مصاحبه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی در آستانه فرخنده روز ۲۲ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی زادروز شهبانوی ایران
| شهبانو فرح پهلوی | پرتال علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی
سخنرانی‌ها و پیام‌ها و بیانات و مصاحبه‌های علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی |
بنیاد شهبانو فرح پهلوی |
مصاحبه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی در آستانه فرخنده روز ۲۲ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی زادروز شهبانوی ایران
اتاق کار شهبانو یکی از اتاق‌های نسبتاً کوچک کاخ سفید سعدآباد است که شهبانو در چند ماه اقامت خانواده سلطنتی در این کاخ، در آن به کارها رسیدگی می‌کنند. یک میز تحریر نسبتاً بزرگ انباشته از پرونده‌ها و جزوه‌های مختلف در بالای اتاق دیده می‌شود. بر دیوارها فرتورهای بزرگی از شاهنشاه آریامهر، والاحضرت ولیعهد، والاحضرت شاهدخت فرحناز و شاهپور علیرضا و شاهدخت لیلا، همگی با چهره‌هایی شاد و خندان... در کنار فرتوری از علیاحضرت ملکه پهلوی، یک تندیس کوچک برنزی اعلیحضرت رضاشاه کبیر بر روی میز کوچک کنار صندلی علیاحضرت شهبانو به چشم می‌خورد، هم چنین فرتورهای بی شماری از پادشاهان و سران کشورهای جهان که همه با جمله های مهرآمیز به شهبانوی ایران پیشکش شده است. در دو قفسه کتاب، کتاب‌ها کنار هم و بهم چسبیده چیده شده.. در یکی دیوان چامه‌سرایان بزرگ ایران، دیوان شمس تبریزی، کلیات سعدی، دیوان حافظ و وحشی بافقی... و در دیگری بیشتر کتاب‌های به زبان‌های دیگر درباره ایران... سدای کلاغ‌هایی که در چنارهای تنومند سعدآباد لانه دارند در پس از نیم روز لطیف نخسیتن روزهای پاییز حالی دلچسب و نادری به فضا داده است. یک گلدان پایه بلند را با شاخه‌هایی از مریم و گلایل قرمز ر بر روی میز جلوی تنها کاناپه اتاق قرار دارد. این گل‌های بلند را با شاخه‌های ظریف «موگه‌های سفید» گل مورد علاقه شهبانوی ایران است، آن چنان عطر مریم‌ها دفتر شهبانو را انباشته که به راستی انسان را از خود بی خود می کند. چهره شاد و آرام شهبانو در لباس آبی کمرنگ و ساده‌ای که به تن دارند یک دنیا آرامش است... به آرامش یک دریای آرام که هیچ موجی را انتظار نمی‌کشد. علیاحضرت شهبانو بر روی کاناپه مخملی سُرمه‌ای که در پایین قرار دارد می نشینند.
پرسش: علیاحضرتا روزهای سالگرد تولد همیشه فرصتی است تا انسان نگاهی به گذشته بیفکند. علیاحضرت در یک نگاه گذرا به گذشته چه می‌بینند؟
علیاحضرت شهبانو پس از لحظه‌ای تأمل می‌فرمایند: با کارها و مسئولیت‌ها و مسائلی که هست بیشتر در حال و آینده زندگی می‌کنم تا گذشته. اما نمی‌شود گفت که به گذشته فکر نمی‌کنم. بعضی اوقات در نگاهی به گذشته، اتفاقات و تغییرات وسیع را می‌بینم که لحاظ شخصی و مملکتی رخ داده و برایم اهمیت دارد. به نظر من گذشته برای لحظاتی که مقایسه‌ای در پیش است لازم است. برای امیدواری هر فرد و نتیجه‌گیری از کارهایی که انجام شده و بطور کلی برای ارزشیابی شخصی... ارزشیابی در کار و زندگی خصوصی... که اگر عیبی هست رفع شود و کارها بهتر انجام شود. پس از لحظه‌ای فکر شهبانو می‌فرمایند: بعضی وقت‌ها به زندگی خودم در گذشته فکر می‌کنم؛ به چگونگی زندگی در گذشته می‌اندیشم؛ به یاد می‌آورم در چه شرایطی زندگی کردم، نمی‌خواهم ارتباط بین «منِ» فعلی و «منِ» چند سال پیش قطع شود. آنوقت‌ها احساسات و ارتباط دیگری با محیط و اجتماعی اطراف خود داشتم که اکنون بعضی از تجربه‌های آن دوران تا اندازه‌ای به دردم می‌خورد. در موقعیت فعلی من با مردم کم و بیش ارتباط دارم. در فرصت‌های مختلف این ارتباط بوجود می‌آید ولی دلم می‌خواست این ارتباط بیشتر باشد و بطور آزادتر و راحت‌تر می‌توانستم باز دوباره به شکلی ناشناس بین مردم باشم.
پرسش: آیا این کار را تجربه کرده‌اید؟ شهبانو ضمن آنکه نمی‌خواهند مورد خاصی را به زبان بیاورند،
علیاحضرت شهبانو: بعضی وقت‌ها امکانش بوده و این کار را کرده‌ام ولی در واقع آنقدر گرفتارم و کار و مسئولیت دارم که وقت نیست آن را ادامه دهم. با وجود آنکه از تمام مطالبی که در اجتماع اتفاق می‌افتد اطلاع دارم ولی دلم می‌خواهد خودم باشم و مسائل را خودم لمس کنم و در آینده سعی دارم بیشتر از این فرصت‌ها پیش بیاورم. نگاهی به چشمهای شاد و براق شهبانو که با صحبت مردم، محبت در آن موج می‌زند می‌افکنم و می‌گویم: علیاحضرتا با وجود آنکه می‌فرمایید در گذشته زندگی نمی‌کنید و بیشتر به حال و آینده می‌اندیشید،
پرسش: کدامیک از سال‌های گذشته را پرخاطره‌ترین دوره زندگی خویش می‌دانید؟
علیاحضرت شهبانو: سال‌ها برای من همه پرخاطره بوده حتی ماه‌ها و روزها پرخاطره بوده حتی ساعت‌ها پرخاطره بوده... واقعاً نمی‌توانم سال و یا واقعه بخصوصی را مشخص کنم. در طول این هفده سال، آنقدر اتفاقات متعددی رخ داده که هر یک از آنها چه از لحاظ شخصی و چه از لحاظ مملکتی پر از خاطره است. از لحاظ زندگی خصوصی هر کس آغاز یک زندگی زناشویی، تولد فرزندان همه و همه خاطرات خوشی است و از لحاظ مملکتی، موفقیت‌هایی که ایران در داخل و خارج کشور کسب کرده، شروع انقلاب شاه و ملت و کلیه اتفاقاتی که رخ داده...
پرسش:: علیاحضرتا ۱۷ سال است که شهبانوی ایران هستید و امروز به صورت یک ایرانی فعال در سراسر جهان شناخته شده‌اید، ممکن است بفرمایید در این مدت در برخورد با مسائل گوناگون از تجربیات شاهنشاه چگونه سود جسته‌اید؟
علیاحضرت شهبانو: در این مدت، تجربیات مختلف بین‌المللی و ملی در محیط خانواده و فامیل، در برخورد با دوستان و آشنایانم به عنوان یک مادر در برخورد با زندگی زناشویی، در برخورد با افراد مسئول و مردم و در برخورد با افکار و عقاید خودم داشته‌ام. طبیعی است اگر بگویم این‌ها همه جزو زندگی من است. نهایت سعی می‌کنم از تجاربی که کسب کرده‌ام برای تکامل شخصی خودم و برای رسیدن به تعالی انسانی و تقویت و بالا بردن محاسنی که هر کس در خلقیات خود دارد استفاده بکنم و از معایبی که هر کس در خودش سراغ دارد کم کنم. البته با تجربیاتی که از شاهنشاه آموختم در رویارویی با مسائل از نظر انسانی سود جستم... به هر صورت آدم همیشه یادمی‌گیرد و هیچوقت این دوره یادگیری پایانی ندارد.
پرسش: درباره فرزندانتان بفرمایند.
چشمان شهبانو پر از محبت مادرانه می‌درخشد. نگاهی به عکس‌های فرزندان‌شان که در برابرشان قرار دارد می‌افکنند و با صدایی که انگار سرشار از همه شادی‌های زندگی است می‌گویند: این اواخر سعی می‌کنم وقت بیشتری صرف بچه‌هایم بکنم بخصوص که ولیعهد بزرگ شده و الآن می‌شود با او بیشتر راجع به مسائل مختلف صحبت کرد. بعد از این همه سال کار به این نتیجه رسیدم که کار هیچوقت تمامی ندارد و هر روز هم بیشتر می‌شود ولی بچه‌ها بزرگ می‌شوند و وقتی بزرگ شدند دیگر دیر است که آدم به آنها برسد. کاغذ یا گزارش را می‌شود چند روز بر روی میز باقی گذاشت و آن را به روز دیگری موکول کرد ولی آن چیزی که برای من هم مثل هر مادر مهم است بچه‌ها هستند که هر کدام به نوبه خود احتیاج به محبت و رسیدگی و صرف وقت دارند. بعضی وقت‌ها برای خودم نیز این سئوال مطرح بود که شاید به مسائل بچه‌های دیگر بیشتر از بچه‌های خودم می‌رسم. ضمن آنکه باید بگویم آنقدر کار و مسائل هست که زندگی خصوصی ما با زندگی کاری و مردم آمیخته است که نمی‌توان آنها را از یکدیگر جدا کرد ولی به هر حال سعی می‌کنم وقت بیشتری به بچه‌هایم اختصاص دهم. بچه‌ها که بزرگتر می‌شوند مسائل‌شان هم مشکل‌تر می‌شود. من همه فرزندانم را به یک چشم نگاه می‌کنم و بین آنها چه پسر و چه دختر از لحاظ تربیت فرقی نمی‌گذارم. سعی دارم آنها در وهله اول طوری تربیت شوند که وطن‌پرست باشند و مردم را دوست داشته باشند. اهمیت فرهنگ این مملکت را بدانند و با مشکلات کشورمان و مشکلات کشورهای دیگر آشنا شوند. امیدوارم بچه‌هایی باشند که با انسانیت بزرگ شوند و مسئولیت را بشناسند. بچه‌هایی باشند که بتوانند روی پای خودشان بایستند و بچه‌هایی باشند که خودشان با استفاده از خوبی‌هایی که در این دنیا هست بتوانند خودشان را خوشبخت کنند. گفتنش آسان است ولی عمل کردنش مشکل‌تر. از همه مهمتر فکر می‌کنم بطور کلی اگر بچه‌ها عشق و علاقه پدر مادرشان را حس کنند مقداری از مسائل آنها هم حل می‌شود و در آینده با برخورد با مسائل راحت‌تر می‌توانند راه‌حل‌یابی کنند.
پرسش: والاحضرت همایون ولایتعهد به سرعت در تشکیلات گوناگون مملکتی مسئولیت‌هایی به عهده می‌گیرند. آیا تصور می‌فرمایید برای تشکیل این فعالیت‌ها دفتر خاصی برای معظم‌له تشکیل می‌گردد؟
علیاحضرت شهبانو: در آینده نزدیکی در نظر است دفتری برای ولیعهد تشکیل شود و رئیس دفتر ولیعهد نیز تعیین خواهد شد. در حال حاضر رئیس دفتر سابق من که پیشکاری مرا اداره می‌کنند برنامه‌های ولیعهد را انجام می‌دهند ولی چون کارها به سرعت بیشتر می‌شود، دفتری برای ولیعهد دائر می‌شود.
پرسش: علیاحضرتا، طی سال‌ها در بسیاری از مجامع در داخل و خارج کشور در کنار شاهنشاه بوده‌اید. آیا خواه ناخواه به امور سیاسی نیز پرداخته‌اید؟
علیاحضرت شهبانو: چرا خواه ناخواه؟... شاید بیشتر خواه بوده است تا ناخواه! شرکت در مراسم مختلف و مجامع گوناگون خود دلیل بر شرکت در زندگی سیاسی است. تمام کارهایی که تاکنون انجام داده‌ام چه از لحاظ اجتماعی و چه از لحاظ فرهنگی و یا موارد دیگر خواه ناخواه با سیاست ارتباط دارد و جدا از سیاست نیست. آنچه که برایم مطرح است این است که با قدرتی که دارم بتوانم کارهایی را که به من سپرده شده انجام دهم با امکانات خودم در تحقق رساندن خط مشی سیاسی که اعلیحضرت برای مملکت ما طرح کرده‌اند سعی نمایم. تکیه بر ضوابط مادی و معنوی.
پرسش: علیاحضرت شهبانو در فرمایشات گذشته بر مسئله کیفیت زندگی بارها تأکید فرموده‌اند. درخواست می‌شود با توجه به نهضت گسترده‌ای که همه ما با آن روبرو هستیم در مورد این نکته نظرتان را بفرمایید.
علیاحضرت شهبانو: به عقده من پیشرفت در هدف اصلی نمی‌رسد اگر هر کاری چه در کشور ماه و چه در دنیا انجام می‌شود، مبتنی بر ضوابط خاص کیفیت زندگی موردنظر نباشد. در جلسه بررسی خطوط کلی برنامه عمرانی ششم کشور هم این مطلب را گفتم که بر کیفیت زندگی و عواملی که در آن دخالت دارد توجه شود. به نظر من عوامل مادی و معنوی هر دو بر کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد. من فقط جنبه ایده‌آلیسم و فلسفی را نمی‌گیرم که آدمیت فقط می‌تواند با معنویات زنده باشد به دلیل آنکه در داخل کار هستم و مسائل را می‌بینم. به همین جهت تکیه بر ضوابط مادی و معنوی می‌کنم. از لحاظ مادی همانطور که اعلیحضرت فرمودند، هر ایرانی باید با کمک دولت از یک حداقل امکانات مادی برخوردار باشد. این حداقل تحت ضوابطی معین می‌شود. مردم باید غذا داشته باشند، بهداشت داشته باشند، باید کار داشته باشند، باید لباس داشته باشند، باید آموزش داشته باشند، باید مسکن داشته باشند و باید پیشرفت اقتصادی و صنعتی بکنند. ولی ثابت شده که مادیات به تنهایی نمی‌تواند بشر را خوشبخت کند به دلیل آنکه مادیات و توقع بشر در برابر آن تمامی ندارد و به انتها نمی‌رسد. به عقیده من آن چیزی که ما را به هدف پیشرفت در آینده نزدیک خواهد کرد جنبه‌های معنوی زندگی یک انسان است که البته باز هم دستخوش مسائل گوناگون است که در آینده اکثریتی را ارضا کند و از آنها انسان ای خوشحال و خوشبخت بسازد. اگر شخصی می‌خواهد خوشبخت باشد باید ایمان داشته باشد. در مملکتی مثل ایران به نظر من در درجه اول ایمان به مذهب مطرح است بعد ایمان ملی، ایمان و عشق به انسانیت، ایمان به یک ساخت اجتماعی، ایمان به تعاون، ایمان به طبیعت و هر چه زیبایی در طبیعت است که خدا زیبا آفریده... مهمتر آنکه کیفیت زندگی فقط برای خود انسانیت بلکه در ارتباط با اجتماع هر کشور و دنیا مطرح است. درست است که این‌ها مسائل ساده‌ای نیست ولی باید سرلوحه فعالیت‌های ما باشد. اگر بخواهیم به جایی برسیم و مردم خوشبخت‌تری داشته باشیم باید به این نکات توجه کنیم. شعر قشنگی به یادم آمد که می‌گوید: من اگر خارم اگر گل چمن آرائی هست / از آن دست که می‌پروَرَدَم می‌رویم. واقعاً باید دست‌هایی باشد که آن گل‌ها را پرورش دهد و البته امکان هم دارد. به نظر من هر روز اهمیت این شعر که آنوقت‌ها می‌خواندیم «نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود» بیشتر می‌شود. اهمیت و واقعیت این است که واقعاً باید زحمت کشید. فداکاری و از خود گذشتگی داشت تا اینکه انشاءالله پیشرفت و ترقی ما با تمام جوانب انسانی توأم باشد.
سازمان‌هایی زیر ریاست عالی علیاحضرت شهبانو
قسمت اعظم وقت و نیروی علیاحضرت شهبانو صرف گسترش مؤسسات بهزیستی و رفاه اجتماعی می‌شود
در سراسر شور سازمان‌های مختلفی در زمنیه فرهنگی و هنری و رفاه اجتماعی و آموزش و پرورش وجود دارند که باری پیشبرد برنامه‌های مملکتی و کمک به مردم تأسیس و فعالیت دارند که ریاست همه آنها به عهده علیاحضرت است. انقلاب اجتماعی ایران که متجاوز از دوازده سال پیش دگرگونی بنیادی جامعه ما را پدیدآورد و پس از سالیان دراز آن را در راستای جهش بزرگ و تاریخی به حرکت انداخت، امروز در نیمه راه روند پویای خود قرار دارد. ملت ایران به پیروی از بانی انقلاب که بینش تاریخی خود و شناخت ضرورت‌ها و نیازهای اجتماعی جامعه، به دگرگون کردن مناسبات اقتصادی- اجتماعی همت گماشت، گام در راهی نهاده که پیشاپیش آن افق روشنی گسترده است. انقلاب اجتماعی ایران که از میان دشواری‌ها سربرآورده و اینک به مرحله شکوفایی رسیده، همچنان حراست و پاسداری مداوم سنّت‌ها و افتخارات گذشته را می‌طلبد. علیاحضرت شهبانوی ایران بخش عمده‌ای از این رسالت را به عهده گرفته و با ارئه رهنمودهای خود جامعه ایران را به پیشرفتی پرشتاب رهنمون شده‌اند. در اثر این رهنمودها سازمان‌های جدیدی تکوین یافته و نوسازی و بهسازی سازمان‌های قدیم در روند تحولات بنیادی جامعه مورد نظر قرار گرفته است. فعالیت‌های این سازمان‌ها را که علیاحضرت شهبانوی ایران ریاست و ارشاد فعالانه آنان را تقبل فرموده‌اند بر حسب ماهیت می‌توان به ترتیب زیر برشمرد: فرهنگی و هنری -رفاه اجتماعی -آموزش و پرورش. در جهان پیشرفته امروز که گسترش و شتاب حوزه اقتصادی و از طریق تکنولوژی و به تکوین شرایط مکانیکی زیست انجامیده و مناسبات بین انسان‌ها به عوارض گوناگون زندگی ماشینی گرفتار آمده است، توجه به جنبه‌های معنوی هستی بشر اهمیتی چندین‌باره‌ای می‌یابد. علیاحضرت شهبانوی ایران با وقوف کامل از پیچ و خم روند صنعتی شدن، توجه خاصی به جنبه‌های معنوی زندگی مبذول می‌دارند و با بهره‌جویی از نتایجی که در چشم‌انداز پیشرفت تکنولوژی بشر رخ می‌نماید، رهنمودهایی در جهت همگامی پیشرفت حوزه اقتصادی و فرهنگی ارائه می‌فرمایند زیرا که این همگامی باعث انسانی شدن اندیشه و روابط افراد جامعه می‌شود و از دشواری‌ها و خشونت آنها می‌کاهد. فعالیت‌های علیاحضرت شهبانو سه هدف اساسی را در بر می‌گیرد: نخست، حفظ میراث باستانی که عملاً به هویت ملی تحقق می‌بخشد و باعث تکوین وحدت ملی جامعه می‌شود و به اینسان پدیده‌های نو فرهنگی در جامعه از طریق این میراث به تغذیه می‌پردازند. دوم، زمینه‌سازی و ایجاد شرایط دستیابی به فرهنگ که باعث می‌شود افراد جامعه از فرصت‌های برابر بهره‌مند گردند. سوم، ارتقای سطح فرهنگ که در اثر زمینه‌سازی فرهنگی پدید می‌آید و ضمن گسترش اندیشه‌ها جریان تحول و پیشرفت فرهنگی را در تمامی زمینه‌ها باعث می‌شود و در غایت حوزه‌های دیگر جامعه را نیز چون اقتصاد و سیاست و غیره به تکامل می‌کشاند.
جشن هنر شیراز. این سازمان که هم اکنون به عنوان یکی از جشنواره‌های پراهمیت جهانی درآمده است، هر ساله پیشروان دنیای هنر را در کلیه زمینه‌های هنر، ادب، موسیقی و هنرهای نمایشی، صرفنظر از نو و سنتی در شیراز که شهر تاریخی این کشور است گردهم می‌آورد. در جشن هنر شیراز که از سال ۱۳۴۶ تأسیس شد، هنرمندان مشهور جهان نظیر یهودی منوهین، آرتور روبنشتاین، اشتوک هاوزن، گروتوفسکی، جان کیج، پیتر بروک، گزناکیس، راوی شانکار، موریس بژار، ویکتور گارسیا و ترایاما و ارکسترهای مشهوری نظیر ارکستر مجلسی مسکو تولوز، و گروه‌های بله و تئاترهای نامدار بین‌المللی شرکت کرده‌اند.
بنیاد فرهنگ ایران. این بنیاد فرهنگ ایران به امر پژوهش و انتشار ادبی و فلسفی و نیز علمی می‌پردازد. آثاری که تاکنون ناشناخته یا دست نیافتنی بود همراه با پژوهش‌هایی، اینک از طریق این بنیاد در دسترس همگان قرار می‌گیرند. این بنیاد که «برای کوشش در تهذیب و تکمیل و ترویج زبان فارسی و حفظ و صیانت میراث گرانبهای فرهنگ ایران» بوجود آمده، تاکنون فرهنگ نامه‌های ارزنده‌ای در زمینه‌های صنعت، نفت، علوم ریاضی، فیزیک، شیمی، پزشکی، حسابداری، کشاورزی و غیره برای استفاده در سطوح مختلف فرهنگی بوجود آورده و کتاب‌های نفیس و کمیاب ایران و خارج را که تعداد آنها به هیجده هزار مجلد می‌رسد در کتابخانه‌ها گردآوری کرده است.
انجمن فیلارمونیک. این انجمن به ترویج موسیقی علمی و تشویق و راهنمایی دوستداران آن از طریق گوناگون می‌پردازد. علاوه بر تشکیل کنسرت‌ها، سخنرانی‌هایی از طرف این انجمن درباره جنبه‌های علمی و فنی و تاریخی و فلسفی موسیقی برگزار می‌شود. انجمن فیلارمونیک تهران از سال ۱۳۳۲ فعالیت خود را آغاز کرد و در طول تأسیس خود برنامه‌های مختلفی از قبیل کنسرت، باله و نمایشات تئاتری ترتیب داد که برای شرکت در برخی از آنها از هنرمندان خارجی نیز دعوت به عمل آمده است. در برنامه‌های این انجمن تسهیلات فراوانی برای استفاده دانشجویان در نظر گرفته شده است.
سازمان فولکلور سازمان فولکلور ایران - به منظور تمرکز و پیشبرد پژوهش در زمینه‌های مختلف فولکلور و گردآوری و اشاعه آن تشکیل شده است و مجالس رقص‌های محلی و فولکلوریک از طرف سازمان مذکور برگزار می‌شود. این سازمان که از سال ۱۳۴۶ کار خود را شروع کرد، اقدام به تأسیس هنرستان و دانشسرای رقص‌های ملی و محلی کرده و علاوه بر اعزام گروه‌های هنری به کشورهای خارج تعداد ۱۲۳۲ برنامه هنری در نقاط مختلف ترتیب داده است.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یکی از سازمان‌های تحت ریاست عالیه است که از طریق ایجاد کتابخانه در شهر و روستا به پرورش استعداد کودکان می‌پردازد. این کانون علاوه بر این فعالیت، به انتشار کتاب و تهیه فیلم، برگزاری نمایش و فستیوال بین‌المللی فیلم برای کودکان می‌پردازد و در زمینه تهیه کتاب و فیلم به اخذ جوایز متعدد ملی و جهانی توفیق یافته است. از سال ۱۳۴۴ که کانون تأسیس شد تا کنون بیش از صد کتابخانه در تهران و شهرستان‌های ایران تأسیس کرده و تنها در سال ۱۳۵۲ تعداد اعضای کتابخانه‌های آن که اکثراً کودکان دبستانی هستند، به ۳۴۷۷۴۷ نفر رسیده و علاوه بر آن کانون وسیله چندین کتابخانه سیار کتاب‌های آموزنده‌ای در نقاط دوردست در دسترس کودکان قرار می‌دهد و نمایشگاه‌هایی نیز از آثار هنری کودکان ترتیب داده است.
انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران. این انجمن که اخیراً تأسیس یافته، هدف خود را احیای فلسفه از طریق انتشار افکار فلاسفه کهن و نو ایران و برخورد فلسفه جهان با فلسفه این کشور قرار داده است و کوشش می‌کند نسل جوان کشور را با ابعاد گوناگون افکار، زاده از تکنولوژی در جهان امروز، آشنا سازد. خاصه که میراث فلسفه و عرفان ایران پاسخی برای مسائل و نیازها و مشکلات دنیای معاصر دارد. به همین جهت انجمن بیشتر بر ارائه تفکر ایرانی تکیه دارد. بازشناسی فلسفه و اندیشه ایرانی برای طبقات و قشرهای مختلف، خاصه جوانان، ضروری است تا آنان با دانش و آگاهی در برابر جریان‌های مختلف فکری اردوگاه‌های سرمایه‌داری و کمونیسم، باورها و داوری اندیشمندانه‌ای داشته باشند. هدف اصلی انجمن این است که رشد فکری جوانان را در جهت فرهنگ ملی تقویت کند و به ترتیب معنوی آنان اهتمام ورزد. این انجمن با تشکیل یک آکادمی رد سطح بین‌المللی کامل‌ترین کتابخانه فلسفه را ایجاد می‌کند تا در یک محیط کوچک علمی پژوهشگران و دانش‌اندوزان علاقمند به کسب معارف بپردازند. از خارجیانی که فلسفه و فرهنگ ایرانی را بررسی می‌کنند دعوت می‌شود که برای تحصیل و تحقیق در این آکادمی به ایران بیایند و احتمالاً تا چند سال دیگر مرکز انجمن بین‌المللی فلسفه را به ایران خواهند آورد.
مؤسسه آسیایی دانشگاه پهلوی. این مؤسسه وظیفه شناساندن و معرفی تاریخ هنر و تمدن و فرهنگ ایران و تحقیق در روابط آن با تحول فرهنگ کشورهای آسیایی را به عهده دارد. ضمناً برگزاری دوره‌های آموزشی، ایران‌شناسی و تدارک مجامع علمی و بین‌المللی و تحقیقات باستان‌شناسی و انتشار نتایج آن نیز از جانب این مؤسسه انجام می‌شود. این مؤسسه از سال ۱۹۲۹ میلادی آغاز به کار کرده که در زمینه‌های آموزشی پژوهش‌های ارزنده‌ای به عمل آورده است و با استفاده از استادان ایرانی و خارجی و ترتیب دادن کنگره‌های مختلف و ایجاد کتابخانه، آثار بزرگ ادب باستانی ایران را حفظ و در بازشناساندن تمدن و تاریخ و فرهنگ ایران کمک فراوان کرده است. در کتابخانه این مؤسسه ۱۰۱۴۰ مجلد کتاب راجع به تمدن و تاریخ ایران وجود دارد.
شورای عالی شهرسازی و معماری. هدف این شورا اتخاذ سیاست کلی شهرسازی و هماهنگ کردن برنامه‌ها در سطح کشور و پیگیری امور با توجه به معماری سُنّتی ایران است. هم اکنون پانزده طرح جامعه شهرسازی به منظور پیاده کردن طرح‌های نوسازی معماری در شهرهای ایران در دست اقدام است. این طرح‌ها با حفظ ارزش‌های کهن و سُنّتی معماری و تحولات جدید علمی بررسی و تدوین شده‌اند. علیاحضرت شهبانوی ایران که خود دانشجوی رشته معماری بوده‌اند، نسبت به حفظ آثار باستانی و قدیمی و ترمیم و ایجاد واحدهای مسکونی و شهرسازی علاقه خاص دارند. به پیروی از منویات معظم‌لها خانه‌های قدیم توسط دولت یا افراد ثروتمند و دفتر مخصوص علیاحضرت شهبانو خریداری شده و مرمت و نگهداری می‌شود. به منظور ایجاد فضای سبز پارک‌های متعدد در نقاط مختلف شهر تهران و سایر شهرها احداث گردیده و درحال گسترش است. باغ‌های قدیمی خریداری شده و برای حفظ زیبایی‌های طبیعی کشور حریم کافی برای رودخانه‌ها و دریاها به صورت قانونی تعیین گردیده و جاده‌های لازم به این حریم‌ها در دست ساختمان است. برای آنکه تمامی امور مربوط به ساختمان و محیط زیست با رویه علمی و حساب شده پیش رود، انجمن آرشیتکت‌ها در این زمینه بوجود آمده و مهندسین مشاور نیز به فعالیت‌های پیگیر و همه جانبه‌ای که ذکر شد، کمک می‌کنند. شهرهای تاریخی ایران که دارای آثار ارزنده تاریخ کهن و پرافتخار معماری ایران است، با ایجاد کمیته نظارت بر شهر مشهد و کمیته نظارت بر شهر اصفهان به بزرگداشت و نگهداری گنجینه‌های معماری سُنّتی ایران دست یافت. ریاست عالیه این کمیته‌ها و همچنین کمیته عمران کرانه‌های زیبای خزر را علیاحضرت شهبانو شخصاً به عهده گرفته‌اند.
بنگاه حمایت مادران و نوزادان. در سطح وسیعی با ایجاد زایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، بخش‌های بهداشت و تنظیم خانواده و درمانگاه‌های متعدد و حتی سرویس‌های سیار مامایی در سراسر کشور فعالیت می‌کند. این بنگاه مبتکر «روز مادر» در ایران است. در سال گذشته تعداد مادران مراجع به زایشگاه فرح ۴۷۶۵۸ نفر بود که در زایشگاه ،اندرزگاه و مراکز این بنگاه تحت مراقبت قرار گرفته‌اند. در حال حاضر تعداد ۱۰۹ دانش آموز در آموزشگاه بهیاری و تعدادی دانشجو در آموزشگاه مامایی این بنگاه تحصیل می‌کنند.
جمعیت کمک به جذامیان. در این زمینه کافی است به تشکیلات وسیع بهکده راجی که در شمال شرق ایران به منظور ایجاد محیطی انسانی و فعال برای زندگی کلیه جذامیان بهبود یافته و خانواده‌های آنها ایجاد شده است اشاره کرد. در این بهکده که سالی چند بار جهت نظارت مستقیم اداره امور آن مورد بازدید علیاحضرت شهبانو قرار می‌گیرد، کلیه وسایل و تجهیزات زندگی از قبیل دبستان، دبیرستان، بیمارستان و مسجد و مهد کودک فراهم شده است. جذامی شفا یافته با خانواده‌های‌شان همراه با افراد سالم که در میان آنان نیکوکاران فرانسوی نیز دیده می‌شوند، به زندگی عادی ادامه می‌دهند.
جمعیت ملی مبارزه با سرطان. این جمعیت با ایجاد مراکز پژوهشی و تشکیل جلسات متعدد به ریاست مستقیم علیاحضرت شهبانو، آسایشگاه‌های متعددی در تهران و شهرستان‌ها برای بیماران سرطانی تأسیس کرده است. با اعطای بورس‌های گوناگون که همه ساله در اختیار دانشگاه‌های ایران قرار می‌دهد، نقش مؤثری در مبارزه با این بیماری ایفا می‌نماید.
جمعیت طرفداران مرکز طبی کودکان. این جمعیت که هدف آن تأمین بهداشت کودکان است در سال ۱۳۴۶ تأسیس گردید و امروزه در سراسر مملکت دارای درمانگاه‌های فوریت‌های پزشکی، بهداشت کودکان و کلیه نارسایی‌های بهداشتی آنان می‌باشد. کمک‌های بهداشتی و اقتصادی در سطح مملکت و توزیع دارو و شیر برای کودکان نیازمند و همچنین بازدید از منازل و راهنمایی مادران از وظایف این مرکز می‌باشد. فعالیت‌های این جمعیت به آموزش، تحقیقات درمانی و اجتماعی تقسیم می‌شود و هر مادر در کلینیک‌های بهداشت خانواده پذیرفته شده و مددکاران جمعیت از خانه دیدن کرده دستورات بهداشتی به مادران داده‌اند.
جمعیت حمایت از آسیب دیدگان از سوختگی. در اثر پیشرفت تکنولوژی و صنعت عوارض و سوانح سوختگی ناشی از آن نیز غیر قابل اجتناب است. به همین جهت جمعیت حمایت آسیب دیدگان از سوختگی به امر علیاحضرت شهبانو تأسیس شد و فعالیت دامنه‌داری را آغاز کرده است. این جمعیت با تشکیل سمینارها و دعوت از متخصصین بین‌المللی و تأسیس بیمارستانی مجهز و بانک پوست و بانک خون و طرح وسیعی که برای توسعه فعالیت‌های خود در سطح مملکتی دارد، با عوارض رو بتزاید سوانح و سوختی مقابل خواهد کرد. در بیمارستان بسیار مجهزی که این جمعیت در ایران تأسیس کرده، آخرین روش‌های جراحی برای مداوای سوختگان اجرا می‌گردد و روزانه ظرفیت پذیرش چهل بیمار را دارد.
سازمان ملی انتقال خون. این سازمان دو سال پیش به امر علیاحضرت شهبانو به منظور گردآوری، تمرکز و توزیع خون و فرآورده‌های آن با ارتقاء شرایط بهداشتی بوجود آمد و امروز دارای مراکز ثابت و سیار و همچنین آزمایشگاه‌های مجهزی می‌باشد.
بنیاد ایرانی بهداشت جهانی. در سال ۱۳۴۸ به امر علیاحضرت شهبانو به منظور کمک به پیشرفت و تأمین بهداشت کشور بوجود آمد. طرح مطالعه بهداشت صنعتی، طرح آموزشی سرکارگران کارخانجات، طرح بررسی شیر و لبنیات و همچنین ایمنی عمومی از فعالیت‌های این بنیاد می‌باشد.
انجمن ملی حمایت کودکان. هدف این انجمن تربیت کادر فنی برای مؤسسات مخصوص نگهداری کودکان ،نگهداری و آموزش کودکان عقب افتاده و پژوهش‌های بهیاری و تربیت مددکاران اجتماعی و ایجاد مؤسسات و سراهای کودک در تهران و شهرستان‌ها برای نگاهداری و آموزش کودکان عقب‌مانده ذهنی از فعالیت‌های این سازمان می‌باشد.
جمعیت خیریه فرح پهلوی. این جمعیت در سال ۱۳۲۲ تأسیس شد و هدف آن نگهداری، پرورش و آموزش نوزادان و کودکان و نوجوانانی ست که به عللی در عرصه زندگی بی‌پناه و از نعمت سرپرستی خانواده محروم مانده‌اند. درحال حاضر حدود هفت هزار دختر و پسر در سنین مختلف در چهار شیرخوارگاه و بیست هشت شبانه‌روزی و چهل و پنج مهد کودک و دو کانون کارکنان جوان و دو اردوگاه نگهداری می‌شوند. این جمعیت بورس‌های متعدد تحصیلی نیز در اختیار کودکان با استعداد قرار می‌دهد.
کانون کارآموزی کشور. این کانون به منظور نگهداری و پرورش افراد مستمند کشور و آماده کردن آنها برای اشتغال به کار آزاد در سال ۱۳۳۷ تأسیس گردید. اطفال بی‌سرپرست از هفت سال به بالا و افراد معلول و یا سالم بوسیله این کانون نگهداری می‌شوند و با آموزش حرفه‌ای در مراکز مختلف در تهران و شهرستان‌ها برای زندگی عادی آماده می‌شوند.
فدراسیون ورزشی ناشنوایان ایران. این فدراسیون در سال ۱۳۳۴ تشکیل شد و هدف آن توسعه و تعمیم ورزش بین افراد ناشنوای ایران و شرکت دادن آنان در مسابقات داخلی و بین‌المللی بوده است. تیم‌های مختلف ورزشی این فدراسیون تاکنون در مسابقات جهانی به افتخارات چشم‌گیری نایل شده و چندین بار مدال قهرمانی جهان را نصیب خود کرده‌اند. از آن جمله در سال ۱۳۵۰ در مسابقات کشتی آزاد و فرنگی بین‌المللی در ایتالیا با به دست آوردن هشت مدال طلا و پنج مدال نقره و دو برنز به دریافت کاپ قهرمانی جهان مفتخر گردیدند. در رشته‌های دیگر ورزشی نیز مدال‌های طلای بسیاری نصیب تیم‌های ایران شده است.
آموزشگاه نابینایان رضا پهلوی. این آموزشگاه در سال ۱۳۴۳ تأسیس شد و امروز در سطوح مختلف تحصیلی تعدادی پسر و دختر نابینا که بسیاری از آنان در شبانه‌روزی زندگی می‌کنند در ۲۵ کلاس این آموزشگاه مشغول تحصیل و فرا گرفتن حرفه‌های مختلف می‌باشند. یکی از فعالیت‌های این آموزشگاه تهیه کتاب‌های متد برایل در زمینه‌های گوناگون است که از آن جمله قرآن مجید را می‌توان نام برد.
سازمان پیش‌آهنگی دختران. در سازمان پیش‌آهنگی دختران ایران در مراحل مختلف تعداد ۶۱۳۱۳ نفر فعالیت می‌کنند که در موارد ضرور مثل بروز زلزله، سیل و حریق و نظائر آن و همچنین فعالیت‌های اجتماعی کمک مؤثری به شمار می‌آیند.
جمعیت حمایت کودکان بی‌سرپرست. این جمعیت به منظور جمع‌آوری، نگهداری و تربیت کودکانی که ولی خاص و یا سرپرست صالحی ندارند در سال ۱۳۴۴ بوجود آمد. در حال حاضر در چهار مرکز حمایت کودکان بی سرپرست تعداد ۲۳۰ کودک نگهداری می‌شوند و تعداد ۲۰۰ نفر نیز در دبستان‌ها، دبیرستان‌ها و آموزشگاه‌های حرفه‌ای زیر نظر این جمعیت به تحصیل اشتغال دارند.
بنیاد «شهبانو فرح» تأسیس شد
۲۰ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
بعد از ظهر دیروز با اولین جلسه هیأت امنای «بنیاد شهبانو فرح» در پیشگاه معظم‌لها، این بنیاد رسماً و با هدف تعالی انسان ایرانی تأسیس شد و از چند روز آینده تشکیلات دبیرخانه بنیاد در محل ساختمان قدیمی باغ فردوس دائر خواهد شد.
یکی از هدف‌های بنیاد که پس از چند سال مطالعه و بررسی همه‌جانبه تشکیل می‌گردد کمک به حفظ و گسترش میراث فرهنگی ایران، اعم از زبان، ادبیات، هنر، فلسفه، علوم، هنرهای دستی، آثار باستانی و فرهنگ مردم است. کمک به جستجو و ارائه منظم راهبردهای مناسب برای گسترش هماهنگ و همه جانبه فرهنگی و اقتصادی، کمک به شناخت شرایط لازم برای تأمین همزیستی فرهنگ سنّتی و فرهنگ نوین و ارائه راهبردهای شایسته فرهنگی برای باروری پیوندهای این دو فرهنگ، کمک به شناخت مسائل اجتماعی و فرهنگی ناشی از دوران گذار جامعه ایرانی و ارائه راه‌حل‌های مناسب برای پیشگیری این مسائل و تعدیل آنها، ایجاد تسهیلات لازم برای شکوفایی آفرینش علمی و هنری، انجام پژوهش‌های گوناگون فرهنگی و اجتماعی، ارائه خدمات آموزشی و راهنمایی‌های لازم در این زمینه به سازمان‌های اجرایی از جمله دیگر هدف‌های این بنیاد محسوب می‌گردد. کمک به بهسازی محیط زیست، از راه ارشاد افکار عمومی و دستگاه‌های اجرایی و ارائه خدمات لازم برای بهبود وضع شهرسازی و شهرنشینی، ارائه رهنمودهای لازم برای تأمین اجتماعی و آموزشی کارگزاران فرهنگی و هنرمندان و دانشوران، تأمین ارتباط منظم و گسترده جامعه فرهنگ و هنر ایران با جوامع فرهنگی و هنری جهان، کوشش در تعمیم فرهنگ در تمام سطوح و طبقات و افراد جامعه ایرانی، مردمی کردن هر چه بیشتر فرهنگ و بالا بردن سطح فرهنگ مردم از هدف‌های اساسی بنیاد شهبانو فرح خواهد بود. بنیاد مؤسسه غیر انتفاعی دارای شخصیت حقوقی است.
هدف‌های بنیاد ترکیبی همه‌جانبه از کلیه فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و پژوهشی علیاحضرت شهبانو را در بر می‌گیرد و از این پس برنامه‌ریزی سازمان‌های مذکور نقش اجرایی عهده دار خواهند بود، ضمن آنکه در مراحل اجرا نیز از پشتیبانی و حمایت بنیاد برخوردار می‌باشند. در هیأت امنای بنیاد افراد علاقمند و اندیشمند و متخصص عضویت دارند که همگی به دلیل شخصیت فردی برگزیده شده‌اند و عضویت آنها در هیأت امناء وابسته به سمت‌های اجرایی آنها نیست. اعضای هیأت امناء هر دو سال یکبار تجدید انتخابی در پی خواهند داشت. علیاحضرت شهبانو ریاست عالیه و تولیت بنیاد را به عهده خواهند داشت و هرگاه که معظم‌لها نباشند تولیت بنیاد با پادشاه عصر است. نیابت تولیت بنیاد در زمان معظم‌لها با والاحضرت همایون ولایتعهد است.
اعضای هیأت امنای بنیاد شهبانو فرح به این شرح می‌باشند: امیرعباس هویدا، مهرداد پهلبُد، احسان نراقی، رضا قطبی، داریوش همایون، جمشید قراچه‌داغی، عبدالحسین زرین‌کوب، فرهنگ مهر، محمود جعفریان، بیژن صفاری، ایرج زاری، مهدی سمیعی، کریم پاشا بهادری، پرویز تناولی، هوشنگ نهاوندی، دکتر اعتماد، محسن فروغی، نورعلی برومند، سید جلال آشتیانی، سید حسین نصر، جمشید بهنام، لوریس چکناوریان، نادر نادرپور، پرویز کیمیاوی.