نامه احمد قوام نخست‌وزیر دولت شاهنشاهی ایران به مولوتف وزیر امور خارجه شوروی درباره رخدادهای آذربایجان گیلان و مازندران ۵ اسفند ۱۳۲۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی نجات آذربایجان درگاه محمدرضا شاه پهلوی

نامه احمد قوام نخست‌وزیر دولت شاهنشاهی ایران به مولوتف وزیر امور خارجه شوروی درباره رخدادهای آذربایجان گیلان و مازندران ۵ اسفند ۱۳۲۴

در تعقیب مذاکرات شفاهی و تذکاریه‌های اینجانب برای آنکه هیچگونه تردیدی در صحت اظهارات و مطالبی که تاکنون تذکر داده‌ام باقی نماند خاطر آن جناب را بنکات زیر جلب می‌نمایم:

۱- اوضاع کنونی آذربایجان جز ایجاد هرج ومرج واغتشاش و تهیه زمینه مساعد برای ایجاد اوضاع مشابه آن در سایر ایالات و ولایات ایران نتیجه دیگری ندارد و برای هیچ دولتی مقدور نخواهد بود با این ترتیب نظم وآرامش را در کشور بر عهده گیرد. چند روز قبل از حرکت من بسمت مسکو پیشه روی ضمن اعلان سربازگیری باهالی آذربایجان اعلام می‌دارد که باید خود را برای حرکت بطرف تهران و واژگون کردن حکومت مرکزی آماده و مهیا سازند.
۲- در موقعی که اینجانب در مسکو با مقامات عالیه اتحاد جماهیر شوروی برای بهبود و تحکیم روابط و مناسبات بین دو کشور مشغول بحث و مذاکره هستم مطابق تلگرافی که اخیرا رسیده‌است دستجات مسلح آذربایجان مهاجمات خودرا بسمت گیلان شروع نموده ابتدا قصبه هشت‌پر را تصرف کرده با دو کامیون افراد مسلح به گرگان‌رود حمله برده آنجا را نیز متصرف می‌شوند. چون در تمام گیلان بواسطه وجود قوای شوروی بیش از دو گردان ژاندارم وجود ندارد و باز بواسطه وجود نیروی شوروی این دو گردان هم آزادی عمل ندارند و مقامات محلی شوروی از موافقت با دولت مرکزی در اعزام قوای امدادی مضایقه می‌نمایند هیچگونه وسیله برای دولت در جلوگیری از حمله و مهاجمات متمردین در دست نیست و اهالی گیلان در نهایت تشویش واضطراب بسر می‌برند.

مراتب فوق را باطلاع آن جناب میرسانم و خواهشمندم دستور لازم صادر نمایند که مامورین نظامی شوروی در گیلان،

  • ۱ - از آزادی عمل ژاندارمهای ایران در گیلان ممانعت ننمایند.
  • ۲ - موافقت نمایند قوای امدادی از مرکز برای ایجاد امنیت بگیلان اعزام شود.

منبع