مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران با نماینده ویژه نیویورک تایمز ۱ فروردین ماه ۱۳۲۹
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران با نماینده ویژه نیویورک تایمز ۱ فروردین ماه ۱۳۲۹
اگر چه در ایران ثروت‌های زیرزمینی و معادن دست نخورده و بکر و فراوانی وجود دارد، ولی ایران به دیگر کشورهای خارجی و یا مؤسسات بیگانه امتیاز استخراج و بهره‌برداری از نفت و سایر مواد خام را اعطا نخواهدکرد. البته این موضوع مانع از آن نخواهدشد که ایران سرمایه‌های خارجی را در شرکت توسعه و ترقی ایرانی که تحت کنترل و نظارت ایران باشد با آغوش باز استقبال کند.
سازمان ملل متحد را باید تا سر حد امکان تقویت کرد، چه یگانه مرجع امید خصوصاً برای ملل کوچک است. ما طالب دوستی و صلح و صفا با کلیه کشورهای جهان هستیم، به شرط اینکه این دوستی و صلح و صفا به قیمت استقلال و هستی ایران تمام نشود. طبیعی است که ایران در آینده سعی خواهدکرد با همسایگان مسلمان خود روابط نزدیک و مناسبات صمیمانه‌ای برقرار سازد. ما هر کدام باید برای توسعه و بهبود اوضاع اقتصادی سرتاسر نواحی جهان مساعی و کوشش‌های خود را مکمل و متمم یکدیگر کنیم. هر قسمت جهان بایستی اقتصادیات خود را تقویت کرده و سطح زندگانی خویش را بالا بَرَد. تا وقتی که اوضاع و شرایط اقتصادی بهبودی نیافته‌است، نوشتن عهدنامه و بستن پیمان فایده‌ای ندارد. امریکا نه فقط در اعلامیه تهران در سال ۱۹۴۳، بلکه در یادداشت مشترکی که بعد از مسافرت من به امریکا منتشر شد، علاقه خود را به استقلال و آزادی ایران مسجل کرده‌است.
ما تشخیص می‌دهیم که اتحاد و اتفاق همیشه بایستی متکی به حقایق باشد. ارتش ایران اکنون به میزان قابل توجهی نیرومندتر از پنج سال پیش است. کشورهای متحده امریکا تاکنون مقداری اسلحه به ما داده‌است، ولی به عقیده من این مقدار کافی نیست. البته من به فکر تهاجم نیستم و اصولاً چنین تصوری خیلی مضحک خواهدبود، بلکه منظورم حفظ امنیت ایران است. من از امریکا تقاضای اسلحه زیادتری کرده‌ام و به زودی مقداری اسلحه دریافت خواهیم‌نمود. بحث و مذاکره راجع به این موضوع هم اکنون در واشینگتن جریان دارد. البته من به طرز فکر شما بهتر آشنا هستم، ولی مردم از اینکه به این کشور کمک بیشتر نمی‌شود، دچار حیرت و تعجب شده‌اند. ما در جنگ صدمات زیادی متحمل شدیم و اصولاً بنا به اعلامیه تهران به ما وعده کمک و مساعدت اقتصادی داده شده‌است. مردم ایران مشاهده می‌کنند که امریکا به دشمنان سابق خود کمک می‌کند و نمی‌توانند معنی این رویه را درک کنند. اکنون آلمان‌ها و ایتالیایی‌ها (که البته ما با آنها دشمنی نداریم)، میلیون‌ها دلار کمک دریافت می‌کنند. ما به متفقین کمک کردیم تا به مقصودشان نائل شوند و در مقابل، آنها بسیار کم به ما یاری می‌کنند. من باید به شما خاطرنشان کنم که ایران و ایرانی هرگز در طول تاریخ دست تکدی به سوی دیگران دراز نکرده‌اند، ولی امروز حساب غرور و عزت نفس در میان نیست، بلکه حساب صلح و آرامش جهان است.
فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی در کشور ما روزبه‌روز بیشتر می‌شود. در شهرستان آذربایجان که سال گذشته بر اثر نبودن محصول، صدمات فراوانی دید و نتیجه این شد که دهقانان کلیه دام‌های خود را که معمولاً از آنها به عنوان کشش استفاده می‌کنند، بکشند و بخورند، یک برنامه مخصوص کارهای عام‌المنفعه به موقع اجرا گذاشته شده‌است. به موجب این پروژه ۲۵هزار نفر به کار گماشته شده‌اند تا اینکه بتوانند دوباره به مزارع خود که تهیه بذر لازم برای آنها در دست اقدام است، مراجعت نمایند.
مردم ایران برای اینکه در صورت لزوم از استقلال ملی خود دفاع کنند، بایستی هم دلیل مادی داشته باشند و هم دلیل معنوی و روحی. کشور ایران احتیاج به قوانین اجتماعی جدید و اصلاحات ملکی دارد. قسمتی از این اصلاحات شروع شده‌است، ولی احتیاجات ایران بیش از اینها است. اصلاحات ملکی این نیست که املاک ضبط و توقیف شود، بلکه عبارت است از خرید و فروش زمین‌های اضافی از مالکین بزرگ و عمده. مع‌الوصف دهقانان و کشاورزان ایرانی مردم مترقی و متجددی هستند و احتیاج به راهنمایی دارند. ما باید بنگاه‌های تعاونی تأسیس کرده و ماشین‌آلات کشاورزی و لباس و سوخت و بهداشت به حداقل قیمت برای دهقانان فراهم نماییم. من امیدوارم که در حدود پنجاه بنگاه تعاونی در نقاط مختلف تشکیل شود تا کشاورزان به فواید آن پی ببرند. انتظار دارم که این کار را با املاک فوق‌العاده وسیعی که متعلق به سازمان خیریه شاهنشاهی می‌باشد، شروع کنم. هشت سال پیش من کلیه املاک خود را برای همین منظور به دولت دادم، ولی دولت نتوانست به خوبی و به طرز شایسته‌ای از آنها بهره‌برداری نماید. از این رو در حدود سه ماه پیش از این املاک را پس گرفتم و یک سازمان خیریه به نام فامیل خود، پهلوی، تشکیل دادم و منتظر هستم که نظریات کارشناسان تعاونی امریکایی و دانمارکی برایم ارسال شود. هر قدر این سازمان خیریه از آن املاک بهره‌برداری کند و عواید آنها را توسعه دهد، سی درصد آن برای توسعه و ترقیات دیگر به خود آن مؤسسه داده خواهدشد، ولو اینکه امیدواری من به اصلاحات ارضی در مجلس با مخالفت شدید و قوی مواجه گردد، این درس و سرمشق فامیل بایستی به طور حتم دنبال شود و من امیدوارم که تا پنج سال دیگر مسئله اصلاحات ملکی حل شود.