مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ خرداد ۱۳۲۷ نشست ۷۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۵
جلسه: ۷۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه نهم خرداد ماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - سؤال آقایان اسکندری و دکتر عبده از آقای وزیر امور خارجه
۳ - تصویب ۱۵ فقره مرخصی
۴ - دنباله مذاکره در اطراف لایحه تنظیم امور بازرگانی
۵ - موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت نه و پنجاه دقیقه صبح به ریاست آقای گنجه‌ای (نایب رئیس) تشکیل گردید.
۱ - تصویب صورت مجلس
صورت جلسه قبل را آقای فولادوند (منشی) به شرح زیر قرائت کردند
دو ساعت به ظهر روز پنجشنبه ششم خرداد مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت گردید.
اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده است:
غایبین با اجازه- آقایان: دادور- صاحب‌جمع- لاهوتی- تولیت- اورنگ- دکتر طبا- کنجه- بهار- تقی‌زاده- مکرم.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: صولت قشقایی- کشاورز صدر- ساطانی- رضوی- حسین وکیل- صدرزاده- مامقانی- آزاد- سالار بهزادی- عباسی- افشار- صفا امامی- عدل اسفندیاری- گلبادی.
دیر آمدگان با اجازه- آقایان: امیر حسین ظفر بختیار- علی بهبهانی- اسدی.
دیر آمدگان بی‌اجازه- آقایان: بیات- شادلو- عامری- محمد ذوالفقاری- آقاخان بختیار- نراقی- محمد علی مسعودی- شریعت‌زاده- مسعود ثابتی- دهقان- شهاب خسروانی- مشایخی- قهرمان- خوئیلر- صاحب‌دیوانی.
آقای رحیمیان راجع به روزنامه رسمی و لزوم تسریع در نشر صورت مذاکرات مجلس و آقای فرامرزی در باب جنگ یهود و مسلمین در فلسطین تذکری دادند و آقای وزیر بهداری در پاسخ آقای نراقی راجع به دارو و بهداشت و بیمارستان کاشان و نطنز توضیحات مشروحی داده گفتند وزارت بهداری در انجام وظایف خود قصور نکرده و آقای نراقی بر اثر مخالفت شورای عالی فرهنگ با امتیاز روزنامه ایشان و موضوع موقوفات نقوی با وزارت بهداری مخالفت می‌کنند. آقای نراقی با قرائت تلگراف کاشان شرح مسبوطی راجع به دارو و بیمارستان و موقوفات مورد اشاره آقای وزیر بهداری بیان داشتند و اظهارات ایشان را وارد ندانستند.
آقای وزیر امور خارجه راجع به حوادث خونین فلسطین و تأسف و تألم دولت و ملت ایران و اقدامات نمایندگان ایران در کمیسیون مربوط به امور فلسطین شرحی بیان داشتند و اظهار امیدواری نمودند که بر طبق ماده یک منشور ملل متفق موجبات استقرار صلح و آرامش در فلسطین فراهم گردد.
آقای دکتر بقایی راجع به تصویب ماده واحده یک دوازدهم مشروط به طرح و تصویب تبصره‌های مربوطه تذکری داده تقاضا نمودند مجلس وارد دستور مذکور شود به ورود در دستور اخذ رأی و تصویب و گزارش کمیسیون بازرگانی راجع به محدودیت بازرگانان بیگانه قرائت شد و ماده اول آن مطرح گردید.
آقای معتمد دماوندی مخالف بوده گفتند این لایحه عوض شده و مقصود اصلی از محدودیت بازرگانان بیگانه در آن نیست و سپس با توضیح مبسوطی راجع
به چای محصول داخلی و ورود چای خارجی و لزوم رعایت حال کشاورزان و ممنوعیت ورود ابریشم مصنوعی و کفش اظهار عقیده نمودند که بالاخص تبصره دوم این گزارش باید حذف شود و در خاتمه اضافه نمودند که شرکت نفت جنوب و شرکت شیلات با منافع کثیری که از کشور ما می‌برند برای رفع احتیاجات عادی مؤسسات خود از محصول داخلی ما استفاده نمی‌کنند و کلیه مایحتاج خود را از خارجه وارد می‌نمایند و این خلاف عدالت و انصاف و منافع ملت ایران است آقای وکیلی مخبر کمیسیون بازرگانی در پاسخ بیانات آقای دماوند گفتند بر طبق قانون انحصار تجارت دولت مکلف می‌باشد که واردات غیر لازم را محدود و ممنوع کند و موافق نظر ناطق اجازه ورود چای خارجی فقط مقدار سه هزار تن، کسری محصول چای داخلی است ورود ابریشم مصنوعی و کفش نیز ممنوع می‌باشد در قسمت دارو هم باید وزارت بهداری کنترل و مراقبت نماید و در باب حذف تبصره دوم گفتند باید قراردادهای بازرگانی ایران با دول دیگر محفوظ بماند و محض تأمین منظور اساسی و استفاده از وضع این قانون موافقند که تجار خارجی به جای بیست سال با سی سال سابقه مستثنی شوند آقای وزیر بازرگانی و پیشه و هنر نیز قبول نمودند.
یک ساعت و ربع بعد از ظهر مجلس خاتمه یافت و به صبح یکشنبه موقع مقرر محول گردید.
نایب رئیس- راجع به صورت مجلس آقای دماوندی اعتراضی دارید؟ بفرمایید
معتمد دماوندی- بنده آنجا نگفتم که با لایحه مخالفم بلکه مخالف بودم با تعویض کردن لایحه و منطق این تعویض کردن را هم از آقای مخبر کمیسیون و وزیر اقتصاد سؤال کردم و متأسفانه وزیر اقتصاد هنوز جواب نداده است.
نایب رئیس- آقای شادلو
شادلو- اسم بنده جزو دیر آمدگان نوشته بودند بنده همیشه در اول موقع در جلسه حاضر بوده‌ام استدعا می‌کنم مقرر فرمایید اصلاح شود.
نایب رئیس- اصلاح می‌شود آقای اسلامی.
اسلامی- عرض کنم با آن که بیانات بنده خیلی مهم بود کوچک‌ترین اشاره‌ای در صورت جلسه نشده خواهش می‌کنم اصلاح بشود.
نایب رئیس- اصلاح می‌شود آقای نراقی.
نراقی- عرض کنم اظهارات بنده آن طوری که گفتم منعکس نشده در صورت جلسه مجلس، صورت جلسات مجلس نباید مثل کارهای دولت باشد آقای دکتر لقمان‌الملک سه روز متوالی با اداره رادیو تشریف بردند و همه نطق‌شان را حتی اضافه بر آنچه اینجا گفتند یک چیزهای دیگری هم خواندند و علاوه کردند بنده به این سیاست دولت اهمیت نمی‌دهم و خیلی تشکر می‌کنم از این سیاست عاقلانه دولت که اهانت به روحانی بزرگی را مکرر در پشت رادیو خواندند ولی این صورت جلسات تاریخ این مملکت را تشکیل می‌دهد در ضمن این مناقشات و در ضمن این عصبانیت‌ها یک حقایقی اینجا گفته می‌شود که باید در صورت جلسات منعکس شود بنده اینجا گفتم که به موجب حکم محکمه ثابت شده است که خزعل کشته شده و قاتلش هم مجازات نشده است و به موجب حکم محکمه که در تمیز آن حکم استوار شده این قضیه روشن شده و گواهی آقای دکتر لقمان‌الملک در پرونده هست این باید در صورت مجلس قید شود که در آتیه بدانند که به وسیله یک طبیب عالیقدری چه جنایاتی می‌شده و چه عملیاتی می‌شده چون این مطالب در مواقع عادی گفته نمی‌شود و در مواقع غیر عادی گفته می‌شود و هر وقت که گفته می‌شود باید در صورت مجلس قید شود که آیندگان مملکت بدانند چه عملیاتی شده است.
۲ - سؤال آقای اسکندری و دکتر عبده از آقای وزیر امور خارجه
نایب رئیس- البته در صورت مشروح مذاکرات اینها قید می‌شود. آقای وزیر امور خارجه برای جواب سؤال‌ها حاضرند صورت مجلس تصویب شد.
یکنفر از نمایندگان- عده کافی نیست.
نایب رئیس- پس تصویب صورت مجلس می‌ماند برای بعد، آقای عباس اسکندری در اطراف سؤال خود توضیح می‌دهند.
عباس اسکندری- بنده از جناب آقای وزیر امور خارجه سؤالی راجع به سیاست خارجی ایران در خاورمیانه و مخصوصاً راجع به قضیه فلسطین کردم و چنانچه آقای رئیس فرمودند ایشان حاضر هستند که جواب بدهند بسیاری از آقایان راجع به فلسطین اینجا مذاکره کردند ولی صحبت بنده از آن نوعی که آقایان فرمودند نیست بنده خیال می‌کنم که ملت ایران و دولت ایران در درجه اول تنها ملت و دولتی است که صلاحیت دارد در موضوع فلسطین نظر خودش را بگوید و از مجمع ملل متحد هم اجرای آن را بخواهد. ما به دو علت در موضوع فلسطین حق اظهار نظر داریم یکی وضعی است که ما در خاورمیانه داریم و مجبور هستیم که سعی بکنیم در نزدیکی ما آتشی زبانه نزند که ما نه تنها از آن آتش گرم نمی‌شویم بلکه در آن آتش خواهیم سوخت جهت دیگر وضعیت تاریخی ما است که به ما حق می‌دهد به طرفین متخاصمین نصیحت بدهیم و نصایحی را که دولت ما به طرفین دعوی می‌کند آنها بپذیرند ملت ایران بنا بر اسناد صحیح و مسلم تاریخی و بزرگترین سندی که ملت یهود او را می‌پذیرد یعنی کتاب آسمانی آنها تورات است حکایت می‌کند که ما صالح هستیم در این موضوع نصیحت خالصانه خودمان را بکنیم در تورات مفصل راجع به محبت‌هایی که ملت ایران و دولت ایران در طی سنوات نسبت به این قوم کرده است تذکر داده می‌شود و برای هیچ ملتی چنین سندی در دنیای حاضر وجود ندارد و ما یک چنین سند تاریخی داریم و کتاب دانیال در باب ۱۰ می‌نویسد بعد از آن که بخت‌النصر پادشاه بابل یهودیها را اسیر کرد و آورد به بابل کورش مادی پادشاه ایران و فاتح بابل که به قول تورات نجات دهنده قوم اسرائیل است بعد از تصرف بابل پس از هفتاد سال اسارت آنها را فرستاد به سرزمین خودشان و همچنین در باب ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ کمک شاهنشاهان ایران داریوش و خشایارشاه را که در تورات شخص اخیر را به نام اخشورش نامیده یادآور می‌شود و محبت‌هایی که همیشه ملت ایران نسبت به این قوم داشته است و در طی قرون به این مردم و سایر ملل اقلیت که در ایران هستند هیچ گونه بی‌مهری نشده و مورد مزاحمت واقع نشده‌اند و یقین دارم که هیچ گاه هم نخواهند شد به ما حق می‌دهد که در این موقع دوستانه بگوییم آن قسمت از یهودیها که دچار این اشتباه هستند باید تجدیدنظری در وضعیت خودشان بکنند اصولاً قبل از این که وارد سؤال بشوم بنده نا گزیر هستم تکرار بکنم که هیچ گاه ملل ضعیف نباید صد در صد و حتی پنجاه در صد سی در صد هم انتظار داشته باشند که مجامعی که به نام آزادی و حفظ منافع بشر ولی برای سیاست‌های گوناگون ساخته می‌شوند و در دنیا تشکیل می‌شود این مجامع شب و روز به فکر آسایش آنها باشند این طور نیست البته مشفقین طایفه بشر میل دارند که یک مجلس شورای جهانی تشکیل شود و کارهای آنها را تمشیت بدهند در قرن حاضر دو دفعه این قدم برداشته شده است ولی هیچ کدام از این دفعات آثار و اماراتی موجود نیست که آن منظور را تأمین بکند یا بخواهند اداره کنندگان آن این منظور را عملی بنمایند در دفعه گذشته جامعه ملل روی نظر ویلسون رئیس جمهور آمریکا موسوم به چهارده ماده ویلسون تشکیل شد متأسفانه مطامع ملل بزرگ جهانی در آن جامعه صورت عمل به خود پوشید و ملل ضعیف یکی بعد از دیگری مورد حمله واقع شدند و از بین هم رفتند بنده خوب به خاطر دارم روزهایی را که چین مورد حمله امپراطوری ژاپن که حالا در اعماق اقیانوس کبیر فرو رفته است واقع شد وقتی که مورد حمله شد در جامعه ملل به چند کلمه صحبت برگزار شد و نمایندگان ژاپن هم با کمال بی‌اعتنایی از آنجا رفتند و بعدها هم دول بزرگ عمل او را تصدیق نمودند بعد از کنفرانس استرزا که برای فشار آلمان تشکیل شد برای رضایت خاطر ایتالیا حبشه پایمال مطامع موسیلینی و فاشیست‌های ایتالیا شد به صورت ظاهر مجازات هم برای ایتالیا تعیین کردند ولی متأسفانه همان دول بزرگ بعداً امپراطوری ایتالیا را شناختند هم انگلستان هم فرانسه و آمریکا، از آنها نزدیک‌تر و جلوتر وقتی که سعد زغلول قائد بزرگ مصر که استقلال امروز مصر مدیون زحمات او است رئیس‌الوزرای مصر بود یک نفر آزادی طلب رئیس قوای انگلیس را در مصر کشت و بعد هم خودش را تسلیم کرد و گفت این کار را کردم برای این که اینها به کشور من تجاوز نموده بودند و دیگر تردیدی نداشت که کسی نباید معترض حکومت مصر و ملت مصر بشود ولی دولت انگلیس در این موقع یک اولتیماتوم در طی چند ماه فرستاده و عزل رئیس‌الوزرای مصر را خواست، یک میلیون لیره خسارت خواست، حکومت حاکمیت خودشان را بر سودان مطالبه کرد و مصری‌ها هر چه فریاد کردند التماس کردند، به رئیس جمهور آمریکا مراجعه نمودند لانسینک وزیر امور خارجه آمریکا خواست که به کمک آنها بیاید دولت انگلیس گفت که قضیه مصر از قضایای داخلی خودمان است و بالاخره نه جامعه ملل نه امریکای متحد شمالی ابداً قدمی برنداشته و اینها خودشان را بر مصر تحمیل کردند و هنوز هم تکلیف سودان معلوم نشده. (دهقان- حبشه هم همین طور) بلی اگر جنگ اخیر پیش نمی‌آمد حبشه هم رفته بود، آلبانی هم رفته بود، مجمع ملل متحد کنونی که هست گفته می‌شود آمریکا میل دارد که این یک مجلس شورای جهانی باشد و به منفعت ملل عالم قدم بردارد
و آخرین راه صلاح و اصلاح دنیا هم همین است که یک چنین مجلسی تشکیل شود ولی ما نگاه می‌کنیم می‌بینیم که متأسفانه این مجمع ملل متحد همان اشتباهی را که جامعه ملل کرد مرتکب شده و بدون جهت و سبب تصمیمی گرفت و کمیسیونی که مأمور فلسطین بودند اقدام کرد که اینجا را تقسیم کنند، و هیچ سابقه‌ای را در نظر نگرفت، عنوانی که شد این بود که چون در قرون سالفه یهودیها در آنجا مرکزیت داشتند سلطنت یهود در آنجا تشکیل بشود واقعاً چنین فکری چقدر مغرضانه و خنده‌آور است که گفته شود در ۳۰۸۰ سال قبل از مسیح سلیمان اینجا حکومت می‌کرده است بایستی این سرزمین را تقسیم بکنند و هیچ فکر نکردند که اعراب اینجا را از یهودیها نگرفته بودند رومن‌ها فلسطین را چندین قرن بود اشغال کرده بودند بعدها آمدند اعراب با رومن‌ها جنگ کردند و رومن‌ها را مجبور کردند که از فلسطین بیرون بروند و خود یهودیها هم در آن زمان به اعراب کمک می‌کردند. آری آنها به قوای اعراب و به قوای اسلام مساعدت زیاد نمودند تا از مظالم رومن‌ها خلاص شوند و در طی ۱۳۰۰ سال با هم زندگی کردند. تصدیق می‌کنم که یک جمع افراطی یهود هستند که میل دارند یک حکومت مستقلی تشکیل بشود و اگر واقعاً این منظور بی‌سرو صدا هم انجام می‌شد یعنی از روی مطالعه بود ما حرفی نداشتیم که فلسطین را تقسیم بکنند و یهود و اعراب در دو قسمتش زندگی بکنند اما مطالعه کاملی برای این موضوع نشده است چنانچه نتیجه آن را که جدال و جنگ است مشاهده می‌کنیم و دلیلی که برای این حاکمیت، مجمع عمومی ملل متحد و کمیسیون مأمور فلسطین آورده است بسیار سست است اگر ما روی این دلیل بخواهیم برویم بایستی بگوییم که فرانک‌ها که یک قوم ژرمنی بودند و بعد آمدند از رود رن گذشتند و در فرانسه حکومت تشکیل دادند و اسم فرانسه را که گل بود عوض کردند بگوییم اینها بروند ممالک ژرمن را تصرف بکنند به عنوان این که قبلاً در آنجا بودند و یا این که بیاییم راه نزدیک‌تر برویم اگر واقعاً باید ملل و اقوامی که در سالیان دراز و قرون قبل در یک اراضی حکومت می‌کردند «ممکن نیست که یک کسی بپرسد و بگوید» شما که ممالک متحده آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی یا لاتین را تشکیل دادید، شما از پرتقال و اسپانی و انگلستان و سایر نقاط در پانصد سال قبل باین سرزمین آمدید و الان این اراضی را واگذار کنید به قرمز پوست‌هایی که صاحبان این اراضی بودند آیا شما قبول می‌کنید؟ خیر!
این اصل صحیح نیست، این اصلی است که همیشه قوی بر علیه ضعیف اتخاذ می‌کند، این اصل سیاسی است و منظورشان از این عنوان، مجلس شورای جهانی نیست عنوان عنوان استعماری است عنوان منافع اقتصادی جنگ‌های اقتصادی است ما انتظار داریم که آقای وزیر امور خارجه و دولتی که هست و دولتی که بعد می‌آید در امور خاورمیانه یک نظر وسیع و جامعی اتخاذ بکند، ما در اینجا که برای خودمان زندگی می‌کنیم در همسایگی‌مان باید بسیاری چیزها را دقت کنیم، این حرف‌های بی‌قاعده چیست که چون در فلسطین ۲۴۰۰ سال قبل یک قومی زندگی می‌کرده است حالا باید به زور آنها را تحمیل بر اکثریت موجود این سرزمین نمود اعراب که اینجا را از یهودیها نگرفته بودند اعراب که همیشه با یهود در آرامش و صلح زندگی می‌کردند اعراب اینجا را از رومن‌ها گرفتند خود یهودیها به قوای اعراب کمک می‌کردند که رومن‌ها را از آنجا بیرون بکنند امروز گفتند می‌شود که شما آنجا را واگذار بکنید و ما می‌خواهیم اینجا را تقسیم بکنیم کی اجازه داده است به یک مجلس شورای جهانی یا مجمع ملل متحد که ممالک را تقسیم کند؟! اینها مگر برای تقسیم ممالک آمده‌اند؟ این طور نیست اگر این طور باشد من فردا برای ترکیه نگران هستم از برای این که یک روز می‌نشینند اسلامبول پایتخت امپراطوری بیزانس بوده و قبلاً اینجا قسطنطنیه نامیده می‌شد و اسم کنستانتین را هم «که به این شهر است» دارد قبلاً اینجا ملت دیگری بوده و بیایند بگویند آن قسمت در این شهر که جزء اروپا واقع است نصفش را هم بدهیم دست یونان این که زندگی نمی‌شود برای مردم، شما که وزیر خارجه هستید چگونه در برابر این اعمال بی‌رویه سکوت می‌کنید من طبق همین سابقه‌ای که گفتم و با همین اصلی که شما در این کشور دارید زندگی می‌کنید باید برای جلوگیری از یک آتشی که در هسایگی ما روشن می‌شود مثل این که الان روشن شده است فوراً اعتراض کنید و اگر موفق بشوید این آتش را به زودی و با مسالمت خاموش بکنید و الا این منتهی خواهد شد به این که همان طوری که در جنگ گذشته اسلحه خودشان را در اسپانی امتحان می‌کردند اینجا را مرکز قرار بدهند و اسلحه و طیارات و اختراعات جدید خود را امتحان بکنند و ببینند وسایل جدیدشان چطور است، و هزار نوع اسلحه گوناگون دیگر و بیچاره مردمانی در خاک و خون بغلطند تا خود را آماده کنند برای یک جنگ دیگر ما در این بین خیلی زود صدمه خواهیم خورد ما به قدری ضعیف هستیم که آتش‌هایی که در اطراف و جوانب ما روشن می‌شود حرارتش ما را گرم نمی‌کند ولی ما را خیلی زود خواهد سوزاند و ما صدمه خواهیم خورد و بعد هم من قانع نیستم به این که دولت ما هر چند ماه یک مرتبه برای صورت ظاهر یک اشخاصی را بفرستد که در مجمع ملل متحد بروند و حضور به هم رسانند. حالا ممکن است آقای وزیر خارجه بفرمایند بلی نماینده ما آنجا مخالفت کرد، این کافی نیست، باید تکلیفش را معین کرد، اصولاً این مجامع نشان داده است که برای ملل ضعیف آن فایده را ندارد حالا بنده می‌دانم که اینجا فوراً این گفته خواهد شد که یک موقعی شورای امنیت این کار را کرده ولی بنده این را قول می‌دهم که شورای امنیت اگر منافع آن دول بزرگ اقتضا نمی‌کرد اگر سر شما را هم می‌بریدند حرفی نمی‌زدند اشتباه می‌کنید. شما فکر این را بکنید که باید زندگی بکنید و زندگانی شما هم با ابراز وجودتان است نگاه نکنید که کوچک هستید، اسلحه و قوه ندارید برای زنده ماندن کثرت جمعیت شرط نیست فداکاری و مقاومت لازم است من از همین جا به سر کردگان دول بزرگ و زمامداران ممالک متحده آمریکای شمالی یادآوری می‌کنم که در همین صحرای آسیا که خیال می‌کنند که هر کس آمد یک تازیانه‌ای دست گرفت اینها می‌ایستند و می‌گویند بزنید هستند مردمی که می‌فهمند که آنها چه می‌کنند و منافع خود را به نام منافع عمومی ملل به دیگران تحمیل می‌نمایند من به اینها توصیه می‌کنم که اشتباهات دیگران را تکرار نکنند، هستند کسانی که می‌فهمند و خودشان را نمی‌بازند و می‌دانند که این ممالک برای منافع سیاسی خودشان قدم بر می‌دارند تقسیم فلسطین اگر با این زد و خورد مصادف نمی‌شد و با یک مطالعه صحیحی که تشبث بر او منتهی به جنگ نمی‌شد و ۲۷۰ میلیون ملل مسلمان را وادار نمی‌کرد که بر علیه ۱۳ میلیون یهود اقدام به جنگ بکنند و این جنگ پیش نمی‌آمد بسیار، بسیار کار خوبی بود ولی امروز مسلم و ثابت است که اینها مطالعه نکرده‌اند و روی نظر سیاسی خود نه روی نظر انسانیت دوستی قدم برداشته‌اند پس به جای این که بنده مثل سایر همکاران خودم و مردمی که خیلی متعصب هستند در خارج ایران و ایران مخصوصاً ملل اسلامی به عنوان این که ما متنفریم از یهودی‌هایی که این طور کردند و بر له اعراب قدم برمی‌داریم می‌گویم این طور نیست یهودیها در طی ۲۴۰۰ سال تاریخ ایران همیشه تحت حمایت ایران بودند و همیشه هم به آنها کمک می‌شده است و مذهب ما هم اسلام است و نسبت به پیشوایان خودمان و نسبت به برادران هم‌کیش خودمان هم کمال ارادت را داریم و من یقین دارم که آن اعراب و آن یهود همان طور که در طی قرون زندگی کردند باز هم می‌خواهند با هم زندگی کنند و باز هم با هم زندگی خواهند کرد و من به این بزرگان جهانی که اسم خودشان را بزرگ گذاشته‌اند و چشم طمع آنها را به هیچ صورت جز خاک گور پر نمی‌کند به اینها یادآور می‌شوم که این کاری که می‌کنند غلط است دیگران هم قبل از اینها این کار را کردند و نتیجه نبردند امروز تنها مردمی می‌توانند برای دنیا مفید واقع بشوند که از مطامع خودشان در حداقل چشم پوشی بکنند و نگذارند آتش در دنیا افروخته شود.(صحیح است)
پس این که گفته می‌شود که از یک طرف اظهار تنفر و انزجار می‌شود از عمل یهودیها بعد پشت سرش گفته می‌شود آقا واقعاً از مجمع ملل هم خیلی خیلی امتنان داریم، چه امتنانی دارید. از کجا و از که... ؟
درد را ببینید عقب درمان بگردید تمام این بلایا در اثر اشتباه مجمع ملل متحد است و آن کمیسیونی که برای این کار مأمور بوده است این زحمات را ایجاد نموده. من امیدوار هستم به جای این طور حرف زدن صریح و رک بگوییم آنچه را که می‌فهمیم و اینها تصور نکنند که در توی یک خانه در بسته هستند و کسی نمی‌فهمد که در دنیا آنها چه می‌کنند.
(صحیح است صحیح است) باید به اینها تذکر داد که این کار را نکنند تا دیگر تکرار نشود و واقعاً برای مردم قدم بردارند و الا ما دچار مزاحمت خواهیم شد. آقایان نمایندگان ما باید صریحاً در این مجلس اظهارنظر بکنیم و بگوییم و نماینده ما هم در مجمع ملل متحد تکرار بکند این مطالب را و بگوید آقایان شما حق ندارید راجع به سرنوشت ممالک قدمی بردارید بدون موافقت صاحبان آنها و الا پس فردا ما دچار انواع و اقسام تقسیماتی خواهیم شد به دست همین مجمع ملل متحد که آن را پشتیبان ملل جهان می‌دانیم.(صحیح است) بیش از این نمی‌گویم دیگر توضیح نمی‌خواهد ولی آگاه باشید که این تقسیم تقسیمات دیگری را در پی دارد- ما نباید هیچ نوع تقسیمی
را قبول بکنیم.(صحیح است) آنها حق ندارند- شما می‌آیید عمل خلاف قانونی به عنوان این که فلان جا فلان مشکل هست مرتکب می‌شوید این کار ما نیست و کار مجمع ملل متحد هم نیست- اگر بتوانید با ملل صاحب حق موافقت حاصل بکنید آن چیز دیگری است- الان از برای این که به حیثیت ممالک متحده آمریکای شمالی بیش از این لطمه‌ای وارد نیاید زمامداران این کشور خود باید عهده‌دار بشوند و این قضیه‌ای را که با این وضع پیش آمد کرده و به این صورت درآورده‌اند با حسن ختام انجام دهند.(صحیح است- صحیح است) و الا من یقین دارم که از نظر حیثیت سیاسی جهانی لطمه‌ای به او خواهد خورد که به این آسانی جبران نخواهد شد از جناب آقای وزیر خارجه سؤال بنده این است که اولاً بفرمایند چه دستوری به نماینده دولت ایران در مجمع ملل متحد داده شده است و به عقیده من باید بگویند که در این موضوع گذشته از این که از اول مخالف بوده و موافقت نکرده‌اند تصریح هم بکنند که ما با این نوع تقسیمات بدون نظر صاحبان اراضی موافق نیستیم و در هر جای دنیا به عنوان شرکت در مجمع ملل متحد مخصوصاً در آسیای میانه، ما این نظر را داریم.(احسنت- صحیح است) در اینجا ما تقریباً همسایه هستیم و نمی‌توانیم این بی‌اعتدالی‌ها را تحمل بکنیم و اگر غیر از این باشد من خیال می‌کنم این پول‌هایی را که به عنوان عضویت مجمع ملل متحد می‌پردازیم ما اینها را به آسانی و رایگان از جیب ملت ایران خارج خواهیم کرد.(صحیح است- صحیح است.)
دکتر عبده- اجازه بفرمایید بنده هم سؤالی کرده‌ام توضیح بدهم.
نایب رئیس- آقای وزیر امور خارجه آماده هستند.
دکتر عبده- در همین موضوع است. سؤال بنده
وزیر امور خارجه- فرق نمی‌کند راجع به یک موضوع باشد یک مرتبه جواب می‌دهم.
نایب رئیس- آقای دکتر عبده بفرمایید.
دکتر عبده- بنده سعی می‌کنم که سؤالم در حدود آن چیزی باشد که قبلاً به وسیله مقام ریاست مجلس به جناب آقای وزیر امور خارجه داده شده است.
رفیع- نمی‌شود. آقای رئیس. وزیر امور خارجه بایستی جواب بدهد مخلوط که نباید کرد.
دکتر عبده- بنده یک سؤالی کردم.
رفیع- نمی‌شود آقای گنجه‌ای آقای وزیر امور خارجه باید جواب بدهند.
دکتر عبده-.... بنده سؤالی کرده‌ام و قبلاً فرستاده‌ام اگر حالا اجازه نمی‌فرمایید (رفیع- بسیار خوب بفرمایید). عرض می‌کنم که بنده اگر راجع به این موضوع صحبت می‌کنم تنها از لحاظ مذهبی نیست، البته به موجب قانون اساسی مذهب رسمی ما اسلام است و ما نمی‌توانیم در جریاناتی که در سرنوشت برادران مسلمان ما تأثیر دارد بی‌علاقه باشیم.(صحیح است) بلکه نظر بنده از لحاظ ملی و از لحاظ اقتصادی و از لحاظ اجتماعی وقایعی که الان در فلسطین می‌گذرد طوری است که ممکن است عکس‌العملی در کشور ما داشته باشد. اما از لحاظ اجتماعی و مخصوصاً جغرافیایی عده‌ای دور هم جمع می‌شوند که از لحاظ تمنیات، آرزو، آمال و تاریخ دارای وجه مشترکی هستند و تشکیل ملت‌ها را می‌دهند و تشکیل یک کمونیته را می‌دهند به نظر بنده گذشته از کمونیته‌هایی که در دنیا تشکیل ملت را می‌دهند بعضی از ملل هستند که دارای جامع مشترک جغرافیایی جامع مشترک مذهبی هستند از حیث آمال، آرزو و ادبیات یک جامع مشترکی دارند این کمونیته‌ها چون به هم نزدیک هستند، چون سرنوشت‌شان در جهان معمولاً به همدیگر ارتباط دارد نمی‌توانند نسبت به اوضاع یکدیگر بی‌علاقه بمانند، مملکت ما در یک منطقه جغرافیایی واقع شده که خواه ناخواه با ممالک عرب ممکن است دارای یک سرنوشت واحدی باشند. بنده به خاطر دارم در مواقعی که حوادث آذربایجان پیش آمد ممالک عرب نسبت به جریانات آذربایجان بی‌علاقه نماندند نه تنها از لحاظ مذهبی بلکه از لحاظ ملی برای این که آنها می‌دانستند که این آتش که در آذربایجان روشن شده اگر توسعه پیدا بکند ممکن است ملیت و همه چیز آنها را از بین ببرد. بنده خیال می‌کنم که قضایای فعلی فلسطین برای ما ممکن است بی‌اندازه خطرناک باشد ملاحظه بفرمایید به موجب تصمیمی که مجمع عمومی ملل متحد گرفت یک قطعه کوچکی از اراضی فلسطین اختصاص داده شده به ملت یهود برای این که آنجا تشکیل ملیتی را بدهند امروز شاید بیش از ششصد هزار نفر یهود در آنجا نباشند ولی اگر راه مهاجرت را باز بگذارند مثل این که خواهند گذاشت شاید بیش از ۱۵، ۱۶ میلیون یهودی که در اطراف و اکناف دنیا است به آنجا هجوم بیاورد بنده خیال می‌کنم هجوم ۱۵، ۱۶ میلیون یهود به این منطقه خطر بزرگی را برای خاورمیانه ایجاد می‌کند، امروز شما آقایان توجه بفرمایید لایحه محدودیت بازرگانی خارجی را مطرح می‌کنید واقعاً خطری که از لحاظ اقتصادی شما را تهدید می‌کرد و می‌کند به نظر بنده ناشی از طریقه عمل یک عده بازرگان یهودی بیگانه است مخصوصاً یهودی عراقی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم اقتصاد ما را در اسارت در آورده و دست روی امور واردات و صادرات ما گذاشته‌اند و حتی مهمترین املاک تهران و این استفاده‌هایی که می‌شود به دست عمال این قبیل اشخاص می‌شود فکر بکنید که اگر یک روزی این مملکت اسرائیل این کانون تشکیل شد و اینها متکی بودند به یک دولت رسمی و مثل هر دولت استعماری در مقام این بر خواهد آمد که توسعه پیدا بکند آن روز مسلماً تمام ممالک شرق در خطر خواهند بود بنابراین اگر ما اظهار همدردی می‌کنیم در قضایای فلسطین با اعراب تنها از لحاظ مذهبی نیست البته مذهب به ما حکم می‌کند که در سرنوشت آنها با آنها همکاری کنیم ولی نکته اساسی به نظر بنده از لحاظ اقتصادی و از لحاظ ملی این است که تشکیل یک دولت اسرائیل در خاورمیانه مسلماً برای کلیه ملل شرق خطرناک خواهد بود من اگر از آقای وزیر خارجه استدعا بکنم که در این قسمت بیشتر توجه بکنند راست است همان طوری که خود ایشان گفتند در مجمع عمومی روش دولت ایران این بوده است که بر طبق منشور ملل متحد مخالفت بکند با تقسیم فلسطین برای این که اصل اول منشور ملل متحد تأیید می‌کند که فقط صاحبان یک خاک صاحبان یک مملکت هستند که در سرنوشت آن خاک مؤثرند و به نظر می‌رسد اراضی فلسطین در دست اعراب است امروز هم اکثریت اهالی و ساکنین فلسطین اعراب هستند و آنها هستند که در سرنوشت فلسطین می‌بایستی تأثیر داشته باشند این قسمت را جناب آقای عدل که رئیس هیئت نمایندگی بودند ضمن یک نطق بی‌اندازه مؤثری متذکر شدند و بنده می‌خواهم عرض کنم که ایشان که ریاست ما را داشتند در این مورد به هیچ وجه کوتاهی نکردند و تقدیر و تشکری که نمایندگان عرب از هیئت نمایندگی ما کردند مؤید این عرض بنده است ولی بنده خیال می‌کنم باید کاری کنیم که مجمع ملل در آتیه در نظریات خودش تجدیدنظر کند و این کار هم به نظر بنده مشکل نیست، اگر عده‌ای از دول پیدا شدند و پا فشاری کردند و فهماندند با اکثریت دول عضو سازمان که این آتشی که در خاورمیانه روشن شده ممکن است یک روزی صلح عمومی را در خاورمیانه متزلزل بکند و بالاخره موجبات اختلال امنیت را در دنیا فراهم بکند حتماً اکثریت دول این نظریه را قبول خواهند کرد مطلب دیگری که بنده داشتم و ضمن سؤالم عرض کردم در اخبار می‌بینیم که بعضی از صیهونیون در تهران توانسته‌اند کانون‌هایی تشکیل بدهند و من در چندین روزنامه این را دیدم خودم خبر قطعی راجع به این موضوع ندارم ما امیدواریم که دولت کاملاً مراقب است و جلوگیری خواهد کرد از هر گونه عملی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم نتیجه‌اش کمک به صیهونیون باشد.(قبادیان- مراقب نیست) عرض کردم امیدوارم و می‌خواستم مخصوصاً از جناب آقای وزیر خارجه استدعا بکنم که در این موضوع ایشان چه تدابیری اتخاذ کرده‌اند.
نایب رئیس- آقای وزیر امور خارجه.
وزیر امور خارجه- اولاً بنده یک گله مختصری داشتم از آقایان نمایندگان محترم که در باب فلسطین سؤالی داشتند چون در جلسه قبل مقدمه عرض کردم که من برای جواب سؤال آقایان راجع به فلسطین حاضرم و میل داشتم که اگر میل دارند در اطراف سؤال خودشان بیانی بفرمایند.(دکتر عبده- آقای رئیس اجازه ندادند) حالا بنده تازه باید همان مکررات را تکرار کنم چیزی را که علاقه ندارم. عرض کنم که آقای اسکندری راجع به سازمان ملل متحد شرحی فرمودند بنده وقتی که بیانات ایشان را اصغا می‌کردم به خاطرم آمد یک جمله‌ای که بریان که ۱۱ دفعه نخست وزیر بود در مملکت فرانسه و به کارهای جامعه ملل هم خیلی از نزدیک علاقه‌مند بود یک روز گفته بود که به جامعه ملل مردم ایراداتی وارد می‌کنند که چرا مؤثر نیست چرا به تکالیف خودش عمل نمی‌کند ولی فراموش می‌کنند این نکته را که جامعه ملل دارای همان قوت و قدرتی است که اعضای آن به آن می‌دهند خودش فی حد ذاته قدرتی ندارد و این مثل کاملاً در مورد سازمان ملل متحد هم مصداق پیدا می‌کند سازمان ملل متحد برای اجرای تکالیفی که به موجب منشور ملل متحد دارد محتاج است به همکاری صمیمی بین‌المللی اگر این کیفیت نباشد سازمان ملل متحد
کاری نمی‌تواند بکند اما راجع به قسمت فلسطین و اقدام نماینده‌های ما، بنده در دو جلسه قبل مفصلاً در این موضوع بحث کردم و عرض کردم که نمایندگان ما از بهار سال گذشته تاکنون به تکلیفی که داشته‌اند در قسمت فلسطین کاملاً عمل کرده‌اند و مخصوصاً در هر مورد در هر فرصت بر علیه تقسیم فلسطین رأی دادند و ایستادگی کردند متأسفانه آقایان در مجامع بین‌المللی اکثریت مناط اعتبار است در آن کمیسیونی که از نمایندگان ۱۱ دولت تشکیل شد در سال گذشته به فلسطین رفت و آقای انتظام نماینده ما بودند ایشان و دو نماینده دیگر راجع به طرفداری از حکومت فدراتیو فلسطین اقداماتی کردند ولی هشت نماینده دیگر مخالفت کردند و ایشان دیگر کاری نمی‌توانستند بکنند و در مجمع عمومی گذشته و در مجمع فوق‌العاده ماه آوریل باز هم این مسأله را تعقیب کردند و منتهای اهتمام و کوشش را کردند و اگر به جایی نرسیده است آقایان تصدیق می‌کنند که بحثی به نمایندگان ما به هیچ وجه وارد نیست اگر آقای اسکندری یک راه حلی به نظرشان می‌رسد مخصوصاً حالا که گمان می‌کنم دیگر اشکالی برای این که آقایان نمایندگان یک کاری را قبول بکنند نیست بنده خیلی خوشوقت می‌شدم که راهنمایی بکنند و ایشان را بفرستیم آنجا بلکه بتواند یک راه حل عادلانه برای این کار پیدا بکنند عرض کنم آقای دکتر عبده هم همان عرایضی که بنده کردم اینجا تکرار فرمودند و لابد مقتضیاتی موجود بوده برای این که ایشان این بیانات خودشان را بفرمایند ولی جواب بنده همان است که عرض کردم یعنی کوشش و اهتمام فوق‌العاده نمایندگان ما برای حل عادلانه قضیه فلسطین و مخالفت با تقسیم فلسطین و پیش‌بینی این حوادثی که در آنجا است چنان که عرض کردم آقای عدل مخصوصاً در یک جمله خیلی صریحی این مقصود را ادا کرده بودند و جز این چاره‌ای نداشتیم، به هر حال چیزی که مسلم و محرز است این است که چنان که عرض کردم دولت و ملت ایران فوق‌العاده از این قضایا متأثر است و امیدواریم چنان که انتظار می‌رود شورای امنیت اقداماتی که کرده‌اند این اقدامات انشاءالله به نتیجه مطلوبه برسد و صلح و آرامش در این منطقه‌ای که بسیار مورد علاقه ما است برقرار باشد.(نمایندگان- انشاءالله) ضمناً این لایحه‌ای در چندی قبل راجع به سازمان بین‌المللی تربیتی و علمی و فرهنگی داده شده به مجلس شورای ملی که به اسم (اونسکو) مشهور است و بنده می‌خواستم استدعا بکنم به سهم خودم که این لایحه زودتر از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد چون در کمیسیون‌ها کارش تمام شده تمنا می‌کنم که زودتر از تصویب شورای ملی بگذرد.
مهدی ارباب- بنده اخطار قانونی دارم.
نایب رئیس- مطابق کدام ماده؟
ارباب- مطابق اصل ۴۲
نایب رئیس- آقای عباس اسکندری.
عباس اسکندری- من به بیاناتی که جناب آقای وزیر امور خارجه دفعه قبل هم فرمودند معترض بودم جناب آقای وزیر امور خارجه نظر بنده این بود که این مجمع ملل متحد اضافه بر جامعه ملل سابق اعمال خلاف اصول مرتکب می‌شود جامعه ملل سابق همین طور نگاه می‌کرد و اهمال می‌نمود و فوق ملل را از بین می‌برد.
حالا این مجمع عمومی ملل متحد خود شروع کرده است به تقسیم کردن ممالک و این کار صحیح نیست ما انتظار داریم که وزارت خارجه ایران دستور بدهد که نماینده ایران در مجمع عمومی ملل متحد به این اصل و رویه اعتراض کند و ضمناً این را ما باید در نظر داشته باشیم که شرکت ما در یک مجمعی باید یک فوائدی برای خودمان و دنیا داشته باشد ما باید این را تذکر بدهیم و الا همین طور فقط پول بدهیم نتیجه ندارد ما نباید زینت مجمع عمومی ملل متحد باشیم من نخواستم که بگویم شما یا مأمورین خارجه ما قصوری کرده‌اید، خیر بنده می‌گویم که شکایت کردن از یهودیها و تجاوزات آنها در مرحله دوم است ما شکایت از نمایندگان ممالک متحده آمریکای شمالی می‌کنیم که اقدام کرده است برای تقسیم فلسطین و برخلاف مقررات حقوق بین‌الملل آن را شناخته است این زورمندی در دنیا نتیجه خوبی ندارد برای خود آنها هم خوب نیست و الا این اظهار تنفر از ملت یهود که در اثر دستور مجمع عمومی و تقسیم فلسطین اقدام به جنگ نموده است موردی ندارد زیرا اگر مجمع عمومی چنین رأی را نمی‌داد و این تقسیم اصلاً پیش نمی‌آمد شما هم آقای وزیر امور خارجه من انتظار دارم فوراً دستور بدهید که نماینده ما در آنجا این اعتراض را تکرار کند و با وساطت دولت ایران به خوشی این عمل را فیصل دهید و ممالک هم کیش و همسایه ما را از این گرفتاری نجات دهید.
نایب رئیس- آقای ارباب اخطار شما وارد نیست.(ارباب- وارد است کاملاً مربوط است اجازه بدهید بنده عرض کنم اگر مربوط نبود معذرت می‌خواهم اجازه بدهید توضیح بدهم) اعتراض شما وارد نیست من به شما اجازه نمی‌دهم خودتان بخوانید.
ارباب- بسیار خوب بنده می‌خوانم: اصل ۴۲. در هر امری که مجلس شورای ملی از وزیر مسئولی توضیح بخواهد آن وزیر ناگزیر از جواب است اینجا جواب نباید بدون عذر موجه و بیرون از اندازه اقتضا به تأخیر بیافتد بنده چهار ماه و نیم است راجع به اموال ایران در آلمان از دولت سؤال کرده‌ام البته آقای وزیر خارجه آن موقع متصدی وزارت خارجه نبودند و اخیراً متصدی شده‌اند از ایشان گله‌ای ندارم ولی دویست میلیون تومان مال دولت ایران در معرض خطر است و دولت چهار ماه و نیم است نیامده جواب بدهد حالا وارد هست آقایان یا وارد نیست؟(صحیح است)
نایب رئیس- آقای وزیر خارجه فرمایشی دارید؟
وزیر امور خارجه- سؤال ایشان به وزارت دارایی هم ارتباط دارد و مشغول جمع آوری اسناد هستند.
۳- تصویب ۱۵ فقره مرخصی
نایب رئیس- در هر صورت تسریع بفرمایید چند فقره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده که قرائت می‌شود:
آقای دکتر معظمی برای رسیدگی به امور حوزه انتخابی خود درخواست چهل روز مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به چهل روز مرخصی آقای دکتر معظمی آقایانی که موافقند قیام کنند.(اکثر برخاستند) تصویب شد. مرخصی آقای نواب یزدی قرائت می‌شود:
آقای نواب یزدی درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ سوم خرداد ۱۳۲۷ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده این ک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به یک ماه مرخصی آقای نواب یزدی از تاریخ استفاده آقایانی که موافقت دارند قیام کنند.(اکثراً برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای محمدعلی مسعودی قرائت می‌شود: آقای محمدعلی مسعودی به واسطه مسافرت به پاکستان درخواست ۳۲ روز مرخصی از تاریخ ۱۷ فروردین ۱۳۲۷ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده این که گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به مرخصی آقای محمدعلی مسعودی آقایانی که موافقند قیام کنند.(اکثر برخاستند) تصویب شد. مرخصی آقای فرامرزی قرائت می‌شود:
آقای عبدالرحمن فرامرزی به واسطه مسافرت به پاکستان درخواست سی و پنج روز مرخصی از تاریخ هفدهم فروردین ۱۳۲۷ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به ۳۵ روز مرخصی آقای عبدالرحمن فرامرزی آقایانی که موافقت دارند قیام کنند.(اکثراً برخاستند) تصویب شد. مرخصی آقای آزاد قرائت می‌شود: آقای عبدالقدیر آزاد درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به یک ماه مرخصی آقای آزاد آقایانی که موافقت دارند قیام کنند.(اغلب برخاستند) تصویب شد.
نایب رئیس- مرخصی آقای دکتر طبا قرائت می‌شود:
آقای دکتر طبا درخواست یک هفته مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با این درخواست موافقت نموده اینک گزارش آن را به عرض می‌رساند.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به یک هفته مرخصی آقای دکتر طبا از تاریخ استفاده آقایانی که موافقت دارند قیام کنند.(اکثر برخاستند) تصویب شد. مرخصی آقای عدل اسفندیاری قرائت می‌شود:
آقای عدل اسفندیاری درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۳۲۷ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقایانی که با یک ماه مرخصی آقای عدل اسفندیاری از تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۳۲۷ موافقند قیام کنند.(عده کثیری قیام نمودند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای کهبد قرائت می‌شود: آقای کهبد درخواست سی و هفت روز مرخصی از تاریخ استفاده نموده و ضمناً توضیح داده‌اند کلیه مقرری نمایندگی خودشان را در این دوره به ساختمان دو باب دبستان در شهریار تخصیص داده‌اند که توسط وزارت فرهنگ با نظارت معتمدین محل و نمایندگان خود آقای کهبد به مصرف منظور برسد کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقایانی که با ۳۷ روز مرخصی آقای کهبد به شرحی که نوشته‌اند موافقت دارند قیام کنند.(اغلب قیام نمودند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای مهندس رضوی: آقای مهندس احمد رضوی برای سرکشی به حوزه انتخابیه خود درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به مرخصی آقای مهندس رضوی- آقایانی که با یک ماه مرخصی ایشان از تاریخ استفاده موافقند قیام کنند.(اغلب قیام نمودند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای مامقانی:
آقای مامقانی درخواست پانزده روز مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به پانزده روز مرخصی آقای مامقانی آقایان موافقین قیام نمایند (عده زیادی برخواستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای کشاورز صدر آقای کشاورز صدر برای سرکشی به حوزه انتخابیه خود درخواست پانزده روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با این درخواست موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نبوی- اجازه می‌فرمایید؟
نایب رئیس- آقای نبوی.
نبوی- عرض کنم کمیسیون عرایض و مرخصی باید رعایت کند که مجلس از اکثریت نیافتد بنده با دادن مرخصی به آقای کشاورز صدر قصدم نبود که مخالفت بکنم. بنده با مرخصی ایشان مخالفتی ندارم منظورم این بود که این تذکر را بدهم که در دادن مرخصی‌ها این رعایت باید بشود که اگر مثلاً یک مرتبه سی نفر از مرخصی استفاده کنند مجلس از اکثریت خواهد افتاد و تشکیل نخواهد شد حالا که اغلب نمایندگان در مرکز هستند جلسات هر ساعت از اکثریت می‌افتد و جلسات مرتب تشکیل نمی‌شود اگر بنا شد یک عده زیادی از آقایان نمایندگان به مرخصی تشریف ببرند مسلماً مجلس تشکیل نخواهد شد مقصود از عرض بنده این بود که این تذکر را بدهم که در مرخصی دادن این رعایت بشود.
نایب رئیس- آقای مکی.
مکی (مخبر)- عرض کنم البته مجلس تشکیل جلساتش طبق یک آیین‌نامه و نظامنامه‌ای است که اگر یک عده‌ای رفتند مسافرت عده حاضر در مرکز ازش کم می‌شود و این آقایانی که اجازه گرفته‌اند و اجازه خواسته‌اند غالب‌شان در حال حاضر از مرخصی استفاده نمی‌کنند مثلاً آقای دکتر معظمی تا امتحانات دانشکده حقوق تمام نشود به مرخصی تشریف نمی‌برند در این ضمن یک دسته‌ای رفته‌اند و یک دسته برگشته‌اند و بنده تصور می‌کنم لطمه‌ای به مجلس و تشکیل جلسات وارد نخواهد شد.(صحیح است)
نایب رئیس- کمیسیون هم البته این رعایت را خواهد کرد. رأی می‌گیریم به ۱۵ روز مرخصی آقای کشاورز صدر آقایانی که موافقت دارند قیام کنند.(اغلب قیام کردند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای سلطان‌العلماء
آقای سلطان‌العلماء درخواست چهل و پنج روز مرخصی از تاریخ اول تیر ماه ۱۳۲۷ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به چهل و پنج روز مرخصی آقای سلطان‌العلماء موافقین برخیزند.(عده کثیری برخواستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای افشار:
آقای فتحعلی افشار درخواست بیست روز مرخصی از تاریخ چهارم خرداد ۱۳۲۷ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
مکی- اجازه می‌فرمایید بنده توضیح مختصری دارم؟
نایب رئیس- آقای مکی.
مکی- یک عرض دیگری که بنده می‌خواستم بکنم این بود که غالب این آقایانی که فعلاً مرخصی‌شان را مجلس دارد تصویب می‌کند قبلاً از مرخصی استفاده کرده‌اند مثل آقای مسعودی و آقای فرامرزی و بعضی از آقایان دیگر این است که از تعداد حاضرین در مرکز کسر نخواهد شد.
نایب رئیس- بسیار خوب رأی می‌گیریم به بیست روز مرخصی آقای افشار آقایانی که موافقند قیام نمایند.(اغلب قیان نمودند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای صدرزاده:
آقای صدرزاده درخواست بیست روز مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود بیست روز مرخصی آقای صدرزاده از تاریخ استفاده موافقین قیام کنند.(عده کثیری قیام کردند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای موسوی:
آقای موسوی برای احتیاج به عمل جراحی لوزتین در بیمارستان بانک ملی بستری و از تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۲۷ از حضور در مجلس معذور و درخواست یک هفته اجازه نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی معذوریت ایشان را تصدیق نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به یک هفته معذوریت آقای موسوی آقایانی که موافقت دارند قیام کنند.(عده زیادی قیام کردند) تصویب شد. راجع به صورت مجلس دیگر اعتراضی نبود بنابراین صورت جلسه قبل تصویب شد.
نمایندگان- دستور، دستور.
۴ -دنباله مذاکره در لایحه تنظیم امور بازرگانی
نایب رئیس- دستور جلسه کمیسیون بازرگانی است آقای مکی بیانات خودشان را می‌کنند بفرمایید آقای مکی.
مکی- بنده با این لایحه به ترتیبی که تقدیم مجلس شورای ملی شده نه موافقم نه مخالف و در تابلو که اسم نوشتم موافق مشروط نوشتم و منظورم از موافق مشروط این بوده که اگر اصلاحاتی در این لایحه به عمل نیاید رأی مخالف خواهم داد و اگر اصطلاحاتی بشود رأی موافق خواهم داد ضمناً می‌خواستم عرض کرده باشم که رأیی که به این لایحه داده می‌شود مربوط به رأی اعتماد دولت نیست همه آقایان می‌دانند که بنده با این دولت از بدو تشکیل موافق نبودم رأی اعتماد هم ندادم رأی تمایل هم ندادم ولی در عین حال نسبت به لوایحی که از طرف این دولت داده شده آنهایی که مفید دانسته‌ام رأی موافق داده‌ام و آنهایی را که مفید تشخیص نداده‌ام رأی مخالف داده‌ام و اگر تاکنون نسبت به دولت کنونی من یک مخالفت شدید و علنی و جدی نکرده‌ام علتش این بوده است که نسبت به بعضی از وزرای این کابینه اعتماد داشته‌ام و اگر می‌خواستم مثلاً به آقای نجم‌الملک یک مخالفت شدیدی بکنم این از لحاظ وجدان بنده را ناراحت می‌کرد (معتمد دماوندی- در صورتی که راجع به نفت پاسخ بدهند) این بود که نسبت به دولت هم یک مخالفت شدیدی نکردم و تصور می‌کنم که خیلی از آقایان همکاران بنده هم در این مجلس باشند که با این لایحه موافق باشند ولی با دولت آقای حکیمی موافق نباشند.(در این موقع مجلس از اکثریت افتاد).(صفوی- این چه ترتیبی است که آقایان مخالفین دولت پیش گرفته‌اند اگر با دولت نظری دارند تشریف بیاورند حرف‌شان را بزنند هر دقیقه مجلس را از اکثریت انداختن که خوب نیست)(صادقی- این مربوط به اختلاف دولت نیست ببینید کی‌ها رفته‌اند؟ موافقین دولت بیرون رفته‌اند)(اکثریت شد) بنده خیال می‌کنم در این قبیل موارد که یک لوایح مفیدی که خیر و صلاح ملت ایران درش ملحوظ شده مجلس را از اکثریت انداختن و تلافی با دولت کردن این برخلاف مصلحت مملکت و برخلاف وظیفه نمایندگی است بنده خودم عرض کردم یکی از مخالفین دولت فعلی هستم ولی به این لایحه و سایر لوایحی که از طرف دولت بیاید اگر مفید بدانم رأی موافق خواهم داد و تصور می‌کنم آنهایی که می‌خواهند به وظیفه نمایندگی خودشان عمل کنند بایستی این نظر را داشته باشند بنده با این لایحه به طوری که عرض کردم نه موافقم و نه مخالف، هم موافقم هم مخالف تبصره اول این لایحه برخلاف ماده واحده‌ای است که در این لایحه ذکر شده است.(صحیح است) زیرا در یک جا ما تجارت را انحصار داده‌ایم به تجار ایرانی و در جای دیگر می‌گوییم که اگر سی درصد از تمام شرکت‌های خارجی با اشخاص ایرانی شرکت داشته باشند آنها حق دارند تجارت بکنند پس این دو معنی را از یکدیگر بایستی تفکیک کرد که آیا ماده واحده درست
است یا تبصره اول از ماده واحده و همان طور که آقای مخبر در جلسه گدشته فرمودند بنده خیال می‌کنم که این لایحه آن طوری که اول به مجلس تقدیم شده بود و بعد آن طور قلب ماهیت داد فقط برای این بوده که یک مقداری مربوط به ورود کا لای اتومبیل و نمایندگی‌های اتومبیل باشد.
اصولاً قانونگذار بایستی قانون را وقتی که وضع می‌کند در حین وضع قانون نظرش رفاه و آسایش جامعه باشد ما اگر این قانون را وضع می‌کنیم در اینجا همچنین یک دسته از همکاران بنده که طرفدار این هستند که این لایحه زودتر از مجلس بگذرد فقط نظرشان رفاهیت طبقه دوم و سوم و چهارم جامعه است مخصوصاً طبقه سوم و چهارم که به آنها یک قدری کمک شده باشد، ما نبایستی دست طبقه سرمایه‌دار را باز گذاریم و دست طبقه سوم و چهارم را طوری با قانون ببندیم که آنها هر طوری که خواستند طبقه سوم و چهارم را غارت بکنند در صورتی که عقیده همه آقایانی که می‌خواهند به این لایحه رأی بدهند با یک حسن نیتی عقیده‌شان این است که نه تنها دست طبقه سوم و چهارم را نبندند بلکه رفاه و آسایش آنها را در نظر بگیرند و جلو تعدیات یا گرانفروشی و اجحافات بعضی از افرادی که در طبقه وارد کننده هستند بگیرند اشکالاتی بنده داشتم در این لایحه که قبلاً با آقای وزیر اقتصاد ملی صحبت کردم. ماده اول می‌گوید کا لاهای وارداتی را در حدود سهمیه هر سال منحصراً به بازرگان ایرانی بدهند. بنده از ایشان سؤال کردم که اگر یک دسته حاضر شدند خواستند یک کارخانه‌ای وارد کنند و تاجر نبودند یک دسته‌ای خواستند برای یک شهرستانی یک کارخانه ریسندگی یا نساجی وارد کنند پس به استناد این ماده ممکن است بگویند چون تاجر نیستند حق وارد کردن این کارخانه را ندارد، بایستی که بروند سفارش یک کارخانه‌ای به یک تاجری بدهند آن تاجر هم با گرفتن یک کمیسیونی برایشان سفارش بدهد و یکی هم فرض بفرمایید اگر یکی خواست یک تراکتور برای دهش وارد بکند بگویند آقا شما تاجر نیستید نمی‌توانید این تراکتور را وارد کنید باید شما بروید به یک تاجری سفارش بدهید و آن تاجر سفارش بدهد. ایشان بیان فرمودند که این طور نیست آنها آزاد هستند، اگر اشخاصی بخواهند تراکتور و کارخانه و سایر چیزهای تولیدی در مملکت از خارج وارد کنند از این ماده مستثنی هستند ما این ماده را فقط برای کسانی ذکر کردیم و می‌گذاریم از مجلس که شغل‌شان منحصراً تجارت باشد یعنی کالایی را بخواهند وارد بکنند و بفروشند خلاصه قصد خرید و فروش داشته باشند بنده گفتم با بیانات جنابعالی بنده اتحاذ سند می‌کنم که اگر یک وقتی بخواهند از این قانون بعضی اشخاص سوء استفاده بکنند صورت جلسه مذاکرات مجلس موجود باشد و بتوانند اتخاذ سند بکنند، همین طور هم آقای وزیر اقتصاد ملی الان اینجا نشسته‌اند و تصدیق دارند از طرفی بنده مشاهده می‌کنم که بعضی از این وارد کنندگان کالاهای خارجی در این مملکت هستند. (آشتیانی‌زاده آقای مکی پیشنهاد اصلاحی بفرمایید پیشنهاد بفرمایید که منحصر به ایرانی باشد) یکی از آقایان پیشنهاد کنند که منحصر به ایرانی باشد.
در لایحه‌ای که قبلاً به مجلس داده شده بود و مذاکراتی در اطرافش شده بود در آنجا یکی از آقایان یک تبصره‌ای پیشنهاد کرد که یک سانکسیونی برای گران فروشی بود و مجلس قبول کرد بعد رفت به کمیسیون و در کمیسیون مورد موافقت اعضا کمیسیون اقتصاد ملی قرار نگرفت در صورتی که بنده خیال می‌کنم که این تبصره یکی از تبصره‌های مهم و مفید بود و بنده شواهد و امثالی دارم که اینجا خدمت آقایان عرض می‌کنم و قضاوتش با خود آقایان است اتومبیل دسوتو دوج، کرایسلر و یک نوع اتومبیل دیگر همجنین چیزی گفتند که اینها دست اولش مربوط به کتانه بوده و بعد واگذر کرده به چهار نفر تاجر ایرانی دسوتو و کرایسلر را ۲۶ هزار تومان می‌فروشند و دوج را ۲۶ هزار تومان در صورتی که بیوک را ۱۹ هزار تومان و ۲۰ هزار تومان می‌فروشند چرا؟
برای این که کتانه در امریکا یک پورسانتاژی روی این اضافه کند کمیسیون اضافه بگیرد واگذار کند به تجار ایرانی و تجار ایرانی هم می‌آیند اینجا می‌فروشند ۲۶ هزار تومان و هیچ مرجعی هم نیست که بگوید آقا برای چه دوج را ۲۶ هزار تومان می‌فروشید؟
چقدر وارد شده؟ و این مبلغی که می‌فروشید مالیاتش را داد ه‌اید یا نداده‌اید؟
ما بایستی در موقعی که یک قانونی می‌گذرانیم دقت کنیم که جلوگیری از اجحافات بشود بنده خیال می‌کنم که آسایش طبقه سوم و چهارم را بیشتر باید در نظر بگیریم، ما اینجا همه‌اش بر علیه بازرگانان خارجی مذاکره کردیم و من نمی‌دانم که اینها به چه وسیله ارز این مملکت را دارند خارج می‌کنند بنده در ۴- ۵ ماه قبل از دولت آقای حکیمی راجع به بانک شاهنشاهی سؤالی کردم چون یکی از بانک‌های مجاز که می‌تواند ارز را خارج کند بانک شاهی است بانک شاهی تا موقعی مجاز خواهد بود که از امتیازش استفاده کند همه آقایان می‌دانند که بانک شاهی امتیازش تمام شده است و وقتی که امتیازش تمام بشود یک مؤسسه‌ای است مثل سایر مؤسسات بازرگانی این مملکت و آن وقت اگر بخواهد ارزی صادر یا وارد بکند این تحت یک کنترل از طرف دولت خواهد بود تا یک مشت تجار خارجی نتوانند ارز این مملکت را خارج بکنند به علاوه ما می‌توانیم از مالیات بر درآمد این مؤسسه اقتصادی یا بازرگانی که بهش بانک شاهنشاهی ایران می‌گویند استفاده بکنیم ولی متأسفانه من تاکنون نمی‌دانم دولت آقای حکیمی چه اقدامی کرده‌اند بنده سؤالم را چندین مرتبه تکرار کردم و در مجلس هم خیلی فشار آوردم که بیایید راجع به بانک بگویید چه کردید؟ باید مالیات بدهد یا نباید بدهد؟ آخر برای یک مشت مردم فقیر و گرسنه‌ای مثل ملت ایران سالی ۱۴ میلیون مالیات یک درآمد سرشاری است که ما می‌توانیم به خرج خیلی از بدبختی‌های خودمان بزنیم! من نمی‌دانم دولت آقای حکیمی چرا به این قبیل کارهای اساسی مملکت دقت و اقدام نمی‌کنند!
من نمی‌دانم آقای حکیمی که این قدر ادعای اصلاحات می‌کنند اصلاحات ایشان کجا بوده، و چه بوده؟ یکی از اصلاحات این بوده که بیایند در مجلس شورای ملی بگویند که موضوع بانک شاهی در چه مرحله‌ای است این مؤسسه باید مالیات بر درآمد بدهد یا نباید بدهد ولی همین طور این موضوع را مسکوت گذاشته‌اند و جواب نمی‌دهند بنده گمان می‌کنم چون گوش‌شان یک قدری سنگین است این موضوع به گوش‌شان نرسیده است.(معتمد دماوندی این را هم آقای نجم باید بیایند جواب بدهند) بنده خیال می‌کنم که اگر موضوع بانک شاهی حل بشود ما جلو یک مقدار زیادی از تقلب خارجی‌ها را عملاً گرفته باشیم حتی این قانون طوری راه را باز گذاشته که باز یک دسته تاجر یهودی یا عرب یا فرض کنید خارجی می‌توانند در پناه این قانون در سنگر این قانون استفاده بکنند برای آنها هنوز یک مشکلات و محظوراتی ایجاد نکرده که نتوانند در این پناهگاه خودشان را مخفی بکنند و در پناه این قانون باز هم در این مملکت استفاده کرده باشند مثلاً بنده در یکی دو مورد که به خاطر دارم عرض کنم چند روز قبل روزنامه قیام ایران نوشته بود که میشل صعب چندین هزار دلار ارز از کمیسیون ارز گرفته است آقای وزیر اقتصاد ملی اینجا فرمودند که ما ارز به خارجی‌ها به هیچ وجه نخواهیم داد واقعاً هم به خارجی ارز نداده‌اند ولی آقای میشل صعب یک طفل ۶ ساله داشته به طوری که روزنامه قیام ایران می‌نویسد به نام او یک شرکتی تشکیل داده و برای وارد کردن یک کالاهایی مقداری ارز گرفته خود بنده اطلاع دارم که یک شرکتی به نام شرکت شرق از یک دسته یهودی تشکیل شد چون اینها حق ندارند در معاملات زمینی یا املاک وارد بشوند اسم این شرکت را گذاشتند شرکت شرق و شروع کردند اراضی اطراف تهران را خریدن و مبالغ زیاد در این اسپکولاسیون استفاده کردند معاملات زیادی کردند و معاملات زمینی که در تهران به این وضع سرسام آور ترقی کرده به واسطه دخالت همین خارجی‌ها و یهودیها است که معاملات زمین را این طور ترقی داده‌اند و بنده خیال می‌کنم که البته همان طور که آقای قائم مقام‌الملک فرمودند نسبت به مستغلات‌شان هزینه زندگی را می‌برد بالا و عملاً تحمیل به طبقه سوم و چهارم است بنده با این تصویب‌نامه موافق نیستم ولی نسبت به معاملات زمینش عرض می‌کنم یکی از اقدامات مفید شهرداری همین بود که جلو اسپکولاسیون زمین را در تهران بگیرد و راه حل دیگری جز این تصویب‌نامه ندارد تا آن کسی که ده هزار متر زمین در یک قسمت شهر تهران متر ده تومان خریده و گذاشته متری صد تومان بفروشد چشمش کور بشود و متری ده ریال بیاید مالیات بدهد. بنده به آقایان اطمینان می‌دهم که اگر این تصویب‌نامه عملی می‌شد فوری زمین‌های بزرگ قسمت می‌شد به قطعات کوچک و اشخاص شروع می‌کردند به ساختمان و دیگر نمی‌توانستند از این اسپکولاسیون یک سوء استفاده‌هایی ببرند و من تصور می‌کنم که بهترین طریقش این است که دولت این تصویب‌نامه را اگر مصوب انجمن شهر نباشد فوراً لایحه قانونیش را بیاورد به مجلس که زمین‌هایی را که در داخله شهر هستند طبق همین تصویب‌نامه‌ای که شهرداری تهران به تصویب هیئت دولت رسانده است یک مالیات‌های سنگین‌تری برای زمین‌های داخلی شهر وضع بکنند که هم کار در مملکت زیاد بشود و هم زمین تنزل می‌کند و هم یک دسته اشخاصی که استطاعت ساختمان خانه‌های کوچک را ندارند
وقتی زمین تنزل کرد استطاعت پیدا خواهند کرد و می‌توانند به عمران و آبادی شهر کمک کنند و به آسایش مردم کمک بزرگی شده است. یک قسمت دیگر عرضی که بنده داشتم «متأسفانه همه‌مان تظاهر که چه عرضی بکنم» همه‌مان نیت‌مان این است که تا می‌توانیم به مردم این مملکت خدمت کرده باشیم و بتوانیم مقررات کشور خودمان را اجرا کرده باشیم و نگذاریم اشخاصی برخلاف مقررات یک حقوقی در این مملکت برای خودشان تحصیل بکنند همه آقایان در چندی قبل شنیدند که هفده نفر فرانسوی از فرانسه آمدند به ایران برای خیاطی.(دهقان رفته‌اند آقا) به طوری که بنده اطلاع پیدا کرده‌ام هنوز نرفته‌اند و حتی پذیرایی‌های رسمی هم از این عده شده است چقدر ننگ آور است برای یک مملکتی که برای پیراهن دوزی یا برای سلمانی بروند از فرانسه یا سایر کشورها یک اشخاصی را بیاورند اینجا که فساد اخلاق را در اینجا ترویج بکنند.(صحیح است) و خانواده‌های بزرگ را متزلزل بکنند (صحیح است) و این طور مردم را به فساد و به قهقرا سوق بدهند، وقتی که یکی رفت آنجا چشم و هم چشمی هست خانواده‌های دیگر هم تأسی می‌کنند و این بر فساد اخلاق جامعه افزوده خواهد شد و بنده اطلاع دارم که دولت چندین مرتبه اعلاناتی هم داد که اینها باید خارج شوند ولی هنوز خارج نشده‌اند و از بعضی از مقامات هم حمایت می‌شوند این برای یک کشور و برای مجلس شورای ملی ایران من تصور می‌کنم قابل تحمل نیست دولت با هر کیفیتی که مقتضی می‌داند با هر سرعتی که ممکن است باید این عده را از این مملکت اخراج کند، ما این قدر گرسنه در این کشور داریم که اگر بخواهیم به آنها برسیم دیگر به آن خانم‌های فرانسوی نمی‌رسد، بنده چون می‌خواهم خاتمه بدهم عرایضم را به طور مختصر عرض می‌کنم و تقاضا می‌کنم که اگر آقایان دیگر نمی‌خواهند صحبت کنند وارد بحث در مواد شویم و به تبصره‌ها و پیشنهادات مربوط به خود قانون وارد شویم استدعا می‌کنم که مجلس شورای ملی به تمام این پیشنهادات توجه بکند و یک قانونی که از مجلس می‌خواهد بگذرد اجازه بدهند که یک قانون جامعی باشد که نفع تمام طبقات رعایت بشود نه این که ما دست یک عده را باز بگذاریم یعنی دست طبقه سوم و چهارم را ببندیم و دست یک مشت سرمایه‌دار را باز بگذاریم و موقعی که خارجی‌ها از مملکت رفتند اینها بیشتر از خارجی‌ها تعدی کنند، باید یک کاری کرد که جلو تعدی اشخاص و تجار داخلی هم گرفته شود و همچنین باید در نظر گرفت برای بعضی مؤسسات که در این مملکت بودند یک راه‌هایی باز کرد ما نباید این قدر خشک این قانون را بگذرانیم البته همه آقایان می‌دانند که بایر دیگر در آلمان نیست و در ایران هم نمایندگی ندارد اما موقعی که دواجات بایر در ایران بود یک بسته قرص پرونتوزیل را می‌آوردند و تا سی شاهی می‌فروختند و چون خودشان نمایندگی داشتند و نمی‌خواستند رقابت تجارتی داشته باشند و این طور در مملکت ما داروی خودشان را ارزان و با یک بهره مختصر در معرض استفاده و در دسترس اشخاص می‌گذاشتند ولی همین پرونتوزیلی که سی شاهی قیمتش بود الان اگر از آلمان وارد کنند بسته‌اش را باید سه تومان خرید چون این قدر دست به دست خواهد گشت و این قدر منافعش زیاد خواهد گشت که وقتی که به دست مصرف کننده می‌رسد قیمتش خیلی گران خواهد بود برای این طور مؤسسات از قبیل مؤسسات دارو باید راهی در نظر گرفت که هر وقت خواستند در این کشور نمایندگی داشته باشند کسی جلو اینها را نگیرد زیرا اگر جلوگیری کنیم جلو رقابت گرفته خواهد شد و چون دارو هم یک چیزی است که مورد احتیاج تمام طبقات این کشور است نه تنها به طبقات ضعیف این مملکت تحمیل می‌شود بلکه به طبقات غنی هم تحمیل می‌شود زیرا طبقات غنی اگر داروی ارزان بخرند بهتر است و البته راحت‌تر هستند و این یک چیزی است که در تمام دنیا یک مؤسسات خیریه‌ای هستند که داروی مجانی می‌دهند ما این کار را بکنیم که کارخانه‌جات دارویی بزرگ اینجا اگر بخواهند در مملکت ما نمایندگی داشته باشند و دارو را در ایران به قیمت مناسبی بفروشند اجازه بدهیم که استثنائات کارخانه‌جات دارویی در این مملکت بتوانند نماینده داشته باشند.
نایب رئیس- دو فقره پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد کفایت مذاکرات می‌کنم صادقی پیشنهاد می‌کنم بعد از بیانات آقای مکی به کفایت مذاکرات رأی گرفته شود. نبوی
قبادیان- بنده مخالفم
نایب رئیس- آقای نبوی.
صادقی- آقای رئیس اجازه بفرمایید پیشنهاد بنده مقدم بود و بنده حق تقدم دارم در توضیح.
نبوی- عرض کنم این قانون یک دفعه در اینجا مطرح شد و رویش صحبت زیاد هم شده است و چندین نفر صحبت کردند حالا هم چند نفر از آقایان صحبت کردند بنده خیال می‌کنم هر صحبتی اینجا بشود تکرار مکررات است و تأمین نظر آقایان آن وقت خواهد شد که پیشنهادات قرائت شود چون بنده آن طور که دیدم پیشنهادات زیاد است موافقت بفرمایید که پیشنهادات قرائت بشود و در اطراف پیشنهادات صحبت بشود.
نایب رئیس- آقای صادقی.
صادقی- خیلی‌ها هستند اغلب می‌آیند اینجا اظهاراتی می‌کنند در صورتی که هستند کسانی که کمتر می‌آیند صحبت بکنند نباید مانع مذاکره اشخاصی که در اینجا کمتر حاضر هستند وقت مجلس را بگیرند شد.(صحیح است) بنده افتخار می‌کنم به این که مبتکر این لایحه بودم و اولین فکر این لایحه از طرف بنده بودم، بنده در موقعی که در وزارت اقتصاد ملی بودم به مناسبت شکایاتی که از بازرگانان زاهدان و خرمشهر رسیده بود مطابق پرونده‌ای که الان موجود است دستور تهیه این طرح را دادم و تا وقتی که خودم بودم این طرح تهیه شده بود. (احسنت) بعد هم خوشبختانه آقای دکتر سجادی آمدند و تعقیب کردند من خیلی متأسف هستم از این وضع مجلس موقعی که این لایحه مطرح می‌شود و یا هر وقت که ما خواستیم این لایحه را مطرح کنیم مجلس از اکثریت افتاده و از ۸۵ و ۹۰ به ۷۵ و ۷۴ رسیده (صحیح است) این اگر سوء نیتی هم نباشد، بنده قطع دارم سوء نیت هم نیست فقط از روی عدم توجه است خیلی بد است.(صحیح است) هر دفعه که ما خواستیم این لایحه را اینجا مطرح کنیم مجلس از اکثریت افتاد حالا بنده روی سخنم با موافقین این لایحه است آقایانی که موافقت دارند با این لایحه باید دو نظر را تعقیب بکنند یکی این که کمتر پیشنهاد بدهیم و کمتر صحبت کنیم تا این که زودتر به مرحله تصویب برسد قسمت دومش این است که اگر یک چیزی خیلی کامل مطابق میل ما، مطابق میل آقای مکی و آقای دماوندی و بنده نبود لااقل قناعت بکنیم این قانون با وضعی که امروز از نظر مجلس ساخته است بگذرد بنده حالا پیشنهاد می‌کنم که چون مخالفی نیست وارد در پیشنهادات بشویم بدون این که محتاج به رأی باشد وارد در پیشنهادات بشویم و با این که بنده خودم دو پیشنهاد داده‌ام و پیشنهادهای بنده هم اگر خوانده شود خواهید دید که منطقی است و مورد قبول است حاضرم که پس بگیرم به این شرط که آقایان هم پس بگیرند.(مهندس رضوی- چرا آقا؟ ممکن است پیشنهادات مفیدی باشد.) اگر می‌فرمایید که خوانده شود پیشنهادات بنده هم به موقع خوانده خواهد شد. بنابراین وارد در مطالعه پیشنهادات ضروری بشویم.
نایب رئیس- آقای قبادیان مخالف هستید.
قبادیان- بله. در این کار آقایان یک قدری عجله نفرمایید اصل مخالفت بنده نه برای این است که مخالف هستم با لایحه به کله منظور این است که با این تبصره‌هایی که در این لایحه گنجانده‌اند اصل مطلب را از بین بردند.(صحیح است) مجلس منظورش این بود که ما بازرگانان خارجی را محدود بکنیم وقتی که بنا شود آنها را آزاد بگذارید دیگر تقدیم این لایحه چه فایده دارد! بنده نمی‌دانم اینجا ملاحظه بفرمایید ماده اول با این تبصره‌ها به کلی از زمین تا آسمان فرق دارد! اگر در اطراف این توضیحاتی داده نشود به طریقی که آقای صادقی هم فرمودند پیشنهادات هم مسترد شود اصلاً وضع این لایحه عوض این که به نفع تجار ما باشد صد در صد به نفع تجار خارجی است! ماده اول می‌گوید از تاریخ تصویب این قانون دولت مکلف است اجازه ورود کلیه کالاهای وارداتی را در حدود سهمیه هر سال منحصراً به تجار ایرانی بدهد و آن وقت در تبصره یک می‌گوید شرکت‌هایی که ثلث سرمایه آنها متعلق به اتباع بیگانه باشد مجاز به وارد نمودن کالاهای وارداتی خواهند بود و سهام آن شرکت‌ها باید با نام باشد اینجا هم به هیچ وجه معین نشده و در تبصره دوم می‌گوید اتباع و شرکت‌های بیگانه که نمایندگی توزیع مصنوعات کشور خود را از بیست سال قبل تاکنون در ایران داشته‌اند مشمول ماده اول این قانون نخواهند بود، بنده تعجب می‌کنم این لایحه‌ای که ما آوردیم مقصود ما خدمت به کشور ایران و تجار ایرانی بود ولی با این تبصره‌هایی که الان آورده‌اند و در کمیسیون قبول کرده‌اند و الان مجلس می‌دهند که ما رأی بدهیم این رعایت نشده است! ما مقصودمان این بود که چون تجار بیگانه چیزی در کشور ما باقی نگذاشته‌اند و تمام ثروت و سرمایه کشور را به خارج برده‌اند و وضع زندگی ملت ایران که امروز
دچار سختی شده است بیشتر در اثر کارهای این تجار خارجی است حالا ما بیاییم با این تبصره‌هایی که آورده‌اند به مجلس موافقت بکنیم و این را قبول بکنیم؟ بنده خیال می‌کنم برای این که به تجار خودمان کمکی کرده باشیم و وضع اقتصادی کشور را روی یک پایه صحیحی قرار بدهیم پیشنهادی بنده داده‌ام که این دو تبصره حذف شود بعد هم در قسمت مواد دیگر نظریاتی بنده دارم که در موقع خودش عرض خواهم کرد.(دهقان- پس مخالفت خودتان را پس بگیرید) و مخالفت بنده با کفایت مذاکرات مقصود این بوده است که این قضیه در مجلس روشن شود بنابراین مخالفت خودم را پس می‌گیرم.
نایب رئیس- پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس مقدس شورای ملی به جای تبصره دو تبصره ذیل را پیشنهاد می‌نمایم. اتباع و شرکت‌های بیگانه‌ای که نمایندگی کالای مصنوع کشور خودشان را دارند و از بیست سال قبل در ایران بوده‌اند می‌توانند منحصراً همان کالایی را که نمایندگی دارند در حدود سهمیه وارداتی جواز گرفته وارد کشور ایران نمایند. حسین مکی
نایب رئیس- آقای مکی.
مکی- راجع به این پیشنهاد اتباع و شرکت‌های بیگانه که نمایندگی کالای مصنوع کشور خودشان را دارند و از بیست سال قبل در ایران بوده‌اند می‌توانند منحصراً همان کالایی را که نمایندگی دارند در حدود سهمیه وارداتی جواز گرفته وارد کشور ایران نمایند بنده منظورم از تقدیم این پیشنهاد همان قسمت دارو بود بعد معلوم شد قسمت اعظم این کارخانه‌جات داروسازی که در آلمان بوده امروز دیگر در ایران نمایندگی ندارند و از بین رفته‌اند فقط اگر آقایان موافقت بفرمایند که بنده این پیشنهادم را این طور اصلاح بکنم که نمایندگان کارخانه‌جات داروسازی چنانچه بخواهند کالای همان کارخانه را بیاورند مجاز باشند که بیاورند. آقای وزیر اقتصاد ملی موافقید که بنده پیشنهاد خودم را این طور اصلاح کنم که نمایندگان کارخانه‌جات داروسازی که بخواهند داروی کشور خودشان را وارد بکنند؟(وزیر اقتصاد ملی- موافق نیستم) چون یک بسته قرص پرونتوزیلی که به نمایندگی‌ها سی شاهی می‌فروختند تجار ایرانی سه تومان می‌فروشند.(وکیلی بنده هم موافق نیستم) موافق نیستید پس بنده همین پیشنهاد را تقدیم می‌کنم اتباع و شرکت‌های بیگانه‌ای که نمایندگی کالای مصنوع خودشان را دارند می‌توانند منحصراً همان کالایی را که نمایندگی دارند وارد کنند.
نایب رئیس- آقای دکتر متین دفتری مخالفید؟
دکتر متین دفتری- بله بنده با این پیشنهاد مخالفم عرض می‌کنم راجع به دارو آن طوری که بنده اطلاع دارم یکی از علل گرانی دارو در کشور ما همین نمایندگی‌ها است آن طوری که بنده از خود اتحادیه داروفروشان تحقیق کرده‌ام چون بنده چندی پیش یک اعتراضی کردم یک سؤالی کردم از دولت راجع به نرخ دارو و این که به گمرک‌خانه‌ها دستور داده بودند که نرخ ارز را با نرخ بازار آزاد حساب کرده و از دارو و سایر کالاهایی که از روی وزن گمرک می‌گیرند در گمرک مالیات بگیرند بنده یک سؤالی کردم از وزیر دارایی و هنوز هم موفق به گرفتن جوابش نشدم (نورالدین امامی جواب بده نیستند) و راجع به این قسمت چون یک عده از دارو فروشان به من مراجعه می‌کردند و اعتراض می‌کردند که یک علت مهم گرانی دارو همین مسأله دستوری است که به گمرک‌خانه‌ها داده‌اند که نرخ ارز بازار آزاد را مأخذ تقویم در ارزیابی گمرک قرار داده و از روی آن قیمت گمرکیش را تعیین می‌کنند این دستور حالا به چه شکل درآمده معلوم نیست ولی در این ضمن معلوم شده است یکی از علل گرانی دارو عوارضی است که ازش گرفته می‌شود چون یک نفر در چند روز پیش می‌گفت که از یک قرص آسپرین دولت ۱۰ الی ۱۲ شاهی عوارض می‌گیرد در صورتی که همه جا تشویق می‌کنند و حتی‌المقدور سعی می‌کنند مالیات مربوط به دارو را حذف کنند حالا بنده از موضوع نمی‌خواهم خارج بشوم این نمایندگی که برای بعضی از اسپسیالیته‌ها و بعضی از داروها بعضی اشخاص دارند چه تبعه خارجی و چه داخلی این مانع از رقابت آزاد است در بازار اصولاً دولت باید به کارخانه‌های سازنده اطلاع بدهد که ما نمایندگی انحصاری نه برای ایرانی و نه برای خارجی از شما نمی‌پذیریم برای این که اشخاصی هستند که خودشان را نماینده انحصاری فلان اسپسیالیسه در ایران می‌دانند و همین باعث می‌شود که قیمت دارو را بالا ببرد دولت بایستی به هیچ وجه نماینده انحصاری نه برای ایرانی و نه برای خارجی مخصوصاً برای دارو نشناسد بنده اجازه خواسته بودم که برای این موضوع در این لایحه صحبت کنم منتهی چون به کفایت مذاکرات رأی گرفته شد دیگر صرف‌نظر کردم و پیشنهاد هم داده‌ام در آنجا عرض خواهم کردم حالا نمی‌دانم منظور آقای مکی چه بود؟ اگر نظر ایشان این بود که اشخاصی از اتباع خارجی بتوانند نمایندگی انحصاری بگیرند برای کالاها بنده عرض می‌کنم به طور کلی انحصاری نباید باشد (مکی- خود کارخانه سازنده بتوانند در اینجا نماینده داشته باشد) چون نماینده انحصاری باعث گرانی دارو می‌شود اگر مقصودتان نماینده انحصاری است خواهش می‌کنم که پیشنهاد خودتان را پس بگیرید.
نایب رئیس- عده برای رأی کافی نیست آقای وزیر کشاورزی بفرمایید.
(در این موقع مجلس از اکثریت افتاد)
۵ - موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
نایب رئیس- چون چند نفر از آقایان تقاضای تنفس کرده‌اند ده دقیقه تنفس داده می‌شود.
(جلسه در ساعت یازده و سی و پنج دقیقه صبح به عنوان تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)
نایب رئیس مجلس شورای ملی- جواد گنجه
اخبار مجلس
روز شنبه ۸/۳/۲۷ دو قبل از ظهر کمیسیون برنامه ۷ ساله با حضور آقای دکتر زنگنه معاون نخست وزیر و آقایان عدل - دکتر مشرف نفیسی فهیمی که دعوت شده بودند به ریاست آقای افخمی تشکیل فصل چهارم از ماده دوم راجع به سرمایه شرکت نفت مطرح و تصویب شد.
کمیسیون فرهنگ سه قبل از ظهر به ریاست آقای دکتر معظمی و با حضور آقای دکتر مهران تشکیل لایحه شورای عالی فرهنگ مطرح شده و مذاکراتی در اطراف آن به عمل آمد.
روز یکشنبه ۹/۳/۱۳۲۷ پنج بعد از ظهر کمیسیون بودجه با حضور آقایان وزیر دارایی و وزیر جنگ و وزیر کشاورزی و معاون وزارت فرهنگ و معاون نخست وزیر و مدیر کل وزارت دارایی به ریاست آقای بهبهانی تشکیل بدواً لایحه راجع به شرکت دولت ایران در سازمان بین‌المللی اونسکو از جنبه میزان حق‌السهم دولت ایران مطرح پس از مذاکراتی ماده واحده پیشنهادی به ضمیمه یک تبصره در خصوص میزان سهم ایران تصویب و قرار شد گزارش ان به مجلس تقدیم شود.
غائبین آقایان دکتر امینی - اورنگ - صادقی - نیک‌پور - دکتر راجی.
کمیسیون کشاورزی که قرار بود پنج بعد از ظهر تشکیل شود به واسطه عدم حصول اکثریت تشکیل نگردید.
روز دوشنبه ۱۰/۳/۱۳۲۷ دو قبل از ظهر کمیسیون کشور با حضور آقایان فریدونی و دکتر زنگنه به ریاست آقای ملک‌مدنی تشکیل لایحه تشکیل انجمن‌های ایالتی و اختیارات شهرداری‌ها مطرح و سه ماده آن تصویب و بقیه جلسه بعد روز ۴ شنبه موکول شد کمیسیون مبتکرات سه و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای حائری‌زاده تشکیل طرح راجع به به فروش اراضی اطراف طهران مطرح و مورد توجه واقع و قرار شد به کمیسیون مربوطه ارجاع شود.
طرح پیشنهادی آقای دکتر شفق راجع به مذاکرات قبل از دستور در مجلس مطرح و قابل توجه گردید و قرار شد به کمیسیون تجدیدنظر در نظام‌نامه مجلس ارجاع گردد سایر طرح‌های پیشنهادی مطرح و موکول به بعد گردید.
قوانین
شماره ۴۸۶۶ ۸- ۳- ۲۷
وزارت دارایی
فرمان همایونی و قانونی اجازه پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت اردیبهشت ماه ۲۷ که در جلسه اول خرداد ماه ۱۳۲۷ به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است ذیلاً ابلاغ می‌گردد:
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاه ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیست و هفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم:
ماده اول- قانون اجازه پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت اردیبهشت ماه ۱۳۲۷ که در جلسه اول خردادماه یک هزار و سیصد و بیست و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و منضم به این دست‌خط است به موقع اجرا گذاشته شود.
ماده دوم- هیئت دولت مأمور اجرای این قانون هستند به تاریخ چهارم خرداد ماه ۱۳۲۷
قانون اجازه پراخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت اردیبهشت ماه ۱۳۲۷
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و هزینه‌های مستمر و غیرمستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر هزینه‌های کشور و مصارف عمرانی و تولیدی و عام‌المنفعه را در اردیبهشت ماه ۱۳۲۷ در حدود اعتبارات اسفند ۱۳۲۶ و با رعایت تبصره یک ماده واحده مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ و سایر قوانین و مقرارت مالی به اضافه کمک هزینه کارمندان کشوری و لشگری را مطابق قوانین مربوطه از درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت نماید.
تبصره ۱- به وزارت دارایی اچازه داده می‌شود کمبود اعتبار ترفیع و اضافات سال ۱۳۲۶ کارمندان وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی و مجلس شورای ملی را که در بودجه کارگزینی آنها محل ندارند از صرفه‌جویی بودجه و مازاد درآمد عمومی سال ۱۳۲۶ کل کشور پرداخت و به حساب دوره عمل مالی سال مزبور منظور دارد.
تبصره ۲- پزشکان و داروسازان و ماماها و دندان پزشکان و پزشکیاران که در سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی مشغول انجام وظیفه هستند در صورتی که در خارج از تهران و حومه حداقل مدت ۳ سال در نقاط بد آب و هوا و پنج سال در سایر نقاط متوالیاً خدمت نمایند تمام مدت خدمت آنان با پرداخت کسور بازنشستگی جزو خدمات رسمی دولتی محسوب خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه اول خرداد ماه یک هزار و سیصد و بیست و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی
اصل فرمان همایونی و قانون در دفتر نخست وزیر است.
م ۹۱۳ نخست وزیر
تصویب‌نامه‌ها
شماره ۴۴۰۲ ۹/۳/ ۲۷
وزارت کشور
هیئت وزیران در جلسه هشتم خرداد ماه ۱۳۲۷ بر حسب پیشنهاد شماره ۲۲۷/ ۱۸۳۷۷ وزارت کشور و بر طبق ماده ۳ آیین‌نامه قانون بلدیه شش تن آقایان کارمندان دوره هشتم انجمن شهرداری اراک را به ترتیب زیر:
غلامحسین صمصامی- محمد حسن بیات- محمد راستین- علی اصغر فراهانچی- حسن تبارک حاج غلامرضا مشیری- تعیین و تصویب نمودند.
تصویب‌نامه در دفتر نخست وزیر است.
م ۹۱۲ نخست وزیر
شماره ۵۰۱۲ ۹ / ۳ / ۲۷
وزارت دارایی
هیئت وزیران در جلسه ۸ خرداد ماه ۱۳۲۷ بنا به پیشنهاد شماره ۱ / ۱۴۴۴۶ وزارت دارایی تصویب نمودند از تاریخ ۱۶ خرداد ماه سال ۱۳۲۷ قند و شکر سفید و زرد در تمام نقاط کشور به نرخ مقرر زیر به فروش برسد:
شکر سفید به شرکت‌های محلی یک کیلو ۱۸ ریال به مصرف کننده ۱۹ ریال.
شکر زرد به شرکت‌های محلی یک کیلو ۱۶ ریال به مصرف کننده ۱۷ ریال.
قند به شرکت‌های محلی یک کیلو ۲۲ ریال به مصرف کننده ۲۳ ریال به فروش می‌رسد.
تصویب‌نامه در دفتر نخست وزیر است.
م ۹۱۱ نخست وزیر