پروژه‌های گسترده خانه‌سازی شهرک‌ها هتل‌ها بیمارستان‌ها آسمانخراش‌ها و گردایه‌های ورزشی برای ایرانیان

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
برنامه عمرانی پنجم/سال ۲۵۳۵ شاهنشاهی تیر ماه تا شهریور ماه درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی

برنامه عمرانی پنجم/سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی آذر ماه تا اسفند ماه
آرشیتکت مرکز جهانی تجارت در تهران برای مردم ایران برج می سازد
HousingMazandaranProvince1354.jpg
ShahanshahAryamehrHousing20Tir2535.jpg
ShahanshahAryamehrEkbatanHousingTir2535.jpg
HousingIranNationalTir2535.jpg
HousingProjectEmployees2535.jpg


۴ فروردین ماه ۲۵۳۴ دولت کار ساختمانی چهار هزار واحد مسکونی را که نخستین سری خانه سازی و آپارتمان سازی سال ۱۳۵۴ به شمار می آید، تا چند روز دیگر در شهرهای اهواز، بندرعباس، بوشهر و شیراز آغاز می کند. این بخش از خانه سازی دولت، جزو مجتمع های مسکونی خواهد بود، که از راه چاپ و عرضه اوراق قرضه مسکن ایجاد می شود، بدین روی، در چند روز آینده بانک رهنی ایران برای نخستین بار اوراق فرضه مسکن را چاپ خواهد کرد و در شهرهای نامبرده در دسترس درخواست کنندگان قرار می دهد. خریداران با خرید اوراق قرضه به اندازه ۲۵ در صد از کل هزینه واحد مسکونی مورد نظر (بهای واحدهای مسکونی) در نوبت تحویل خانه قرار خواهند گرفت و پس از به پایان رسیدن ساختمان مورد نظر ۷۵ درسد بهای مانده را بانک رهنی وام می دهد. پروژه های ساختمان واحدهای مسکونی به تایید و تصویب وزارت مسکن و شهرسازی رسیده است.[۱]


۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴ مهندس رضا نخشب مدیر کل مسکن و شهرسازی استان مازندران هنگام بازدید یک هیات خبرنگاران که از تهران به نوشهر رفته بودند ابراز داشت که دو هزار واحد مسکونی در استان مازندران در سال ۱۳۵۴ ساخته خواهد شد و با شرایط مناسب به اهالی واگذار می‌شود. آپارتمان‌های ارزان بهای چالوس که در نزدیکی بازار روز و در مرکز این شهر ساخته می‌شود گفت اجرا کننده ساخت آپارتمان‌ها استانداری مازندران است و هر واحد آن دارای دو اتاق با تاسیسات نیازین است و نزدیک به پنجاه هزار تومان تمام می‌شود. بر پایه اوامر شهبانو در کنار این ساختمان‌ها یک مرکز رفاه خانواده دردست ساختمان است که در آن کلاس‌های آموزش خیاطی، نقاشی، کارهای دستی، آموزش تنظیم خانواده و یک مهد کودک برای فرزندان زنان کارگر وجود خواهد داشت. از دیگر برنامه‌های خانه سازی در استان، ساختنمان دویست دستگاه خانه در نوشهر و ۱۴۰۰ دستگاه در سازی است. افزون بر این، اداره مسکن و شهرسازی استان، کار ساختمان صدها خانه سازمانی و هم چنین اجرای پروژه‌های آب رسانی، لوله کشی، جاده کمربندی و ساختمان‌های اداری، درمانگاهی و سیل بند و دیوارهای ساحلی را در سراسر استان در دست اجرا دارد. آپارتمان‌ها همه از بتن آرمه می‌باشند و از سیستم ساختمانی « استات » با قالب‌های آلومینیومی ویژه کار گرفته می‌شود.

۳۱ خرداد ماه ۲۵۳۵ پروژه کپساد - در بیش از ۳۱ میلیون مترمربع از زمین‌های درون و بیرون از محدوده تهران، بیست پروژه بزرگ شهرکسازی و گردایه‌های ساختمانی پیاده می‌شود. این آپارتمان‌ها ۲۴ هزار یکان مسکونی را دربرمی گیرد. در ساختن این آپارتمان‌ها چندین کمپانی امریکایی، فرانسوی، ایتالیایی، یونانی و چند گروه خارجی دیگر نیز شرکت دارند. بیشتر آپارتمان‌ها دارای دو تا چهار اتاق خواب می‌باشند و در شماری از آنها آپارتمان‌های یک اتاق تا پنج اتاق خواب نیز ساخته می‌شود. کوچکترین آپارتمان ۴۵ متر مربع زیر بنا و بزرگترین آنها در ۵۱۲ متر مربع خواهد بود. بلندترین آپارتمان‌ها از سوی شرکت « کاپساد » در چهل اشکوب ساخته می‌شود و کوتاهترین آنها چهار اشکوبه است که از سوی شرکت « بامساز» بنا خواهد شد. دیوید مایرز، سازنده آسمانخراش مرکز جهانی تجارت در نیویورک «World Trade Center» که بزرگ‌ترین آسمانخراش جهان است، در رأس یک هیات مهندسی در روز ۳۱ خرداد ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی وارد تهران شد. این گروه برجسته از مهندسین، از طرف کمپانی «تیشمن» که بزرگ‌ترین مؤسسه ساختمانی و پژوهشی آمریکا است، به ایران آمده‌اند تا پروژه «کاپساد» را مورد بررسی قرار دهند. پروژه «کاپساد» مورد مطالعه تیشمن قرار می‌گیرد [۲] و بدین باور است که مجتمع‌های ساختمانی بزرگ مشکلات شهری تهران را کاهش می‌دهد. [۱]

۲۰ تیر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاه آریامهر که همواره در اندیشه رفاه و آسایش هر چه بیشتر ملت ایران هستند، برای بازدید از شهرک نمونه اکباتان که جای زندگی هفتاد هزار تن از مردم این سرزمین خواهد شد، ساعت ده و نیم بامداد، شاهنشاه آریامهر با هلی‌کوپتر به شهرک نمونه اکباتان وارد شدند و شادمانی بی کران به کارگران، مهندسین، متخصصین و مدیران این شهرک ارزانی فرمودند. هنگامی که هلی‌کوپتر شاهنشاه خردمند ملت ایران در شهرک اکباتان بر زمین نشست، گروهی از پایوران برجسته کشوری و لشگری به پیشباز آمدند. سه هزار مهندس، کارشناسان زیردست و کارگران نوسازی و عمران تهران که شهرک نمونه اکباتان را می‌سازند، آریامهر شاهنشاه محبوب ملت ایران را در میان خود دیدند. مهندس رحمان گلزار مدیر عامل نوسازی و عمران تهران سرافرازی داشتند که آریامهر را به سوی آپارتمان‌هایی که کار ساختمانی آن‌ها به پایان رسیده و مبله شده است، همراهی نمایند. هنگام بازدید شاهنشاه آریامهر، به آگاهی همایونی رسید که از آغاز کار ساختمان آپارتمان‌ها، یک سال می‌گذرد و این آپارتمان‌ها در دو فاز و در مجموع یازده هزار واحد مسکونی ساخته خواهد شد. شاهنشاه ایران زمین، با دقت نظری که ویژه معظم‌له است، در هر مورد پرسش‌هایی فرمودند که فرانمود (توضیح) آن به آگاهی همایونی رسید. شاهنشاه آریامهر پس از بازدید از آپارتمان‌های مبله شده به بخش کامپیوتر رفتند و ماکت کلی شهرک را تماشا فرمودند، و در هر بخش لزوم ایجاد آپارتمان‌هایی از این دست و قبیل را به عموم طبقات ملت ایران تأکید فرمودند و سپس مراتب خرسندی خاطر خطیر شاهانه را به عموم کسانی که طی یک سال گذشته شبانه روز کار کرده‌اند تا مجری قسمتی از نظرات شاهانه برای تأمین مسکن عموم مردم باشند ابلاغ فرمودند.

۲۰ تیر ماه ۲۵۳۵ در شهرک کارگری ایران ناسیونال (پیکان شهر)، ۲۱۶ واحد مسکونی برای کارمندان کارخانجات ایران ناسیونال ساخته می‌شود.[۳] کلنگ آغاز عملیات ساختمانی مرحله سوم گسترش شهرک کارکنان کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال (پیکان شهر) پس از نیم روز در میان ابراز احساسات شدید کارگران و خانواده آنان نسبت به شاهنشاه آریامهر از سوی آقای معینی وزیر کار و امور اجتماعی به زمین زده شد. در فاز سوم گسترش این شهرک ۲۱۶ دستگاه آپارتمان ۲ و ۳ اتاقه برای کارمندان ایران ناسیونال ساخته خواهد شد. برای من موجب کمال افتخار است که در این مراسم شرکت می‌کنم. بخاطر دارید که روز یازدهم اردیبهشت ماه (روز اول ماه مه) شاهنشاه آریامهر هنگام شرفیابی نمایندگان کارگران و دبیران سندیکاهای کارگری درباره مسکن کارگران فرمودند: ما در مورد رفاه طبقه کارگر و کارکنان واحدهای کارگری گام‌های مؤثری برداشته‌ایم که قابل قیاس با مزایایی که کارگران جهان دارند نیست، اما از لحاظ تأمین مسکن سرعت لازم را نداشته‌ایم و باید به وضع مسکن توجه بیشتری شود.

۲۱ تیر ماه ۲۵۳۵ به فرخندگی جشن‌های پنجاه ساله دودمان پهلوی اولین کلنگ آسمان‌خراش ۲۰ اشکوبه شهریار تبریز به زمین زده شد.[۴] پروژه بزرگ شرکت ساختمان آذربایجان قدم مهمی است که برای رفع کمبود خانه و آپارتمان در تبریز برداشته می‌شود. با بودن تیمسار سپهبد اسکندر آزموده استاندار آذربایجان شرقی، نخستین کلنگ ساختمان ۲۰ طبقه مسکونی شهریار تبریز که از سوی شرکت ساختمان آذربایجان بنا می‌شود، به نام نامی شاهنشاه آریامهر در خیابان پهلوی تبریز به زمین زده شد و کار ساختمانی آن بی درنگ آغاز گردید. در این مراسم که چند تن از مدیران کل و رؤسای سازمان‌های دولتی، شخصیت‌های اقتصادی و معتمدان شهر در آن شرکت داشتند، آقای استاندار اظهار داشت: در یک سال و نیم اخیر کارهای عمرانی در آذربایجان در سطح گسترده‌ای انجام یافته بطوریکه اگر با سایر استان‌ها مقایسه کنیم می‌توان گفت که در درجه اول قرار گرفته است. چند سال پیش از نظر خانه‌سازی در این شهر کمبودهایی احساس می‌شد ولی اکنون بر اثر کوشش یک عده سرمایه‌دار، بانک‌های گسترش آذربایجان و تجاری دیگر این کمبودها دارد از بین می‌رود. تبریز اولین شهری است که کارخانه سازنده قطعات پیش‌ساخته واحدهای مسکونی در آن احداث شده و این کارخانه‌ها می‌توانند نهضت ساختمانی را با سرعتی بیشتر به جلو ببرند. ...

۲۲ تیر ماه ۲۵۳۵ بانک رهنی در لویزان یک برنامه گسترده خانه سازی که ساختن پانصد خانه ییلاقی بخشی از آن است، پیاده می‌کند. بانک رهنی ایران پیشتر چند قطعه زمین که پهنه آن‌ها پانصد هزار متر مربع است در دو جای لویزان خریداری کرده بود اما چون برنامه دارد پروژه خانه‌سازی خود را در یک بخش از لویزان پیاده کند، اخیراً موافقت مقام‌های مسئول را جلب کرده است تا بتواند پروژه خانه‌سازی را به جای پیاده کردن در چند منطقه در یک قطعه زمین پانصد هزار متری اجرا کند. این مقام گفت: بانک رهنی ایران اخیراً پانصد دستگاه خانه پیش‌ساخته از یک شرکت بزرگ آمریکایی خریداری کرده است که در آینده نزدیک وارد تهران خواهد شد و هر پانصد دستگاه که به شکل خانه‌های ویلایی ساخته شده، در این پانصد هزار متر مربع نصب خواهد شد. این مقام گفت: نه تنها کلیه وسائل مورد احتیاج برای احداث و نصب این خانه‌ها در زمین مورد نظر از آمریکا وارد می‌شود، بلکه گروهی کارشناس و مهندس و کارگر ماهر نیز جهت نظارت و کمک به نصب این ساختمان‌ها به ایران می‌آیند. تنها گروه کوچکی کارگر ساده ایرانی جهت تسطیح محل زمین و پی کَنی در این واحد ساختمانی همکاری خواهند کرد. از چند ماه پیش نیز یک پروژه بزرگ آپارتمان‌سازی از طرف بانک رهنی ایران در غرب تهران بالای میدان شهیاد در دست اجرا است و تاکنون مقدار زیادی از کارهای ساختمانی در این منطقه انجام شده است. به قرار اطلاع در سال جاری بانک رهنی ایران برای احداث خانه و آپارتمان بیش از سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری خواهد کرد و پیش‌بینی می‌شود بعضی از سازمان‌های وابسته به بخش عمومی و خصوصی خانه و آپارتمان مورد احتیاج کارکنان خود را یکجا از بانک مذکور خریداری کنند.

۹ امرداد ماه ۲۵۳۵ پروژه اجرایی خانه‌سازی کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه به پایان رسید و به بانک رفاه کارگران داده شد. قرارداد ساختن خانه برای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی قرار بود اوایل تیر ماه سال ۲۵۳۵ شاهنشاهی با مقاطعه کار دستینه و عملیات ساختمانی بی درنگ آغاز شود، اما به عللی این کار به تعویق افتاد و سرپرستان پروژه ابرازامیدواری کردند تا پایان تابستان کارهای ساختمانی آغاز شود. شرکت سازنده در نظر دارد ۱۰۰۰ واحد مسکونی برای کارگران این شرکت در شرق تهران بنا کند که بخش نخست آن دارای ۳۲۰ آپارتمان ۵ اشکوبه با اسکلت بتون آرمه است و در تهران پارس ساخته می‌شود. این آپارتمان‌ها دارای فضای سبز برای بازی بچه‌ها است. فاز دوم کارهای ساختمانی در زمینی به پهنه‌ای نزدیک به ۳۰ هزار متر مربع و در جنت‌آباد ساخته خواهد شد. فاز نخست ساختمان‌های شرکت واحد ۱۶ ماه دیگر آماده بهره‌برداری خواهد بود. بانک رفاه کارگران در پیش دارد که با کمک چند سازمان در شرق تهران بیش از ۵۰۰۰ واحد مسکونی برای همه کارگران ساکن پایتخت بسازد و با بهره متناسب در اختیار آنان قرار دهد.

۱۸ شهریور ماه ۲۵۳۵ در شهر صنعتی اراک ۲۰۰۰ واحد مسکونی جدید برای کارکنان صنایع متمرکز در این شهرک ایجاد خواهد شد. بر اساس پروژه ای که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در دست بررسی و تصمیم‌گیری نهایی دارد، قرار است ۲۰۰۰ واحد مسکونی تازه در این شهرک برای سکونت زندگی کارگران و کارکنان صنایع اراک ساخته شود. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، همزمان و همگام با نوسازی و ایجاد واحدهای صنعتی برای تأمین مسکن کارکنان این واحدها طرح‌هایی را به هم به موقع اجرا درآورده است. از جمله، ایجاد یک شهرک صنعتی با ۳۰۰۰ واحد مسکونی همراه با سایر تأسیسات شهری و زیربنایی با سرمایه‌ای بالغ بر ۶۹۱۵ میلیون ریال شروع گردید و تا آخر سال گذشته با ۳۱۱۴ میلیون ریال سرمایه‌گذاری قسمت اعظم تأسیسات شهری همراه با ۱۶۰۰ واحد مسکونی مورد بهره‌برداری قرار گرفت و قرار است تا آخر سال آینده دیگر واحدهای مسکونی نیز آماده برای بهره‌برداری قرار گیرد. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با توجه به ایجاد واحدهای جدید در این قطب صنعتی، طرح تازه‌ای در زمینه تهیه و تأمین مسکن در دست تصمیم‌گیری دارد که بر اساس آن ۲۰۰۰ واحد مسکونی جدید با ۳۵۰۰ میلیون ریال سرمایه‌گذاری ظرف ۵ سال آینده ایجاد خواهد کرد. به این ترتیب مجموع واحدهای مسکونی که این سازمان برای کارگران و کارکنان واحدهای صنعتی متمرکز در اراک ایجاد خواهد کرد به ۵ هزار واحد مسکونی خواهد رسید.

۳۱ شهریور ماه ۲۵۳۵ علیاحضرت شهبانو پیش از نیمروز وزیر بهداری و بهزیستی و محمود خیّامی را در کاخ سعدآباد پذیرفتند. در این باریابی شهبانو از پروژه و ماکت بیمارستان ۴۰۰ تختخوابی رضا که با هزینه محمود خیّامی در شهر مشهد ساخته خواهد شد، دیدن کردند. شهبانو پس از دیدن ماکت بیمارستان رضا فرمودند: بسیار خوشحالم که افراد خیّر علاوه بر فعالیت و سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعتی، در کارهای اجتماعی و عام‌المنفعه نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند و امیدوارم جنبش مشارکت در سازندگی مملکت گسترش بیشتری پیدا کند. این بیمارستان افزون بر درمان در پیشگیری نیز با شبکه بهداشتی و درمانی کشور همکاری داشته باشد.

کارهای ساختمانی بیمارستان رضا با هزینه‌ای برابر یک میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون ریال از امروز در مشهد آغاز شد. این بیمارستان در ماه‌های نخستین سال ۲۵۳۸ شاهنشاهی آماده بهره‌برداری خواهد بود. بیمارستان ۴۰۰ تختخوابی، در ۱۲ کیلومتری جاده فردوسی به پهنه ۱۵۰ هزار متر مربع در دست ساختمان است. کارهای ساختمانی این بیمارستان عمومی دارای همه بخش‌های پزشکی می‌باشد و به مدرن‌ترین ابزار و دستگاه‌های بیمارستانی جهان مجهّز خواهد بود، از امروز آغاز شده و قرار است در درازای ۳۰ ماه آماده شود و از آن بهره‌برداری شود. در کنار این بیمارستان یک مدرسه عالی پرستاری برای آموزش کادر پرستاری بیمارستان در دست ساختمان است که همزمان با گشایش بیمارستان آماده بهره‌برداری خواهد شد. بیمارستان، برای کادر پزشکی و کارکنان بیمارستان در کنار بیمارستان خانه‌سازی می‌کند که برای کادر بیمارستان از هم اکنون آغاز شده است.

۱۲ بهمن ماه ۲۵۳۵ کنسرسیوم آرشیتکت‌ها مرکب از مهندسان مشاور ایرانی، استرالیایی و فنلاندی برای اجرای پروژه‌های شهرک، هتل، بیمارستان، آسمانخراش و مجموعه‌های تفریحی و ورزشی در ایران، آغاز به کار کرد. برای پیاده کردن پروژه‌های گسترده در زمینه‌های ساختن شرکت، هتل، پارکینگ‌های چند اشکوبه‌ای، بیمارستان، آسمانخراش، مجموعه‌های تفریحی و ورزشی و فروشگاه‌های بزرگ در ایران، کنسرسیومی مرکب از گروه مهندس کورش زعیم، گروه آرشیتکت‌های فنلاندی و گروه مهندسین مشاور استرالیا (وارگن چپمن) تشکیل شد که این تیم قوی به زودی فعالیت خود را در زمینه‌های مذکور شروع خواهد و با سوابق درخشانی که هر یک از گروه‌های مشروحه دارند، می‌توان گفت این کنسرسیوم قادر خواهد بود عظیم‌ترین پروژه‌های ساختمانی را زیر پوشش نظارت و اجرای خود قرار دهد. مهندس کورش زعیم که موفق به عقد قرارداد با دو گروه صاحب نام فنلاندی و استرالیایی در زمینه احداث شهرک، هتل، بیمارستان، مجموعه‌های تفریحی و ورزشی و فروشگاه‌های بزرگ شده است، در گفتگویی ابراز داشت:[۵] پروژه‌های تازه‌ای برای آپارتمان‌سازی در منطقه فشم داریم و یکی دیگر از برنامه‌های گروه پیشنهادی است که درباره تشکیلات المپیک ۱۹۸۴ به ما رسیده و هم اکنون در این باره بررسی مشغول مطالعه پیرامون آن هستیم. بطوریکه می‌دانید گروه فنلاندی که به ما دست همکاری داده تخصص فراوانی در ساختن مجموعه‌های ورزشی دارد و بدین روی پروژه ساخت و ایجاد مجموعه بازی‌های المپیک ۱۹۸۴ را بررسی نموده است ... در عصری که مملکت ما اینچنین به سرعت پیش می‌رود جا داشت در خصوص احداث شهرک‌ها، بیمارستان، هتل و مجموعه‌ها و غیره اقدام گردد که خوشبختانه تشکیل گروه مهندسی زعیم دربرگیرنده شرکت‌های فنلاندی و استرالیایی و ایرانی با پیشینه درخشان خود گام مثبت و مؤثری در این زمینه بود.