مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ آذر ۱۳۳۸ نشست ۳۵۳

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۱۹

جلسه: ۳۵۳

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه نهم آذرماه ۱۳۳۸

فهرست مطالب:

۱ - طرح صورت‌مجلس‏

۲ - بیانات قبل از دستور آقای پرفسور اعلم‏

۳ - طرح گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به نحوه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌ها

۴ - اعلام تصویب صورت‌مجلس‏

۵ - طرح و تصویب یک فوریت و مذاکره در گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به نحوه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌ها

۶ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه‏

مجلس یک ساعت و پنجاه و پنج دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای دکتر عمید نایب رئیس تشکیل گردید.

۱ - طرح صورت‌مجلس‏

نایب رئیس - صورت غایبین جلسه قبل قرائت می‌شد.

(به شرح زیر خوانده شد)

غایبین بااجازه - آقایان: پردلی - دکتر حسن افشار - کدیور - باقر بوشهری - امید سالار - محمودی - ثقةالاسلامی - امامی - خویی - دکتر جهانشاهی - قبادیان - مشار - مهندس اردبیلی - دکتر عدل - عامری - ذوالفقاری - سعیدی - اورنگ - دکتر ضیایی - دکتر سعید حکمت - اریه - قراگزلو - دکتر اصلان افشار - صراف‌زاده - کورس بهادری - صادق بوشهری - دکتر فریدون افشار - بوربور - مهندس جفرودی - سنندجی - حشمتی - دکتر آهی - مهندس سلطانی - دهقانی‏.

غایبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری - قرشی‏.

دیر آمدگان و زود رفتگان بااجازه - آقایان: جلیلی - دکتر شاهکار - دکتر پیرنیا - بزرگ‌نیا - مهدوی‏.

نایب رئیس - نسبت به صورت‌مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پس از حصول اکثریت تصویب صورت‌مجلس اعلام می‌شود.

۲ - بیانات قبل از دستور آقای پرفسور اعلم‏

نایب رئیس - نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای پرفسور اعلم.

پرفسور جمشید اعلم - در چند جلسه پیش در نطق قبل از دستور همکار محترم من آقای دکتر شاهکار اینجا صحبتی با کسیزیسیون علمی و صنعتی فرانسه فرمودند این اقدام دولت فرانسه و اهل علم فرانسه برای مملکت ما بسیار نافع و قابل استفاده بود همین الآن که بنده دارم خدمت آقایان این عرایض را می‌کنم در بیمارستان امیر اعلم همین اشخاص یک فیلم خصوصی راجع‌به عمل بزرگی که در مغز می‌شود دارند انجام می‌دهند و شاگردان ما دارند از این فیلم استفاده می‌کنند من از این عمل و اقدام دولت و ملت فرانسه از دولت فرانسه و مردم بزرگ فرانسه متشکرم و از طرف خودم و ضمناً از طرف آقایان نمایندگان تشکر می‌کنم ما آرزو داریم که تمام دولت راقیه و تمام دولی که دوست و یار ما هستند از همین اکسیزیسیون‌ها و از همین رفتار فرانسه در مملکت ما پند بگیرند و عمل بکنند (صحیح است) این آرزوی ما است ملت ایران ابداً ملتی که جنگجو باشد نیست جز صلح‌طلبی و جز دوستی، چه با همسایه‌هایش و چه با سایر دولت نظر دیگری ندارد (صحیح است) ولی همین ملت ملتی است آزاده و هیچ وقت مرعوب نمی‌شود و به هیچ وجه هم بندگی قبول نمی‌کند (صحیح است) و همین ملت نجیب تحت رهبری شاهنشاه با قدم‌های مثبت و متین رو به ترقی و تعالی می‌رود و هیچ قدرتی نمی‌تواند جلویش را بگیرد و امیدورام همان طوری که شاهنشاه فرمودند مهلت داشته باشیم که به آن نتیجه مطلوب برسیم و همین الآن طلیعه ترقی‌ها و پیشرفت‌ها کم و بیش در این مملکت مشهود است من امیدوارم که این عرایضی که به کرات پشت این تریبون می‌شود و موثر واقع گردد و دوستان ما دوستی ما را مغتنم بشمارند دوستی ما قیمت دارد ما نسبت به دشمنان‌مان که فحش به ما می‌دهند هیچ وقت از حدود نزاکت خارج نمی‌شویم باادب جواب آنها را می‌دهیم برای این که دوستان ما لااقل این نتیجه را بگیرند که اگر ما با آنها دوستیم در دوستی‌مان ثابت هستیم این ملت را که دارای این خصائص است رنجیده خاطر نکنند و قدر این دوستی را بدانند و اگر احیاناً گاهی در روزنامه‌های‌شان در مجله‌های‌شان یک صحبت‌های ناروایی می‌شود جلوگیری بکنند و طوری رفتار نکنند که این ناروایی‌ها ما را رنجیده خاطر بکند ما از دشمنان‌مان که فحش می‌شنویم اگر بنا باشد گاهی از دوستان‌مان فحش بشنویم چون به دوستی آنها اعتماد داریم هیچ چیز دیگر نمی‌توانیم فکر کنیم مگر این که آن مجلات یا آن روزنامه‌هایی که در آن مملکت به ما فحش می‌دهند یا حرف‌هایی می‌زنند که با حقیقت وفق نمی‌دهد تحت تأثیر همان اشخاصی که به ما فحش می‌دهند قرارگرفته و از آن منبع الهام گرفته یا این که به کلی بی‌اطلاع و قابل این که اسم آنها را روزنامه یا مجله بگذاریم نیست چون یک مجله باید دارای پرنسیب باشد اگر یک مجله‌ای امروز گفت هوا خوبست و یک ساعت بعد گفت این هوا بد است معلوم می‌شود اصلاً پرنسیب ندارد فقط مهملی می‌خواهد بگوید به کرات آقایان نمایندگان پشت این تریبون آمده‌اند و این جور صحبت‌ها را کرده‌اند بنده امیدوارم که آخرین دفعه‌ای باشد که راجع‌به دوستان‌مان این گلایه را داشته باشیم ولی اگر واقعاً این رویه ادامه پیدا بکند ما برای‌مان فرق نمی‌کند هر که به ما حمله بکند با نهایت شدت دفاع خواهیم کرد و حقایق را پشت تریبون مجلس خواهیم گفت بنده در خاتمه عرایضم از موقعیت استفاده می‌کنم و ورود حضرت رئیس جمهور امریکا را به ایران به خودمان تبریک می‌گویم و امیدوارم که این ورود قریب‌الوقوع که نتیجه آن ملاقات با اعلیحضرت همایون شاهنشاه رهبر خردمند ماست واقع بشود و نتیجه این ملاقات برای صلح پایدار دنیا مثمر ثمرات بسیار بزرگی باشد (نمایندگان - انشاءالله) (احسنت). ‏

۳ - طرح گزارش کمیسیون امور استخدام راجع‌به نحوه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌ها

نایب رئیس - وارد دستور می‌شویم گزارش مربوطه به نحوه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین قرائت می‌شود. به شرح زیر خواهنده شد:

گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسات متعدد با حضور آقایان وزراء صنایع و معادن و راه و معاون وزارت دارای لایحه شماره ۱۳۷۱۶ دولت راجع‌به نحوه استخدام مهندسین و کمک مهندسین و تکنیسین‌ها را مورد رسیدگی قرار داده و لایحه پیشنهادی دولت را با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

ماده ۱ - مهندسین و نقشه‌برداران و زمین‌شناسان و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌های وزارتخانه‌ها و موسسات وابسته به دولت در صورتی که دارای گواهینامه رسمی باشند که شورای عالی فرهنگ آن را به رسمیت شناخته باشد از مزایای این قانون بهره‌مند خواهند شد.

تبصره ۱ - فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم که در کارگاهای فنی کارخانه‌جات معادن راه‌سازی نقشه‌برداری آزمایشگاه‌های تجسسی و کنترل و سایر موسسات فنی وابسته به دولت که وارد خدمت شده یا می‌شوند بنابر ارزش تحصیلات‌شان لیسانس فوق لیسانس دکترا از مزایای این قانون بهره‌مند خواهند شد.

تبصره ۲ - استخدام کارمندان جدید طبق ماده چهار قانون استخدام کشوری از طریق مسابقه به عمل خواهد آمد.

ماده ۲ - خدمت مشمولین ماده یک دارای ده پایه بوده و مدت توقف در پایه‌های یک و دو و سه و چهار دو سال برای پایه‌های پنج شش و هفت سه سال و برای بقیه پایه‌ها چهار سال خواهد بود.

تبصره ۱ - مهندسینی که ارزش تحصیلات آنها از طرف شورای عالی فرهنگ با قید عنوان مهندسی دکترا یا معادل آن در رشته مربوط باشد با پایه سه و مهندسینی که ارزش تحصیلات آنها مافوق لیسانس باشد با پایه دو و مهندسینی که ارزش تحصلات آنها با داشتن عنوان مهندسی لیسانس باشد با پایه یک مهندسی وارد خدمت می‌شوند.

تبصره ۲ - کسانی که ارزش تحصیلات فنی آنها در امور مربوط به مهندسی و نقشه‌برداری و معادن از طرف شورای عالی فرهنگ عالی (فوق دیپلم) شناخته شود با پایه دو کمک مهندسی و نیز کسانی که ارزش تحصیلات آنان در امور مهندسی و نقشه‌برداری و معادن دیپلمه کامل متوسطه و یا معادل آن شناخته شود با پایه یک کمک مهندسی وارد خدمت خواهند شد.

ماده ۳ - میزان حقوق پایه یک مهندسی شش هزار ریال و کمک مهندسی چهار هزار و پانصد ریال و حقوق پایه‌های ۲ و ۳ و ۴ برابر است با حقوق پایه قبل به اضافه چهل درصد حقوق پایه یک و حقوق پایه‌های ۵ و ۶ و ۷ برابر است با حقوق پایه قبل به اضافه سی درصد حقوق ۱ پایه یک و حقوق پایه‌های هشت و نه و ده برابر است با حقوق پایه قبل به اضافه بیست درصد حقوق پایه یک.

تبصره - به مشمولین این قانون که تمام مدت کار را در کارگاه‌های مربوطه انجام وظیفه می‌نمایند در مدت اشتغال فوق‌العاده از سی تا پنجاه درصد حقوق پایه دریافتی به عنوان فوق‌العاده کارگاره پرداخته خواهد شد.

ماده ۴ - از تاریخ تصویب این قانون برای مشمولین ماده یک که در وزارتخانه‌ها و موسسات وابسته به دولت اعم از این که به طور رسمی قراردادی حکمی مشغول خدمت هستند با رعایت سنوات خدمت طبق مواد فوق پایه آنان تعیین و در صورتی که حقوق آنان تکافوی حقوق پایه مربوطه را بنماید احکام پایه آن صادر و به موقع اجرا گذارده خواهد شد و چنانچه حقوق آنها تکافوی پرداخت حقوق پایه مربوطه را ننماید وزارتخانه‌ها و موسسات وابسته به دولت می‌توانند احکام پایه‌ها را صادر پایه‌ها را صادر و پرداخت مابه‌التفاوت را موکول به وجود اعتبار بنمایند در هر حال این تفاوت از سال آتی در بودجه منظور و پرداخت خواهد شد.

ماده ۵ - مشمولین این قانون مکلفند کسور بازنشستگی سنوات خدمت گذشته را براساس اشل مندرج در این قانون پرداخت نمایند و کسانی که قبل از تصویب این قانون بازنشسته شده‌اند مشروط بر این که نسبت به گذشته به هیچ وجه ایجاد تعهدی ننماید و کسور بازنشستگی را براساس حقوق مندرج در این قانون پرداخت نمایند از تاریخ اجرای این قانون به مأخذ حقوق بازنشستگی شاغلین ترمیم و پرداخت می‌شود ورثه بازنشستگان شاغلین بالا مشمول این ماده خواهند بود.

ماده ۶ - دولت مکلف است از تاریخ تصویب این قانون تا شش ماه لایحه قانونی استخدام کارمندان کشوری را با در نظر گرفتن احتیاجات و طبقه‌بندی مشاغل و مراتب علمی تهیه و تقدیم مجلس نماید.

ماده ۷ - دولت مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون امور استخدام - دکتر دادفر

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلبس شورای ملی

کمیسیون بودجه با حضور آقایان وزیر صنایع و معادن و پست و تلگراف و معاونین وزارتخانه‌های دارایی و راه لایحه نحوه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌ها را رسیدگی و پس از مذاکرات لازم خبر کمیسیون امور استخدام را تأیید و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه - مشایخی‏.

۴ - اعلام تصویب صورت‌مجلس‏

نایب رئیس - چون اکثریت حاصل است تصویب صورت جلسه اعلام می‌شود.

۵ - طرح و تصویب یک فوریت و مذاکره در گزارش کمیسیون امور استخدام راجع‌به نحوه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌ها

نایب رئیس - در لایحه مهندسین پیشنهاد یک فوریت رسیده قرائت می‌شود.

به شرح زیر خوانده شد:

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایم لایحه استخدام مهندسین و کمک‌مهندسین با یک فوریت مطرح شود دولت‌آبادی - مهندس سعید هدایت - بیات ماکو - جفرودی - سالار بهزادی - دیهیم - جلیل‌وند - مهندس دهستانی - بوربور - نصیری و چند امضاء دیگر.

دکتر شاهکار - اسم بنده را هم مرقوم بفرمایید.

نایب رئیس - آقای صدرزاده با فوریت مخالفید؟ (صدرزاده - موافقم) آقای دکتر شاهکار.

دکتر شاهکار - موافقم.

نایب رئیس - آقای بهبهانی مخالفید؟ (بهبهانی - موافقم) آقای مهران مخالفید؟ (احمد مهران - موافقم). (چند نفر از نمایندگان - همه موافقند). (دولت‌آبادی - اجازه بفرمایید توضیحی داده شود) بفرمایید.

دولت‌آبادی - البته انتظار هم می‌رفت تمام آقایان نمایندگان با فوریت این لایحه موافقت بکنند زیرا اداء وظیفه‌ای‌ست نسبت به طبقه تحصیل کرده مملکت (صحیح است) جای کمال خوشوقتی است که فعالیت‌های فنی صنعتی هنری و کشاورزی اصلاح راه‌ها امور ارتباطی در این مملکت به طوری پیشرفت می‌کند که هر روز احتیاج به مهندس و تکنیسین پیدا می‌شود اینها همه نوید سعادت آینده نزدیک ایران است (صحیح است) با توجه به این اصل البته راه انتظار و تقاضای خدمت صحیح از اشخاص تأمین زندگی آنها است (صحیح است) آن کشی که زندگیش تأمین نباشد اگر نخواهیم به این سوءظن توجه کنیم که راه تجاوز از عفت و پاکدامنی برایش باز می‌شود لااقل این حقیقت را باید اقرار کنیم که حوصله کار ندارد یعنی آن کسی که فرزندش در کسالت و خانه‌اش اجاره و زندگیش مشکل است نمی‌تواند وظیفه وجدانی خودش را نسبت به مملکت صددرصد انجام بدهد (صحیح است) مقداری از وقت او خود به خود صرف گرفتاری‌هایش می‌شود از این جهت توجهی که از طرف دولت شده است برای تأمین زندگی مهندسین که طبیعتاً برحسب اراده و امر اعلیحضرت همایون شاهنشاه است مورد توجه مجلسین هم هست زیرا آنها هم قدم واقعی در تمام مسایل مملکت بر می‌دارند البته مطلبی که اینجا خواستم عرض کنم این بود که لیسانسیه‌های دیگر که آنها هم طبقه تحصیلکرده مملکت هستند (صحیح است) به مجلس شورای ملی مراجعه کردند و در کمیسیون‌های مختلف به مطالب آنها کمال دقت و توجه شده است روی همین نظر بود که در کمیسیون بودجه تبصره‌ای بر این لایحه افزوده شد که دولت را ملزم کردیم ظرف ۶ ماه (یا زودتر تقاضا کرده بودیم) در ظرف شش ماه لایحه جامع و کاملی برای کلیه لیسانسیه‌ها بیاورد که در این اصل کلی که امروز راجع‌به مهندسین رعایت می‌شود از نظر تأمین زندگی آنها حتماً کافی باشد و تبعیضی مطلقاً نشود اما در این اثنا آقایان لیسانسیه‌ها که به موجب قانون دیگری هم در دوره چهاردهم مجلس شورای اقدام کرد برای مهندسین اضافه حقوقی قایل بود این را تعمیم دادند به لیسانسیه‌ها این امر مورد توجه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی قرار گرفته است (صحیح است) چون ایشان در تشویق طبقه تحصیل کرده و دانشمند از همه پیشقدم‌ترند صحی است زیرا مصلحت مملکت است چراغ آینده ایران جوانان تحصیلکرده مکلت هستند و بایستی با دلخوشی کامل برای خدمت به مملکت و تأمین مصالح مملکت و اجرای نیات اعلیحضرت همایونی صادقانه کوشش بکنند به هیچ وجه نظر استثنایی و تبعیض در بین نیست چون این موضوع یعنی استخدام مهندسین فوریت قطعی داشت و همه آقایان علاقه داشتند امروز طرح می‌شود بنده آنچه که تحقیق کرده‌ام اصل موضوع تأمین حقوق لیسانسیه‌ها مورد توجه دولت هست و الآن در دست رسیدگی است و من امیدوارم در پایان رسیدگی به این لایحه

شود و ما بتوانیم استثنایی درباره تحصیل کرده قبول نکرده باشیم امروز هم خوشوقتیم که کار آقایان مهندسین مورد توجه مجلس است و با قید فوریت مورد رسیدگی قرار می‌گیرد (احسنت).

نایب رئیس - مخالفی نیست (گفته شد - خیر) رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد فوریت آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد کلیات مطرح است آقای عمیدی نوری مخالفید؟ (عمیدی نوری - بله) بفرمایید.

عمیدی نوری - لایحه‌ای که فعلاً مطرح است مربوط به آقایان مهندسین و کمک مهندسین و در ضمن عنوان لایحه بدواً مربوط به این آقایان بود یکی دو اضافه‌هایی هم بعد در کمیسیون‌ها شد یکی مربوط به فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم یکی هم در پایان تعیین تکلیفی برای سایرین البته به طور کلی این اضافاتی هم که در کمیسیون‌ها شد برای این بوده است که حتی‌المقدور رفع تبعیض نسبت به طبقه تحصیلکرده و دانشگاه دیده مملکت بشود عرایضی که بنده دارم‏ در تعقیب همان نظرات اصولی است که بنده همیشه نسبت به موضوع کارمندان دولت دارم اعتقاد بنده این است که اصولاً این سیستم تجزیه و تفکیک در افزایش حقوق‌ها برای مستخدمین دولت سیستم صحیحی نیست برای این‌که در مملکت ما اضافه حقوق همیشه تأثیر در افزایش زندگی دارد اینها ظروف مرتبط است آب را وقتی در یک لوله ظروف مرتبطه‌ای بریزند در ظروف دیگر هم آب می‌آید بالا سطح خودش را می‌گیرد ما از شهریور ۲۰ به بعد گرفتار مسابقه افزایش حقوق شدیم خرج زندگی و سطح زندگی تا آن موقع در مملکت از نظر واحد قیمت‌ها با سطح حقوق‌ها یک تعادلی داشت که نتیجه آن تعادل زندگی و تأمین آسایش و اساس حیات مردم بر پایه معمولی و عادی خودش بود در سال ۱۳۲۰ بود که بنده اتفاقاً آن موقع تماشاچی در لژ مطبوعات بودم اولین مرتبه‌ای بد که لیره را قیمتش را تثبیت کردند به یک قیمت بالاتر و بلافاصله همان روز یادم می‌آید پیشنهاد اضافه حقوق آوردند در مجلس شورای ملی و پایه این مسابقه بین افزایش حقوق و بالا رفتن زندگی از مجلس دوازدهم که بنده خودم آنجا نشسته بودم و ناظر بودم شروع شد و بنده نمی‌دانم چه موقعی باید متوقف بشود یعنی لااقل ملت ایران بداند که دارای یک برنامه تثبیت شده در یک مدت معینی در زندگی هست یعنی دستمزد و افزایش واحد زندگی پنج سال ده سال در یک حد قرار بگیرد این را نمی‌دانم بالاخره یک زمانی می‌رسد که ما معتقد بشویم به آنجا رسیدیم یا خیر. (صدرزاده - دیگران رسیده‌اند؟) بنده خیال می‌کنم جناب آقای صدرزاده هر ملتی باید کوشش بکند مطالعه بکند وضع خودش را حل بکند ما باید سعی بکنیم این تعادل را به هر حال به وجود بیاوریم والا ما بیاییم حقوق را اضافه بکنیم فردا آن کارگری که برای جنابعالی فرض کنید شیروانی خانه‌تان چکه می‌کند الآن هم فصلش است شمیران هم برف آمده این شخص را وقتی بروید دنبالش اولاً نمی‌آید می‌گوید بگویید نیستند بعد هم وقتی آمد ۲۰ تومان حقوق می‌خواهد دو ساعت هم بیشتر برایتان کار نکرده چیزی هم نمی‌توانید به او بگویی چرا برای این که می‌گوید زندگی من گران است و آن وقت همین لایحه‌ای که امروز می‌آورید و حتماً هم بایستی به مهندسین کمک بشود خودمان همیشه فریاد زده‌ایم اضافه کنیم دو سال دیگر هم همان کسی که در کارگاه کار می‌کند می‌آید می‌گوید با این شلی که ما الآن نمی‌کردیم و به تصویب خواهد رسید که در حال حاضر رتبه ده آن در حدود ۲۶۵۰ تومان حقوق خواهد گرفت و اضافه‌کار او در کارگاه فنیش هم نصف این مبلغ خواهد شد یعنی نزدیک چهار هزار تومان به او حقوق می‌دهیم و بایستی هم داده بشود بعد همین مسابقه همین تشتت همین پراکندگی در افزایش حقوق نسبت به طبقات مختلف باعث می‌شود که دو سال دیگر به یک دسته دیگر از کارمندان روی فعالیت‌شان روی علاقه‌مندی و حق هم دارند یک حقوق بیشتری داده بشود و این بار می‌آید می‌گوید که این چهار هزار تومان هم برای من کم است بایستی مال مرا بکنید شش هزار تومان و بنده نمی‌دانم این تسلسل به کجا خواهد رسید آن روزی که حقوق آموزگاران قرار شد اضافه شود خود بنده در دولت بودم با تصویب‌نامه در دولت سپهبد زادهدی شد ۲۵۰ تومان فراموش نمی‌کنم شب در هیأت دولت این بحث بود که چطور ۲۵۰ تومان داده شود این خیلی زاید است در سال ۳۲ بود شب در هیأت دولت در باشگاه افسران این موضوع با تصویب‌نامه انجام شد مجلس نبود بعد شد قانون امروز نامه‌هایی می‌رسد از همین آموزگاران و فریاد و فغان می‌کنند که آقا این ۲۵۰ تومان به کجای ما می‌رسد وقتی که نگاه می‌کنیم می‌بینیم که حق هم دارند (صحیح است) چرا برای این‌که بعد از آنها طبقات دیگر حقوق‌های‌شان رفت بالا روزی که ما اینجا برای قضات رتبه قضایی تعیین کردیم یعنی‏ رئیس دیوان عالی کشور با رتبه ۱۱ قضایی فقط ۲۵۰۰ تومان حقوق می‌گیرد در نظر خیلی‌ها گران می‌آید این‌طور نیست اما امروز وقتی که ما در سال ۳۸ هستیم و لایحه مهندسین را به این کیفیت تنظیم می‌کنیم که چهار هزار تومان رتبه دهش حقوق می‌گیرد همان قاضی ۲۵۰۰ تومان که آن روز از نظر ما عجیب می‌آید که می‌گفتیم زیاد است امروز به ما اعتراض می‌کنند می‌گویند آقا زندگی گران است ۲۵۰۰ تومان به جایی نمی‌رسد بعد باز وقتی ناچار شدیم حقوق آن طبق را زیاد کنیم این جناب مهندس می‌گوید زندگی من به جایی نمی‌رسد بنده عرضم این است دولت و مجلس شورای ملی باید همیشه یک فکر اصولی و اساسی و عمومی بکند و لااقل پایه‌های امور مملکت را برای مدت معینی به حال تثبیت نگه دارد اصلاً برنامه یعنی چه این همه حرف می‌زنیم برنامه پنج ساله برنامه ده ساله برنامه دولت برای چیست یعنی یک مدت معینی وضع به حال حاضر خودش باقی بماند اما اگر به عنوان برنامه بی‌برنامگی باشد نتیجه‌اش همین می‌شود مسابقه حقوق با واحد زندگی در گرانی و اختلاف در طبقات حقوق‌بگیر هر یک علی رغم دیگری این است که بنده اصولاً اعتقاد دارم که دولت و مجلس شورای ملی بایستی این مطلب اصولی را حل بکند که برای تمام طبقات کارمندان کشور یک مبنا و یک پایه‌ای به تناسب تحصیلات و ارزش کار و تجربه‌شان تکمیل و تهیه بکند و این پایه باشد که لااقل برای یک مدت معینی وضع زندگی تثبیت بشود از این نظر بود که بنده خواستم این نکته اصولی را در این موقع که لازم بود به عرض رسانده باشم که مورد نظر واقع شود چرا این عرض را می‌کنم برای این که جلوگیری از تبعیض بشود الآن در همین لایحه تبعیض دیده می‌شود چرا تبعیض دیده می‌شود مبنای این لایحه این است که مهندسین مملکت مهندس از نظر واقعی تحصیلی دانشکده فنی را دیده باشد به کسی که دانشکده کشاورزی را دیده باشد به کسی که هنرسرای عالی را دیده باشد این سه مرحله علمی است که بنده تا آنجایی که اطلاع دارم به آنها اطلاق مهندس می‌شود تحصیلات لیسانس البته مرحله دکتری هم دارد به دلایل این که هر لیسانسیه‌ای در هر قسمت به مرحله دکتری و مافوق لیسانس هم می‌رسد اما به کسی که لیسانسیه در امر فنی شده باشد و یا در دانشکده کشاورزی تحصیل کرده باید و یا در هنرسرای عالی به او می‌گویند مهندس کسی هم که مدرسه حقوق را خوانده باشد می‌گویند لیسانسیه البته اگر مرحله دکترایش را گذرانده باشد می‌گویند دکتر کسی هم که در دانشکده علوم تحصیل کرده باشد باز به او هم می‌گویند لیسانسیه دانشکده علوم چون در حال حاضر ما در دانشگاه خودمان دوره دکتری برای سه رشته داریم یکی طب است یکی حقوق است یکی ادبیات ما هنوز برای فنی و برای علوم دوره دکتری نداریم همین‌طور برای مهندسین‌مان بنابراین کلیه کسانی که در حال حاضر به طور عادی به آنها اطلاق مهندس می‌شود حداقل تحصیلات‌شان لیسانس است خوب حالا که ما آمدیم خواهیم بگوییم به علم و دانش احترام می‌گذاریم و برای مهندس یعنی کسی که والر تحصیلش حداقل لیسانس است و در حدود لیسانس است این حقوق را قایل هستیم البته منهای پنجاه درصد که آن کار فنی است که در گارگاه تمام روز باید کار کند و پایه را می‌بریم به ۲۶۰۰ تومان آیا توصیه نمی‌فرمایید بر این که اگر برای همه لیسانسیه‌ها این حق را قایل نشویم این تبعیض و اختلاف همیشه بین اینها هست (صحیح است) نتیجه این بحث است که عده‌ای از فارغ‌التحصیل‌های دانشکده علوم که تحصیلات‌شان معادل مهندس است یعنی مهندس است رفتید فعالیت کردند و نتیجه در کمیسیون توجه شد وی تبصره یک به آن اضافه شد که فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم از مزایای این ماده استفاده کنند بنده هم موافقم این یک تبعیض و اختلافی بین دو دسته لیسانسیه یک دسته لیسانسیه‌ای که عنوان مهندس دارد و یک دسته‌ای که لیسانسیه فارغ‌التحصیل دانشکده علوم است رفع شد خوب رفع اختلافی شده اما آن دسته لیسانسیه‌ای که فرض کنید لیسانسیه حقوق است وارد ادارات کار حقوقی هم می‌کند این چون رتبه قضایی ندارد از حقوق قضایی استفاده نمی‌کند و نه کار مهندسی به اصطلاح کارگاه دارد عنوان مهندسی ندارد از آن استفاده نمی‌کند یک کسی است که در حال حضار می‌بینید رفقایی که با او در یک دانشگاه درس خوانده‌اند هم عرض هم بوده‌اند آنها دارند ۲۶۰۰ تومان می‌گیرند او دارد می‌گیرد ۹۰۰ تومان (صدرزاده - او هم برود دادگستری) او دارد کار حقوقی می‌کند فرض کنید که رئیس اداره حقوقی وزارت گمرکات شما است مثلاً یک همچو چیزی (قنات‌آبادی - استفاده می‌کند) استفاده نمی‌کند اگر استفاده بکند حرفی نیست در حال حاضر جناب آقای قنات‌آبادی ما از ۲۰۰ هزار نفر کارمند دولت بیش از چهارده هزار نفر لیسانسیه نداریم و این چهارده هزار نفر لیسانسیه در حدود ۱۳ هزار نفرشان از این قوانین مختلف البته با پایه‌های مختلف استفاده می‌کنند چون الآن پایه دبیری حقوقش یک میزان است پایه قضایی یکی مال مهندسین یکی همه اینها با هم اختلاف دارند که این اختلاف خود ایجاد تبعیض و اختلاف می‌کند و ازانی دویست هزار نفر کارمند دولت در حال حاضر هزار نفر لیسانسیه حقوق هستند که در وزارتخانه‌ها و ادارات مختلف منهای قوق قضائیه منهای عدلیه کار حقوقی می‌کنند (صحیح است) و اینها ظلم بهشان شده با این وضعی که می‌بینیم به همان پایه یک فردی که در دستگاه اداری ما فرض کنید که دیپلم و منهای دیپلم رتبه ۹ گرفته حقوق می‌گیرند بنده این را می‌خواهم

عرض کنم حالا که مجلس شورای ملی آمده است دولت این توجه را کرده آمده است به علم اهمیت داده است آمده است برای تحصیلکرده‌های دانشگاه این فکر را کرده است که کسانی که رسیده‌اند به مقام مهندسی از نظر تحصیلات چرا این فکر را از نظر حقوق در حال حاضر برای سایر لیسانسیه‌ها نکنیم و بعد بگوییم ما یک ماده ۶ گذاشتیم که دولت مکلف است از تاریخ تصویب این قانون تا شش ماه لایحه قانون استخدام کارمندان کشوری را با در نظر گرفتن احتیاجات بیاورد آقا الآن دولت هفت هشت سال است این لایحه را آورده‏ مگر این لایحه استخدام کشوری را یادتان رفته آقای دکتر امینی نداد مگر یک لایحه در مجلس سنا نبود مگر بحث نشد گاهی رسیدگی می‌کنند گاهی پس می‌گیرند تازه دیروز من خواندم که شورای عالی معاونین نشسته‌اند یک چیز دیگری تصویب کرده‌اند این به درد مردمی که در جریان زندگی هستند و با تغییرات و نوسانات زندگی دست به گریبان هستند و اضافه حقوقی که به بعضی از طبقات داده می‌شود زندگی بعضی از طبقات منحرف می‌شود این دوای درد آنها را نمی‌کند (صحیح است) و این تبعیض موجب یأس آنها می‌شود همان‌طوری که همیشه گفتیم ظلم بالسویه عدل است صحیح است‏ هیچ چیز بدتر از تبعیض نیست باید فکری کرد همان طوری که به مهندسین این احترام را گذاشتیم که این اضافه حقوق را بدهیم و لیسانسیه‌های دانشکده علوم را هم گفتیم از مزایای این قانون استفاده بکنند این لیسانسیه‌هایی که در امور حقوقی و سایر لیسانسیه‌ها در سایر وزارتخانه‌ها کار می‌کنند استفاده بکنند تا بشود از این قانون یک نتیجه کلی بدون تبعیض گرفت (صحیح است) عرض دیگر بنده این است که حتی در این قانون هم نسبت به بعضی از کارمندان خود وزارت راه تبعیض شده است مثلاً بنده اطلاع دارم خود زارت راه ۱۵ - ۲۰ سال پیش برای این که یک کاری برای خودش ترتیب بدهد نقشه‌کش‌هایی برای خودش به وجود بیاورد یک آموزشگاهی درست کرد آنها را تربیت کرد و دیپلم به آنها داد و آنها امروز کارهای نقشه‌کشی وزارت راه را انجام می‌دهند و این افراد از این لایحه در یک چنین موقعی که ما برای وزارت راه و نقشه‌کشی حرف می‌زنیم و می‌خواهیم قانون بگذرانیم اینها استفاده نمی‌کنند در حالی که بنده نمی‌دانم فایده آموزشگاهی که خود وزارت راه به وجود آورده و یک عده ایراد در ۲۰ سال پیش تربیت کرده و فارغ‌التحصیل شده‌اند و دیپلم به دست آنها داده‌اند و الآن هم کارهای وزارت راه را از نظر نقشه‌کشی انجام می‌دهند چیست الآن که برای کمک به تکنیسین‌ها و مهندسین این فکر را می‌کنیم چرا برای این افراد نباید فکر کنیم که آنها هم ناراضی نباشند و تبعیض نشود (صحیح است) نکته دیگر این است که طبق یکی از مواد این لایحه استفاده را برای همان مهندسینی که با علاقه و استقبال نمایندگان مجلس این لایحه به قید یک فوریت در حال تصویب است مشکل کرده‏ یکی از آقایان مهندسین به من یک صورتی داد که خیلی از آن استفاده کردم حتی یکی از مواد این لایحه اگر به این کیفیت که لایحه تنظیم شده تصویب بشود هر مهندسی باید ۲۳۶۶۵۸ تومان پول به اداره بازنشستگی بدهند تا از این استفاده کنند (معاون وزارت دارایی - اصلاح کرده‌اند) بنده نمی‌دانم که ما الآن می‌خوانیم این طور است این را بنده در نظر داشتم به عرض برسانم‏ و خلاصه عرض بنده در تحت کلیات این است که ما باید به مهندسین خودمان به مردمان فنی خودمان و به مردمانی که تحصیل کرده‌اند و دانشگاه دیده‌اند به اینها توجه داشته باشیم کمک کنیم ولی کمک بدون تبعیض (صحیح است) و بالسویه عدالت اجرا بشود و بعد هم واقعاً از دولت تمنی دارم یک فکر کلی بکند برای کارمندان و لااقل تثبیت بکند این افزایش حقوقی را برای یک مدت معین مثلاً پنج ساله که واحد زندگی و سطح زندگی و وضع مردم لااقل در یک پنج سالی ثابت بماند و کمتر بهانه برای ذغال‌فروشی زمستان باشد که امروز زغال را یا کم می‌دهند یا گران می‌دهند (صدرزاده - قیمت‌ها را باید تثبیت کنند) (صحیح است).

نایب رئیس - آقای دکتر رضایی موافقید بفرمایید.

دکتر رضایی - به عقیده بنده این لایحه‌ای که امروز ما مورد بحث قرار داده‌ایم خود شاخص از نتیجه فعالیت‌هایی است که در چند سال اخیر در کشور ما خوشبختانه شروع شده است (صحیح است) احتیاجی که امروز ما به مهندس پیدا کرده‌ایم نشان می‌دهد که تا چه حد ما از نقطه‌نظر تولید و عمران و آبادی در این کشور پیشرفت کرده‌ایم و همین پیشرفت در عمران و آبادی و تولید است که دولت را وادار کرده این لایحه را به مجلس شورای ملی و قوه مقننه تقدیم بکند اگر پیشرفت‌های اخیر چند ساله ما نبود ما محققان احتیاج به یک چنین لایحه‌ای پیدا نمی‌کردیم (صدرزاده - پول‌ها و اعتباراتی را هم که به سازمان برنامه داده شده فراموش نفرمایید) و من خوشوقتم که در تحت رهبری اعلیحضرت همایون شاهنشاه ما امروز آن قدر پیشرفت کرده‌ایم که تعداد مهندسین ما تکافوی احتیاج ما را نمی‌کند در دستگاه دولت در مضیقه قرار گرفته و ناگزیر شده است لایحه‌ای به مجلس بیاورد که بتواند مهندسینش را که در ایران هستند در دستگاه خودش نگه دارد و فعالیت‌هایی که توسط دولت انجام می‌شود اداره کنند (بهبهانی - مهندسین خارجی آورده‌اند) و آوردن مهندسین خارجی خود دلیل است که دستگاه دولت از نظر فنی و مهندسی ضعیف است و ما ناگزیر شدیم مهندسین خارجی را برای انجام امور فنی و مهندسی خودمان به اینجا بیاوریم و من امیدوارم هستم که روزی برسد که ما در دستگاه دولتی‌مان حتی یک مهندس خارجی نداشته باشیم و همان طوری که مورد نظر نمایندگان مجلس شورای ملی است تمام امور ما به وسیله افراد ایرانی انجام بشود صحیح است‏ نمایندگان محترم محققان مراجعینی دارند و داوطلبانی که به آقایان مراجعه کرده‌اند از میان آنها مهندس هیچ وقت نبوده است ولی کسانی که اطلاعات فنی و تخصصی نداشته‌اند بسار زیاد بوده‌اند بنده به عنوان نمونه یک مثالی عرض می‌کنم در حدود سه سال و خورده‌ای قبل ما یک کمک مهندس برای انجام امور شهرداری سبزوار احتیاج داشتیم در روزنامه اعلان کردیم تا دو هزار تومان حقوق حاضر بودیم برای یک کمک مهندس بپردازیم ولی متأسفانه به هیچ وجه حتی یک نفر هم حاضر نشد اما با کمال صراحت باید حضورتان عرض کنم که روزهایی که در دفترم هستم و اشخاصی که داوطلب شغل هستند که تخصص فنی ندارند لیسانسیه زیاد هستند ولی لیسانسیه رشته‌های فنی مهندس نیستند و من در حقیقت متأسف هستم که در ضمن تأیید فرمایشات جناب آقای عمیدی نوری در مورد تبعیض بایستی بگویم به دلیل اصل عرضه و تقاضا ما ناگزیر هستیم این لایحه را تصویب کنیم تبعیض بسیار مطلب ناراحت‌کننده‌ای است بایستی هم جدیت‌مان بر این باشد که تبعیض را از بین ببریم و من اطمینان دارم جناب آقای عمیدی نوری خودشان مطلع هستند که در هر موردی که فرصتی فراهم شده است من برای رفع تبعیض مصدع آقایان شده‌ام‏ ولی همان طوری که عرض کردم متأسفم که امروز در حضور آقایان محترم به نفع این لایحه که در حقیقت تبعیض هم هست ولی تبعیض اجباری است و ما چاره‌ای جز این را نداریم صحبت کنیم (دکتر شفیع امین - تبعیض بد است نباید باشد) بله من هم با شما موافقم حالا عرض می‌کنم ملاحظه بفرمایید در حال حاضر وضع موسسات دولتی ما طوری است که مهندسین در دستگاه‌های دولتی نمی‌مانند و با حقوقی که وزارت راه به مهندسین می‌دهد نمی‌تواند آنها را در دستگاه خودش نگاه دارد حقوقی که وزارت پست و تلگراف به مهندسین می‌دهد آن حقوقی نیست که بتواند آنها را نگه دارد یک فارغ‌التحصیل دانشکده فنی را موسسات خصوصی با ماهی سه هزار و چهار هزار تومان استخدام می‌کنند و روی سرشان هم می‌گذارند آیا دولت آیا وزارت صنایع و معادن می‌تواند با چنین حقوقی رقابت بکند التبه حس وطن‌پرستی تمام ایرانی‌ها دارند ولی هنگامی که یک شرکت خصوی هم که برای پیشرفت کشور فعالیت می‌کند حاضر است ماهی چهار هزار تومان به یک مهندس که تازه از دانشکده فنی خارج شده بدهد آیا شما انتظار دارید او برود به وزارت صنایع و معادن و با ماهی ۱۰۰۰ تومان استخدام شود؟ بنابراین در ضمن تأیید این مطلب که ما بایستی در رفع تبعیض بکوشیم بنده حضور آقایان محترم عرض می‌کنم که ما چاره‌ای جز قبول تبعیض‏ در حال حاضر نداریم چنانچه جز این رفتار کنیم فعلایت‌های عمرانی و تولیدی و آبادانی ما دچار وقفه خواهد شد اما در ضمن تمام این مطالب که جنبه موافقت داشت از آقایان محترم اجازه می‌خواهم که دو نقص که به عقیده بنده در این لایحه هست عرض کنم اولاً ما گفتیم و با این اصل صددرصد موافق هستیم که ما مهندس کم داریم البته کسانی را کم داریم که حاضر باشند که در دستگاه دولت فعالیت مربوطه به امور مهندسی را انجام بدهند اما ما نگفتیم مهندس کشاروزی که در دستگاه وزارت دارایی امر حسابداری را انجام می‌دهد کم داریم چنین کسانی را ما به این مهندس پول بدهیم و پول زیاد بدهیم که کار مهندس انجام ندهد (صحیح است) نباید به مهندس این حقوق را بدهیم که برود در دستگاه وزارت صنایع یا دستگاه دیگری امور اداری انجام بدهد ما لیسانسیه‌هایی بسیار قابل‌تری داریم که می‌توانند این عمل را انجام بدهند آن مهندس بایستی برای مصالح کشور برود امور مهندسی را انجام بدهد (صحیح است) عرض کنم حضورتان این یکی از نواقص بزرگ این لایحه است و این مطلبی را که بنده عرض کردم مورد تأیید دولت و کمیسیون‌های مربوطه هم بوده است به این دلیل که در تبصره یک ماده یک می‌گوید فارغ‌التحصیل‌های دانشکده علوم که در کارگاه‌های فنی کارخانه‌جات معادن راه‌سازی نقشه‌برداری آزمایشگاه‌های تجسسی و کنترل و سایر موسسات فنی وابسته به دولت که وارد خدمت شده یا می‌شوند از مزایای این قانون بهره‌مند خواهند شد این بسیار (صحیح است) من سؤال می‌کنم چرا این اصل صحیح در خود ماده یک مراعات نشده و این نقص عمده‌ای است بر این لایحه که بایستی همان‌طور که عرض کردم این حقوق‌های گزاف حقوق‌هایی که چاره‌ای جز پرداخت آن نداریم و تصدیق می‌کنم که یک تبعیض بزرگ و یک شکاف بزرگ را هم ایجاد می‌کند بپردازیم چون می‌خواهیم مهندس داشته باشیم که کار مهندس انجام بدهد نه مهندسی که کار اداری انجام بدهد بنابراین بایستی که این نقیصه رفع بشود بنده برای رفع این نقیصه پیشنهادی تهیه کرده‌ام و پیشنهاد بنده این است که در ماده یک پس از جمله مهندسین نقشه‌برداران زمین‌شناسان و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌های وزارتخانه‌ها و موسسات وابسته به دولت در

صورتی که دارای گواهینامه رسمی باشند که شورای عالی فرهنگ آن را به رسمیت شناخته باشد اضافه کنیم در کادر فنی انجام وظیفه بنمایند (صدرزاده - شاید آنها را نبردند به کادر فنی) این مطلب را نگرانی نداشته باشید اگر آقای مهندس اشراقی یک مهندس پیدا کنند در کادر اداری وزارت پست و تلگراف که او لیاقت انجام امور مهندسی را داشته باشد بنده به جنابعالی قول می‌دهم با کمال علاقه ببرند و کاکا هم بگویند برای این که خود آقایان احتیاج به مهندس دارند البته یک اصل کلی را هم باید عرض کنم ما هنگامی که به دولتی اطمینان داریم و اعتماد داریم گمان نمی‌کنم تردید داشته باشیم و بگوییم که دستگاه دولت احتیاج به مهندس دارد و مهندس لایقی در دستگاه او هست و از وجودش استفاده نمی‌کنند در حال حاضر یکی از دلایلی که بعضی از این مهندسین در قسمت‌های اداری و غیرفنی انجام وظیفه می‌کند این است که برایشان فرق نمی‌کند ولی بعد از تصویب این قانون هنگامی که حقوق‌های مهندسین به این نحو بالا رفت این مهندسین این اشخاص فنی با کمال میل سر این کارهای فنی خواهند رفت و دولت هم روی احتیاجی که دارد از آنها استفاده خواهد کرد معهذا اگر آقایان راه چاره‌ای بتوانند فکر کنند که دولت را هم مکلف بکند که از وجود آنها استفاده کند من مخالفتی ندارم ولی قبول کنید که فقط عنوان مهندس کافی نیست که از این حقوق استفاده کند بایستی در ضمن یک کسی باشد که بتواند کار انجام بدهد چنانچه بتوانید این نظر را تأمین کنید بنده حرفی ندارم ولی برای جلوگیری از تبعیض جناب آقای عمیدی نوری ما باید این مضیقه را برطرف کنیم و مهندسینی که در امور مربوطه انجام وظیفه می‌کنند این حقوق را بدهیم‏ بنده برای رفع نگرانی بعضی از آقایان و مسئولین دولت بایستی عرض کنم بنده در پیشنهادم ذکر کردم کادر فنی مهندسی این می‌رساند که تنها مهندسی که پشت دستگاه بی‌سیم پست و تلگراف نشسته این استفاده نمی‌کند بلکه آن مهندسی که مدیر کل است ولی نظارت بر امور مهندسی را دارد او هم استفاده خواهد کرد مثلاً در وزارت صنایع و معادن آقای مدیر کل که خودش شخصاً نقشه می‌کشد خودش شخصاً به معادن نمی‌رود از این قانون استفاده می‌کند برای این‌که امور مربوط به مهندسی را انجام می‌دهد و در کادر مهندس انجام وظیفه می‌کند لذا برای آقایان مهندسین و دستگاه دولت نبایستی نگرانی وجود داشته باشد که این پیشنهاد ممکن است که سبب جلوگیری از پرداخت حقوق به آنها باشد خیر منظور آقایان تأمین است فقط کاری که این پیشنهاد می‌کند این است که جلوی مهندسینی را که در فلان وزارتخانه کار اداری انجام می‌دهند و پهلوی او هم لیسانسیه حقوقی نشسته که همان کار را انجام می‌دهد جلوی او را می‌گیرد و امیدوارم که این پیشنهاد مورد تأیید دولت و مجلس شورای ملی قرار بگیرد نقص دوم به عقیده بنده مربوط به لیسانسیه‌هاست بنده تصدیق می‌کنم که ما احتیاج به مهندس داریم و برای مهندسین بایستی اقدام کنیم و بنده صددرصد موافق هستم ولی در ضمن نبایستی به عقیده بنده تبعیضی بین طبقه تحصیل کرده هم تا به این حد باشد بنده احتیاج زیادی به توضیح برای قانع کردن آقایان ندارم چون می‌بینم آقایان قانع هستند و دولت هم قانع شده و این مطلب در دستگاه‌های دولتی مورد رسیدگی و مثبت خودش را در این زمینه اظهار کرده است و فقط اشکالی که می‌ماند نحوه تأمین نظر لیسانسیه‌هاست به عقیده بنده صلاح نیست ما در همین جلسه این مطلب را انجام بدهیم حالا عرض می‌کنم‏ چرا دلیل این امر این است که این مطلب یک مطلب اساسی است تأمین نظر لیسانسیه‌ها یک مطلب بسیار حساسی است برای این که یک (واو) اضافه یا کسر در پیشنهادی که می‌دهید ممکن است سبب از بین رفتن حق و حقوقی شاید از ۲۰ یا ۳۰ هزار نفر بشود چون توجه داشته باشید در حال حاضر لیسانسیه‌هایی داریم که در دستگاه قضایی خدمت می‌کنند و حقوق و مزایای خاصی می‌گیرند آنها حق لیسانس نمی‌گیرند و طبق قانون استخدام قضات یک حقوق به خصوصی می‌گیرند حالا پیشنهادی که بخواهیم بدهیم راجع‌به لیسانسیه‌ها آیا شامل اینها خواهد شد یا نه این بایستی مطالعه بشود دوم لیسانسیه‌های بسیار زیادی در دستگاه وزارت فرهنگ هستند که دبیر هستند آنها هم قانون خاصی دارند آیا پیشنهاد شما نظر آنها را تأمین می‌کند آیا پیشنهاد شما طوری نخواهد بود که یک شرب‌الیهود اضافی درست کند لذا اگر آقایان پیشنهادی دارند که مطالعه شده بنده بسیار خوشوقت خواهم شد که در اینجا قرائت بشود و روی آن هم بحث کنیم و تصویب شود اما اگر پیشنهاد مطالعه نشده‏ (صدرزاده - مگر پیشنهاد داده شده؟) یکی دو پیشنهاد داده شده که بنده دیدم نقایص بزرگی دارد مطلب لیسانسیه‌ها مورد توجه دولت قرار گرفته بنده از جناب آقای انواری که وظیفه دفاع این لایحه را از طرف دولت به عهده دارند تقاضا می‌کنم تشریف بیاورند پشت تریبون بفرمایند حالا که دولت این نظر را تأیید کرده است و تصمیم گرفته است که نظر لیسانسیه‌ها را تأمین کند به چه نحوی تأمین می‌کند یا یک پیشنهادی در اینجا با مطالعه تصویب بشود و بنده حتی معتقدم درانی مورد شاید صلاح باشد مقام محترم ریاست هنگام طرح پیشنهاد مربوط به لیسانسیه‌ها چند دقیقه‌ای تنفس بدهند که مطلب با فراغ خاطر مطالعه بشود و پس از توافق نظر در اینجا مورد تصویب قرار بگیرد ولی آمدن و گفتن این مطلب که لیسانسیه‌ها نگرانند و حق هم دارند تشریف بیاورید و بفرمایید چه تصمیمی برای لیسانسیه‌ها گرفته‌اید و آقایان نمایندگان محترم هم علاقه‌مند هستند که این تبعیض فاحش از بین برود و طبقه لیسانسیه‌ها که خوشبختانه مورد توجه شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی هم قرار گرفته‌اند و ایشان همیشه علاقه‌مند بوده و هستند که این طبقه مورد نظر قرار بگیرند و کاری باید بشود که این تبعیض در تبعیض از بین برود والا بنده با این لایحه صددرصد موافقم و امیدواریم که این لایحه تصویب بشود که‏ مهندسین تشویق بشوند و این بطوء کار از بین برود و دیگر بهانه‌ای برای تأخیر در امور وجود نداشته باشد.

نایب رئیس - پیشنهاد کفایت مذاکرات در کلیات رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم پس از نطق یک مخالف و یک موافق مذاکره در کلیات کافی باشد. دکتر شاهکار.

نایب رئیس - آقای دکتر شاهکار

دکتر شاهکار - بنده شاید در زندگی پارلمانی اولین دفعه‌ای باشد که پیشنهاد کفایت مذاکرات داده‌ام چون شأن مجلس را در بحث و مذاکره می‌دانم و برای همین کار دور هم جمع شده‌ایم و هر قدر در هر مورد بحث و مذاکره و دقت بشود شأن مجلس است ولی پیشنهاد کفایت مذاکراتی که دادم برای این مطلب است که وقتی لایحه از طرف دولت مطرح شد نمایندگان محترم موافقت فرمودند به نظرم اکثریت قریب به اتفاق که لایحه با قید یک فوریت مطرح بشود و کار این لایحه زودتر تمام بشود و من خیال نمی‌کنم هیچ یک از نمایندگان محترم مجلس با تشویق کار متکی به علم و دانش مخالف باشند بلکه عده‌ای از آقایان که به عنوان مخالف صحبت کردند بیشتر می‌خواهند عمومیت می‌خواهند حق مطلب این است که از سال ۱۳۳۰ به این طرف در حدود امکانات‌مان قوانین برای اضافه حقوق کارمندان دولت آمد برای قضات آمد برای آموزگاران آمد برای کادر لشکری آمد برای پزشکان آمد و غیره اما در یک مملکتی که آقایان ۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان تصویب کردند که سازمان برنامه و سایر منابع صنعتی برای پیشرفت امور فنی خرج کنند و بایستی به دست مهندسین خرج شود آقایان اطلاع دارند که تا امروز این آقایان مهندسین قانون به خصوصی ندارند و این اولین دفعه‌ای است که از نظر کادر مهندس و تشویق کاری که بر پایه علم قرار گرفته لایحه‌ای به مجلس آمده و تازه به موجب این لایحه حداکثر حقوقی که به این آقایان فنی بدهیم به ۲۴۰۰ تومان می‌رسد‏. آقای دکتر رضایی می‌گویند که من امیدوارم که به این ترتیب هجوم عجیبی از طرف مهندسین به بنگاه‌های دولتی بشود خیر این طور نیست امروز یک دلال بازار ۱۰ هزار تومان می‌گیرد شما یک مهندس را که حداقل تحصیلش ۱۵ سال است یک ۱۲ یک سه سال این را بگذارید در کادر فنی یعنی بگویید ادبیات لغز نگو برو توی بیابان نقشه‌برداری بکن چون زمین مسطح که نقشه‌برداری لازم ندارد در کوه و کمر باید نقشه‌برداری کند یا برود قسمت ماشین با ماشین سر و کار داشته باشد ما می‌گوییم به او که ۶۰۰ تومان حوقق بدهد و آخر عمرت این حقوق را برسانم به ۲۴۰۰ تومان امروز در وضعیت مملکت ما و در هر یک شئون اجتماعی شما اثرات علم و تکنیک را می‌بینید در همه جا مشهود است همین اطاق که نشسته‌اید و این صدای بنده که چندین مرتبه بلند می‌شود و به گوش آقایان می‌رسد این هم از اثرات علم و تکنیک است و اگر بخواهیم به همین ترتیب پیش برویم و این آرزوهای خوبی که داریم با تشویق کادر مهندس و کادر تکنسین انجام خواهد شد آقایان می‌دانند هر وقت لایحه اعزام محصل به خارج آمد در مجلس و هر وقت صحبت از تشویق کادر تحصیل کرده بود من مزاحم شدم و آمدم موافقت کردم گفتم بفرستید به هر طریق که هست به هر ترتیب که هست من چند ماه پیش رفتم وزارت پست و تلگراف یک تلگراف فوری داشتم برای خارج یک دختربچه ایرانی آقای مهندس جفرودی پشت دستگاه بود که آن ضرب‌المثل عامیانه که می‌گوید وقت نداشت سرش را بخاراند واقعاً در مورد او صدق می‌کرد با نیویورک لندن پاریس آبقمان هامبورک یک بند با دو دست و دو گوش کار می‌کرد و جان می‌کند من تحسین دارم تقیر دارم که می‌بینم پل‌های ما خطوط یا شوراع و راه‌های ما و راه‌آهن ما به وسیله مهندسین ایرانی ساخته می‌شود و به وسیله زهرا خانم‌ها محمد آقاها و اکبر آقاها اداره می‌شود خوب ما باید برای این کادر مهندسین خودمان فکری بکنیم بروید ببینید یک نفر مقاطعه‌کار اگر بخواهد مهندس استخدام بکند با ماهی ۴۰۰۰ تومان نمی‌تواند ما می‌گوییم بیا در کادر اداری بهتان ۲۴۰۰ تومان می‌دهیم این است که خواستم استدعا کنم موافقت بفرمایید در کلیات مذاکرات کافی باشد بعد البته در مواد نظرات آقایان مورد توجه مجلس شورای ملی قرار خواهد گرفت بلکه پس از پایان جلسه این لایحه تصویب بشود.

نایب رئیس - آقای قنات‌آبادی

قنات آبادی - موافقم

نایب رئیس - آقای فضائلی مخالفید؟ (فضائلی - بله) بفرمایید.

فضائلی - بنده هم عقیده دارم که همه آقایان نمایندگان مجلس احساس این ضرورت را بکنند که مسایل فنی دولت دچار این مشکل شده که نمی‌توانند مأمورین فنی را یا مهندسین را با این حقوق ناچیز در دستگاه دولت نگاه دارند و توسعه امور صنعتی در خارج کار دولت بدی است که مهندسین را به آن طرف می‌کشد و وضع زندگی هم اقتضا می‌کند که مهندسین به طرف دستگاهی بروند که بیشتر حقوق داشته باشند و زندگی را آنها تأمین کند و روی این اصل موجب شده که همه با این ترمیم حقوق موافق هستیم اما اگر بحثی در این باب بشود نه از آن جهت است که نظر مخالفی هست بلکه از آن جهت است که احساس می‌شود که این لایحه حدودش باید روشن‌تر باشد و تبعیضش کمتر باشد از این جهت اگر بحث در این لایحه یک ربع بیست دقیقه نیم ساعت بیشتر طول بکشد زیانی به اصل موضوع نمی‌تواند داشته باشد در این لایحه دو قسمت هست که باید روشن بشود یک قسمت همین مسأله مشکلی که برای تعدادی از لیسانسیه‌ها که در دستگاه‌های اداری کار می‌کند و در لوایح دیگر برای سایر قسمت‌ها فکری شده است و برای این عده معدود و محدود فکری نشده باید یک قدری بحث بشود مخصوصاً آن قسمتش که جناب آقای دکتر رضایی نظر جناب آقای انواری را خواستند و همه مجلس هم احساس می‌شد که این خواستن را تأیید کردند که ایشان بیایند و این موضوع را روشن بفرمایند این یکی از مشکلات دولت‌ها است که وقتی به زحمت دچار می‌شوند یا این که مراجعات زیاد به ایشان می‌شود یک مسکنی مثل آسپرین فکر بکنند درست مثلاً آن قاضی که می‌خواست بین دو نفر که اختلاف بود پنیر را قسمت بکند هی کارد را طوری می‌گذاشت که صدای طرفین در بیاید و این دعوا درست قطع و فصل نمی‌شد قسم دیگری که در این لایحه باید روشن بشود و جناب آقای دکتر رضایی و سایر آقایان هم تذکر دادند این است که واقعاً این لایحه باید عمل بشود اما باید فکر کنیم پیشنهادی را که آقای رضایی توضیح دادند چاره این کار را نمی‌کند یعنی یک مشکلات عجیبی ایجاد خواهد شد برای این که معلوم کنند فلان مهندس فلان جایی که کار می‌کند جنبه اختصاص کار او را دارد یا ندارد مخصوصاً این نگرانی که برای عده‌ای از لیسانسیه‌ها پیدا شده که آن روزی که رفتند تحصیل بکنند هیچ بر نداشتند که بعد از ده سال دیگر یک چنین قانونی پیش خواهد آمد و وضع‌شان آن طور خواهد بود والا اگر پیش‌بینی می‌کردند آنها هم قطعاً به جای این که حقوق بخوانند در کادر مهندسی درس می‌خواندند به هر صورت باید به وضع آنها هم توجه کرد که بیش از این مأیوس و ناراحت نباشند.

نایب رئیس - آقای قنات‌آبادی

قنات‌آبادی – همان‌طور که جناب آقای دکتر شاهکار فرمودند که اولین دفعه‌ای است که پیشنهاد کفایت مذاکرات دادند شاید من هم در دوره زندگی پارلمانیم اولین دفعه‌ای است که با یک پیشنهاد کفایت مذاکرات موافقت دارم (احسنت) بنده می‌خواهم یک مطلبی عرض کنم و آن این است که بعضی از نقایص با دوام سایر نقیصه‌ها جبران نمی‌شود یعنی اگر کسی در حال مرض باشد و ما همه دلمان بخواهد که این مریض خوب بشود برای خوب شدن این مریض ما نباید فکر کنیم دیگران هم در حال نیمه سلامتی بمانند که همه یک مرتبه و دفعه واحده همه با هم خوب بشوند و برای وجود آنها ایجاد عافیت بشود اگر این فکر صحیح باشد یعنی ما بیاییم عدالت را به این صورت فکر کنیم که چون ما امروز پول نداریم به لیسانسیه‌ها بدهیم به مهندسین هم ندهیم در این ۴ سال نمی‌بایستی به پزشکان به قضات هم اضافه حقوق داده باشیم بنده معذرت می‌خواهم ولی اساساً این فکر و این طرز تفکر صحیح نیست من در حسن‌نیت آقایان نمی‌خواهم خدشه‌ای وارد کنم و بگویم آقایان طرفدار عدالت نیستند خیر جداً آقایانی که با این لایحه و با کفایت مذاکرات مخالفت کردند صددرصد طرف‌دار عدالت هستند اما عدالت اجرا می‌شود در صورتی که امکانات وجود داشته باشد هر موقع امکان برای اجرای عدالت پیدا شد باید عدالت را اجرا کرد در چهار سال گذشته برای مملکت ما امکاناتی به وجود آمد و توانستیم اشل حقوق آموزگاران را از ۲۵۰ تومان به ۳۵۰ تومان بالا ببریم اگر آن روز این کار را نمی‌کردیم تمام این کارها می‌ماند و امروز در سر کوچه اول اجرای عدالت بودیم اما الآن می‌بینیم که چندین مرحله از اجرای این عدالت گذشته آموزگاران قضات پزشکان و یک عده دیگر از کارمندان دولت حقوق‌شان را بالا بردیم امروز هم مهندسین را بالا می‌بریم که به عقیده من با وضعی که پیش آمده و با ساختمان‌هایی که می‌خواهیم انجام بشود و با عمران و آبادی که ما معتقدیم و باید بشود برای شأن مجلس شورای ملی ضرورت دارد که این قانون در مورد مهندسین و تکنیسین‌ها این عدالت اجرا بشود حالا برای این که درباره لیسانسیه‌ها اجرا نشود ما نبایستی اجرای عدالت را تا این حد متوقف نگاه داریم آقایان محترم که در کمیسیون برنامه عضویت دارند این مطلب را می‌دانند خدای من شاهد است وقتی لوایحی می‌آید و حقوقی که برای مهندسین خارجی پیشنهاد می‌شود و در مقابل با مهندسین هم وطن ما هستند که شاید اکثر همان کار را می‌توانند بکنند وقتی که حقوق‌ها را تصویب می‌کردیم پیش خودمان و وجدان خودمان شرمسار بودیم که در مقابل مهندسین مملکت خودمان چه جوابی باید بدهیم می‌گوییم تا آن حدی که میسر است پاداش بدهیم مسلماً اگر شما امروز به این لایحه رأی دادید یک قدم دیگر برای اجرای عدالت برداشته‌اید بعد از آن هم باید برای لیسانسیه‌ها فکری کرد اگر می‌خواهید زودتر به آن منظور برسید این قدم را زودتر بردارید.

نایب رئیس - رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد حالا برای ورود در مواد رأی گرفته می‌شود آقایانی که با ورود در مواد موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.

به شرح زیر خوانده شد:

ماده ۱ - مهندسین و نقشه‌برداران و زمین‌شناسان و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌های وزارتخانه‌ها و موسسات وابسته به دولت در صورتی که دارای گواهینامه رسمی باشند که شورای عالی فرهنگ آن را به رسمیت شناخته باشد از مزایای این قانون بهره‌مند خواهند شد.

تبصره ۱ - فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم که در کارگاه‌های فنی کارخانجات معادن راه‌سازی نقشه‌برداری آزمایشگاه‌های تجسسی و کنترل و سایر موسسات فنی وابسته به دولت که وارد خدمت شده یا می‌شوند بنابر ارزش تحصیلات‌شان (لیسانس - فوق‌لیسانس – دکترا) از مزایای این قانون بهره‌مند خواهند شد.

تبصره ۲ - استخدام کارمندان جدید طبق ماده چهار قانون استخدام کشوری از طریق مسابقه به عمل خواهد آمد.

نایب رئیس - آقای صدرزاده

صدرزاده - موافقم‏.

نایب رئیس - آقای صارمی‏.

صارمی - موافقم‏.

نایب رئیس - آقای دکتر امین مخالفید بفرمایید.

دکتر امین - در اساس این قانون همکاران محترم صحبت‌هایی فرمودند و توضیحات کافی داده شده‏ بنده حتم دارم که نمایندگان محترم برای تأمین زندگی و رفاه حال عموم کارمندان دولت مخصوصاً طبقه تحصیل کرده و مهندسین مورد علاقه کامل ماست علاقه دارند این لایحه تصویب بشود ولی آقایان تصدیق می‌فرمایند تبعیض در هر جا باشد صلاح نیست عده‌ای تحصیل کرده‌اند و کارمندان دولت در خدمت دولت مثل آقایان مهندسین و عده دیگری همان‌ها تحصیل کرده‌اند منتهی این طور پیش آمده که رفته‌اند در کادر اداری البته ما حق می‌دهیم به آقایان مهندسین و حق‌شان هم هست که حقوق بیشتری بگیرند برای این که کارهای فنی مملکت را آنها اداره می‌کنند راه و راه‌آهن می‌سازند ولی باید افراد تحصیل کرده در رشته‌های دیگر هم هستند باید رعایت حال آنها هم بشود آقای قنات‌آبادی فرمودند که عدالت را باید اجرا بکنیم اما حالا که نمی‌توانیم به نحو کامل و کامل اجرا کنیم چرا جلوی این را بگیرید و بنده عرض می‌کنم این پولی هم که می‌خواهید بدهیم کم است برای این که در خارج سه چهار برابر این را می‌دهند و با وضعیت سرسام‌آوری که قیمت‌ها روزبه‌روز بالا می‌رود این هم تکافوی زندگی آنها را نمی‌کند ولی در این مملکت باید اذعان کنیم که خوشبختانه دشمن کم داریم البته دشمن یکیش هم زیاد است و آقایان نمایندگان محترم می‌دانند که همه می‌گویند ایران در این مدت از ۳۰ سال به این طرف از ۶ - ۷ سال به این طرف حداکثر فعالیت و کار را کرده و ترقیات زیادی در قسمت‌های فنی و ساختمانی و راه‌آهن انجام داده بنده همیشه عرض کرده‌ام که در بین افرادی که از یک طبقه هستند نباید تبعیض باشد چیزی که کارمندان را می‌رنجاند تبعیض است مثلاً در وزارت فرهنگ در یک اتاق ۴ نفر می‌نشینند دو نفر از آنها از پایه دبیری استفاده می‌کنند و پایه دبیری گرفته‌اند و دو نفر دیگر نگرفته‌اند این تبعیض‌ها ناراحت می‌کنند آقایان کاری بکنید همه یکنواخت بشوند ما هی می‌گوییم شش ماه یک سال دیگر این تبعیض را برطرف می‌کنیم این انصاف نیست به عقیده بنده بودجه‌ای که وزارت دارایی که بتواند برای ۱۴ هزار نفر ۱۳ هزار نفر تأمین بکند برای ۱۱۰۰ نفر ۱۲۰۰ هم می‌تواند ممکن است بگویند از شش ماه بعد بگیرند این مانعی ندارد ولی آقایان اینجا مرکز قانون‌گذاری مملکت است کاری بکنید که این ناراضی‌ها بر ناراضی‌های دیگر افزوده نشود این صلاح نیست‏ بنده پیشنهاد دادم البته لیسانسیه‌های دانشکده علوم محترم هستند مورد احترام ما هستند ولی سه سال تحصیل عالی کرده‌اند و علت چیست که این شخص که سه سال تحصیل عالی کرده سه سال زحمت کشیده این حقوقش اضافه نشود همه در ردیف‌های آنها بگیرند (قنات‌آبادی - کار فنی می‌کند) برای کارهای فنی در تبصره ۵ ماده ۳ صدی ۳۰ تا ۵۰ اضافه گذاشته‌ایم آنها که کار فنی می‌کنند به آنها اضافه خواهند داد به آنها حق فنی خواهند داد انصاف نیست که کارمندانی که زحمت کشیده‌اند و دستگاه‌های مملکت را می‌چرخانند ما حق آنها را ندهیم‏ بنده عقیده دارم این لایحه بسیار خوب است ولی به نظر من کم داده‌اند حق‌شان بیشتر از اینهاست آقایان موافقت بفرمایند اضافه بدهند از آقای انواری و از هیأت محترم دولت که حتماً در فکر اینها هستند خواهش می‌کنم

موافقت بفرمایید که بر اساس سایر لیسانسیه‌ها هم‌دوش اینها تحصیل کرده‌اند داده شود که دور از انصاف است‏.

نایب رئیس - آقای صارمی‏ (صارمی - موافقم) بفرمایید.

صارمی - اینجا با کمال حسن‌نیت مخصوصاً همکار محترم جناب آقای عمیدی نوری تذکراتی راجع‌به رفع تبعیض دادند بنده می‌خواهم عرض کنم که دولت را از دو جهت مورد توجه قرار بدهیم یکی از لحاظ این که کارفرماستی یکی از نقطه‌نظر این که دولت است و روی حقوق عمومی و سلطه دولتی باید وظایف خود را انجام بدهد اگر از لحاظ یک کارفرما در نظر بگیریم یک کارفرما توجه می‌کند یک روزی احتیاجش به یک عده معینی زیادتر است و به یک عده دیگر کمتر خواهد بود به این سبب می‌گوید که من به شما برای رفع احتیاجم حقوق زیادتری می‌دهم و از اطلاعات شما در این رشته استفاده می‌کنم یک وقتی می‌گوییم که دولت است و موظف است که آسایش عامه را ملحوظ و منظور بدارد اینجا دیگر کارفرما نیست آن وظیفه دیگر از نظر پرداخت حقوق نیست این را امروز در دنیا قوانین زیادی وضع کرده‌اند بیمه‌های اجتماعی است بیمه‌های پیری است بیمه سالخوردگی است بیمه بی‌کاری است و بایستی روی آن اصول از افراد ملت حمایت کند بنابراین وقتی می‌خواهیم یک قانون استخدامی وضع کنیم ما می‌گوییم از نقطه‌نظر کارفرما به دولت نگاه کنیم نه از نقطه‌نظر دولت که ملزم به حفظ حقوق عمومی است امروز اوضاع مملکت به جایی رسیده است که به یک عده کارمند فنی و مهندس فنی احتیاج دارند کارهای عمرانی در مملکت شروع شده و حقیقت این است که این را هم که اینجا ملحوظ داشته‌اند کافی نیست زیرا یک مهندسی که دیروز از دانشکده فنی بیرون آمده بود و با من منسوب بود و با این آقای مهندس جفرودی در یک موسسه وابسته به او به ایشان مشاوره می‌کردم حاضر بودند که او استخدام شود و ۲۵۰۰ تومان به او حقوق بدهند این که دیروز از دانشکده فنی بیرون آمده بود حاضر شد که با اخذ ۲۵۰۰ تومان برود کار کند من تعجب کردم یک قدری هم از لحاظ ربطی که با من داشت او را سرزنش کردم گفت آقا این چه سخنی است‏ موسسات دیگر سه هزار تومان به من حقوق می‌دهند حاضر نیستم با ۲۵۰۰ تومان بروم آنجا کار کنم دولت مواجه شده است با یک چنین وضعی اگر بخواهد راه سازد و بخواهد راه‌آهن ایجاد کند بخواهد ساختمان بکند این عده به خصوص از لحاظ این که کارفرماست مورد احتیاجش هست حاضر نیستند که با این حقوق استخدام شوند این حقوق کم است به یک اعتبار دولت می‌گوید ممکن است این مهندسین بیایند از نقطه‌نظر این که وضع ثابتی خواهند داشت از حقوق بازنشستگی استفاده می‌کنند از حقوق انتظار خدمت مستفید می‌شوند تابع مقررات استخدامی هستند گفتند شاید این امتیازی که در استخدام وزارتخانه‌ها وجود دارد موجب شود که این افراد حقوق گزاف‌تر را بگذارند از نقطه‌نظر وضع ثابتی بیایند در خدمت دولت انجام وظیفه کنند این حرف به این که باید به تیتر تحصیل حقوق بدهیم درست نیست در هیچ جای دنیا اجرا نمی‌شود در انگلستان به قضایی که در کورت coart کار می‌کنند قضات دیوان کشور در آنجا اشلی دارا هستند ولی آخر ماه از لحاظ این که این افراد را می‌خواهند وضع‌شان را تأمین کرده باشند و حیثیت‌شان محفوظ باشد خزانه‌داری یک چک سفیدی تهیه می‌کند در یک پاکتی می‌گذارد و با یک فرمی می‌فرستد پهلوی این آقای قاضی که تو آنچه احتیاج ماهیانه است هست در متن چک بنویس و برو از بانک بگیر بعد آن فرم را هم تهیه بکن و بفرست خزانه‌داری که ما بدانیم چه مبلغی تو در متن چک نوشته‌ای این اعتمادی است که دولت با این عده می‌کند آن عده هم شایستگی دارند که از این اعتماد سوء استفاده نکنند و آن قضات اگر احتیاج نداشته باشند کمتر از اشل مقرر هم می‌نویسند این احترامی است که به قاضی در دستگاه دولت قایل می‌شوند آن قاضی دیگر که درهای کورت و در دیوان کشور کار نمی‌کند نمی‌تواند بگوید که شما چرا تبعیض قایل می‌شوید منهم قاضی هستم منهم همان پایه را دارم بنابراین تبعیض نکنید و این امر را عمومیت بدهید اگر برای تمام قضات این امر عمومیت یافت سایر مستخدمین می‌گویند یعنی چه شما چرا تبعیض می‌کنید شما بیایید این امر را عمومیت بدهید و به تمام مستخدمین دولت بدهید بنابراین بنابر احتیاج تفاوت بایستی وجود داشته باشد اشکال ندارد که ما بگوییم‏ هر کسی که یک تیتر لیسانس گرفت با یک وضع خاصی استخدام کنند یک کسی در سایه می‌نشیند از پنکه استفاده می‌کند از کولر استفاده می‌کند با آن کسی که می‌رود در صحرا آفتاب سوزان خوزستان در ۴۸ درجه و ۵۰ درجه کار می‌کند بایستی حتماً تفاوت داشته باشد آن تکنیسینی که در وزارت پست و تلگراف ایران تا غروب کار می‌کند و در پشت دستگاه مخابراتی است و به اعصاب او صدمه وارد می‌آید و شاید واقعاً بیش از دو سال نتواند کار کند با آن دیگری که در آسایش است و رفاه است و پشت میز نشسته زنگ می‌زند می‌آید و می‌رود بایستی تفاوت داشته باشند این است که نبایستی ما دنبال این برویم که هر که یک تیتر تحصیلی دارد بایستی همان وضع حقوق یکسان بگیرد در دنیا این اصل هست که هر کس به همان اندازه‌ای که برای اجتماع نافع است به همان اندازه استفاده کند یعنی هر کسی که نافع‌تر است برای اجتماع بایستی زیادتری استفاده کند این است که بنده اصولاً راجع‌به این که بگوییم هر که تیتر تحصیلی یکسان دارد بایستی حقوق یکسان بگیرد یا سال‌های تحصیلی را در نظر بگیریم درست مهواهد بود و به این مناسبت در تمام دنیا این وضع وجود دارد و این اختلاف موجود است که شما الآن فرض کنید بنده یک مملکت پیشرفته مترقی را عرض می‌کنم در ممالک امریکا شما به یک کسی که تکنیسین و مهندس است و دیپلمه آنجاست به قدری احتیاج وجود دارد که قبلاً در دانشکده مذاکره می‌کنند و ۶۴۰ دلار حقوق می‌گیرند ولی به دکتر اقتصاد احتیاج ندارند و باید مدتی بگردد تا کار پیدا کند بنابراین افرادی که می‌خواهند تحصیل کنند باید مطالعه کنند ببینند احتیاجات آتیه مملکت چیست و چه رشته‌ای مورد احتیاج بیشتر است در همان رشته مشغول تحصیل شده‌اند که استفاده و منافع بیشتر دارند و باید بیشتر مستفید شوند کارشان پرزحمت‌تر است و زحمت زیادتر باید بکشند حقوق بیشتر هم باید بگیرند معذلک کله بایستی عرض کنم که این موضوع مورد مذاکره در کمیسیون‌ها و در دستگاه‌های دولتی هم بوده است چون آنجا هم مذاکره شد حقیقت این است که تفاوت بین حقوق‌ها خیلی زیاد است و بایستی این تفاوت فاحش از بین برود این نهایت ضرورت دارد اگر چنانچه بگوییم عدالت این است که این تفاوت از بین برود نتیجه این است که بگوییم همه یکسان به عنوان یک تیتر تحصیلی استفاده کنند و این مورد نظر دولت نبوده است و حتی عده‌ای آمدند از دانشکده علوم گفتند ما هم همان استفاده فنی را می‌دهیم در آخر ماده این تبصره اضافه شد که افرادی که در امور فنی انجام وظیفه می‌کنند و صاحب تیتر تحصیلی هستند از مقررات این قانون استفاده کنند البته برای این که رفع این تفاوت فاحش بین حقوق افرادی که دارای مدارک تحصیلی لیسانس هستند بشود مذاکره شد دولت هم خودش قایل به این است که این تفاوت را از بین ببرد ولی باید در نظر بگیریم که خزانه مملکت هم باید توانایی این کار را داشته باشد امروز یک بودجه‌ای داریم و بالاخره می‌گویم از نظر این که دولت کارفرماست به یک عده‌ای احتیاج دارد که به آنها حقوق زیادتری بدهد فعلاً که مهندس کم داریم و احتیاج داریم امیدواریم که برای هشت ۹ سال دیگر پنج سال دیگر همین مقدار آقایان مهندسین هم قدری زاید شود که این احتیاج هم مرتفع شود و ممکن است که به یک لیسانسیه قوق احتیاج بیشتری پیدا شود به آن هم بگوییم که حقوق زیادی بدهند در هر حال برای این که این تفاوت فاحش مرتفع شود نه این که بگوییم حقوق یکسان وجود داشته باشد زیرا این تفاوت در تمام دنیا وجود دارد و بایستی هم باشد تا قدر کار شناخته شود هر کس زحمت زیادی بکشد و از وضع سخت‌تری از لحاظ انجام وظیفه است استفاده بیشتری را هم باید ببر و در نتیجه این بود که دولت در این موضوع مطالعات زیادتری کرد به این مناسبت مجلس شورای ملی با توجه به این امر ماده ۶ را اضافه به این قانون کرد (یکی از نمایندگان - مجلس نکرد) چرا در کمیسیون بودجه اضافه شد دولت مکلف است در لایحه دولت این نبود و نتیجه این شد که گفتند دولت مکلف است از تاریخ تصویب این قانون تا شش ماه لایحه قانونی استخدام کارمندان کشوری با در نظر گرفتن احتیاجات و مراتب علمی آنان تقدیم مجلس نماید البته در آن لایحه این تفاوت‌ها از بین می‌رود و دولت گفت من در فکر تأمین وضع کارمندان هستم و مطالعه کرده‌ام که قانون استخدام جامعی بیاورم و این تفاوت فاحشی را از بین ببرم ما مکلف کردیم برای مد معینی باش ما اصرار داشتیم که برای سه ماه این لایحه را دولت بدهد دولت گفت برای این که بتوانیم یک وضع ثابتی به وجود بیاوریم بهتر این است که فرصت زیادتری داده شود در آنجا تصویب شد که حداکثر شش ماه باشد و امیدوار هستیم که زودتر بیاورند (دکتر امین - شش ماه زیاد است) چون خواستیم دولت را مکلف کنیم گفتیم تا ۶ ماه ولی خود دولت قول داده است و الآن در مقام این است که لایحه استخدامی کشوری را خیلی زودتر از این به مجلس بیاورد و بالنتیجه آن نظری که مورد توجه آقایان است عمل شود و بنده خیال می‌کنم برای این که این احتیاجات آنی کشور مرتفع شود و واقعاً کارهای عمرانی و جاده‌سازی هم از بین نرود و تعطیل نشود این لایحه را زودتر تصویب کنیم تا دست دولت را برای رفع احتیاجات باز بگذاریم. ‏

نایب رئیس - آقای موسوی‏.

موسوی - مخالفت بنده با قسمتی از ماده اول و ابهامی که در عبارت آن به نظر می‌رسد می‌باشد و چون آقایان محترم در اطراف اصل موضوع و ماده اول مذاکرات مفصل کردند بنده بالاجمال توضحی عرض کنم و مختصری هم راجع‌به فرمایشات آقای دکتر رضایی راجع‌به آن نظرشان توضیح عرض خواهم کرد و امیدوارم که توجه کنند در اینجا نوشته شده ماده اول مهندسین و نقشه‌برداران و زمین‌شناسیان و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌های وزارتخانه و موسسات وابسته به دولت جناب آقای انواری و جناب آقای مخبر توجه بفرمایید وابسته به دولت به نظر بنده موسسات وابسته به دولت موسساتی هستند که صددرصد با سرمایه دولت یا اقلاً ۵۱ درصد با سرمایه دولت تشکیل شده باشد

استنباط بنده اگر صحیح باشد قطعاً بانک کشاورزی از موسسات وابسته به دولت خواهد بود ولی در مواردی دیده شده است که بانک کشاورزی یا بانک‌هایی که با سرمایه دولت تشکیل شده‌اند این عبارت را در قانون ناظر به موسسات خودشان نمی‌دانند و می‌گویند ما دارای اساسنامه مخصوصی هستیم و آنچه معمول شده است غالباً این گونه موسسات مهندسین و مستخدمین را با حقوق‌هایی بیش از آن مبلغی که در دستگاه‌های دولت استخدام می‌کند استخدام می‌کرده‌اند مثلاً بانک کشاورزی یک مهندسی را با حقوق ۵۵۰ تومان به نظر من استخدام می‌کند در حالی که وزارت کشاورزی همان مهندسی را با شرایط مساوی و عادی با ۳۵۰ تومان استخدام می‌کند اگر چنانچه استنباط آن موسسات بر این است که موسسات وابسته دولت ناظر بر بانک کشاورزی که دارای اساسنامه مخصوصی است نمی‌باشد یک تبعیضی در بین یک عده تحصیل کرده پیش می‌آید و یا اگر چنانچه تصریح بفرمایید که موسسات وابسته به دولت از لحاظ این قانون لااقل شامل بانک کشاروزی هم خواهد بود این تبعیض به نظر من رفع خواهد شد و اگر چنانچه به همین عبارت بماند مطمئناً یک تبعیضی است که منظور نظر دولت نبوده و مجلس شورای ملی هم تصور نمی‌کنم با چنین تبعیضی موافق باشد این است که استدعا می‌کنم‏ جناب آقای معاون وزارت دارایی در این باب توضیح بدهند اگر هم لازم بود بنده پیشنهادی تقدیم می‌کنم‏ جناب آقای دکتر رضایی در مورد عده‌ای از تحصیل‌کرده‌ها بیانی فرمودند که اگر مهندس فنی یا فرض کنید مهندس کشاورزی در رشته تحصیلی خودش کار نکند و در وزارت دارایی کار کند (دکتر رضایی - کار ادرای انجام بدهد) نباید از مزایای این قانون استفاده کند چون فرمودند که در این باب پیشنهادی داده‌اند به احتمال این که در پیشنهادشان تجدید نظری بفرمایند خواستم توجه ایشان را جلب کنم که یک عده‌ای رفته‌اند در دانشکده کشاورزی کرج یا اهواز و دوره تحصیلی را تمام کرده‌اند و دارای لیسانس هم شده‌اند آن لیسانس را هم شورای علی فرهنگ با عنوان مهندسی شناخته است. ‏ وزارت کشاورزی - عده‌ای از اینها را استخدام کرده است عده دیگری که بنده تعداد زیادی از آنها را می‌شناسم مخصوصاً از فارغ‌التحصیلان دانشکده کشاورزی تهران وزارت کشاورزی به دلیل نداشتن اعتبار یا به دلایل دیگر از استخدام آنها امتناع کرده است آنها ناچار رفته‌اند در موسسات فرهنگی یا موسسات دیگر خدمت می‌کنند از جنابعالی سؤال می‌کنم اینها چه تقصیری کرده‌اند اگر چنانچه نتوانسته‌اند در وزارت کشاورزی کاری تحصیل کنند یا یک عده‌ای در یک وضع مساوی تحصیل کرده‌اند دستگاه مربوطه عهده‌دار است که از آن عده استفاده کند آن شخص تصوری نکرده است که آن قصور باعث باشد از مزایای این قانون استفاده نکند اگر چنانچه نظر جنابعلی راجع‌به آینده باشد مطلبی است و آن هم به نظر بنده ملازمه خواهد داشت با این نظر که دستگاه مربوطه مثلاً وزارت کشاورزی مکلف باشد که او را هم استخدام کند نه این که یک تکلیفی یک طرفه برای فردی به وجود بیاید یا سلب حقی از فردی تحصیل کرده بکنید بدون این که او در این باب قصوری کرده باشد.

نایب رئیس - پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده قرائت می‌شود.

به شرح زیر قرائت شد:

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم در ماده اول مذاکرات کافی است جفرودی‏.

نایب رئیس - آقای مهندس جفرودی بفرمایید.

مهندس جفرودی - علت تقدیم پیشنهاد کفایت مذاکرات در ماده اول عنایت خاصی است که به حق همه آقایان محترم نمایندگان نسبت به این قانون و به یک طبقه زحمتکش و فداکار به نام مهندس امروز ابراز می‌فرمایید ملاحظه فرمودید آقایان نمایندگان محترمی که اینجا تشریف آوردند به نام اصلاح لایحه تذکراتی دادند لایحه را تأیید کردند و خدمات این طبقه را در کشور مورد تأیید و تشویق قرار دادند من یقین دارم مهندسینی که در اکناف و اطراف این مملکت در نقاط دوردست در جاهایی که اثری از تمدن وجود ندارد آنها بانی به وجود آمدن مظهر تمدن هستند این بیانات و این عنایات تشویق‌آمیز را که می‌شنوند تشویق می‌شوند و دلگرم به کارشان ادامه می‌دهند (صحیح است) خوشبختانه بر اثر فعالیت شدید ساختمانی و عمرانی که در کشور ما پیدا شده وجود مهندس آن چنان‌که باید ارزش پیدا کرده است اینجا آقایان مثال‌هایی زدند پیشنهادهایی که از طرف سازمان برنامه در کمیسیون‌ها مطرح می‌شد برای یک مهندس خارجی در حدود دو هزار دلار حقوق بود خوب باید تصدیق کرد که کشور به وجود عده معدودی از این‌ها احتیاج داشته است که از طرف کمیسیون برنامه یا مجلس شورای ملی این میزان حقوق‌ها تصویب می‌شد ولی آقایان شما می‌دانید که در همین دستگاه سازمان برنامه الآن عده‌ای از مهندسین عالی‌مقام ایرانی هستند که جانشین بسیاری از مهندسین خارجی شده‌اند و کارهای آنجا را به نحو احسن و صحیح و در حدود وجدان و اطلاعات فنی و بصیرت انجام می‌دهند و کمترین لطمه‌ای هم به کارها وارد نیامده و حقوقی هم که می‌گیرند از یک ربع حقوق مهندسین خارجی هم کمتر است بر اثر این فعالیت‌ها بازاری برای مهندسین پیدا شد و تقاضا خیلی بیش از میزان عرضه‌اش بود یک مهندسی که در دستگاه دولت است جناب آقای وزیر راه می‌توانند بیایند عرایض بنده را تأیید بفرمایند که شاید حقوقش حداقل از ۱۵۰۰ تومان تا دو هزار تومان تجاوز نکند ولی همان مهندس در دستگاه‌های مهندسی مشاور یا در دستگاه‌های آزاد حداقل ده هزار تومان می‌گیرد آقایان پول چیزی است که هر کسی برای رفع احتیاجات زندگیش احتیاج دارد ادامه خدمت مهندسین ایران در دستگاه‌های دولت با وجود این تقاضای شدید موجود یک نوع فدارکاری سربازی حساب می‌شود بنده تصدیق می‌کنم که همه طبقات کارمندان باید از مزایایی که در مملکت است استفاده کنند ولی در گذشته بایگانی مجلس شورای ملی شاهد و ناظر است که وقت برای طبقه‌ای پیشنهاد اضافه حقوق شده از طرف مهندسین به هیچ وجه شکایت و تقاضای اضافه‌ای نشده است تحمل کرده‌اند برای این که این ترمیم را در مورد سایر کارمندان حق می‌دانسته‌اند امروز هم طبقه مهندس همین انتظار و توقع را دارند بنده با محیطی که می‌بینم یقین دارم این لایحه به بهترین وجهی تصویب خواهد شد و به همین جهت کفایت پینشهاد مذاکرات را در ماده اول کردم.

نایب رئیس - آقای رامبد مخالفید؟ (رامبد - بله) بفرمایید.

رامبد - بنده در عین حال که تمام فرمایشات جناب آقای مهندس جفرودی را تأیید می‌کنم و تصدیق دارم به استثنای یک جمله آخر که به اصطلاح خیلی عوامانه شلاق‌کش لایحه را تصویب کنیم هر لایحه روی احتیاجات و ضروریات یک هدفی دارد و برای تأمین آن هدف آن لایحه تنظیم می‌شود (صحیح است) بنده محیط مجلس شورای ملی را می‌بینم که ضمن توجه کامل به احقاق حق طبقه مهندسین که حقاً هم باید مورد همه گونه توجه قرار بگیرند آن هدف لایحه هم مورد توجه قرار خواهد گرفت هدف لایحه عبارت از احتیاج مبرم دولت به داشتن مهندسین و کارشناسان فنی است که با اوضاع و احوال حاضر مملکت مقدور نیست که اینها را استخدام کنند و لاغیر قصد این نیست که دولت و مجلس شورای ملی که حافظ حقوق ملت ایران است آنچه به نام مالیات از تمام بیست میلیون می‌گیریم هر روزی‌مان یک عده از کارمندان دولت تقسیم کنیم (صحیح است) این دوتا به کلی با هم مغایر هستند برخلاف آنچه بعضی فرمودند بنده معتقدم کارمندان دولت نسبت به ۲۰ میلیون افراد این مملکت بسیار مرفه زندگی می‌کنند و بیش از حق‌شان می‌گیرند جناب آقای مهندس اشراقی اینجا نشسته‌اند و می‌گویند من کارشناسی که می‌خواهم استخدام کنم و ارزش دارد نمی‌توانم حقوق کافی بدهم و حق هم دارند هیچ صحبت این نیست که بنده فارغ‌التحصیل دانشکده کشاورزی شده‌ام و بدبختانه نمی‌توانم یک قلمه توی ملک خودم بزنم و هیچ کسی هم حاضر نیست که بنده را صد تومان استخدام بکند برای این که وجود بنده ۱۰۱ تومان ارزش ندارد بیاییم از مالیاتی که از مردم می‌گیریم همچنین ناز شست بدهیم به عده‌ای چنین صحبتی نیست‏ جناب آقای وزیر راه مدعی هستند که من مهندس مثل آقای مهندس جفرودی و آقای مهندس هدایت را و امثال اینها را نمی‌توانم با ده هزار تومان استخدام بکنم و احتیاج هم دارم و حق هم دارد ولی هدف لایحه این نیست که هر کس اسمش مهندس است اگر هم رفت ارزیاب گمرک شد و بدبختانه ساختمان‌های ۲۰ میلیون تومانی از پول‌های رشوه ساخت ما به عنوان مهندس به او پول بدهیم و ناز شست بدهیم استدعا می‌کنم همکاران بزرگوار من به احتیاج دولت به گرفتاری که جناب آقای مهندس اشرافی و جناب آقای وزیر راه دارند و احتیاج ملت ایران توجه بفرمایند و هدف لایحه اگر که بخواهیم هر ماده را با یک کفایت مذاکرات خاتمه بدهیم شبیه ماده ۸ قانون جنگل‌ها می‌شود بخوانید ببینید که ما چه تصویب کردیم‏.

نایب رئیس - آقای صدرزاده موافقید؟ (صدرزاده - بله) بفرمایید.

صدرزاده - با این که بنده به نظرات جناب آقای رامبد همیشه احترام قایل هستم ولی در این خصوص می‌خواهم یک توضیحاتی به عرض‌شان برسانم بسا خود ایشان هم با کفایت مذاکرات موافقت بفرمایند مطلب این است که مملکت ما ناگزیر است از این که به طرف جلو برود ما نمی‌توانیم با تمام این پیشرفت و جنبشی که در دنیا پیدا شده در حالت وقفه بمانیم پس چه باید کرد بنابراین ما محتاج به ارباب فن و مهندسین هستیم یا باید از مهندسین داخلی استفاده کنیم و یا از خارجی اما آنچه از خارج آمد هم عمل آنها را دیدیم و هم حقوقی که دریافت می‌کردند قسمت عمده از مخارج سازمان برنامه صرف حقوق مهندسین که از خارج آمدند یک مشکل دیگری هم هست اینجا که آقایان باید عنایت بفرمایند و آن محصلینی هستند که از این مملکت به خارج رفته‌اند و همه ما آرزومندیم که آنها را بتوانیم جلب به خدمت کنیم (صحیح است) با این حقوق‌ها نمی‌شود آنها را جلب کرد بنده خودم اطلاع دارم اشخاصی که آنجا تحصیل می‌کنند به مجردی که تحصیل‌شان تمام می‌شود که از طرف موسسات ممالکی که آنجا تحصیل کرده‌اند به آنها پیشنهاد حقوق‌های گزاف می‌شود آنها که خیلی وطن‌خواه باشند و علاقه‌مند به ایران باشند حاضرند بیایند ایران یک حقوق که کفایت حداقل معیشت

آنها را بدهد دریافت کنند و ما نباید آنها را از چنین حقوقی محروم کنیم به نظر بنده حقوقی که برای این افراد تعیین شده به علت احتیاجی است که دولت در کار مملکت به آنها دارد اما این که فرمودید ما به عنوان حقوق نمی‌دهیم این درست است بنده هم عقیده با جنابعالی هستم‏ تبصره ۲ می‌گوید که استخدام جدید کارمندان طبق ماده ۴ قانون استخدام کشوری از طریق مسابقه به عمل خواهد آمد یعنی این وزارتخانه‌ها مکلفند افرادی که استخدام می‌کنند اولاً در حدود احتیاج‌شان باشد ثانیاً مسابقه خواهند داد تا مهندس کشاورزی که به عقیده جنابعالی حتی یک قلمه هم در ملک خود نمی‌تواند بزند نمی‌تواند از این قانون استفاده کند بنابراین بنده می‌خواستم تقاضا کنم که آقایان با کفایت مذاکرات در این ماده موافقت بفرمایند پیشنهادی هم اگر باشد تقدیم کنند و این نکته را هم تذکر می‌دهم ما به فوریت این ماده رأی داده‌ایم و اگر پینشهادهای مختلفی بیاید و این قانون را از راه خودش منحرف کند سبب اطاله می‌شود آن وقت ناگزیر هستیم که دو مرتبه به کمیسیون بفرستیم این نکته را هم رعایت بفرمایید اما در باب لیسانسیه‌ها که جنابعالی فرمودید بنده هم خودم معتقد هستم ولی می‌خواهم بگویم این آقایان لیسانس حقوق سابق در کجا تشریف داشتند این صحیح نیست که وقتی یک دسته‌ای که می‌آید آن دسته دیگر هم رقابت کنند که در همین ساعت حقوق بنده را هم زیاد کنید (همهمه نمایندگان) (دکتر امین - باید رفع تبعیض شود) می‌خواستید دو روز جلوتر تشریف بیاورید اجازه بدهید بنده حق می‌دهم به آنها باید گرفته شود حرفی نیست ولی این منافات ندارد که تعیین حقی برای آنها بشود و حق اینها را هم تعیین کنند و دولت را مکلف کنند که برود تعیین تکلیف اینها را هم بکند ولی یک چیز دیگر را هم متذکر می‌شود و آن این است که موکلین شما همه‌شان مستخدمینی دولت نیستند شما وکیل مالیات بده هم هستید آن فعله‌ای که یک بسته سیگار چهار قران می‌گیرد این نصفش را مالیات می‌دهد حساب داشته باشید که راجع‌به این اضافه حقوق وقتی می‌خواهید تعیین کنید رعایت این جهات را هم بکنید این طور نیست که هر دسته‌ای توقع داشت بیاییم توقع او را بدهیم بنده قایل هستم همه آن آقایانی که لیسانس حقوق هستند آنها باید بروند در کادر قضایی مملکت از وجود آنها استفاده کنند چرا نرفته‌اند علتش را عرض کردم هر وقت در اداره‌ای حقوق بیشتری وجود داشته است دسته‌ای رفته‌اند در آنجا بعد یک اداره دیگری حقوق بیشتری می‌داده است از جای قبلی خود رفته است به آنجا در مقام این نبوده است که از تحصیلات‌شان استفاده کنند ما از این صرف‌نظر می‌کنیم می‌گوییم که حقوق آنها را هم اضافه کنیم ولی تصویب این لایحه نفی حقوق آنها را نمی‌کند و دولت را هم مکلف کردند که برای آنها فکری بکنند.

نایب رئیس - رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثراً قیام نمودند) تصویب شد. پیشنهادات قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی‏

اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ماده یک به شرح زیر اصلاح شود:

تبصره - فارغ‌التحصیلان دانشکده‌ها که ارزش علمی آنان معادل لیسانس باشد در کارهای فنی و اداری مشغول خدمت شوند از مزایای این قانون بهره‌مند خواهند شد دکتر امین.

نایب رئیس - آقای دکتر امین بفرمایید.

دکتر امین - جناب آقای عمیدی نوری توضیح مفصلی دادند بنده هم عرایضی کردم در پیرو عرایض قبلی عرض می‌کنم که لیسانسیه‌ها یعنی آنهایی که طبق تصویب شورای عالی فرهنگ بعد از ۱۲ سال تحصیلات متوسطه سه یا ۴ سال دیگر درس می‌خوانند می‌شوند لیسانسیه از نقطه‌نظر علمی آنها سه سال خوانده‌اند یعنی لیسانسیه حقوق و سایر قسمت‌ها آنها هم دبیر شده‌اند آنها از قانون مخصوص خودشان استفاده کرده‌اند و حق‌شان را گرفته‌اند آنهایی که با هم مساوی هستند باید حق‌شان داده شود که در دانشکده کشاورزی سابقاً سه سال بود یا بعضی دانشکده‌های دیگر دوره دانشکده علوم هم سه سال است آن کسی که ۳ سال درس خوانده و مدتی هم کار کرده است علت این که یک اشخاصی که با هم تحصیل کرده‌اند مزایایی به یک دسته آنها می‌دهیم به دسته دیگر نمی‌دهیم چیست دستگاه‌های دولتی این مملکت به وسیله مهندسین که مورد احترام ما هستند و اول هم عرض کردم دستگاه‌های فنی این مملکت در وزارت راه در ساختمان راه‌آهن و در وزارت پست و تلگراف در ساختمان‌ها آقایان مهندسین این مملکت انجام وظیفه کرده‌اند که جای تشکر است البته انصاف نیست ما یک عده محدودی که زحمت کشیده‌اند حقوق آنها را ندیده بگیریم چرخ‌های صنعتی این مملکت به وسیله این مهندسین. ‏..

نایب رئیس - آقای دکتر امین این پیشنهاد شما پیشنهاد خرج است و دولت باید موافقت کند.

معاون وزارت دارایی – (انواری) - نمی‌توانیم موافقت کنیم.

دکتر امین - من خواستم یک حقایقی گفته شود که باز یک عده ناراضی بر ناراضی‌ها اضافه نشود.

نایب رئیس - آقای وزیر پست و تلگراف. ‏

وزیر پست و تلگراف مهندس (اشرافی) - بنده عرضی ندارم.

نایب رئیس - پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌نمایم در ماده یک پس از عبارت در صورتی که دارای گواهینامه رسمی باشند که شورای عالی فرهنگ آن را به رسمیت شناخته باشد عبارت و در کادر فنی مهندسی انجام وظیفه نمایند اضافه شود. دکتر رضایی‏.

نایب رئیس - آقای دکتر رضایی توضیح بفرمایند.

دکتر رضایی -‏ اولاً بنده نظر مقام محترم ریاست را به این نکته جلب می‌کنم که در این مدت یک ساعت که درباره لیسانسیه‌ها صحبت می‌شود این مطلب در همه مجلات و روزنامه‌ها راجع‌به لیسانسیه‌ها نوشته بود تقاضا کردم که نماینده دولت بیاید نظر خودش را راجع‌به این مطلب که در روزنامه‌ها منتشر شده بفرمایند تنها بلند شدن و گفتن این که ما مخالف هستمی صحیح نیست تشریف بیاورند پشت تریبون بفرمایند این کار به چه دلیل صحیح نیست و دلیل مخالفت‌شان را بفرمایند ما حرفی نداریم شما هم مصالح مملکت را می‌خواهید ما هم مصالح مملکت را می‌خواهیم اما پیشنهاد بنده بنده پینشهاد کردم که در ماده اول پس از جمله مهندسین نقشه‌برداران و زمین‌شناسان و کمک‌مهندسین و تکنیسین‌های وزارتخانه‌ها و موسسات وابسته به دولت در صورتی که دارای گواهینامه رسمی باشند که شورای عالی فرهنگ آن را به رسمیت شناخته باشد بنده اضافه کردم و در کادر فنی مهندسی انجام وظیفه نمایند (عده‌ای از نمایندگان - صحیح است) عرض کنم یعنی چه بنده با توضیحی که قبلاً داده بود م گمان نمی‌کردم احتیاج به تصدیع مجدد باشد ولی فرمایشاتی که‏ همکار گرامی بنده سرور بنده جناب آقای موسوی فرمودند مرا بر این داشت که یک توضیح اضافی عرض کنم اولاً توجه بفرمایید جناب آقای مهندس جفرودی فلسفه این پیشنهاد را حضور آقایان در یک جمله خلاصه می‌کنم فلسفه این پیشنهاد این است که این حقوق‌های گزاف صحیح بایستی برای کاری که انجام می‌دهند پرداخت شود (صحیح است) نه برای تیتر مهندسی این فلسفه پیشنهاد بنده است (صحیح است) احسنت اما راجع‌به مطلبی که جناب آقای موسوی فرمودند موضوع وابسته به دولت را من امیدوار هستیم که جناب آقای انواری اینجا روشن بفرمایند اما راجع‌به آن مهندس کشاورزی که اینجا فرمودید (موسوی - به طور مثال عرض کردم) ما اگر این فلسفه که مورد ایراد جنابعالی قرار گرفت قبول کنیم ما باید حقوق را برای کاری که شخص انجام می‌دهد بپردازیم نه برای عنوانی که دارد در آن صورت مهندس کشاورزی که کار مهندس انجام می‌دهد باید حقوق بیشتری را بگیرد و بنده اینجا حضور آقایان عرض می‌کنم که نظر اولی بنده این بود که در پیشنهادم بنویسم در کادر فنی مهندسی تخصصی بنده ابتدا نظرم این بود ولی از این نظر عدول کردم به این دلیل که حضورتان عرض می‌کنم دلیل این امر این است که در وزارتخانه‌های مختلف مهندس داریم که در آن رشته تخصصی تحصیلی خودشان فعالیت نمی‌کنند ولی مهندسی است که اطلاعات مهندسی دارد مثلاً مهندس معدن است (صفاری - در کارخانه چیت‌سازی است) فرض بفرمایید کار زمین‌شانسی را انجام می‌دهد ما این قدر را هم ارفاق می‌کنیم حرفی نداریم اما مهندس معدنی که رئیس دفتر است باز اگر رئیس دفتر آقای مهندس شریف امامی وزیر صنایع و معادن باشد ما به آن شخص حرفی نداریم این پیشنهاد سبب می‌شود که او هم مشمول بشود (مهندس دهستانی - شامل او نمی‌شود) می‌شود اما این پیشنهاد می‌تواند جلو آن مهندس را بگیرد که فقط و فقط در کادر اداری کی کار اداری انجام وظیفه می‌کند و از حقوق مهندسی استفاده می‌کند ولی تمام مهندسینی که در کادر مهندسین انجام وظیفه می‌کنند خیال‌شان راحت باشد که از این قانون استفاده می‌کنند جناب آقای موسوی ممکن است در همین مجلس مهندسی باشد ولی این حقوقی که به آن نماینده مهندس مجلس داده می‌شود برای تیتر مهندسی او است یا برای کار نمایندگی مجلس است اگر تصدیق می‌فرمایید که حقوق برای کار نمایندگی مجلس پرداخت می‌شود در این صورت جلب نظر آقایان را نسبت به این پیشنهاد می‌کنم که با تأمین نظر آقایان فقط مهندسی که کار مهندسی انجام می‌دهد حقوق آن را دریافت کند.

نایب رئیس - در پیشنهادات آقایان بیش از ۵ دقیقه نمی‌توانند صحبت کنند توجه داشته باشند.

موسوی - یک کمی بیان بنده تحریف شد.

نایب رئیس - آقای مهندس جفرودی بفرمایید.

مهندس جفرودی - علت مخالفت بنده با پیشنهاد اصلاحی آقای دکتر رضایی مطالبی است که می‌خواهم به عرض برسانم به نظر بنده در یک دستگاه فنی و مهندسی رئیس دفتر بایستی حتماً مهندس باشد بایگانش هم باید مهندس باشد این بایگان است که می‌تواند نقشه را بفهمد (عمیدی نوری - پیشخدمت هم باید مهندس باشد) بایگانی نقشه‌ها یک مسأله صددرصد فنی است

بنده الآن توضیح می‌دهم از بایگان می‌خواهیم نقشه مربوط به الفوی فلان مجله را از نظر تلفن به ما بدهد جز یک نفر تکنیسین جز یک نفری که به کارهای فنی وارد باشد نمی‌تواند این کار را بکند برای یک نفر غیر فنی مشکل است این نقشه را پیدا کند (دکتر رضایی - طبق پیشنهاد بنده مشمول است) می‌رسیم اگر معیار و وسیله‌ای برای تشخیص دولت و برای عملی ساختن این پیشنهاد جناب آقای دکتر رضایی در دست بود کسی حرفی نداشت یعنی اگر در قانون کادر فنی تعریفی می‌داشت و دستگاه‌ها می‌توانستند به کمک آن تعریف این اصلاح را به موقع اجرا بگذارند هیچ تردیدی نداشتیم و بنده هم می‌توانستم به جناب آقای دکتر رضایی اطمینان بدهم که من هم صددرصد موافقم که هیچ مهندس حق ندارد از عنوان مهندسی خودش استفاده کند و مشمول این لایحه بشود مگر خدمت مهندسی که عرایض و توضیحات من فقط برای این است که اجرای پیشنهاد جنابعالی مواجه با مشکلات زیاد است در یک دستگاه یک مهندسی روی عمل و تجربه می‌رسد به یک مقامی که باید مدیرکل بشود و شما با این پیشنهاد خودتان تصریح و تأیید فرمودید که قصدتان این نیست که مراحل ترقی مهندسی را از نظر عناوینی که سایرین دارند بگیرند خودتان اینجا تصریح فرمودید پس یک مهندس ممکن است که استحقاق پیدا کند که مدیر کل بشود کی باید تشخیص بدهد که این آقای مدیر کل در دستگاه فنی باقی مانده و می‌تواند از این قانون استفاده کند این را کی باید تشخیص بدهد (دکتر رضایی - خیلی ساده است) بسیار کار مشکلی است‏ رئیس اداره تلفن باید یک آدم فنی و مهندس باشد فردا همین مطلب دچار اشکال می‌شود شما که به عنوان نماینده مجلس به حق آن همه توجه به این لایحه دارید بنده می‌خواهم توجه‌تان را جلب کنم که پیشنهاد شما ممکن است مشکلاتی را در اجرا و تشخیص آن پیش بیاورد (دکتر رضایی - بنده با مسئولین اجرا این قسمت را صحبت کرده‌ام) به این جهت است که بنده با پیشنهاد ایشان مخالف هستم و فکر می‌کنم که این پینشهاد اثر وجودی این ماده را از بین خواهد برد.

نایب رئیس - آقای بهبهانی موافقید بفرمایید.

بهبهانی - عرض کنم اصولاً هیچ کس نمی‌تواند با نظر جناب آقای دکتر رضایی مخالف باشد که هر کس کار مهندسی می‌کند باید حقوق مهندسی بگیرد اگر یک مهندس کار مهندسی نمی‌کند نباید حقوق مهندسی بگیرد (قنات‌آبادی - یعنی نمی‌خواهد بکند یا نمی‌گذارند بکند) بنده جناب آقای مهندس جفرودی اگر شما بودم و به عنوان مخالف صحبت می‌کردم اینجا یک مطلب دیگر می‌گفتم و آن این بود که فرق است بین کسی که می‌خواهد یک کاری را بکند ولی آن کار را به او نمی‌دهند آقای دکتر رضایی در مملکت ما می‌روند مهندسین خارجی را می‌آورند و حقوق گزاف می‌دهند پول زاید می‌دهند ولی مهندسین ایرانی را سر کارهای اداری می‌گذارند یکیش پسرعموی خود بنده است ایشان مهندس بوده همه قبولش دارند ایشان گفتند که کار مهندسی به من بدهید گفته‌اند که نمی‌دهیم برو رئیس شرکت فرش بشو خیلی از مهندسین همیشه که در این مملکت می‌خواهند کار مهندسی بکنند و بهشان نمی‌دهند آقای دکتر رضایی‏ به خدا این جنایت است که می‌روند مهندسین خارجی را می‌آورند و مهندسین ایرانی را کنار می‌گذارند حالا که مهندس هستند و درس خوانده‌اند و زحمت کشیده‌اند اگر کار مهندسی بهشان نداده‌اند این حقوق را باید بهشان بدهند (عمیدی نوری - ایشان موافق نبودند موافق باید صحبت کند) (دکتر رضایی - ایشان موافق بودند).

نایب رئیس - آقای انواری بفرمایید.

معاون وزارت دارایی (انواری) - جناب آقای دکتر رضایی فرمودند بنده بیایم عرایضی بکنم به این جهت آمدم والا موقعی نبود که بنده حالا توضیح عرض کنم آقایان می‌دانند که وضعیت فعلی با وضعیت خزانه در عین حال که بایستی حقوق کارمندان را از نظر معاش واقعاً ترمیم کرد اجازه نمی‌دهد و ما این قدر دست باز نیستیم که خیلی زود با بعضی از لوایح موافقت کنیم علت موافقت با این لایحه از چند جهت بوده است که خود آقا هم می‌دانند احتیاجات زاید و فوق‌العاده وزارت صنایع و معادن‏ وزارت پست و تلگراف وزارت راه به مهندسین و تکنیسین و سایر مشاغل فنی به اندازه‌ای زیاد شده است که وزارت راه می‌گوید یا الآن برای رفع احتیاجات‌مان دیگر مهندس نداریم برای این که آقا می‌روند در کارهای خارج با حقوق‌های بیشتری کار می‌کنند وقتی دولت این وضعیت را دید برای این که دستگاه‌های فنی و اجرائیش نخوابد این لایحه را آورد و با زحمت هم باید اعتبارش آن را تأمین کند لایحه دولت فقط همان ماده اول است در کمیسیون ماده ۲ را پیشنهاد کردند ما هم با شرایطی یعنی آقایان وزرایی که تشریف داشتند قبول کردند اشخاصی که این سمت را داشته باشند و این تحصیلات را داشته باشند با رتبه‌هایی که خواهند گرفت قبول کنم این مقدمات کار بود ولی در عین حالی که این لایحه در کمیسیون بودجه مطرح می‌شد آقایان لیسانسیه‌ها شکایت کرده بودند تقاضاهایی داشتند این موضع مورد توجه واقع شد این تبصره با ماده آخر را علاوه کردند که دولت مکلف باشد برای یکنواخت کردن حقوق‌ها و برای این که این تبعیضات از بین برود قانون استخدام را تهیه و تقدیم کند مهلت آن را هم شش ماه تعیین کردند و این را هم حضورتان عرض کنم که این موضوع روی نظری که خود دولت داشت خیلی آسان بود برای این که دولت دستور تهیه لایحه استخدام را داده بود لایحه آن هم تهیه شده و در شورای عالی معاونین کارش تمام شد و دیروز تقدیم هیأت دولت شد بنابراین حقیقت مقدمات کار برای تقدیم لایحه استخدام فراهم شده است‏ و هیأت دولت هم یک رسیدگی‌هایی می‌کند و حاضر می‌کند برای تقدیم به مجلس و در عین حال هم شاید از شش ماه زودتر تهیه و تقدیم بشود و این را می‌خواستم حضورتان عرض کنم لیسانسیه‌ها هم طبقه تحصیل کرده این مملکت هستند و حقاً هم بایستی به آنها کمک بشود و این موضوع هم منظور نظر باشد و امروز صبح کسب اطلاع کردم که تمام ۲۴ ساعت وقت دیروز شورای عالی معاونین وزارتخانه‌ها را این کار گرفت که نشستند و رسیدگی کردند یک اصلاحاتی کردند یک نظریاتی اتخاذ کردند که این نظریات هنوز پخته نیست و نمی‌شود گفت که این مورد احتیاج چقدر است تفاوت چقدر است اما همین ترتیب که آقایان نظر داده‌اند تقدیم شود یا نه بدیهی است که این لایحه باید در هیأت دولت بحث شود لذا دولت هم مصمم است که برای آنها هم فکری بکند و به طور کلی خواهد آورد و این را یک یا در یک لایحه دیگری یا یک لایحه خاصی منظور می‌کند بنابراین آقایان لیسانسیه‌ها هم مسلماً با این فکری که برای دولت است نظرشان تأمین می‌شود در اینجا من استدعا می‌کنم راجع‌به این موضوع پیشنهادی نکنید چون در این لایحه پیشنهاد خرج است من نمی‌توانم قبول کنم و اما راجع‌به قسمتی که جناب آقای موسوی فرمودند قسمت موسسات وابسته به دولت اگر به دست دولت بگذارید دولت خودش تشخیص می‌دهد چرا برای این که بانک ملی یکی از موسسات وابسته به دولت است‏ ولی قانون خاصی دارد هم کارمندانش را بازنشسته می‌کند و حقوق بازنشستگی می‌دهد و هم تابع مقررات و قانون بازنشستگی کشوری نیست قوانین خاصی دارد که به تصویب رسیده است بنگاه راه‌آهن شرکت ملی نفت بدیهی است که اینها قوانین خاصی دارند خودشان هم نمی‌آیند سراغ این ماده برای این که شاید بیشتر حقوق بگیرند ولی آنهایی که قانون خصای نداشته باشند و تابع مقررات قوانین استخدامی کشوری هستند مثل بنگاه حصارک بنگاه مستقل آبیاری و سایر قسمت‌ها که در تمام موارد مسئول بوده‌اند و مشمول هستند باز هم مشمول هستند بنابراین اگر موافقت بفرمایید برای این که رفع ابهام شده باشد در دنباله موسسات وابسته به دولت علاوه بشود به تشخیص دولت آن هم بنده موافقم این را اضافه کنید رفع اشکال می‌شود.

نایب رئیس - آقای بهبهانی در حقیقت مخالف صحبت کردند یک نفر موافق می‌تواند صحبت کند آقای عمیدی نوری.

عمیدی نوری - پیشنهاد جناب آقای دکتر رضایی به نظر بنده حق مطلب و اساس فلسفه تقدیم چنین لایحه و استقبال قابل توجه نمایندگان مجلس شورای ملی در موضوع یک فوریتی بودن چنین لایحه‌ای است و اگر قرار باشد این حقیقت موضوع که ایشان پیشنهاد کردند نباشد که به نظر بنده به نفع خود دولت هم هست چرا برای این که آقای وزیر راه می‌نالد که راه‌ها ساخته نیست راه چه می‌خواهد مهندس می‌خواهد اگر این آقای مهندس الزام نداشته باشد که اگر از این اشل استفاده می‌کند برود راه بسازد در این صورت نمی‌رود راه درست بکند در تهران می‌ماند و نمی‌رود در بندرعباس راه بسازد حقوق ۲۴۰۰ تومان را می‌گیرد و از این عنوان استفاده می‌کند و راهی هم ساخته نمی‌شود ما گرفتار بی‌راهی هستیم و کاری نمی‌شود بنده خیال می‌کنم که این مطلب این قدر احتیاج به توضیح نداشته باشد اما این که فرمودند بایگانی هم باید مهندس باشد که بداند نقشه چیست و نزاع آن برود. آقای مهندس جفرودی ما در عدلیه هم داریم در عدلیه کسی که رأی می‌دهد باید قاضی باشد عضو علی‌البدل هم باید قاضی باشد اما اشخاصی مثل بایگان آنهایی که در کادر اداری هستند یا منشی که قاضی نیستند بنده معتقدم که قبول بفرمایید آنهایی که در کادر مهندسی فنی هستند از این اشل استفاده کنند آن وقت تازه شما یک ماده‌ای دارید همان کسی که در کارگاه فنی باشد برود در کادر فنی کار مهندسی بکند ۵۰ درصد هم اضافه می‌گیرد چرا دیگر مخالفت با یک چنین پیشنهادی که آقای دکتر رضایی کردند می‌کنید بنده معتقدم که اصل مطلب و روح لایحه قبول این پیشنهاد است و تمنی می‌کنم نمایندگان محترم موافقت بفرمایید این قسمت را اضافه کنیم‏.

نایب رئیس - آقای وزیر پست و تلگراف بفرمایید.

وزیر پست و تلگراف (مهندس اشراقی) - این پیشنهاد آقای دکتر رضایی باید کاملاً روشن بشود برای این که بعداً تولید زحمت زیادی برای دولت نکند بنده می‌خواهم که دوتا مثال در مورد وزارت پست و تلگراف بزنم ما رئیس اداره بی‌سیم داریم‏ (دکتر رضایی - صددرصد مشمولند) این آقا البته مهندس است که در مراکز فرستنده و گیرنده و تمام قسمت‌ها کار کرده امروز ایشان را انتخاب کرده‌ایم برای ریاست اداره بی‌سیم این شخص مهندس باید به مراکز دستور بدهد و در دفتر هم باشد در عین حال این شخص یا آن رئیس اداره باید طرح‌ها و برنامه‌ها و پروژه ارتباطات کشور را در نظر بگیرد واقعاً کار دفتری می‌کند اما به تمام مهندسین محیط است باید دستور بدهد این

هست اشتباه نشود قسمت را خواستم آقایان در نظر بگیرند.

نایب رئیس - آقای مشایخی (مشایخی - بنده عرضی ندارم) آقای دکتر دادفر بفرمایید.

دکتر دادفر - نظر جناب آقای دکتر رضایی در این مورد در کمیسیون استخدام بحث شد بنده الآن با توضیحی که عرض می‌کنم به نظرشان می‌رسانم که پیشنهاد ایشان عملاً قابل اجرا نیست به دلیل این که ما در اینجا نمی‌آییم اضافه حقوق برای کسانی که در دستگاه اداری کار می‌کند بدهیم بلکه رتبه آنها را تبدیل می‌کنیم الآن یک مهندسی که در کادر فنی است طبق پیشنهاد ایشان رتبه‌اش از اداری با قراردادی یا حکمی اگر باشد تبدیل به مهندس می‌شود آنهایی که در کادر فنی نیستند کافی است که این آقایان شش ماه یا یک سال در یک کادر فنی وارد بشوند رتبه‌شان که تبدیل شد اگر تبدیل شد و رفتند به کارد اداری رتبه‌شان گرفته نمی‌شود شما فرمودید بعد از این کار اضافه کنیم و آنهایی که در کادر فنی انجام وظیفه می‌شکند مشمول این قانون باشند یعنی چه یعنی رتبه رسمی یا اداری آنها تبدیل به رتبه مهندسی بشود وقتی یک رتبه تبدیل به رتبه مهندسی بشود وقتی یک رتبه تبدیل به رتبه مهندسی بشد پایه ۵ مهندسیش را گرفت و آمد در کادر دفتری مشغول و رئیس اداره غیرفنی شد رتبه‌اش را بگیریم اگر گرفتیم چطور رفتار کنیم پس این پیشنهاد عملاً قابل اجرا نیست و البته یک هرج و مرج عجیبی از لحاظ احتساب سنوات خدمت ایجاد خواهد کرد با توضیحاتی که در کمیسیون استخدام داده شد و با تصمیمی که گرفته شده است لفظ اضافه شدن به تشخیص دولت که جناب آقای معاون وزارت دارایی توضیح دادند بنده هم به نام مخبر کمیسیون استخدام قبول می‌کنم و اجازه بفرمایید اضافه شود.

دکتر رضایی - بنده با پیشنهاد اصلاحی که از طرف مخبر کمیسیون استخدام هم تأیید شده و دولت آن را پیشنهاد کرده است موافقم‏ بنابراین پیشنهاد بنده خواهد بود و در کادر فنی مهندسی به تشخیص دولت انجام وظیفه نمایند آن هم برای این است که اشکالاتی که آقایان فرمودند رفع بشود بنده قبول می‌کنم که این به تشخیص دولت در پیشنهاد اضافه شود.

صدرزاده - این یک پیشنهاد جدیدی است و باید در آن صحبت بشود برای این که شاید ما با این شرط هم مخالف باشیم‏.

نایب رئیس - به هر تقدیر پیشنهادی از طرف ایشان شده و به تشخیص دولت باید با تصویب آقایان باشد یک دفعه دیگر قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

اینجانب پیشنهاد می‌نماید در ماده یک پس از عبارت در صورتی که دارای گواهینامه رسمی باشد که شورای عالی فرهنگ آن را به رسمیت شناخته باشد عبارت و در کادر فنی مهندسی به تشخیص دولت انجام وظیفه نمایند اضافه شود.

نایب رئیس - پیشنهاد مشابهی هم هست که خوانده می‌شود چون مشابه این است این را رأی می‌گیریم که الآن قرائت شد (صدرزاده - در پیشنهاد آقای دکتر رضایی آن اضافه به تشخیص دولت را نداشت و این پیشنهاد جدیدی است ما می‌خواهیم بحث کنیم و بنده هم مخالفم‏).

دکتر رضایی - پیشنهاد جدیدی نیست به پیشنهاد اول رأی بگیریم بعد برسیم به این اصلاح مجددی که شده است (دولت‌آبادی - می‌توانند اصلاح کنند چه اشکالی دارد؟) (همهمه نمایندگان). ‏

دکتر رضایی - به پیشنهاد بنده طبق اصول و مقررات پارلمانی کسی می‌تواند پیشنهاد اصلاحی بدهد و بنده هم می‌توانم پیشنهاد اصلاحی را قبول کنم بستگی به تشخیص جناب آقای رئیس دارد که این پیشنهاد را پیشنهاد جدیدی تلقی بفرمایند و در نتیجه آقایان می‌توانند صحبت کنند یا خیر و رأی گرفتن به پیشنهاد قبلی بنده صحیح نیست. ‏

نایب رئیس - آقای صدرزاده نسبت به این پیشنهاد اصلاحی صحبتی دارید بفرمایید.

صدرزاده - عرض کنم به حضورتان مبنی این است که می‌خواهند یک لایحه‌ای بگذرانند که حقوق بیشتری به یک عده‌ای بدهند که مورد احتیاج هستند اولاً این حقوق زیادی نیست‏ چون یک عده‌ای از آقایان در کمیسیون سازمان برنامه نبوده‌اید خبر ندارید که چه حقوق‌هایی به مهندسین خارجی می‌داده‌اند خبر ندارید خیال می‌کنید یک نفری که ده سال در کادر مهندس کار کرده و دو هزار تومان بهش حقوق می‌دهید خیلی زاید می‌دهید هیچ اینجور نیست چرا این پیشنهادات را می‌دهید چرا این اظهارات را می‌کنید شما می‌گویید آن کسی که در استخدام وزارتخانه‌ها در می‌آید باید در کادر فنی باشد تا این حقوق را به او بدهید شاید آقای مهندس اشراقی صلاح دانستند این مهندس در یک قسمتی که جنبه اداری دارد خدمت کند پس حقوق به او ندهند به علاوه شما مگر این قدر مهندس دارید که اینها را در کی قسمت که جنبه اداری دارد بفرستید خدمت کنند که این قدر قید و شرط می‌کنید که اینها را خارج کنند پس چنین مهندسینی ندارید و این وزارتخانه‌ها احتیاج دارند که عده‌ای مهندس استخدام کنند و یک عده‌ای هم در خدمت دارند که مشغول خدمت هستند این لایحه در کمیسیون استخدام با حضور آقایان وزرا و نمایندگان رسیدگی شده تعیین تکلیف شده و دقت شده این پیشنهادات خلق‌الساعه را در مجلس می‌دهند در جلسه هم مورد توجه واقع می‌شود ولی در موقعی که می‌خواهند عمل کنند دچار اشکال می‌شوند می‌گویند کادر فنی به تشخیص دولت وزارت دارایی یک جور تشخیص می‌دهد وزارت پست و تلگراف یک تشخیص می‌دهد هزاران اشکال پیدا می‌شود پس مهندس را استخدام می‌کنید در کادر فنی که به وجودشان احتیاج دارند و استفاده می‌کنند اگر یک وزارتخانه‌ای هم لازم دارد که در یک رشته اداری خدمت کند خدمتش را می‌کند دیگر این کار به نظر بنده جز این که اشکال برای وزارتخانه‌ها ایجاد کند چیز دیگری نیست و یک تبعیضی در تشخیص در موقع اجرا به وجود می‌آید و فایده دیگری هم ندارد.

نایب رئیس - آقای رامبد موافقید بفرمایید.

رامبد - بنده بعضی اوقات عرایضی که حضور همکاران محترم می‌کنم خیلی شباهت به عمل طبیبی دارد که با اطلاع از این که می‌داند این عمل هم موجب نجات مریض نخواهد شد وظیفه وجدانی و اخلاقیش این است که تا آخرین لحظه کار خودش را بکند در مورد تعجیل نکردن درباره تصویب لایحه بنده عرض کردم همه ما نماینده مجلس هستیم از ساعت شش صبح امروز تا ساعت شش صبح فردا اگر بحثی لازم است تشریف داشته باشید از حالا تا فردا هستیم و شب هم می‌مانیم تا تمام مطالب درست گفتگو بشود هدف این لایحه این است که دولت احتیاج دارد به مهندسین و تکنیسین‌های با ارزش که با قوانین فعلی قادر به استفاده از آنها نیست اگر هدف این است که هر کس تیتر مهندسی دارد از بیت‌المال محمد فعله و زهرای رخت‌شوی و این ملت که دارد خیال می‌کند مملکتش رو به ترقی می‌رود به او حقوق بدهند آن مطلب علیحده است باید دولت تشخیص بدهد آن کسی را که به وجودش احتیاج دارد امتیاز بیشتری بدهد و استفاده کند و آن کسی که بنا به تشخیص وزیر مورد اعتماد مجلس صالح برای استفاده از این امتیاز در بودجه نیست به هیچ قیمت استفاده نکند اما یک مطلب و یک جمله اضافه کنم که با صدای نامطلوب خودم سرتان را در مواد دیگر به درد نیاورم آن این است که با این ترتیب که پیش برویم این لایحه مزایده مهندسین کشور است یعنی با این لایحه مهندس اضافه نمی‌شود چون ابتدا فرمودند که تمام مقاطعه‌کاران در دستگاه‌های شخصی می‌خواهند مهندسین را با حقوق‌های گزاف ببرند و فقط دولت مسابقه گذاشته است می‌خواهد که به اینها حقوق گزاف بدهد تا مقاطعه‌کاران آنها را نبرند باز مضیقه در جای خودش می‌ماند اگر هدف لایحه عبارت از رفع احتیاج دولت است یک جمله هم اضافه بشود که در بودجه دانشکده فنی و وسایل توسعه پیدا شدن مهندس را برای مملکت زیاد کند ولی با اضافه کردن حقوق مهندس و تکنیسین موقعیتی برای مهندس به وجود می‌آید ولی تعداد مهندسین زیاد می‌شود جناب آقای دکتر مهران که اینجا تشریف داشتند و به من فرمودند که ۱۴ هزار محصل در خارج از مملکت داریم در سال بیش از ۲۰۰ میلیون تومان پول این مملکت به خارج می‌رود که متخصص تربیت بشوند آیا در این لایحه و هدفی که مورد توجه دولت است یک توجهی شده است که دست دولت باز باشد که مهندسین بروند و آنچه مورد احتیاج مملکت است به عمل بیاورند.

نایب رئیس - عرض شود در اصل پیشنهاد موافق و مخالف صحبت کردند حالا به این پیشنهاد رأی می‌گیریم با اصلاحی که از طرف دولت شده است آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (بعضی از نمایندگان - یک دفعه دیگر بخوانید).

(به شرح سابق قرائت شد)

دکتر دادفر - آن اصلاح را دولت در جای دیگری پیشنهاد کرده است و آقای دکتر رضایی آن را در پیشنهاد خودشان گذاشتند.

نایب رئیس - رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثراً قیام نمودند) تصویب شد.

۶ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه‏

نایب رئیس - بقیه بحث لایحه در جلسه آینده خواهد بود مجلس را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود.

(مجلس ۵۰ دقیقه بعد از ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی - دکتر موسی عمید