بازدید شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از روستاهای زلزله‌زده زرند کرمان ۵ دی ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
| درگاه اعلیحضرت همایون رضا شاه پهلوی | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
بازدید شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از روستاهای زلزله‌زده زرند کرمان ۵ دی ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
۵ دی ماه ۲۵۳۶ شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو پیش از نیمروز از مناطق زلزله‌زده زرند کرمان بازدید فرمودند
میزان خسارت
شاهنشاه آریامهر به هنگام ورود به روستای باب تنگل که در ۱۲ کیلومتری زرند قرار دارد از مسئولان اجرایی پرسش هایی درباره بازماندگان زلزله و جان باختگان و خسارت های و کمک های و یاری ها پرسش فرمودند. به آگاهی همایونی رسید که در روستای باب تنگل گروهی به قالیبافی و کشاورزی و دامداری و گروهی کارگران صنعتی هستند. شاهنشاه آریامهر فرمودند بازماندگان زلزله از این به بعد زندگی بهتری خواهند داشت و درباره وضع زندگی آسیب دیدگان پرسش فرمودند، هم چنین به آگاهی اعلیحضرتین رسید که در روستای باب تنگل همه خانه‌ها ویران شده‌اند و در گام‌های نخستین نسبت به درمان زخمی شدگان کارهای لازم انجام یافته است و در این منطقه بچه‌ها بیشتر جان باخته‌اند و بر پایه آخرین آمار در این دهکده ۲۵۰ نفر کشته شده‌اند.
علیاحضرت شهبانو زنان و کودکان روستایی را از نزدیک مورد مهربانی قرار دادند و پس از پرسش از مشکلات آنان و عطف توجه به نیازمندی‌های آنان اوامری در مورد تأمین وسایل رفاه و آسایش آنان صادر فرمودند. به امر شهبانو کودکان بازمانده زلزله در شبانه‌روزی‌های کرمان نگهداری می‌شوند.
شاهنشاه پرسیدند چند رشته قنات در این جا وجود دارد؟ به آگاهی همایونی رسید ۲ قنات به سختی ویران شده است. درباره میزان آبدهی چاه‌های این منطقه شاهنشاه پرسیدند، به آگاهی همایونی رسید از سوی کارخانه ذوب آهن چند چاه برای کارهای پژوهشی کنده شده است و ژرفای یکی از آن‌ها به ۱۸۰ متر می‌رسد. شاهنشاه فرمودند باید آب این روستا به وسیله همین چاه‌ها فراهم شود. شاهنشاه پرسیدند آیا پیشتر هم در این منطقه زلزله آمده است یا نه؟ به آگاهی همایونی رسید تا آن جا که پیرمردان به یاد دارند تا کنون در این منطقه زلزله‌ای روی نداده است.
شاهنشاه هنگام گفتگو با افراد آسیب دیده فرمودند: خانواده‌های شما در ذوب‌آهن کار می‌کنند یا نه، به آگاهی همایونی رسید بله، اکثراً کارگر هستند. شاهنشاه آریامهر در مورد وضع تحصیلی آسیب دیدگان سئوال فرمودند، به آگاهی همایونی رسید در حال حاضر در زیر چادرها کلاس‌های درس برای دانش‌آموزان دایر شده است.
اعلیحضرتین آنگاه از کلاس‌های درس زیر چادر که به وسیله سپاهیان دانش دایر شده است بازدید فرمودند و از وضع تحصیلی آنان پرسش‌هایی فرمودند که پاسخ‌های لازم به آگاهی همایونی رسید. شاهنشاه سپس در مورد خانه سازی سئوال فرمودند و استاندار کرمان به آگاهی همایونی رسانید که در روستاهای زلزله‌زده واحدهای مسکونی برای آسیب دیدگان ساخته خواهد شد.
علیاحضرت سئوال فرمودند، خانه‌ها در چه محلی ساخته می‌شود. به آگاهی همایونی رسید که تمایل آسیب دیدگان در این است که خانه‌های مسکونی در خود محل ساخته شود.
شاهنشاه آریامهر در برابر صف ورزشکاران این روستا از بچه‌های ورزشکار پرسیدند به چه رشته از بازی‌های ورزشی آشنایی دارند، به آگاهی همایونی رسید بازی‌های فوتبال، والیبال و بسکتبال ولی به علت نبودن وسایل بازی از آن‌ها استفاده نمی‌کنیم. شاهنشاه مقرر فرمودند وسایل ورزشی و بازی در اختیار دانش آموزان گذارده شود.
در برابر رده پزشکان بهداری و بهزیستی، شاهنشاه فرمودند از کجا آمده‌اند. به آگاهی همایونی رسید اکیپ‌های بهداشتی از کرمان و سپاهان برای مداوا و درمان زلزله‌زدگان به منطقه آسیب‌دیده فرستاده شده اند و در اینجا کار پاکسازی محیط و همچنین واکسیناسیون تیفوئید برای جلوگیری از بیماری‌های عفونی انجام شده است.
شاهنشاه آریامهر اوامری درباره ساختن خانه مسکونی، فراهم ساختن آب و برق، صادر فرمودند.
اوامر شهبانو
علیاحضرت شهبانو درباره از بین رفتن شناسنامه و سندهای رسمی دیگر فرمودند کمک‌ها و یاری های لازم از سوی مسئولان دستگاه‌ها به آنان بشود. در این جا درخواست شد که دستور فرمایند برای وام‌های کشاورزی جهت آسیب دیدگان بهره کمتری در نظر گرفته شود. شاهنشاه دستور فرمودند بی درنگ در این زمینه بررسی و اقدام شود.
شاهنشاه فرمودند، کلیه امکاناتی که برای بازسازی و ساختمان خانه‌ها و سایر اقدامات لازم است با اختیاراتی که به استانداران داده شده با نظر استاندار کرمان انجام شود.
در باب تنگل علیاحضرت شهبانو پرسیدند، روحیه بازماندگان چگونه است؟ به آگاهی رسید روحیه آنان خوب است. یکی از اهالی به عرض رساند که تشریف فرمایی اعلیحضرتین سبب شادی و تقویت روحیه آسیب دیدگان شده است و آرزوی دیرینه آنان که زیارت پدر تاجدار شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو بود تحقق پذیرفت.
اعلیحضرتین سپس با هلیکوپتر رهسپار روستای گیسک شدند و پس از ورود از وضع زندگی آسیب دیدگان پرسش‌هایی فرمودند و به میان آنان رفتند و آنان را مورد مهربانی قرار دادند.
تامین مصالح ساختمانی
شاهنشاه آریامهر درباره افسران و سربازانی که به کمک هم میهنان آسیب دیده خود به مناطق زلزله‌زده رفته‌اند پرسیدند، به آگاهی همایونی رسید که افسران و سربازان پس از پایان کار کاوش به محل‌های مأموریت خود بازمی‌گردند. شاهنشاه آریامهر به استاندار کرمان دستور دادند تا آب و برق و مصالح ساختمانی برای آسیب‌دیدگان فراهم شود. معظم‌له درباره ساختن خانه‌ها و سازه‌های مقاوم در برابر زلزله اوامری صادر کردند. علیاحضرت شهبانو در روستای گیسک به استاندار کرمان فرمودند، کلیه دارایی بازماندگان باید حفظ و نگهداری شود و کودکان بازمانده این رخداد در شبانه‌روزی‌های کرمان نگهداری شوند.
شاهنشاه از پزشکان و دیگر مسئولان اجرایی در روستای گیسک پرسیدند از کجا آمده‌اید، به آگاهی همایونی رسید از کرمان و زرند.
شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو ۴۵ دقیقه پس از نیمروز با هلیکوپتر وارد روستای زلزله زده سرباغ شدند. شاهنشاه آریامهر در برابر انبوه پیشبازکنندگان پرسش هایی فرمودند، و آیا از نظر کمک رسانی به آسیب‌دیدگان جاده وجود دارد، به آگاهی همایونی رسید بله.
سپس اعلیحضرتین از کلاس درسی که در چادر تشکیل شده بود بازدید فرمودند و از روش تدریس و وضع تحصیلی و میزان استعداد دانش‌آموزان پرسیدند. به آگاهی همایونی رسید سپاهیان دانش درس می دهند و هوش دانش‌آموزان فوق‌العاده است.
شاهنشاه آریامهر از وضع تغذیه دانش‌آموزان پرسیدند، به آگاهی همایونی رسید ساعت ۱۲ در چادر مخصوص به آن‌ها ناهار داده می‌شود.
سپس اعلیحضرتین به میان بازماندگان رفتند و آن‌ها را مورد مهربانی قرار دادند و از چادرهای محل زندگی آنان که از سوی جمعیت شیر و خورشید سرخ برافراشته شده بود، بازدید فرمودند و اوامر لازم را صادر کردند.
بانک تعاون کشاورزی ایران تا نیمه شب دیشب ۹۵ فقره وام به مبلغ ۵٬۸۵۰٬۰۰۰ ریال برای بازسازی دیوارکشی باغ‌ها، لایروبی و مرمت قنوات و ۴۰۰ متر کانال آبرسانی و خرید مواد اولیه قالیبافی در سه روستای آسیب دیده از سوی اکیپ‌های اعزامی پرداخت کرده است.
مصاحبه شاهنشاه آریامهر با رسانه‌های همگانی - شاهنشاه آریامهر پس از بازدید از سه روستای زلزله‌زده زرند کرمان در مصاحبه‌ای از کمک‌های سازمان‌های مسئول و مردم به زلزله‌زدگان ابراز خرسندی فرمودند. شاهنشاه آریامهر درباره بازدید خود از منطقه و اوامری که برای رفاه و بازسازی منطقه صادر کرده‌اند فرمودند:
- تلفات نسبتاً سنگین بود چون وقت وقوع زلزله ۳٬۵ بعد از نیمه شب بود که مردم خواب و داخل اتاق‌ها بودند. البته در یکی از این دهات خانه‌ای که خراب نشده بود دبستان نوبنیاد و نوسازی بود که چون با مصالح بهتری ساخته شده بود دست نخورده ماند. دهات ایران امیدوارم روزی همه نوسازی شده و استوارتر ساخته خواهد شد تا شاید در برابر این زلزله‌هایی که با آن‌ها آشنا هستیم مقاومت بکنند. دستورات عمده‌ای که داده شده و باید دنبال بشود، تأمین مصالح ساختمانی است برای مردم که با خودیاری خودشان خانه‌ها را هر چه زودتر بسازند. شاید در زمستان این جا هوا اجازه کار کردن بدهد. تأمین آب و یا تعمیر قنوات سابق یا حفر چاه عمیق و اگر هم امکان داشته باشد رساندن برق به این منطقه مهم است. یعنی آن‌هایی که باقی مانده‌اند از این به بعد زندگی بهتری از سابق خواهند کرد. این واقعه خیلی جای تأسف است ولی از طرف دیگر مطابق گزارش‌هایی که داریم اهالی کرمان حتی از رفسنجان و سایر نقاط با همت عالی مرتباً به کمک این آسیب دیدگان شتافتند. از لحاظ غذا و غیره نیز آنان را تأمین کردند شاید باز هم بیشتر از این تأمین بکنند و داوطلبانی هم از شهرهای دیگر مثل اصفهان، یزد و جاهای دیگر برای کمک به اینجا آمده‌اند. دستگاه‌های دولتی هم همینطور که گفتم به اضافه وام‌های با شرایط ساده‌ای که در اختیار این‌ها خواهند گذاشت. امیدوارم که زندگی نو و بهتری برای همه فراهم بشود. شاهنشاه آریامهر در مورد کمک‌های ارتش شاهنشاهی در این مواقع فرمودند: کار ارتش که مسلماً طبیعی است با وسایل و تشکیلات و انضباطی که دارند کمک‌شان امری است عادی است. یادم هست که در زلزله خراسان در قسمت‌های گناباد و بیرجند در واقع اگر ارتش نبود هیچ معلوم نبود که چه اتفاقی می‌افتاد. ولی آن‌جا هم خوشبختانه مردم به کمک رسیدند و هم تشکیلات ذوب آهن ایران فوراً کمک کرد و هم ارتش که البته وظیفه خودش را انجام داد.
شاهنشاه در پایان مصاحبه از یاری و کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان ابراز خشنودی فرمودند.