مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با خبرنگار خبرگزاری آسوشیتدپرس ۱۳ خرداد ماه ۱۳۴۹
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
اختلافات اعراب و اسرائیل
برای بر طرف کردن خطر جنگ و خرابکاری در خاورمیانه، رهبری روشن بینانه‌ای لازم است.
قطعنامه نوامبر ۱۹۶۷ شورای امنیت سازمان ملل، تنها راه حل برای پایان دادن به جنگ اعراب و اسرائیل به شمار می‌رود. اسرائیل می‌تواند با پذیرفتن قطعنامه شورای امنیت، بن‌بست خطرناک کنونی را بگشاید، ولی اسرائیل با اتخاذ روش نامساعد در برابر اعراب اشتباه بزرگی مرتکب می‌شود. اسرائیل برای انجام مذاکرات مستقیم با اعراب اصرار می‌ورزد، در حال که می‌داند انجام مذاکرات مستقیم غیر ممکن است. ولی حتی در اسرائیل هم اینک صداهای مخالفتی برخاسته است که با نهایت صراحت و وضوح به گوش می‌رسد.
و اما درباره نفوذ روزافزون نظامی و سیاسی شوروی در مصر و خاورمیانه، باید بگویم که آنها خود را حامیان نهضت‌ها و داعیه اعراب می‌دانند، ولی تا آنجا که من می‌دانم در صدد نابودی اسرائیل نیستند.
شوروی می‌خواهد از اعراب حمایت کند. لیکن مایل نیست موجب تسریع بروز جنگ دیگری میان اعراب و اسرائیل شود. با این حال احتمال وقوع جنگ همیشه وجود دارد و من نسبت به اوضاع کنونی خوش‌بین نیستم.
درباره امکان میانجی‌گری از جانب ما یا دول بزرگ بین اعراب و اسرائیل چندان امیدوارم نیستم، زیرا برای رفع مخاصمات و استقرار صلح مگر ما چه نفوذی داریم؟ حتی نفوذ امریکا و شوروی هم محدود است. با این حال اگر هر دو طرف مخاصمه جداً خواستار میانجی‌گری از جانب ما باشند، ما با خرسندی از آنچه از دستمان برآید دریغ نخواهیم کرد.
خطر خرابکاری
روابط اقتصادی ما با کشورها ربطی به امور سیاسی ندارد. مناسبات اقتصادی رو به توسعه ایران با شوروی متضمن خطر خرابکاری از جانب کمونیست‌ها نیست. ما برای همه روشن کرده‌ایم که مناسبات ما جز بر پایه برابری کامل نمی‌تواند بر قرار باشد.
درمورد خطر خرابکاری علیه رژیم ایران در داخل، باید بگویم چنین خطری وجود ندارد، زیرا اصلاحات اجتماعی و اقتصادی ما این خطر را از میان برده‌است. کار ما از لحاظ اقتصادی از ژاپن بهتر است و در زمینه‌های اجتماعی بهتر از دولت‌های سوسیالیستی مانند سوئد، نروژ و دانمارک کار کرده‌ایم. ما زمین را میان کشاورزان توزیع کرده‌ایم، کارگران مراکز صنعتی را در سود کارخانه‌ها سهیم کرده‌ایم، و سطح زندگی مردم به نحو چشمگیری رو به بهبود است.
پاره‌ای از کشورهای فئودال عرب و شیخ‌نشین‌ها به خصوص آنها که در خلیج فارس هستند و منابع نفتی بزرگ دارند می‌توانند با پیروی از ایران و سرمشق قرار دادن کارفرما، خطر خرابکاری را از میان بردارند. انگلستان قرار است سال آینده از خلیج فارس خارج شود و سیستم‌های فئودال این منطقه بایستی تغییر کنند. در غیر این صورت نیروهای خرابکار در این منطقه رسوخ کرده و حکومت‌های موجود را سرنگون خواهند کرد.
نقش ایران در خلیج فارس
نقش ایران در خلیج فارس پس از خارج شدن انگلیس از این منطقه، تشریک مساعی حتی با کوچکترین شیخ‌نشین‌ها بر اساس برابری و مساوات کامل خواهدبود. اصولاً مسئله سلطه‌جویی یک کشور بر کشور دیگر مطرح نیست. برای استقرار امنیت در آب‌های این منطقه بیست سال طول می‌کشد تا یک نیروی دریایی ایجاد شود و ما تنها قدرت دریایی در این منطقه هستیم. چنانچه حادثه‌ای روی دهد، ممکن است خواه‌ناخواه پای ما به میان کشیده شود.
ایران قوای دفاعی نیرومندی دارد و هیچ یک از همسایگان ایران به حکم عقل و منطق نمی‌تواند این کشور را تهدید کند، ولی پاره‌ای از همسایگان ما سیاست منطقی ندارد و روش آنها قابل پیش‌بینی نیست و از این رو ما نمی‌توانیم حوادث احتمالی را نادیده بگیریم و دست از مراقبت برداریم. مسئولیت ما پیوسته رو به فزونی است و ما باید بنیه دفاعی خود را تقویت کنیم، زیرا معلوم نیست که روزی حوادث غیرمنتظره روی ندهد.
انقلاب اجتماعی ایران
سیاست ما مبنی بر آن است که آنقدر نیرومند باشیم تا بتوانیم در صورت لزوم از خود دفاع کنیم.
سرمایه‌گذاری خارجی در ایران به سرعت رو به افزایش است و ایران از شرکت‌های خصوصی امریکا دعوت می‌کند که بر میزان سرمایه‌گذاری در این کشور بیفزایند. البته اگر آنها این کار را نکنند، دیگران خواهند کرد.
موفقیت‌هایی که تاکنون نصیب ایران شده‌است مایه افتخار است. شما پسران و دختران ایرانی را با همسالان آنها در سایر کشورهای جهان مقایسه کنید. دختران و پسران ایرانی، جوانانی جدی و علاقمند هستند که در سراسر مملکت به خدمت اشتغال دارند و مورد احترام فراوان مردم کشور خاصه در روستاها هستند.
همچنین شگفت‌انگیز است که تا پنج سال پیش زنان این کشور قدر و منزلتی نداشتند، اما اکنون دختران ایرانی روستاییان کشور را رهبری می‌کنند و همه به حرف آنها گوش می‌دهند و هر چه را که می‌گویند می‌پذیرند.