سخنان اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ نمایندگان به سخنرانی همایونی در گشایش دوره نوین دو مجلس ۲۷ مهر ۲۵۳۷ شاهنشاهی
نسخهٔ تاریخ ۲۶ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۱۷ توسط Bellavista1 (گفتگو | مشارکت‌ها)
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم | محمدرضا شاه پهلوی | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم |
سخنان اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ نمایندگان به سخنرانی همایونی در گشایش دوره نوین دو مجلس ۲۷ مهر ۲۵۳۷ شاهنشاهی
- بامداد پنجشنبه ۲۷ مهر ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی در باریابی هیأت رییسه مجلسین، شاهنشاه آریامهر در پاسخ محمد سجادی که نوشتار پاسخ نمایندگان مجلسین را به سخنان شاهنشاه هنگام گشایش دوره جدید پارلمان خواند، فرمودند:
- انشاءلله تعالی مطالبی که در جواب نطق افتتاحیه من در مجلس تهیه کردند، همه هم‌عقیده‌اند. شاید امروز فرصت مناسبی باشد که در ادامه نطق افتتاحیه و در تجزیه و تحلیل جواب‌هایی که دادید، چند کلمه‌ای هم اضافه کنم. اول از هر چیز باید گفت هر ملتی و هر مملکتی برای حفظ خودش، حفظ استقلال، حفظ جامعه‌اش و حفظ هویت ملیِ خودش، چند چیزی است که به آن می‌چسبد، با تمام قدرت و با تمام قوا. برای اینکه این چند مطلب و عنوان، آنها را قادر می‌کند که وحدت ملیشان را حفظ بکنند و طبیعتاً قادر باشند که منافعشان را نسبت به خارجی حفظ بکنند. یکی از این مطالب البته همیشه این است اگر یک ملتی اکثریت قاطعش و قریب به اتفاقش مردمان دین‌دارِ با خدایی باشند، اصولاً نمی‌تواند کج برود و مراعات یک اصول اولیه اخلاقی و انسانی را می‌کند که اصولاً راه کج برای او محال است باید راه راست که اگر آن را قبول داشته باشند در یک مملکتی که اسم خودش را مملکت دموکراتیک بگذارد آن احترام به آن قانون به گفته قانون اساسی و ممالک دیگر نیز به اسامی دیگری دارند و اما چیزی که می‌تواند به جمعیت سیاسی ما یک اصول قبول شده باطنی پیشنها بکند قانون اساسی و متمم آن است که مردم به آسانی می‌توانند آن را قبول کنند، چون به نفع یک عده به خصوص نوشته نشده و به نفع مملکت است، به نفع جامعه است و اینکه این مملکت به این طریق ممکن است بهتر اداره بشود. حالا تاریخچه مفصلی است در ۱۹۰۵ که دفعه اول قانون اساسی نوشته شد، ما ضعیف بودیم و در سال ۱۹۰۷ مملکت تقسیم شد.
- در آن موقع تعداد باسواد در کشور چند نفر بود؟ (دکتر سجادی: بسیار کم و تقریباً هیچ) شاهنشاه افزودند: بعد هم جنگ بین‌المللی اول شد و باز دوباره مملکت از طرفین اشغال شد. بعد ۱۹۱۹ که مملکت در کمال ضعف بود و مملکت یک پارچه به یک طرف در واقع تحویل دادند. و اما من از موقعی که سوگند یاد کردم به این قانون اساسی، روزی بود که پایتخت مملکت به وسیله قوای بیگانه اشغال بود. البته چیزی که فوراً در ذهن انسان ظاهر می‌شود این است که چرا، چرا باید پایتخت مملکت اشغال شود؟ یا روی ضعف صرف قوای دفاعی خود، یا روی بند و بست بزرگ بین‌المللی که مافوق قوت مقاومت یک مملکت است. درمورد ما البته یک کمی از هر دو بود، ولی به خصوص شق دوم بود. شاهنشاه افزود: باز می‌بینیم که در آن موقع تعداد باسواد مملکت ما چقدر بود بعد باز در سال ۱۳۳۲ باز مقایسه بکنید نظم دموکراتیک در ایران با بودن خوانین و ملاکین بزرگ، ایلات مراکز قدرت و مراکز نفوذ و عواملی که درست بر ضد نظم دموکراتیک است نظم دموکراتیک یعنی هر کسی صاحب رأی خودش باشد، البته این رأی باید هدایت شود. برای این تشکیلات می‌خواهد. برای همین است که می‌گویند تشکل لازم است، احزاب لازم است. برای روشن کردن مردم روزنامه بی‌طرف می‌خواهد، مناظره تلویزیونی می‌خواهد. یکی از این طرف بگوید و یکی از آن طرف. عقایدِ متفاوت با هم برخورد بکنند، مردم آن را بشنوند و به سلیقه خودشان تشخیص بدهند.
- و هر دو نوع آن بد است که یک نوعش این باشد که فقط دستگاه دولتی هر چه دلش می‌خواهد، بگوید و مردم غیر از آن چیزی نشوند و آن یکی هم بد است، یعنی آن طرف هر چه دلش می‌خواهد، بگوید و در مقابل هیچ کس صحبت نکند. حالا می‌رسیم به این مرحله که در ۱۳۴۱ انقلابی که ما کردیم برای نجات ایران از خطر حتمی لازم بود، چون معلوم می‌شد که بعد از جنگ روی تناسب قوا و تقسیم قوا طوری می‌شد که اگر یک مملکتی عقب می‌ماند از لحاظ اجتماعی و از لحاظ اقتصادی و از لحاظ پیشرفت مملکتی وضع دنیا به این مملکت اجازه ادامه یک حیات مستقل ملی را نمی‌داد، مضمحل می‌شدند. در یک تقسیم‌بندی‌هایی ما ناچار شدیم انقلاب بکنیم. مهم‌ترین چیزش آزادی دهقان ایرانی بود که درست مثل برده زندگی می‌کرد و سایر مواد انقلاب که می‌دانید رفراندوم ایران برای شش ماده و بعد اضافه شدن مواد انقلاب گو اینکه من چند دفعه گفته‌ام هر کدام از این مواد انقلاب را غیر از مواد اساسی که ثروت‌های طبیعی متعلق به مردم است و مال مردم است و نمی‌شود فقط به وسیله افراد بهره‌برداری شود. درمورد مواد دیگر اگر گفتند که این ماده عیبی دارد، من اولین کسی خواهم بود که بگویم خیلی خوب آن را اصلاح کنید و یا تکمیل کنید.
- مسأله انتقال قدرت
- این دوره تقنینیه از این جهت فوق‌العاده حساس و مهم است که با کمال عقیده و خلوص نیت و اذعان به احتیاج به این کار باید محیطی را فراهم کنیم که در انتخابات آینده ایران مردم با آزادی رأی خودشان را به کاندیدای خودشان بدهند، از هیچ طرفی مورد ارعاب و تهدید قرار نگیرند. – آزادی – چرا به این مرحله رسیدم؟ خیلی به سادگی می‌خواهم صحبت بکنم، موقعی که شهریور ۱۳۲۰ پیش آمد، یک مرتبه یک قدرت متمرکز بزرگی یک دفعه منتقل شد به یک فرد دیگر. به هر صورت به طور طبیعی ما باید کاری کنیم که انتقال قدرت به طور طبیعی انجام گیرد. برای آنکه به طور طبیعی باشد، باید اصول و تمام مواد قانون اساسی کاملاً رعایت شود، از هر طرفی که هست، حقوق و اختیارات رئیس مملکت در قانون اساسی و متمم آن کاملاً روشن است و حقوق مقننه قضاییه نیز روشن است. یک چیزی که از همه روشن‌تر است، موهبتی است الهی که از طرف ملت به شخص پادشاه تفویض شده، این را هیچ وقت نباید فراموش کنیم، با وجودی که یک موهبتی الهی است، ولی از طرف ملت. این ملت وقتی که در واقع باسواد شد، الان خوشبختانه بیش از پنجاه درصدش باسواد است و بعد هم بیشتر شد، البته باید حقوق خودش را کاملاً به اجرا درآورد و اولین آن حقوق همان انتخابات است که به وسیله نمایندگانش در مجلس نظارت می‌کند، بر اجرای صحیح قانون اساسی. من وظیفه وجدانی ملی و در واقع خدایی، چون سلطنت موهبتی است الهی، را انجام خواهم داد و با عقیده بر این که باید این طوری بشود البته امیدوارم که هیچ فردی، افرادی، گروهی و دسته‌بندی‌هایی نباید که بخواهد به تمامیت این مملکت، به استقلال این مملکت، به جامعه این مملکت، به منافع این مملکت زیان برساند و آن وقت وظیفه هر کسی به عنوان ایرانی یک مطلب دیگری است و هر ایرانی باید بایستد. ما که نمی‌توانیم بگذاریم مملکتمان برود. اولاً برای چه برود؟ برای چی برود؟ به نفع کی برود؟ و بعد اگر رها کنیم، چه خواهدشد؟ اشاره کردیم به معایب و مبارزه با فساد که سیاست دائمی ما باشد حتماً، ولی هزاران کارهای مثبتی که شده، آن هم باید از بین برود؟ باید حفظش کرد، توسعه‌اش داد. این مملکت جمعیتش اضافه می‌شود. فردا چطور نان بخورد اگر از حالا ما در صنعت و کشاورزی و فعالیت‌های ملی سرمایه‌گذاری نکنیم؟ حالا تقریباً سالی ۷۰۰ هزار نفر به جمعیت مملکت اضافه می‌شود و سه، چهار سال دیگر سالی یک‌میلیون اضافه می‌شود. این عده چند سال دیگر به بازار کار می‌آید، برای این جمعیت چطور کار ایجاد می‌کنید؟
- افزایش جمعیت و نیروی کار
- بعد می‌خواهید سالی یک میلیون نفر گرسنه در کشور باشد، مگر می‌شود؟ الان ۵۰ درصد جمعیت زیر ۱۵ سال است. این جمعیت یک یا دو یا سه سال دیگر به همین تناسب وارد بازار کار می‌شود. اگر ما برایش شغل ایجاد نکنیم، آنان وارد کدام بازار کار می‌شوند؟ پس گفتم اضافه بر مطالبی که من در قانون اساسی سوگند یاد کردم و شما آقایان سوگند یاد کردید و سایر وظیفه ملی ما هم سر جای خودش هست، تمام اینها موقعی ممکن است، تمام این راه‌های خوب قانون اساسی دموکراسی حکومت مردم بر مردم، که مملکتی باقی باشد.
- رییس مجلس سنا در اینجا گفتند: تصور می‌کنم اکثریت قاطع مردم ایران همه معتقد به اصول قانون اساسی و متمم آن هستند و فرمایشات شاهنشاه مورد قبول و تصدیق همه است و برای همه هم لازم‌الاجرا است و همه اطاعت خواهندکرد. هیأت رئیسه مجلسین گفته رئیس مجلس سنا را مورد تشویق قرار دادند.
- شاهنشاه فرمودند: انشاءالله، و آن وقت است که مملکت ایران یک مملکت مطمئن و بادوام خواهدشد. کارها خودبه‌خود از یکی به دیگری سپرده می‌شود و هیچ وقت یک باره دچار یک کار غیر مترقبه که ما را غافلگیر کند، نخواهیم شد و به عکس.
- شاهنشاه در پایان فرمودند: موفقیت آقایان و خانم‌ها را در این دوره حقیقتاً مسئلت دارم. خیلی دوره حساسی است. باید ایرانی مصالح حقیقی وطنش را تشخیص بدهد و فکر نکند که زندگی این مملکت امروز است و فردا. تا به حال سه‌هزار سال ما تاریخ داشتیم. انشاءالله در آینده تاریخ ما بدون انتها باشد و ادامه داشته باشد، تا دنیا دنیا است. باید این فکر را بکنیم که برای آن منظور چه باید کرد و البته در ضمن امیدوار هستم که قلب‌ها به هم نزدیک شوند و چیزی که اول به نظر ما برسد، اینکه یک مملکتی باشد، بعد در آن کارهایی انجام داد. در این مملکت آنقدر فرصت برای همه خواهدبود که هر کس در هر رشته‌ای بتواند خود را نشان دهد.
- در شرفیابی اعضای هیأت رئیسه دو مجلس، آقای علیقلی اردلان، وزیر دربار شاهنشاهی، امیراصلان افشار، رئیس کل تشریفات شاهنشاهی نیز افتخار حضور داشتند.
- سوگند مسئولان
- در پایان شرفیابی پنجشنبه هیأت رئیسه دو مجلس، آقای جواد سعید، رییس مجلس شورای ملی، از پیشگاه شاهنشاه درخواست کرد: همان طور که اعلیحضرت فرمودند، به هنگام قبول مسئولیت سوگند فرمودند و همچنین نمایندگان نیز طبق قانون اساسی سوگند یاد می‌کنند، ترتیبی داده‌شود که افراد در دولت عضویت می‌یابند یا به سمت استانداری و یا مصدر کارهای با مسئولیتی می‌شوند، سوگند یاد کنند.
- شاهنشاه آریامهر فرمودند: این پیشنهاد شما صحیح است و فکر می‌کنم که این دولت این کار را کرده و هیأت دولت یک سوگندنامه را انجام داده، ولی در خیلی از ممالک غربی و اروپایی این امر رعایت می‌شود، کسانی که مصدر مشاغلی می‌شوند که اهمیتی داشته باشند، قبل از هر کاری سوگند یاد می‌کند.