر دارد بلااقدام گذارده است؟ ارسلان خلعتبری
مقام منیع ریاست مجلس شورای ملی
متمنی است به وزیر دادگستری ابلاغ فرمایید برای جواب این سؤال در مجلس حضور به هم رسانند.
سؤال علت عدم تعقیب متهمین اداره کل آمار در موررد سرقت کوپن و شناسنامههای منسوخ که بالغ بر ۷۰ هزار جلد میباشد چیست و پرونده متهمین مزبور را به چه علت تاکنون راکد گذاشته شده است. سیدشمسالدین قناتآبادی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
متمنی است دستور فرمایند به جناب آقای وزیر راه اطلاع دهند که برای پاسخ به سؤالات زیر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند.
۱- علت اینکه تاکنون ریالگذاری و ساختمان ایستگاههای راهآهن کاشان به نایین و یزد شروع نشده چیست و چه موقع شروع خواهد شد.
۲- علت اینکه با وجود مراجعات مکرر و مشروع به ساختمان شوسه انارک به نایین که از لحاظ اقتصاد و برق توسعه صنعت استخراج معادن واجد اهمیت معادن است نشده چیست و چه موقع شروع خواهد شد. دکتر حسین پیرینا
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمایند در اسرع وقت آقای وزیر دادگستری برای جواب به پرسش ذیل
سر دفتر اسناد رسمی شماره ۳۸ مبلغی قریب سی میلیون ریال سپرده اشخاص را حیف و میل و اسنادی برخلاف واقع تنظیم نموده که مورد تعقیب ثبت کل نیز واقع شده در مجلس حضور به هم رسانیده و آقایان نمایندگان از جریان امر مستحضر سازند. سیدشمسالدین قناتآبادی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
مستدعی است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر دارایی برای دادن توضیحات کافی به سؤال زیر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند با ترقّی روزافزون و سرسامآور هزینه زندگی با اینکه دولت مکلف است وسایل پایین آمدن قیمت اجناس را به هر ترتیبی که باشد فراهم نماید چرا شرکت شیلات قیمت ماهی را که مورد احتیاج طبقه پایین است و سابق دانهای یک قران ارزش داشته فعلاً به دانهای ۷۰ ریال ترقّی داده است در صورتی که این ماهی نه از خارج وارد میشود و نه احتیاج به ارز دارد و متأسفانه باید اعتراف کرد که بیاعتنایی دولت به این قضایا است که هزینه زندگی را به جایی رسانده است که همه افراد این مملکت بخصوص طبقه سوم در کار خود وا ماندهاند و قادرند به تهیه حداقل وسایل زندگی نمیباشند. صادق بوشهری
سؤال از دولت
به موجب قانون دولت مکلف بوده است مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان از عواید نفت در ظرف یک ماه برای ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی رهنی و ساختمانی به بانکهای مزبور پرداخت کند چون تاکنون این پرداخت به عمل نیامده خواهشمندم جناب آقای نخستوزیر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانیده و اعلام فرمایند به چه علت تاکنون این قانون اجرا نشده و چه موقع مبلغ مذکور به بانکها پرداخت خواهد شد. امانالله اردلان
مقام منیع ریاست مجلس شورای ملی
خواهشمند است به جناب آقای وزیر کشور اطلاع دهند برای پاسخ به سؤال زیر در مجلس شورای ملی حضور یابند.
وزارت کشور برای متناسب ساختن حقوق افسران و ارتش و ژاندارمری چه اقدامی کرده و علت اینکه حقوق افسران شهربانی کمتر از خود همردیفان آنان در سایر صنوف انتظامی میباشد چیست؟ محمود رضایی
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
متمنی است دستور فرمایید آقای وزیر فرهنگ در مجلس حاضر شده و به سؤالات زیر پاسخ دهند:
۱- یکصد و هشتاد میلیون ریال اعتبار دریافتی وزارت فرهنگ به چه نحوی بین دانشگاهها و دانشکدهها و ادارات فرهنگ استانها و شهرستانها تقسیم شده است و در صورت ریز و مشخصات کامل آنها را به مجلس بیاورند.
۲- علت عدممراعات قانون درباره دانشگاه تبریز که مورد علاقه اعلیحضرت همایونی است چیست و چرا دانشگاه تبریز را به عنوان مختلفه در مضیقه گذاشته و به استقلال آن توجهی قائل نیست و برای تکمیل ساختمان های مربوطه کمکهای لازم نمیشود و به چه علت دانشگاه تبریز را از بدو تأسیس در مدت خیلی کوتاه ۸۱۶ دکتر و لیسانسیه تحویل عقبمانده کشور داده و خدمات آن همواره مورد تأیید و مخصوص شاهنشاه میباشد از مزایای قانون خود استفاده نمیکنند. مهندس اردبیلی