مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با روزنامه‌نگاران و نمایندگان رادیو و تلویزیون اتریش در وین ۷ دی ماه ۱۳۵۲
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با روزنامه‌نگاران و نمایندگان رادیو و تلویزیون اتریش در وین ۷ دی ماه ۱۳۵۲
لزوم حفظ منابع نفت
اگر ما تاریخچه نفت را تا پایان جنگ جهانی دوم یعنی تا حدود سال ۱۹۴۷ ورق بزنیم متوجه خواهیم شد بهای نفت که در خلیج فارس برابر با ۱۴/۲ دلار بود، بطور ناگهانی این بها به ۷۹/۱ دلار کاهش یافت. اهمیت نفت به درجه‌ای است که بنای اقتصاد کشورهای صنعتی بر روی این ماده حیاتی که روزی خواه ناخواه به اتمام خواهد رسید پایه گذاری شده است. این نفت بود که به آن‌ها اجازه داد تا منابع زغال سنگ خود را ببندند و به جای آن از این ماده ارزان قیمت استفاده کنند. بدین وسیله بود که کشورهای صنعتی توانستند صنایع خود را توسعه بخشند و درآمد سرانه خود را به نحو قابل ملاحظه‌ای افزایش دهند. تاراج مواد خام به حدی بود که آن‌ها نفت ما را تقریباً به رایگان می‌بردند و پس از تبدیل به فرآورده‌های پتروشیمی با بهای ۵۰ برابر به خود ما می‌فروختند. من سال‌ها قبل گفته بودم که نفت فرآورده‌ای گرانبهاتر از آن است که به مصرف سوخت و یا تولید برق برسد. آنچه که من می‌خواستم بگویم این است که اگر ما استخراج این ماده حیاتی را به سان گذشته ادامه دهیم تا ۳۰ سال دیگر فاقد آن خواهیم بود. از این رو باید از عوامل دیگر انرژی و بویژه انرژی اتمی و همچنین زغال سنگ که هنوز میلیاردها تن آنه در دل خاک نهفته است استفاده به عمل آید. در آینده باید مواد خامی چون نفت و گاز برای مصرف بهتر و ضروری تر بکار برده شود. در این صورت ما می‌توانیم نه فقط ۲۰ یا ۳۰ سال بلکه ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال دیگر نفت داشته باشیم. در این فاصله خواهیم توانست ضمن استفاده از زغال سنگ طرق بهره برداری از انرژی اتمی را تکامل بخشیم و شاید هم منبع انرژی جدیدی از قبیل انرژی آفتاب و غیره بیابیم.
ایجاد پالایشگاه‌های نفت
کشورهایی که از قبیل آلمان فدرال، ژاپن و ایالات متحده این امکان را یافته‌اند که پالایشگاه‌هایی به ظرفیت روزانه ۵۰۰ هزار بشکه یا ۲۵ میلیون تن در سال در کشور ما بسازند و در مقابل فرآورده‌های آن را برای مصرف بازارهای داخلی خود ببرند. من تصور می‌کنم که اتریش نیز به چنین معامله‌ای علاقمند است و ما آماده‌ایم که خواسته این کشور را با علاقمندی تمام بررسی نماییم زیرا دو کشور ما با رشته‌های محکم دوستی بهم پیوسته‌اند و ما برای اتریش و ملت اتریش احترامی خاص قائلیم. درباره انعقاد قراردادهایی بین دو کشور این به عهده صدراعظم اتریش است که در مذاکرات فردای ما با ایشان پیشنهادهایی ارائه دهند و همانطور که قبلاً هم گفتم ما با علاقمندی آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
رفع تشنّجات خاور نزدیک
همانطور که در ۷ ژوئن ۱۹۶۷ دو روز پس از آغاز جنگ با صراحت تمام در برابر افکار عمومی اظهار داشتم امروز نیز معتقدم که اصل اشغال سرزمین‌های دیگران به زور سپری شده و دیگر مورد قبول نمی‌تواند باشد، به نظر من اجرای قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت وظیفه هر دو طرف می‌باشد. از این رو تحولات اخیر و تشکیل کنفرانس آغازی خوب داشته و من امیدوارم که تحولات بعدی منجر به ایجاد آرامش در خاور نزدیک گردد.
علت افزایش بهای نفت
هدف ما از افزایش بهای نفت دو چیز است:
۱- ایجاد تعادل صحیح بین بهای نفت از یکسو و بهای فرآورده‌های صنعتی که ایران ناچار به خرید آن‌ها است از سوی دیگر
۲- به جهان نشان دهیم که نفت گرانبها تر از آن است که آن را به مصرف ایجاد حرارت و سوخت در موتورها برسانند. برای تولید انرژی می‌توان از بسیاری عوامل منجمله نیروی آب، زغال سنگ و غیره بهره برداری کرد. اگر نفت منحصراً در صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد، منافعی به مراتب بیشتر عاید خواهد ساخت. علاوه بر آن این امر موجب خواهد شد ذخایر نفتی ما که پیش بینی می‌شود در صورت بهره برداری در سطح کنونی تا ۳۰ سال دیگر به پایان رسد تکافوی ۳۰۰ سال مصرف را بنماید.
تطبیق نرخ نفت با نرخ تولیدات صنعتی
به کار بردن نفت به عنوان یک سلاح سیاسی مورد تأیید من نیست و موجب خوشوقتی است که کشورهای عربی مجدداً تولید نفت خود را افزایش داده‌اند. طبق اطلاعات به دست آمده نه تنها صادرات نفتی اعراب به ایالات متحده کاهش نیافته بلکه فزونی نیز یافته است. امروز نمی‌توان کنترل نمود که یک کشتی نفتکش محموله خود را در کدام بندر تخلیه می‌نماید. در مورد تحولات آینده نرخ نفت دو امکان در این باره وجود درد. یکی آنکه نرخ نفت نیز به نسبت افزایش فرآورده‌های صنعتی سیر صعودی خواهد یافت، دیگر آنکه قیمت‌های ثابت هم برای نفت و هم برای تولیدات صنعتی تعیین خواهند شد. کوشش‌های کشورهای نفت خیز در تطبیق دادن نرخ نفت با نرخ تولیدات صنعتی کشورهای غرب، از حقوق مسلم این کشورها است زیرا ممالک صنعتی از دیرباز نفت را تقریباً به رایگان خریداری می‌کردند و در برابر تولیدات صنعتی خود را به قیمت‌های گزاف به کشورهای در حال توسعه می‌فروختند.
پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی ایران
طبق یک بررسی جامع و مطالعاتی که نه ماه قبل در مورد برنامه پنجساله کشور به عمل آمد، پیش بینی می‌شد که در پایان این برنامه درآمد سرانه کشور طی یک سال حداقل بالغ بر ۹۰۴ دلار خواهد گشت، لیکن پس از یک تجدید نظر نتایجی به دست آمد که نشان می‌دهد می‌توان حداقل درآمد سرانه مذکور در پایان برنامه را بالغ بر ۱۵۰۰ دلار پیش بینی نمود. به عبارت دیگر هدف ما این است که در پایان برنامه پنجم درآمد هیچ ایرانی کمتر از ۴ هزار شیلینگ در ماه نباشد. ایران در ۲۰ یا ۳۰ سال دیگر در جرگه پیشرفته‌ترین کشورهای جهان جای خواهد گرفت. کوشش در طریق رفاه ملت ایران نه تنها معطوف به ملی کردن منابع کشور نبوده است، بلکه اقدامات اجتماعی وسیعی نیز در جهت سهیم نمودن مردم در منافع ملی به عمل آمده است. طبق قوانین موجود در ایران نه تنها ۲۰ درصد سود کارخانجات به کارگران تعلق می‌گیرد بلکه صاحبان صنایع موظفند بخش بزرگی از سرمایه را نیز در اختیار کارگران قرار دهند، خواه در یک کارخانه و خواه در یک شرکت تعاونی کشاورزی. همانطور که ملت در منابع مادی کشور سهیم است، کوشش می‌شود که از نظر سیاسی نیز با تشکیل شوراهای ده، شهر، شهرستان و استان سهیم گردد. دموکراسی ایران دارای مشخصات ویژه‌ای است، زیرا ایران تمایلی به تقلید از دیگران ندارد و اگر دموکراسی ایران در همین شکل به حد کامل خود برسد از مقایسه آن با سایر دموکراسی‌ها اِبائی نخواهد داشت. در حال حاضر آموزش و پرورش یکی از مشکلات اجتماعی ایران است، زیرا در حالیکه آموزش ابتدایی و مبارزه با بیسوادی با موفقیت روبرو بوده است تربیت متخصصین و کارگران فنی به نحوی که کشور را آماده مقابله با عصر تکنولوژی نماید با مشکلاتی مواجه گردیده است، از این رو کوشش ما بر آن است که هر ایرانی در کار خود متخصص باشد.