نامه محمد مصدق به مجلس شورای ملی درباره تمدید مدت اختیارات شش ماهه از تاریخ پایان آن برای یک سال دیگر به قید دو فوریت ۱۸ دی ۱۳۳۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفدهم | روز رستاخیز ملی ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ | مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفدهم |
- تقدیم لایحه تمدیداختیارات آقای دکترمصدق نخست وزیر بقید دوفوریت بوسیله آقای کاظمی نایب نخست وزیر
نایب رئیس _ قبل ازاینکه راجع به نطقهای قبل ازدستور تصمیم بگیریم جناب آقای وزیردارایی ونایب محترم نخست وزیر تقاضای مطلبی فرمودهاند. بفرمایید
نایب نخست وزیر و وزیردارایی (آقای کاظمی)_ لایحهای ازطرف دولت تقدیم میشودکه جناب آقای نخست وزیر فرمودند که اینجابعرض آقایان نمایندگان مجلس برسانم (بشرح آتی خوانده شد)
مجلس شورای ملی. بر خاطر آقایان نمایندگان محترم پوشیده نیست که دولت اینجانب در حالی زمام امور را بدست گرفت که وضع مملکت صورت بسیارآشفته و درهمی داشت.
اجانب درتمام شئون کشوررخنه کرده وبرای پیشرفت مقاصد وحصول مطامع خودبهروسیله که ممکن بود تشبث میکردند وترتیب کاررا طوری فراهم ساخته بودندکه در مقابل مقاصد ومطامع آنان هیچگونه مانع و رادعی نباشد تا بتوانند با روشن کردن آتش اختلاف ونفاق در بین افراد ملت همه را نسبت بهم بی اعتماد وظنین ساخته وپیوسته آنانرا بعواقب ناشیه از اختلافات جزئی وبی ارزش سرگرم ومشغول کنند و فرضتی نماند که بتوانند درسرنوشت خویش دخالتی بکنند وبرای اوضاع ازهم گسیخته مملکت چارهای بیندیشند.
تاریخ پرافتخار وطن ما اینطور نشان میدهد که هر وقت آشفتگی ویاس بسر حد کمال رسیده پوتوی ازنبوغ ذاتی و استعداد خداداد ایرانی تجلی کرده و در میان طوفان نومیدی ومحرومیتها برای پیداکردن راه نجات وچاره جویی یا یک اقدام مردانه ومتهورانه صفحه تقدیر وسرنوشت شوم را عوض کرده را سعادت وکامیابی را در پیش گرفتهاست.
این دفعه نیز چون فشار و ظلم اجنبی و عوامل داخلی او از حد گذشت ملت ایران از خواب گران بیدارشد و با نهایت جدیت وصمیمیت که دنیایی را باعجاب و تحسین واداشت مقدرات خود را بدست گرفت وپس ازسالیان دراز حکومت افکار عمومی در این مملکت صورت حقیقت پیدا کرد و مبارزات پردامنه ملت ایران برای قطع ایادی اجانت علنی شد و در نتیجه کاری به آن عظمت که حتی تصور انجام آن هم نمیرفت در مدتی بسیار کوتاه بخواست خدا و اراده ملت ایران انجام گرفته و خاک وطن ما را اجنبی بعد از همه تشبثات و تلاشها ترک کرد و دراندک زمانی دست تجاوز اجانب ازاین سرزمین قطع گشت وریشه حقیقی تمام مفاسد کنده شد. پس ازآن نیز ملت ایران هم آهنگی واتحاد کلمه خود راکه براثر آن این موفقیت ما حاصل شده بود همچنان حفظ کرد و با از خود گذشتگی و فداکاری بیمانندی راه سعادت و پیروزی را ادامه داد در چنین وضعی یقین بودکه اجانب با قوای شگرفی که درداخل کشور از سالیان دراز تدارک کرده بودند و در خارج نیز بر اثر نفوذ مادی و معنوی باختیارداشتند درمقابل اراده ملت ایران ایستادگی میکردند ودولت اینجانب ناچاربود بهروسیله که ممکن است بااین قوای عظیم مقاومت وبرابری کند بدیهی است دریک چنین مبارزه بزرگ وبی سابقه کشورایران وضع عادی نداشت یا میبایست ازنتیجه مبارزات ملی چشم بپوشد وبازهم دست بسته تسلیم اجانب بشود ویا اینکه مردم دولت را تقویب کنندبهروسیله که ممکن است راهی که مراحل مهم آن باموفقیت طی شده بپایان برسد وجای تردید نبودکه ملت ومجلس شورای ملی راه دوم را اختیارمینمودند ودراین وضع غیرعادی بدولت اینجانب اختیارات کافی میدادند تا اصلاحاتی که لازم است باسرعت وفوریت انجام دهد بخصوص که قوانین موضوعه درادوارسابق هریک مولود علل وجهاتی بود که بااوضاع اجتماعی امروز تطبیق نمیکرد واصلاح تمام آن قوانین بطریق عادی نیز فرصت بسیارزیادی میخواست که درحال حاضر برای مجلس فراهم نبود ولازم بود از این نهضت ملی وموقعیت استثنایی که پیش آمدهاست برای ریختن شالوده یک اساس صحیح جهت حصول آمال ملی نهایت استفاده بشودواصلاحاتی که لازم است باسرعت و فوریت انجام پذیرد و در عین حال تصمیم نهایی وقطعی نیز با مجلس شورای ملی باشد.
در دنیاهمواره رسم براین است که دراوضاع غیرعادی تصمیمات غیرعادی اتخاذ میشود زیرا درموقعی که خطری درپیش نیست اگرسرعتی دراتخاذ تصمیمات نباشد عواقبی درپی نخواهدداشت ولی درزمان خطرحتی یک لحظه راهم نباید نادیده گرفت زیرا ممکن همان یک لحظه وفرصت کم در سرنوشت ملت تاثیرفراوان پیداکند.
آقایان نمایندگان محترم چون چنین وضعی را در مملکت حس کردند بدون اینکه تردیدی بخود راه دهند باکمال حسن نیت و اتفاق کلمه برای مدت ۶ ماه باینجانب اختیاردادند تا لوایحی را که برای بهبود اوضاع اجتماعی و ادامه مبارزه ملی ضروری تشخیص میدهد بموقع اجرا بگذارد چنان که ملاحظه فرمودند دولت اینجانب نیز بدون اینکه لحظهای از این اوقات گرانبها را بیهوده بگذارد و هدر دهد تا آنجا که ممکن میشد با وضع لوایح مفید و توجه باوضاع کنونی کشور کوشش کرد تااوضاع را بصورت عادی برگرداند و چنانکه مشاهده میشود بر اثر همین علل و عوامل تمام آن چه اجانب پیش بینی میکردند و تصوراتی که داشتند نقش برآب شد و باکمال وضوح دیدند که نه تنها ملت ایران بیش از حد تصور آنها مقاومت کرد بلکه اکنون نزدیک به دو سال است که هرگونه مضیقهای را با گشادهرویی و استقامت و ثبات تحمل نموده واگرضرورت ایجاب کند وگردانندگان سیاست جهانی بازهم نخواهند بحقایق مبارزه ملی ما پی ببرند دراین راه موانعی بتراشند خواهد توانست سالیان دیگر وتاهنگام حصول نتیجه نهایی این ایستادگی ومقاومت را ادامه دهد.
لوایحی که درطی این مدت بتصویب رسیده پس از پایان دوره آزمایش قانونی یعنی شش ماهه اختیارات برای تصویب نهایی تقدم مجلس شورای ملی خواهدشد.
نکتهای که در اینجا میخواهد بعرض آقایان نمایندگان محترم برساند این است که اوضاعی که پنج ماه قبل ایجاب میکرد تا باین جانب اختیاراتی برای اصلاح امورداده شود نه تنهاهنوز وجوددارد بلکه آزمایش این مدت نشان داد مادامی که فرصت کافی برای دنبال کردن این رویه درپیش نباشد ونتوان درحین اجرای لوایح نقائص و مشکلات کاررا رفع کرد و شالودهای اساسی و دنیاپسند برای مملکتی که همه چیز آن رامورد چپاول و تاراج قراردادهاند ریخت ممکن است زحمات وفداکاریهای مردم خدای نکرده با ناکامی روبروشود و حریف حیله گر بتواند از تحریکات مدام وسم پاشی شبانه روزی خویش نتیجه بگیرد واز مرور زمان بنفع خود استفاده کند. برای اینکه ملت ایران بتواند درتمام مراحل این جها پیروزمند شده ورفع بدبختیها ومصائب موجوده رابکند ودرمیان ملل راقیه جان موقعیت ومقام مناسبی تحصیل کند چارهای نیست جزاینکه مجلس شورای ملی شرایط استثنایی روز را کاملا درک کند ودولت برگزیده او نیز ناگزیر است به حساسیت واهمیت وظیفه سنگین خود آشنا باشد وتمام ابزار ووسائل قانونی ومشروع کاررا دراختیار بگیرد تامجال کمترین سوء استفاده برای هیچکس باقی نمایند.
قوانین مالیاتی مقررات اقتصادی و مطالبات کشوری در شرایط امروز کشور نه تنها باید با سرعت و دقت کامل تدوین و تنظیم شوند بلکه از دست رفتن یک روز و گاهی یکساعت از زندگی بحرانی ملتی که بر سر دو راه تاریخ قرار گرفتهاست ممکن است عواقب خطرناک و مسئولیت خطیر غیرقابل جبران به بارآورد.
از نظر همین وظیفه سنگین وجدانی ناگزیراست مشکلات کار را باآقایان نمایندگان محترم در میان گذارد و با صراحت کامل عرض کند که بار دیگر لازم است ملت ایران باین خدمتگذار اعتمادکند وبه او اجازه دهد تا چندی دیگراز وسیله قانونی اختیارات که برای پیشرفت مقاصد ضرورت حیاتی دارد استفاده نماید.
بااعتمادی که عموم آقایان نمایندگان محترم مجددا نسبت به این دولت ابراز فرمودهاند و رفع بحران را در این موقع خطیر از این جانب خواستهاند باید عرض کنم که تامین این منظور مقدس و سر و صورت دادن باوضاع مملکت و رفع بحران اقتصادی و اجتماعی و ایستادگی در مقابل بیگانگان جز تمدید اختیارات راه دیگری بنظر دولت نمیرسد. از این جهت با اتکاء به حسن نیت و علاقه مندی و وطن دوستی و موقع شناسی آقایان نمایندگان محترم ماده واحده ذیل بقید دو فوریت بمجلس شورای ملی پیشنهاد میشود و امیدواراست با تصویب آن امکان هرگونه اقدامات قانونی که برای ادامه اصلاحات مورد علاقه مردم ضروریست و برای طی مراحل نهایی این مبارزه ملی لازم بنظرمی رسد بدولت اینجانب داده شود تا بتوان برای بهبود موثر اوضاع قدمهای اساسیتر برداشت و بخواست خداوندی و اراده توانای ملت این مجاهده مقدس را با نیروی تازهای بثمر برسانیم. نخست وزیر _ دکترمحمدمصدق.
ماده واحده _ اختیارات موضوع قانون مصوب بیستم امرداد ماه ۱۳۳۱ ازتاریخ انقضاء برای مدت یکسال دیگر تمدید میشود.
تبصره _ درصورتیکه بموجب اختیارات درجدول قانون انتخابات تغییراتی داده شود وعده نمایندگان ازمیزانی که قانون سابق برای احراز حدنصاب تشکیل جلسه پیش بینی کردهاست تجاوزنماید مادامی که نمایندگان جدید به مجلس نیامدهاند تاثیری در حد نصاب اکثریت دوره فعلی نخواهدداشت.