پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در هفتمین سالگرد روز جهانی پیکار با بیسوادی ۱۷ شهریور ماه ۱۳۵۱
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | کنگره جهانی پیکار با بیسوادی - تهران ۱۷ تا ۲۸ شهریور ۱۳۴۴ |
پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در هفتمین سالگرد روز جهانی پیکار با بیسوادی ۱۸ شهریور ماه ۱۳۵۱
موجب خوشوقتی ما است که امروز به مناسبت هفتمین سالگرد تشکیل کنگره جهانی پیکار با بیسوادی بار دیگر این تلاش بزرگ بین‌المللی در راه تحقق یکی از عالی‌ترین آرمان‌های جامعه بشری مورد تجلیل قرار می‌گیرد. هفت سال پیش در چنین روزی وزیران آموزش و هیئت‌های برگزیده فرهنگی بسیاری از کشورهای جهان به دعوت سازمان بین‌المللی یونسکو و با میزبانی کشور ما، در پایتخت ایران گرد آمدند تا به ندای صدها میلیون نفر از مردم گیتی که با بلای بیسوادی دست به گریبانند پاسخ گویند.
از آن روز تا کنون کشور ما در این راه قدم‌های بلندی برداشته و هر سال بیش از سال پیش به مقتضای برنامه‌ای اجتماعی خود و در عین حال با توجه به اهمیت و ارزش انسانی در پیشرفت‌های اقتصادی و در توسعه سوادآموزی کوشیده است، بطوری که اکنون دیگر این مسئله برای ما از صورت حاد مبارزه با بیسوادی خارج شده و بیشتر به صورت مسئله تعلیم مهارت‌ها درآمده است.
از نظر پیشرفت ملی ما پس از پایان مرحله اصلاحات ارضی و توسعه امر صنعتی کردن کشور پیوسته به نیروی انسانی ماهرتر و کارآمدتری نیازمندیم که فقط از طریق تعلیم مهارت‌ها می‌تواند تأمین شود. این ضرورت بخصوص بر اثر توجه خاصی که در برنامه عمرانی پنجم کشور به امر کشاورزی معطوف شده است در رشته کشت و صنعت بیشتر احساس می‌شود. همانطور که در کشورهای کاملاً صنعتی و پیشرفته جهان کارگران و کشاورزان مستمراً با پیشرفت‌های تکنولوژی هماهنگ می‌شوند، ما نیز می‌باید همزمان با سوادآموزی گروه‌های بیسواد، به تعلیمات خاص برای پرورش مهارت‌های لازم متناسب به انواع کار نوسوادان توجه مخصوص مبذول داریم و هدف اصلی تعلیم سواد را در تأمین فراگیری فنون مؤثر در مشاغل دنبال کنیم. در این زمینه تجارب چهار ساله طرح تجربی یونسکو در اصفهان و دزفول می‌تواند راهنمای خوبی باشد.
در برنامه عمرانی پنجم به گسترش سوادآموزی توجه خاص شده است به نحوی که در طول اجرای آن، چه از طریق مدارس عادی و چه از راه سپاهیان دانش و سوادآموزی کارگران و سوادآموزی روستاهای کم جمعیت، نسبت باسوادان در گروه سنی ۱۰ تا ۴۴ ساله کشور به حدود ۷۴ درصد خواهد رسید. کمیته ملی پیکار با بیسوادی می‌تواند با تهیه و اجرای طرح دقیقی به منظور استفاده از سپاهیان دانش در راه تأمین هدف اصلی که بر وظایف آنان مترتب است، یعنی باسواد کردن مردم روستاهایی که هنوز مدرسه ندارند، این نسبت را باز هم بالاتر ببرد. با شوق شایان تقدیری که کارگران و کشاورزان در فراگرفتن فنون مختلف صنعتی و کشت و صنعت از خود نشان می‌دهند می‌توانیم به مراحل بالاتری از تعلیمات بزرگسالان نیز بپردازیم و از این سطح مهارت‌های نیروی انسانی را به تناسب رشد اقتصادی بالاتر ببریم.
بدیهی است مسئله اولویت در مناطق صنعتی کشور باید کماکان مورد توجه خاص باشد. در مناطق کشت و صنعت که سرمایه گذاری در آن‌ها در برنامه پنجم بیش از گذشته در نظر گرفته شده باید مهارت‌های نوین همراه سواد به کشاورزان آموخته شود و تنها به آموزش خواندن و نوشتن قناعت نگردد. نیازهای امروز روستاهای کشور که از دگرگونی‌های انقلاب ایران حاصل شده امری طبیعی است که باید در پاسخگوئی بدان‌ها با سرعت کوشید. کوشش‌های پیگیر در امر تهیه و انتشار کتاب‌های ساده در رشته‌های اجتماعی، دینی، شغلی و نیز انتشار نشریه مخصوص نوسوادان در این زمینه تا کنون مؤثر بوده است و باید این مساعی در آینده به صورت باز هم بهتری ادامه یابد.
در سطح جهانی در امر مبادله تجارب در کنفرانس‌ها و مجامع بین‌المللی و استفاده از مطالعات و اطلاعات مراکز مشابه جهانی، کشور ما اکنون از موقعیت ممتازی برخوردار است که پیشگامی ما را در این نهضت بزرگ اجتماعی همچنان محفوظ نگاهداشته است و تخصیص جایزه نادژداکروپسکایا از طرف سازمان بین‌المللی یونسکو به کشور ما در سال جاری مظهری از این واقعیت است. آرزوی ما این است که اصولاً این نهضت جهانی روزبروز بیشتر کوشش‌های شایان ستایش سازمان بین‌المللی یونسکو را برای برخوردار کردن جوامع محروم انسانی از سواد و تعلیم و تربیت یاری دهد و برنامه‌های یونسکو در این راه هرچه بیشتر با موفقیت قرین باشد. لازم است بار دیگر تذکر دهیم که در کشور ما می‌باید کلیه نیروها کماکان در این راه بسیج شوند و همه سازمان‌های بیش از پیش با کمیته ملی پیکار با بیسوادی در این تلاش بزرگ همکاری و معاضدت کنند. در راه توفیق فرد فرد مردم ایران و همه مردم نیک اندیش جهان را آرزومندیم.