پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به ملت ایران به مناسبت شصت و یکمین سالروز مشروطیت ایران ۱۴ امرداد ماه ۱۳۴۵
| برنامه عمرانی سوم/سال ۱۳۴۵ | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
۱۴ مرداد ۱۳۴۵
پیام شاهنشاه به‌مناسبت مشروطیت ایران
جشن شصت‌ویکمین سال مشروطیت ایران را به عموم هم‌میهنان عزیز تبریک می‌گویم. امیدوارم این درختی که اکنون با گذشت زمان از هر جهت پای‌برجا شده‌است روزبه‌روز استوارتر و بارورتر گردد. مایه خوشوقتی است که با تحول عظیم اجتماعی که از ششم بهمن ۱۳۴۱ آغازشد، اساس مشروطیت ایران نیز به صورت واقعی خود درآمد، زیرا نباید فراموش کرد که دموکراسی سیاسی به تنهایی برای تحقق مفهوم حقیقی آزادی کافی نیست، و این آزادی فقط وقتی واقعاً حاصل می‌شود که دموکراسی سیاسی با دموکراسی اقتصادی و اجتماعی توأم شده‌باشد.
انقلاب سفید ایران که با پشتیبانی مستقیم و قاطع اکثریت عظیم ملت، یعنی با عالی‌ترین طرز تجلی روح دموکراسی انجام‌گرفت، مشروطیت ایران را به مجرای صحیح و اصیل آن سوق داد، یعنی به جای آنکه استفاده از مواهب آزادی در انحصار اقلیت محدودی باشد، این مواهب را نصیب اکثریت کامل مردم ایران کرد. امروز از برکت دموکراسی اقتصادی و عدالت اجتماعی توده‌های عظیم مردم که تا دیروز با وجود مشروطیت اسمی، از بسیاری از حقوق و مزایای حقه انسانی محروم بودند، واقعاً سرنوشت خود را به دست گرفته و به صورت مردمی آزاد و سربلند درآمده‌اند که مستقیماً از حاصل کار و کوشش خود بهره‌مند می‌شوند و خوب احساس می‌کنند که اجتماع آنها به دست آنها و برای خود آنها اداره می‌شود.
در دنیایی که در بسیاری از نقاط آن بدیهی‌ترین اصول دموکراسی پایمال شده‌است، برای ملت کهنسال ما که همواره مشعلدار اصول عالی معنویت بوده‌است، مایه سربلندی واقعی است که نه تنها توانسته‌است اساس دموکراسی سیاسی خود را استوار نگاه‌دارد، بلکه آن را با کاملترین اصول دموکراسی اقتصادی و دموکراسی اجتماعی درآمیخته و در این راه به صورت سرمشقی برای بسیاری از اجتماعات و ملل دیگر درآمده‌است.
امیدوارم ملت نجیب و شرافتمند ایران در پرتو عنایات الهی روزبه‌روز در راهی که سعادت و رفاه و افتخار روزافزون نسلهای آینده این سرزمین را در پی دارد، پیشتر رود و از این راه مأموریت معنوی بزرگی را که تاریخ به عهده آن گذاشته‌است، با سربلندی و موفقیت انجام دهد.