مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ مهر ۱۲۸۹ نشست ۱۴۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم |
مجلس شورای ملی ۹ مهر ۱۲۸۹ نشست ۱۴۹
جلسه ۱۴۹
صورت مشروح روز یکشنبه ۲۷شهررمضان۱۳۲۸
دوساعت ونیم قبل از غروب آفتاب مجلس در تحت ریاست آقای ذکا الملک تشکیل شد
صورت مجلس روز شنبه را آقای معاضدالملک قرائت نمود
.رئیس_درباب صورت مجلس ملاحظاتی هست دکترعلیخان_دیروزدرصورت مجلس خوانده شدکه دستورهمان دستورسابق است وبنده درآخر مجلس میخواستم یک چیزی راخاطرنشان آقای رئیس بنمایمکه یک جز ازآندستورمسئله مستخدمین که باید تا بحال گذشته باشد و حالا هم خوبست هر چه زود تر هیئت وزراراخواست که حاضر شوند واین مطلب تمام شود.
رئیس_دردستورهمچو چیزی ذکر نشده است ودستورهمان دستورسابق است.
دکترعلیخان_درصورت مجلسی که دیروزخوانده شدنوشته شده بود.محمدهاشم میرزا_دوازده روز قبل ازاین جزدستورشدکه یکنفرعوض اقای بهبهانی انتخاب شودوتا بحال آن انتخاب بعمل نیامدهمینطورکه یکی یکی را مرخص میکنیم باید عوض نمایندگان مستعفی را انتخاب کنیم که عده نمایندگان کم نشود
رئیس _ دیگردرصورت مجلس ملاحظاتی هست ؟
(اظهاری نشدرئیس صورت مجلس را امضا نمود)
ارباب کیخسرو_بنده میخواستم عرض کنم حالا دربعضی روزنامجات نسبت بوکلا چیزهای مینویسند کاری ندارم ولی چون اقای حاجی وکیل الرعایابغضی مطالب درروزنامجات نوشته بودند که راجع بکمسیون تفتیش مالیه بود لازم میدانم عرض کنم که بنده را از اول که برای عضویت این کمسیون انتخاب کرده بودند بعد ازدوجلسه تفتیش استعفا داده ومکرر هم از مقام ریاست مجلس استدعا شد که استعفا نامه بنده در اینجا خوانده شود تامجلس بداندنمیدانم بچه ملاحظه بود که خوانده نشد وحالا محض تبرئه ذمه خودم تاآن کسانی که راپورت داده اند ثابت کنند که راپورتی که داده اندصحیح است یاصحیح نیست عرض میکنم که بنده جزوآن کمیسیون نبودم فقط دودفعه در آن کمیسیون حاضربودم بعداستعفادادم بقیه اعضا کمیسیون مزبورمختارندکه
یاحقیقت وصدق اظهارات خودرامدلل وبیانات مشارالیه راردنماینده ویانسبت به آنچه درباره آنها گفته شده است تحمل نمایید.
حاج سید ابراهیم_بنده دراین باب عرض نداشتم فقط میخواستم عرض کنم آن کمیسیونی که انتخاب شدوبنا شد که بعبارت آخری ترتیب مجلس رابدهدیعنی دستوری از برای جلسات مجلس بنویسدنتیجه آنچه شدوچه راپورتی درآن خصوص داده اند
متین السلطنه_عرض میکنم درباب هیئت تفتیشه خیلی مایل بودم که باحضورخودآقای حاج وکیل ا لرعایا مذاکره شود ولی حال اکه آقای ارباب مذاکره کردند لازم است چند کلمه عرض کنم که هیئت تفتیشه بملاحظاتی که در راپورت خودش دادلازم دیدکه اول به شعبه اعانه رسیدگی نمایداین بودکه تحقیقاتی در آن باب کردهوراپورتی هم دادکه به اطلاع نمایندگان محترم رسید وجوابهایی راهم که آقای حاج وکیل الرعایا دادندقرارشدباآنراپورتطبع وتوزیع شودویک روزی درمجلس مطرح مذاکره وعقاید نمایندگان دراینخصوص معلوم شودحالا قبل ازآنی که آنراپورت بمجلس بیایدآقای حاج وکیل الرعایا شروع کرده اندهی در روزنامجات اعلانات بنمایندواین شایسته نیست وبهترتیب وقواعدمجلس برمیخوردچنانچه قبل از این هم علت رسیدگی باینکارهم همین شد که هی صفحات روزنامه راباظهارات خودشان پرمیکردند بلکه شایسته اینبودکه اگرایشان مراعات قواعدمجلس ونظامنامه داخلی را میکردند هیچ اظهاری در این باب ننمایندتا آنروزیکه آن راپورت بمجلس بیاییدونتیجه معلوم شود واما درباب هیئت تفتیشیه میخواستمعرض کنم که ترتیبی نداردواعضای آنکم شده است برای اینکه آقای میرزااسدالله خان تشریف برده اندوآقامیرزاداودخانمدتی است ناخوش هستند وآقای ارباب هم از ابتدا که مستعفی شده اند باقی میماندآقای معتمدالتجاروشاهزاده سلیمانمیرزا وبنده دراینصورت هم نمی دانم که تکلیف ما چیست همین ۳نفربایدمشغول باشدیعنی اگر باید این هیئت مداومن نماید همچون سه نفر میتواند رسیدگی کنند بااینکه این مطلب بایدبماند تاوقتیکه کمیسیونها تشکیل شودواین هم به کلی عوض شودوهیئت جدیدی معین شودخوب بود اینرا مجلس مقدس معلوم می نمود که تکلیف ما هم معین باشد.
رئیس -در هر صورت این مسئله جز دستورامروز نیست واگرهم بخواهیم داخل مذاکره آن بشویم نتیجه هم نخواهدداشت باید برای مذاکره اینمسئله یکوقت دیگری رامعین نمود که تکلیف این هیئت معین شود(راپورت کمیسیون فوائدعامه را راجع به امتیاز صابون پزی وچرم سازی آقای
میرزا مرتضی قلیخان قرائت نمود)
حاج آقا_ظاهرادر کلیات اینمسئله مذاکره آنروزشدوحالاچیزی که هست باید در موادش مذاکره کرد ودر آن جلسه بنده عرض کردم که آنموادیکه ممکن است که راجع است به معافیت ماشین الاتی که وارد مینمایند ازگمرک وحقوق دولتی واین هم چون راجع است ببودجه خوب بودابتدائاازنظرکمسیون بودجه گذشته باشدونظریات خودشان را دران کرده باشندودریکماده اخری که داردکه بعضی ازصابونهای دوائی که این گمیانی میسازدمخصوص باداست که یکقسم صابونی دراین کمپانی اختراع مینماینددراینصورت البته حق امتیازدارد ومیتواند منحصرباو باشدولی یکوقتی هم هست که مبتکر نیست بلکه کس دیگری این صابونرا ساخته است واین گمپانی انرا ساخته خریده فقط مهر انرا تغییرداده است یکهمچوزمینه ای نمیشود گفتکه ابن منحصربه اوست وگمان هم نمیکنم که دیگرمذاکره در این خصوص باشد.
سلیمان میرزا _بنده آن دفعه هم که این مسئله مطرح شد این عرض راکردم طرف توجه نشده مجبورم مجددا یاداوری کنم که ما با اشخاص بهیچوجه طرف نیستیم هرکس حق نداردلایحه بمجلس پیشنهاد کند مگر هیئت وزرا بنده میبینم که دراینجا نوشته شدهاست چون انحصاردرمجلس رد شدربیع زاده دوباره لایحه پیشنهاد کرده است بنده نمیدانم این مطابق کدام نظامنامه وکدام قانون وترتیب است ربیعزاده لایحه خودش را میبایست به وزیرپیشنهادکند وزیر بکمسیون بفرستد کمسیون ومجلس با وزارت ووزیرطرف است بایدلایحه رابمجلس پیشنهاد کندوکمسیون ملاحظه خودرادرآن بنمایدوبمجلس پیشنهاد کندحالاماواردیم گفتگومیکنیم دریک چیزی که ازمجرای قانونی وارد نشده است بنده که عقیده ام این است ما نمیتوانیم دراین مسئله مذاکره کنیم بایداین راازطرف وزیر بکمسیون بفرستدوکمسیون ملاحظات خود شرا ضمیمه نمود به مجلس پیشنهاد نماید آن وقت مطرح مذاکره شودوکمسیون نمیدانم چراازاین مسئله غفلتکرده است انروزهم این مطلب را عرض کردم ولی درست نتوانستم مقصودخودرا بیان کنم وحالا میبینیم که امروزدو مرتبه به مجلس آمده است.
رئیس_معاون وزارت فوائدعامه دراینجا حاضرهستند وا لبته اگر نظریاتی داشته باشند اظهارمیدارند
.منتصرالسلطان_دراین فقره ابتدا اعجناب صنیع الدوله لایحه بمجلس تقدیم نموده بودم که انحصارصابونسازیوچرم سازی بر بیع زاده و شرکا اوداده شداین بود که مجلس این قبیل امتیا زات کوچک را رد کرد و گفت از این قبیل تجارتخانه کوچک نباید منحصرباشد ولی در مجلس مذاکره شد که باید کلیه با این قبیل اشخاص یک کمک ومساعدتیبشود که بتوانند این قبیل کارخا نهای کوچک را بیاورند که اسباب ازدیاد ثروت مملکت بشود این بودکه ربیع زاده بکمسیون آمدواین (ه)ماده را پیشنهاد نمود کمسیون هم بعد ازانیکه که انرا مطرح مذاکره قرار داد با کثریت تصویب و بمجلس پیشنهاد نمود حالا معاون وزارت فوائد عامه هم که تشریف دارند هرقسمیکه بنظرشان میرسد اظهارخواهند داشت.
سلیمان میرزا_گویا مخبر محترم مقصود بنده را ملتفت نشده اند بنده عرض نکردم که دراین پیشنهاد نبایدمذاکر کردیا اینکه کمک ومساعدت را با تجارنبایدبکنندبنده عرض کردم که این لایحه ازمجرای قانونی ردنشده یعنی ربیع زادهشخصا قانون این حق راباو نداده است که لایحه پیشنهاد کند کمسیون هم حق ندارد که ازربیع زاده وسلیمان میرزاوسایراشخاص لایحه قبول کند وچون این لایحه بر خلاف مجرای قانونی وارد شده ماهم اگر شروع کنیم در آن مذاکره بنمائیمما هم بر خلاف قانون عمل کردهایم مخبر محترم حالا هر چه بفرمائند میبینیم در اینجا نوشته شده ربیع زاده وشرکا این لایحه را پیشنهاد کرده اندومذاکره دراینموضوع برخلاف قانون خواهد شد.
اقا میرزااحمد_میخواستم عرض کنم که این لایحه جدیدی نیست که بکمسیون آمده باشداین لایحه قدیمیکهامدبعضی موادراتغیردادهاندوالادرواقع همانلایحه استوابتداازمجرای قانونیوارد شده است.
دکتراسمعیل خان_اینکه حضرت والا میفرمائید که این لایحه از مجرایقانونی به مجلس نیامده است گمان نمیکنم صحیح باشد این لایحه بتوسط اقای صنیع الدوله درزمان وزارت ایشان به مجلس امد ومجلس بعدازمذاکرهگفت که حالا بهیچوجه مقتضی نیست که ما تجارت را بیک نفریایکعده منحصربکنیم وردکرد ولی چون مذاکره شدهبودکه بایدبک اندازه مساعدتی با این قبیل اشخاص که این قسم کارخانجات را میخواهند واردکنندبشوداین لایحه برگشت بکمسیون وربیع زاده اطلاع دادند که مسئله انحصار را مجلس بکلی رد کردولی ممکن است از طرف مجلس بعضی مساعدتها بشودکه رفع این خسارت شما را بکنندآنوقت ربیع زاده بعضی مواد آنراتغییرداده واین مساعدتها راخواست ودرواقع این همان لایحه ایست که بتوسط وزیر فوائد عامه پیشنهاد شده بودکه رفت بکمسیون وزودتربمجلسامده است ومکرر مذاکره دراینباب شده است فقط انحصارش را مجلس ردکردوسایر موادش همان مواد سابق است منتهی بعضی تغیرات درآن داده شده است رئیس_گمان نمیکنم درصورتیکه معاون وزارت فوائد عامه در اینجا حاظر باشد دیگر مذاکره درینخصوص لازم باشد
صنیع الدوله_عرض میشود همانطور که جناب دکتر اسمعیل خان فرمودند این مطلب که در مجلس اول رد شدآمدپیش بنده که تغیراتی داده شودویک نوع مساعدتی غیرازانحصاردرباره اینها معین
بشودوبنده همان طورکهاظهار کردندبعضی تغیرات درموادآن دادم وفرستادم که پیشنهادمجلس شودودرین ضمن کابینه وزرابحران کرد وبنده دیگر نمیدانم چه شد.
منتصرالسلطان_درموقعیکه این مسئله درکمسیون مطرح مذاکره بودیکی از چیزهائی که این کمپانی خواسته بوداین بودکهیکقدری آب از اراضی دولت داده شود بجهت کارخانه چرمسازی واقای صنیع الدوله مخصوصا فرمودندکه نمیتوان از آب باین کمپانی داده که صابون پزی نمایدومخصوصا آنچه مذاکراتی که در اینخصوص درجلسات کمسیون شده است وعین مذاکرات وزیر راکه کرده است تقاضای کمپانی ثبت وضبط است .
معاون وزیر فوائد عامه_دراینکه این لایحه مسلما ابتدا از راه رسمی بمجلس امده است حرفی نیست وبنده مسبمق هستم که این لایحه ابتدا ازطرف وزارت معارف بمجلس پیشنهاد شد وازراه قانونی بوده است این بود که ان انحصار را که پیشنهادشده بودمجلس رد کردوآنشخصی درثانی بعضی امتیازات خواسته است که البته مجلس بایدبدهدواین چیزی نیست که بدوا بمجلس امده باشدتا اینکه آقایان بفرمایندازمجرای قانونی وارد نشده است عجالتا این توقعاتی است که این کمپانی بعداز ردشدن انحصار پیشنهاد کرده است حالا اگر مجلس صلاح میداند که باید تصویب نماید تا این اندازه مساعدت بااو بشود برای اینکه اینطورکارخانها هرقدردرمملکت واردشود بهتراست.
حاج شیخ اسدالله_گمان نمیکنم اینهمه مذاکرات لازم داشته باشدخوداقای صنیع الدوله میفرمایندبعدازآنی که برگشت ازطرف ربیع زاده این ماده بمجلس پیشنهاد شده است واز طرف وزارت نبوده است اینهم یک مطلب مشکلی نیست برگردد ثانیا ازطرف وزارت پیشنهادشود وبیش از این هم مذاکره در آن لازم نیست.
معاون وزارت فوائدعامه_گمان میکنم که این مسئله چیزی نیست که قابل تامل باشدتا اینکه برگرددوثانیا پیشنهاد شوددر صورتیکه مجلس لازم بداند همین الان عین این لایحه را ازطرف وزارت پیشنهادمیشودتاموضوع مذاکره شودورای مجلس در آن معلوم شود.
رئیس_بنده از اول عرض کردم که معاون وزارت فوائد عامه دراینجا حاضرند واین را از مجرای قانونی پیشنهاد خواهندکرددیگر این مسئله اینقدر اشکال ندارد که اینقدر از وقت را برای مذاکره آن تلف میکنیم حال درکلیات این لایحه مذاکره میشود هرکس فرمایشی دارد بفرماید.
کا شف_بنده اضهارات شاهزاده سلیمان میرزا را تکذیب مینمایم وعرض میکنم همیشه ما درخصوص الفاظ بعضی اشکالات پیش میاوریم آلان مدتی است وقت خودمان را ضایع کردهایم درصورتیکه میدانیم فقطدرهفته یکروزبرای این قسم کارهاوقت داریم اولاوزارت فوائدعامه بایداین پیشنهاد ثانی راتصدیق کرده باشدودرصورتیکه خودشان حاضرندوتصدیق مینمایند دیگر هیچ تردیدی نیست که ببینیم این از مجرای قانونی وارد شده است یا خیر در صورتی هم که کمسیون نظریات خودش را کرده استدیگر برگشتن بکمسیون
فایده ندارد وبنده عرض می کنم دراینمدت که مجلس افتتاح شده است یک کاریکه باعث پیشرفت امرتجارت وثروت مملکت باشدنکرده ایم واینکاررا ۶ماه است که ما داریم مذاکره می کنیم وهنوز از مجلس نگذشته است درصورتیکه بنده میدانم خیلی از اشخاص هستند که منتظرند به بینند این یکفقره که بمجلس آمده است تصویب می شود یاخیر تا اینکه آنهاهم اقدامی نمایند وامروز هم گفتگوی انحصار نیست تا اینکه اسباب اشکالی باشد فقط این موادی است که از برای مساعدت با این کمپانی پیشنهاد شده است خوب است داخل مذاکره مواد شویم واین رازودتراز مجلس بگذرانیم.
رئیس -عرض کردم اینکه اینجا نوشته شده است ربیع زاده وشرکا همچونیست که اینها پیشنهاد کرده باشند این یک چیزی بود که وزیرپیشنهادکرده بود وفقط مسئله انحصارردشدبعد برای مساعدت این مواد پیشنهاد شده است که از مجلس بگذرد وخواهش میکنم که دیگر در اصل موضوع مذاکره کنیم که بیش از این وقت تلف نشود.
دکتراسمعیل خان_درکلیاتش مذاکره شده است فقط انحصارش در مجلس ردکرده است بعدا ربیع زاده خواسته است که درضمن این مواد دولت این اندازه مساعدت وکمک رابا او بنمایددیگرنباید درکلیات آن مذاکره شودخوبست داخل مواد شویم ورای بدهیم که زودتر اینمطلب ازمجلس بگذرد.
عزالملک_بنده تصور میکنم که ما میخواهیم خودمان راگول بزنیم میگوئیم اوازراه قانونی واردشده است ابنهم مثل اجازه حاجی میرزا آقا است که برشت رسیدآنوقت مجلس دراینجااجازه دادبعدازآنی که میدانیماین ازمجرای قانونی واردنشده است میفرمائیداین مسئله نیست ومیخواهیدداخل مذاکره آنبشویدگمان میکنم که میخواهیمخودمان راگول بزنیم
.حاجی شیخ اسدالله_بعداز آنی که خودمعاون وزارت فوائدعامه حاضراست ومی گویدمن قبول میکنم وازطرف وزارت فوائد عامه پیشنهادمی کنم دیگراشکالی نیست دراینکه این ازمجرای قانونی واردشده است وباید دیگرداخل مواد شده رای بدهیم دریکی ازمواد که نوشته است تا(۱۵) سال ازحقوق دولتی معاف باشدحرف دارم و زیادمیدانم
حاج سیدابراهیم_دراین اشکالی که میفرمائیدکه این ازمجری قانونی واردنشده است گمان نمیکنم که محتاج باین مقدارمذاکره باشدبرای اینکه درابتدااینمطلب ازطرف وزارت معارف پیشنهاد شده است وبعداز انی هم که برگشت بکمیسیون با حضور وزیر فوائد عامه این مواد تصویب شده است ودر کلیات آنهم لازم نیست مذاکره بشود برای اینکه دران وقت که این پیشنهادشددرکلیه اش رای گرفته شدوقتی که داخل موادشدیم انحصاری ردشدحالادیگربعقیده بنده لازم نیست دومرتبه درکلیات آن مذاکره بکنیم خوبست درموادآن داخل شویم ورای بدهیم.
رئیس_اینکه میفرمایندصحیح است ولی اگر معاون حاضرنمی بودند واظهارنمی کردند که حالا این راتقدیم می کنم محل اشکالی بودکه این از مجرای قانونی واردشده است یاخیروحالاکه خودشان پیشنهادکرده انددیگراشکالی نیست واما درباب انحصاراینکه گفتندرای گرفته شددرآنموقع درکلیات آن رای گرفته شدولی تصویب نشدبعدهم کهبمجلس آمدعده کافی نبود که رای گرفته شود مثل اینکه حالاهم عده کافی نیست برای رای گرفتن.
حاجی سید ابراهیم_بنده اینکه عرض کردم رای گرفته شد در مرتبه اول بودزمانی که آقای مستشارالدوله رئیس بودند.
رئیس_وآن یک لایحه امتیازیه بودومجلس آنرا ردکردحال دومرتبه درضمن این مواد این اندازه مساعدت ازدولت تقاضاشده است که بایدمجلس تصویب یاردنماید.
ناصرالاسلام بنده عرض میکنم که تین اندازه مذاکرات برای اینست که عده کافی نیست که رای گرفته شود پس در اینصورت خوب است اول نمایندگان فکری بکنند برای نظم داخلی مجلس در چند جلسه نظرم هست که دراین خصوص مذاکره کردیم وبجائی منتهی نشدآنوقت هی می نشینیم صحبت میکنیم ومی گوئیم چرابما بد می نویسندومردم بما بد میگویند از همه
شماها انصاف میخواهم آیا با این وظایفی که شخص وکیل دارد سزاوار است که با آن قوانین سختی که معین شده وبا آن قراردادهائیکه وضع شده است هیچ کلیف خودشانرا ندانند وبرای گذشتن یک ماده قانون یا یک امتیازی مدتی وقت خودشان رابرای کافی شدن عده منتظر شوند که سایرین بیایند عقیده بنده اینست که اول باید یک فکری برای اینکار کرد که بدانیم نمایندگان کی بوظیفه خودشان عمل خواهند کرد اگر چاره اینکار را کردیدچاره کارهای اساسی را کرده اید ومیتوانید کارکنیدوالااز امروزوفرداگذراندن جلسات را بی نتیجه فایده نخواهیم دیدوعده هم هیچوقت کافی نخواهد شد.
رئیس_بنده نمیدانم چقدرباید مذاکره کنیم ازبرای اینکه خودمان سروقت حاضرشویم هر قسم هم که توانستیم مجازات برای اینکار قرار دادیم ثمری نبخشیدواینهم چیزی است که بایدنمایندگان بدانند ومراقبت نمایند دستور امروز هم تمام مطالبی است که محتاج باخذ رای است عده هم که هرچه منتظر میشویم کافی نمیشود که رای بگیریم وداخل مذاکرات بشویم دراینصورت بنده نمیدانم تکلیف چیست ممکن است عجاله چنددقیقه تنفس بشودشاید عده کافی شود(بعدازچنددقیقه تنفس مجددا جلسه تشکیل شد)
رئیس_هرچه منتظر شدیم عده برای رای گرفتن کافی نشد بطوریکه عرض کردم مواد دستور ماهم امروز تمام مطالبی است که باید درباب آنها رای بگیریم بنابراین اشخاصی که حاضر نشدند وباین واسطه وقت مجلس را ضایع گردند اسامی شان خوانده میشود ومجلس را ختم میکنیم.
ادیب التجار_دراینکه اسامی را بخوانند کسی حرفی ندارد بخوانندولی نبایدحقوق ملت ومملکت رابخواندن تنها ضایع کرد باید اسامی خوانده شودودراین ورسه روزنامه که هست درج شود که ملت بفهمد وبشناسد اشخاصی رابواسطه حاضر نشدن خودشان(۶۵)
نفرنمایندگان را معطل کردند ووقت مجلس راضایع نمودند
معاضدالملک_آقایانیکه بی اجازه غائب بودندآقای حسینعلی خان_آقاسیدمحمدرضا_طباطبائی_دهخدا_آقامحدوجردی_سپهداراعظم_سرداراسعد_حاج امام جمعه_آقاسیدعلی آقا_کسانیکه بااجازه غائب بودندآقای حاجی وکیل_الرعایا_مریض آقامیرزا ابراهیم خان_آقامیرزاداودخان_حاجمیرزازین العابدین قمی.
حسینعلی خان_در همین مجلس چهارپنج نفراطلاع دارندکه بنده مجبوربودم که یکربع یا نیمساعت دیربیایم مخصوصاآقای دکترعلیخان ومحمدهاشم میرزااطلاع دارندومیدانندکه عمدانبودومجبوربودم دراینصورتهم آمدم وبکلی غایب نشدم.
عزالملک_درروزنامجات مدنیست نسبت باعضای مجلس چیزهائی مینویسند که خدا میداندهرکس یکذره شرف داشته باشدتحمل نمی نمایدوأن نسبت راهم عمومیت میدهندمثلامینویسند وکلای مجلس خائن هستند وبوظیفه خودشان رفتارنمی کنندوبموقع حاضرنمیشوند ودرموقع رای غائب میشونداین مسلم است که همه مادرموقع انعقادیا اخذرای غائب نمیشویم یکعده میروند وبانواسطه عده برای مذاکره واخذ رای کافی دنمیشود وازحسن اتفاق أقای معاون وزارت علوم اینجاتشریف دارند اگرچه تا بحال خیلی قصور کرده اند ولی باید خیلی مواظبت نمایند که هر فدر جریده وهرکس که میخواهد باشدوقتیکه یک همچوچیزی نوشت بعداز أنی که ایشان ملاحظه کردند دیدند که این نسبتها راعمومیت داده است اورابخواهند وباوبگویند که شما باید شخصاأن کسی را که نسبت خیانت باو داده ایدان شخص رانعین کنیدکه مردم بدانند خائن کیست أنشخص لابد معین میکند اگرمعین نکرد که مسلما باید ازروی قانون مجازات شود واگرمعین کرد ونتوانست ثابت کند بازهم بمجازات میرسدواگرمعین کرد وخدای درمیان که یک وکیلی خدای نکرده خائن است آن راهم مجازاتش رایاقانون معین می کندبامارای میدهیم که آن وکیل خائن رادرمیان شهردر
میدان توپخانه بداربزنند که مردم بدانندخائن کیست وسایرین متهم نشوند.
(جمعاگفتندصحیح است)
دکترعلیخان_بندههمینقدر میخواستم عرض کنم که آقای حاجی وکیل الرعایا برای چه امروزغائب شدندبنده خودم دیشب ایشان را دیدم وگمان میکنم هیچ عذرموجهی نداشتندوسالم بودننمیدانم بچه دلیل هیئت رئیسه اجازه دادندکه غیبت نمایند.
عزالملک_توضیحا عرض میکنم که این عرض بنده راجع باین اشخاص نبودکه امروز حاضرنبودندکلیه غرضم تمام اشخاصی بودکه برخلاف قانون
رفتارکرده اند وراجع بتمام حرکاتی است که در مجلس سرمیزندوالا معلوم است که آقای سرداراسعدوحسینعلیخان که امروز حاضرهستند مصداق این عرض بنده نیستند.
رئیس_دراب آقای حاج وکیل الرعایا یک عذری دادندوبرای آن اجازه خواسته بودند .
حاج شیخ اسدالله_مکررآقای دکتر علیخان درباب اشخاص که اجازه می خواهندفرمایشی کردند که اشخاصیکه میگویندمریض هستم بایدیک تصدیقی ازطبیب خودشان بیاورندوآنهائی که عذردارند وعذرشان بایدمعین شود باوجوداین میبینم که بمجرد اظهارازطرف هیئت رئیسه اجازه داده میشودبدون اینکه تصدیقی ازطبیب داشته باشندیا اینکه عذرخودشان رابگویند ونتیجه اینکاراین میشود که تمام آقایان نمایندگان راملامت میکنندمثل اینکه همینطوریکه فرمودند درروزنامه هامینویسند ومیگویند که وکلا بوظیفه خودشان رفتارنمیکنندومسامحه مینمایندواین بعقیده بنده بیک واسطه راجع بتمام وکلامیشود وآن روزنامه نویس حق دارد که بتمام وکلا نسبت بدهد برای اینکه درروزهائی که تمام حاضرنمیشوند وعده برای مذاکره کافی نمیشوندبیک مجلس مختصری قناعت میکنیم این سبب میشود که فردا بنده هم هوس میکنم ونمی آیم مکررمذاکره شده است که یک ماده بنظامنامه داخلی ملحق شودازبرای آنهائی که حاضرنمیشوندتاآنکه نونندحاضرنشوندومجبورشوندکه درسروقت بیایندواین مسامحه که مادراینکارمیکنیم این کارابدااصلاح نخواهدشدبایدنشست ویک قرارکاملی دراینباب داد
.رئیس_جنابعالی خودتان یکی از نمایندگان هستیدوهریک از نمایندگان حق دارند پیشنهادبکنند همین راکه میفرمائیدممکن است کتبا پیشنهادکنیدکهمطرح شده رای گرفته شودبلکه قراری دراینباب داده باشیم حالا خیلی از آقایان اجازه خواسته اندومیخواهندمذاکره کنندولی موضوع دردست نیست که مذاکره شود جلسه آتیه روز سه شنبه دستورآن راپورت کمیسیون داخله قوانین مالیه,عدلیه درباب مستخدمین خارجه,قانون ثبت اسنادانتخاب یک نفرنماینده بجای آقای بهبهانی.
(مجلس سه ربع قبل ازغروب ختم شد)