پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به مناسبت گشایش کنگره هزاره حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی در مشهد ۲۸ اسفند ماه ۱۳۴۸
| برنامه عمرانی چهارم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | روزشمار انقلاب شاه و مردم |
۲۸ اسفند ۱۳۴۸
پیام شاهنشاه به‌مناسبت گشایش کنگره هزاره شیخ طوسی
(در مشهد)
از اینکه امروز با همت و ابتکار دانشگاه مشهد کنگره علمی پرارزشی به منظور بزرگداشت خاطره شیخ طوسی و برگزاری مراسم هزاره ولادت او با شرکت دانشمندان ایرانی و بین‌المللی تشکیل شده‌است، خوشوقتی خویش را ابراز می‌داریم.
تجلیلی که با تشکیل این مجمع از دانشمندان بزرگ قرون چهارم و پنجم ایران به عمل می‌آید، در واقع تجلیلی است که از سهم عظیم ایران در فرهنگ اسلامی و مقام بزرگ علما و محققین و فلاسفه و ادبای ایرانی در این زمینه صورت می‌گیرد، زیرا شیخ ابوجعفر محمدبن‌حسن طوسی، در عین آنکه از بزرگترین فقهای عالم اسلام است، یکی از مفاخر علم و حکمت ایران به شمار می‌رود.
جای اعجاب است که تنها در طول یکی دو قرن شهر طوس در خطه فرهنگ‌پرور خراسان، عده‌ای از بزرگان درجه اول علم و ادب و حکمت و سیاست ایران را در دامان خود پرورانیده‌باشد، که کافی است از جمله آنها از فردوسی و غزالی و نظام‌الملک و خواجه‌نصیرالدین طوسی نام برده‌شود.
شیخ طوسی که امروز هزاره او را با خوشوقتی افتتاح می‌کنیم، در زمانی به آموختن علم و حکمت پرداخت که فردوسی سخنور نامی ایران در طوس به آفرینش بزرگترین حماسه ملی ایران و یکی از بزرگترین آثار ادبی تاریخ جهان، یعنی شاهنامه همت گماشته بود. شیخ طوسی که بعدها به صورت نمونه کامل یک روحانی عالم اسلامی درآمد، با کوشش و عشق و پشتکار فراوان، به مقام یکی از بزرگترین فقها و محدثان و مفسران دنیای اسلام رسید و آثار درجه اولی در رشته‌های گوناگون علوم اسلامی پدیدآورد که در همه این رشته‌ها از معتبرترین مآخذ به شمار می‌روند. علاوه بر آن، این فقیه نامی در مجاورت بقعه علوی در شهر نجف، یکی از مهمترین دارالعلم‌های اسلامی را پی‌ریزی کرد که پس از گذشت هزارسال هنوز باقی است و در این مدت هزاران عالم روحانی و فقیه در آنجا پرورش یافته‌اند.
امیدواریم دانشمندانی که اکنون از داخل و خارج کشور در این مجمع علمی و فرهنگی گرد آمده‌اند بر اساس تتبع و ارزشیابی آثار شیخ طوسی، بکوشند تا در زمینه کلی پژوهشهای اسلامی، راههای تازه‌ای برای درک حقایق عالیه اسلام ارائه دهند و از این راه ادامه‌دهنده سنتی باشند که در طول قرون متوالی، دانشمندان و متفکرانی از قبیل شیخ طوسی نگهبان آن بوده‌اند.