پاسخ وزارت امور خارجه کشور شاهنشاهی ایران به نامه ۵ آذر ۱۳۲۴ سفارت شوروی
| اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی | نجات آذربایجان | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
نامه وزارت امور خارجه کشور شاهنشاهی ایران به سفارت کبرای اتحاد جماهیر شوروی
وزارت امور خارجه شاهنشاهی تعارفات خود را به سفارت کبرای اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی اظهار و در پاسخ یادداشت ۲۶ نوامبر ۱۹۴۵ برابر با پنجم آذر ماه ۱۳۲۴ شماره (۵۲۶) محترما مراتب زیر را باستحضار میرساند.
از مندرجات یادداشت جوابیه که مرقوم فرموده اند دخالت مامورین شوروی در امور داخلی ایران در استان های شمالی حقیقت ندارد نظر باینکه وزارت امور خارجه فعلا نمی خواهد توضیحات بیشتری در این باره بدهد و سوابق امر را کاملا روشن نماید و از آنچه اشعار داشته اند معلوم میشود من بعد اقدامات مزبور تکرار نخواهد شد اظهار خوشوقتی می نماید.
وزارت امور خارجه امیدوار است با مساعدت آن سفارت کبری در ضمن تخلیه سریع و کامل خاک ایران از نظامیان شوروی که همین انتظار را از دو دولت دوست و متحد دیگر نیز داریم دیگر اینگونه اقدامات از طرف مامورین نظامی شوروی در استانهای شمالی صورت وقوع نیابد تا دوستی خلل ناپذیر ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی روزبروز افزون شود و اینکه اشعار داشته اند دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مسئول عواقب وخیم نبودن مامورین ایران در نقاط لارمه استان های شمالی نیست لزوما باستحضار آن سفارت کبری میرساند وجود مامور در صورتی مفید و موثر است که قوای نامینیه در اختیار استانها و شهرستانها بوده و نقل و انتقال قوای مزبور هم از محلی که مورد احتیاج نیست بنقسه مورد احتیاج میسر باشد اگر مامورین رسمی دولت دست بسته و محصور و آنها که در صدد ایجاد ناامنی هستند آزاد باشند و قوای تامینیه کشور هم آزادی عمل و ارتباط با مرکز نداشته باشند طبعا سلب امنیت از مردم شده و مامورین دولت مانند سایر اهالی استانهای شمالی در معرض خطر تجاوز و تعدی جرح وقت خواهند بود چنانکه بارها وقایع قابل تاسف در اثر همین وضعیات اتفاق افتاده است.
وزارت امور خارجه شاهنشاهی امیدوار است چنانچه سفارت کبرا مرقوم داشته اند مداخله در امور استان های شمالی خاتمه یافته باشد و قوای تامینیه کشور در نقل و انتقال آزاد باشند تا امنیت و انتظام در آن نواحی استقرار یابد. ضمنا به استحضار سفارت کبرا میرساند که تقویت قوای تامینیه کشور در استانها چنانکه اشاره نموده اند مورد نگرانی نیست و به هیچوجه نباید وسیله آمدن قوای تازه از کشور اتحاد جماهیر شوروی بایران شود زیرا مورد درخواست دولت شاهنشاهی اینست که قوای موجود شوروی که در ایران هنوز مانده اند همچنین قوای سایر کشورهای متحد ما هر چه زودتر ایران را تخلیه و بکشورهای خود برگردند تا دولت ایران بتواند موجبات آسایش و راحتی عموم ایرانیان را فراهم آورد منظور قوای تامینیه یا ارتش دولت شاهنشاهی ستیزه با مردم نبوده و نیست بلکه مقصود از تقویت قوای تامینیه در استانها فقط جلوگیری از بی نظمی و تعدی و تجاوز و مراقبت در تامین آسایش مردم است و با این ترتیب بزودی موجبات آرامش نواحی شمالی کشور فراهم و مامورین دولت نیز خواهند توانست باظهارات حقه هر کس برطبق قانون اساسی و سایر قوانین موضوعه کشور رسیدگی نمایند بنابراین خواهشمند است آن سفارت کبری از اقدامات سریع خودشان برای آزادی عمل مامورین لشگری کشوری ایران در استانهای شمالی و نقل وانتقال قوای تامینیه و ارتش کشور شاهنشاهی عموما و بخصوص عده که فعلا در شریف‌آباد معطل و عازم استانهای سه و چهار هستند هرچه زودتر وزارت امور خارجه را مستحضر فرمایند اسباب مزید امتنان خواهد شد.
منبع
جستارهای وابسته
- پیمان سه دولت
- اعلامیه سه دولت امریکا بریتانیا و شوروی در کنفرانس تهران راجع به ایران
- نجات آذربایجان
- فرمان استالین دایر بر کاوش معدن‌های نفت در شمال ایران ۳۱ خرداد ۱۳۲۴
- فرمان استالین برای بنیان جنبش جدایی خواهی در آذربایجان، کردستان و گیلان ۱۵ تیر ۱۳۲۴
- دستورات استالین برای بنیان کردن فرقه دموکراتیک آذربایجان و شمال ایران با استفاده از رسانه‌های گروهی ۲۳ تیر ۱۳۲۴