پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به دومین کنگره جهانی ایران‌شناسی شیراز ۲۱ تا ۲۳ مهر ماه ۱۳۵۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
منشور حقوق بشر کوروش درگاه محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

جشن‌های ۲۵۰۰ سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران

نخستین کنگره جهانی ایران‌شناسی - تهران ۹ تا ۱۶ شهریور ماه ۱۳۴۵

پیام اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به دومین کنگره جهانی ایران‌شناسی شیراز ۲۱ تا ۲۳ مهر ماه ۱۳۵۰


تشکیل کنگره جهانی ایران‌شناسی شیراز را که امروز با شرکت دانشمندان عالی‌قدر بین‌المللی و دانشمندان برجسته ایرانی آغاز به کار می‌کند به همه اعضای محترم این کنگره تبریک می‌گویم و آرزومندم که کار خطیر علمی آنها در این مجمع جهانی مانند همه کارهای علمی دیگر آنان با موفقیت همراه باشد.
در میان تمام مراسمی که به مناسبت جشن دو هزار و پانسدمین سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایرانی در کشور ما برگزار می‌شود، تشکیل کنگره جهانی ایران‌شناسی شیراز از نظر ما مفهومی استثنایی دارد، زیرا این جشن قبل از هر چیز جشن تاریخ و تمدن فرهنگ ایران است و بر این اساس طبیعی است که دانشمندان عالی‌قدری که عمر خود را وقف پژوهش در جنبه‌های مختلف این فرهنگ و تاریخ کرده‌اند در این جشن و در قلوب مردم ایران جای خاصی داشته باشند.
ملت ایران که از دیرباز به حق‌شناسی شهرت داشته است، در این فرصت از مساعی همه ایران‌شناسان جهان صمیمانه تقدیر می‌کند و کوشش‌های آنان را در راه شناسایی هر چه بیشتر این فرهنگ و تمدن کهن با دیده ستایش می‌نگرد.
شما امروز بار دیگر به دیدار کشوری آمده‌اید که حقا آن را میهن معنوی و فکری خویش می‌شمارید، ولی اجتماع کنونی شما مفهومی بالاتر و عمیق‌تر از هر مورد دیگر دارد، زیرا شما که همه عمر با تاریخ ایران سر و کار داشته‌اید، امروز با خود این "تاریخ" وعده دیدار دارید. امروز شما آمده‌اید تا در سرزمین‌های پارس که داریوش بزرگ آن را "سرزمین مردان نیکو و اسبان خوب" نام داده است خود را در متن تاریخ ما و نه در حاشیه آن، احساس کنید.
امروز دو هزار و پانسد سال تاریخ ایران که شما صفحات آن را در روزها و شب‌های بسیار، با علاقه و دقتی خاص مردان دانش، ورق زده‌اید، میزبان شماست تا دست شما آشنایان خویش را به گرمی بفشارد. امروز سنگ نوشته‌های تخت جمشید و نقش رستم و دیگر کتیبه‌هایی که از دوران کهن در سینه کوه‌ها و بر دیوارها و ستون‌های تاریخی این سرزمین نقش بسته‌اند با شما و اسلاف عالی‌قدرتان که در قرائت و تفسیر این نوشته‌ها سهمی بزرگ داشته‌اید به زبانی آشناتر از همیشه سخن می‌گویند.
شما خوب می دانید که تمدن ایرانی از آغاز تا به امروز تمدنی اصیل و بشری بوده است و این حقیقتی است که شما خود آن را بهتر از ما در صفحات آثار تحقیقی فراوان خویش منعکس کرده‌اید. شما خوب می دانید که در این سرزمین کهنسال ایران، در طول قرون متمادی، فرهنگی مایه گرفته و گسترش یافته است که درخشندگی آن کمتر از صفا و زیبایی آسمان ایران نیست، زیرا این فرهنگ از آغاز بر اصیل‌ترین ارزش‌های اندیشه و اخلاق تکیه داشته است.
در این فرصت سخنان خود را در هنگام گشایش نخستین کنگره جهانی ایران شناسان که در سال ۱۹۶۶ در تهران تشکیل شد تکرار می‌کنم:
ما افتخار می‌کنیم که تمدن و فرهنگ ما از آغاز تمدن و فرهنگ انسانی و دنیایی بوده است، متفکران ما، فلاسفه و عرفا و نویسندگان و شعرای ما همواره دیدی بشری داشته و از دیدگاه اخلاق و معنویت به جهان و جهانیان نگریسته‌اند، آنچه مایه اصلی ادب و حکمت ایران است محبت و پیوستگی است و آنچه اساس تاریخ کهنسال ما است نیز همین توجه عمیق به اصول معنویت و اخلاق ماست، ما نه از آن جهت به تاریخ تمدن و فرهنگ خود احترام می‌گذاریم که سابقه پیروزی‌ها و استیلاهای نظامی نداشته باشیم، زیرا شما خود بهتر از ما می دانید که ما در گذشته طولانی خویش یکی از پهناورترین امپراتوری‌های جهان را داشته‌ایم و می دانید که تاریخ ما آکنده از این پیروزی‌ها است.
با این همه ما افتخار اصلی خویش را آن پیروزی‌هایی می دانیم که در طول تاریخ در راه توسعه و تکامل تمدن و فرهنگ بشری، در راه ترویج دانش و اندیشه به دست آورده‌ایم. پر ارج ترین سپاهیان، طی هزاران سال، آن مردان و زنانی بودند که در تمام تاریخ کهنسال ایران مشعل دانش و فرهنگ را در برابر تند بادهای حوادث فروزان نگاهداشته‌اند . آن را درخشانتر و فروزنده تر به نسل‌های دیگر سپرده‌اند.
برای ما پیروزی‌های واقعی در احساس همین حقیقت نهفته است. زیرا هر استیلای جغرافیایی و نظامی خواه نا خواه با دوران بازگشت و انحطاطی همراه است ولی این ارزش‌های معنوی هیچ وقت و با هیچ نیرویی از میان نمی‌رود.
امروز شما آمده‌اید تا همراه با ابراز دوستی خود به تاریخ و فرهنگ ایران صفحات تازه‌ای از این تاریخ را ورق بزنید و شاید مطالب ناگفته‌ای را در این باره بگویید.
ما این تاریخ را با اطمینان خاطر در معرض و نقد و بررسی شما می‌گذاریم زیرا یقین داریم که در حساب سود و زیان آن سربلند خواهیم بود. ما همواره براین عقیده بوده‌ایم و هستیم که فرهنگ ما از فرهنگ کلی بشری جدا نیست و خوب می دانیم که در طول این تاریخ کهن بیش از آنچه به دیگران داده‌ایم از دیگران گرفته‌ایم.
ما این واقعیت را با سربلندی تذکر می‌دهیم زیرا شاید در بازار سود و زیان تاریخ، این تنها کالایی باشد که دهنده آن نه تنها چیزی از دست نمی‌دهد بلکه چیز زیادتری نیز به دست می‌آورد.
موضوع کنگره کنونی شما که "استمرار تمدن و فرهنگ ایران" است به شما امکان آن را خواهد داد که درباره این خصیصه شگفت‌آور تاریخ ایران که راز اصلی بقای ملیت ما است ارزیابی بیشتری کنید، تا در این هنگام که پیام جاودانی ما است ارزیابی بیشتری کنید، تا در این هنگام که پیام جاودانی و انسانی کوروش بزرگ از ماورای قرون و اعصار روشن‌تر و پر طنین‌تر از همیشه به گوش ما می‌رسد، حقیقتی است که در این پیام نهفته است، در آینده نیز ما را در ادامه این راه استمرار رهنمون گردد.

نیز نگاه‌کنید به