پیام اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در سالروز رستاخیز ملت ایران ۲۸ امرداد ۱۳۴۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روز رستاخیز ملی ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی

برنامه عمرانی سوم/سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵


پیام اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در سالروز رستاخیز ملت ایران ۲۸ امرداد ۱۳۴۴


درود به روان پاک شهدایی که با نثار جان خود در مرداد ۱۳۳۲ استقلال مملکت را حفظ کردند و سرنوشت کشور را از آنچه در حال تکوین بود نجات دادند و ایران را برای ایرانی باقی گذاشتند. با فداکاری این جانبازان مملکت از سقوط قطعی نجات یافت، زیرا نقشه حزب منحله بی وطن و خدانشناس توده این بود که دو هفته بعد به عمر دستگاه پوشالی و غیر قانونی که بر سر کار بود خاتمه بدهد و مملکت را برای همیشه از داشتن استقلال و تاریخ و حیثیت و شرافت محروم سازد. امروز بر اثر قیام شما مردم مملکت صاحب دارد. صاحب آن کیست؟


این صاحب دیگر آن گروهی که باصطلاح معمول چند صد فامیل متنفذ خوانده می‌شد، یا سردمداران آن بساط فئودالیته و خان خانی که برای حفظ منافع خودت معمولاً با خارجی بند و بست می‌کردند، یا سیاستمدارانی که علت وجودی آن‌ها بستگی به بردگی نسبت به یکی از سیاست‌های خارجی بود نیست. امروز صاحبان مملکت همان ۷۵ درصد رعایای سابق هستند که در گذشته حکم برده را داشتند و اکنون کشاورزان آزاد شده می‌باشند. صاحبان مملکت همان کارگران زحمتکش و شریف هستند که امروز در سود کارخانه‌ها شریکند و دیگر مورد استثمار قرار نمی‌گیرند. صاحبان مملکت همان نصف جمعیت این سرزمین یعنی جامعه زنان آزاد ایرانی هستند که سابقاً در زمره ورشکستگان به تقصیر و محجورین قرار داشتند و از دخالت در تعیین سرنوشت خود محروم بودند. امروز صاحبان واقعی مملکت ما تمام ۲۳ میلیون نفر زن و مرد ایرانی هستند که در این مرز و بوم مانند هر فرد آزادی نفس می‌کشند و کار می‌کنند و امیدوارند بر اساس عدالت اجتماعی از حاصل کار و سرمایه خود استفاده مشروع ببرند.


امروز دیگر سرنوشت ایرانی فقط به دست ایرانی تعیین می‌شود. گذشت آن زمانی که ممکن بود با تحریک دو سه نفر خائن فئودال و سفاک برای انجام سیاستی اوضاعی ناگوار براه انداخت. گذشت آن زمانی که دست پروردگان خارجی سال‌ها برای ایفای یک نقش معین نقابی بر چهره می‌زدند تا در موقع خود بهره برند. گذشت آن زمانی که برای اجرای منظور معینی با مقدمه چینی‌های حساب شده نعشی را در خیابان‌ها بگردانند تا بعد از آن کسانی سر کار بیایند که مثلاً منافع فلان کمپانی‌های خارجی را حفظ کنند. این دوران شوم برای همیشه سپری شد، زیرا قیام ۲۸ مرداد شما اجازه داد که ما انقلاب ششم بهمن را با تصویب قاطع ملت ایران انجام دهیم و به ثمر برسانیم.


این انقلاب یک انقلاب ایرانی بود که بر اساس نبوغ ایرانی و با الهام از تعالیم عالیه اسلامی و مطالعه اینکه چه اصولی بیشتر و بهتر با روح ایرانی و تاریخ ایران و احتیاجات واقعی خانواده ایرانی و مقتضیات محیط و آب و هوای ایران سازگار است، و با تطبیق این احتیاجات و مقتضیات با مترقی ترین تجربیاتی که در زمینه‌های اجتماعی در دنیا بدست آمده است انجام گرفت.


اگر غیر از این بود این انقلاب اصیل و ایرانی نبود، زیرا دور از عقل و منطق است که ما در نیمه دوم قرن بیستم فلسفه‌ای را که در قرن گذشته در ممالک دیگری که سنت‌های آن‌ها و تاریخ آن‌ها و مقتضیات جغرافیایی و روحی آن‌ها با ما بکلی فرق دارد، اساس حکومت قرار گرفته و آن هم فقط بوسیله یک طبقه از طبقات اجتماعی اعمال شده است، کورکورانه اقتباس کنیم. تازه ما دیدیم و می‌بینیم که همان اصول با مرور ایام چه تغییرات عمیقی کرده است و چگونه هر یک از آن‌هایی که بدین راه رفته‌اند سعی می‌کنند خود را با حقایق و واقعیات طبیعی فنی و اجتماعی و اقتصادی تطبیق بدهند و نقاط ضعف خود را از این حیث برطرف کنند. ما خودمان را در هیچ چهارچوب خشک که بر اساس حفظ منافع فقط یک طبقه استوار باشد محبوس نمی‌کنیم. فلسفه انقلاب کنونی ایران این است که انقلاب مال ملت ایران و برای ملت ایران باشد و آزادی اجتماعی را بر اساس دموکراسی اقتصادی و دموکراسی اجتماعی برای همه افراد این ملت تأمین کند. هیچ دموکراسی در محیطی که اجتماع آن بر پایه عدالت اجتماعی قرار نداشته باشد دموکراسی واقعی نیست، همچنانکه بالعکس هیچ دموکراسی اقتصادی نیز بدون آزادی‌های انسانی قابل دوام نمی‌باشد.


اکنون شالوده نیل بدین هدف‌ها استوار شده است و کار ما باید این باشد که از این ببعد با سرعت بیشتری پیشروی کنیم. باید بازده کار ما پیوسته بالاتر برود و تخصص هر فردی در فن و شغل او زیادتر شود. یک ساعت و حتی یک دقیقه از ساعاتی که در شبانه روز برای کار هر فرد ایرانی که به سن کار رسیده است اختصاص یافته نباید به هدر برود. باید کادر فنی ما مهیا و تکمیل شود. باید کادر اداری مملکت برای خدمت به مردم روز بروز قوی تر و مجرب تر و دلسوزتر گردد. هر فرد ایرانی باید مفهوم مسئولیت را به معنای حقیقی این کلمه احساس بکند و آن را اساس کار خود قرار دهد. این روحیه که قبول فلان مسئولیت به من چه مربوط است و چرا برای خودم دردسر درست بکنم، باید بالمره از میان برود. آموزشگاه‌های حرفه‌ای و مدارس عالی فنی و علمی باید به قدری توسعه پیدا بکند که جوابگوی احتیاجات آینده روز افزون مملکت باشند.


سیستم آموزشی مملکت باید بکلی تغییر کند و منطبق با مقتضیات و شرایط حال و مخصوصاً آتیه جامعه ما گردد. باید ریشه بیسوادی از مملکت ما کنده شود و وسیله آموزش برای عموم افراد این مملکت تأمین گردد. باید کوشش قاطعی در ریشه کن کردن بیماری‌ها و تهیه وسایل معالجه برای عموم انجام گیرد. کشاورزی ایران باید به صورت مکانیزه در آید و از جدیدترین ماشین آلات و کود شیمیایی و آخرین طرق و پیشرفت‌های فنی و آبیاری در این مورد استفاده شود.


اقتصاد داخلی ما باید از لحاظ اجتماعی روز بروز بیشتر بر اساس تعاونی‌های تولید و توزیع و مصرف متکی گردد، بیمه‌های اجتماعی گوناگون آتیه و دوران نقاهت و کهولت همگی را تضمین کند، تشویق خادم و تنبیه خاطی به همان قاطعیت که در قسمت‌های ارتش ایران عملی گردیده و اکنون این ارتش را به صورت یک دستگاه پاک و منزه متحرک در آورده است، در قسمت‌های کشوری نیز عملی گردد و همین نتیجه را بدهد.


با طرح‌های وسیعی که در همه رشته‌ها در دست اجرا است به خواست خداوند تا بیست سال دیگر ایران به پایه ملل کاملاً مترقی و مرفه دنیا خواهد رسید و عقب ماندگی چند صد ساله گذشته ما بکلی جبران خواهد شد.


خوشبختانه ثروت‌های طبیعی ایران این اجازه را به ما می‌دهد که با استخراج و بهره برداری صحیح از آن‌ها و بر اساس توزیع عادلانه ثروت از طریق اجرای اصول عدالت اجتماعی دورنمای جامعه مرفه و مملکت آبادی را در برابر خویش داشته باشیم. در امر صنایع نفت امروز قوانینی در ایران موجود است و ما قراردادهایی امضاء کرده‌ایم که در تمام دنیا بی سابقه است. ما در زمینه استفاده از منابع نفتی خود از امکانات ایجاد صنایع پتروشیمی در ایران فروگذار نخواهیم کرد و از گازهای طبیعی ایران نیز که بیش از پنجاه سال سوخت و به هدر رفت، انشاءالله استفاده کامل خواهیم نمود. از کوشش برای صنعتی کردن مملکت آنی غافل نخواهیم نشست، و در عین حال کشاورزی کشور را روز بروز کاملتر خواهیم نمود.


در امور کشاورزی بیش از پیش هم سرمایه گذاری و هم فعالیت خواهد شد تا زارع آزاد شده ایرانی نه فقط خود را از قید و بند آزاد احساس کند، بلکه در آینده درآمد مکفی و قابل توجهی به دست بیاورد. هر جا که امکان ساختن سدی باشد سدسازی خواهیم کرد و هر جا که آبی در زیر زمین موجود باشد آن را از روی اصول و حساب استخراج خواهیم نمود، و کاری خواهیم کرد که انشاءالله در سراسر ایران چه شهرها برای استفاده‌های صنعتی و چه روستاها از داشتن برق ارزان قیمت برخوردار گردند.


در تولید هر چیز که تهیه آن در مملکت ممکن باشد خواهیم کوشید و بازرگانی ایران را از هر حیث رونق خواهیم بخشید.


از لحاظ سیاست خارجی، ما بر اساس منشور ملل متحد برای تأمین صلح جهانی خواهیم کوشید و برای رسیدن به خلع سلاح عمومی از هیچ مجاهدتی دریغ نخواهیم کرد، ولی تا آن روز ناچار هستیم که بیش از هر موقعی در این دنیای آشفته برای حفظ و حراست مملکت خود بکوشیم. ما اکنون با همسایگان مسلمان خود یا دوستی داریم یا دوستی همراه با اتحاد. با همسایه بزرگ شمالی خود یعنی اتحاد جماهیر شوروی روابط حسن همجواری بر اساس احترام متقابل را کاملتر کرده و آن را با روابط دوستانه و همکاری فنی و اقتصادی و بازرگانی بر مقیاس وسیعی توسعه داده‌ایم. با دوستان متحد غربی خود در عین کمال تشکر از مساعدت‌های ذیقیمتی که در گذشته به ما کرده‌اند به مصالح آن‌ها همانقدر احترام می‌گذاریم که آن‌ها به مصالح ما احترام بگذارند.


امیدواریم با سیاست ملی روشن و مستقلی که ما از لحاظ بین‌المللی داریم ایران عزیز ما روز بروز در جامعه کشورهای جهان سربلندتر گردد، همچنین آرزو داریم که دوستی و صمیمیت بین عموم ملل دنیا برقرار شود و دنیای آینده دنیایی باشد که کشور ما و همه ملل جهان بتوانند در آن با آزادی و امنیت و اعتماد روزبروز از زندگی بهتر و عالی تری برخوردار گردند.