مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران با نماینده ویژه تلویزیون فرانسه ۲۸ امرداد ماه ۱۳۳۹

برنامه عمرانی دوم

اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۳۹ خورشیدی تازی

بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۹

۲۸ مرداد ۱۳۳۹

از مصاحبه شاهنشاه با نماینده مخصوص تلویزیون فرانسه

از نظر سیاسی در روش شناسایی دو فاکتوری ما نسبت به اسرائیل که مربوط به ده سال پیش است، هیچ گونه تغییری روی نداده‌است و بنابراین در این زمینه کمترین دلیلی وجود نداشته‌است که رئیس جمهوری مصر به استناد آن روش خصمانه‌ای نسبت به ما اتخاذ کند، ولی غالباً می‌باید علل این قبیل مسائل را در اموری غیر از آنچه در بدو امر به نظر می‌رسد، جستجو کرد. من میل دارم در این مورد خوش‌بین باشم و فکر کنم که شاید آقای سرهنگ ناصر سیاست خود را در این مسئله بر اساس گزارش‌های ساختگی نماینده سیاسی خود در ایران اتخاذ کرده‌باشد، ولی اگر این احتمال را کنار بگذاریم، در آن صورت می‌باید ریشه این سیاست را در مسائل داخلی جمهوری متحده عربی جستجو کنیم. ما غالباً کسانی را دچار وضعیتی مشابه با وضع این آقای سرهنگ می‌بینیم که عمداً دست به ایجاد حوادثی می‌زنند تا اذهان عمومی را از مسائل دیگر و ناراحتی‌های دیگر منحرف سازند، ولی به عنوان رئیس یک کشور اسلامی باید بگویم که هم من و هم ملت من با وجود همه افتراها و حملاتی که به ما وارد آورده‌اند، امیدواریم که ملت مصر که مانند ما مسلمان است، در راه بهبود حیات ملی خود طریق نجات‌بخشی برای نیل به رفاهیت بیشتری بجوید. خیال می‌کنم که این ما باشیم که سرمشقی از وحدت و اشتراک اسلامی به دیگران می‌دهیم.

حملات تبلیغاتی کمونیسم بین‌المللی علیه ما موضوعی قابل درک است، زیرا آنها راه خودشان را در پیش دارند و ما در راه دیگری می‌رویم، وانگهی از هیجده ماه پیش تاکنون به این طرز تبلیغات عادت کرده‌ایم و این حرف‌ها برایمان تازگی ندارد، ولی آنچه به نظر ما قدری عجیب و به هر حال نامعقول می‌آید، این است که برخی از مطبوعات کشورهای دوست ما بخواهند از پشت سر به ما ضربت بزنند. البته مندرجات این روزنامه‌ها در مسائل داخلی ما هیچ گونه تأثیری ندارد، معهذا این نوع نشریات مایه تعجب ما است، زیرا این اتهامات به کلی غیر وارد و دروغ است و من می‌توانم به آسانی ثابت کنم که آنچه این روزنامه‌ها مثلاً از بابت فساد اداری و بدی وضع اقتصادی ما می‌گویند، در کشور خود آنها به صورتی بدتر و زننده‌تر وجود دارد. ما به کرات می‌شنویم (هر چند امیدواریم تصور کسانی که این عقیده را دارند، صحیح نباشد) که پول‌های بی‌حسابی که در اختیار کمونیسم بین‌المللی قرار دارد، ممکن است به طور غیر مستقیم بعضی از این مطبوعات و نویسندگان آنها را تحت تأثیر قرار داده‌باشد. این نکته را نیز مایلم اضافه کنم که از سه سال پیش، یعنی از وقتی که ما قرارداد نفتی بی‌سابقه‌ای را بر اساس ۷۵ درصد منافع برای خودمان و ۲۵ درصد برای شرکت ذینفع، اول با یک شرکت ایتالیایی و بعد با شرکت‌های امریکایی امضا کردیم، این حملات خشونت‌آمیز و بی‌انصافانه از طرف برخی از مطبوعات غربی علیه من و کشورم آغاز گردید.

شک نیست که ایرانی فطرتاً وطن‌پرست است و در مقابل هر چه نسبت به رژیم حکومتی او گفته‌شود، مخصوصاً وقتی که چنین گفته‌ای غیرمنصفانه و مغرضانه باشد، حساسیت خاصی دارد. ولی دوستی دیرین فرانسه و ایران به قدری عمیق و ریشه‌دار است، که یقین دارم حوادث کوچک آن را متزلزل نخواهدکرد و ملت ما به آسانی درخواهدیافت که برخی زیاده‌روی‌های مطبوعات کشور شما به هیچ وجه نماینده نظریات واقعی ملت فرانسه نیست. با این وصف، امیدوارم خود فرانسوی‌ها نیز سعی کنند علل و جهات این احساسات غیردوستانه‌ای را که گاهی در بعضی از مطبوعات این کشور نسبت به ما دیده می‌شود، دریابند.

تا به حال ما توانسته‌ایم به خودمان و گمان می‌کنم به تمام دنیا، ثابت کنیم که کشور ما در جریان پیشرفت سریعی به سوی توسعه و ترقی است و ما از ثبات سیاسی و طبیعی که لازمه این ترقی است، برخورداریم. مفهوم این گفته این است که هیچ چیز از داخل یا از خارج به ما تحمیل نمی‌شود. از نظر داخلی ما آزادی کامل منهای آزادی در خیانت داریم، اما امروزه به اضافه دموکراسی و آزادی، عامل مهم دیگری نیز وجود دارد که برای همه کشورها دارای اهمیت کامل است و آن انضباط اخلاقی و سیاسی لازم برای هر ملتی است، که گمان می‌کنم ما از این عامل کاملاً بهره‌مند باشیم. با توجه به این عوامل مختلف، به اضافه ثروت‌های طبیعی این سرزمین، ما امیدواریم که ایران در این منطقه از جهان نقش یک عامل ثبات سیاسی خواهدداشت.

درباره واقعه‌ای که ملکه و من با خوشوقتی در انتظار آن هستیم و تصور می‌کنیم ملت نیز در این انتظار سهیم است، باید بگویم که اگر به خواست و اراده خداوندی نوزاد سلطنتی پسری باشد، با آنکه از این راه فرقی در استحکام اساس تاج و تخت ایران حاصل نمی‌شود، معهذا شک نیست که چنین امری پایه‌های این سلطنت را استوارتر خواهدکرد، زیرا به این وسیله جانشینی طبیعی و عادی سلطنت تأمین خواهدگشت. مراسمی که به این مناسبت انجام خواهدشد، از نظر دولتی مراسمی عادی خواهدبود و البته ملت آزاد است که اگر واقعاً از این بابت احساس خشنودی کند، این شادمانی خود را به هر نحوی که بخواهد ابراز دارد.

برگزاری مراسم یادبود دو هزار و پانصدمین سال شاهنشاهی ایران برای ما مسئله‌ای بسیار مهم است. گمان می‌کنم شما و هر کس دیگر کاملاً توجه دارید که برپاکردن چنین یادبودی امری نیست که هر روز در حیات ملتی اتفاق بیفتد و امری هم نیست که اصولاً برای هر ملتی امکان داشته‌باشد. ما مشغول آماده‌کردن مقدمات برگزاری این یادبود هستیم و در عین حال ملاحظه اینکه دوستان ما در سراسر جهان، من جمله در فرانسه تا به این حد و با چنین علاقه و اشتیاقی به تجلیل این یادبود تاریخی کشور من اظهار علاقه می‌کنند، مایه غرور و مباهات ما است. هنوز من نمی‌توانم تاریخ قطعی انجام این مراسم را به شما بگویم، زیرا که واقعاً می‌باید برای چنین جشن بزرگی همه چیز آماده باشد. به هر حال امیدوارم که به هنگام برپاکردن این جشن بزرگ ملی، همه ما در اینجا مجدداً به دور هم گرد آییم.