مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ شهریور ۱۲۹۴ نشست ۶۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سوم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ شهریور ۱۲۹۴ نشست ۶۴
جلسه ۶۴
صورت مشروح مجلس روز ۴ شنبه۲۰ شوال ۱۳۳۳
مجلس دو ساعت قبل ا از ظهر در تحت ریاست آقای مؤتمن الملک تشکیل و صورت مجلس روز ۴ شنبه سیزدهم قرائت شد .
غائبین بدون اجازه ـ آقایان سردار معتمد شیخ الملک ، حاج شیخ فضل علی آقا .
غائبین با اجازه ـ آقایان حاج شیخ مهذب الدوله ، اعراز السلطنه ، نجف علی میرزا ، سردار معتمد امروز در صورت مجلس آقای نظام السلطان را غائب بدون اجازه نوشته در صورتی که عریضه ایشان رسیده و در خواست اجازه کرده بودند .
رئیس ـ رسیدگی می شود اگر اجازه داده باشد اصلاح می شود .
آقا میرزا هاشم ـ بنده در خصوص حاج شیخ فضل علی آقا می خواستم عرض کنم که اجازه گرفته اند و مرخصی ایشان در مجلس تصویب شد .
رئیس ـ مدت مرخصی ایشان منقضی شده است دیگر ملاحظاتی نیست صورت مجلس تصویب شد بنا بود روز یکشنبه جلسه داشته باشیم ولی به ملاحظه اینکه از طرف دولت خواهش شده بود که قانون مستقلات را دو جلسه داشته عقب بیندازیم برای اینکه نظریاتی که دار ند بنمایند و چون قوانین دیگر هم حاضر نبود روز یکشنبه مجلس منعقد نشد ولی تقضی قوانین دیگر که حاضر شده بود جزء دستور امروز قرار دادیم اگر آقایان تصویب می کنند از همان قرار رفتار کنیم اول طرح قانونی آقای حاج عز المملک راجع به سوخته تریاک دوم قانون تفریغ بودجه سه ماه اخیر سنه بارس ئیل مجلس ـ سیم قانون بودجه هذا السنه توشقان ئیل مجلس ـ چهارم چند نفر از آقایان که قسم یاد نکرده اند قسم یاد خواهد کرد در این باب مخالفی نیست ( اظهاری نشد ) .
طرح قانونی آقای حاج عز الممالک که به کمیسیون مبتکرات رفته حالا باید رأی بگیریم .
حاج سید رضا فیروز آبادی ـ بنده خواستم عرض کنم که …
رئیس ـ راجع به چه مطلبی .
حاج سید رضا ـ راجع به سوخته خواستم عرض کنم که در جلسه بعد مذاکره شود .
رئیس ـ پیشنهاد می کنید .
حاج سید رضا ـ بلی پیشنهاد می کنم .
رئیس این رأی که می گیریم قطعی نیست در قابل توجه بودن است .
بعد از قبل توجه شدن به کمیسیون قوانین مالیه رجوع می شود که شور هم در این باب خواهد شد یا وجود این پیشنهاد می کنند برای جلسه دیگر بماند ؟
حاج سید رضا ـ در این صورت خیر .
رئیس ـ دیگر مخالفی نیست ؟ قرائت می شود و رأی می گیریم .
( طرح مزبور به مضمون ذیل قرائت شد ) .
تبصره ـ ماده دوم قانون تجدید تریاک از تاریخ اول برج اسد توشقان ئیل سنه ۱۳۳۳ مبلغی که به عنوان حق الزحمه به تسلیم کنند گان توجه تریاک داده می شود در هر مثقال یک شاهی خواهد بود .
رئیس ـ چون این قانون دو سه ماه است پیشنهاد شده است این است که تاریخش را از اول برج اسد گذاشته اند بعد که به کمیسیون رفت اصلاح خواهد شد ولی عجالتا که رأی می گیریم در باب اساس و قابل توجه بودن است .
راپورت کمیسیون مبتکرات را آقایان دارند رأی می گیریم به قابل توجه بودن این طرح آقایانی که قابل توجه می دانند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمودند .).
رئیس ـ قابل توجه شد قانون تفریغ بودجه ۳ ماه بارس ئیل مجلس قرائت می شود .
( به مضمون ذیل قرائت شد ) .
مخارج سه ماهه مجلس شورای ملی از تاریخ اول جدی الی آخر حوت بارس ئیل ۱۳۳۳ موافق ماده ۱ الی ۵ ضمیمه ۱ بر طبق بودجه مصوبه مورخه یکشنبه هشتم ربیع الاول مطابق چهارم دلو بارس ئیل مبلغ بیست و یک هزار و هشت صد و پانزده تومان و دو قران و پنج شاهی و عایدات مذ کوره مبلغ صد و بیست تومان و پنج هزار و چهار صد و پنجاه دینار تصویب و تفریغ می شود .
رئیس ـ در این ماده که قرائت شد مخالفی هست یا نیست .
آقا میرزا هاشم ـ این لایحه اینجا حاضر نیست خیلی از آقایان حاضر نکرده اند .
رئیس ـ پس می گذاریم برای بعد این لایحه سابقا تقسیم شده ولی چو آقایان نمی دانستند امروز جزء دستور خواهد بود نیاورده اند ولی قانون بودجه امسال توزیع شده است و آقایان دار ند در کلیاتش
مخالفی هست ؟ ( اظهاری نشد ) مخالفی نیست آقایانی که تصویب می کنند داخل در مواد شویم قیام نمایند .
( اغلب نمایندگان قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ ماده اول قرائت می شود .
( ماده اول به مضمون ذیل قرائت شد ) .
ماده اول ـ برای مخارج سنه توشقان ایل ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ مجل شورای ملی مبلغ یک صد و چهل هزار و هشتاد و شش تومان موافق مواد ۱ الی ۴ ضمیمه ۱ اعتباریه اداره مباشرت مجلس شورای ملی داده می شود .
رئیس ـ ماده اول ضمیمه ۱ قرائت می شود .
( به مضمون ذیل قرائت شد ) .
ماده اولی ـ مقرری نمایندگان ۹۵ نفر یک صد و یازده هزار و دویست تومان .
حاج شیخ اسد الله ـ در این لایحه که به اداره مباشرت اعتبار داده می شود می نویسد مقرری نمایندگان ۹۵ نفر فی صد تومان از اول حمل که اول سال است اعتبار می دهد در صورتی که الان تقریبا وسط سال است و قرب ۶ ماه از سال گذشته و هنوز عده نمایندگان به ( ۸۰ ) نفر نرسیده است و شاید هفتاد و کسری زیاد تر نباشد تا آخر سال هم گمان می کم به ( ۹۵ ) نفر باغ نشود خوب است اگر می خوان اعتبار بدهند به همان میزان ۷۵ نفر یا اینکه خیلی زیاد بشود ( ۸۰ ) نفر اعتبرا داده شود ( ۱۵ ) نفر برمی گردد و در ماه هزار و پانصد تومان می شود بنابراین اعتباری که برای ۹۵ نفر خواسته اند از روی چه نظر است .
ارباب کیخسرو ـ البته خود آقای حاج شیخ اسد الله تصدیق خواند کرد که معنی اعتبار گرفتن عین وجه نیست اعتبار از روی مأخذی است که قانون انتخابات معین می کند ملاحظه بفرمائید قانون انتخابات چند نفر وکیل معین می کند هیچ مانعی ندارد که تمام وکلا انتخاب شوند وبه مرکز بیایند پس در این صورت به این عده ( ۹۵ ) نفر میزان گرفته شده است که شاید این عده حاضر شوند اگر این عده حاضر شدند به آن میزان از دولت گرفته می شود و اگر حاضر نشدند چنانچه تا به حال مرسوم بوده است معادل همان عده حاضر دریافت می شود و این فقط یک اعتباری است که داده می شود .
حاج شیخ اسد الله ـ بنده تصدیق دارم که محاسبه این امتیازات آخر سال به مجلس خواهد آمد و حسابش هم مرتب است و ضرری متوجه دولت نیست ولیکن نسبت بگذاشته عقیده ام این است که از اول سال این اعتبرا را نسبت به هفتاد و پنج نفر می نویسد ( ۹۵ ) نفر اعتبار گرفتن خیلی بی مناسب است خوب بود تا امروز حساب می کردید آنچه که حقوق نمایندگان می شود اعتبار بگیرید و نسبت به بعد نود و پنج نفر یا صد نفر باشد ضرر ندارد ولی نسبت به گذشته معلوم است عده نمایندگان چقرد بوده و حقوق آنها چقدر می شود اعتبار نود و پنج نفر گفتن خیلی بی تناسب است .
ارباب کیخسرو ـ اگر آقای حاج شیخ اسد الله به تاریخ این لایحه رجوع فرمایند ملاحظه خواهند فرمود که بنده از ۱۵ حمل این بودجه را پیشنهاد کرده ام و تکلیف بنده این بده است که در آن موقع پیشنهاد کنم ن و در آن موقع هم پیشنهاد کرده ام به علاوه بودجه برای یک سال پیش بینی می شود و هیچ وقت وسم نیست برای دو ماه یا سه ماه جداگانه پیش بینی شود .
حاج شیخ اسد الله ـ بنده نظم به پیشنهاد اداره مباشرت نیست ظلم به راپورت کمیسیون است کمیسیون که دو روز قبل این را طبع و توزیع کرده است و تاریخش را ۱۷ شوال می نویسد باید این ملاحظه را بکند مخبر کمیسیون مه نیست تا دفاع کند و ببینیم نظرش در گذشته بچه بوده است پیشنهادی که اداره مباشرت کرده است از اول حمل است و نمام سال را پیش بینی کرده و صحیح است اما مخبر که امروز راپورت می دهد چه نظری داشته است خوب بود حساب گذشته را رسیدگی کمند و مطابق آنچه که نمایندگان حاضر بوده اند اعتبار بگیرد و نسبت به آینده عرض کردم بود و پنج نفر نباشد صد نفر باشد فرقی نمی کند .
آقا سید حسین کزازی ـ این بودجه در همان تاریخ که به کمیسیون آمد در همان تاریخ از کمیسیون گذشته منتها به مجلس نیامده .
رئیس ـ هیئت رئیسه هم در نوشته این بودجه دخیل بوده است اینکه ۹۵ نفر نوشته شده است در واقع به جهت تعین میزان حقوقی است ه از دولت گرفته می شود خلا می خواهید ۹۵ نفر را بر دار ید و کمتر بنویسد ولی چون تا به حجال که ۵ از ماه از سال گذشته است هشتاد نفر حاضر ند در بعضی ماههای دیگر مشغول انتخابات شده اند و در شرف اتمام است و ممکن است تا یک ماه دیگر ما صد و دو نفر وکیل داشته باشیم بنابراین حد وسط را گرفتم و گفتم ۹۵ نفر باشد حالا اگر کمتر شد پول را به دولت پس می دهیم چوهن بعد از چند ماه دیگر کمیسیون محاسبات منعقد می شود و به حساب تمام سال رسیدگی می کند وقانون تفریغ بودجه را به مجلس پیشنهاد می کند هر چه پول گرفته اید همان را بخرج می آورند اگر زیاد تر گرفته باشند مابقی را به دولت مسترد می کنند و اگر نگرفته باشند لازم به مسترد گردن نیست در وعق این عده ۹۵ تعین یک حد وسطی است .
رئیس ـ دیگر مخالفی نیست .
حاج شیخ محمد حسن ـ بنده اجازه خواستم .
رئیس ـ شما که موافق بود ید .
حاج شیخ محمد حسن ـ در اینکه فرمودید از نود و پنج نفر کسر شود مخالفم گمانم این است به همین طوری که نود و پنج نفر معین کرده اند همه جهتش ملاحظه شده است نظر به اینکه بسا می شود آخر سال متجاوز از خد نفر از وکلاء حاضر باشند آن وقت این پیش بینی که شده است جبران آن را می کند .
رئیس ـ در این باب که موافقید اگر مخالفتی دار ید بفرمائید .
حاج شیخ محمد حسن ـ مخالفتی نداشتم .
رئیس ـ پس رأی می گیریم آقایانی که در ماده اول ضمیمه ۱ موافقند قیام نمایند .
( غالبا قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ماده دوم ضمیمه قرائت می شود .
( به مضمون ذیل قرائت شد ) .
ماده دوم ـ حقوق اجزاء اداره تقنینیه ( بیست و چهار نفر ) نه هزار و هشت صد و چهل تومان .
رئیس ـ در ماده دوم ضمیمه مخالفی هست یا نیست ( اظهاری نشد ) مخالفی نیست رأی می گیریم به ماده دوم ضمیمه آقایانی که تصویب می فرمایند قیام کنند .
( اغلب قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ ماده سوم ضمیمه قرائت یم شود .
( به مضمون ذیل قرائت شد ) .
ماده سوم ـ حقوق اجزاء و مستخدمین ا داره مباشرت ۶۵ نفر ده هزار و سیصد و نود و دو تومان .
رئیس ـ در این ماده مخالفی هست .
حاج شیخ اسد الله ـ بنده تصور می کنم خوب است صورت جزء خوانده شود چون این قانون را دیروز داده اند و امروز هم به مجلس آمده و چون وکلاء نمی دانستند جزء دستور می شود گمانم این است درست تمام این جزئیات را مطالعه نکرده اند و در نظر ندار ند خوب است صورت خوانده شود که در موقع رأی دادن از روی بصیرت رأی بدهند برای اینکه در فقره دوم که بنده رأی ندادم گمان می کنم اگر نمایندگان هم مطلع بودند رأی نمی داند صورت جزء خوانده نشد و گذاشت در حالی که هیچ مسبوق نبودند .
رئیس ـ عرض می کنم رسم قانون بودجه این نیست که صورت جزء را بخوانند در هیچ جا رسم نیست اگر برای مطرح شدن این مسئله حاشر نبودند می بایستی پیشنهاد کنند تا رأی بگیریم اینکه می فرمایند هیچ کس حاضر نیست گویا فقط خود شما حاضر نبودید دیگران که هم چو اظهاری نکردند رأی به ماده سیم از ضمیمه یک آقایانی که تصویب م کند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ ماه چهارم ضمیمه قرائت می شود .
( به مضمون ذیل قرائت شد ) .
ماده ۴ ـ مصارف ماهیانه و سالیا نه ۸ فقره چهار هاز و ش صد و پنجاه چهار تومان .
رئیس ـ( در این ما ه مخالفی عست یا نیست ؟ ( اظهاری نشد ) مخالفی نیست .
رأی می گیریم به این ا ه آقایانی که ماده چهارمی را تصویب می کنند قیام نمایند .
( غالب نمایندگان قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ رأی می گیرم به ماده اول قانون این رأی هائی که گرفتیم راجع به ماده اول قانون آقایانی که ماده اول را تصویب می کنند قیام نمایند .
( اغلب قیام نمودند .
رئیس ـ تصویب شد ـ ماده دوم قرائت می شود .
( به مضمون ذیل قرائت می شود )
- ماده دوم ـ مخارج فوق العاده مجلس شورای ملی مبلغ سه هزار و چهار صد تومان از قراری است که در ماده ۵ ضمیمه ۱ تخصیص و اعتبار به اداره مباشرت داده می شود .
رئیس ـ در ماده دوم مخالفی هست ؟ ( اظهاری نشد ) این ماده را که رأی می گیریم همین ماده پنجم ضمیمه است حالا رأی می گیریم به ماده دوم آقایانی که ماده دوم را تصویب می کنند قیام نمایند .
عده کثیری قیام نمودند .
رئیس ـ تصویب شد ـ ماده سوم قانون قرائت می شود .
( به مضمون ذیل قرائت شد ) .
- ماده سوم ـ عابدات باغ بهارستان مبلغ پانصد تومان موافق ماده ۶ ضمیمه ۱ تصویب می شود .
حاج شیخ اسد الله ـ بنده نمی فهمم این ماده یعنی چه و مقصود چه چیز است عایدات باغ بهارستان را پانصد تومان معین می کند و مجلس هم رأی می دهد یعنی چه مقاطعه است که مجلس تصویب کند یا اجاره است یا امانی است ؟ اگر امانی است ممکن است زیاد تر بشود ممکن است کمتر بشود اگر مجلس رأی داد اداره مباشرت همان پانصد تومان را قبول می کند پس معلوم می شود اجاره است باید یک قیمتی باشد که واضح باشد چطور عابدات باغ بهارستان را مجلس تصویب می کند .
ارباب کیخسرو ـ گمان می کنم آقای حاج شیخ اسد الله از ترتیب بود چه مسبوق نیستند هر بودجه که پیشنهاد می شود همین طور که خرج پیشنهاد می شود جمع هم باید پیشنهاد شود که در مقابل این خرج این اداره چه عایدی دارد و آن عاید پیش بینی می شود تا معین شود بعد از وضع آن عایدی چقدر خرج آن اداره است به این جهت عایدی هم در اینجا پیش بینی شده است خرج نسم کند مثل مخارجی است که اعتبار داده می سود و لازم نیست هر چه تصویب شد است تماما بدون کم و زیاد خرج شود در وقت تفریغ بودجه که عایدات و مخارج تشخیص می شود و این عایدی هر قدر باشد موضوع می شود و معلوم می شود چقدر از دولت عایدی گرفته شده است کلیتا چقدر خرج شده است .
حاج شیخ اسد الله ـ بله ممکن است این اعتباری که اداره مباشرت می گوید این پانصد تومان هم ضمیمه آن اعتبار بشود دیگر مجلس این پانصد تومان عایدی باغ بهارستان مجلس یک رأی مخصوص ی ند هد و این اعتباری که اداره مباشرت می کرد این پانصد تومان را هم روی آنها اعتبار می کرد و در موقع محاسبه در آخر سال وقتی که اداره مباشرت صورت می دهد این را هم در جزء عایدات دیگر صورت بدهد اما پیش بینی کردن این عایدی با این تفصیل که توضیح داند یا هیچ فسفه این ندارد .
حاج شیخ محمد حسین ـ اعتبار غیر از ترتیب اثر واقعی است که فی الحقیقه آنچه اعتبار گرفته شده است باید مجری شود و بنابراین بگوئیم چیزی را که ما نمی دانیم چقرد است چطور تصویب کنیم این اعتبرا یک معیاری است که تخمینا ( از روی ترتیبات سابقه که داشته ایم ) معین می کنیم و طوری نیست که اگر کم و زیاد از آن ماخذ خرج شد آن کم و زیادی جائی برود البته بجائی نخواهد رفت لهذا کمان می کنم به همین ترتیب که مقرر شده است قابل مناقشه نباشد .
رئیس ـ آقای مدرس مخالفید ؟
مدرس ـ می خواستم یک توضیح در مخالفت آقای حاج شیخ اسد الله بدهم .
رئیس ـ با ماده که مخالف نیستید ؟
مدرس ـ خیر با اصل ماده مخالف نیست .
رئیس ـ دیگر مخالفی نیست ـ رأی می گیریم به ماده سیم این قانون که ماده ششم ضمیمه است آقایانی که تصویب می کنند قیام نمایند .
( اکثر قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ در کلیات مخالفی نست ، ( اظهاری نشد ) رأی می گیریم در کلیات این قانون آقایانی که کلیات این قانون را تصویب می کند ورقع سفید و آقایانی که نمی کنند ورقع کبود خواهند انداخت .
در این وقت ورقه رأی بمنتشر و پس از اخذ آراء بطوری که ذیلا مندرج است نتیجه حاصل شد .
- عده نمایندگان ۶۶
- عده ورقه دهندگان ۵۳
- عده اوراق سفید علامت قبول ۴۷
- ورقه آبی علامت رد ۱ ورقه
- بدون اسم علامت امتناع ۵
اسامی قبول کنندگان .
مرآت السلطان ـ مؤید الا سلام ـ معتصم السلطنه ـ میرزا قاسم خان ـ صدر الا سلام ـ عماد السلطنه ـ آقا شیخ یحیی ـ سید علی رضا ـ دکتر حسین علی خان ـ آقا سید فاضل ـ سید امان الله ـ مدحت السلطنه ـ عدل الملک ـ سردار معظم ـ ارباب کیخسرو ـ سلیمان میرزا ـ سید محمد رضا مساوات ـ خان بابا خان ـ سردار سعید وقار السلطنه ـ آقا شیخ محمد حسین خوان ساری ـ آقا شیخ محمد جواد ـ آقا میرزا هشم ـ آصف الممالک ـ حاج میرزا حسین ـ دکتر لقمان شریف العلماء حاج سهم الملک ـ کزازی ـ میرزا محمد علی خان ـ صدر الملک ناصر الاسلام ـ صدر الممالک گروسی ـ ادیب السلطنه ـ شریعتمدار ـ مبصر الملک قوام الدوله ـ میرزا محمد نجات ـ حاج میرزا حسین خان نائینی ـ آقا سید اسد الله ـ حاج عز الممالک .
رد کننده ؟ میرزا محمد علی خان نماینده بوشهر .
رئیس ـ از ۶۶ نف نمایندگان حاضره به اکتریت ۴۷ رأی تصویب شد .
( در این موقع آقای رئیس آقایان مفصله ذیل را برای ذکر قسم دعوت ن.ده و فردا فرد قسم نامه را بطوری که ذیلا مندرج است امضاء نمودند ) .
من که در ذیل امضاء می کنم خداوند را به شهادت می طلبم و به قرآن مجید قسم یاد می کنم مادم که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که بمن رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام بدهم و نسبت به اعلی حضرت شاهنشاه متبوع عادل مفخم خودم صدیق و راستگو باشم و با اساس سلطنت و حقوق ملت خیانت نمایم و هیچ منظوری نداشته باشم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران ملک الشعراء . مدحت السلطنه آقا سید محمد رضا مساوات ـ وحید الملک ـ آقا میرزا هاشم ـ آقا میرزا طاهر تنکابنی ـ قوام الدوله ـ آقا شیخ ابراهیم زنجانی ـ صدر الا سلام ـ ادیب السلطنه .
رئیس ـ اگر مخالفی نباشد چند دقیقه تنفس داده می شود بعد چند فقره راپورت است قرائت می شود
( در این موقع تنفس شده و پس از نیم ساعت مجددا جلسه منعقد گرد ید ) .
رئیس ـ طرح قانونی است که آقای سردار معظم پیشنهاد کرده اند باید به کمیسیون مبتکرات برود خوانده می شود و به کمیسیون مبتکرات رجوع می شود .
( به مضمونه ذیل قرائت شد ) .
- مقدمه لزوم قشون برای هر مملکتی به قدری واضح است که محتاج به توضیح نیست و تمام ملل زنه علم برای قشون خود رد تحمل خسارات بزرگ خود داری نمی کند چیزی که به واسطه مقتضیات هر محلی قابل اختلاف و تفاوت است طرز قشون گیری است اساسا قسون گیری را به شقق می توان تشویق نمود خدمت نظام اجباری ـ قشون داو طلب و قشون گیری بطرز نتیجه البته بهترین قشون خدمت نظامی اجباری است ولی در مملکت ما متاسفانه هنوز وسائل آن میسر نگریده است و لهذا باید مجبورا صرف نظر کنیم شق دوم که قشون داوطلب باشد معایب را دارا است که مخصوصا با اوضاع مملکت ما نتیجه مطلوبه حاصل نخواهد شد پس قهرا باید همان شق قشون گیری به طور نتیجه که در واقع خدمت نظامی اجباری خصوصی است تعقیب شود .
- این طرز قشون گیری در مملکت ما تازه نبوده و مدت مدیدی است که جازی است و تا حال دولت ایران اسماً دارای ۹۰۰۰۰ قشون بوده سالی تخمینا شش صد هزار تومان نقد و بیست هزار خروار جنس حقوق محلی می داد ولی بد بختانه به مرور ایام اوضاع قشون بکللی از هم گسیخته شده حتی بعضی دستجات بکلی از میان رفته اند و دستجاتی که به واسطه موقعیت و یا استعداد محل خود هنوز باقی هستند به واسطه نرسیدن حقوق و عدم تشویق و توجه از طرف دولت خود را نو کرر دولت داسته و هیچ نوع استفاده از آنها حاصل نمی شود ـ برای رفع یک قسمت از معایب معاوضه لازم است که بر طبق قانو مدنی اساس و شرایط قشون گیری و رؤس مسائل مربوط به آن تنظیم گردد بنابراین قانون ذیل پیشنهاد می شود ضمنا این نکته را باید توضیح نمایم که صورت افواج و دستجاتی که ضمیمه این طرح قانونی می شود نتیجه مطالعات و زحمات کمیسیونی است که در سه اودئیل گذشته در وزارت جمگ منعقد شده است مطابق این صورت دولت دارای پنجاه هزار و کسری پیاده و سواره و توپچی در محله های پادار معتبر شده ضمنا از چهار صد الی شش صد هزار تومان برای دولت صرفه جوئی می شود .
رئیس ـ فرستاده می شود به کمیسیون مبتکرات طبع و توزیع هم می شد .
سردار معظم ـ خوب است تاکید بفرمائید زودتر راپورت بد هند .
رئیس ـ در ابتدای جلسه عرض کردم که قانون مستقلات جزو دستور روز یکشنبه بوده ولی به واسطه اینکه هیئت محترم د.لت نظریاتی در این قانون داشتند خواهش کرده بودند بماند برای امروز نظریات شان حاضر بود فرستاده شد به کمیسیون و کمیسیون هم تصویب نمود و راپورت آن هم طبع و توزیع شده نظریات هیئت دولت یکی راجع به ماده دوم است یکی راجع به ماده بیستم حالا راپورت راجع به ماده دوم قرائت می شود راپورت دیگری هم که راجع به ماه بیستم است بعد قرائت می شود .
( راپورت راجع به ماده دوم به مضمون ذیل قرائت شد ) .
کمیسیون قوانین مالیه به تاریخ ۲۰ شوال منعقد و در باب پیشنهاد دولت راجع به ماه دوم قانون مستقلات مذاکرات لازم به عمل آمده کمیسیون پیشنهاد دولت را تصدیق کرده ماه دوم این طور نوشته می شود .
ماده ۲ مالیات مستقلات مذکروه در ماده یک از قرار صدی پنج عایدات مطلق سالیانه تعین مس شود بنابراین مواد ۳و ۴ حذف می شود .
( راپورت ثانوی راجع به ماده بیستم به مضمون ذیل قرائت شد ) .
- کمیسیون قوانین مالیه به تاریخ ۱۹ شوال با حضور آقای وزیر مالیه منعقد و در باب پیشنهاد آقای میرزا محمد علی خان نماینده همدان و کلیتا در باب تخصیص عایدات مالیات مستقلات برای مخارج نظمیه ها مذاکره شد آقای وزیر مالیه نظر دولت را چنین اظهار فرمودند که دولت در عمل عابدات در محل مالیات مستقلات را در تحت محاسبه مخصوص نگاه داشته و قبل از سایر مخارج برای نادیه مخارج نظمیه ها تخصیص خواهد دارد ولی ذکر تخصیص را در قانون دولت مقتضی ندانسته برای مضرات و عدم لزوم تخصیص دلائلی بیان نمودند با موافقت نظری که از طرف دولت اظهار شد کمیسیون قوانین مالیه در نظر اولی خود باقی مانده مقتضی نمی دان که در قانون ذکری از محل حرج عایدات مالیات مستقلات بشود .
رئیس ـ مذاکرات اول راجع به ماده دوم است .
وزیر مالیه ـ در خصوص ماده دوم البته خاطر نمایندگان محترم مسبوق است که اول این قانون در کابینه سابق آقای مستوفی الممالک وضع شد و رد آن لایحه مالیات مستقلات را از قرار صدی ده تصور کرد ند ولی برای خانه هائی که صاحبان آنها در آنها سکونت دارند مالیاتی معین نکردند و منحصر به خانه های اجاره نمودند اما در آن موقع این قانون پیشنهاد نشد در کابینه آقای مشیر الدوله پیشنهاد نشد و خانه های ملکی را هم که مسکونی صاحبان خانه است داخل کردند و مالیات را صدی چهار قرار دادند بعد که به مجلس آمد در مجلس خانه های ملکی را هم مستثنی کردند و مالیات را همان صدی چهار قرار دادند هیئت دولت حاضر و در این خصوص مطالعات لازمه نموده و دید ممکن است مالیات صدی چهار یک ضرری به دولت وارد کند خلاصه اینکه خانه های مسکونی موضوع شده است به جهت اینکه بعضی از مستقلات هست که خیلی بیشتر از این ماند و ( شاید تا ماخذ صدی بیست ) مالیات می دهند حالا اگر دولت بخواهد آن مالیات های سابق را دریافت کند و البته مخالف با این قانون خواهد بود و اگر بخواهد آنها را به صدی چهار تنزل بدهد اسباب ضرر خواهد بود و تصور کردند که بایستی خیلی بیشتر از اینها به نجلس پیشنهاد شود که واقعا این مالیات یک مالیات قابل ملاحظه برای دولت باشد ولی به ملاحظه اینکه مجلس شواری ملی صدی ۴ از عابدات خلص رأی داده بود برای اینکه ما بین رأی مجلس و پیشنهاد دولت چندان اختلافی نباشد هیئت دولت صدی پنج از عایدات مطلق پیشنهاد می نماید یعنی صدی پنج قبل از وضع مخارج گرفته شود .
رئیس ـ از این پیشنهاد آقایان تماما مسبوق هستند و مذاکرات خود شان را کرده الند وئ کمیسیون هم تصویب نموده است حالا مخالفی همس یا نیست ؟
ناصر الاسلام ـ اجازه می فرمائید .
رئس ـ مخالفید ؟
ناصر الا سلام ـ توضیح می خواستم.
رئیس ـ بفرمائید .
ناصر الا سلام ـ این عقیده که در جلسه قبل اظهار می شد که مالیات مستقلات برای مصارف نظمیه تخصیص داده شود منظور تعقیب کنندگان …
رئیس ـ در این ماده موقع ندارد مذاکره راجع به ماده دوم است در ماده دوم به طریقی که از طرف هیئت دولت پیشنهاد شده و کمیسیون تصویب کرده یعنی با حذف لفظ خالص و نوشتن لفظ مطلق بجای لفظ خالص مخالفی نست ؟ ( اظهاری نشد ) رأی می گیریم به این ماده آقایانی که تصویب می کنند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمود ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ بالطبع ماده سه و چهار حذف خواهند شد زیرا مداده سه و چهار راجع به لفظ خالص بود چون لفظ خالص حذف شد با لطبع این دو ماده هم حذف می شودند .
( ماده بیستم به مضمون ذیل قرائت شد ) .
ماده ۲۰ ـ این قانون دو ماه پیش از تصویب مجلس شورای ملی و رسیدن بصحه همایونی به .موقع اجرا گذراده خواهد شد و
رئیس ـ خاطر آقایان هست که در این ماده پیشنهاد شده یود و جوه این مالیات از برای مصارف نظمیه تخصیص شود کمیسیون به ملاحظاتی صلاح ندانست گجوسا هیئت محترم دولت هم صلاح نمی دانند .
وزیر مالیه ـ عرض می کنم در باب تخصیص این مالیات برای مصارف ادارات نظمیه هیئت دولت اساسا با این نظر نمایندگان موافقت دادر که عملا عابدات این مالیات برای مصارف نظمیه تخصیص داده شود ولی در اینکه ذکر آن از این تخصیص در قانون بشود موافق نیست یک دلیل این است که این مالیات را مالیات محلی می دانند که تخصیص به مخارج محل های معینه بکند و نظر دیگر این است اگر این تخصیص در قانون ممکن است در بعضی محل ها عابدات این مالیات به مخارج نظمیه آن محل وفا نکند در این صورت یا دولت مجبور خواهد شد که از مالیات های دیگر برای تأسیس نظمیه ( در آن محلی که مالیات مستقلا تش کافی نیست ) ضمیمه این مالیات کند و این اسباب تحمیل گزافی بر بودجه دولت خواهد شد و اگر بخواهد از آن محل ها که نظمیه تأسیس نشده است این مالیات را مطالبه بکند اسباب تبعیض در مالیات خواهد شد و بلا نتیجه اسباب تزلزل است پس به هیچ وجه مناسب نیم دانم که ذکر تخصیص در خود قانون بشود لیکن عملا با این تخصیص موافق هستند که وزارت مالیه آنچه از این مالیات وصول می کند رد یک حساب مخصوصی از برای نظمیه تهزان و ولایات نگاه بدارد و به هیچ خرج دیگری نزند و هیمن طور هم خیال دارند و هیمن کار را هم خواهد کرد .
رئیس ـ غرض از نظمیه، نظمیه بطرز جدید است .
وزیر مالیه ـ البته مسلم است .
معدل الدوله ـ بنده مخالفتی که داشتم این بود که این مسئله در محل توضیح و تصریح شود بعد از آنکه آقای وزیر مالیه این طور توضیح دادند و فرمودند که این تخصیص در محل داده خواهد شد در حقیقت رسما یک اختصاص پید ا خواهد کرد حالا تخصیص بهر ترتیب که می خواهد باشد بنابراین دیگر بنده مخالفتی ندارم .
رئیس ـ مخالفی نست رأی می گیریم آقایانی که با ماده سوم بطوری که خوانده شد واقفند و تصویب می کنند قیام نمایند .
( اکثر نمایندگان قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد ـ مذاکرات در کلیات است در کلیات مخالفی نیست ، حاج شیخ اسد الله ـ بنده هم چنان که در شور اول در کلیات اظهار عقیده کردم در این موقع هم که این قانون از مجلس می گذرد و رأی قطعی داده می شود باز هم عقیده خودم را تکرار می کنم و مجلس نمی تواند این عقیده را اظهار بکند یعنی دارای این عقیده و بگوید من با تکثیر عایدات دولت مخالفم زیرا هر قرد عیدات دولت زیاد تر بشود ترقیات و تأمینات مملکت نسبت با زیادی آن عایدات خواهد بود ولیکن یک مطلبی در اینجا هست و آن این است که در مملکت ما بد بختانه و متاسفانه عایداتی که دارد معلوم نیست بچه مصرف می رسد و به کجا صرف می شود یعنی مطالبی هست که محتاج به هیچ دلیل و فلسفه نیست و دلیل و فلسفه اش با خودش است وضع طبیعی است ( قیاسات ها معها ) و آن این است که مثلی است عواما نه می گویند اگر یک کسی بخواهد در یک خوضی آب بی اندازد تا روزنه ها و منافذ آن را بگیرد یا زیر آب آن را محکم بکند هر چه آب در آن حوض بی اندازد به هدر می ردود و حرکت لغوی است ول باید جلوی منافذ بقدری یا که دیگر حدی از برایش نیست با این معین که الان چند سلال است دولت ایران مشروطه است و ملت از بودجه خودش که بودجه مرتب ندیده اند بکله می خواهم عرض کنم خود دولت هم تا بحال به یک بودجه مرتبی نداشته مثلا وقتی که بنده بطور کلی عیدات دولت را در نظر می گیریم می بینم عابدات دولت تقریبا سی کرور است قریب پانزده کرور از آن عابدات مالیات مستقیم نقد و جنس است و در موقع عاد قریب نه کرور عایدات گمرک است و باید در این موقع جنگ یک کرور یا دو کرور کسر بکند و دو کرور عابدات تجدید است و در موقعی که ضرابخانه دائر باشد قریب دو کرور عایدات ضراب خانه است و مبلغی هم عایدات تذکره است و هم چنین قریب دو کرور عایدات پست و تلگراف است وقتی که بنده بطور کلی در نظر بگیرم می بینیم عایدات دولت قریب سی کرور است از آن طرف الان قریب شش ماه از اول حمل این سلا می گذارد و یک دینار حقوق به یکی از ادارات داده نشده میلا اداره ژاندارمری مبلغی طلب کار است و اگر وجهی به آن اداره رسیده باشد خیلی کم بوده و بقیه حقوقش را طلب کار است و هم چنین اداره نظمیه و این عایدات درا هم اگر بفرمائید عایداتی است که الوصول است بنده تصور نمی کنم یک عابدات الوصول داشته باشیم و اگر هم یک قردی در وصول آنها تأخیری بشود بالاخره وصول خواهد شد بر فرض هم که د یا سه کرور از آن را موضوع کنیم باز می بینیم بیست و پنچ شش کرور عایدات داریم فقط چون که از این عابدات مرتبا به مصارف خودش نمی رسد اقساط قروضی است که باید استهلاک بپردازند و پرداخته اند وباقی آن دیگر معلوم نیست به کجا رفته عقیده بنده این است که مجلس شورای ملی قبل از اینکه یک تحمیلاتی بر این ملت بکند باید بودجه مملکت را ببیند اگر کسری دارد یک مالیاتی بر ملت تحمیل کند و رد صورتی هم که کسر نداشته باشد وقتی که دولت یک بودجه مرتبی به مجلس اداره بدهد ممکن است مجلس به او مساعدت کند و رأی دهد که عابدات به دولت زیاد شود ولی با این ترتیب که معلوم نیست عایدات دولت به کجا می رود و مصارف آن از روی چه ترتیبی است و نمی دانم چه وصول می شود و بچه مصرف می رسد مخصوصا در این اوقات که اداره مالیه مرتبی نداریم و وزارت مالیه هنوز تشکیلاتی ندارد و بند ه چگونه می توانم رأی به تثر عایدات بدهم اگر چه شاید آقایان بفرمایند مطابق فرمایش آقای وزیر مالیه و نظریات بعضی از نمایندگان این مالیات چون عملا به اداره نظمیه تخصیص داده می شود از بعضی حیف و میلاها مصون خواهد بود ولی به نظر بنده این یک تعارفی است و همین که داخل عملیات شدیم می بینم متاسفانه به این مقصود هم نمی رسیم مثلا قانونه نواقل را در دوره ثانی مجلس چنانچه در قانونش هم تصریح دارد از برای بلدیه و تعمیر خیابان ها و پاکوبی کوچه ها تخصیص دادیم و حالا می بینیم آن ماده قانون ادا به موقع اجرا گذاشته نمی شود در صورتی که در خود آن قانون تصیح دشه بود اما در اینجا ک در قانون تصریح شده و یک تعارفی به اداره نظمیه می کنیم و می گوئیم دولت این عایدی را به مصرف اداره نظمیه می رساند با این تفصیل بنده با ین مالیات موافقت نمی کنم و تا وقتی که دولت بودجه مملکتی را در مجلس شورای ملی در روی این تریبون ارائه ندهد و نگوید عایدی مملکت این و مصارفش این و کسرش این و اضافه اش این است بده یک نفر نه فقط با این مالیات بلکه با هیچ مالیاتی موافقت نخواهم کرد و با هر عایداتی مخالف خواهم بود .
سردار معظم ـ یک قسمت از دلائلی که به آقای حاج شیخ اسد الله فرمودند کافی بود از برای اینکه خودشان را قانع کنند و در باین باب رأی بدهند ولی مقدمه و نؤخره فرمایشات ایشان دال بر عدم موافقت با این قانون بود و یقین دارم اگر خود ایشان هم مطمئن نبودند که اکتریت مجلس این قانون را تصویب خواهد کرد . مخالفت نمی کردند بلی طرز مالیات گذاری در بعضی جا ها همین طور است که شما می فرمائید ابتدا مخارج را معین می کنند و پس از اینکه مخارج را معین کردند آن وقت بر حسب مخارج مملکتی محل های برای آن مخارج معین می کند این یک قاعده کلی است که در همه وجه معمول است ولی بد بختانه ما در مملکت خودمان می توانیم این کار را بکنیم و این قاعده کلی را که در تمام دنیا معمول است اتخاذ کنیم و به آن عمل نمائیم اینکه فرمودند قبل از اینکه یک محلی برای عیدات معین شود باید منافذی که باعث تفریط ملیه مملکت است گرفت راست، راست اما به عقیده بنده مجاری و منافذ را بدو قسمت باید تقسیم کرد یکی مجاری صالحه و یکی منافذ طالحه منافذ طالحه را که باعث تفریط مالیه مملکت است البته باید گرفت ولی بعضی منافذ هست که از مخارج ضروری مملکت است و در مملکتی که تا بحال نه کرور کسر بودجه دارد نباید یک نفر نماینده بگوید مالیات یکه باعث تکثیر عایدات مملکت است نباید بر قرار شود بلکه وطن خواهی حقیقی اقتضا می کند که تمام نمایندگان ساعی جمیله خودشان را مبذول کنند تا آنکه کسر بودجه مرتفع و عابدات مملکت زیاد شود خود آقای حاج شیخ اسد الله بیان فرمودند که اداره ژاندارمری که یکی از ادارات مختصه دولت است چند ماه است حقوق به آنها نرسیده و طلب دارند آیا این حقوق از کجا باید داده شود به عقیده بنده دو زاه پیشتر ندارد یا باید از منافع داخلی که مالیات مستقلات ملیات دخانیات و غیره که دولت به مجلس پیشنهاد می کند و مجلس تصویب می نماید داده شود یا از مجاری دیگر ولی تصور می کنم از سایر مجاری چندان صرفه برای دولت و مملکت نباشد پس وقتی از این نقطه نظر نگاه کنم منافع مملکت ما را مکلف می کند که حتما در هر موقع ولت تقاضای ازدیاد مالیات بکند کمالی همراهی را با دولت بکنم و اساس قانون مستقلات هم بنده هم اشکالی نمی بینم و هیچ فرقی ما بین آن و م مالیات های دیگر م نمی دانم برای اینکه یک کسی که یک ملک مزروعی دارد باید مالیات بدهد نهایت در اینجا ملک مزروعی نیست و ملک مستقل است و برای این که از آسیب و حوادث مصون و محروس باشد باید از عایدات آن یک چیزی به دولت بده د و اگر کسی بگوید که نباید صاحب آن ملک به دولت چیزی بدهد عرض می کنم این عدالت نیست پس بنام عدالت باید کلیه املاک همان طوری که بالسویه از نعمات امنیت استفاده می کند و متنقم و بهده مند می شوند همان طوری هم بالسویه در کمک کردن به دولت خودشان مساوی باشد و یک حقی به دولت بدهند .
مدرس ـ گمان می کنم موافقت و مخالفتی که در مجلس ذکر می شود واقعا موافقت و مخالفتی نباشد فقط یک مسئله هست که منظور نظر همه است و یک قدری در پرده اسد و آن این است که اگر چه ما آرزو داریم عیدات این مملکت خیلی زیاد می شود و آنچه مصارف و مخارج این مملکت است از خود این مملکت گرفته شود به نحوی که دولت و ملت به هیچ وجه محتاج به یک دینار قرض داخلی و خارجی نباشد و لیکن عمده نظر این است که مخارجی که امروز در مملکت می شود خیلی مخارج های بیجا می شود و آن مطلبی که در اذهانه است این است مثلا شخص بنده جائی را سراغ دارم که مخارج وصول مالیات آن سالی صد و ده تومان می شد و امسال سه هزار و پانصد تومان صد تومان رسیده و با تا اینکه این هیئت دولت که عقیده همه بر این است بها از این بحران باید کمال موافقت را با آنها کرد و اگر ده لایحه سالیانی هم بیاورند و به مجلس پیشنهاد کنند گمان نمی کنم مجلس چندان مخالفتی بکند مع هذا این مسئله را عرض می کنم که اگر هیئت دولت ده لایحه هم به مجلس بیاورد و هر لایحه یک کرور دو کرور باشد با این زمینه خرجی که در این مملکت گرفته شده است باز ما به همین فقره و احتیاج خواهیم بود لهذا یک مسئله اهم را که باید گوش زد هیئت محترم دولت کرد این است که باید جلو یان مخارجات زیادی و اجحافاتی که بفرموده آقای مخبر در مخارج صالحه شده ( نه مخرج صالحه که از لوازم مملکت ایست ) گرفته شود و غرض از ذکر بودجه که آقایان می فرمایند این است که بعد از آنکه بودجه به مجلس آمد و آقایان دیدند آنچه از مردم گرفته ده است بجای خودش خرج شده البته اگر ده کرور هم کسر داشته باشد وظیفه ملت است که با پیشنهادی که دولت به مجلس می فرماید کمال مساعدت را بنماید که دولت محتاج بغرض نشود ادارات هم منظم باشد پس غرض از این مخالفت این است که دولت باید هم خود به تقلیل مخارج یعنی مخارج زیادی مصروف بفرماید و چون ما امروز نمی دانیم این پولهائی که گرفته می شود بجای خودش خرج می شود یا بی جا خرج می شود لهذا نمی تواینم تصویب بکنیم و شاید مخالفت بنمائیم و در قانون مستقلات با اینکه می دانیم با اکثریت مجلس تصویب خواهد شد رأی ندهیم .
وزیر مالیه ـ بنده با یک قسمت از فرمایشات آقای مدرس و آقای حاج شیخ اسد الله همراه هستم البته باید مخرج را کم کرد و یک نظم و ترتیبی در جریان امروز مالیه اتخاذ کرد و مسلم است اصلاح ملیه سه طریق دارد یکی تزئید عابدات یکی کم کردن مخارج یکی نظم و ترتیب در جریان امور مالیه است که به عقیده بنده اهمیت این یکی از همه بیشتر است و تصور می کنم اگر هنوز موفق نده ایم یا شروع نکرده ام یا موانعی داشته ایم که بتواینم از آن دو راه دیگر مالیه را اصلاح بکنیم این دلیل نمی شد که از راه دیگری هم که فعلا مدتی است وقت مجلس می گذرد و بایستی در مملکت با یک حسن توجهی مبلغی و اجرا بشود یک اظهار مخالفتی بشد و تصور ت می کنم خیلی خوب است که با یک موافقت تامی نسبت به وضع این قانون رأی داده شود و البته نظر هیئت دولت کاملا موافق است در اینکه فقط به تزئید عایدات نپردازد بلکه همانطور که گفته شد منافذ غیر صالحه را هم مسدود خواهد کرد مسلم است اگر منافذ غر صالحه مسدود نشود تکثیر عابدات به هیچ وجه بای دولت فوائد نخواهد داشت و بنده اطمینان می دهم که هیئت دولت نمام قواتی خودش را هم برای تقلیل مخارجی که هیچ فائده ندارد و هم برای اینکه یک نظم و ترتیبی در امور ماله اتخاذ کند که از این راه هم فوائد کثیری عاید مملکت بشود صرف خواهند کرد .
حاج شیخ حبیب الله ـ عرض می شود غرض از جعل مالیات از دو فلسفه خارج نیست یا محض حفظ اسلام و سلطان مسلمین است اگر از این حیث باشد این جور مالیات ها و این جزئیات کم است و قابل نیست ما از جان و مال هر چه داریم نسبت به دولت اسلام حاضریم و وظیفه و تکلیف دینی و اسلامیت ما این است که در راه سلطان اسلام از هر چه داریم بگذاریم اینها که اهمیت ندارد تمام رعیت ایران دجالا و نساء ذکوراً و اناثاً کلا عسکر دولت اند از هیچ چیز مضایقه ندارند اما یک دفعه جعل این مالیات از برای برای جزین دوائر دولتی و حفظ ثغور می شود اگر از برای این مقدمه است خوب است ما ملاحظه کنیم ببینیم این تحمیلاتی که بر رعیت کرده ام مثل قانون تحدید تریاک و نواقل و غیر ذلک اینها کدام یک به مصرف ملت می رسد تا یکی برید مثلا ما دیدیم مالیات تحدید جعل شد و دویست و هشتاد هزار تومان تقریبا عایدی آن دشه است و دویست و دوازده هزا تومان مخارج برای آن تراشیده شده است این صورتی این که فرستادند و موجود است مثلا می بینم مالیات نواقل وضع شد بیست و پنج هزار تومان عایدی آن است و پانزده هزار تومان مخارج آن شده و هکذا هر مالیاتی که جعل شده سه ربع عایدی آن مخارج شده پس چون ما می بینیم از این تحمیلات که می کنیم غیر از تکثیر اجزاء فائدة دیگری مترتب نمی شود از این جهت نمی تواینم رأی بدهیم و این تحمیل را به رعیت بکنیم مثلا از برای مالیات خراسان پیش کار مالیه خراسان دوازده هزار تومان می گرفته مو حالا بر حسب صورتی که در دست است دولت نود هزار تومان مخارج اخذ مالیات آنجا مس شود این به هیچ قانونی درست نمی شود فعلی هذا تا اینکه بودجه به مجلس نیاید و ما مطلع نشویم از اینکه دولت ما کسر دارد یا نه رأی به صحت این نخواهیم داد ولی وقتی که ما فهمیدیم دولت کیر دارد و نتوانستیم اقتصاد در مخارج بکنیم ده مقابل این را هم اگر تحمیل کنند باز ما حاضریم .
ناصر الا سلام ـ بنده خیلی متاسفم که بعضی از آقایان نمایندگان یک اظهاراتی می کنند که تقریبا نتیجه اش شکایت از مسولیتی است که بر عهده دارند نمایندگان ملت در موقعی که بسمات نمایندگی معرفی می شودند مسئولیت شان حفظ حقوق موکلین نشان است امروز گفته می شود که بودجه به مجلس نمی آید مسئول نیامدن بودجه کیست ؟
دولت است ـ باز خواست کننده از دولت کیست ؟ نماینده ملت هستند هر وقت نمایندگان ملت تصمیم کردند از قیئت دولت بودجه را بخواهند بنده کاملا معتقدم بداشتن بودجه موفق خواهیم شد می گویند مالیات واقل از برای بلدیه و تنظیف محلی تخصیص داده شد و دولت این پول را به مصرف بلدیه نرساند باز من ایراد می کنم به آن نمایندگانی که در مجلس شورای ملی شش ماه است نشسته اند و هنوز خواسته اند این هرج و مرج را از مالیه بر دارند چنانچه آن اختصاصی را که محل سابق از برای مالیات نواقل معین کرد تا کنون به موقع عمل گذاشته نشده است بنده یچ مانعی نمی بینم که مالیات جدیدی وضع شود و تکثیر مالیات بشود از آن طرف هم نمایندگان محترم تصمیم کنند که به وظائف وکالتی خود عمل کنند یعنی خود را پیش ملت مسئول و دولت را هم مسئول مجلس بدانند بنده با وضع این قانون هیچ معارض نیستم و فردا هم اگر قانون دیگری پیشنهاد شود بنده کمال موافقت را اظهار می کنم و از نمایندگان محترم مجلس تقاضا می کنم که برای رفع این محظورا و آسایش عمومی این قانون را تصویب کنید و به مسئولیت خود هم عمل کنند .
معتصم السلطنه ـ بنده از آقا مخبر توضیحی می خواهم .
رئیس ـ بفرمایئد .
معتصم السلطنه ـ در این قانونه یک مطلب در واقع مسکوت عینه و مشکوک است خانه ها را ما بدن قسم تقسمی کردیم یکی خانه های مسکونی که آن خانه ها را از مالیات معاف کردیم و قسم دیگر خانه های اجاره که از برای آنها مالیات قائل شدیم و خانه های بیع شرطی را هم ممکن است در جزئ خانه های مسکنی فقرار بدهیم ولی خانه های اینجا بلا تکلیف است و در آتیه برای هیئت دولت و قوه مجریه اشکال اجرای قانون حاصل خواهد شد چون در این قانون به هیچ وجه توضیحی داده نشده است ز آقای مخبر تقاضا می کنم که توضیح بدهند با این قسم خانه ها چه قسم معامله خواهند کرد .
مخبر ـ اگر چه این عرض که می کمم نظر کمیسیون نیست ولی چون سؤالی کرد ند ممکن است بنده نظر شخصی خودم را عرض کنم تصور می کنم خانه های رهنی هم در حکم خانه هادئی هستند که خ.و صاحبان آنها در آنجا سکنی دار ند و در حکم خانه های اجاره نخواهد بود . رئیس ـ رأی می گیریم با این قانون مستقلات آقایانی که تصویب می کند ورقع سفید و آقایانی که تصویب نمی کنند ورقعه کبود خواهند داد آقایانی که اوراق رأی همراه ندار ند و می خواهند ورقع سفید بدهند فراموش نکنند اسم خود شان را بنویسند مثل دفعه سابق نشود ( در این موقع شروع به استخراج آراء شده و نتیجه بطریق ذیل حاصل گردید . ) .
- عده رأی دهندگان ۶۱
- اوراق سفید علامت قبول ۴۹
- ورقه آبی علامت رد ۶۵
- ورقه بدون اسم علامت امتناع ۷
( اسامی قبول کنندگان ) ؛
آقایان مؤید الا سلام ـ آقای میرزا طاهر تنکابنی ـ آقا شیخ جواد محمد ـ آقای میرزا محمد علی خان ـ عدل الملک ـ آقا میرزا هاشم سردار معظم ـ حاج شیخ یوسف ـ حاج سهم الملک قوام الدوله ـ حاج شیخ محمد حسین استر آبادی حاج میرزا علی رضا ـ ناصر الا سلام ـ آصف الممالک ـ مدحت السلطنه ـ حاج شیخ محمد حسن گروسی ـ حاج میرزا حسین خان ـ معدل الدوله ـ مشار الدوله ـ دکتر حسین علی خان ـ وحید الملک ـ سردار معظم کردستانی آقا شیخ ابراهیم زنجانی آقا شیخ محمد حسین خوان ساری ـ صدر الا سلام ـ مرآت السلطان ـ مرآت السلطان ـ آقا سید امان الله ـ آقا میرزا محمد علی خان نماینده بوشهر ـ عماد السلطنه ـ آقا میرزا محمد نجات ـ شریعتمدار ـ وقار السلطنه ـ حاجی میرزا حسین ـ ادیب السلطنه ـ ملک الشعراء ـ سردار سعید ـ آقا سید محمد رضا ی مساوات ـ معتصم السلطنه ـ ارباب کیخسرو ـ منتصر السلطان ـ آقا سید حسین کزازی ـ مبصر الملک ـ امیر مؤید .
اسامی رد کنندگان
حاج سید رضا ـ حاج شیخ حبیب الله ـ آقا شیخ یحیی ـ حاج شیخ اسد الله ـ آقا سید فاضل .
رئیس ـ قانون مستقلات تصویب شد .
رئیس الوزراء ـ آقای سهپدار اعظم که همیشه در موقع خدمت به مملکت از قبول خدمت و مسئولیت هیچ گونه مضایقه نداشته اند حالا هم وزارت جنگ را قبول فرموده اند و ایشان را به این سمت به مجلس مقدس معرفی می کنم در تقدیم پروگرام هم اگر تا به حال تاخیری شده است نشر به مطالعاتی بوده که دولت لازم می دانسته با ملاحظه مقتضیات و اوضاع عمومی مملکت تقدیم نماید و فعلا تعیئت دولت مشغول مطالعات آن می باشد و عنقریب پروگرام خود شان را تقدیم می کنند .
رئیس ـ تعین آقای سپهدار اعظم به وزار ت جنگ مایه بسی امیدواری است و امیدواریم اصلاحاتی را که متوقع هستیم با جدیت و فعالیتی که دارند انجام بدهند باری اطلاع خاطر ایشان و هیئت دولت محترم دولت عرض می کنم در سه ماه قبل قانونی راجع به قشون گیری پیشنهاد شده بود ولی چون آن قانون با یک قانون دیگری راجع به ترفیع رتبه نظامی توأم بود و مجلس با قانون ترفیع ربته نظامی موافق نبود به جهت اینکه تولی مخارج می کرد عجالتا مقتضی نمی دانست این بود که آن لایحه رد شد و لایحه قشون گیری هم ضمنا رد شد ولی بعد از هیئت دولت تقاضا شد و در خاطر آقایان هست که در دو جلسه قل هم اظهار شد که هیئت دولت راجع به قشون گیری پیشنهاد دیگری بکند خالا از آقای وزیر جنگ خواهش می شود اقدامات فوری رد این بباب بفرمایند که هر چه زودتر آن لایحه به مجلس بیاید و با لایحه که آقای سردار معظم امروز پیشنهاد کرد ند و به کمیسیون رفت هر دو یک مرتبه به مجلس بیاید .
سپهدار اعظم ـ اولا خداوند توفیق خدمت کزاری به دولت و ملت را خواهانم ثانیا در باب پیشنهادی که از برای گرفتنی سرباز و قشون شده بود هنوز بنده آن را مطالعه نکرده ام انشاء الله آن را مطالعه می کنم و در کمیسیون نظام هم بعضی اشخاص مطلع حاضر می شوند به ترتیب صحیحی یا به همان ترتیبی که داده بودند آن را تجزیه می کنمی و به مجلس مقدس تقدیم کمیسیون و هر نوع تصویب کردند انشاء الله همان طور رفتار خواهیم کرد .
رئیس ـ انشاء الله ـ چند نفر از آقایان تقاضای مرخصی کرده اند کمیسیون تصویب کرده است قرائت می شود و رأی می گیریم آقای میرزا محمد نجات ۳ ماه مرخصی خواسته اند کمیسیون ۴۰ رو تصویب کرده است آقای نظام السلطان یک ماه مرخصی خواسته اند کمیسیون یک ماه را تصویب کرده است آای وقار السلطنه دو ماه مرخصی خواسته اند کمیسیون هم دو ماه تصویب کرده آقای محمد هاشم میرزا که سابقا مرخصی گرفته بودند تقاضای ۴۰ روز تمدید مدت کرده اند کمیسیون هم تصویب کرده ـ رأی می گیریم به مرخصی ۴۰ روزه آقا میرزا محمد نجات آقایانی که تصویب می کنند قیام نمایند .
( عده قلیلی قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب نشد ـ آقایانی که یک ماه مرخصی آقای نظام السلطان را تصویب می کنند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمودند ) .
رئیس ـ تصویب شد آقایانی که مرخصی دو ماهه آقای وقار السلطنه را تصویب می کنند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمودند . )
رئیس ـ تصویب شد ـ مرخصی چهل روزه آقای محمد هاشم میرزا که در مشهد هستند و تقاضای تمدید مدت کرده اند نا خوش هم هستند آقایانی که تصویب می کنند قیام نمایند .
(عده کثیری قیام نمودند ).
رئیس ـ تصویب شد ـ+ جلسه آینده اگر مخالی نباشد بماند به روز چهار شنبه به ملاحظه اینکه بعضی قوانین است که هنوز حاضر نشده است آن قوانینی که ز کمیسیون بیرو.ن آمدند و حاضر شدند دو روز بقل اطلاع داده می شود .
حاج سید رضا فیروز آبادی ـ عرض می شود چندی قبل یک هیجان فوق العاده پیدا شد چه در مجلس چه در خارج و چه در مجامع همه جا در باب رسیدگی بحساب خزانه داری و از طرف مجلس هم بنا شد تشکیل یک کمیسیونی بشود هفت نفر از مجلس هم و پنج نف از خارج انتخاب شوند و رسیدگی به حساب خزانه داری کنند از مجلس هم انتخاب شد و بعد معلوم نشد آن کمیسیون چه شد و اثر اقدام آنها چه شد بنده تقاضا و خواهش می کنم یا همان هیئتی که سابق انتخاب شده بودند یا اینکه مجددا یک هیئتی را از برای رسیدگی به حساب خزانه داری انتخاب کنید و به حساب آو رسیدگی نمائید
رئیس ـ چون این مسئله را قبلا اطلاع نداده بودند که اگر توضیحات مفصلی لازم باشد حاضر بکند این است که حالا اطلاع دادید در جلسه آتیه توضیحات شان را می هند هر طور قرار شد همان طور رفتار می شود .
( مجلس یک ساعت و نیم بعد از ظهر ختم شد ) .