مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ آذر ۱۳۰۶ نشست ۱۷۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۶
جلسه: ۱۷۴
صورت‌مشروح مجلس پنجشنبه ۱۹ آذر ماه ۱۳۰۶ مطابق ۶ جمادی‌الثانی ۱۳۴۶
فهرست مندرجات:
۱-تصویب مرخصی آقایان دکتر سنگ- زعیم- سهراب خان ساگینیان
۲- تعقیب مذاکرات نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به بودجه مملکتی
(مجلس دوساعت ویک ربع قبل ازظهر بریاست آقای پیرنیا تشکیل گردید)
(صورت مجلس رز سه شنبه هفتم آبان را اقای بنی سلیمان قرائت نمودند)
رئیس- صورت مجلس اعتراضی دارد یانه؟
(گفتند خیر)
رئیس- خبرکمیسیون عرایض ومرخصی راجع
بمرخصی آقای دکتر سنگ
(خبرمزبور بشرح ذیل خوانده شد)
آقای دکتر سنگ نماینده محترم مازندران برای ترتیب امور صحی وتأسیس مریضحانهای مازندران تقاضای پانزده روز مرخصی از۸ آبان برای مسافرت مازندران نموده کمیسیون نظرباینکه مسافرت ایشان برای خدمت بملت ومفید بحال اهالی مازندران است پانزده روز مرخصی نماینده محترم را ازهشتم آبان تصویب وخبر انرا تقدیم می‌نماید مخبر کمیسیون حاج میرزا مرتضی
رئیس- آقای دادگر
دادگر- موافقم
رئیس- آقای زوار
زوار- بنده عرضی ندارم
رئیس- آقای فیروزابادی
فیروزآبادی- اولا بنده زمینه مخالفتم درباره اقای دکترسنگ چندان نیست بجهه اینکه میدانم ایشان تشریف برده‌اند آنجا ویک زحماتی هم کشیده‌اند وخیلی هم ازایشان تشکردارم اما مخالفتم درباب این است که یک چیزی که مال گذشته است حالا نباید اجازه گذشته را بگیرند این چیز غیرصحیحی است. حالا امروز بنده می‌خواهم بروم اجازه بگیرم یک چیزی است ولی بنده بروم و بعد بیایم راجع به گذشته اجازه بگیرم صحیح نیست. بنده رفته‌ام وآنجا مانده‌ام وبجهت ملت با مملکت یاخودم یک کاری کرده‌ام وحالا برگشته‌ام آمده‌ام واجازه گذشته‌ام رامیخواهم این یک چیزی است که بنده نمی‌توانم موافقت کنم
رئیس- آقای دادگر
دادگر- آقای دکترسنگ دراین مسافرت واقعا“ برای حوزه مأموریتشان یک شخص مفیدی بوده‌اند و درآنجا استراحت نکرده‌اند وکارهای شخصی خودشان را هم مراقبت نکرده‌اند ومنحصرا“ راجع به امور صحی مازندران که مشوش بوده با آقای بهرامی کمک کرده‌اند بعلاوه برای خواستن مرخصی سابقه این بودکه یک تشریفاتی باید بعمل بیاید همان وقت این تقاضای مرخصی آمده است رفته بکمیسیون ودراین باب وارد مذاکره شده‌اند ورأی داده‌اند بعد تصادف کرده باغیبت ایشان این جریان طبیعی است وگمان نمی‌کنم که آقای فیروزآبادی بااین جور مسافرت‌ها مخالفتی داشته باشند
رئیس- رأی گرفته می‌شود بمرخصی آقای دکترسنگ آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد خبردیگر راجع به مرخصی آقای زعیم.
(بمضمون ذیل خوانده شد)
آقای زعیم- نماینده محترم کاشان بواسطه کسالت مزاج ومسافرت برای معالجه ازتاریخ ۱۹ مهرماه هفت روز اجازه مرخصی خواسته‌اند کمیسیون عرایض ومرخصی مرخصی هفت روزه نماینده محترم راتصویب وخبرانرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید
مخبرکمیسیون حاج میرزا مرتضی
رئیس- آقای کازرونی
کازرونی- موافقم
رئیس- رأی گرفته می‌شود بمرخصی هفت روزه آقای زعیم آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. خبر دیگرراجع به مرخصی آقای سهراب خان ساکینیان
(بنحو ذیل قرائت شد)
آقای سهراب خان ساکینیان بعلت کسالت مزاج تقاضای یک هفته مرخصی از۱۲ شهریور الی ۱۹ نموده چون تاحال هیچ مرخصی نگرفته بودند کمیسیون مرخصی
ایشان را تصویب وراپرت انرا تقدیم می‌دارد. نجومی کمیسیون این خبر را تأیید نموده وتصویب شد
رئیس –رأی گرفته می‌شود بمرخصی هفت روزة آقای سهراب خان ساکینیان آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. بودجه مملکتی مطرح است
آقای حق نویس
حقنویس- این طرزی که این خبربعنوان بودجه تنظیم شده است قسمت اول آن بعنوان تخصیص عایدات عمومی نوشته شده است. نظر نمایندگان محترم راباین مسئله جلب می‌کنم که فلسفه وعلت این که باید بودجه بتصویب مجلس شورای ملی برسد تنها این نیست که مجلس شورای ملی بداند که عایدی مملکتی چقدر است وبداند که این عایدی هم به چه مصرف می‌رسد بلکه بیشتر ازاین نقطه نظراست که سنخ عایدی رابداند. یعنی بداند که این عایدی بوسیله مشروح گرفته می‌شود یابوسیله نامشروع همینطور که آقایان محترم به نوبه خود فرمودند می‌توان گفت علت غائی مشروطیت موضوع بودجه است که بدون تصویب نمایندگان چیزی ازکسی گرفته نشود وبدون تصویب آنها هم بمصرف نرسد. بنابراین نمایندگان ملت بداند که این عایدی ازکجا است، وچراست؟ برای اینکه نسبت به مسئله بودجه ومالیات بقدری درقانون اساسی اهمیت داده شده که تنها قناعت باین اصل نشده که بودجه بایدبتصویب مجلس برسد بلکه هیچ مالیاتی هم نباید بدون تصویب مجلس شورای ملی اخذ شود. بااین که هیچ مالیاتی نباید بدون تصویب مجلس گرفته شود واقسام مالیاتها باید باتصویب مجلس گرفته شود و اقسام مالیاتها باید باتصویب مجلس گرفته شود باوجود این هم جمع مالیاتها راباید مجلس بداند و هم صرفش را. یعنی دودفعه باید مجلس نظرکند. یک مرتبه آن عنوانی را که می‌گیرند مجلس باید تصویب کند وطرز گرفتنش رامعین کند. وقانون مالیات وضع کند یکمرتبه هم باید بودجه جمع وخرج آنراتصویب کند این جا فقط ازعنوان عایدات عمومی جزمبلغ چیزی نوشته نشده است این جا یک نماینده ملت که می‌خواهد ببودجه مملکتی رسیدگی کند وبفهمد که این پول به چه عنوان گرفته می‌شود درصورتیکه این جا معین نمی‌کند که عنوانش چیست دراینصورت چطور می‌تواند تصویب کندیا ردنماید. مثلا نوشته شده است مالیات مستقیم فلان قدر…
جلائی – چقدر است
حقنویس- مالیات مستقیم سه میلیون وصدهزارتومان است. این مبلغ بچه عنوان گرفته می‌شود؟.
یکنفر از نمایندگان- بعنوان مالیات مستقیم
حقنویس- این مالیات مستقیم نیست مالیات مستقیم یک عنوانی نیست که درتحت این عنوان مجلس یک قانونی وضع کرده باشد. مالیات مستقیم ممکن است چند نوع مالیات باشد مالیات مستقیم یک کلی است که درتحت این کلی ممکن است عناوین مخصوصی باشد بتصویب مجلس شورای ملی وبدون تصویب مجلس شورای ملی صرف مالیات مستقیم که یک فرد دارد؟ این که نیست علاوه براین…
جلائی-مالیات مستقیم نقدی است وجنسی.
حقنویس- جنابعالی بنوبه خودتان حرف بزنید. ثانیا مالیات مستقیم یک اسمی ازاسم مالیاتها بود ویک قانونی هم مجلس وضع کرد برای اجرای این قانون یک مدتی معین کرده‌اند. خوب ماهمین را هم نمیدانیم که این مقداری که راجع بعایدات مالیات مستقیم نوشته شده است عایدات همان مالیاتی است که مجلس وضع کرده یاعنوان دیگری است که مانمیدانیم. آقای مخبردرضمن بیاناتشان فرمودند که این عایدی همان مالیاتی است که مجلس وضع کرده است. بله ماهم قبول داریم که مجلس وضع کرده است اما این قضیه را نمیدانیم که این عایدی همان مالیات موضوعه ایست یاعایدی آن طرز
قدیم است وآن طرز واین اختلاف از روی چه است؟
مثلا الان قبل ازدستورآقای ثقه الاسلام هم درباب جنس تعرض فرمودند این جا یک قیمتی شده که به قران نوشته شده است. حالا جنس چقدراست؟ قیمتش این قدرشده است این را آخر باید دانست. دراینصورت چطور می‌شود فهمید تارأی اثبات یانفی داد؟ وقتی من نمیدانم جنس چقدراست وقیمتش از روی چه این قدراست چگونه می‌توانم رأی بدهم؟ علاوه براین یک قسمت خرج است که البته موضوع ندارد یک جور عایداتی هست که مکرر نمایندگان محترم تعرض کرده‌اند والان هم وضعیتش رامانمیدانیم چه جور است مسئله عایدات ارزاق است. این جا من هرچه نگاه کردم چیزی بنظرم نیامد. الان من این عایدات ارزاق را که اداره آن می‌گیرد حقیقة نمی‌فهمم اسمش چیست. چه صیغة می‌شود برای این مسئله عنوان کرد؟ این عایدات کجا می‌رود؟ این خرواری دوتومان. یک تومان پانزده قرانی که درمحل‌های مختلف می‌گیرد پول چیست؟ این تفاوتها از روی چیست؟ عنوانش چیست؟ بعد چطورمیشود فهمید؟ غیر از اراده رؤسای ارزاق وامنای مالیه دیگر چه مشخص دارد؟ فلان جا خرواری یک تومان، می‌گیرد. بعضی جاها پانزده قران می‌گیرند. بعضی جاها دوتومان می‌گیرند. وبالاخره این اختلاف از روی چه اصلی است؟ این را چه می‌شود اسم گذاشت جزو عایدات است؟ خارج ازعایدات است؟ اینها یک مسائلی است که بنده رامتحیر کرده است؟ راجع به عایدات عمومی با این وضع ابهام واجمال چطور می‌شود تصدیق وچطور می‌شود تکذیب کرد؟ منظور ازاینکه عایداترا باید مجلس تصویب بکند این نیست که یکقلم بیاورند اینجا بگویند عایدات فلان این قدر است. ماچه میدانیم که هست یانیست. اما راجع به آن بیان آقای وزیرمالیه که فرمودند هیچ جا نمی‌شود عایداتش را پیش بینی کرد. بنده هم این را انکارنمیکنم. وقتی که عنوان مالیاتها بامجلس شورای ملی است البته عایدی قطعی آنرا نمی‌شود پیش بینی کرد ولی این راجع به مقدار است که یک پیش بینی تقلبی بکننداما عایدی را باید عنوانا“ مجلس شورای ملی بداند ومسبوق باشدکه عنوانهای عایدی چیست و این عنوانها مشروح ومطابق قانون است ومی‌تواند تصویب بکند یامطابق قانون نیست ونمی‌تواند تصویب کند ولی اینطور که بعنوان نقدی نوشته شده است مالیات مستقیم جنسی اینقدر. این رابنده نمیدانم چطور می‌شود رأی بتصویبش داد.
رئیس- آقای محمد ولی میرزا
مدرس- درمواد است یادرکلیات؟ درکلیات عرضی ندارم درمواد عرض دارم
رئیس- آقای محمد ولی میرزا را عرض کردم
محمد ولی میرزا- چند نفر ازنمایندگان محترمی که دراین جا بعنوان مخالفت اظهاراتی فرمودند بنده بعضی ازاظهارات اقایان را اینجا یادداشت کرده‌ام ولی قبل ازاینکه دراصل قضیه وارد بشوم ناچارم یک قسمتی را بعرض آقایان برسانم وآن این است که دربدو امربعضی ازآقایان اظهار فرمودند که این بودجه چون ناقص است بهتراین است که رجعت کند به کمیسیون تاتکمیل شودوبعدبیاید درمجلس جزو دستور شود بنده ازبدو امر جدا با این فکر مخالف بودم وعلتش هم خیلی واضح است زیرا امروز که بیش از چند ماهی بآخر سنه ۱۳۰۶ نمانده است وبودجه کل مملکتی بهمین صورت ناقص به مجلس آمده است که بنده خودم هم تصدیق دارم که این صورت یک صورت قائل هستند نیست ولی بعقیده بنده به همین صورت وشکلی که این بودجه آمده درمجلس مطرح شود بمراتب بهتراز آن نظری است که بعضی ازآقایان دارند ومعتقدند که برگردد بکمیسیون وباز هم درکمیسیون بماند وبالاخره مثل
دوره پنجم تقنینیه بشود که اگرنظرمحترم آقایان باشد دربهمن ماه ۱۳۰۵بودجه هزار و سیصد و پنج وقتی آمد درمجلس دوسه روز بعد ازآن ایام تقنینیه دوره پنجم منقضی می‌شود ومجلس برهم می‌خورد. بنده این مسئله راهیچ نمی‌فهمم خصوصا آقایانی که سابقه نمایندگی درادوار گذشته دارند چه نفعی ازاین نظریاتی که داشتند عایدشان شد وبا آن طرزی که بودجه در دوره چهارم وپنجم امد ودرمجلس مطرح شد چه اصلاحی راموفق شدند؟ چه ازنقطه نظر مملکتی وچه از نقطه نظر پیشرفت نظریات اصلاحی خودشان؟ ولی برعکس بنده خیلی خوشوقتم وتشکرمیکنم از اعضاء کمیسیون بودجه که دراین دوره بودجه رانکشاندند به آن روزهای اخر عمرمجلس که بعد یک بودجه بیاورند وبگویند یک مخارجی شده است وامروز هم غیر ازاینکه یک رأی با قیام وقعود وباسرعت بدهیم هیچ گونه اظهاردیگری نتوانیم بکنیم. ولی حالاکه این بودجه آمده است بعقیده بنده نفع عمده اش این است که اقایان ازنقطه نظر تنقیدی واصلاحی می‌توانند مطالب خودشان رابفرمایند وبنده معتقدم که باید مخصوصا اعضاء کمیسیون بودجه و هیئت دولت کاملا این نظریاتی که دراین جا اظهارمیشود درمدنظر بگیرند ویاد داشت بکنند واین را درواقع زمینه بودجه سنه ۱۳۰۷ قراربدهند. اگراین کار بشود بعقیده بنده یک جدیت بزرگی شده و یک قدم اصلاحی دراساس تدوین بودجه آینده برداشته شده واگراین کار نشود بازهمین است که هست وهمانطور که عرض کردم دردوره گذشته چند روز بآخر عمرمجلس آمدند ازمارأی خواستند برای تصویب بودجه. ولی امروز چند ماه قبل آمده‌اند وبماوعده می‌دهند که بودجه‌های تفصیلی تحت طبع است وخواهد آمد وما هم خواهیم دید. دیگراینکه دریک قسمت ازبیاناتی که اقایان مخالفین فرمودند ودرجواب انها چه آقای مخبر وچه اقایان موافقین اظهاراتی فرمودند بنظربنده یک جمله کلی دراین فرمایشات جلوه گربودکه گمان می‌کنم درآن جمله هیجیک ازموافقین ومخالفین نظرمخالف ومغایری نداشته باشند وآن راجع بجریان اوضاع اقتصادی مملکت است که بودجه هم درواقع روی آن اصل گذارده می‌شود اگرمادرواقع فکراصلاح اقتصادی باشیم وبخواهیم یک عملیاتی بکنیم البته بودجه مملکت ما درآتیه خیلی وسیعتر وبهتر وبا تأمین نظر اقایان تدوین خواهد شد. یکی ازآقایان نظرش این بود که بودجه معارف ما بسیارکم است درصورتیکه دراول خودشان تردید داشتند این قلم بیست وچند میلیونیکه اینجا گذاشته شده است آیا ملت ما توانائی دارد که درآتیه هم بپردازد یانه وبعد هم نقض فرمایشات کلی خودشان رافرمودندوتصورمیکنم که آقای فرمند بودند که درضمن بیانات خودشان نقض جمله اولیه خودشان را فرمودند. فرمودند دراروپا اینطور است که بمعلم سالی هزار فرانک می‌رسد وبالاخره به معلم فلانقدر حقوق می‌دهند واین بکلی نقض ان اظهارات اولیه بود که فرمودند که آیا این ملت استطاعت دارد که ازهذه السنه ببعد باز هم این بیست وچهار میلیون تومان را بدهدیانه بعد فوری دریکی ازاقلام چسبیدند که بودجه معارف خیلی کم است درصورتیکه این بودجه ایست که مال دوره پنجم تقنینیه است وبنده خاطردارم دردوره پنجم بودجه معارف هفتصد وچند هزار تومان وولی دراین دوره باعوائدی که تخصیص دارد بمعارف باز یک میلیون ونیم بودجه معارف است والبته آقا باآن نظرحادی که دارند که بودجه معارف ماتطبیق بکند بایکی ازبهترین بودجه‌های معارف اروپا تصدیق می‌فرمایند که اگرهمه ساله مثل ازسیصد و پنج تاسیصدو شش یک قدم هائی برداشته شود بسیار خوبست. و آقا باید قانع باشند بهمین قضیه وامیدوار باشندکه دریک ادوار
دیگری بودجه معارف ما بشود پنج میلیون تومان بجهه اینکه ازسیصدو پنج تاسیصد و شش قریب هشتصد هزارتومان تفاوت پیدا کرده است زیرا دردوره پنجم هفتصد هزارو خورده بودوحالا یک میلیون و نیم است پس باان نظری که آقا ازلحاظ تنقید داشتند این قلم پربد نبوده است و رویهمرفته ازآن بدترش را ماداریم. ولی یک اصلی رابنده درنظر داشتم ومیخواستم این جاگوشزد کنم اگرچه درموضوع بودجه ازنقطه نظرکلی مخالفم ولی شاید دراقلامش اکثرا“ مخالف نباشم برای اینکه تامخالف نباشم نمی‌توانم ان نظر تنقیدی خودم را بیان کنم ودراین اصل همه آقایان موافقند بنده هم مثل سایرآقایان و ان این است که مادام که مجلس شورای ملی ما ازنقطه نظر اقتصادی وتشکیل اقلام جمع فقط منظورش این باشد که بهترین منبع ثروت مملکت کیسه مردم است که همینطور دست کنند توی کیسه مردم تاهرکجا که ممکن است فرو برود دربیاورند وبگویند این اقلام جمع ودر مقابل آن هم یک خرجی منظور کند واین نظررا چه مجلس شورای ملی داشته و چه دولت نظرخوبی نیست. زیرا اگر آقایان یکقدری انصاف بدهند مجلس شورای ملی هم کار فوق العاده نکرده است. بنده خودم سه دوره افتخار عضویت مجلس شورای ملی رادارم وشاید بعضی از آقایان هم ازدوره دوم بوده‌اند. مجلس شورای ملی غیر ازاین که بعضی قوانین انهم ازنقطه نظرتعقیب همین اصل گذرانده است که مثلا فلان مالیاترا ازفلان مال التجاره بگیرند وبعدهم مثلا خرجی برایش معین کرده باست مثل ایجاد کارخانه آهن ذوب کنی و گفته‌اند آن پول را می‌گیریم ومیدهیم بکارخانه آهن ذوب کنی ولی هنوز منافعی ازاین محل عاید ملت نشده است بنابراین بنده عقیده‌ام این است که این رویه راباید بهم شکست وبرهم زد ومنافع اقتصادی راکیسه مردم قرار نداد. اقای روحی قبل ازدستور راجع بکارخانه سمنت سازی اظهار فرمودند. همین مسئله را بسنجد به بینند این مخارجی راکه می‌کنید با این بودجه‌ها واقلام درشت که به جمع خودتان می‌آورید چه ضرردارد یک چنین کارخانه تأسیس کنید؟ یکی ازاقلام برجسته واردات ما سمنت است که درسنه هزار و سیصد وشش قلم گمرکیش نظرم هست که بالغ برپانصد هزارتومان دراین مملکت سیمنت خارجه وارد شده است وامروزه دوبرابرشده است والبته درآتیه که ماشروع خواهیم کرد به کشیدن راه آهنمان نمیدانم این اقلام بکجا خواهد رسید. بجهت اینکه همیشه مامحتاجیم ویکی ازچیزهای ضروری برای شوسه کردن راه و پل سازی و راه آهن سازی سمنت است وازضروریات اولیه است. چرا دراین باب فوری یک ترتیب اثری نمی‌دهند؟ ولی بنده قائل باین هستم که اگر فردا وزارت فوائد عامه اعلان بکندکه ازحالا تایک ماه دیگردولت می‌خواهد اجازه انحصاری یاغیرانحصاری بدهدیک عده زیادی ازتجار هستند که حاضرند کارخانه سمنت سازی وارد ایران کنند بنده خودم قول می‌دهم که درقسمت آذربایجان متجاوزاز پنجاه نفراز تجارسرمایه دارهستند که انتظاراین مسئله را دارند ولی به کی وبه کجا رجوع کنند؟ کی دراین کارها باید مقدم بشود؟
یکنفرازنمایندگان- دولت
محمدولی میرزا-این است که بنده گمان می‌کنم سیاست کلی چه ازنقطه نظر دولت و وقتی که دولت راهم صرف نظر کنیم بنده عقیده‌ام این است که خودمجلس باید این سیاست را داشته باشد. باید از بدو امر ازروزی که مجلس تشکیل می‌شود ولوایح متعدد خرج می‌آید به مجلس ماهمیشه یک سیاست اقتصادی معین ومعلومی ازروی یک پروگرام واصولی می‌داشتیم. ویکی ازاصل‌های برجسته که ما درنظرمیگرفتیم این بود که هرروزی که دولت یک لایحه پنجتومانی می‌آورد این جا ما این اظهاراتی رامیکردیم
وبالاخره دولت را ناچار می‌کردیم که در نظر بگیرد که یک منابع ثروتی درمملکت ایجاد کند ودرآن منابع ثروت شرکت بکند وآن راوسعت بدهد و با عوائد آن این نظرتنقیدی ما را تأمین بکند. بودجه معارف مابشود پنج میلیون، بودجه راه سازی ماترقی بکند. بودجه صحیه ما ترقی بکند که این راهم می‌خواستم درجواب یکی ازآقایان مخالفین عرض کنم که ازنقطه نظرتدریج این بودجه بد بودجه نیست.. زیرا بنده می‌بینم که دردوره چهارم که بودجه امده است به مجلس برای صحیه کلی مملکتی صدو شصت هزار تومان منظورشده بوده است ولی دراین دوره درصورتیکه باعوارضی که اختصاص دارد به صحیه مملکتی بودجه اش قریب دویست و شصت هزارتومان است والبته آقایان باید منصفانه تصدیق بکنند که دویست و شصت هزارتومان بیشتر از صدو شصت هزار تومان است ولی البته این مبلغ هم آرزو وآمال مانیست. بودجه صحیه این مملکت چندین کرور تومان بشود نه دویست وخورده هزارتومان ولی نسبت به دوره پیش که صدو چیزی بودجه آن بوده است قطعا این مبلغ خوب است وهیچ محل تردید نیست چنانچه دراقلام جمع هم دراین جا آقای نماینده محترم که بعنوان مخالفت اظهاراتی فرمودند تمام بطور استفهام بود مثل اینکه تمام این قضایا بطوررمز در واقع بوده است چون همه اش اظهاربی اطلاعی فرمودند که ما چطور به بینیم وبطور تردید فرمودند که ما نمیدانیم این اقلام همان اقلامی است که درسابق تصویب کرده‌ایم واین اقلام شاید آن اقلام نباشد این گمان می‌کنم خیلی جوابش مشگل باشد مگر اینکه خود نماینده محترم دنبال تحصیلدار مالیه دردهات وقصات جزء بروند تامعلوم شود این همان اقلام است یانه والبته ظن غالب این است که این اقلام همان اقلام است وراجع بمالیات جنسی اظهاراتی فرمودند گمان نمی‌کنم غیر ازاین ترتیب دیگر داشته باشد، بودجه نویسی همین است. بعلت این که می‌نویسد یک میلیون وهفتصد هزارتومان یادومیلیون مالیاتهای مستقیم، البته وقتیکه این یک میلیون و چندهزار تومان معین شده بودجه خودرا کمیسیون بودجه معین کرده وکمیسیون بودجه هم البته یک کمیسیون آزاد وبازی است وممکن است آقایان بآنجا مراجعه می‌کردند وکاملا از ریز این یک میلیون یاچند میلیون تومان مستحضر می‌شدند وبعلاوه ذکراینکه این اقلام مالیات مستقیم است این خودش یک جزئی است این معلوم می‌کند که درسلک عوائدی که اخذ می‌شود مالیات مستقیم است مالیات مستقیم هم معلوم است چیست. مالیات ارضی ما مالیات مستقیم ما است. مالیات ارضی یا مالیات جنسی است یامالیات نقدی است که اخذ می‌شود غیرازاین مالیات دیگری نیست ضمنا“ تصور می‌کنم که ازنقطه نظر حقگوئی وحقگذاری اگربخواهیم این قضیه را اینجا منظوربداریم دراقلام بودجه دراقلام جمعش هم مخصوصا یک قدمهائی اصلاحی شده است که نباید آقایان فراموش کنند که درسابق یک اقلامی بود که خیلی زنند ه بود ودولت ازیک عوائدی استفاده میکردکه اقلام خیلی بضرر جامعه وضررملت بودمثلا ازسوخته وشیره تریاک. درگذشته دراقلام جمع ما یک مبلغ هنگفتی بعنوان فروش سوخته تریاک بودکه الحمدلله دردوره پنجم بکلی لغو کردند وحالا نیست وبازهم یک اقلام دیگری بود ازقبیل نواقل ازقبیل مالیاتهای سرانه، باج راهها، که تمام اینها درواقع مضربود…
بعضی ازنمایندگان- مالیات اصناف
محمدولی میرزا- وآقایان همیشه شاکی بودند ومردم درزحمت فوق العاده بودند وملت ابدا“ راضی نبود باین قضیه
وامروز آنها مرتفع شده وخود این را ازنظر اصلاح خیلی خوب است و چنانچه اقلام دیگری گفته می‌شود اینها هم باید گفته شود باوجود اینکه چندین هزارتومان یاقریب یک میلیون بلکه متجاوز ازاین اقلامی که بنده ذکر کردم ازبودجه حذف شده است بازهم بودجه ماوقتیکه قیاس می‌کنیم اقلام جمعش نسبت بدوره پنجم باز مقداری اضافه دارد ازآن عوائدی که دردوره پنجم اخذ میشده است یک قسمت راهم بنده دراینجا استفاده می‌کنم برای اینکه تذکربدهم شما آقای وزیر مالیه هم تشریف دارند توجه بفرمایند وآن راجع به قلم مالیات دخانیات است. این مالیات دخانیات بطوری که قبلا هم عمل میشده است وعمل شده بکلی برخلاف نص صریح قانون مصوبه اجرامیشده است وفعلاهم این قضیه دخانیات باوجود اینکه ملاحظه می‌فرمایند درجمع قریب یک میلیون تومان منظور شده است درصورتیکه سابق مالیات صدی سی که اخذ می‌شد خیلی قلم جمعش بیشتراز این مبلغ می‌شد وآن ازنقطه نظر این است که این مالیات مالیات بدی است وبد تنظیم شده است ودردوره پنجم که باآن عجله این مالیات گذشت بعد درعمل وزارت مالیه ناچارشد دراینجا که نقض قانون کند الان هم باوجود اینکه ازطرفی قانون رانقض می‌کند ازطرفی آن قانون گذشته یک زحمت فوق العاده واردمیآورد و همین قلم شماثابت می‌کند که این قانون اسباب تقلیل عوائد دولتی را فراهم می‌کند این قانون درصورتیکه صدی صد مالیات راعلاوه کرده بود با وجود این بنده عرض می‌کنم ازآن مالیات صدی سی که درسابق اخذ می‌شد عوائد دولت کمترشده است امروز هم صداو فریاد مردم ازاجرای قانون دخانیات بلند است والبته دراین قسمت هم باید توجهی بشود که یک قانونی ازروی مطالعه ودقت واحتیاجات وطرزاصول زراعت توتون بمجلس بیاید ومردم ازاین فشار راحت شوند
فرمند- اجازه میفرمائید توضیح بدهم چون سوء تعبیرشده درعرایض بنده
بعضی ازنمایندگان-تنفس
رئیس- عده کافی نیست برای مذاکره چند دقیقه تنفس داده می‌شود
(دراین موقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس ازنیم ساعت مجددا“ تشکیل گردید)
رئیس- آقای روحی
روحی-چنانچه مذاکره شد مکرر گفته شد وظیفه نمایندگی رسیدگی درجمع وخرج مملکت است باین معنی که ببینیم عوائد را ازچه اشخاصی می‌گیرند وبچه مصارفی خرج می‌کنند ومتأسفانه جزبعنوان مخالفت هیچ محلی دراطراف نظامنامه باقی نیست که یکنفرنماینده بتواند ازنظر خودش وازنظر ولایت ومملکت وشهرخودش اظهار عقیده کند. بنده متأسفم یادداشتهائی که دراطراف بودجه داشتم همراه ندارم حالا متذکرشدم نوبه به بنده افتاده است لذا آنچه درنظردارم عرض می‌کنم. مدتها است دولت دراطراف بودجه مملکت یک تبعیضاتی بین فاحشی رواداشته‌اند یک بودجه هائی می‌دهند مثلا دوایالت در عرض هم هستند بودجه معارف یک نقطه دوسه برابر است مال نقطه دیگر یک برابرعلتش معلوم نیست درصورتیکه بطورتساوی ازهمه جا مالیات می‌گیرند و بطورتساوی مکلفند که ترفیه حال مردم را مراعات کنند. بطور کلی کرمان ازسایر قسمتهای مملکت چه ازحیث بلدی چه معارفیب چه ازسایر توجهات و مراقبتهائی که دولت می‌کند عقب تراست.
من خجالت می‌کشم به آقایان عرض کنم که معارف کرمان باندازه کرمانشاهان نیست. شرم آور است دریک ایالت وسیع کرمان که درسال مبلغها مالیات می‌دهند واگرمقایسه کنند خیلی بیش ازجاهای دیگراست یک مدرسه نه کلاسه متوسطه نباشدکه درسال اطفال مردم مجبور نشوند بطهران بیایند. مکرردراین باب باوزرای
معارف ویاسایرین مذاکره کردیم ترتیب اثر ندادند. رئیس معارف کرمان ۱۴۰ تومان حقوق می‌گیرد واین تبعیض است تقریبا همان میزانی است که درشهرهای کوچک مثل کاشان یاگلپایگان وخونسارمیدهند. تمام مملکت درمقابل قانون مساوی هستند ولی چون اینهازیادترمالیات می‌دهند وعده شان هم زیادتراست بهمان تناسب باید استفاده کنند. متأسفانه اینطورنیست بلدیه کرند دوهزارتومان بودجه واردبلدیه کرمان۴۴۰تومان. این خیلی بدبختی است حالا ممکن است اقای مخبر یایک نفرموافق بگویند درموقعی که نواقل درکرمان می‌گرفتند عایدات آنجا این بوده است. انشدکم بالله تمام صفحات کرمان باندازه کرند عایدات نواقل نداشته است ؟! پس دولت تبعیض می‌کند وتبعیض بین می‌کند واین رابنده ازنظر صلاح مملکت بقدری بد میدانم که واقعا“باید دراطراف این بودجه مخصوصا کمیسیون بودجه و وزارت مالیه دقت کنندواین نقایص را ازقسمت جنوب مملکت رفع کنند. حالا یزدبمراتب ازکرمان بدتراست. خوزستان بمراتب بدتراز یزد است تمام قسمتهای جنوبی مملکت دراثرعدم اعتنا و توجه دولت یک وضعیت رقت باری رابخودگرفته است (خود اینها اگرزحمتی کشیده‌اند مربوط بدولت نبوده است. خود آنها یک زحماتی کشیده‌اند) ودولت نهایت غفلت را دراین موضوع کرده است وبنده دولت فعلیب ودولتهای سابق را دراین خصوص مقصرمیدانم یکی دیگر ازمواردی که دولت درخود مرکزتبعیض می‌کند، فرق نمی‌کند وزارتخانهای ما همه درعرض هم هستند قانونی داریم اسمش قانون استخدام است که بالسویه باید درتمام وزارتخانها اجراشود. یک وزارتخانه است اسمش پست و تلگراف است. شرم آور است که بنده عرض کنم رئیس پست هشت تومان حقوق می‌گیرد آنوقت فراش وزارت مالیه سی ویکتومان می‌گیرد. یکتومان را چرا کمترمیگیرد؟ برای اینکه زیر اشل باشد…
آقاسیدیعقوب- این زیاد است. اوکم نیست
روحی- عجب. تلگرافخانه هم که عایدات داردپست شماهم که عایدات دارد بچه مناسبت این تبعبض بین را دولت درمرکزمیکند. کمیسیون بودجه هم نشسته است نگاه می‌کند وابدا“ توجه نمی‌کند بودجه رابیاورند مرتب ومنظم کنند هی وعده میدهندکه بودجه آوردیم. درمقابل این حرف بنده میل دارم استدلالی جواب بشنوم نظرم می‌آید که یک روز راجع به مسیومارتین عرض کردم که این متخصص ذوب آهن چکارکرده است؟ آنوقت خدمات و وظایفی که دیگری انجام داده بود بمن جواب دادند بعدهم آقای آقا سیدیعقوب بلند شدند شرحی بطور سفسطه تعرض فرمودند هیچ نمی‌توانم عرض کنم بطور خدای نخواسته استاد محترم من هستند ولی جواب من نبود میل دارم بمن برهانی جواب بدهند، فقره بفقره اعتراف کنند بقصورخودشان وبگویند تکمیل می‌کنیم چطور می‌شود یکنفر فراش سی ویکتومان بگیرد آنوقت مسئول یک رشته پست که بسرویس بین المللی دنیا هم اتصال دارد واز او مسولیت می‌خواهند، هیجده تومان بگیرد یابقول آقا هشت تومان بگیرد قانون استخدام چرانباید اجرا شود؟ بنده عضو پست وتلگراف رامیشناسم چهل سال است سابقه دارد از رتبه چهار تجاوزنکرده وزارت مالیه هیجده مدیر کل دارد. اینکه طرززندگی نیست. این مارا به بدبختی می‌برد. این راچه باید کرد. من نمی‌فهمم روی واسطه است؟ روی چه اصلی است که تاکنون این رفتار غلط درمملکت مجری بوده است؟ بنده استرحام می‌کنم ازدولت، ازکمیسیون، ازمجلس این ادارات فرزند دولتند وبایستی بانها بنظرتساوی نگاه کرد دولت این تبعیضات راباید ازبودجه رفع کند وبیش از همه توجه به پست وتلگراف کند. یکی دیگر مسئله تشکیلات غلط است. یک تشکیلات غلط
ما داریم، من جمله تشکیلات پست وتلگراف، چون آقای کفیل محترم کاملا اعتماد بنده و اکثریت مجلس هستند وبنده بیشتر ازهمه به توانائی ودرستی ایشان معتقدم میل دارم که درحضور ایشان این اظهارات رابکنم وازایشان قول بگیرم که این نقایص را ازبودجه مرتفع کنند رئیس کل پست معاون رئیس کل پست، رئیس کل تلگراف معاون رئیس کل تلگراف مدیرکل شعبه تحریرات پستی، شعبه تحریرات تلگراف، کابینه وزارتی، یک جنجالی راه انداخته‌اند، من نمیدانم ازچه نظر این تشکیلات غلط هست وحال آنکه همه اینها را یکنفر مدیرکل می‌تواند دروزارتخانه اداره کند.
من نمیدانم اینها یعنی چه وچه وظایفی راانجام می‌دهند. برای اینکه حقوق باشخاص بدهند اینها رادرست کرده‌اند. این وزارت پست وتلگراف بنظربنده یک اداره باعظمت بیشترنیست وبالاخره مثل گمرک باید جزو وزارتخانه بشود ودرمقابل ما وزارت صحیه ایجاد کنیم. واین مخارج سنگین را جای دیگر خرج کنیم چراباید عناوین متعدد وتشکیلات رنگارنگ باشد. درصورتیکه کارباین مختصری است. من نمیدانم این تشکیلات غلط بالاخره دراطراف بودجه مملکتی اصلاح خواهد شد یا نه همینطور خواهدماند. اگراصلاح نمی‌شود بهترهمان دوازدهم است زیرا ما باید یک مخارج زیادی راتصویب کنیم ودرمقابلش استفاده بکنیم. اگراصلاح می‌شود بنده موافقم که دوازدهم بازی را باید دورانداخت و بودجه درحدود احتیاجات مملکت وچیزهائی که واقعا“ لازم است نوشته شود وچیزهائی که لازم نیست موقوف شود یکی از آنها مسئله معاون است. بنده تعجب می‌کنم که دراین وزارتخانه‌ها هرشعبه هردایره هرجائی می‌روید میگویند یکنفرمعاون است. من نمی‌فهمم معاون چه وظیفه انجام می‌دهد. معاون جزبرای شخص وزیر که معاون پارلمانی باشدباین معنی که امروز وزیر دراینجا مورد سؤال است درمقابل بودجه دفاع می‌کند معاون کاغد او را امضا کند یا بالعکس درسایر ادارات بنده این رایک خرج بیهوده میدانم وجزکارشکنی وخرابی ازوجود معاون هیج چیزساخته نیست. فایده معاون چیست؟ هی معاون، هی معاون، دولت امریکاکه من نمی‌توانم مقایسه کنم باخودمان وطرف مقایسه بامانیست هیچ قسمتش که بنده بگویم درولایت امریکاکه می‌روید یکنفر پنج کارانجام می‌دهد ولی اینجا برای هرکاری یکنفر معلوم می‌کنند یکنفر هم معاون برای او تعیین می‌نمایند میخواهید برای اشخاص کاربتراشید راهش این است والا دولت باید این مخارج بیهوده را بزند وکاردرست کند وسیله اقتصاد رافراهم کند فلاحت راتشویق کند ومردم را وادار کند پنبه بکارند. ابریشم بکارند. چیزهائی که امروز می‌توانید دربازار دنیا رونق پیداکند چیزهائی که امروزه دردنیا می‌تواند ثروت زیاد کند صادرات مملکت را زیاد کند تهیه نماید
هی پشت میز نشین ومفت خورترویج نکنند یا یک مؤسسات دیگر راه بیندزاند ومردم را به سعی وعمل وادار کنند والا هی کار درست کردن ومیزو صندلی ومعاون! من نمیدانم کاربکجا خواهد رسید وبالاخره ما نمی‌توانیم دراطراف عایدات مملکتی یک قدم برای اقتصادیات برداریم ونمی‌توانیم یک میلیون صادرات زیاد کنیم والا ما یک عایداتی داریم که اگرنفت جنوب وگمرک را از مابگیرند مملکت ما ورشکست می‌شود. ماصددینار نتوانسته‌ایم درظرف این چند سال عایدی برای مملکت تهیه کنیم اینها حقیقه بدبختی است؟ این پولها رابرای چه می‌دهند؟ مسؤل کی است؟
من نمی‌فهمم کمیسیون بودجه چرا دقت ورسیدگی نمی‌کند. این مالیاتی که مردم می دهندلااقل یک مقدارش را صرف خود آنها بکنند بنده عرایضم ازاین قبیل بود وبازهم هست وامیدوارم که اگروقت وزمان بمن برسد بازهم عرض کنم، یکی دیگر ازکارهائی که وزارت پست وتلگراف باید انجام بدهد تقلیل قیمت تلگراف است. این تلگراف باکلمه دو عباسی بنده تصور می‌کنم که اگرنصف این قیمت یعنی
یک عباسی بکنند ماچهاربرابر این عایدات پیدامیکنیم. بجهت اینکه وقتی ارزان شد مردم می‌تواند استفاده کنند. این نرخ گزاف رابنده نمیدانم ازچه راه گذرانده‌اند ومردم را از این استفاده محروم کرده‌اند. باین جهت گمان می‌کنم که این مسئله مورد دقت است وخاطرمحترم اعضاءکمیسیون بودجه را مخصوصا جلب می‌کنم که باادارات تلگراف دراین موردمذاکره کنندواین راتقلیل بدهند که مردم استفاده کنند. درهیچ جای دنیا تلگراف قیمتش بزیادی مملکت مانیست. درممالک اروپا قیمت تلگراف با پول مملکت ما ازصد دینارتجاوزنمیکند ولی از ما کلمه دوعباسی است واین پول را هم مردمان وکسانی بایدبدهند که طرف احتیاجند واگرقیمت تلگراف راپائین تر بیاورید البته استفاده ازاین راه خیلی زیادترخواهد شد. دیگراینکه یک قسمت هائی است که به عقیده بنده غفلت شده است وآن مسئله صحیه است گرچه شاهزاده محمد ولی میرزا شرحی دفاعا“ بیان فرمودند بنده مطلعم که بودجه صحیه سابق بیش از صد وسی هزارتومان نبود وامساله مبلغی اضافه شده است ولی باید دانست که این مبلغ کافی نیست ویک مملکتی که دائما“ باامراض گوناگون ازقبیل مالاریا، سل، امراض تناسلی وغیره دست بگریبان است باید بودجه صحیه اش باید خیلی زیادترازاینها باشد. ماباید تمام باطلاق‌ها راخشک کنیم. ومعابر را بسازیم. وخیابانهای شهرها رادرست کنیم. وسائل صحی را برای فقرا وبدبخت‌ها کاملا فراهم کنیم. والا اگر اینطور نشود تمام اقدامات ما نقش برآب خواهد بود وصورت خوشی نخواهد داشت که درمقابل دنیا بگوئیم که صحیه داریم. وحقیقتا“ دولت باید اهتمام بکند ویک اعتبارمکفی درهمین بودجه برای صحیه منظورکند وتخصیص بدهد. بنده نمی‌خواهم این مسئله راعرض کنم ولی شاید آقایان نمایندگان محترم جنوب مستحضر باشند که وبابایک سرعت هرچه تمامتری به مملکت حمله کرد ولی صحیه مملکتی بانبودن اسباب و نداشتن وسائل موفق به جلوگیری شد. واین یک چیزی است ک بنده بچشم دیده‌ام. والبته اقایان باین حقیقت باید اعتراف کندکه ازهرگونه مخارجی باید بزنند وبصحیه مملکتی اضافه کنند. ودراین امرکمیسیون بودجه ودولت باید اقدامات عاجل واهتمام اساسی بکنند که از هرجااضافه می‌رسد بصحیه اختصاص دهند. درمعارف ممکت ما خیلی کم است. وازهمه چیز واجب تراست.
این بدبختی است برای ما که درپایتخت ومرکز مملکت مان هنوز یک مدرسه دارالفنون ویک اوینورستیه حسابی وعالی نداریم تابتوانیم چند نفرشاگرد حسابی تربیت کنیم. وبنده بافرستادن شاگرد باروپا موافق نیستم واین وضعیت راخوب نمی دانم زیرا بچشم خودم دیده‌ام که این شاگردان وقتی می‌روند بارویا ومراجعت می‌کنند جزایجاد بدبختی برای ماهیچ نیتجه دیگری ندارد. وجزخرابی ازوجود اینها فائده دیگری برای مملکت وخودشان متصور نیست زیرا اینها می‌روند ویک وضعیات قشنگی رامشاهده می‌کنند و وقتی که برمیگردند به تمام کائنات بدگوئی می‌کنند درصورتیکه ابدا“ توجه نمی‌کنند که درکجا تحصیل کرده‌اند وفرق وضعیات مملکت خودشان با انجا چیست ونمیدانند که خود آنها هم درمقابل مملکت یک وظایفی دارندکه باید انجام دهند ویک گامهائی باید برای سعادت مملکت خودشان بردارند وبالاخره مسئولیت هائی دارند. بنده معتقدم که مؤسسات علمی باید دراین مملکت تأسیس شود. ماباید فاکولته‌های طبی و اوینورسته‌های عالی دار الفنون‌های خوب با قسمتهای دیگر اقلا درمرکز داشته باشیم. یک چیزدیگری که بنده می‌خواستم عرض کنم این است که خیلی تأسف می‌خورم ازیک ملتی که شش هزار سال برای خودش
تاریخ معین می‌کند وهنوز یک لغت جامعی که کتاب و لغت زبان خودش بداند ندارد. ما امروز درتمام مملکت هنوز یک دائره المعارف نداریم. آخر ملاحظه کنید مصریها چه کرده‌اند. آخر ما هم یک فکری کنیم ویک قدمهای اساسی باید برداریم. ازاین بودجه‌های هنگفتی که ما برای این وزارت خانها درست می‌کنیم چه ضرردارد صدهزارتومان را برای اینکار اختصاص بدهید. ویک دائره المعارف درست کنید آخر ما هم رو به ترقی می‌رویم وباید عقب نمانیم. این عرایضی بودکه فعلا بنظربنده می‌رسد. درمواد این قانون هم که یک عرایضی دارم که باید عرض کنم وآن این است که بعضی ازاین مواد بی مورد وبی جهت تنظیم شد. مثلا مالیات سرشماری یک چیزی است ازبین رفته ودیگر موضوع ندارد. خالصجات را ازیک طرف دولت می‌خواهد یک جا بفروشد وازطرف دیگر اعانه وخرج برایش معین می‌کند دریک جا بایک ماده امده‌اند وقانون استخدام را ازبین برده‌اند دریک قسمت آمده‌اند ویواش بطورآهسته آهسته انحصار تریاک را آورده‌اند درمواد جا داده‌اند درصورتیکه خود این کارصورت ومواد علیحده می‌خواهد. بهرجهت این صورت خوب تنظیم نشده وبنده درموقعش یک نظریات وعرایضی دارم که عرض خواهم کرد.
کفیل وزارت پست وتلگراف – اعتراضاتی که نماینده محترم فرمودند جواب یک قسمتش با اعضاء محترم کمیسیون بودجه است والبته جواب هم خواهند دادولی یک قسمت دیگرچون مربوط به وزارت پست و تلگراف بود ازاین جهت بنده مجبورم یک جوابهائی خدمتشان عرض کنم درضمن اینکه ایشان دربدو مذاکرات اظهارموافقت فرمودند وازاین جهت اسباب تشکر و امتنان بنده را فراهم فرمودند ولی بعد یک جمله هائی فرمودند درقسمت اول که فرمودند فرمایشاتشان خیلی صحیح است بنده هم تصدیق می‌کنم که بدبخت ترین اعضاء دولت اعضاء پست وتلگراف هستند. دراین مدت قلیلی که بنده دراین وزارتخانه هستم وبودجه آنجا را دیده‌ام فوق العاده اسباب تأسف بنده شده است. برای اینکه سایروزارتخانه‌ها اگریک حقوقی می‌گیرند گمان می‌کنم باندازه اعضاء وزارت پست وتلگراف خدمت نمی‌کند وبنده علت عقب ماندن اینها را حس کرده‌ام. علتش این است چون اعضاء پست وتلگراف یک کار هائی دارند که مجبورند شب وروز باین کارها اشتغال داشته باشند ازاین جهت یک وقت و فراغتی نداردند که بروند ازخارج ویک تشبثاتی بکنند وبرای خود شان یک دست وپائی بکنند. مثلا فراش هائی که درخارج مرکز هستند درماه پنج تومان سه تومان حقوق می‌گیرند وقتی که خیلی فوق العاده بشود وترقی بکند آنوقت شش تومان هفت تومان می‌شود. ازآقایان تصدیق می‌خواهم که یک فراش چطور می‌تواند باسه تومان امرارمعیشت بکند. وهکذا درقسمت‌های دفتری مثلاکسی که سی سال سی وپنجسال مدت خدمت دارد بنده تصدیق می‌کنم که باندازه ثبات سایروزارت خانها حقوق ندارد. وتابحال هیچ این مسئله طرف توجه واقع نشده. ملاحظه بفرمائید این قسمت پستخانه مرکز که اغلب آقایان مراجعات دارند میدانند که یک جای بد و کثیفی است بنده ازدونفراز نمایندگان محترم خواهش کردم که بیایند و وضعیت آنجا را ملاحظه کند درآنجا الان چهار پنج نفر اشخاص مسلول کار می‌کنند. عیبش این است که ازیک طرف درب بازمیشود وگرد وخاک می‌آید وازطرف دیگرپنجره و روزنه ندارد. وباین جهت در همانجا تجزیه می‌شود ودولت تاکنون باین فکر نیفتاده که اقلا یک عمارتی برای اداره پستخانه تهیه وتأسیس کند که اقلا اعضا یتوانند باصحت بدن کار بکنند دراین موضوع بنده متشکرم که کمیسیون بودجه یک نظریاتی اتخاذکرده ومشغول است ولی بدبختانه اعتباراتی که بماداده‌اند درمقابلش یک مخارجی هم
گذاشته شده است بطوریکه متأسفانه بنده گمان نمی‌کنم امساله هم آن نظری که نماینده محترم آقای روحی وسایر آقایان محترم راجع به پست و تلگراف دارند اجرا شودیعنی گمان نمی‌کنم امساله بتوانیم یک کمک هائی باین بدبخت هائی که حقا استحقاق دارند بکنیم یا آنها را اقلا به پای اشل برسانیم. البته این نظر موردتوجه مجلس مقدس خواهد بود وبنده هم همین انتظار را دارم که اگردرهذه السنه نتوانستیم یک کاری بکنیم اقلا برای سال آینده بتوانیم یک کمکهائی باین بدبخت‌ها بکنیم.
اما راجع به معاون که فرمودند بنده خواستم این قسمت را خدمتشان تذکر بدهم و عرض کنم که پست وتلگراف دو اداره خیلی مهمی است که همیشه از برای هریک آنها یک مستشار خارجی استخدام می‌کردند اگر اقایان توجه بفرمایند باوضاع چندسال قبل ملاحظه خواهند کرد که تاچندی قبل همیشه دراداره پست یک مستشار خارجی و درتلگراف هم همینطور یک مستشار بوده است وعلتش هم این است که کار دو اداره خیلی زیاد است وبنده ازآقایان استدعا می‌کنم تشریف بیاورند وببینند چطور همه مشغول کارند. تنها باطاق معاون ورئیس تشریف نبرند بلکه در آن اطاقهائی که اجزاء کارمیکنند تشریف ببرندتادرست وضعیت را مشاهده بفرمایند. این همه مراجعات بکجا باید بشود؟ البته یک نفر رئیس می‌خواهد ورئیس هم بطوریکه معمول شده یکنفر معاون می‌خواهد. ودروزارت پست وتلگراف رئیس و معاون پست، رئیس ومعاون تلگراف هردو کارهای مهم دارند، ولی البته اگر یک وقت کمیسیون بودجه و مجلس شورای ملی بخواهد این اقلام را از بودجه مملکتی حذف کند البته هیچکس مخالف نخواهد بود ولی بدبختانه بنده می‌بینم که دروزارت پست وتلگراف اصلا تشکیلاتی وجود ندارد.
بنده مطالعه کردم ودیدم که اگربخواهم یک تشکیلاتی بدهم مخارج زیاد لازم دارد واقلا متضمن سیصد هزار تومان اعتبار و مخارج فوق العاده است انهم نه بعنوان اینکه مامیخواهیم بمستخدمین قدیم رتبه یا اضافه حقوق بدهیم بلکه بعنوان اینکه یک مساعدتی با انها کرده باشیم بهرحال اگرمجلس شورای ملی یک مساعدتی بفرمایند و درباره اینها یک اضافه منظور کنند بنده هم قبول می‌کنم البته اگرماندنی بودیم یک تشکیلاتی باحذف اقلام که درنظراست دروزارت پست وتلگراف خواهیم داد
مسئله دیگری که بنده کاملا موافقت دارم مسئله تخفیف قیمت مخابرات تلگراف است. خود بنده چند روز قبل مذاکره کردم وگفتم کلمه دوعباسی زیاد است. به بنده اینطور جواب داده شدکه ابتداء سیصد دینار بوده وصد دینار اضافه از زمان نودونه به بعد بوده است وانرا هم اختصاص داده‌اند به بلدیه. حالا که بلدیه خودش یک عوائدی پیداکرده ضرری ندارد که از این اضافه صرف نظر شود زیرا خودهمین مسئله باعث نکس عایدی تلگرافخانه شده. وبنده کاملا دراین قسمت بانماینده محترم موافقت دارم ولایحه دراین موضوع تنظیم وتقدیم مجلس خواهیم کرد وچون مسئله کسر باید با اجازه مجلس شورای ملی باشد اگراقایان موافقت بفرمایند وتصویب کنند البته بموقع اجرا گذارده می‌شود. ولی چیزی که بنده خودم می‌خواستم تمنا کنم این است که درسنه ۱۳۰۵ در ۱۴ آبان ۱۳۰۵ یک لایحه درتحت یک ماده راجع بقراردادهای منعقده دراستکهلم تقدیم مجلس شده است والبته خاطرآقایان مسبوق است که هیچ قراردادی اجرا نمی‌شود مگرباتصویب مجلس شورای ملی هروقت آقایان نمایندگان نسبت بعملیات وزارت خانه‌ها یک نواقصی ملاحظه می‌کنند البته سوال می‌کنند استیضاح می‌فرمایند ولی اگر یک تمناهای قانونی داشت باشیم وبتأخیر بیفتد نمی دانم بچه زبان باید خواهش کنیم وبعرض مجلس محترم برسانیم! استدعا دارم از
مقام ریاست که بکمیسیون پست وتلگراف تأکید بفرمایند که آن لایحه را هرچه زودتر حاضرکند وبمجلس بیاورند خیلی هم مختصر است وچیزی که راجع به مناسبات و روابط بین المللی است باید زودتر از مجلس بگذرد.
مخبر-فرایشات نماینده محترم آقای روحی مشعربراینکه در بودجه یک تبعیضاتی شده که به تناسب احتیاجات تقسیم نشده است. این مسئله را اعضاء کمیسیون بودجه انکار ندارند زیرا تقسیم این وجوه بدست کمیسیون بودجه صورت نگرفته. این بودجه‌ها درتعقیب همان بودجه‌های قدیم است که دولت تقدیم مجلس کرده بود وروی شالوده آن بودجه‌های سابق است. منتهی کمیسیون بودجه هر چه توانست یک اصلاحات وجرح و تعدیل هائی درآن بعمل آورد. واین تبعیضات هم مندرجا“ سال بسال باید اصلاح شود ونواقص بودجه البته بمرور باید رفع شود زیرا ما درواقع چهارسال است که کلیه دارای بودجه شده‌ایم وبا این ترتیب نواقصش باید بتدریج رفع شود. چنانچه امسال که ملاحظه میفرمائید نسبت بسال قبل خیلی تغییرات کرده وبسیاری ازنواقص سابق امسال رفع شده وخیلی ازنظریاتی که آقایان نمایندگان محترم دارند درهمین بودجه تأمین واصلاح شده اینکه راجع به محرومیت قسمت جنوب شرحی اظهار فرمودند خود بنده یکی ازاشخاصی بودم که چندی پیش قبل ازدستور عرض کردم. واین مسئله دربودجه حالیه تاقدری که ممکن بود خود دولت رعایت کرده وکمیسیون بودجه هم یک ملاحظاتی کرده من جمله رئیس معارف کرمانرا که آقای روحی فرمودند ومثال زدند صدو چهارتومان حقوق داردکمیسیون بودجه صدو شصت وچهار تومان برایش قائل شد. وتمام متحد الشکل شد وزارت معارف این طور پیشنهاد کرده بود کمیسیون هم تصویب کرد که ایالات برای اینکه اشخاص تحصیل کرده باید بروند وتاحقوق کافی نداشته باشند قبول نمی‌کنند ازاین جهت نسبت به چهار ایالت یک حقوق واحد یرا قائل شد که همان حقوق رتبه هفت باشد.
بعضی ازنمایندگان-زیاد است
مخبر- موضوع سرمعلم نیست بلکه سررئیس معارف است. برای رئیس معارف این چهار ایالت رتبه هفت را قراردادند.
آقاسیدیعقوب- کارغلطی است. غلط
مخبر-گرچه درخود کمیسیون هم بعضی ازاعضاء مخالفت کردند مثل آقای آقا سیدیعقوب ولی مادیدیم اگربخواهیم اشخاص عالم تحصیل کرده بفرستیم کمتراز این قبول نمی‌کنند. وازآن طرف هم همین معارفی که ما اینقدر سنگش را بسینه می‌زنیم باید اشخاصی که بیست سال است زحمت کشیده‌اند ودرس خوانده‌اند تشویق کنیم البته توسعه معارف مستلزم توسعه معارف است ومستلزم این است که اشخاص عالم ومعلمین لایق بکارهای معارفی گماشته شوند.
اماراجع به بلدیه کرمانشاه که شرحی اظهارفرمودند اینهم صحیح است ولی باید دانست که این مسئله مربوط به بودجه نیست. زیرا بلدیه اصلا مربوط به بودجه نیست ومربوط بقانون راه است. حالا درضمن آن قانون که آورده‌اند ممکن است یک پیشنهاد اصلاحی بفرمایند. غرض این است که عوائد بلدیه‌ها ربطی ببودجه ندارد. اماراجع به تبعیضاتی که دولت درمرکز کرده است وبه پست وتلگراف مثال زدید وفرمودید کمیسیون بودجه نشسته وتماشا می‌کند اینطور نیست. کمیسیون بودجه نشسته وتماشا می‌کند اینطور نیست. کمیسیون بودجه پس ازچندین ماه مطالعه (علت اینکه درتقدیم این بودجه قدری تأخیر شده برای همین بوده است) قلم بقلم دراین بودجه رسیدگی کرده و ملاحظات اساسی کرده وبالاخره اینطور تصمیم گرفت که برای صرفه جوئی هیچ اضافه حقوقی را دربودجه قبول نکند همین طور ترفیع رتبه را هم قبول نکند
آقاسید یعقوب – هردو دروغ شد
مخبر- درموضوع اعضاء پست وتلگراف همانطوری که مذاکره شد اشخاصی هستند که مدتهای مدید درآنجا خدمت کرده وزحمت کشیده‌اند وشاید مثلاچهل سال است که درفلان نقطه رئیس پست است وامروزه سی یاچهل تومان بیشترحقوق ندارد. کمیسیون درمورد اعضاء وزارت پست وتلگراف یک مساعدتهاو استثناهاتی قائل شد وکاری که کردیم این بود که درآنجا اشخاصی که تحت اشل بودند اجازه دادیم که اقلا یک رتبه یک برسانند ومشمول اشل شوند. ونسبت باشخاص بالاتر اضافه حقوق منظور نشده است
خلاصه اینکه کمیسیون نسبت باعضاء پست و تلگراف که خیلی ظلم بایشان شده بود یک رعایت هائی قائل شد. یک استثناء دیگری هم که کمیسیون بودجه قائل شد دربودجه معارف بود که برای تشویق معلمینی که باحقوق کم وجزئی درولایات می‌روند. وپنج تومان شش تومان. هفت تومان بیشتر حقوق ندارند کمیسیون یک تصمیمی گرفت که یک اضافه حقوقی بانها داده شود اماراجع به تشکیلات غلطی که اظهارفرمودند اگرنظرمبارک باشد کمیسیون بودجه ازاول سال متوجه این موضوع شد چنانچه قانونی ازمجلس گذشت که وزارتخانهامکلفند که قانون تشکیلات خودشان را بیاورند بمجلس وازتصویب مجلس بگدرانند واین پیشنهاد ازطرف کمیسیون بودجه شد حالا اگر وزارتخانها کردند یا موفق نشدند ربطی بکمیسیون بودجه ندارد اما موضوع معاون که فرمودند کمیسیون بودجه کاملا رعایت این نکته را کرده وهیج جا جز برای وزارتخانها ووزیر معاون معین نکرده ودرمورد کابینه هم قبول کرده زیرا رئیس کابینه مشمول قانون استخدام نیست وچون کسی باید باشد که مشمول قانون استخدام باشد ازاین جهت معاون کابینه هم قائل نشده‌ایم. درموضوع تقلیل قیمت تلگراف کمیسیون موافق است وزارت پست وتلگراف هم موافق است منتها مجلس باید تصویب کند راجع بصحیه وبودجه صحیه که فرمودند کم است البته دراین مملکت وسیع وعریض این بودجه برای صحیه خیلی کم است وباید بیش از اینها باشد اگرچه نسبت به بودجه سابق مضاعف شده وحتی نسبت بسال گذشته زیادتر شده ولی خوب. باز هم ازهرجا که اضافاتی که می‌رسد یک کمک هائی به صحیه می‌شود ودرغالب اوقات این کمک شده چنانچه نود هزار تومان درهمین امسال علاوه بربودجه خودش باو داده شد با این همه حال علت اینکه کمیسیون بودجه رسیدگی به بودجه صحیه را عقب انداخت این بود که درضمن اگریک صرفه جوئی هائی از یک جاهائی پیدا شد به صحیه بدهیم وهمینطور درقسمت معارفی هم کمیسیون موافق است که یک اضافاتی بربودجه معارف بشود ولی تصدیق میفرمائید که هراضافه که بخواهیم بوزارت خانها بدهیم مستلزم یک تحمیلی برملت است وبالاخره منجر باین می‌شود که یک اضافه مالیاتی تصویب کنیم اما اینکه اشاره به بعضی ازمواد این قانون کردندیکی اینکه فرمودند چرا برای خالصجات اعانه قرار داده‌اند دراین موضوع باید عرض کنم که خالصجات مادام که فروخته نشده ودردست دولت است خود دولت باید اداره کند وعوائدش هم جزو ستون عایدات دولت باید نوشته شود از این جهت مطابق ترتیب سابق اجازه داده شده است که یک مبلغی بعنوان مساعده برای بذر داده شود اما اینکه فرمودند یک ماده راجع بانحصار تریاک است باید عرض کنم که دراین قانون بودجه ابدا ماده راجع به تریاک نیست فقط یک ماده هست راجع به مشتقات تریاک که گویا ان ماده نظر نماینده محترم راجلب کرده است ان ماده می‌گوید“ دولت می‌تواند ازمشتقات تریاک استفاده کند برای حمل بخارج “ موضوع سراین است که سوخته تریاک را سابقا“ میسوزاندند واز بین می‌رفت ولی حالا می‌خواهند ازآن استفاده کنند ومرفین از آن بگیرند برای اینکه جزو صادرات مملکت شود
رئیس- پیشنهاد ختم جلسه شده است
ازطرف نمایندگان- صحیح است
مجلس نیمساعت ازظهر گذشته ختم شد