مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با نمایندگان رسانه‌های همگانی هند و خبرگزاری‌های جهان ۱۱ مهر ماه ۱۳۵۳
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با نمایندگان رسانه‌های همگانی هند و خبرگزاری‌های جهان ۱۱ مهر ماه ۱۳۵۳
بسیار خوشحالم که بار دیگر خود را در میان دوستان هندی و در میان نمایندگان برجسته وسائل ارتباط جمعی هند و جهان می‌بینم. مایلم بوسیله شما بهترین آرزوهای خود را برای سعادتمندی و خوشبختی مردم هند ابراز کنم و بسیار خرسند خواهم شد به سئوالاتی که مطرح خواهید ساخت پاسخ دهم.
منطقه ثبات و رفاه
اعتقاد من بر این است که همبستگی کشورهای منطقه اقیانوس هند می‌تواند ابتدا با کشورهای واقع در سواحل شمالی اقیانوس هند آغاز شود و سپس در جهت شرق تا اندونزی توسعه یابد و در امتداد جنوبی این حوزه شامل استرالیا نیز بشود. این کشورها به آسانی می‌توانند مکمّل یکدیگر شوند و با این عمل یک منطقه ثبات و رفاه بوجود آورند. امیدوارم ثباتی که حاصل می‌شود به کمک همه ما مؤثر و عملی شود.
بی گمان تجارت بین ما و خطوط دریایی ما باید از امنیت برخوردار باشد، ولی این جا یک منطقه بسته نخواهد بود، برعکس تجارت چه میان کشورهای این منطقه و چه میان آن‌ها با سایر کشورهای جهان بیش از پیش رواج و رونق خواهد داشت، زیرا همین خطوط دریایی برای بقیه کشورهای جهان نیز امن خواهد بود.
هدف غایی ما این است که از نظر اقتصادی و سیاسی و امنیتی نیازی به حضور قدرت‌های خارجی در این منطقه وجود نداشته باشد. من قبلاً به این کشورهای غیر منطقه‌ای اشاره کرده‌ام. اگر چنین سازمانی تشکیل شود باید بر اساس برابری کامل میان کشورهای عضو باشد و این کشورها واقعاً بکوشند که مکمّل یکدیگر شوند. بسیار آشکار است که ما به نوبه خویش مطلقاً علاقه به استثمار دیگران نداریم و در حقیقت ما هرگونه استثمار را محکوم می‌سازیم. این ما نیستیم که استثمار را در مورد دیگران روا داریم، بلکه ما مقداری سرمایه داریم و دیگر کشورها نیز مقداری دارایی دارند. هرگاه آن‌ها را به سود همگان روی هم بریزیم رقم بسیار شایان توجهی خواهد شد.
تورم جهانی و بهای نفت
برای پی بردن به علل افزایش قیمت نفت ابتدا باید اوضاعی را که در دسامبر ۱۹۷۳ سبب شد قیمت‌های تازه‌ای برای نفت تعیین شود ارزیابی کنید. این موضوع میان کشورهای عضو اوپک مطرح شد. برخی از کشورهای اوپک قیمت‌هایی مانند چهارده دلار بابت هر بشکه نفت پیشنهاد کردند، ولی ما به عنوان یک عامل تعدیل کننده به حکم خصلت همیشگی خود پیشنهاد کردیم که بهای هر بشکه نفت خام سبک هفت دلار تعیین شود، چرا هفت دلار؟ زیرا این رقم با هر نوع منبع دیگر انرژی که بتواند جانشین فرآورده‌های ساده نفت شود و هرگونه ماده ترکیبی مصنوعی تولید حرارت و نیرو انطباق داشت.
من از هفتاد هزار مشتقات و فرآورده‌های نفتی صحبت نمی‌کنم. از زمان تعیین بهای نفت، تورم جهانی که با آهنگ سریعی افزایش می‌یافت متوقف نشد. تورم همچنان رو به افزایش رفت، ولی این بار نه تنها در محصولات ساخته شده صنایع بزرگ و پیشرفته، بلکه در قیمت شکر، گندم، برنج، سیمان، فولاد و سایر مایحتاج عمومی مردم جهان نیز اثر گذاشت. کشورهای در حال رشد جهان به گندم، برنج، شکر و فولاد نیز به اندازه نفت نیاز دارند. شاید این موضوع در مورد هند چندان صادق نباشد، زیرا شما از خود دارای صنعت هستید و مقدار زیادی از این محصولات کشاورزی را تولید می‌کنید و از افزایش بهای نفت بیش از دیگران لطمه می‌بینید، ولی بسیاری از دیگر کشورهای در حال رشد این محصولات کشاورزی را تولید نمی‌کنند، لذا چه از لحاظ قیمت نفت و چه از نظر افزایش بهای دیگر کالاها زیان دیده‌اند. ما از افزایش بهای گندم که اکنون به دویست و بیست و پنج دلار رسیده شدیداً متضرر شده‌ایم، زیرا قبلاً گندم را به بهای تنی شصت دلار می‌خریدیم. قیمت شکر نیز هشتصد و چهل دلار شده است، در حالی که ما آن را حداکثر بین شصت تا هفتاد دلار می‌خریدیم. روغن نباتی را فراموش کردم ذکر کنم، ما امروز برای روغن نباتی باید هزار و صد دلار بپردازیم، در حالی که چند سال پیش قیمت آن در حدود صدوهفتاد تا دویست دلار بود.
صندوق مشترک
ما نمی‌توانیم اجازه دهیم که ثروت طبیعی ما استثمار شود، خاصه آنکه این ثروت جبران ناپذیر باشد. به محض اینکه یک چاه نفت به خشکی گراید کار آن تمام است، ولی همیشه می‌توان گندم و برنج و روغن نباتی تولید و مصرف کرد. با این حال به منظور کاهش باری که بر دوش کشورهای در حال رشد سنگینی می‌کند پیشنهاد کرده‌ایم که ما یعنی کشورهای تولید کننده و نیز کشورهای توسعه یافته و کاملاً صنعتی جهان مبالغی به عنوان کمک بدهیم. دوازده کشور از میان کشورهای تولید کننده نفت، دوازده کشور از میان کشورهای صنعتی، و دوازده نماینده از کشورهای در حال رشد جهان در یک هیئت مدیره سی و شش نفری بر اساس یک رأی برای هر نماینده عضویت پیدا می‌کنند و طرح‌هایی را که کشورهای در حال توسعه ارائه می‌دهند بررسی و تصویب خواهند کرد. خدمات بانکی مورد نیاز این صندوق بوسیله همان تشکیلات بانکی موجود مانند بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول انجام می‌شود.
ما می‌دانیم که اکثر طرح‌ها تا کنون مورد مطالعه بانک جهانی قرار نگرفته و شاید بیست سال در کشوی میزها خوابیده است. وجوهی که ما کشورهای تولید کننده نفت می‌توانیم به اتفاق کشورهای توسعه یافته جهان در اختیار این صندوق بی‌طرف بگذاریم در حدود دو میلیارد و نیم تا سه میلیارد دلار در سال به مدت سه تا پنج سال خواهد بود. این مبلغ به صورت وام برای مدت بیست و پنج تا سی سال با بهره دو و نیم درصد در اختیار کشورهای کم توان قرار خواهد گرفت. به عبارت دیگر در جهان امروز که شرایط گرفتن وام سخت است، بدین ترتیب بسیار مناسب و سهل خواهد شد. ارزش پول بین هفت تا هشت سال یک بار به نرخ بهره جاری کاهش می‌یابد، ولی طرح ایران هنوز مورد قبول واقع نشده و من اکنون نمی‌دانم که ما دیگر چه می‌توانیم بکنیم و چه کسی می‌تواند گامی به جلوتر بگذارد و اندیشه بهتری را برای کمک به کشورهای در حال رشد ارائه کند.
زیر بار تحمیل نمی‌رویم
من قبلاً هم گفته‌ام که هیچکس نمی‌تواند چیزی را به ما دیکته و تحمیل کند، شاید هم بهتر است بگویم که هیچکس نمی‌تواند چیزی را به دیگری دیکته و تحمیل کند مگر آنکه حاضر به پذیرفتن آن باشد. اگر هم موضوع تقسیم منابع در میان باشد خیلی چیزها وجود دارد که ما و آمریکا می‌توانیم متقابلاً در آن سهیم شویم.
میل ندارم وارد جزئیات شوم چون قبلاً نظرات خود را در این باره تشریح کرده‌ام. غیر ممکن است که کسی بتواند با دیکته و تحمیل کردن خواسته‌های خود به جایی برسد. ما هنوز مانند همیشه آماده‌ایم درباره این مشکلات بحث و گفتگو کنیم، اما راه حل این مشکلات نمی‌تواند یکطرفه و باز هم به نفع کشورهای ثروتمند جهان باشد.
نقش مهم شهبانو
شهبانوی ایران ریاست عالیه بیش از بیست و پنج سازمان اجتماعی را بر عهده دارند و هر یک از این سازمان‌ها بسیار فعال هستند. علاوه بر این شهبانو به مسائل مربوط به فرهنگ و هنر و بسیاری مسائل دیگر که مستقیماً با این دو جنبه مهم حیات ملی ما مرتبط نیست رسیدگی می‌کنند. این‌ها مسائلی هستند که هر روز و هر دقیقه با آن‌ها سروکار داریم و می‌بایستی به آن‌ها بذل توجه شود. اما در مورد درآمد سرانه باید بگویم که به منظور مقایسه با درآمد سایر کشورها ما آن را هنوز به دلار محاسبه می‌کنیم و فعلاً به مرز هزار دلار رسیده‌ایم و در پایان برنامه پنج ساله جاری کشور که سه سال و نیم دیگر خواهد بود درآمد سرانه مردم ما حدود هزار و هفتصد دلار خواهد بود و در پایان برنامه پنجساله ششم و هفتم امیدواریم که درآمد ناخالص ملی ما به یکصد و نود میلیارد دلار در سال برسد.
گسترش روابط ایران و ایتالیا
مسافرت رئیس جمهوری ایتالیا به ایران مطمئناً پیوندهای ما را که هم اکنون از اهمیت زیادی برخوردار است گستر خواهد داد. ما طی چند ماه گذشته چند موافقتنامه با ایتالیا امضاء کردیم، اما جای تردید نیست که سفر رئیس جمهوری ایتالیا سبب خواهد شد در مذاکرات جاری تسریع شود و به مرحله نهایی برسد، نتایج مذاکرات ما احتمالاً بسیار جالب توجه خواهد بود.
زیان تعیین دو نوع قیمت نفت
در مورد تعیین دو نوع قیمت نفت خام، یکی قیمت ارزانتر برای کشورهای در حال توسعه و دیگری قیمت گرانتر برای سایر کشورها، این کار ناراحتی زیادی تولید خواهد کرد. اگر نفت بوسیله یک دولت به دولت دیگر فروخته شود احتمالاً این امر امکان دارد، اما در این صورت کشورها فوراً موارد استثنایی بسیاری را پیش می‌کشند، مثلاً کشورهای خاصی به دلیل دوستی و مودت بهای نازل تری تعیین می‌کنند. از این رو بهترین راه کمک به کشورهای در حال توسعه ایجاد یک صندوق مشترک بوسیله کشورهای تولید کننده نفت و کشورهای ثروتمند جهان است که وام‌های آسان در اختیار این کشورها قرار دهند تا تمام نیازهای آنان را نه تنها از لحاظ نفت، بلکه در زمینه طرح‌های دیگر که بسیار مورد علاقه آن‌ها و احتمالاً در بعضی مواقع بسیار ضروری است تأمین کند.
توسعه روابط ایران و هند
روابط اقتصادی ایران و هند تاکنون به پیشرفتهای شایان توجهی نائل شده است، زیرا پنج سال پیش مبادلات دو کشور بسیار اندک بود، لیکن در حال حاضر طرح‌هایی در دست داریم که ممکن است در آینده به یک میلیارد دلار برسد. می‌توانم بگویم که پیشرفتهای رضایت بخشی در زمینه طرح‌های متعدد مانند طرح بهره برداری از منابع سنگ آهن هند و کشتیرانی بین دو کشور و تولید آلومینیوم و بسیاری موارد دیگر که هنوز باید درباره آن‌ها مطالعه شود حاصل شده است، اما شواهدی نیز موجود است که ثابت می‌کند هر دور کشور بسیار مشتاق هستند که مذاکرات با حداکثر سرعت به نتیجه مطلوب برسد.
استقبال از اتحادیه کشورهای اقیانوس هند
طرح ایجاد سازمانی با عضویت کشورهای حوزه اقیانوس هند را علاوه بر سران کشورهای هند و اندونزی و سنگاپور، با سران کشورهای استرالیا و نیوزیلند نیز در میان گذاشتم و می‌توانم بگویم که در همه جا علاقه عمیقی نسبت به این پیشنهاد ابراز شده است. آن‌ها به این موضوع بسیار علاقه دارند و آنچه که مایه شگفتی من شد این بود که در پاره‌ای موارد حتی علاقه آن‌ها تقریباً به اندازه علاقه خود من به این طرح بود.
پاکستان و حوادث بلوچستان
پاکستان و افغانستان هر دو همسایگان نزدیک ما هستند و ما با هر دوی آن‌ها روابط دوستانه و برادرانه داریم و می‌کوشیم تحت کلیه شرایط زمانی و مکانی به آن‌ها یاری دهیم، معذالک این نظر صائب است که جریانات بلوچستان یک امر داخلی پاکستان است. اکنون باید دید که بهترین راهی که پاکستان می‌تواند برای حل مشکلات داخلی خود بیابد چیست؟ برخی از ما عادت داریم در مورد مسائل داخلی سایر کشورها اظهار نظر کنیم و بگوییم برای حل این مسائل چه اقداماتی باید از خارج آن کشور صورت گیرد. با توجه به این حقیقت که این یک امر کاملاً داخلی است بار دیگر تأکید می‌کنم که ما همواره تلاش می‌کنیم تا حداکثر کمک را به دوستان خود بکنیم، بویژه اگر آن‌ها خود مایل به خواستن کمک از ما باشند.
امنیت دستجمعی
امنیت دستجمعی در منطقه اقیانوس هند امری است که باید به تدریج انجام شود، ولی نخست ما باید در پی همکاری اقتصادی و همبستگی سیاسی باشیم، زمانی که این دو هدف تحقق یابد آشکار است که خود بخود لزوم تضمین امنیت دریاها و راه‌های کشتیرانی محسوس خواهد شد و در صدد تأمین آن نیز برخواهیم آمد و انجام این امر چندان مشکل نخواهد بود، زیرا این کار به سود همه است و زمانی که این هدف تحقق یابد می‌توانیم از کشورهای غیر منطقه‌ای بخواهیم که به این منطقه وارد نشوند و به فکر حضور نظامی در این قسمت از جهان نیفتند.
ایران و عراق
ما همواره آماده و خواهان مذاکره با تمام همسایگان خود از جمله عراق بوده‌ایم، ولی تا زمانی که دولت عراق فکر می‌کند وارث امپراتوری استعماری پیشین انگلستان است حل این مسائل بسیار دشوار خواهد بود. آنچه که ما می‌خواهیم اجرای قوانین و مقررات بین‌المللی است، ما بیش از این انتظاری نداریم. روزی که آن‌ها آماده پذیرش این امر باشند مسائل حل می‌شود و حداقل از جانب ما مشکلی وجود نخواهد داشت.
دوستی ایران با هند و پاکستان
امکان واگذاری قسمتی از سلاح‌های خریداری شده ایران از آمریکا به پاکستان، موضوعی است که بارها مطرح شده و مورد بحث قرار گرفته و مقدار زیادی کاغذ روزنامه‌ها در شرح آن سیاه شده است، ولی تصور می‌کنم که بحث مجدد در این موضوع اکنون دیگر واقعاً موردی ندارد، در وهله اول به خاطر دوستی خلل ناپذیر ما با هند، در وهله دوم به سبب سیاست تغییر ناپذیر ما در جهت برقراری صلح میان پاکستان و هند. هرگاه پاکستان به جنگ تجاوزکارانه علیه هند دست بزند هرگز به پاکستان کمک نخواهیم کرد و مسلماً هند نیز بی جهت پاکستان را مورد تهدید قرار نخواهد داد. من اطمینان دارم که باید به تلاش خود برای استقرار صلح در این منطقه و ایجاد تفاهم بین این دو کشور ادامه دهیم. ما آنچه را که در توان داریم بکار خواهیم برد تا هیچگونه ستیزه جویی بین هند و پاکستان روی ندهد.
بازار مشترک آسیا
کشورهای پیشرفته تا کنون در نوعی بازار مشترک گرد هم آمده‌اند. مدت‌ها است سازمانی به نام بازار مشترک اروپا و همچنین سازمان همکاری و توسعه اقتصادی وجود دارد که علاوه بر کشورهای اروپا کشورهای آمریکا، ژاپن و کانادا نیز در آن عضویت دارند. اگر اینگونه دسته بندی‌ها برای آن‌ها خوب است دلیلی ندارد که برای ما بد باشد و اگر ما در ایجاد گروه بندی مورد نظر خود کامیاب شویم مسلماً چانه زدن با سایر گروه‌ها برای ما آسان تر از آن است که هر یک از ما به تنهایی با آن‌ها روبرو شویم، مسلماً نیروی جمعی ما بیشتر از نیروی انفرادی ما خواهد بود.
شبکه ارتباطی
ما قطعاً با بهم پیوستن شبکه راه‌ها و راه آهن‌های کشورهای این منطقه موافقیم. همکاری در زمینه کشتیرانی نیز دشوار نیست. ایران قصد دارد راه‌آهن خود را به زودی برقی کند. قطاری که به مرزهای ما برسد با استفاده از حق ترانزیت که ما در شوروی داریم می‌تواند در مدت نسبتاً کوتاهی به هر کشور اعم از اتحاد جماهیر شوروی یا ممالک دیگر اروپایی برسد و در شرایط جوّی مناسب و شاید ظرف بیست روز خود را مثلاً به شهر هامبورگ در آلمان که یک مرکز بازرگانی است برساند. ما به این موضوع علاقه فراوانی داریم و دیر یا زود به آن جامه عمل خواهیم پوشاند.
مخالفت با هرگونه تجاوز
ما از اقدام تجاوزکارانه هیچ کشوری حمایت نخواهیم کرد. پیمان مرکزی همانگونه که در گذشته دیده‌اید در چنین موقعیت‌ها عملاً هیچگونه نقشی نمی‌تواند ایفا کند و همانطوری که قبلاً گفته شد تاکنون سنتو بیشتر به منزله باشگاهی بوده که اعضایش در آن گرد هم آمده و مذاکره کرده و از هم جدا شده‌اند، بدون اینکه چندان نتیجه‌ای عایدشان شده باشد.
آرزوی شخصی من این است که روزی تمام این پیمان‌ها از میان برود. همچنین اندیشه من این است که روزی ما واقعاً به خلع سلاح عمومی دست یابیم و فکر می‌کنم دنیا به قدری با مسائل گوناگون از قبیل خواربار، بیسوادی، بیماری و غیره مواجه است که می‌بایستی تمام توجه خود را به حل این مسائل خطرناک معطوف داریم.
بنابراین به نظر من سخن گفتن درباره تجاوز به دیگر کشورها بیمورد است. من سیاست خود را برای شما تشریح کردم. ما هرگز نمی‌توانیم کشورها را به جنگ و ستیز تشویق کنیم، بویژه اگر دوستان ما باشند همواره می‌کوشیم که آن‌ها را از برخورد با یکدیگر منع نماییم.
همکاری ایران و هند در زمینه انرژی هسته‌ای
در مورد همکاری ایران و هند در زمینه انرژی هسته‌ای برای مقاصد مسالمت آمیز باید توجه داشت که نیروگاه‌هایی که ما از فرانسه خریداری می‌کنیم از اورانیوم غنی استفاده می‌کند و طرز کار آن با سایر نیروگاه‌ها متفاوت است، لیکن فرانسه تنها کشوری نیست که به ما نیروگاه‌های اتمی تحویل می‌دهد. ما کارخانه‌های مورد نیاز خود را از کشورهای شرقی درصورتی که حاضر به فروش باشند می‌خریم، بنابراین ما با بازارها و کالاهای کاملاً متنوعی سروکار داریم، اما زمانی که ما در زمینه انرژی هسته‌ای پیشرفته خود را آغاز کنیم و حتی قبل از آن می‌توانیم با هند نیز در زمینه کلیه موضوعات فنی که مربوط به این امر است تبادل نظر کنیم.
رفع اختلافات منطقه‌ای
اختلاف بین هند و پاکستان مسلماً حل مشکلات را آسان نمی‌کند، با این حال امیدوارم بزودی روزی فرا رسد که این مشکلات حل شود. با توجه به اینکه مفهوم همکاری منطقه‌ای بر اساس ضوابط دوجانبه متکی خواهد بود، در صورتی که همه کشورها به توافق برسند نتایج مطلوب از آن به دست خواهد آمد و اطمینان دارم که پاکستان نیز درصورتی که همه کشورها در این جهت پیش بروند خود را منزوی نخواهد کرد.
سود نامشروع کمپانی‌های نفتی
شرکت‌های نفتی موظفند تصمیمات ما را اجرا کنند، ولی مسئله مهم این است که به قول یک سناتور آمریکایی این شرکت‌ها منافع نامشروعی عاید خود می‌سازند، البته نه به زیان ما بلکه به زیان همه کشورهای مصرف کنند. بعضی از شرکت‌های نفتی سال گذشته هفتصد درصد سود بردند و اکنون نیز تقریباً این سود در حدود سیصد الی چهارصد درصد است. باید دانست مسئله نفت و تجارت آن غامض و پیچیده است. ما نفت را به شرکت‌های نفتی می‌فروشیم. آن‌ها انواع سیستم‌های قیمت گذاری را بکار می‌برند که عبارت است از بهای اعلام شده، قیمت واقعی، قیمت نیمه راه، قیمت بازخرید و خدا می‌داند چه قیمت‌های دیگر. آن‌ها همه این سودها را نصیب خود می‌سازند.
البته هر کشور دارای حق حاکمیت است و من نمی‌خواهم از آن‌ها انتقاد کنم، ولی علاوه بر سود هنگفت شرکت‌ها، مالیات سنگینی هم توسط دولت‌ها بر واردات نفتی کشورشان بسته شده است. در برخی کشورها این مالیات بیشتر از درآمد کشورهای تولید کننده نفت از بابت هر بشکه نفت است. شاید این عمل از آن جهت مفید باشد که مردم را از مصرف زیاده از حد نفت منصرف سازد، ولی مردمی که مصرف کننده هستند بار گران آن را بر دوش خود احساس می‌کنند، به همین علت است که اخیراً پیشنهاد کرده‌ام باید یک سیستم قیمت گذاری انتخاب شود که در آن قیمت اعلام شده و قیمت واقعی و غیره وجود نداشته باشد، بلکه بهای واحد در کلیه نقاط جهان مراعات شود و تنها عواملی که در متفاوت بودن بهای نفت در نظر گرفته می‌شود موقعیت جغرافیایی کشور تولید کننده و کیفیت و نوع نفت باشد و سود شرکت‌های نفتی بابت هر بشکه محدود به مبلغ معینی بشود. این ترتیب مسائل را تا حد زیادی ساده خواهد کردو همه اشکال تراشی‌ها و حساب سازی‌ها پایان خواهد یافت و مسائل مالی و ترازنامه شرکت‌های نفتی در پایان سال روشن و قابل فهم خواهد بود.
همکاری هند و پاکستان و بنگلادش
من تصور می‌کنم مردم هند و مردم پاکستان و بنگلادش بهتر می‌توانند به سئوال مربوط به اهمیت صلح و دوستی بین این سه کشور پاسخ گویند، اما آنچه ما به سهم خود می‌توانیم در این میان انجام دهیم این است که مساعی جمیله خود را بکار بریم و احتمالاً در وضع موجود به توسعه اقتصادی این کشورها کمک کنیم. البته تردیدی نیست که هند به خاطر آنکه کشوری به مراتب بزرگتر است و نیازهای ما را نیز تأمین می‌کند، در نظر ما مقام ویژه‌ای دارد.
علت توجه به منطقه اقیانوس هند
قبل از هر چیز بیاییم این موضوع را کاملاً روشن سازیم که ما می‌توانیم در کشور خود بنشینیم و از ثروت و درآمد خود از هر جهت برخوردار شویم و از آن لذت ببریم. در این مورد لازم است به شما بگویم که میزان رشد ما به قیمت ثابت بیش از سی درصد و به قیمت جاری بیش از چهل درصد است. سال آینده نیز همین رشد را حفظ خواهیم کرد و در آینده بسیار نزدیک به سطح کشورهای اروپایی خواهیم رسید.
بنابراین باور کنید ما بهیچوجه به خاطر مقاصد آزمندانه یا خودپرستانه در صدد تکوین این اندیشه بر نیامده‌ایم، اما چرا من درباره کشورهای بخش خاوری ایران فکر می‌کنم؟ این امر دو دلیل دارد، اول آنکه ما اکنون درباره اقیانوس هند و مراقبت از آن بوسیله کشورهای این حوزه و جلوگیری از ورود قدرت‌های بزرگ به آن صحبت می‌کنیم، دوم آنکه در غرب منطقه ما مشکل اعراب و اسرائیل وجود دارد که هنوز حل نشده است. ما از قطعنامه شماره ۲۴۲ و سایر قطعنامه‌های شورای امنیت پشتیبانی می‌کنیم و امیدواریم که این مسئله نیز هر چه زودتر حل شود، زیرا ما از صمیم قلب از این قطعنامه حمایت می‌نماییم. اما مسئله‌ای که تاکنون درباره آن صحبت نکرده‌ایم این است که ما در اندیشه آن هستیم که پیوندهای شمالی و شرقی را با رشته پیوندهای شرقی و جنوبی که در قاره آفریقا قرار دارد تکمیل کنیم.
اقیانوس هند باید به حال خود گذاشته شود و کشورهای منطقه مراقبت از آن را بر عهده گیرند، اما مسئله به این سادگی نیست. اگر یکی از دو ابرقدرت یعنی اتحاد جماهیر شوروی، طبق بعضی ارقام منتشره در حال حاضر سالانه حدود نه هزار کشتی در این آب‌ها به حرکت درآورد، چگونه می‌توانیم از آمریکا بخواهیم که وارد این اقیانوس نشود؟ بنابراین ما خواهان آن هستیم که هر دو آن‌ها در این آب‌ها دیده نشوند.
صرفه جویی در مصرف نفت
هدف اصلی ما این است که جهان توسعه یافته نابود نشود. ما میل نداریم چنین وضعی پیش آید. ما فقط می‌خواهیم از منافع خود دفاع کنیم. از سال گذشته بعضی از کشورهای توسعه یافته با تورمی به نرخ بیست درصد و در بعضی مواقع سی درصد روبرو بوده‌اند. آن‌ها وقتی کالاهای خود را عرضه می‌کنند با ما درباره تعیین قیمت آن گفتگو نمی‌کنند، بلکه این قیمت‌ها را به ما دیکته و تحمیل می‌کنند. فایده ندارد یک سال تمام درباره قیمت روغن نباتی با آن‌ها چانه بزنیم، بلکه یا باید قیمت آن‌ها را قبول کنیم و یا از خرید آن صرفنظر نماییم. بنابراین در عین حال که میل نداریم به کشورهای پیشرفته زیان برسانیم می‌خواهیم از منافع خود نیز دفاع کنیم.
کشورهای جهان نباید نفت را تنها برای گرم کردن خانه‌ها و تولید برق مورد استفاده قرار دهند. به همین جهت است که ما کشورهای تولید کننده غنی، وقتی می‌گوییم غنی منظورم منابع غنی ما است، با تلاش عظیم و همه جانبه خود در صدد تولید برق هسته‌ای هستیم. ایران در نظر دارد با ایجاد نیروگاه‌های هسته‌ای، بیست و سه هزار مگاوات برق تولید کند و سرانجام از این رقم نیز فراتر خواهد رفت. ما معتقدیم کسانی که زغال سنگ دارند باید معادن زغال سنگ خود را استخراج کنند. اگر ما می‌توانستیم هم اکنون از انرژی خورشید استفاده کنیم این کار را می‌کردیم. مقاله جالبی در یکی از روزنامه‌ها دیدم که می‌گفت می‌توان با استفاده از کود حیوانی در روستاها یا سایر مراکز جمعیت، گاز تولید کرد و نیاز تمام خانواده‌های محل را برآورد. باید بگویم این فکر بسیار خوبی است، بنابراین ما باید تا سر حد امکان در مصرف نفت صرفه جویی کنیم و این کاری است که همه ما باید انجام دهیم.
دین اسلام در راه خدمت به بشریت
تعالیم بسیاری در دین مبین اسلام وجود دارد که می‌تواند برای همه ابناء بشر سودمند باشد. همانطور که در میراث گذشته شما و احتمالاً ما بسیاری چیزها هست که می‌تواند برای جهان معاصر مفید باشد. من از صمیم قلب این نظر را که دبیرخانه اسلامی باید از صورت یک گروه منزوی خارج شده و به صورت یک گروه پیشتاز برای خدمت به بشریت در آید می‌پذیرم به شرطی که دیگران نیز با ما هم عقیده باشند.
غارتگری شرکت‌های نفتی
نفت در کشور ما ملی شده است و دیگر شرکت‌های نفتی نمی‌توانند ما را غارت کنند. آن‌ها ممکن است شما و دیگران را غارت کنند اما این مسئله‌ای است که به هر حال زود یا دیر باید حل شود.
درباره استفاده از نیروگاه هسته‌ای و بکار بردن اورانیوم غنی یا اورانیوم طبیعی بی مناسبت نیست بگویم که ممکن است ما از کانادا یک یا دو یا حتی سه مجتمع اتمی خریداری کنیم، اما در مورد احتمال باج گیری هسته‌ای دیگران از ما باید بگویم که ما باصطلاح تمام تخم مرغ‌های یمان را توی یک سبد نمی‌گذاریم. من در سفر اخیر خود در استرالیا درباره خرید اورانیوم از آن کشور مذاکره کردم و با کشورهای دیگر صاحب اورانیوم نیز مذاکره خواهیم کرد و تدابیر لازم را اتخاذ خواهیم نمود تا بعداً غافلگیر نشویم.
درباره تحویل نفت به طور نسیه یا بر پایه وام‌های آسان به کشورهای در حال توسعه من نمی‌توانم از جانب تمام کشورهای عضو اوپک صحبت کنم، لیکن خودمان در موارد خاصی این کار را می‌کنیم.