مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با روزنامه‌نگاران و نمایندگان خبرگزاری‌های خارجی در کاراکاس ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴

از مشروطه
نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۱۱ توسط Bijan (گفتگو | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخه جدیدتر← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی دی تا اسفند ماه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۵۴ خورشیدی تازی

برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی فروردین تا خرداد ماه

مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با روزنامه‌نگاران و نمایندگان خبرگزاری‌های خارجی در کاراکاس ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴


کاهش تولید نفت
کشورهای عضو اوپک از میزان تولید نفت خود کاسته‌اند، در پاره‌ای موارد نیز شرکت‌های نفت کمتر نفت می‌برند، به هر حال نتیجه این امر یکی است. تولید و صدور نفت تقریباً بیست درصد یا بیشتر کاهش یافته‌است. هر چند که می‌توان حدس زد این کاهش در وهله اول ناشی از ملایم بودن هوای اروپا و ثانیاً ناشی از رکود اقتصادی در برخی کشورهای صنعتی است، با وجود این با نزدیک شدن زمستان، مصرف نفت بار دیگر افزایش خواهدیافت. لیکن در صورت لزوم اگر این وضع ادامه یابد، اعضای اوپک برای حفظ منابع طبیعی و حیاتی خود احتمالاً سیاست مشترکی درمورد کاهش تولید نفت اتخاذ خواهندکرد.
اوضاع خاورمیانه
با انتشار متن اعلامیه مشترک ایران و ونزوئلا، از سیاست دو کشور درمورد اوضاع خاورمیانه آگاه شدید. ما از کلیه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، از اولین قطعنامه، یعنی قطعنامه شماره ۲۴۲ مورخ ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ گرفته تا قطعنامه شماره ۳۳۸ که شاید مهمترین قطعنامه مربوط به این مسئله باشد، پشتیبانی می‌کنیم و گمان می‌کنم اکنون همه کشورها حقوق حقه مردم فلسطین را در تعیین سرنوشت خود به رسمیت می‌شناسند.
امیدوارم در چهارچوب این قطعنامه‌ها راه‌حلی پیدا شود و در حال حاضر کوشش‌هایی نیز در این جهت جریان دارد. در هر صورت امیدواریم در کنفرانس ژنو زمینه مساعدی برای حل این مسئله به وجود آید.
حفظ منافع کشورهای نفت‌خیز
همه می‌دانیم که رویه ایران و ونزوئلا درمورد نفت مشابه یکدیگر است. ما معتقدیم که باید سیاستی جهت ذخیره نفت برای انجام هدف‌های مناسبتر از مصرف آن به منظور گرم‌کردن خانه‌ها یا تولید برق در پیش گرفته‌شود. جهان با خطر قحطی روبه‌رو است، بدیهی است که یکی از راه‌های مبارزه با این خطر آن است که مواد غذایی بیشتری تولید کنیم و برای این منظور به کود شیمیایی بیشتری نیاز داریم. از سوی دیگر می‌بایستی منابع انرژی جدیدی پیدا کنیم. درست است که این کار مستلزم زمان است، ولی مسئله این است که ما کشورهای تولیدکننده نفت چگونه باید در این فاصله از منافع خود حراست کنیم؟ به اعتقاد ما مهمترین راه سنجش و ارزشیابی قیمت‌های نفت، منطبق ساختن آن با قیمت‌های سایر منابع انرژی است، به ویژه که می‌دانید نفت یک ثروت فناپذیر است و همچنین می‌دانیم که از نفت می‌توان هفتادهزار فرآورده مشتق به دست آورد. بر عهده کشورهای صنعتی و تولیدکننده نفت است که با گفتگو با یکدیگر بهترین وسایل را برای حفظ منافع کشورهای نفتی پیدا کنند و در عین حال مقدار انرژی لازم را برای کشورهای جهان عرضه نمایند.
افزایش تورم غرب
طبق آمار منتشره به وسیله کشورهای صنعتی، بهای نفت حداکثر سبب فقط دو درصد از تورم اقتصاد جهان شده‌است. میانگین میزان تورم در اروپای غربی در حدود چهارده درصد است. آنها کالاهای خود را تقریباً سی‌وپنج درصد گرانتر می‌فروشند و این نشان می‌دهد که آنها می‌توانند با منتقل کردن این تورم به کشورهای ما که مجبور به خرید محصولات آنها هستیم، تورم را تا مدت نامعلومی به ما تحمیل کنند. شاید یکی از علل اینکه آنها نمی‌کوشند جلوی تورم اقتصاد خود را بگیرند همین موضوع است. در فاصله یک سال تا هیجده ماه گذشته، قدرت خرید نفت بیش از سی درصد کاهش یافته‌است. این وضع غیر قابل تحمل است و بدیهی است که نمی‌تواند ادامه یابد، از این رو وظیفه ایران و ونزوئلا است که در این باره با یکدیگر مذاکره کنند، حتی انتظار می‌رود همه اعضای اوپک درباره این موضوع تا ماه سپتامبر آینده مذاکره کنند. در آن هنگام کشورهای عضو اوپک تدابیر لازم را برای حفظ منافع خود، که همان قدرت خرید حاصل از عواید نفت است، اتخاذ خواهندکرد.
پایان دوران استعمار
هنگامی که ما صنعت نفت کشورمان را ملی کردیم، وضع با امروز تفاوت داشت. در آن موقع شرکت‌های نفتی خارجی، به طور جدی از حمایت دولت‌های خود برخوردار بودند. کشور ما از این مبارزه با احساسات سرشار ناسیونالیستی، اما با اقتصادی بسیار ضعیف‌تر از پیش بیرون آمد. ملی کردن نفت ما با عکس‌العمل شدید روبه‌رو گردید، به طوری که چاه‌های نفت بسته شد، اما چند سال بعد موافقتنامه‌ای با کنسرسیومی از شرکت‌های نفتی امضا کردیم که به ما امکان داد تا اوضاع داخلی خود را سامان بخشیم و در اولین فرصت، نفت خود را به طور همه‌جانبه و در سطحی وسیع ملی کنیم. شرکت‌های نفتی حالا فقط از ما نفت می‌خرند و به بازارهای جهان می‌رسانند. این نشان می‌دهد که در حال حاضر شرکت‌های نفتی چاره‌ای جز تسلیم در برابر اراده کشوری که با آن طرف معامله هستند، ندارند. دورۀ استعمار به پایان رسیده و عصر دیپلماسی توسل به کشتی‌های جنگی نیز به سر آمده‌است و با این وضع به عقیده من برای شرکت‌های نفتی به مراتب بهتر است که صرفاً مشتری باشند و حق امتیازی نگیرند، زیرا حق امتیاز همیشه آنها را در معرض تنفر کشورها و ملت‌های مربوط قرار می‌دهد.
من طبیعتاً در این مورد نمی‌توانم به ونزوئلا اندرز بدهم، زیرا شما اولین ملتی هستید که کوشیدید از منافع خود دفاع کنید و قبل از ما به این مهم پرداختید. اکنون نیز با تجربه‌ای که اندوخته‌اید، به یاری اراده خود، مسلماً بهترین راه به دست آوردن کنترل کامل بر منابع طبیعی و نفت خود را پیدا خواهیدکرد.
تماس قاره آسیا با امریکای لاتین
دیدار ما از ونزوئلا مسلماً صحفه تازه‌ای بر تاریخ معاصر جهان خواهدافزود و به این ترتیب بین کشوری در موقعیت جغرافیایی کشور ما و یک کشور امریکای لاتین، تماس‌های نزدیک و مؤثری برقرار می‌شود. این امر ضمناً نشانه آن است که هر دو طرف ضرورت برقراری این گونه تماس‌ها را احساس می‌کنند. زیرا جهان فردا، جهان برابری حقوق ملت‌هایی است که می‌دانند مسائل خطیری که در برابر جهان قرار دارد، تنها با دوستی و همکاری کامل میان ملت‌ها حل می‌شود. امریکای لاتین قاره آینده جهان است. قاره بسیار کهن آسیا نیز اکنون در حال شکوفایی است و ملت‌های غرب و شرق و همه کشورهای این قاره به پا می‌خیزند، از این رو طبیعی است که منطقه ما خواستار آن باشد که با قاره امریکای لاتین و از جمله با ونزوئلا نزدیک‌ترین تماس‌های ممکن را برقرار سازد.
همکاری با شرکت نفت انگلیس
خبرهای منتشره در بعضی از روزنامه‌ها درباره خرید سهام شرکت نفت انگلیس صحت ندارد، بلکه صحبت از احتمال خرید سهام شرکت برمه‌اویل در میان است. درمورد شرکت نفت انگلیس باید بگویم که ایران در نفت منطقه دارا، با شرکت نفت انگلیس شریک است. به علاوه ما با شرکت نفت انگلیس درمورد تأسیس یک شرکت حمل و نقل دریایی برای حمل نفت به توافق رسیده‌ایم و ممکن است سرانجام با شرکت نفت انگلیس رابطه نزدیک‌تری برقرار کنیم. اگر هم روزی این شرکت سهام خود را به ما عرضه کند، ما نیز موضوع خرید آن سهام را مورد بررسی قرار خواهیم داد.