مصاحبه دکتر عباسعلی خلعتبری با رسانه‌های ایرانی و خارجی در بازگشت ارتش شاهنشاهی از ظفار و نفت و کنفدراسیون ۱۰ بهمن ۲۵۳۵ شاهنشاهی
| درگاه توطئه کنفدراسیون و سازمان عفو بین‌الملل علیه کشور و ملت ایران | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | برنامه عمرانی پنجم/سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی آذر ماه تا اسفند ماه |
مصاحبه دکتر عباسعلی خلعتبری وزیر امور خارجه با رسانه‌های ایرانی و خارجی در بازگشت یکان‌های ارتش شاهنشاهی از ظفار ۱۰ بهمن ۲۵۳۵ شاهنشاهی
دکتر عباسعلی خلعتبری وزیر امور خارجه به آگاهی رساند که لاشه هواپیمای ایرانی که چندی پیش با آتشبارهای هوایی یمن جنوبی به هنگام پرواز در حریم هوایی عمان سقوط کرده بود به ایران پس داده شده است. وزیر امور خارجه که با نمایندگان مطبوعات و خبرگزاری‌های خارجی گفتگو می‌کرد ابراز داشت:
بازگشت بخشی از واحدهای ارتش ایران از ظفار به این دلیل بود که دولت عمان موفق شده شورشیان کمونیست ظفار را کاملاً سرکوب کرده و اوضاع را تحت کنترل کامل خود در آورد و تحت این شرایط لزومی نداشت که همان تعداد قبلی سربازان ایرانی در ظفار بمانند. وزیر خارجه گفت، می‌دانید که عُمانی‌ها ابتدا از بعضی کشورهای منطقه کمک طلبیدند و سپس به ایران روی آوردند و ما آمادگی خود را اعلام داشتیم. اینک که مقامات عُمانی اعلام داشته‌اند شورش در آن منطقه تحت کنترل است و آرامشی نسبی ایجاد شده و به تعدادی از واحدهای ایرانی نیاز نیست، ما نیز قسمتی از قوای خود را به میهن فرا خواندیم.
در مورد ارتباط این امر با کاهش درآمد ایران از نفت، وزیر امور خارجه گفت: تغییر سیاست خارجی با تغییرات در تعهدات خارجی ایران ناشی از کاهش درآمد نفت یک دامنه و محتوای کلی دارد و به روابط دوجانبه ایران و عمان مرتبط نیست. در مورد اجتماعی دیگر از وزرای خارجه کشورهای خلیج فارس وزیر امور خارجه پاسخ داد، تابحال ایران در این مورد اطلاعی دریافت نداشته است ولی چنانچه چنین اجتماعی تشکیل شود ایران با خوشوقتی در آن شرکت خواهد کرد.
در مورد کنفدراسیون محصلین و ارتباط آن‌ها با تروریست‌های ایرانی و سایر فعالیت‌ها سئوالاتی متعدد مطرح شد. وزیر امور خارجه در پاسخ اظهار داشت، اخیراً مدارکی به دست آمده که ماهیت کنفدراسیون و وابستگی آن را به سازمان‌های دیگر علنی ساخت. در حقیقت محصل هیچوقت بودجه و پول این قبیل فعالیت‌ها را ندارد و این دیگران هستند که هزینه این نوع فعالیت‌ها را تأمین می‌کنند. در هرحال عده بسیار قلیلی از محصلان ایرانی فریب کنفدراسیون را خورده‌اند و ما بیش از پنجاه هزار دانشجو در خارج از کشور داریم. بدیهی است وظیفه داشتیم محصلین و ملت ایران و دیگران را از ماهیت و وابستگی‌های کنفدراسیون آگاه سازیم.
در مورد روابط با افغانستان و اثر شایعات مربوط به ایجاد یک سد جدید که مسیر آب هیرمند را عوض می‌کند، وزیر امور خارجه توضیح داد که روابط ایران و افغانستان نزدیک و حسنه است و ما از اولین کشورها بودیم که رژیم تازه افغانستان را به رسمیت شناختیم. مقامات افغانی در سطوح مختلف به ایران سفر کرده و مورد استقبال گرم قرار گرفتند. دو سال پیش پرزیدنت داود خان به ایران سفر کرد هم اکنون دو کشور برنامه‌های وسیع همکاری اقتصادی دارند. آنچه در مطبوعات درباره ایجاد سد جدید دیده شده با اطلاعات رسمی که ما داریم انطباقی ندارد زیرا یک چنین طرحی اگر عملی شود در سرازیر شدن سیلاب‌های بهاری اثر می‌گذارد و به قسمت ایران و همچنین خود افغانستان لطمه وارد می‌آورد و به این ترتیب این شایعات با منطق جور در نمی‌آید. ما با افغانستان درباره سهمیه هنر کشور از آب‌های هیرمند قرار دار داریم. بنابراین مشکل بتوان تصور کرد که کشوری دست به اجرای پروژه‌ای بزند که نتایج آن برای هر دو طرف زیان‌آور باشد. به هر حال فکر می‌کنم این پروژه هنوز به مرحله تصمیم نهایی نرسیده است. خبرنگار آلمانی پرسید، گویا در بودجه امسال افغانستان برای عملی ساختن این طرح بودجه‌ای در نظر گرفته شده است. وزیر امور خارجه اظهار داشت، ما چنین اطلاعی نداریم.
درباره عدم همراهی عربستان سعودی با تصمیمات اکثریت اعضای اوپک و افزایش تولید و نیز روابط ایران با عربستان سعودی سئوالاتی متعدد مطرح شد و وزیر امور خارجه در پاسخ چنین اظهار داشت: روابط ایران و عربستان سعودی نزدیک و حسنه است و روابط سیاسی با اظهاراتی که در مورد نفت شده ارتباط ندارد. دولت عربستان سعودی که یک حکومت مستقل است می‌تواند قیمت نفت خود را تعیین کند ولی در مورد افزایش تولید ایران این امر به سایر تولید کنندگان منجمله ایران صدمه می‌رساند ولی ما تا به امروز سخنی از طرف مقامات وزارت خارجه عربستان سعودی در مورد افزایش تولید نشنیده‌ایم. حتی چند روز پیش خلاف آن را تأیید کردند. اغلب مطبوعات غربی سعی دارند حرف توی دهان ما یا عربستان سعودی بگذارند ولی در مورد اظهارات آقای یمانی باید بگویم ایشان دولت سعودی نیستند و همکار سعودی من چنین مطالبی را تکذیب کرده است.
در مورد قیمت نفت و تصمیم در مورد 5 درصد افزایش دیگر در اجتماع آینده اوپک نظر ایران خواسته شد. وزیر امور خارجه در پاسخ گفت، ایران از تصمیم اکثریت اعضای اوپک پیروی می‌کند.
نماینده تایمز در مورد دیدار جاشوا نکومو رهبری یکی از نهضت‌های رودزیا از ایران نظر دولت ایران را جویا شد. آقای خلعتبری گفت: دولت شاهنشاهی نسبت به نهضت‌های استقلال‌طلبانه آفریقایی حسن نظر دارد ولی سیاست ما ایجاب می‌کند که در امور داخلی سایر کشورها مداخله نکنیم و نکومو نیز برای تشریح نظرات خود به ایران آمده بود و ما را در جریان مسائل منطقه قرار داد.
در مورد روابط با حکومت جدید آمریکا و احتمال گرایش ایران به سوی شوروی و خرید اسلحه از این کشور وزیر امور خارجه ایران گفت: روابط ما با آمریکا همیشه خوب و صمیمانه بوده است. این کشور دوستی خود را نشان داده است و در روزهای سخت به یاری ایران شتافته است. آمریکا علاقمندی فراوانی در این منطقه دارد و دلیلی برای تغییر سیاست ایران یا آمریکا وجود ندارد.
در مورد خرید اسلحه از شوروی، این یک امر تازه نیست. ما همیشه از شوروی اسلحه خریده‌ایم ولی قسمت اعظم سلاح‌های ما آمریکایی است. روابط ما با شوروی بسیار خوب و در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و صنعتی همکاری‌های دامنه‌داری بین دو کشور وجود دارد و در حال گسترش نیز هست.
در مورد ارتباط بین احضار قوای ایران از عُمان و بازگردانده شدن خلبان ایرانی وزیر امور خارجه اظهار داشت: این دو امر با یکدیگر ارتباط ندارد. پس دادن خلبان در اثر مداخله و میانجی‌گری عربستان سعودی انجام شد و یک ژست دوستانه از جانب یمن جنوبی نسبت به عربستان تلقی می‌شود و ما با یمن جنوبی روابطی نداریم. آقای خلعتبری ضمن این مصاحبه اعلام داشت که ایران لاشه هواپیما را نیز پس گرفته است. در مورد تاریخ پس گرفته شدن لاشه هواپیما وزیر امور خارجه از پاسخ دادن خودداری کرد. درباره شکنجه خلبانان ایرانی، وزیر امور خارجه گفت: این مطلبی است که خلبان اظهار داشته است. وی هم اکنون تحت درمان است و امکان تحقیقات بیشتر از وی فراهم نیست.
نماینده ایزوستیا نظر وزیر امور خارجه را درباره پشتیبانی شوروی از نظر اکثریت اعضای اوپک در مورد قیمت نفت جویا شد. وزیر امور خارجه در پاسخ گفت، شوروی یک تولید کننده بزرگ نفت است ولی عضو اوپک نیست و از نظر تولید کننده نفت حمایت این کشور از تصمیمات اوپک تعجب‌آور نیست.
در مورد انتظارات ایران از آلمان فدرال در جهت کنترل محصلین سئوال شد. وزیر امور خارجه گفت، ما انتظار کنترل نداریم، فقط هر کشور متعهد است به موجب موازین بین‌المللی امنیت و آزادی مأموریت‌های سیاسی و کنسولی کشورهای دیگر را تضمین کند.
درباره مصاحبه شاهنشاه آریامهر که فرموده‌اند، سنتو فقط بر روی کاغذ وجود دارد، یک خبر نگار توضیح خواست. وزیر امور خارجه گفت، آنچه شاهنشاه آریامهر اشاره فرموده‌اند جنبه نظامی این اتحادیه است. بدیهی است هنگامی که تهدید از میان برود اتحادیه‌های نظامی نیز صرف وجودی خود را از دست خواهند داد. در زمینه‌های اقتصادی و فرهنگی فعالیت سنتو ادامه دارد. در مورد تقلیل تعرفه‌ای گمرکی بین کشورهای عضو ار- سی- دی سئوال شد، آقای خلعتبری گفت: در این مورد داریم به مرحله نهایی می‌رسیم و تا پیش از اردیبهشت ماه آینده آماده امضاء خواهد شد.
نماینده مجله اشترن در مورد روابط ایران با عراق پرسید. وزیر امور خارجه در پاسخ اظهار داشت: این روابط بهتر از عادی یعنی دوستانه است. نماینده آسوشیتدپرس پرسید، شایع بود وزیر خارجه عراق در سفر اخیر درباره عهدنامه عدم تجاوز مذاکره کرده است. وزیر امور خارجه جواب داد، چنین نیازی نیست زیرا هیچ یک از دو کشور قصد و نیت تجاوز را ندارد.
در مورد تعداد مهاجرهای کُرد و کسانی که به عراق بازگشته‌اند سئوال شد. وزیر امور خارجه در پاسخ گفت: اوّلاً برخلاف آنچه مطبوعات آلمانی نوشته اند، تعداد مهاجرها هرگز از 112 هزار نفر تجاوز نکرد و قسمت عمده آن‌ها اکنون به عراق بازگشته اند و عده‌ای نیز در ایران منتظر دریافت ویزا برای عزیمت به سایر کشورها هستند. اکنون حدود چهار هزار نفر کُرد مهاجر در ایران هستند و ما آن‌ها را کاملاً برای اقامت و یا رفتن به هر کجا که بخواهند آزاد گذاشته‌ایم. مأمورانی نیز از عراق برای تماس با آن‌ها آمده‌اند که در این مورد نیز ما مانع این تماس‌ها نشده‌ایم.
درباره اموال ایرانی‌های تبعید شده از عراق، وزیر خارجه اظهار داشت: مقامات عراقی موافقت کرده‌اند که این عده به عراق بروند و برای تحویل و یا استرداد و یا دریافت غرامت اقدام نمایند.
در مورد روابط با فرانسه وزیر امور خارجه این روابط را در همه زمینه‌ها و سطوح عالی توصیف کرد.
این مصاحبه در کاخ وزارت امور خارجه انجام گرفت.