مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ خرداد ۱۳۳۸ نشست ۳۰۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۹
جلسه: ۳۰۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۹ خردادماه ۱۳۳۸
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- مذاکره در گزارش کمیسیون استخدام راجع به تربیت پزشک برای بخش‌ها و شهرستان‌ها
۳- تقدیم لایحه استرداد مجرمین بین ایران و پاکستان به وسیله آقای معاون وزارت امور خارجه
۴- مذاکره در گزارش کمیسیون استخدام راجع‌به تربیت پزشک برای بخش‌ها و شهرستان‌ها
۵- تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای دکتر عمید (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
نایب‌رئیس- صورت غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غایبین بااجازه- آقایان: کورس - حکیمی - محمودی - عرب‌شیبانی - عامری - امید سالار - استخر - دکتر اصلان افشار - بزرگ‌ابراهیمی - مهندس فیروز - ذوالفقاری- خرازی - خلعتبری - صفاری - مهدوی - شادلو - صادق بوشهری - خزیمه‌علم - دکتر شاهکار - بوربور - حشمتی - اورنگ - دکتر ضیائی - دکتر سعید حکمت - اعظم‌زنگنه - اخوان - قراگزلو - امامی‌خوئی - بهادری - رامبد - دکتر سید امامی- پردلی - دکتربینا.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: دکتر طاهری - اریه - قرشی - دکتر فریدون افشار.
زودرفته‌گان بااجازه- آقایان: فضائلی - قنات‌آبادی - پناهی - صراف‌زاده - بزرگ‌نیا- عباسی - جلیلی.
نایب‌رئیس- در صورت جلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب شد.
۲- مذاکره در گزارش کمیسیون استخدام راجع به تربیت پزشک برای بخش‌ها و شهرستان‌ها
امروز روز و سؤالات است ولی چون سؤالی نداریم وارد دستور می‌شویم.
دستور لایحه راجع‌به تربیت پزشک برای شهرستان‌ها و بخش‌ها است چون در جلسه پیش کلیات تمام شده و مذاکره در ماده اول هم صحبت شده پیشنهادات ماده اول قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم که ماده یکم لایحه تربیت پزشک به ترتیب زیر اصلاح گردد.
ماده یکم - به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها بخش‌ها و دهات تابعه آنها هر یک از دانشکده‌های پزشکی کشور مکلف هستند همه‌ساله تا ۲۰ درصد دانشجویان مورد نیاز خود را از میان دارندگان گواهینامه متوسطه شهرستان‌ها و نقاط تابعه آنها انتخاب نمایند. انتخاب این عده مادامی که سایر داوطلبان به طریق مسابقه انتخاب می‌شوند به طریق مسابقه خواهد بود که در دانشکده پزشکی مربوطه انجام می‌گردد آیین‌نامه مسابقه و حداقل نمراتی که این داوطلبان باید دارا شوند قبلاً از طرف دانشکده‌های پزشکی تعیین و اعلام خواهد شد طرز تقسیم این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات به عهده وزارتین فرهنگ و بهداری خواهد بود. این دانشجویان باید تعهد نمایند که پس از پایان تحصیل لااقل برابر سال‌های تحصیل پزشکی در همان محل‌هایی که انتخاب شده‌اند به شغل پزشکی مشغول شوند.
مهندس بهبودی
نایب‌رئیس- آقای مهندس بهبودی
مهندس بهبودی- جلسه گذشته همکاران ارجمند من به عرض آقایان رساندند و همچنین با توضیحاتی که جناب آقای مهندس جفرودی به نام مخبر کمیسیون فرهنگ به عرض رساندند به این نتیجه رسیدیم که باید اشخاصی که وارد دانشکده پزشکی می‌شوند همه هم‌طراز هم باشند یعنی سطح معلومات‌شان در یک سطح باشد و از این مسابقه‌ای که ۲۰ درصد دانشجویان در مسابقه محلی انتخاب شوند صرف‌نظر کنیم این بود که من پیشنهاد کردم که این ۲۰ درصد که می‌خواهند برای خدمت در دهات و بخش‌ها انتخاب شوند در محل دانشکده پزشکی در مسابقه شرکت کنند و قبلاً هم از طرف دانشکده پزشکی اعلام شود که حداقل نمره‌ای که این آقایان باید بیاورند چقدر خواهد بود مثلاً اگر فرض کنیم که ۵ درس باید مسابقه بدهند و هر درسی هم حداقلی که باید بیاورند ۱۲ باشد اگر جمع نمراتی که این آقایان باید بیاورند ۶۰ باشد برای شرکت در دانشکده پزشکی صلاحیت دارند. البته تصدیق می‌فرمایید اگر یک دانشجوی بدون مواد خواست وارد دانشکده پزشکی بشود به نام این که صرفاً محلی است و از یکی از دهات داوطلب شده که وارد دانشکده پزشکی شود ما نباید این اجازه را بدهیم این بود که بنده پیشنهاد کردم که این آقایان حتماً در دانشکده مربوطه امتحان بشوند تعیین سؤال در دانشکده‌ها و فرستادن به محل و امتحان و مسابقه محلی و فرستادن نمرات برای دانشکده‌ها به هیچ‌وجه به صلاح نیست این ماده تغییر دیگری نکرده غیر از همین‌ها که حضورتان عرض کردم و یک اصطلاحات مثلاً در لایحه نوشته شده است هر یک از دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها بنده نوشته‌ام دانشکده‌های کشور (عده‌ای از نمایندگان- یک مرتبه دیگر قرائت بفرمایید) (مجدداً پیشنهاد را به شرح سابق قرائت نمودند) به هر حال تغییرات عمده‌ای نکرده جز همان‌ها که عرض کردم منظور این است که کلیه اشخاصی که وارد دانشکده‌های پزشکی می‌شوند لااقل سطح معلومات‌شان در یک سطح باشد.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری (دکتر راجی)- قبلاً از توجهی که جناب آقای مهندس بهبودی نسبت به تربیت پزشک فرمودند تشکر می‌کنیم، عرض کنم مملکت ما در حدود ۴۰۰۰ طبیب دارد و مسابقه الآن در دانشکده پزشکی تهران طوری است که اجباراً تعداد محدودی شاگرد پذیرفته می‌شوند و اغلب آنها که رد می‌شوند اگر توانایی داشته باشند می‌روند به دانشکده‌های خارج، روی این اصل بود که ما تسهیلی فراهم کنیم برای افرادی که می‌خواهند طب بخوانند برای این که به جای بهدارانی که ما داشتیم بتوانیم طبیب دیپلمه تحویل جامعه بدهیم صحیح نیست که برای ساکنین شهر اطبای دیپلمه باشند و برای ساکنین قراء و قصبات بهدار برای این که خون ایرانی در همه جا یک رنگ است (صحیح است) لذا روح این قانون این بود که سهولت فراهم شود برای کلیه افراد مملکت که دیپلم متوسطه گرفته‌اند بتوانند بیایند طب بخوانند برای اینکه همان طور که عرض کردم ما ۴۰۰۰ طبیب داریم در صورتی که به ۲۰۰۰۰ طبیب احتیاج داریم و این مسابقه را گفتیم در شهرستان‌های بزرگ باشد اگر اصلاح می‌خواهید بفرمایید حتی بنده تا در مرکز استان هم قبول دارم ولی نمی‌شود به یک جهرمی گفت بیا تهران مسابقه بده اولاً پول ندارد ثانیاً وقتی آمد و رفوزه شد یک مقداری خرج کرده و لذا مأیوس و نالان باید برگردد به شهر خودش لذا استدعا می‌کنم با نیت تسهیل برای دادن مسابقه موافقت بفرمایید که به همین نحو باشد و ما بتوانیم به همان نیتی که داشتیم برسیم (شمس قنات‌آبادی- آقای دکتر مواد مسابقه در تهران و شهرستان‌ها فرق می‌کند؟) خیر یکی است (شمس قنات‌آبادی- اگر فرق نمی‌کند که تحصیل حاصل است و سطح معلومات یکسان است) یکی است و سطح معلومات در همه نقاط یکسان است.
نایب‌رئیس- بنده می‌خواستم عرض کنم چون پیشنهادات زیاد است آقایان در توضیح پیشنهاد همان ۵ دقیقه را صحبت بفرمایید که به همه پیشنهادها برسیم آقای صارمی مخالف هستید بفرمایید.
صارمی- در مملکت ما بعضی اوقات ایجاب می‌کند که موارد استثنایی به وجود بیاید این موارد استثنایی بعد اصل کلی می‌شود. ما اینجا صحبت می‌کنیم چون درجه تحصیلات کم است، مسابقه تحصیلات قائل شده‌اند، آقا، اصلاً مسابقه معنی ندارد دیپلم طبیعی فرض بفرمایید جهرم یا نقاط کوچک را دانشکده هاروارد آمریکا می‌پذیرد و شاگرد می‌رود آنجا دکتر می‌شود. بدون هیچ‌گونه اشکالی ولی ما می‌خواهیم بگوییم که او نباید در دانشگاه شیراز تحصیل بکند و بعد برود در نقاط بد آب و هوا خدمت بکند ما می‌خواهیم یک تسهیلاتی برایش قائل بشویم آن وقت می‌گوییم علم پزشکی از بین رفت، دانشکده پزشکی از بین رفت، تحصیلات ما پایه‌اش متزلزل شد، من نمی‌دانم دانشکده خراسان یا شیراز محلش مهم‌تر است یا دانشکده هاروارد آمریکا که از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های دنیا است آنجا هیچ مسابقه نیست و محصل می‌رود آنجا تحصیل می‌کند و مقام پزشکی هم پایین نیامده است و قطعاً اطلاعات محصل آنجا هم زیادتر و طوری است که می‌گویند علم پزشکی در آمریکا فوق‌العاده پیشرفت کرده بنابراین نباید جناب آقای مهندس بهبودی تزلزل خیالی داشته باشند و اگر یک تسهیلاتی برای تحصیلات قائل می‌شوند این تسهیلات موجب زیان و ضرر به علم پزشکی نخواهد بود بعد هم حقیقت این است که روح این قانون برای این بود که کسی که در تهران زندگی کرده است عادت به زندگی لوکس کرده و هزاران تسهیلات برایش فراهم بوده است این شخص اگر دکتر در طب شد حاضر نیست برود در بندرعباس زندگی کند یا در لارستان زندگی کند و طبابت بکند گفته شده اشخاصی که بومی بودند مثلاً لارستانی بوده این تا کلاس ۱۲ را آنجا تحصیل کرده و اگر چند سال دیگر تحصیل کند و یک تسهیلاتی برایش قائل بشویم آن وقت برگشتش به لارستان برای او هیچ اشکالی ندارد که برود در آنجا زندگی کند و در عین حال خدمتی هم انجام بدهد بعضی صحبت‌ها شد که کلمه بومی چرا نوشته شده به عقیده بنده این کلمه بسیار کلمه مناسبی است هم از جهت معنی و هم از جهت لغت چنان‌که فردوسی شاعر عالی‌مقام ما در اشعارش کلمه بومی بسیار استعمال کرده در این مصرع معروف (در این بوم و بر زنده یک تن مباد) دیگر این که زبان فارسی است و بسیار هم فصیح است پیشنهاد شده دیپلمه هر شهرستان گذارده شود دیپلمه‌های شهرستان‌ها کافی نیست برای این که رئیس فلان اداره برای مدت محدودی در فلان شهر زندگانی کرده پسرش در آنجا تحصیل کرده و دیپلم از آن شهرستان گرفته این آقایی که پدرش موقتاً در یک شهرستانی مأمور بوده است حاضر نیست برگردد آنجا زندگانی کند زندگی او برای یک مدت موقت بوده است پس باید همین کلمه بومی را گذاشت که کسی که در آن شهرستان تولد یافته بزرگ شده در صورتی که چند سال موقتاً برای تحصیل از آن محل دور باشد برایش مشکل نیست که بعد دو مرتبه بیاید برود در آنجا مشغول خدمت پزشکی بشود بنده خیال می‌کنم که روی این لایحه بسیار مطالعه شده است و با توجه به احتیاجات کشور تنظیم و تدوین شده ممکن است در خیلی موارد در بادی امر اشکالاتی به نظر برسد ولی اگر چنانچه تأمل بشود نسبت به علم پزشکی مسابقه واقعاً یک امر لازمی نیست دانستن چهار کلمه انگلیسی یا فلان تئوری موجب این نخواهد شد که فلان کس حقیقتاً با دانستن آنها طبیب خوبی بشود طبیب ذوق و استعداد پزشکی لازم دارد ممکن است چند کلمه زبان خارجی کمتر بداند ولی اگر ذوق و استعداد داشته باشد طبیب خوبی خواهد شد. شما پزشک خوب انتخاب بکنید این مسابقه را هم بردارید و بروید روی استعداد و ذوق پزشکی برای انتخاب طبیب والا این مسابقه‌ای که الآن وجود دارد هیچ دلیل رجحان و برتری نیست به علاوه با این وضع که ترتیب مسابقه و انتخاب فعلاً حکومت می‌کند ما به هیچ‌وجه نخواهیم توانست پزشک برای شهرستان‌ها تهیه کنیم و آنها هم حاضر بشوند بروند در شهرستان‌ها خدمت کنند ولی بندرعباسی حاضر است برود در بندرعباس زندگی کند و وظیفه‌اش را انجام بدهد یا لاری ممکن است این کار را بکند والا اگر غیر از این باشد نمی‌شود و این تسهیلات خیلی مختصری هست که قائل شدند بنده خیال می‌کنم اگر با این طرز موافقت بفرمایید و تصویب شود یک قدم صحیحی برای تهیه پزشک برای بخش‌ها برداشته‌ایم و خواهیم توانست اطبایی برای شهرستان‌های بیچاره‌ای که فاقد طبیب هستند تهیه کنیم خاصه اینکه جناب آقای مهندس جفرودی مخبر محترم کمیسیون تذکر دادند که این قسمت آخری که روی مقررات مسابقه و تقسیم این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات مختلف به عهده وزارت فرهنگ و بهداری است با توجه به احتیاجات محل اقدام نمایند و دانشگاه هم نظارت در مسابقه خواهد کرد ما وقتی می‌بینیم که ممکن است مواد مسابقه دانشگاه‌های خارجی را در ایران امتحان داد و بالاخره یک دانشگاهی سؤالات مسابقه را تعیین می‌کند و می‌فرستد دیگر آن شرکت‌کننده در مسابقه خواه این محل باشد یا محل دیگر تفاوتی ندارد.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مهندس جفرودی (مخبر کمیسیون فرهنگ)- در جلسه گذشته جناب آقای دکتر راجی به علت مسافرت تشریف نداشتند توضیحاتی در اطراف این لایحه بعضی آقایان دادند و در نتیجه این توضیحات و انتقادات پیشنهاداتی رسید روی اصلاح بعضی از مواد این لایحه به منظور کمک به دولت چون لایحه از صورت دو شوری درآمده به صورت یک شوری می‌باشد ناچار اگر انتقاداتی به بعضی از قسمت‌ها هست باید فی‌المجلس اصلاح بشود پیشنهادی که جناب آقای مهندس بهبودی داده‌اند بنده هم پیشنهادی در همان زمینه و همان حدود داده‌ام که اگر مقام معظم ریاست اجازه بفرمایند آن پیشنهاد بنده هم قرائت بشود شاید دو تای آنها را که توأم بکنیم یک اصلاح خوبی راجع‌به این ماده اول به عمل می‌آید و جناب آقای وزیر بهداری هم این اصلاح را بپذیرند.
نایب‌رئیس- آقای دکتر رضایی موافق هستید؟
دکتر رضایی- ایشان اجازه خواستند که پیشنهادشان قرائت بشود ولی به هر حال بنده موافق هستم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد آقای مهندس جفرودی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم ماده ۱ به شرح زیر اصلاح گردد.
ماده ۱- به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها بخش‌ها و دهات تابعه آنها هر یک از دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها مکلف است که از سال تحصیلی آینده همه ساله حداقل ۲۰ درصد عده‌ای را که از طریق مسابقه انتخاب می‌کند منحصراً به داوطلبان مقیم شهرستان‌ها اختصاص بدهد ترتیب مسابقه و انتخاب داوطلبان و نحوه اجرای این ماده برطبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد دانشکده و تأیید وزارت فرهنگ و به تصویب کمیسیون فرهنگ مجلس شورای ملی رسیده باشد این دانشجویان باید تعهد کنند که پس از پایان تحصیل لااقل برابر سال‌های تحصیلی پزشکی در شهرستان و بخش‌ها و دهات تابعه‌ای که از آن انتخاب شده‌اند به شغل پزشکی مشغول شوند.
مهندس جفرودی
نایب‌رئیس- آقای دکتر رضایی
دکتر رضایی- بنده ابتدا می‌خواهم عرض کنم مطلبی که در اینجا مورد توجه مجلس شورای ملی قرار گرفته است این است که آیا صلاح هست مسابقات محلی باشد و در شهرستان‌های مربوطه انجام بگیرد و یا این که برای رفع هر گونه سوءتفاهم و اشکالاتی که ممکن است در آتیه پیش بیاید این مسابقات در یک محلی انجام بشود که احتمال پیشامدهایی وجود نداشته باشد به این دلیل بود که عده زیادی از آقایان با مسابقات محلی مخالفت فرمودند و ترس داشتند از این که در شهرستان‌های کوچک این مسابقات نتایج نامطلوبی دست بدهد به عقیده بنده منظور کلی از هر دو پیشنهاد آقای مهندس بهبودی و آقای مهندس جفرودی این است که این مسابقه محلی از بین برود و بنده فکر می‌کنم که مجلس شورای ملی با از بین رفتن مسابقات محلی مخالفت نداشت و به عقیده بنده هم هیچ ضرری ندارد که ما این مسابقات محلی را از بین ببریم و در عوض از دانشکده‌های پزشکی بخواهیم این مسابقات را انجام بدهند بنده روزی که این لایحه در کمیسیون مطرح بود حضور نمایندگان دولت عرض کردم که در حقیقت این لایحه و توفیق در اجرای این لایحه بستگی به آیین‌نامه‌ای دارد که شما برای انجام امر مسابقه تنظیم خواهید کرد پیشنهاد جناب آقای مهندس جفرودی هم در حقیقت این است که اختیارات را واگذار کنید به دولت و طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب وزارت فرهنگ و بهداری
و همچنین کمیسیون فرهنگ خواهد رسید اجرا کنید به عقیده بنده اگر جنابعالی آقای وزیر بهداری در اینجا تشریف بیاورید و بفرمایید مسابقات محلی نخواهد بود و مسابقات به وسیله دانشکده پزشکی مربوطه انجام خواهد شد رفع هر گونه نگرانی می‌شود اما لایحه شما در اینجا به علت بودن جمله (مسابقه محلی) برای نمایندگان این توهم را به وجود آورده که این مسابقات مثلاً در سبزوار و در رشت و در ساری جدا جدا انجام می‌شود و آن نظر مطلوب یعنی تأمینی یک حداقل سواد ضروری برای شرکت تحصیل در دانشکده پزشکی تأمین نشود و به عقیده بنده اگر ما بتوانیم این حداقل را تأمین کنیم ایرادی که بعضی از آقایان داشتند که فرهنگ کشور و پزشکی متزلزل خواهد شد به هیچ‌وجه ادامه پیدا نخواهد کرد چون همان‌طور که یکی از آقایان تذکر دادند گویا آقای صارمی بودند چون در هر صورت اینها وقتی وارد دانشکده پزشکی شدند باید آن معلومات لازمه را داشته باشند اگر آن معلومات را داشتند فرهنگ کشور هیچ وقت متزلزل نخواهد شد اما برای این که خدای‌ناکرده در مسابقات محلی اشکالاتی پیش بیاید این است که مجلس شورای ملی نظرش این است که این مسابقات محلی حذف گردد و مسابقات به وسیله دانشکده پزشکی مربوطه انجام بشود تا حداقل معلومات لازم برای ورود به دانشکده پزشکی تأمین بشود و آن ارفاقات لازم هم به محصلین شهرستان‌ها بشود پیشنهاد جناب آقای مهندس بهبودی یک اشکالی داشت و آن اشکال این بود که بسیاری از مطالبی که آنجا ضروری بود حذف شده با خودشان بنده مذاکره کردم و موافقت کردند پیشنهادشان به این نحو اصلاح شود.
«ماده ۱- به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات تابعه آنها هر یک از دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها مکلف هستند که از سال تحصیلی آینده همه ساله حداقل بیست درصد عده داوطلبانی را که از طریق مسابقه انتخاب می‌کنند از میان فارغ‌التحصیل‌های بومی شهرستان‌ها و نقاط تابعه آنها (از اینجا با ماده فرق دارد) از طریق مسابقه‌ای که در دانشکده‌های پزشکی مربوطه انجام می‌گیرد و آیین‌نامه آن از طرف وزارت فرهنگ اعلام خواهد شد انتخاب نمایند» بقیه عین ماده است فقط در اینجا فرقی که دارد این است که مسابقات محلی را برداشته‌ایم و به جای مسابقات محلی گفته‌ایم این مسابقات در دانشکده‌های پزشکی مربوطه انجام شود چنانچه با این قسمت موافقت بفرمایید آقای مهندس بهبودی هم موافق هستند که پیشنهادشان به این نحو اصلاح گردد و فکر می‌کنم که نظر جناب آقای مهندس جفرودی را هم تأمین می‌کند اگر موافق باشید به این نحو اصلاح شود به عقیده بنده ضرری ندارد.
نایب‌رئیس- آقای مهندس بهبودی با پیشنهاد آقای مهندس جفرودی و با این اصلاح موافق هستید یا خیر؟
مهندس بهبودی- با اصلاح آقای دکتر رضایی و پیشنهاد آقای مهندس جفرودی موافق هستم.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری بفرمایید.
وزیر بهداری- عرض کنم منظور از مسابقه محلی آسان کردن کار داوطلبان تحصیل دانشکده پزشکی بوده است این مسابقه چه جور مسابقه محلی‌ای است؟ رئیس بهداری و رئیس فرهنگ هر محل سؤالات را می‌برند در یک اطاق و در امتحان نظارت می‌کنند این دانشجو، این محصل ورقه امتحان را می‌نویسد بعد آن را جمع می‌کنند می‌فرستند به دانشکده پزشکی مربوط این کار برای این است که آن کسی که می‌خواهد طب بخواند فرسخ‌ها سفر نکند برای این که ما فقط در پنج استان دانشکده پزشکی داریم ولی خوشبختانه استان‌هایمان بیشتر از پنج‌تا است و نمی‌خواهیم مردم را بی‌خود وادار کنیم به مسافرت و بعد هم رفوزه بشوند و ناامید برگردند علت محلی این بوده و خیال می‌کنم که منظور آقای مهندس بهبودی و دکتر رضایی و همچنین آقای مهندس جفرودی در تأمین حداقل معلومات محصلین برای مسابقه کاملاً ملاحظه شده است.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر کمیسیون بهداری (دکتر سعید حکمت)- عرض کنم منظور از این قسمت که امتحانات و مسابقات محلی باشد همان‌طور که آقای وزیر بهداری فرمودند این بوده که این مسابقات همان‌طور که در قدیم هم مرسوم بوده به‌وسیله دانشکده‌ها و یا به وسیله خود دانشگاه تنظیم می‌شود و می‌رود به مراکز هر استان یا هر شهرستانی که در آنجا مسابقه به عمل خواهد آمد، آنجا این امتحانات را به‌وسیله نماینده بهداری و نماینده فرهنگ انجام می‌دهند وقتی که انجام دادند اوراق به‌وسیله اساتید دانشکده مربوطه رسیدگی می‌شود در صورتی که قبول شده باشند که بتوانند به دانشکده مربوطه وارد بشوند برمی‌گردند آنجا البته اینجا سه موضوع مطرح شد یکی گذراندن مسابقه بود که نظر وزارت بهداری این است که این امتحانات محلی بودنش از نقطه‌نظر این است که دانشجویانی که می‌خواهند به دانشکده وارد بشوند یا نشوند بیایند یک راهی بپیمایند و بعد هم قبول نشوند و یک مخارجی متحمل بشوند و مأیوس بشوند یکی هم جناب آقای صارمی فرمودند که اصلاً مسابقه هم نباشد، فرمودند در دانشکده هاروارد یا دانشکده‌های خارج محصلین را قبول می‌کنند البته قبول یا عدم‌قبول که چقدر طول می‌کشد که آنها را قبول بکنند کاری ندارم ولی ممکن است اگر بدون مسابقه باشد از تعداد اشخاصی که مورد حاجت است زیادی داشته باشیم آن وقت همه را مجبوریم که قبول بکنیم البته منظور از مسابقه این است که در مرحله اول اشخاصی که واجد شرایط هستند قبول بشوند و بعد آنهایی که معلومات‌شان بیشتر است قبول بشوند و منظور از بومی بودن همان محلی بودن است. سؤالات هم به وسیله دانشکده‌های مربوطه تنظیم می‌شود منتهی تحت نظر رئیس بهداری و رئیس فرهنگ مربوطه این امتحانات که به عمل آمد آنهایی که قبول شده‌اند می‌آیند به دانشکده و به آنهایی که قبول نشده‌اند کاری نداریم.
نایب‌رئیس- آقای مهندس جفرودی جنابعالی با پیشنهاد آقای مهندس بهبودی با اصلاح آقای دکتر رضایی موافق هستید؟
مهندس جفرودی- مقرر بفرمایید اصلاح را قرائت کنند.
نایب‌رئیس- مجدداً قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱- به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات تابعه آنها هر یک از دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها مکلف هستند که از سال تحصیلی آینده همه ساله حداقل ۲۰ درصد عده داوطلبانی را که از طریق مسابقه انتخاب می‌کنند از میان فارغ‌التحصیل‌های بومی شهرستان‌ها و نقاط تابعه آنها از طریق مسابقه‌ای که در دانشکده‌های پزشکی مربوطه انجام می‌گیرد و آیین‌نامه آن از طرف وزارت فرهنگ اعلام خواهد شد انتخاب نمایند این دانشجویان باید تعهد نمایند که پس از پایان تحصیل لااقل برابر سال‌های تحصیل پزشکی در شهرستان و بخش‌ها و دهات ناحیه‌ای که از آن انتخاب شده‌اند به شغل پزشکی مشغول شوند، مقررات مسابقه و تقسیم این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات مختلفه به عهده وزارتین فرهنگ و بهداری با توجه به احتیاجات هر منطقه تهیه و تعیین سؤالات مسابقه از طرف دانشکده پزشکی مربوطه تهیه می‌گردد
مهندس جفرودی- بنده با این اصلاح موافق هستم.
نایب‌رئیس- رأی گرفته می‌شود پیشنهاد آقای مهندس بهبودی با اصلاحی که آقای دکتر رضایی کردند آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (عده کثیری قیام کردند) تصویب شد.
۳- تقدیم لایحه استرداد مجرمین بین ایران و پاکستان به وسیله آقای معاون وزارت امور خارجه
نایب‌رئیس- آقای معاون وزارت امور خارجه لایحه‌ای دارید؟
معاون وزارت امور خارجه (دکتر صدر)- بنده چند دقیقه بیشتر وقت مجلس را نمی‌گیرم می‌خواهم عرض کنم با توسعه ارتباطی که امروز بین ممالک هست و هر روز هم وسیع‌تر می‌شود رفت و آمد آسان و زیادتر می‌شود به همین جهت هم هست که همکاری مخصوصی بین تمام ممالک برای مسائلی که به علت همین ارتباط سریع پیش آمده ایجاد شده این ارتباط سریع و سهل که به نفع اشاعه تمدن در دنیا است البته به نفع یک عده‌ای هم هست که اینها تبهکار هستند و از همین وسایل سریع استفاده می‌کنند برای فرار از قانون این است که قراردادهای استرداد این اشخاص اهمیت خیلی زیادی پیدا کرده است و دولت هم از سال قبل در این صدد بود که با مذاکره با ممالک مختلف یک قرارداد استردادی منعقد بکند اخیراً در ۳۰ فروردین امسال قرارداد استردادی با دولت پاکستان منعقد شده است لایحه‌اش را تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم.
نایب‌رئیس- به کمیسیون ارجاع می‌شود.
۴- مذاکره در گزارش کمیسیون استخدام راجع‌به تربیت پزشک برای بخش‌ها و شهرستان‌ها
نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود:
پیشنهاد آقای ابتهاج به شرح زیر خوانده شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نماید قسمت دوم ماده اول به شرح زیر اصلاح گردد:
تنظیم مقررات مسابقه به عهده وزارتین فرهنگ و بهداری بوده و تعیین سؤالات مسابقه از طرف دانشکده پزشکی مربوطه تهیه می‌گردد.
تقسیم این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات با توجه به احتیاجات هر منطقه به عهده بهداری استان می‌باشد که با جلب موافقت استاندار انجام می‌گیرد.
ابتهاج
نایب‌رئیس- آقای ابتهاج
ابتهاج- بنده یک مرتبه دیگر این پیشنهادی که داده‌ام قرائت می‌کنم.
(به شرح سابق قرائت کردند)
(چند نفر از نمایندگان- استاندار به چه دلیل؟) حالا عرض می‌کنم به چه دلیل استاندار، به دلیل اینکه وزارت بهداری که
در تهران نشسته احتیاجات فوری و فوتی هر بخش کوچک را نمی‌داند بهداری محل است که می‌تواند تشخیص بدهد، اینجا ممکن است آن عضو مربوطه اعمال نفوذ بکند آقای رئیس کارگزینی بفرستد آقا را به آن نقطه‌ای که بهتر است، آب و هوایش بهتر است، محلش مرغوب‌تر است در صورتی که در محل ممکن است هم رئیس بهداری محل و استانداری که واقف است و خودتان برای اختیاراتش لایحه آورده‌اید و برایش اختیار قائل شدید اقلاً این قدر هم برایش اختیار قائل بشوید که بتواند تعیین بکند این آقایی که تحصیلاتش به تمام شد در کدامیک از این مناطق این استان مناسب‌تر است کار بکند.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر کمیسیون بهداری (دکتر سعید حکمت)- جناب آقای ابتهاج در اینجا راجع‌به این که با جلب موافقت استاندار محل رئیس بهداری پزشکان را انتخاب بکند اشاره فرمودند، باید اینجا توجه داشته باشند که وزارت بهداری خودش یک وزارتخانه مستقلی است و نماینده رسمی وزارت بهداری در آن محل رئیس بهداری است البته مقام استاندار یک مقام ارجمندی است می‌تواند مستقیماً با وزارت بهداری صحبت بکند و مکاتبه داشته باشد ولی اگر برای تعیین محل استخدام یک پزشک رئیس بهداری موظف باشد که نظر استاندار را هم جلب بکند هم از نقطه‌نظر فنی خوب نیست و هم از نقطه‌نظر استخدامی فرض فرض بفرمایید که در یک نقطه‌ای بیماری شیوع پیدا کرده است فرضاً بیماری واگیر اگر رئیس بهداری بخواهد نظر و موافقت استاندار را جلب کند وقت می‌گذرد و در این صورت نظر استاندار را در اینجا در کار رئیس بهداری وارد کردن خللی در کارهای اداری و فنی و به خصوص پزشکی رئیس بهداری مربوطه ایجاد می‌کند، به این جهت تقاضا می‌کنم پیشنهادتان را پس بگیرید.
ابتهاج- استاندارش را حذف می‌کنم با اصل پیشنهاد موافقت بفرمایید بنده کلمه استاندار را حذف می‌کنم.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری- عرض کنم جناب آقای ابتهاج توجه بفرمایید که این لایحه تمام مراحل خودش را در مجلس سنا پیموده و اگر تغییر زیادی اینجا بدهید باز باعث ارجاع مجدد به آنجا می‌شود و باعث تأخیر می‌گردد، منظور جنابعالی کاملاً تأمین است و استدعا می‌کنم بگذارید به همین نحو که هست باشد برای این که رئیس بهداری محل احتیاجات محل را می‌داند وقتی که ما بخواهیم یک طبیب اعزام بداریم به وسیله رئیس بهداری آسان است و البته استاندار هم در هر استانی ریاست عالیه بر کلیه اعضا دولت دارد و خواهد داشت.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری در هر صورت توجه داشته باشید که این لایحه به مجلس سنا خواهد رفت. آقای عمیدی‌نوری مخالف هستید؟
عمیدی‌نوری- موافق هستم.
نایب‌رئیس- مجدداً قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نماید قسمت دوم ماده اول به شرح زیر اصلاح گردد.
تنظیم مقررات مسابقه به عهده وزارتین فرهنگ و بهداری بوده و تعیین سؤالات مسابقه از طرف دانشکده پزشکی مربوطه تهیه می‌گردد.
تقسیم این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات با توجه به احتیاجات هر نقطه به عهده بهداری استان می‌باشد.
عمیدی‌نوری- جلب موافقت را بزنید.
ابتهاج- بنده موافق هستم که «استاندار» حذف شود.
نایب‌رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای ابتهاج آقایانی که موافق هستند قیام کنند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای دکتر امین به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به ماده ۱ اضافه شود.
تبصره- انتخاب بیست درصد دانشجویان مذکوره در فوق از میان دانشجویانی که در مسابقه ورودی دانشکده‌های پزشکی قبول شده‌اند به عمل خواهد آمد و بیست درصد از قبول دانشکده پزشکی تهران برای شهرستان‌های کشور با نظر وزارت بهداری تعیین خواهد شد.
دکتر امین
نایب‌رئیس- آقای دکتر امین
دکتر امین- بنده قبلاً در این لایحه به عنوان موافق صحبت کرده‌ام و عقیده دارم که این لایحه‌ای که با نظر دولت و وزارت بهداری تهیه شده است بسیار خوب است و پزشکان بخش‌ها و دهات با تصویب این قانون امیدواریم که در چند سال بعد تأمین بشود یعنی اصل نظر درست است و همه آقایان موافق هستند عمده نظر این است که چطور این دانشجویان را انتخاب بکنیم به عقیده بنده هیچ وقت نباید اصرار بکنیم که حتماً باید از دانشجویان بومی یا محلی باشد مثلاً بخش‌هایی داریم که آنجا اصلاً دانشجوی دیپلمه متوسطه نداریم بنده مثال از آذربایجان می‌زنم مثلاً شهرستان اردبیل بخش‌های کوچک دارد مانند نمین، در آنجا اینها اصلاً دانش‌آموز کامل متوسطه طبیعی ندارد که برود آنجا در درجه اول به عقیده بنده باید بیست درصد را بگوییم از شهرستان و استان مربوطه دانشکده‌ها که در موقعی که کنکور می‌دهند، مسابقه می‌دهند و قبولی‌های آنها را بیست درصد از استان هر محل انتخاب کنند و در اختیار وزارت بهداری بگذارند و با قرعه به بخش‌های مربوطه بفرستند بقیه از سایر نقاط کشور از کرمان یا اصفهان یا خوزستان یا سایر جاها، همه جای ایران یکی است اگر دانشجویی کمک گرفت و حاضر شد برود به بخش‌ها در درجه اول از استان مربوطه خودش اگر نبود از استان‌های دیگر بفرستند، این پیشنهاد بنده است اصراری هم ندارم، فقط نظرم این است که چون چند سال است عمل کردیم البته به طرزی که پیشنهاد آقای مهندس جفرودی تصویب شد نظر آقایان تأمین است منتهی به عقیده بنده امتحان یک مرتبه بشود، دو مرتبه امتحان صلاح نیست یک مرتبه کنکور که می‌دهند کافی است.
موسوی- بفرمایید یک مرتبه دیگر پیشنهاد قرائت شود.
نایب‌رئیس- مجدداً قرائت می‌شود.
(به شرح سابق قرائت شد)
دکتر امین- صد نفر اگر قبول شده بیست نفر از آنها با نظر وزارت بهداری از استان مربوطه در درجه اول و اگر نشد از سایر استان‌ها آنهایی که حاضرند بروند در آن جا کار کنند انتخاب خواهند شد.
نایب‌رئیس- آقای مخبر کمیسیون بهداری
مخبر (دکتر سعید حکمت)- جناب آقای دکتر امین باید به این نکته توجه داشته باشید که وقتی که دانشجویان آمدند و در کنکور شرکت کردند اگر قبلاً آنها تعهدی سپرده باشند که خواهند آمد و در محلی که دولت برای آنها تعیین می‌کند خدمت خواهند کرد آن وقت تمام دانشجویانی که در مسابقه شرکت می‌کنند باید این تعهد را بسپارند اگر چنانچه بیاییم بعد از این که قبول شدند بگوییم بیست درصد از اینها بیایند تعهد بکنند می‌گویند تعهد نمی‌کنیم به این جهت باید اول تعهدش را بسپارد که من حاضرم در ولایات یا در هر جایی که وزارت بهداری تعیین بکند بروم خدمت کنم آن موقع مسابقه بدهند اگر در مسابقه شرکت کرد و قبول شد گفت حاضر نیستم که بروم آن وقت آن منظوری که ما داریم تأمین نخواهد شد می‌گوید من در مسابقه شرکت کرده‌ام قبول شده‌ام و تمام مزایایی که دیگران دارند من هم دارم به این جهت موظف هستند که اول آنها یک تعهدی بسپارند که اگر در کنکور شرکت کردند و قبول شدند، امتحانات را دادند و قبول شدند هر جایی را که تعیین می‌کنند باید بروند به این جهت باید اول تعهد داده شود و خواهی نخواهی مسابقه درجه‌ای خواهد بود یعنی یک مسابقه‌ای برای آنهایی که برای دانشکده علی‌العموم می‌دهند اگر قبول شدند وارد خواهند شد و اگر قبول نشدند می‌روند دنبال کارشان یک مسابقه دیگر هم هست برای آنهایی که اول تعهدشان را می‌سپارند بعد امتحان بدهند اگر قبول شدند در دانشکده مشغول می‌شوند و اگر قبول نشدند که هیچ (یکی از نمایندگان- اول گفته‌اید تعهد بسپارد) این بسته به نظر وزارت بهداری و دانشکده پزشکی است اول باید تعهد را بسپارد که من اگر در این مسابقه قبول شدم حاضرم هر دستوری را که بعد از خاتمه تحصیلاتم وزارت بهداری تعیین بکند قبول کنم اگر این تعهدش را نسپارد اگر در مسابقه شرکت کرد و قبول شد می‌گوید که من تعهد نمی‌سپارم هیچ کار نمی‌شود و منظوری که از این قانون هست تأمین نمی‌شود.
نایب‌رئیس- آقای صدرزاده مخالف هستید؟ (صدرزاده- بله) (دکتر امین- بنده پیشنهادم را پس گرفتم) پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌نمایم ماده اول این طور اصلاح شود.
ماده ۱- به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات تابعه آنها هر یک از دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها مکلف هستند که از سال تحصیلی آینده همه ساله حداقل بیست درصد عده داوطلبانی را که از طریق مسابقه انتخاب می‌کنند از میان فارغ‌التحصیل‌های شهرستان‌ها و نقاط تابعه آنها انتخاب نماید. این دانشجویان باید تعهد نمایند پس از پایان تحصیل حداقل برابر سال‌های تحصیل پزشکی در شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات ناحیه‌ای که از آن انتخاب شده‌اند به شغل پزشکی مشغول بشوند مقررات تقسیم این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات را وزارت بهداری با توجه به احتیاجات هر منطقه تهیه می‌نماید.
نایب‌رئیس- آقای عمیدی‌نوری شبیه این تصویب شده است.
عمیدی‌نوری- چون نظر بنده در پیشنهاد آقای مهندس جفرودی و آقای مهندس بهبودی تأمین شده است لذا پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (پیشنهاد آقای فضائلی به شرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید ذیل ماده ۱ به این طریق اصلاح شود:
تعیین سؤالات مسابقه از طرف دانشکده پزشکی مربوطه تهیه و در همان دانشکده انجام می‌شود وزارت فرهنگ آیین‌نامه اجرای این مسابقات را تهیه و به تصویب کمیسیون
فرهنگ مجلسین می‌رساند- محمد فضائلی
چند نفر از نمایندگان- تشریف ندارند.
نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (پیشنهاد آقای مهندس هدایت به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم ماده ۱ تربیت پزشک برای بخش‌ها و شهرستان‌ها به شرح زیر اصلاح شود.
ماده ۱- دولت مکلف است از سال تحصیلی آینده به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات همه ساله بیست درصد عده داوطلبانی که دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها از طریق مسابقه انتخاب می‌نمایند برای اعزام به شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات انتخاب نماید. این دانشجویان کمک هزینه تحصیلی مخصوص دریافت خواهند نمود و در مقابل باید تعهد نمایند که پس از پایان تحصیل لااقل برابر سال‌های تحصیل پزشکی در شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات که قبلاً دولت معین نموده است به شغل پزشکی مشغول شوند.
تبصره ۱- در صورتی که به تعداد مورد احتیاج داوطلب برای خدمت در شهرستان‌ها و دهات و بخش‌ها از بین قبول‌شدگان در مسابقه ثبت‌نام ننمایند بقیه افراد مورد احتیاج از بین دانش‌آموزان بعدی به ترتیب معدل نمرات امتحان مسابقه در صورت قبول تعهد انتخاب می‌شوند.
تبصره ۲- میزان و شرایط پرداخت کمک هزینه مخصوص از طرف دولت تعیین و اعلام می‌گردد.
مهندس هدایت
معاون نخست‌وزیر- این پیشنهاد خرج است.
نایب‌رئیس- آقای مهندس هدایت
مهندس هدایت- در جلسه پیش جناب آقای وزیر بهداری تشریف نداشتند بنده عرایضی کردم و برای بعضی از همکاران تولید سوءتفاهم شده بود که بنده والر دانشکده پزشکی شهرستان‌ها را کمتر از تهران می‌دانم و حال آن که مقصود بنده این نبود. بنده یک مثال زدم از دانشکده پزشکی تهران و منظورم این نبود که در شهرستان‌ها درجه معلومات محصلین کمتر است. به عکس شاید محصلین در شهرستان‌ها بهتر بتوانند تحصیل بکنند و فراغت بیشتری داشته باشند. نکته مهمی که در اینجا مطرح است این است که در هر دانشکده پزشکی جناب آقای وزیر بهداری به خوبی می‌دانند یک سطح معلومات حداقلی را برای محصل برای ورود به دانشکده باید قائل شد و این که اینجا گفته شد که دانشکده‌های پزشکی مهم دنیا بدون مسابقه محصل قبول می‌کنند، این را بنده خیال نمی‌کنم صحیح باشد. (صارمی- چرا آقا) مضافاً به اینکه تازه در آن دانشکده‌های پزشکی که مسابقه نیست محصلینی که از مدارس مخصوصی بیرون آمدند قبول می‌کنند و یا با معدل مخصوصی بیرون آمدند قبول می‌کنند مثلاً در دانشکده‌های ژنو در سال‌های اخیر از ایران محصلینی که با معدل ۱۴ به بالاتر قبول شده‌اند قبول می‌کنند بدون مسابقه سابقاً معدل ۱۲ بود ولی چون ماشاالله سطح معلومات ما هر روز پایین‌تر می‌آید دانشگاه ژنو تجدیدنظر در معدل کرده است معدل ۱۲ را ۱۴ کرده‌اند و مسابقه نمی‌دهند ولی می‌گوید محصلی که از ایران می‌آید باید معدل متوسطه‌اش ۱۴ باشد یا بیشتر بنابراین جناب آقای دکتر راجی نظر بنده این بود و متأسف هستم که آقایان دکترهایی که نماینده مجلس و همکار بنده هستند هیچ اظهارنظری نمی‌کنند به استثنای جناب آقای دکتر سعید حکمت به عنوان مخبر کمیسیون دفاع می‌کنند علی‌الاصول برای اینکه واقعاً ما باید استفاده بکنیم از نظر آقایان اطبا (صحیح است) و من خیلی خوش‌وقت می‌شدم که اگر آقایان اطبا نظر خودشان را ایراد می‌کردند چون ما وارد مسائل پزشکی نیستیم یک معلومات عمومی داریم روی آن معلومات عمومی اظهارنظر می‌کنیم و خیلی خوش‌وقت می‌شدیم اگر آقایان پزشکان نظریه خودشان را اظهار می‌فرمودند بنابراین نظر بنده این بود که به هر تقدیر محصلینی که وارد دانشکده پزشکی می‌شوند دارای حداقل معلومات لازم برای به آن دانشکده باشند چه در تهران چه در شهرستان‌ها برای این که بنده اینجا مثال زدم که اگر دارای آن معلومات نباشند آن وقت در سال اول رد می‌شوند در سال دوم هم ممکن است رد بشوند و اصلاً از دانشکده طبیب درنیایند که به شهرستان‌ها فرستاده بشوند اینجا گفته شد از کجا معلوم است که آنها بی‌سوادتر از اینها هستند اگر بی‌سوادتر از اینها نباشند که می‌آیند در مسابقه شرکت می‌کنند و قبول هم می‌شوند و دیگر چرا به دولت تعهد می‌سپارند بنابراین اشخاصی که از این راه می‌خواهند بیایند وارد بشوند تردیدی نیست که سطح معلومات‌شان پایین است و اگر پایین نبود هیچ مجبور نبودند تعهد بسپارند بنابراین بنده فکر کردم در ماده ۲ این لایحه که پیش‌بینی شده وزارت بهداری یا سایر وزارتخانه‌ها برای هر شهرستانی که بخواهند پزشک بفرستد یک هزینه تحصیلی بدهند و محصل را وادار کنند که بعد از خاتمه تحصیل برود به آن شهرستان مخصوص برای وزارتخانه مربوطه خدمت بکند بنده خواستم تلفیق بکنم با ماده ۲ و بگویم دولت که وظیفه‌دار حفظ بهداشت مردم است و در این راه از هیچ‌گونه کمک و خرجی نباید مضایقه بکند بیاید سالیانه برای بیست درصد از محصلین در دانشکده‌های پزشکی ایران یک بورس تحصیلی قائل بشود به شرط این که در مقابل این بورس تحصیلی که افراد بی‌بضاعت حتماً محتاج هستند و شاید محصلین خیلی خوبی هم باشند و استفاده می‌کنند آنها بروند در شهرستان‌ها معادل سال‌های تحصیلی خودشان خدمت عمومی بکنند نه خدمت در وزارتخانه به مردم خدمت بکنند این خلاصه پیشنهاد بنده است و اینجا بحثی شد که ممکن است این پیشنهاد خرج باشد در حالی که بنده خیال نمی‌کنم پیشنهاد خرج باشد در ماده ۲ هم یک همچون خرجی پیش‌بینی شده است بنده خیال می‌کنم اگر بیاییم قبول بکنیم که به بیست درصد سی درصد از محصلین که هر سال در مسابقه قبول می‌شوند کمک هزینه تحصیلی بپردازیم حتماً توی آن عده‌ای که قبول می‌شوند حاضر هستند که این کمک تحصیلی را قبول بکنند و در این صورت شما یک عده محصلینی انتخاب کرده‌اید که خوب هستند یک نکته‌ای هست که جناب آقای وزیر بهداری فرمودند که باید جواب عرض کنم فرمودند حالا یک عده بهدار هستند و ما می‌خواهیم تبدیل به دکتر بکنیم و احتیاج داریم خودشان فرمودند خون همه یک رنگ است و بنده اینجا از همین مطلبی که فرمودند استفاده می‌کنم و عرض می‌کنم آن که در شهرستان‌های دورافتاده دکتری که آنجا کار طبابت می‌کند اگر از شهرستان تهران بهتر نباشد اقلاً باید برابر باشد دوم اینکه ما به آنها که با مدارج علمی کمتری، با معلومات کمتری وارد می‌شوند بالاخره دیپلم دکتری می‌دهیم و این دکتر با این دیپلمش ممکن است در یک شهرستانی غوغا بکند در حالی که یک بهدار چون دیپلم ندارد اگر بخواهد خارج از وظیفه‌اش عملی انجام بدهد تحت تعقیب قرارش می‌دهند در حالی که یک دکتر را نمی‌شود برای این قبیل موارد تحت تعقیب قرار داد.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
مخبر کمیسیون بهداری- جناب آقای مهندس هدایت راجع‌به همکاران پزشک ما مطلبی بیان فرمودند خواستم عرض کنم که در کمیسیون بهداری این مطالب با حضور آقایان مطالعه شده است و اگر در اینجا اظهارنظر نمی‌فرمایند در آنجا نظریات خودشان را فرموده‌اند و رسیدگی شده است اما راجع‌به امتحاناتی که این دانشجویان می‌دهند فرمودند آنهایی که تعهد می‌سپارند امتحانات‌شان و سطح معلومات‌شان از سایرین که تعهد نمی‌سپارند پایین‌تر است این طور نیست آنهایی که تعهد می‌سپارند وزارت بهداری در مقابل تعهدات آنها در مدت تحصیل کمک خواهد کرد (مهندس هدایت- همچون چیزی در لایحه نیست) در آیین‌نامه‌اش هست چون اینها مطابق تعهدی که می‌سپارند مدت شش سال معادل مدتی که تحصیل می‌کنند باید بیایند در هر محلی که وزارت بهداری برای آنها تعیین می‌کند بروند خدمت بکنند این از نبودن معلومات یا پایین بودن سطح معلومات آنها نیست از نقطه‌نظر احتیاج مالی‌شان است که وزارت بهداری در حین تحصیل به آنها کمک مالی می‌کند که بعد از خاتمه تحصیل بروند آنجا خدمت بکنند والا اگر قرار بر این باشد که منظور از دو مسابقه گذراندن یکی برای آنهایی که وارد دانشکده بخواهند بشود یکی برای آنهایی که تعهد می‌سپارند پایه تحصیلات علمی نداشته باشند و با هم دیگر فاصله‌ای داشته باشند مسلماً در یک کلاس نمی‌توانند بنشینند و از یک معلومات نمی‌توانند استفاده بکنند و شالوده کار از هم پاشیده می‌شود منظور وزارت بهداری از بیست درصد عبارت از آن است که به آنهایی که در این مسابقه شرکت کرده‌اند و قبول شده‌اند در طول مدت تحصیل کمک می‌کند و بعد از خاتمه تحصیلات‌شان در هر محل و بخش و دهکده‌ای که برای آنها تعیین می‌شود بروند معادل همان مدتی که از وزارت بهداری کمک گرفته‌اند خدمت بکنند به این جهت نظر جنابعالی تأمین است.
نایب‌رئیس- آقای مهندس هدایت
مهندس هدایت- در اینجا به نظر بنده سوءتفاهی شد برای این که آن وزارتخانه‌هایی که احتیاج داشته باشند به طبیب کمک هزینه تحصیلی می‌دهند به هر حال با تصویب پیشنهاد آقای مهندس بهبودی و آقای مهندس جفرودی بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- چون پیشنهاد دیگری نیست. باید رأی گرفته بشود به ماده اول با اصلاحاتی که به عمل آمده.
عمیدی‌نوری- ماده اول اصلاح شده‌اش را یک بار قرائت بکنند.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱- به منظور کمک به تأمین پزشکان مورد احتیاج شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات تابعه آنها هر یک از دانشکده‌های پزشکی تهران و شهرستان‌ها مکلف هستند که از سال تحصیلی آینده همه ساله حداقل ۲۰ درصد عده داوطلبانی را که از طریق مسابقه‌ای که در دانشکده‌های پزشکی مربوطه انجام می‌گیرد و آیین‌نامه آن از طرف وزارت فرهنگ اعلام خواهد شد انتخاب می‌نماید این دانشجویان باید تعهد نمایند که پس از پایان تحصیل لااقل برابر سال‌های تحصیل پزشکی در شهرستان و بخش‌ها و دهات ناحیه‌ای که انتخاب شده‌اند به شغل پزشکی مشغول شوند مقررات مسابقه به عهده وزارتین فرهنگ و بهداری بوده و تعیین سؤالات مسابقه از طرف دانشکده پزشکی مربوطه تهیه می‌گردد. تقسین این عده بین شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات با توجه به احتیاجات هر منطقه به عهده بهداری استان می‌باشد.
مهران- تنظیم مقررات باید نوشته
شود (تنظیم مقررات مسابقه به عهده وزارتین فرهنگ و بهداری بوده)
موسوی- اجازه بفرمایید بنده یک تذکری می‌خواستم بدهم چون اشتباهی دارد.
نایب‌رئیس- بفرمایید.
موسوی- یکی از همکاران محترم تذکر دادند که ذکر عبارت سال تحصیلی آینده صحیح و مناسب نیست بهتر است گفته شود (از تاریخ تصویب این قانون) چون ممکن است تصویب این لایحه مدتی طول بکشد.
نایب‌رئیس- بسیار تذکر به جایی است و همین‌طور اصلاح می‌شود بنابراین رأی گرفته می‌شود به ماده اول با اصلاحاتی که شده آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲- وزارتخانه‌ها و مؤسسات عمومی اعم از دولتی یا ملی و شهرداری‌ها که به خدمت پزشکی در شهرستان‌ها احتیاج دارند می‌توانند در درجه اول به داوطلبانی که طبق ماده یک انتخاب می‌شوند یا در صورت احتیاج بعد اضافی دیگر از دانشجویان دانشکده‌های پزشکی کمک هزینه تحصیلی پرداخت نمایند و آنها را متعهد سازند که پس از پایان تحصیل پزشکی در خدمت آن وزارتخانه مؤسسه درآیند این قبیل دانشجویان باید پس از خاتمه تحصیل برابر مدتی که کمک هزینه دریافت نموده‌اند در هر نقطه که آن وزارتخانه یا مؤسسه تعیین می‌کند خدمت نمایند دانشجویانی که از کمک هزینه وزارت بهداری استفاده نموده‌اند موظف هستند سه سال اول خدمت خود را در بخش‌ها و بقیه آن را در شهرستان‌هایی که وزارت بهداری معین می‌کند انجام وظیفه نمایند.
تبصره- میزان و شرایط پرداخت کمک هزینه از طرف هر یک از وزارتخانه‌ها یا مؤسسات تعیین و اعلام می‌گردد.
نایب‌رئیس- ماده ۲ مطرح است آقای مهنس جفرودی مخالف هستید؟
مهندس جفرودی- بنده یک تذکر اصلاحی دارم با ترتیبی که ماده اول تصویب شد قسمت آخر این ماده با قسمت اصلاحی ماده اول مغایرت دارد و باید اصلاح شود.
نایب‌رئیس- بفرمایید توضیح بدهید.
مهندس جفرودی- ماده دوم طوری تنظیم شده بود که با ماده اول لایحه درست درمی‌آمد ولی حالا به صورتی که ماده اول اصلاح شده است دیگر این اختیار برای وزارت بهداری به صورت کلی باقی نمی‌ماند به خصوص که در ماده ۱ گفته شده است پزشکانی که از این مدارس از محل بیست درصد فارغ‌التحصیل می‌شوند آنها باید از بخشی که انتخاب شده‌اند در همان‌جا خدمت بکنند حالا دیگر وزارت بهداری نمی‌تواند به این فارغ‌التحصیل تکلیف بکند که برود در یک بخش دیگری خدمت بکند به این جهت است که قسمت آخر ماده ۲ به صورتی که ماده اول اصلاح شد مباینت دارد و به همین جهت بنده تمنی می‌کنم که آن را اصلاح بکنید.
یک نفر از نمایندگان- پیشنهاد بدهید.
نایب‌رئیس- آقای دکتر سعید حکمت
دکتر سعید حکمت (مخبر کمیسیون بهداری)- همان‌طوری که جناب آقای مهندس جفرودی فرمودند با ترتیبی که ماده اول اصلاح شد یعنی محل خدمت پزشکان که برای شهرستان‌ها و بخش‌ها و دهات تعیین می‌شود طبق پیشنهاد جناب آقای ابتهاج به وسیله رئیس بهداری استان صورت بگیرد که اول پیشنهاد کرده بودند به وسیله استاندار باشد که بعد آن حذف شد به این ترتیب سیادت کار از دست وزارت بهداری خارج شده و دیگر وزارت بهداری نمی‌تواند برای آن منظوری که تأمین احتیاجات بهداشتی مردم بود اقدام کند و آن را مرتفع سازد (موسوی- اختیار در دست نماینده وزارت بهداری است) البته وزارت بهداری در آنجا باید سیادت کار را واگذار بکند به رئیس بهداری استان و هر پیشنهادی که او دارد وزارت بهداری تابع او باشد در صورتی که در عمل رؤسای بهداری‌های استان‌ها تابع وزارت بهداری هستند به این جهت این قسمت به همان ترتیبی که آقای مهندس جفرودی توضیح فرمودند با یک پیشنهادی باید اصلاح بشود.
نایب‌رئیس- آقای مهندس هدایت مخالف هستید.
مهندس هدایت- بنده می‌خواهم عرض کنم که ماده ۲ با ماده اول مغایر نیست.
نایب‌رئیس- پس موافق هستید؟ بفرمایید.
مهندس هدایت- آنچه که در ماده ۲ ذکر شده به هیچ‌وجه مغایر با ماده اول نیست برای این که در ماده اول به طور اعم است کسانی هستند که انتخاب می‌شوند برای شهرستان‌ها که می‌روند به آن شهرستان‌ها و هیچ مجبور نیستند که برای بهداری یا وزارت بهداری خدمت بکنند فقط تعهد دارند بروند در آن شهرستان‌هایی که رئیس بهداری قبلاً تعهد از آنها گرفته که آنجا کار بکنند به شغل طبابت مشغول شوند ولی ماده ۲ برای اشخاصی است که کمک هزینه تحصیلی می‌گیرند کسانی که در ماده اول قبول شدند یک عده از آنها ممکن است کمک هزینه تحصیلی بگیرند اگر همه‌شان کمک هزینه تحصیلی می‌گیرید پس ماده ۱ درست تنظیم نشده (وزیر بهداری- یعنی درست تنظیم شده بود اینجا به این صورت اصلاح شد) جناب آقای وزیر بهداری همان‌طوری هم که اول تنظیم شده بود اگر تصویب می‌شد باز هم مطلب را نمی‌رساند و صحیح نبود برای اینکه این ماده ۱ به هیچ‌وجه نمی‌گوید این ۲۰ درصد همه‌شان کمک هزینه تحصیلی می‌گیرند می‌گوید این ۲۰ درصدی که ما انتخاب می‌کنیم آنها مکلف هستند معادل سال‌های تحصیلی بروند در آن شهرستان‌هایی که تحصیل کرده‌اند خدمت بکنند نمی‌گوید که به دولت خدمت بکنند (صحیح است) این مطلب اول است دوم می‌گوید از آن عده ما هر چقدر خواستیم کمک هزینه تحصیلی بهشان می‌دهیم و اینها بعد بروند در آن شهرستانی که ما تعیین می‌کنیم خدمت بکنند اینها کمک هزینه می‌گیرند پیشنهاد اول بنده که پس گرفتم به همین لحاظ بود اتفاقاً اگر نظر جنابعالی این طور باشد که همه کمک هزینه تحصیلی بگیرند این نعم‌المطلوب و منتهای آرزوی بنده است که همین‌طور هم پیشنهاد کردم و چون گفتند که پیشنهاد خرج است پس گرفتم این است که به نظر بنده به این صورت که تنظیم شده چه به صورت اول و چه با اصلاحی که شده مغایر نیست.
نایب‌رئیس- چون دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصره ماده ۲ به شرح زیر اصلاح شود.
تبصره - میزان و شرایط پرداخت کمک هزینه را وزارت بهداری تعیین خواهد نمود.
ابتهاج
نایب‌رئیس- آقای ابتهاج
ابتهاج- تصور می‌کنم که آقای وزیر بهداری موافقت داشته باشند که این ماده به صورتی که بنده پیشنهاد کردم اصلاح بشود برای اینکه به صورت فعلی اینجا متأسفانه ممکن است یک تبعیضات ناروایی را به وجود بیاورد در یک شهرستانی ممکن است میزان کمک هزینه را به حدی بالا ببرند که شهرستان دیگر قادر نباشد و دو محصل در آن واحد که آمده‌اند در تهران یا در نقطه دیگری که تحصیل می‌کنند دو کمک هزینه مختلف دریافت بکنند به این جهت بنده پیشنهاد کردم که میزان کمک هزینه تحصیلی را خود وزارت بهداری تعیین بکند و به تمام شهرستان‌ها ابلاغ بکند.
نایب‌رئیس- آقای صارمی مخالف هستید؟ بفرمایید.
صارمی- جناب آقای ابتهاج یک اصل حقوقی مسلم را باید مورد توجه قرار بدهند و آن قرارداد بین طرفین در انجام هر امری است ممکن است یک فرد حاضر بشود با گرفتن کمک بسیار مختصری تحصیلاتش را ادامه بدهد و بعد هم موفق بشود برود تعهدش را انجام بدهد یا یک کسی با یک مقدار زیادتری بخواهد این قرارداد را منعقد بکند بنابراین حاکم و قاضی بین طرفین توافق آنها خواهد بود فرد ثالثی نباید راجع‌به توافق آنها مداخله بکند این درست نیست برای این که ممکن است شهرداری بندر پهلوی نتواند ماهی دویست تومان بپردازد آن طوری که وزارت بهداری تعیین می‌کند پس نتیجه نتواند برای رفع احتیاج آنجا طبیبی انتخاب بکند ولی چه اشکال دارد که یک فردی حاضر بشود که با گرفتن ماهی صد تومان کمک هزینه برود و در همان شهرداری انجام وظیفه بکند؟ حالا حضرتعالی می‌فرمایید چه؟ اگر یک شخصی حاضر شد که ماهی صد تومان بگیرد و برود آنجا انجام وظیفه بکند این توافق از بین برود و قیم آن شخص وزارت بهداری است که بیاید آنجا بگوید ماهی پانصد و ششصد تومان بدهید، بنابراین بنده خیال می‌کنم که موافقت طرفین اسهل طرق باشد و مؤسسات مختلفه هم وقتی ببینند با یک کمک هزینه مختصری می‌توانند از اشخاصی استفاده بکنند ممکن است وزارتخانه‌ها یا سایر مؤسسات هم احتیاج داشته باشند و مورد توجه قرار بدهند و وزارت بهداری مداخله‌ای نداشته باشد این است که هر طور با افرادت راضی کردند اجازه بدهید کارشان را انجام بدهند و قرارداد منعقد بکنند.
نایب‌رئیس- آقای دکتر سعید حکمت
دکتر سعید حکمت (مخبر کمیسیون بهداری)- جناب آقای صارمی به این قسمت توجه بفرمایند در قسمت تراضی طرفین کاملاً فرمایشات‌شان را تصدیق می‌کنم و کاملاً موافق هستم ولی در این قسمت دیگر باید در نظر داشته باشند اولاً یک وزارت بهداری نیست که این کار را بکند مؤسسات دیگری از قبیل شیر و خورشید هست، شهرداری هست، فرض بفرمایید فردا وزارتخانه‌های دیگر هستند و هر وزارتخانه‌ای با مقدورات خودش می‌خواهد محصلین را بفرستد در مراکز استان تحصیل بکنند مبالغی پول را از نظر توجه و ترفیه اشخاص فرض بفرمایید عوض اینکه پانصد تومان بدهد ۵ هزار تومان بدهند و یا عوض این که دویست تومان بدهد دوهزار تومان بدهد و برعکس همان طوری که فرمودید چون شهرداری فلان محل پول ندارد یک کسی عوض این که ۲ هزار تومان بگیرد یا صد تومان بخواهد بیاید زندگی بکند و واقعاً هزینه زندگی آنجا طوری نیست که با صد تومان بتواند احتیاجات لازم یک دانشجو را تهیه و تأمین بکند و به همین جهت از تحصیل عقب می‌ماند و مجبور است
برود جاهای دیگر و با کارهای دیگر خودش را مشغول بکند تا این که زندگیش را تأمین بکند یا برعکس فرض بفرمایید شهرداری یک شهرستانی از نقطه‌نظر این که یک محصلی را که فرستاده و مورد علاقه‌اش است هر طوری که هست یک مبلغ زیادتری به آن محصل می‌دهد در صورتی که شهرستان دیگر می‌خواهد با کمال حسن‌نیت یک مبلغ معتنابهی برای تحصیل و رفع احتیاجات محصل پول بدهد ولی نمی‌تواند و این ایجاب می‌کند به این که دو محصل در یک دانشکده یکی دوهزار تومان کمک هزینه می‌گیرد و یکی دویست تومان محل و مرجعی که می‌تواند این را تا اندازه‌ای تعدیل بکند که احتیاجات یک محصل در یک شهرستان چقدر است تصور می‌کنم همان وزارت بهداری می‌تواند باشد که تمام مخارج را می‌تواند در نظر بگیرد و بگوید میزان کمکی که باید کرد برای فلان محصل در فلان شهرستان این قدر حالا یا وزارت بهداری یا شهرداری یا شیر و خورشید سرخ هر کسی را که در نظر بگیرید با توجه به اینکه این محصل چقدر احتیاج دارد به او بدهد والا اگر مقامی نباشد که به این کار رسیدگی بکند به آن ترتیب هر کسی هر قدر دلش خواست می‌دهد و همین گرفتاری را ما داشتیم و هنوز هم داریم سازمان برنامه به یک پزشکی ماهی سه‌هزار تومان حقوق می‌دهد و خدمات اجتماعی پنج‌هزار تومان می‌دهد و در همان محل وزارت بهداری ششصد تومان می‌دهد ساعات کار و نوع خدمت و محل خدمت یکی ولی مزد و دستمزدی که گرفته می‌شود خیلی متفاوت به این جهت وزارت بهداری به هیچ‌وجه نمی‌تواند برای شهرستان‌ها طبیب بفرستد و همه می‌خواهند در یک مؤسساتی بروند که در آنجا حقوق زیادتری می‌گیرند سازمان برنامه برای بیمارستان‌های خودش در شهرستان‌ها به پزشک یک حقوق‌های گزافی می‌دهد در صورتی که وزارت بهداری دستش بسته است به این جهت بنده تصور می‌کنم یک مرکزی که بتواند این موضوع را کنترل بکند لازم است و تصور می‌کنم که بهتر از همه‌جا وزارت بهداری باشد (صارمی- حقوق را می‌گویید یا کمک هزینه را؟) کمک هزینه را عرض کردم (صارمی- ممکن است یک قسمت از کمک هزینه را یک مؤسسه‌ای بپردازد نه همه‌اش را) چون همان قسمتی که پرداخت می‌شود اگر ظلم بالسویه هم باشد عدل است.
نایب‌رئیس- آقای عمیدی‌نوری موافق هستید.
عمیدی‌نوری- نخیر
نایب رئیس- آقای دکتر سیدامامی موافق هستید؟ بفرمایید.
دکتر سیدامامی- پیشنهاد جناب آقای ابتهاج خیلی خوب است برای این که وزارت بهداری واقعاً ممکن است یک حدی معین بکند برای این کمک هزینه و همان طوری که آقای مخبر هم توضیح دادند اگر آزاد بگذاریم اختلاف شدیدی پیش می‌آورد و ممکن است یک مؤسسه کمک بیشتری بکند در صورتی که وزارت بهداری ممکن است احتیاج بیشتری به پزشک داشته باشد و به یک محل معینی بخواهد پزشکی را بفرستد پس به طور کلی وزارت بهداری بیشتر مطلع است و بیشتر صلاحیت دارد که رفع احتیاج محل را از نظر پزشک می‌کند و پیشنهاد آقای ابتهاج هم پیشنهاد خوبی است به شرط اینکه در پیشنهادشان این کمک هزینه محدود باشد یعنی متحدالشکل باشد ملاحظه بفرمایید آقای وزیر بهداری میزانی که معین می‌کند حالا ممکن است در یک شهرستانی کمتر باشد در یک شهرستانی بیشتر ولی در آن محلی که کمک هزینه می‌دهند یکنواخت باشد در آن صورت پیشنهاد آقای ابتهاج خیلی خوب است.
نایب‌رئیس- پیشنهاد آقای ابتهاج یک دفعه دیگر قرائت می‌شود آقایان ملاحظه بفرمایید تا رأی بگیریم.
(به شرح بالا مجدداً قرائت شد)
نایب‌رئیس- رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
دکتر مشیرفاطمی- بنده یک پیشنهاد دادم که مقدم بر سایر پیشنهادات است.
نایب‌رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی پیشنهاد شما پیشنهاد ارجاع به کمیسیون است با ۱۵ امضا باید تقاضا کنید (دکتر مشیرفاطمی- برای اعاده به کمیسیون است) آیین‌نامه می‌گوید که رأی اعاده به کمیسیون باید تا ۱۵ امضا باشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام محترم مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید جمله دوم ماده ۲ به شرح زیر اصلاح شود این قبیل دانشجویان باید پس از خاتمه تحصیل برابر مدتی که کمک هزینه دریافت نموده‌اند در هر نقطه که پرداخت‌کننده هزینه تعیین می‌کند خدمت نمایند. الخ - ابتهاج
نایب‌رئیس- آقای ابتهاج نظر شما با اصل ماده فرق دارد.
صارمی- همان است که در ماده است.
ابتهاج- بنده پس گرفتم.
نایب‌رئیس- چون پیشنهاد دیگری نیست بنابراین باید به ماده دوم رأی بگیریم رأی گرفته می‌شود به ماده دوم با اصلاحات آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده سوم- وزارت فرهنگ به دانشجویان مشمول مواد یک و دو پروانه موقت برای طبابت و یا خدمت پزشکی در محل یا حوزه معینی که از آن انتخاب شده‌اند می‌دهد و پروانه دائم به این عده موقعی داده خواهد شد که تمام تعهدات خود را انجام داده باشند.
نایب‌رئیس- آقای عمیدی‌نوری مخالف هستید، بفرمایید.
عمیدی‌نوری- علت مخالفت بنده راجع‌به جمله دانشجویان است (صحیح است) قطعاً منظور فارغ‌التحصیلان است به همین جهت بنده پیشنهاد دادم که کلمه دانشجویان به فارغ‌التحصیلان تبدیل شود.
دکتر مشیرفاطمی- بنده هم همین پیشنهاد را داده‌ام.
نایب‌رئیس- آقای مخبر بفرمایید.
مخبر کمیسیون بهداری- بنده هم نظرم همین است که این کلمه اصلاح بشود.
نایب‌رئیس- آقای دکتر سیدامامی
دکتر سیدامامی- عرضی ندارم.
نایب‌رئیس- آقای دکتر امین موافق هستید؟ (دکتر امین- با آن اصلاح دانشجویان به فارغ‌التحصیلان موافق هستم) آقای مهران موافق هستید؟ (مهران- بنده با اصل ماده مخالف هستم) بفرمایید.
مهران- بنده با این گونه گروکشی در قوانین اصولاً مخالف هستم، پروانه پزشکی یک چیزی نیست که بشود آن را برای کسی که تعهدی دارد گرو گرفت تا انجام بدهد ملاحظه بفرمایید در ماده ۵ این قانون ذکر شده است که اگر کسی کمک هزینه تحصیلی دریافت داشت و تعهدش را انجام نداد دو برابر است یا یک برابر است یا چند برابر این کمک هزینه را بپردازد و پس بدهد بنابراین تصدیق می‌فرمایید گفتن به این آدم که پروانه موقت پزشکی می‌دهیم تا وقتی که تعهدات خودت را انجام دادی آن وقت پروانه دائم می‌دهیم، این صحیح نیست، اگر کسی حاضر نیست تعهدات خودش را انجام بدهد می‌گوید من حاضر نیستم که این تعهدات را انجام بدهم و آنچه را که در قانون معین شده پس داد و وجوه دریافتی را تأدیه کرد دیگر نمی‌شود شئون علمی یک نفر طبیب را توقیف کرد فرض بفرمایید این شخص با همان پروانه موقت ادامه داد به طبابت، هیچ قانونی، هیچ مجوزی نیست، که بگوید چرا طبابت می‌کنی برای اینکه طبیب است بنده استدعا می‌کنم که جناب آقای وزیر بهداری که خودشان و همچنین مخبر محترم جناب آقای دکتر سعید حکمت که به این کار واردتر هستند فکری برای این کار بفرمایند چون توقیف مدارج و اقتدار تعلیماتی و تحصیلاتی و معلوماتی به هیچ‌وجه یک کار صحیحی نیست.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری بفرمایید.
وزیر بهداری- عرض کنم روی احتیاجی که وزارت بهداری به طبیب داشت لایحه را تقدیم کردیم که یک تعدادی از محصلین دانشکده پزشکی بیایند از روز اول از ما کمک هزینه تحصیلی بگیرند و تحصیلات‌شان را به پایان برسانند بعد از اینکه تحصیلات‌شان را به آخر رسانیدند سه سال اول در دهکده‌ها و بعد هم در شهرستان‌ها خدمت کنند و در ایامی که هنوز آن مدت مقرره تمام نشده پروانه موقت طبابت در یک محلی داده بشود جناب آقای مهران باید این عنایت را بفرمایید که در ممالک خیلی پیشرفته هم اطبا نمی‌توانند هر جا دل‌شان خواست طبابت بکنند و در همین تهران هم طبق قانون بایستی از وزارت بهداری و همچنین شهرداری تهران کسب اجازه کنند در اغلب ممالک هم محل کار یک پزشک و یک طبیب به کسی دیگر واگذار نمی‌شود مگر این که یا آن شخص فوت کند یا این که معامله کند آن را، لذا خواهش می‌کنم چون این لایحه با کمک اخویشان تنظیم شده و ایشان هم نسبت به این ماده خیلی توجه داشتند از مخالفت خودشان صرف‌نظر بفرمایند.
نایب‌رئیس- چون موافق و مخالف صحبت کرده پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم ماده ۳ به شرح زیر اصلاح شود.
وزارت فرهنگ به فارغ‌التحصیلان مواد یک و دو پروانه موقت برای طبابت و یا خدمت پزشکی فقط در محل یا حوزه معینی که از آن انتخاب شده‌اند و یا تعهد خدمت در آن محل کرده‌اند می‌دهد و پروانه دائم به این عده موقعی داده خواهد شد که تمام تعهدات خود را انجام داده باشند.
تبصره- اشتغال به پزشکی با پروانه موقت در محلی غیر از آنچه در پروانه موقت قید شده طبابت غیرمجاز تلقی خواهد شد.
دکتر دادفر
نایب‌رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمایید.
دکتر دادفر- اصل لایحه با دو جزو از پیشنهاد بنده مختصر تفاوتی دارد یکی به نظر بنده در اصل لایحه است که از کمیسیون بهداری آمده از قلم افتاده که بنده اضافه کرده‌ام برای این که اینجا گفته شده است به دانشجویان داوطلب مشمول ماده یک و دو پروانه موقت برای طبابت و یا خدمت پزشکی در محل یا حوزه معینی که از آن انتخاب شده‌اند، بعضی‌ها هم هستند که انتخابی نیستند تعهد خدمت در آن محل داده‌اند یعنی دانشجویانی که برای خدمت می‌روند به دو قسمت هستند یکی این که به مسابقه محلی انتخاب می‌شوند و یکی هم این است که وزارتخانه‌ها و مؤسسات با آنها قرارداد می‌بندند بنده این جمله
(و یا تعهد خدمت در آن محل کرده‌اند) را اضافه کردم و در واقع ماده تکمیل‌تر شده و تصور می‌کنم که جناب آقای وزیر بهداری موافق باشند چون ماده کامل‌تر می‌شود، اما راجع‌به تبصره‌اش با تجربه‌ای که ما از این قوانین داریم متأسفانه اگر قانون بدون ضمانت اجرایی تصویب بشود در کشور ما آن قانون عملاً اجرا نمی‌شود به این معنی ما می‌گوییم اگر کسی رفت در یک محلی و تعهد خدمت هم در وزارت بهداری داد پروانه خدمتش هم در شاپور است در شاپور با پروانه موقت خدمت نکرد آمد در تبریز طبابت کرد چطور می‌شود؟ هیچ کاری نمی‌شود کرد بنده پیشنهاد کردم که اگر در محلی غیر از آنجایی که تعهد خدمت داشته‌اند خدمت کردند و طبابت کردند وزارت بهداری می‌تواند طبابت آنها را غیرمجاز تلقی نماید و برای رسیدن به این هدف این پیشنهاد یک ضمانت اجرایی است که این قانون عملی می‌شود و طبیب می‌داند که در همان محل باید بماند و در غیر این صورت قابل تعقیب می‌باشد پس اگر نظر ما این است که پروانه موقت بدهیم که در آن محل طبابت کند این ضمانت اجرایی را هم ذکر کنیم والا اگر ذکر نکنیم این قانون ضمانت اجرایی نخواهد داشت و با آن پروانه موقت هر جایی که دلش خواست می‌رود طبابت می‌کند.
نایب‌رئیس- آقای دکتر امین مخالف هستید؟
دکتر امین- موافق هستم.
نایب‌رئیس- آقای مخبر بفرمایید.
دکتر سعید حکمت (مخبر کمیسیون بهداری)- جناب آقای دکتر دادفر باید توجه بفرمایند که به کادر پزشکی به اندازه‌ای که لازم است در این لایحه فشار وارد آمده است، یک تعهد مالی گرفته‌اند از آنها و هزار تا بند بهشان بسته‌اند که مجبور هستند فلان کار را بکند، بالاخره کسی که بعد از ۱۲ سال تحصیل وارد دانشکده پزشکی می‌شود و ۶ سال دوره طب و سه سال دوره تخصصی را تحصیل می‌کند ما این قدر باید ولونته داشته باشیم که همین اندازه مقرراتی که در این لایحه برای محدود کردن آنها هست دیگر برایشان این شکنجه را قائل نباشیم که اگر این کار را نکردند طبابت آنها بدون مجوز قانونی تلقی بشود البته یک شخصی است که تحصیلیش را کرده مقام علمی این کار را هم حائز شده بعد در یک محلی آمده خدمت می‌کند اگر اینجا را ترک کرد گفته‌ایم سه برابر آن مدتی که باقی مانده پولش را پس بدهد و اگر پس نداد آن وقت دولت از او دست‌بردار نیست و البته یک مجازات اشد از آن مجازاتی که وزارت بهداری و دولت خودش در نظر گرفته اضافه کردن بند. تصور می‌کنم که بی‌مورد باشد بنابراین تقاضا می‌کنم که این پیشنهاد را پس بگیرند.
نایب‌رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی بفرمایید.
دکتر مشیرفاطمی- بنده اصلاً پیشنهاد کرده بود که این لایحه برگردد به کمیسیون برای اینکه بنده به سهم خودم از بس پیشنهاد می‌رسد نمی‌دانم که کدام با هم جور در می‌آید یا مغایرت دارد یا ندارد متأسفانه اخیراً ثابت شده است وقتی که پیشنهاد می‌کنیم لوایح یک شوری بشود بعد خودمان تویش در می‌مانیم (بعضی از نمایندگان- نکنید) بنده دیگر توبه کردم ولی اساس این مطلب این است که این لوایح را ۴۰ نفر لااقل از آقایان نمایندگان در کمیسیون‌ها دیده‌اند ما خیال می‌کنیم که این ۴۰ نفر آقایان نمایندگان فهم‌شان از ما کمتر است (عمیدی‌نوری - این شکل صحیح نیست) حالا بنده منطقم این است جناب آقای عمیدی‌نوری شما یک منطق دیگری دارید (عمیدی‌نوری- مشورت است) به اضافه اساس کار این لایحه این است که یک عده‌ای کمک هزینه می‌گیرند و یک قراردادی دو طرف امضا می‌کنند و ما یک مقرراتی برایش وضع می‌کنیم و طبق آن مقررات باید خدمت کنند ولی برای آنهایی که با پول و خرج خودشان می‌روند تحصیل می‌کنند دیگر این همه مقررات و مجازات را نباید قائل بشویم والا فرد اینهایی که می‌روند درس طبابت بخوانند یک درس دیگری می‌خوانند که این همه مقررات سخت نداشته باشند و هی پشت میزنشین فراهم کنیم استدعای بنده این است که آقایان پیشنهادشان را پس بگیرند و اجازه بدهند به همین شکل که مطالعه شده تصویب شود و به موقع اجرا بیاید.
نایب‌رئیس- آقای مهندس هدایت موافق هستید (مهندس هدایت- مخالف هستم) آقای عمیدی‌نوری- موافق هستید؟ (عمیدی‌نوری- مخالف هستم) آقای دکتر امین موافق هستید؟ (دکتر امین- موافق هستم) بفرمایید.
دکتر امین- آقایان توجه دارند که برای تحصیل حرفه پزشکی هر کس که با پول خودش تحصیل کرده است آزادند به هر جایی که بخواهد می‌تواند برود به عقیده بنده کسی که با پول خودش در ایران یا در خارجه تحصیل کرده آزاد است مگر این که مستخدم دولت بشود این عده ۲۰ درصد یعنی وزارت بهداری یا مؤسسات دیگر یا شهرداری‌ها پول می‌دهند به آنها موظف هستند در ازا آن خدمت کنند، در یک ده یا در یک قصبه یا در یک بخش سانکسیونی که دادیم به آنها به عقیده بنده این است که آن پروانه‌ای که به آنها داده می‌شود برای یک مدت موقت فقط به اسم آن محل داده شود اگر وزارت بهداری این توضیح را بدهد که اگر آن طبیبی که دارای پروانه موقت هست از یک بخشی به شهرستان مربوطه آمد چه خواهد کرد طبیبی که تعهد سپرده برود در یک بخشی خدمت کند عوض آن بخش در مرکز استان یا شهرستان دیگر رفت وزارت بهداری در مقابل این شخص چه خواهد کرد؟ این جواب را به بنده بدهند این پیشنهاد از این جهت که اطبا را موظف می‌کند در شهرستان یا در بخش یا در دهاتی که وزارت بهداری معین کرد خدمت کند پیشنهاد خوبی است و در غیر این صورت عملی نیست برای این که اینها با وزارت بهداری و دولت قرارداد دارند اگر اجرا کنند خیلی خوب ولی اگر اجرا نکنند یک سانکسیونی باید باشد که ترتیب پروانه‌شان را معین خواهد کرد اگر این قسمت را عملی کنیم خیلی به مورد است بنابراین جناب آقای وزیر بهداری جواب بدهند که اگر از بخش به شهر آمد چه کار خواهند کرد.
نایب‌رئیس- آقای مخبر بفرمایید.
مخبر کمیسیون بهداری- عرض کنم طبابت‌شان را که نمی‌شود ازشان گرفت محصلینی که تحصیلات‌شان را تمام کرده‌اند دیپلم در دست دارند اگر مطابق مقررات آمدند وظایف محوله را انجام دادند کارمند دولت خواهند شد و انجام وظیفه خواهند کرد والا در ماده ۵ صریحاً ذکر شده است دانشجویانی که کمک هزینه دریافت کرده‌اند هرگاه بعد از خاتمه دوره تحصیلی از انجام تمام یا قسمتی از تعهدات خود استنکاف نمایند بایستی سه برابر کمک هزینه را که دریافت نموده‌اند بپردازند (صدرزاده- از کجا بدهند؟) بالاخره یک کسی که آمده در یک شهرستان دیگری مطب باز کرده و یا استخدام شده باشد باید تعهد خود را نسبت به وزارت بهداری انجام دهد.
دکتر دادفر- بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- چون آقای دادفر پیشنهادشان را پس گرفتند، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده ۳ اضافه شود.
تبصره- فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی از خارجه که در رشته‌ای متخصص شده باشند (به استثنای کسانی که از طرف دولت اعزام شده باشند) از اقامت دو ساله خارج از مرکز موضوع قانون اصلاح قانون استخدام پزشکان مصوبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۸ معاف خواهند بود این معافیت مشمول استخدام دولتی نگردیده و در صورت استخدام دولتی مقررات استخدامی پزشکان قابل اجرا خواهد بود.
مهندس فروهر
نایب‌رئیس- آقای مهندس فروهر بفرمایید.
مهندس فروهر- آقایان محترم توجه بفرمایند که آوردن این لایحه از طرف دولت به این علت بوده که سیستم تربیت پزشک تا به امروز نتیجه مطلوبه را نداده یعنی هم می‌توانستیم به قدر کافی پزشک تربیت کنیم و هم این که مملکت پزشک کم دارد و به همین جهت دولت از اختیار قانونی خودش استفاده کرده و آمده گفته من به این رشته پزشکی که مورد نیاز من است کمک خواهم کرد کمک هزینه خواهم داد، اشخاصی را از روز اول تربیت می‌کنم موقعی که پزشک شدند دستورات من را باید اجرا کنند به هر جا که می‌گویم باید بروند، و به هرکاری که من می‌گویم اقدام کنند و بپذیرند، پس معلوم می‌شود که دولت سیاست تربیت پزشکی‌اش کافی و وافی برای احتیاجات مملکت نبوده، آقایان بنده در جلسه قبل در کلیات عرض کردم ما با این فقر متخصصی که در این مملکت داریم، صادرات محصل داریم از این مملکت ۱۲ هزار نفر محصل به خارج رفته‌اند و هیچ گونه تأمینی نداریم که به مملکت خودشان برگردند، متخصص نفت و اتم و پزشکی در رشته‌های مختلف هستند که در خارجه می‌مانند اعلیحضرت همایون شاهنشاهی تمام وسایل تشویق را فراهم می‌نمایند ۲۵۰۰ تومان به شاگرداول‌ها می‌دهند این آقایان شرفیاب می‌شوند در موقع مسافرت‌های ایشان به خارج آنها را تشویق می‌فرمایند که برگردند بنده پزشکانی را می‌شناسم که آمده‌اند به تهران چون وسیله برایشان فراهم نبود و تکالیف شاقی برای آنها معین می‌کردند دوباره برگشته‌اند. ما حق نداریم بگوییم که چرا نمی‌کند ما باید از خودمان هم مایه بگذاریم و از دیگران هم مایه بگیریم چرا بنده لیسانسیه حقوق و حقوق‌دان مثل آنها نباشم یا من که رفته‌ام در رشته فیزیک و شیمی تحصیل کرده‌ام و لیسانسیه شده‌ام این تعهدات را نداشته باشم ولی یک محصلی که به خرج خودش رفته به اروپا و تحصیل پزشکی کرده بیاید در ایران اگر مستخدم دولت هم نباشد این شخص را ما متعهد کنیم برود به صورت ظاهر در شهرستانی تابلو هوا کند خدا شاهد است این کار صحیح نیست (صحیح است) بنده عقیده دارم که ما باید تشویق کنیم تا محصلین بیایند به ایران و بنده در این پیشنهاد رعایت حال دولت را کرده‌ام و نوشته‌ام به استثنای کسانی که از طرف دولت اعزام شده باشند در پیشنهاد نوشته شده است که این معافیت مشمول کسانی که به خرج دولت رفته‌اند نباشد و در حقیقت آن مقررات در مورد استخدام پزشکان قابل اجرا خواهد بود (مهندس هدایت- شامل نه مشمول) بنده اصلاح می‌کنم (صدرزاده- این یک مزیتی است فقط برای ثروتمندهای این مملکت) مملکت‌مان دموکراسی است هر کسی می‌تواند به درجه عالیه نائل شود و کلمه داخلی را هم اضافه می‌کنیم بنده از جناب آقای صدرزاده که اصولی هستند تعجب می‌کنم ما اینجا صحبت از پایه علمی و تحصیلات عالیه می‌کنیم هر کسی که به درجه
عالی پزشکی نایل شد وقتی که متخصص شد اگر به این مملکت برگردند ثروت علمی ما و به موجودی طبیب‌های ما اضافه می‌شوند خدا شاهد است که هیچ نظر دیگری نیست بنده چون می‌بینم که جناب آقای وزیر بهداری فرمایش دارند عین صورت مجلس کمیسیون فرهنگ را که استخراج کرده‌ام می‌خوانم آقای دکتر دعوت شدند در کمیسیون فرهنگ در مورد لایحه مالی دانشگاه بنده عین این پیشنهاد را به ماده ۷ آن قانون داده بودم آقای دکتر اعتمادیان، اعتمادیان از یک طرف آقای وزیر فرهنگ از طرف دیگر موافقت کردند و خواهش کردند که من آن را در آن کمیسیون مطرح نکنم و در موقع تقدیم و طرح لایحه استخدام پزشک و پرستار در شهرستان‌ها مطرح کنم آن کمیسیون به‌ریاست آقای علامه، اظهارات آقای معاون وزارت بهداری را در کمیسیون می‌خوانم: می‌گویند «من با پیشنهاد آقای مهندس فروهر در مورد اطبایی که در خدمت دولت نمی‌باشند و با پول خود تحصیل کرده‌اند موافق هستم ولی جایش اینجا نیست و در موقع طرح در جلسه در لایحه استخدام پرستار و پزشک پیشنهاد بشود و در آنجا مطرح بشود آقای وزیر فرهنگ هم تأیید کردند این را هم بنده خواستم عرض کنم که تمام مدارج قانونی را این پیشنهاد طی کرده استدعا می‌کنم که تصویب بفرمایند تا طبیب بیشتر به مملکت برگردد.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری بفرمایید.
وزیر بهداری- بنده خواستم فرمایش جناب آقای مهندس فروهر را یک اصلاح کوچکی بکنم که ما به هیچ‌وجه اشکال‌تراشی برای مراجعت پزشکانی که در خارجه تحصیل کرده‌اند قائل نیستیم الآن مرتب از اشخاصی که دارند رشته‌های تخصصی را در آمریکا می‌بینند کاغذ می‌آید برایم و بنده پست‌ها را قبلاً برایشان رزرو می‌کنم که برگردند (احسنت) بنده یکی از پسرهایم به خرج خودم تحصیل طب می‌کند با وجود این با پیشنهاد ایشان موافق نیستم فقط وقتی موافق هستم که یک تخصص فوق‌العاده عالی داشته باشد که مرکز احتیاج داشته باشد (عمیدی‌نوری- آن وقت اختصاص به پسر وزیر پیدا می‌کند) لذا بنده استدعا می‌کنم همان طوری که در کمیسیون‌های فرهنگ و بهداری هم صحبت شده از مقام ریاست هم استدعا می‌کنم که اعلام بفرمایند پیشنهاد ایشان به هیچ‌وجه به این قانون مربوط نیست.
نایب‌رئیس- چه می‌فرمایید آقای وزیر بهداری؟
وزیر بهداری- بنده تصور می‌کنم که پیشنهاد ایشان به هیچ‌وجه به لایحه مربوط نیست و اگر هم اصراری دارند در لایحه دیگر وزارت بهداری که مربوط به پرستار و کادر فنی وزارت بهداری است تقدیم کنند تا در آنجا مورد رسیدگی و مطالعه قرار گیرد.
مهندس فروهر- با ذکر کلمه متخصص بنده پیشنهادم را تأیید می‌کنم.
نایب‌رئیس- آقای مخبر
دکتر سعید حکمت (مخبر کمیسیون بهداری)- عرض کنم آقایان باید به این موضوع توجه داشته باشند که این محصلین اکثر با خرج دولت رفته‌اند (یکی از نمایندگان- همه این طور نیستند) همان ارز دولتی که می‌گیرند و پوند بیست تومانی که دو ده تومان داده می‌شود یا چهارصد و پنجاه دلاری که دولت می‌دهد اینها ارز مملکتی است و اینها با هزینه مملکت رفته‌اند از اینها گذشته آنها متخصص هم که باشند ما الآن هفت تا دانشکده داریم در شهرستان‌ها که اینها احتیاج دارند به متخصص و از اینها گذشته همان طوری که خودتان هم فرمودید خون اهالی ولایات کم‌رنگ تراز مردم اینجا نیست اینها متخصصینی هستند که با هزینه‌ای که مملکت داده و با کمک خرجی که دولت به آنها داده است رفته‌اند برای اینکه در خارجه تحصیل کنند و برگردند به مملکت و از وجود آنها در مملکت استفاده بشود اینها محصلینی هستند که در واقع نصف هزینه تحصیلی آنها را دولت داده است و به این جهت باید به این موضوع توجهی داشته باشیم البته به همین ترتیبی که عرض کردم ما الآن در تهران تعداد پزشکان‌مان خیلی‌خیلی زیادتر از تمام مراکز استان‌ها است اگر بنا بشود یک تبعیض این طوری قائل بشویم محصلی که از آنجا می‌آید نگوییم که اینجا بماند و محصلینی را که اینجا تربیت می‌کنیم برای خارج از مرکز بفرستیم صحیح نیست البته مقامات دانشگاهی راه را برای اینها بازگذاشته‌اند وقتی یک کسی بیاید و دانشگاه به او احتیاج داشته باشد یک بحث علیحده‌ای است و وسایل دیگری دارند که می‌توانند آنها را استخدام کنند به عنوان دستیار و به عنوان دانشیار و اگر در مقررات آنها توجه داشته باشید از این حیث کاملاً دست آنها باز است اگر محصلی آمد که در رشته تخصصی او در مرکز کسی را نداشتیم حتی بدون رعایت مقررات استخدامی او را به عنوان استادی هم شورای دانشگاه می‌تواند بنشیند و تصویب کند از این جهت من تصور می‌کنم که آقای مهندس فروهر به این موضوع بهتر است توجه داشته باشند و پیشنهادشان را پس بگیرند.
نایب‌رئیس- آقای عمیدی‌نوری (عمیدی‌نوری- موافق هستم) آقای ابتهاج (ابتهاج- موافق هستم) آقای صدرزاده (صدرزاده- مخالف هستم) بفرمایید.
صدرزاده- ما می‌خواهیم ببینیم فردی از افراد این مملکت می‌رود خارج و تحصیل می‌کند ارز را که دریافت می‌کند از کجا می‌آورد؟ مال همین مملکت است و در قبالش او وظیفه دارد وظیفه‌اش این است که بیاید به این آب و خاک خدمت کند شما برای آدمی که از وظیفه خودشان خالی می‌کند مزایا قائل می‌شوید عرض کنم آن فرد ایرانی که استطاعتش کمتر است او باید برود در بندرعباس خدمت کند اما آن آقازاده‌ای که امکان دارد برود از مال پدرش تحصیل کند او باید بیاید و خدمت کند و اگر نیامد یک آدم متمردی محسوب می‌شود (عمیدی‌نوری- خارج از موضوع است) بنده عرض می‌کنم که یک فردی به خرج دولت می‌رود و یا به کمک دولت می‌رود و نخواست برگردد به ایران با او چه معامله‌ای می‌کنید الآن در حدود دوهزار نفر برای تحصیل پزشکی می‌روند که نصف خرج اینها را دولت می‌دهد یعین کمک را مملکت می‌کند اگر نخواست برگردد شما چه معامله‌ای با او می‌کنید در کمیسیون مذاکره شد و بنده عرض کردم باید دولت اصولاً فکر بکند برای اشخاصی که به خارج می‌روند و با پول دولت می‌روند به خارج، باید بیایند وظیفه خودشان را انجام بدهند، این چه فرق می‌کند با این که شما در نظام وظیفه قرار بگذارید هر کس یک پولی داد از خدمت معاف باشد، با آن چه فرقی دارد در صورتی که غنی و فقیر باید این وظیفه ملی را انجام بدهند هر کسی هم که می‌رود با پول این مملکت تحصیل می‌کند او هم باید برگردد و وظیفه‌اش را انجام بدهد.
شما فقط به وسیله این پیشنهاد یک راه و ترتیبی درست می‌کنید که اشخاص ثروتمند از خدمت به این مملکت معاف باشند، چرا این کار را می‌کنید؟ این ضرورت ندارد (عمیدی‌نوری- اشتباه می‌کنید) نخیر بنده هیچ اشتباه نمی‌کنم خود بنده یکی از فرزندانم به کمک دولت تحصیل می‌کند (جمعی از نمایندگان- در چه رشته تحصیل می‌کند؟) طب تحصیل می‌کند، او فردا باید بیاید به این آب و خاک خدمت بکند، موظف است بیاید و وظیفه خودش را باید انجام بدهد، این چه فرمایشی است که می‌کنید؟ آن وقت شما اینجا می‌فرمایید اشخاصی که به پول خودشان می‌روند، خوب معلوم است آقایان بچه‌های خودشان را به پول خودشان می‌فرستند خارج آن وقت که برمی‌گردند گل سرسبد هستند، اینجا می‌مانند در مرکز و در نقاط خوش آب و هوا، آن وقت بچه‌های مردم فقیر که اینجا هفت هشت سال زحمت کشیده‌اند و تحصیل کرده‌اند بروند در بندرعباس خدمت کنند.
نایب‌رئیس- آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری- بنده بدواً از احساسات آقای وزیر بهداری و همکار عزیزم آقای صدرزاده تشکر می‌کنم که با این که فرزندان‌شان طب می‌خوانند معتقد هستند که باید وقتی که تشریف آوردند بروند بندرعباس و میناب و نقاط دیگر دو سال تابلو بزنند و بعد بیایند تهران طبیب بشوند ولی بنده راجع‌به دیگران صحبت می‌کنم برای این که فرزندان ما به هر حال ما هیئت حاکمه هستیم، وقتی که تشریف آوردند بنده صدتایشان را به شما نشان می‌دهم که تابلو مصنوعی در خارج دارند و در تهران می‌گردند و بعد از دو سال تصدیق می‌گیرند که من در فلان نقطه طبابت کرده‌ام و بعد هم به ایشان اجازه طبابت در تهران می‌دهند من برای فرزندان نجار و بقال صحبت می‌کنم که در همین تهران به زحمت درس می‌خوانند و کار می‌کنند و هیچ کمک‌هزینه‌ای هم از دولت نمی‌گیرند و بعد هم که طبیب شدند به او می‌گویند که به تو در تهران اجازه نمی‌دهیم که طبابت کنی، چرا؟ باید حتماً بروی در ولایات دو سال، چهار سال بمانی بعد برگردی بیایی تهران نتیجه‌اش چیست؟ نتیجه‌اش این است که ما مانع این می‌شویم که اشخاص بروند درس بخوانند و طبیب بشوند و به این مملکت خدمت کنند. راجع‌به همان فرزند من و آقا راست است که اینجا صحبت می‌کنیم و این احساسات را اینجا ابراز می‌کنیم اما ببینیم عمل چیست؟ شما وقتی راه را بستید برای یک متخصص در اعصاب متخصص در مغز یا یک جراح و گفتید وقتی برگشت به ایران دو سال باید خدمت وظیفه انجام بدهد و دو سال هم برود در خارج تابلو بزند (یکی از نمایندگان- چهار سال) این نمی‌آید جناب آقای صدرزاده، وقتی که نیامد این فرزند این طبیب و متخصص را شما از دست داده‌اید یعنی ارزانی مملکت را خرج کرده‌اید ولی او برنمی‌گردد بنده یک نمونه به شما بدهم، بین خودمان ما یک طبیب داشتیم جناب آقای دکتر طاهری، آمد نماینده ملت ایران شد و همین‌جا هم تشریف داشتند خوب تا وقتی که مرحوم دکتر طاهری زنده بود عوالم پدر و فرزندی بود او ماند همچون که پدر فوت کرد او هم گذاشت نمایندگی مجلس شورای ملی را هم بوسید و رفت به آمریکا مشغول طبابت شد میل دارید اطبای متخصص خودمان را که با پول خودمان اینها را تربیت می‌کنیم برنگردند به مملکت خدمت بکنند؟ این چه خاصه خرجی است که بگویید نخیر باید بروی بیرون تابلو بزنی نتیجه این می‌شود که نمی‌آید، کسانی که تخصص دارند در یکی از امور طبی این را از این زنجیر خلاص کنید برگردد بیاید ایران در ایران طبابت بکند و از تخصص او استفاده بکنید بنده با پیشنهاد آقای مهندس فروهر از نظر تخصصی اگر طبیبی بود که در یکی از رشته‌های تخصصی بود آن تخصص آن قدر ارزش داشت که ما مریض‌مان را نبریم خارج از ایران برای این که از تخصص او استفاده بکنیم این امتیاز را باید به او
بدهیم که او وقتی آمد اینجا و تخصصش را شورای‌عالی فرهنگ یا هر مقام دیگری تصدیق کرد این بتواند اینجا بماند و اینجا طبیب شود بنده تمنا می‌کنم به این نکته توجه کنید الآن این اشکال پیش آمد بسیاری از اشخاص در مضیقه هستند، بنده جداً موافق هستم با این پیشنهاد و استدعا می‌کنم این اصلاح را توجه بفرمایید.
نایب‌رئیس- آقای وزیر بهداری
دکتر راجی (وزیر بهداری)- خواستم یک مرتبه دیگر توجه مقام ریاست را جلب کنم که با یک تبصره یک قانونی را نباید از بین برد قانونی هست برای طرز استخدام و کار پزشکان در کشور که با این تبصره می‌خواهید آن قانون را به کلی از بین ببرید (عمیدی‌نوری- این مربوط به آن نیست) جنابعالی که صحبت فرمودید بنده هیچ عرضی نکردم، عرض دومم این است که این تبصره به نظر بنده اصلاً به این قانون که منظورش تربیت پزشک برای شهرستان‌ها است مربوط نیست از جناب آقای عمیدی‌نوری استدعا می‌کنم اگر اشخاصی را می‌شناسند که در خارج تابلو زده‌اند و در تهران هستند اسم‌شان را به بنده بدهند تا تعقیب شوند برای این که ممکن است در گذشته این طور بوده ولی در حال حاضر با نهایت تأسف فرموده جنابعالی را تکذیب می‌کنم محصلین ایرانی که در خارج هستند همه‌شان کمک هزینه می‌گیرند اگر بگذارید آنهایی که کمک هزینه نمی‌گیرند در تهران بمانند ممکن است (مهندس فروهر- پس بنویسیم که از پدر ایرانی نیستند) عرض کنم همکار گرامی بنده آقای دکتر طاهری خواستم توضیح بدهم که متأسفانه قبل از فوت پدرشان به آمریکا مراجعت کردند چه می‌شود کرد بعضی‌ها اصلاً مادی هستند و اگر اصراری باشد که این تبصره تصویب بشود بنده لایحه را پس می‌گیرم.
نایب‌رئیس- پیشنهاد سکوتی رسید.
مهندس فروهر- آن جمله را استدعا می‌کنم این طور اصلاح بفرمایید.
کسانی که از طرف دولت اعزام شده باشند و از دولت کمک خرج بگیرند.
نایب‌رئیس- صبر کنید پیشنهاد سکوت قرائت شود بعد
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
محترماً پیشنهاد می‌نماید لایحه سکوت بماند.
دکتر بینا
دکتر بینا- منظور از دادن این لایحه کمک به مردمی است و کمک به شهرستان‌ها ما که نمایندگان شهرستان‌ها هستیم آقایانی که استدلال می‌کنند، آنهایی که طب خوانده‌اند فیزیک خوانده‌اند شیمی خوانده‌اند در بندرعباس که اتم نمی‌شکنند که یک نفر اتم‌شناس در بندرعباس برود در بندرعباس تب مالت می‌گیرند و ناخوش می‌شوند و احتیاج به دکتر پیدا می‌کنند و اگر قرار باشد تمام آنهایی که به خرج خودشان یا به خرج دولت در خارج کار می‌کنند بیایند اینجا و نروند آنجا و قانونی که برایشان هست از بین برود با یک تبصره آن قانون را از بین ببریم نقض غرض می‌شود و بهتر این است که اصلاً این لایحه را از دستور خارج کنیم تا چیزی که وارد نیست وارد بکنیم و تمام شهرستان‌ها را به زحمت بیندازیم و حال این که جناب آقای مهندس فروهر این پیشنهاد را داده‌اند و آقای عمیدی نوری که حضورشان ارادت دارم اگر نظری هست این نظر را در این لایحه اعمال نکنند و بگذارند کار شهرستان‌ها درست شود اگر قرار شود این تبصره تصویب شود قانون تمام دانشکده‌ها باید عوض شود کسی که آمده ۷ سال در تهران به خرج خودش و به خرج پدر و مادرش در ایران تحصیل کرده او مجبور است برود به بندرعباس، و بوشهر و کسی که در خارج تحصیل کرده نرود، فایده‌اش چیست؟ پس باید تمام مقررات دانشکده‌ها را عوض کنیم تا این لایحه درست شود، با یک تبصره تمام قوانین استخدامی پزشکی را عوض می‌کنید این است که بنده پیشنهاد کرده‌ام سکوت بماند و این تبصره تصویب نشود.
نایب‌رئیس- آقای صدرزاده با پیشنهاد سکوت مخالف هستید؟
صدرزاده- بلی
دکتر بینا- بنده پس گرفتم منظورم این توضیح بود.
نایب‌رئیس- پس آقای صدرزاده دیگر توضیحی نمی‌خواهد چون پس گرفتند فقط باید به پیشنهاد سکوت رأی گرفته شود دیگر موافق و مخالف صحبت نمی‌کند آقایانی که با پیشنهاد سکوت موافق هستند قیام کنند (کسی برنخواست) رد شد حالا پیشنهاد آقای مهندس فروهر قرائت می‌شود با اصلاحی که ایشان کرده‌اند.
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده ۳ اضافه شود.
تبصره- فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی از خارجه که در رشته‌ای متخصص شده باشند (به استثنای کسانی که از طرف دولت اعزام شده یا کمک خرج می‌گیرند) از اقامت ساله خارج از مرکز موضوع قانون اصلاح قانون استخدام پزشکان مصوب ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۸ معاف خواهند بود. این معافیت شامل استخدام دولتی نبوده و در صورت استخدام دولتی مقررات استخدامی پزشکان قابل اجرا خواهد بود. مهندس فروهر
نایب‌رئیس- چون مخالف و موافق راجع‌به این پیشنهاد صحبت کرده است...
دکتر وکیل- این پیشنهاد ۳ مرتبه اصلاح شده و روی اصلاح هم موافق و مخالف باید صحبت بفرمایید.
نایب‌رئیس- در اصلاحش نظری هست. آقای مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری- مخالف هستم.
نایب‌رئیس- بفرمایید.
مرآت اسفندیاری- بنده با این اصلاحی که اخیراً کرده‌اند مخالف هستم.
نایب‌رئیس- بفرمایید.
مرآت اسفندیاری- عرض کنم این قسمتی که اخیر اصلاح کرده‌اند به عقیده بنده هیچ مورد احتیاج نیست برای اینکه سرمایه مادی این کشور برای تربیت نسل جوان کشور است و من خیال می‌کنم که اگر دولت واقعاً دارد هزینه تحصیلی چند محل را متحمل می‌شود این یک منت بزرگی نیست که بر نسل جوان کشور خودش داشته باشد وظیفه دولت‌ها است که در آینده هم بکند بنده اولاً مخالف هستم با این نوع طرز تفکر که دولت برای تربیت نسل آینده خودش یک کوششی بکند و این را هر آن به رخ یک عده جوان بکشند این اثرات روان‌شناسی خوبی ندارد مثل این که اگر فرض بفرمایید آقایانی که می‌آیند و همکاران محترم ما عده زیادی باشند در زمان اعلیحضرت فقید به خارج رفته‌اند تحصیل کرده‌اند یک دینی داشته‌اند که آن دین را ادا کرده‌اند بعداً راه زندگی خودشان را پیش گرفته‌اند و دارند باز هم به این کشور خدمت می‌کنند بنابراین امروز هم هی اینها را بگویند که ما یک روز به شما خرج تحصیل داده‌ایم این را بنده خیلی کوچک می‌دانم و اصلاً فوق‌العاده عاری از یک منطق صحیح است به عقیده بنده اگر این موضوع را آقای مهندس فیروز فروهر کاملاً خودشان با آقای وزیر بهداری که من حقیقتاً و واقعاً به ایشان ارادت دارم و منطق و کارشان را واقعاً قابل تقدیر می‌دانم مذاکره‌ای می‌فرمودند یک نتیجه‌ای گرفته می‌شد که هم فکر حضرتعالی و هم نظر ایشان تأمین بشود و این لایحه تصویب بشود.
نایب‌رئیس- آقای مهدوی با این پیشنهاد موافق هستید؟
مهدوی- موافق هستم.
نایب‌رئیس- بفرمایید.
مهدوی- از روزی که قرار شد به محصلینی که در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا تحصیل می‌کنند کمک تحصیلی داده شود بنده تصور می‌کنم که یک نفر در این مملکت از میلیونرها هم پیدا نشود که از آن ارز استفاده نکرده باشد آن ارز صدی چهل کمکی است که به محصلین می‌کنند و در مقابل آن حداقل دو سال باید بیایند به مردم شهرستان‌ها در این مملکت به برادران و خواهران خود کمکی بکنند اگر این اصلاحی که در این پیشنهاد شده کاملاً صریح و روشن باشد که افرادی که از این کمک‌هزینه تحصیلی استفاده نکرده‌اند و تمام مدت تحصیل‌شان به خرج خودشان بوده است و چون این را هم بنده می‌دانم که چنین چیزی در این مملکت پیدا نمی‌شود بنده موافق هستم اما آن قسمت در اینجا قید بشود که از این کمک‌هزینه هر کس استفاده کرده باشد حداقل این دو سال را در شهرستان‌ها خدمت کند.
نایب‌رئیس- رأی می‌گیریم.
صدرزاده- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم مطابق ماده ۱۱۱ پیشنهادها و اصلاحاتی که به تشخیص رئیس مجلس خارج از موضوع باشد ترتیب‌اثر داده نمی‌شود و فقط قرائت آن اکتفا می‌شود حالا بنده می‌خواهم عرض کنم چگونه این پیشنهاد مطابق این قانون نیست توضیح می‌خواهم بدهم.
نایب‌رئیس- شما می‌فرمایید به تشخیص رئیس بنده تشخیصم این است که این پیشنهاد وارد است.
صدرزاده- این مربوط است به محصلینی که انتخاب می‌کنند برای دانشکده و هیچ مربوط به اعزام محصل به خارج نیست آن قانون خاصی دارد و باید مطابق آن قانون عمل بشود.
۵- تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
نایب‌رئیس- از نظر آیین‌نامه تشخیص مربوط به رئیس است و بنده تشخیصم این بود که وارد است این پیشنهاد به نظر بنده وارد است اما برای این که وقت گذشته اخذ رأی را برای جلسه آینده خواهیم گذاشت با بقیه پیشنهادها جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز سه‌شنبه ساعت ۹ خواهد بود.
(مجلس ده دقیقه بعدازظهر ختم شد)
نایب‌رئیس مجلس شورای ملی - دکتر موسی عمید