مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با خبرنگاران ایرانی و خارجی هنگام پسواز پرزیدنت مکزیک فرودگاه مهرآباد ۳۰ تیر ماه ۱۳۵۴

برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی دی تا اسفند ماه

اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۵۴ خورشیدی تازی

برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی فروردین تا خرداد ماه

مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با خبرنگاران ایرانی و خارجی هنگام پسواز پرزیدنت مکزیک فرودگاه مهرآباد ۳۰ تیر ماه ۱۳۵۴

کاهش قیمت نفت

تا آنجا که من اطلاع دارم، تصمیمی درباره کاهش بهای نفت گرفته نشده‌است.

در گذشته بارها تأکید کرده‌ام که افزایش یا کاهش بهای نفت، ارتباط مستقیم با بهای چند کالای مصرفی دیگر دارد که در بازار بین‌المللی عرضه خواهدشد. باید سؤال کنم که هزینه استخراج نفت در دریای شمال در چه حدود است؟ یا بهره‌برداری از منابع نفتی کرانه‌های غربی ایالات متحده امریکا چه مبلغ هزینه در بر خواهدداشت؟ یا مخارج استخراج زغال و همچنین هزینه تهیه نفت از زغال به چه رقمی خواهدرسید؟ البته نباید این حقیقت را فراموش کرد که هفتادهزار نوع مشتقات از نفت به دست می‌آیند، بنابراین نفت یک ماده فوق‌العاده سودمند و حیاتی است که متأسفانه همیشگی نیست، بلکه به تدریج رو به زوال و اتمام می‌رود. بنابراین به نظر شما بهای نفت چه اثری در اقتصاد کلی جهان دارد؟ هنگامی که در سال ۱۹۷۳ ما بهای نفت را تقریباً به سطح فعلی رساندیم، یعنی از حدود سه دلار و اندی به اندکی بیش از ده دلار رسید، اثر آن در تورم اروپا فقط دو درصد بود، و تا یک سال پیش اثر این افزایش در ایالات متحده امریکا پنج درصد بود، بنابراین افزایش بهای نفت در تورم جهانی آن چنان نقشی که به آن نسبت می‌دهند نداشته‌است، بلکه باید سراغ عوامل دیگر رفت که بررسی و مطالعه آن از نظر تطبیق قیمت‌ها دشوار نیست، آنچه که مسلم است، این است که ما اکنون بین سی تا سی‌وپنج درصد از قدرت خرید درآمد نفتی خود را از دست داده‌ایم و این امر ناشی از تورم جهانی است که گاهی به صورت کاملاً آشفته و ناهنجاری در می‌آید. نکته دیگری را که نباید از یاد برد، کاهش ارزش دلار امریکا است که نفت خود را در برابر آن عرضه می‌کنیم.

دفاع از کشور

هر کشوری در تعیین منافع و مصالح ملی خویش و نحوه حفظ و حراست آن حاکمیت کامل دارد. من مایل نیستم در اینجا درباره کشورهای تولیدکننده دیگر نفت صحبت کنم، چون آنها درمورد مسائل مربوط به خود اختیار کامل دارند، ولی درباره کشور خود سخن می‌گویم. در این مورد باید اندکی به عقب برگردم و تاریخ را ورق بزنم. در جنگ‌های اول و دوم جهانی کشور من مورد حمله و تهاجم قرار گرفت، زیرا کشوری ضعیف بود، حال آنکه ما بی‌طرفی خود را اعلام کرده‌بودیم. از جنگ جهانی دوم به این طرف کشورهای زیادی مورد حمله قرار گرفته و اشغال شدند که همواره این حملات بدون اخطار قبلی صورت گرفته‌است.

باید سؤال کنم، سازمان ملل متحد چه کاری به سود این کشورها انجام داد؟ آیا قدرت اجرایی سازمان ملل متحد چه اندازه است؟ در این ماجراها بازنده کشوری است که مورد تهاجم قرار گرفته و بخش‌هایی از سرزمینش تحت اشغال قرار گرفته‌است. ما در منطقه‌ای به سر می‌بریم که عوامل اقتصادی و سیاسی همواره در آن نمایان و متجلی بوده‌است. کشور من دیگر هرگز غافلگیر نخواهدشد، ما ترجیح می‌دهیم که کشور خود را منهدم سازیم و آن را به دیگران نسپاریم، ولی پیش از آنکه ما کشور خود را منهدم سازیم، خواهیم جنگید و برای جنگیدن نیاز به اسلحه داریم، این سیاست کلی ما است.

اوضاع خاورمیانه

به عقیده من سیاست اساسی ایران و مکزیک یکسان است، زیرا با آنکه سازمان ملل متحد کامیابی‌های دل‌انگیزی نداشته‌است، هر دو کشور معتقد به منشور سازمان ملل متحد هستند. ما چاره‌ای نداریم جز اینکه در سازمان ملل باقی بمانیم و حتی آن را تقویت کنیم. تاکنون قطعنامه‌های متعددی درباره خاورمیانه به تصویب رسیده و ما معتقدیم که این قطعنامه‌ها باید اجرا شود، زیرا قطعنامه‌های مذکور کاملاً موجه بوده و بر اساس عدالت و انصاف تنظیم شده‌اند. تا زمانی که این قطعنامه‌ها اجرا نشده‌اند، ما شاهد صلح در خاورمیانه نخواهیم شد.

میزان افزایش بهای نفت

هر چند ما حق داریم معادل کاهش قدرت خرید درآمد نفتمان، خواهان افزایش بهای نفت باشیم، ولی ایران اصرار نخواهدورزید که بهای نفت به این میزان بالا برود. ما قبل از آنکه میزان درصد افزایش را تعیین کنیم، عوامل متعددی را در نظر خواهیم‌گرفت. یکی از مهمترین عوامل، مشورت با کشورهای عضو اوپک است.

استفاده از نیروی اتم در راه صلح

ما تدریجاً به صورت یک قدرت اتمی غیر نظامی در می‌آییم و استعداد آن را داریم که به نیروی اتم برای مقاصد صلح‌آمیز دست یابیم. ما در عین حال عهدنامه منع گسترش سلاح اتمی را امضا کرده‌ایم. ما از سال‌ها قبل پیشنهاد کرده‌بودیم که خاورمیانه از لحاظ سلاح‌های هسته‌ای منطقه غیر اتمی بشود. بنابراین سیاست ما در این مورد عیناً شیبه سیاست مکزیک و کشورهای امریکای لاتین است.