مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ خرداد ۱۳۵۴ نشست ۲۲۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۸ خرداد ۱۳۵۴ نشست ۲۲۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز پنجشنبه (۸) خردادماه ۱۳۵۴
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت ۹ صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان انشاء ـ امام مردوخ ـ دکتربرومند ـ بوشهری ـ پزشکی ـ پوربردباری ـ پیرزاده ـ دکترجزایری ـ دکترحاتم ـ دکترحکمت ـ امیرعلم خزیمه ـ مهندس خسروی ـ دکتر دادفر ـ دکتررشیدیاسمی ـ سعادت ـ دکترسعید ـ دکترسنگ ـ طباطبائی‌دیبا ـ طلوعی ـ مهندس عطایی ـ فیاض ـ دکترقهرمان ـ کشفی ـ کمالاتی ـ مافی ـ موقر ـ عبدالمجید موسوی ـ دکترمحمدحسین موسوی ـ مهاجرانی ـ نامور ـ دکتر وفا ـ آقایان ـ فیصلی ـ خانم امیرابراهیمی.
غائبین مریض
- آقایان مهندس زاهدی ـ کریم‌بخش سعیدی ـ عبدالحسین طباطبائی ـ دکترمشایخی ـ پدرامی ـ خانم اقبال.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر متین ـ مهندس فیروز عدل ـ سعید وزیری
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر متین ـ مهندس فیروز عدل ـ سعید وزیری
رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر متین تشریف بیاورید.
دکتر متین ـ جناب آقای رئیس. نمایندگان محترم ـ رفاه اجتماعی ایران طبق فرمایشات شاهنشاه وبرنامه عظیم تهیه شده دائمی خواهد بود.
با کمال مسرت وافتخار باید بعرض مردم ایران ونمایندگان مجلس شورای ملی برسانم که شاهنشاه محبوب وارجمند آریامهر روز گذشته ۴۵ تن از ممتازترین سپاهیان دانش دختر وپسروهمچنین یکصدهزارمین سپاهی دانش را در کاخ نیاوران بحضور پذیرفتند. بعقیده من دیروز روز بزرگ وعالی در تاریخ نهضت اجتماعی ایران بود (صحیح است) زیرا یکی از بزرگترین وعالی‌ترین برنامه انقلاب شاه وملت مسئله مبارزه با بیسوادی است که در طول ده سال اول انقلاب سفید به نتایج چشم‌گیری رسیده است (صحیح است) شاهنشاه آریامهر در فرمایشات گهربارشان خطاب به سپاهیان دانش ممتاز دختروپسر که افتخار شرفیابی داشتند سخنان بزرگ وعالی که در آینده درخشان ملت ایران نقش بزرگی خواهد داشت بیان فرمودند رضایت شاهنشاه محبوب ما از همه پیشرفتهائی که در زمینه سپاهیان دانش نصیب ملت ایران گردیده میرساند که تمام منشورهای ۱۲ گانه انقلاب یکی پس از دیگری مثل زنجیریکه بهم پیوسته است در حال پیشرفت است بتحقیق باید گفت که این سپاهیان دانش وسپاهیان انقلاب وسپاهیان بهداشت وترویج است که چهره روستاهای ما را در جمیع شئون اجتماعی فرهنگی، بهداشتی وآشنائی بطرز زراعت وکشاورزی نوین عرض کرده است (صحیح است).
شاهنشاه آریامهر فرمودند:
«مراسم امروز از مراسم لذت‌بخش ورضایت‌بخش وتحسین‌آمیزی است که ممکن است پیش بیاید»
با توجهی که شاهنشاه با افکار بلند وسازنده‌شان در پیشرفت وترقی زندگی اجتماعی ملت ایران وبالاخص طبقه جوانان ودانشجویان ودانش‌آموزان وکشاورزان وکارگران وصنوف مختلف دیگر دارند یقین دارم که بزودی به تمدن بزرگ خواهیم رسید، هم اکنون باید گفت که مملکت ما با مقام ومنزلتی که از لحاظ ثبات سیاسی واقتصادی وپیشرفت در جمیع شئون زندگی اجتماعی پیدا کرده جزء کشورهای پیشرفتهای است که کشورهای بزرگ چشم امیدشان از لحاظ کمک مساعدت مالی واقتصادی به کشور ایران دوخته است سپاهیان دانش وبهداشت وترویج آبادانی در هیچ جای دنیا وجود ندارد این ابتکار شاهنشاه ما بود که این چهار منشور را که در بالابردن زندگی طبقات مختلف مملکت ما نقش سازنده را ایفا می‌کند به جامعه ایرانی اعلام می‌فرمایند وهم اکنون می‌بینم که این چهار عنصر سازنده انقلاب چه خدمت بزرگی به کشور ما نموده است (صحیح است).
شاهنشاه در سخنان گهربارشان فرمودند در هر فرصت ودر هر موقعیتی چه خود ما از کار وزحمات وخدمات سپاهیان دانش انقلاب ایران تجلیلی کرده‌ایم وچه فکر می‌کنم که تمام ممالک دنیا نسبت به شما با یک دیده احترام آمیخته به تجلیل یادکرده باشند اینست نتایج انقلاب سفید شاه وملت ودر خاتمه عرایضم باید دعا کنم که خداوند شاهنشاه محبوب ما آریامهر را در کنف حمایت ولطف خود برای پیشرفتهای دیگر ملت ایران محفوظ ومصون بدارد وبه معظم‌له طول عمر عطا فرماید وباز هم می‌گویم
- باش تا صبح دولتت بدمد
- کاین هنوز از نتایج سحر است (احسنت ـ احسنت)
رئیس ـ آقای مهندس فیروزعدل بفرمائید.
مهندس فیروز عدل ـ با اجازه مقام معظم ریاست مجلس، همکاران ارجمند.
با اینکه مایل نبودم در آخرین جلسه نطق قبل از دستور خودم خاطر عزیز نمایندگان محترم را با مطالب ناگواری که بعلت جاری شدن سیل در حوزه انتخابیه خود اتفاق افتاده مکدر نمایم ولی از آنجائیکه عده‌ای از هموطنان شما وهمشهریان عزیز من دچار قهر طبیعت شده ونزول تگرگ وباران وجاری شدن سیل لانه وکاشانه آنانرا در هم نوردیده وخسارات مالی زیادی بمحصولات کشاورزی واغنام واحشام آنان وارد ساخته وآنها را از هستی ساقط نموده است ناچارم از مقامات مربوطه مخصوصاً از وزارت تعاون وامور روستاها برای کمک ومساعدت بمردم خسارت دیده شهرستان مشگین‌شهر استمداد بجویم واز جناب آقای هویدا نخست‌وزیر محبوب که مسلماً تاکنون گزارش جاری شدن سیل ووارد شدن خسارات در این منطقه به زارعان باستحضار ایشان رسیده است تقاضا نمایم مانند همیشه اوامر عاجل ومؤکدی به سازمانهای ذیربط صادر وقلب روستائیان زحمتکش وشاهدوست مشگین‌شهر را شاد نمایند. از بانک تعاون کشاورزی انتظار داریم با اعزام فوری مأموران خود به نقاط خسارت دیده میزان خسارات وارده را از نزدیک برآورد وبا اعطای کمکهای بلاعوض ویا وامهای طویل‌المدت جبران زیان‌های وارده را بنماید وهمچنین از سازمان مجهز شیروخورشید سرخ که همیشه آماده هرنوع کمک به هموطنان آسیب‌دیده می‌باشد ودر مواقع لزوم بیاری مردم نیازمند شتافته است تقاضا دارد هرچه زودتر با اعزام مأموران بمناطق آسیب‌دیده وارسال وسائل مورد نیاز آنان موجبات رفاه وآسایش آنانرا فراهم سازد.(احسنت)
بااجازه خانمها وآقایان محترم می‌خواهم از این موقعیت استفاده نموده ومطالبی درباره احتیاجات عمرانی حوزه انتخابی خود باستحضارتان برسانم خوشبختانه قسمت اعظم احتیاجات عمرانی شهرستان مشگین‌شهر در نتیجه توجهات خاص دولت خدمتگزار هویدا که همیشه در اجرای منویات شاهنشاه آریامهر توجه اساسی نسبت به رفع احتیاجات استانها وشهرستانها مبذول داشته‌اند مرتفع گردیده است ولی مسئله مهمی که کراراً مورد تقاضای اهالی مشگین‌شهر است آن موضوع آوردن قسمتی از آب چشمه سارهای گرگری بمشگین‌شهر است وخوشبختانه در اینمورد از طرف وزارت نیرو وسازمان آب وبرق آذربایجان وسازمان برنامه اقدام اساسی در جهت تأمین اعتبار لازم وتهیه نقشه‌های اجرائی از طرف مهندسان مشاور بعمل آمده ولی از آنجائیکه اهالی از نظر آب آشامیدنی بینهایت در مضیقه می‌باشند از مقامان ذیربط علی‌الخصوص از سازمان آب وبرق آذربایجان استدعا دارد تسریع لازم در این مورد بعمل آورند تا موجبات رفاه وآسایش اهالی بیش از پیش فراهم گردد. یکی دیگر از مستدعیات اهالی مشگین‌شهر راه لاهرود قطورسوئی می‌باشد با ایجاد این راه علاوه بر اینکه ارتباط دهات کوهپایه ودامداران متحرک شاهسون با مرکز شهرستان براحتی برقرار خواهد گردید سالیانه هزاران نفر خواهند توانست از آبهای گرم معدنی شفابخش دامنه کوه سبلان بسهولت استفاده نمایند لذا از مقامات وزارت راه وترابری تقاضا دارم اکنون که پروژه اجرائی راه مورد بحث از طرف مهندسان مشاور به آن وزارت جهت اجراء ارسال گردیده است نسبت به تأمین اعتبار لازم وشروع عملیات اجرائی اوامر مؤکد وفوری صادر فرمایند.
مطلب دیگری که از لحاظ عمران شهر مشکین‌شهر حائز اهمیت است باستحضار میرساند که توسعه این شهر در زمان پرافتخار اعلیحضرت رضاشاه کبیر بنیان‌گذار ایران نوین انجام گرفت وچون در آن موقع هنگ سوار در مشگین‌شهر مستقر بود اراضی زیادی از آن زمان در اختیار ارتش شاهنشاهی بود، واکنون این اراضی بصورت مخروبه در قسمتهای مرکزی شهر باقی مانده است از آن جائیکه این اراضی برای ایجاد کتابخانه وسایر احتیاجات عمرانی شهری وعلی‌الخصوص برای توسعه بیمارستان نهایت ضرورت را دارد وتابحال مکاتبات بسیار زیادی با مقامات ارتش شاهنشاهی وژاندارمری کل کشور در مورد واگذاری اراضی مورد بحث انجام گرفته ومتأسفانه تاکنون منتج به نتیجه نشده است لذا از مقامات ارتش شاهنشاهی وژاندارمری کل کشور تقاضا دارد نسبت به واگذاری زمینهای مزبور به شهرداری وشیروخورشید سرخ اوامر مقتضی صادر فرمایند تا احتیاجات مؤسسات مزبور برطرف گردد.
در خاتمه از توجهی که بعرایضم مبذول داشته‌اید کمال تشکر وامتنان را دارم (احسنت ـ احسنت).
رئیس ـ آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری ـ گرچه جداکردن مسائل مالی وپیش‌آمدهای بین‌المللی در جهان امروز ما کار مشکلی است ومعتقد بودن باینکه گویا مسائل ملی وبین‌المللی را متقابلا از تحت تأثیر یکدیگر قرارگرفتن معاف وتفکیک کردن کار غیرعملی است معهذا حق این است که اگر تصور کنیم مسائل ملی ومسائل بین‌المللی از تحت تأثیر متقابل بر روی یکدیگر معاف باشند بنده چند روز پیش اینجا مطالبی را عرض کردم راجع باینکه با بودن رهبری مانند شاهنشاه آریامهر که ایشان را نه تنها بعنوان شاهنشاه ورئیس مملکت بلکه در درجه اول ما بعنوان یک رهبر انقلاب نه در سطح ملی بلکه بعنوان مبتکر نوعی انقلاب صددرصد انسانی در چارچوب جهانی می‌شناسیم (صحیح است) عرض کردم با بودن یک چنین رهبری با بودن یک چنین راهنمایی با بودن یک چنین رهنمودهائی اصولا برای ما متوسل شدن بروشها وشیوه‌ها وایسمهای گوناگون نه تنها مفید نیست بلکه مضر است. این مطلب را چند روز پیش بنده اینجا عنوان کردم. ملاحظه میفرمائید خانمها وآقایان هم روزها می‌گذرد وتجارب ملتها حوادثی که در جهان رخ می‌دهد یکبار دیگر در مقام قیاس ونتیجه‌گیری این مسئله را ثابت می‌کند که در مملکت ما ملت ما را واقعاً از متوسل شدن به این ایسمها وروشها وشیوه‌های زاید سوغات خارجی بی‌نیاز می‌کند بنده از پشت تریبون مجلس شورایملی ایران نمی‌خواهم راجع به کشورهای دیگر صحبت کنم ولی بهرحال از جهت وقایع تاریخی می‌شود یادآوری کرد. حادثه پرتقال را وقتیکه آن انسجام مسایل ملی را از بین‌می‌برد وگویا باید روشی بنام باصطلاح سوسیالیزم یا هر اسم دیگری را انتخاب کند بلافاصله در همان سرزمین یک ایسم دیگری نبرد غایی برمی‌خیزد با کمونیستها وسوسیالیستها، برمیگردیم به کشور دیگر همسایه‌مان که جزو خاورمیانه عربی است کشور دوست وهم‌کیش ما لبنان ملاحظه می‌کنید که بعلت عدم توسل به نیروی واقعی ایدئولوژی برخوردهای شدیدی پیش می‌آید بین فلسطینیها وفلانژیستها وامثال آنها وباین دلایل است که ما یکبار دیگر در مملکتمان تأیید وتأکید می‌کنیم که ما نیازی باین گونه ایدئولوژیها وایسمهای وارداتی وصادراتی نداریم ونخواهیم داشت (صحیح است) شاید در کشورهای دیگر وای بسا در میان کشورهایی که باصطلاح بعنوان قدرتهای بزرگ ومتوسط وکوچک معروف شده‌اند باین فکر بیفتد شاید این اوضاع واحوال که در مملکت ما هست بعلت حسدها وکینه‌ها بنظر دیگری نگاه کنند ویا شاید میل داشته باشند ما را منحرف کنند می‌بینید که شخصیتها صحبت می‌کنند روزنامه‌هایشان مطالبی می‌نویسد که بعداً ملت ما در کمال استقامت وهشیاری ومتانت به عمق تفکرها پی برده‌اند ومیبرند واین راهی را که انتخاب کرده‌اند همیشه بر شاهراه خودشان رهسپاری خواهند کرد بنده ناچارم در اینجا اشاره کنم بصحبتهایی که دیروز وپریروز یک شخصیت مشهور کشور دوست ما آمریکا در مملکت ما کرده که برای ما جالب بود واین مطالبی بود که در محافل مختلف بمناسبتهای مختلف آقای سناتور کندی، سناتور آمریکائی گفتند دیدم دیروز روزنامه رستاخیز مقاله بسیار جالبی با عنوان سفر حقیقت‌یابی عنوان کرده بود بنده قبلا از این واقع‌بینی این روزنامه رستاخیز ایران باید در اینجا قدردانی کنم که در اسرع وقت بیک مسئله خیلی مهمی که مطرح شده است بفوریت اشاره کرده‌اند روزنامه رستاخیز که ارگان حزب رستاخیز ملت ایران است تحت عنوان سفر حقیقت‌یابی مطالبی که آقای سناتور کندی عنوان کرده‌اند در پیرامون مسایل مختلف ذکر کرده من فعلا در اینجا بعنوان یک نماینده ملت ایران ضمن تقدیر وتجلیل از روزنامه‌مان بدون اینکه بگویم منکر لزوم این گونه سفرها وحقیقت‌یابی‌ها هستم این را اعلام می‌کنم که حقیقتی که در مملکت ما می‌گذرد بارز ومسایل مقدس ملت ایران آنقدر محقق است که در درجه اول ملت ایران بحقیقت این مسئله صحه گذاشته است (احسنت) ملت ایران در واقع تنها مرجعی است که به حقیقت زندگی خود صحه گذاشته است وهیچ کس نمی‌تواند در راهی که ملت ایران گزیده است دخالت وتأثیر بگذارد در عین حال من هم بعنوان یک نماینده مجلس ایران این مسئله را تأیید می‌کنم ولازم میدانم که عنداللزوم منهم می‌توانم یک سفر حقیقت‌یابی بدور دنیا بکنم وحقیقتهایی را کشف کنم مسایل مملکت ما بعد از انقلاب ششم بهمن مطرح شده است اجرای طرحهای وسیع وعمیق اقتصادی همراه با طرحهای اجتماعی مبتنی بر سعادت ورفاه ملت ایران است که ده‌ها طرح دیگر در دست اجرا است وموفقانه اجرا خواهد شد می‌ماند مسایل باصطلاح بیرون مرزی که پاره‌ای از آنها در عین اینکه مسایل درون مرزی ما هستند من جمله مسئله خلیج فارس وامنیت آن وبرکنارماندن خلیج فارس از مداخله هرنوع قدرت خارجی، برای مملکت ما برای استقلال و امنیت منطقه وبالاخره صلح منطقه امر جهانی است ما نظرمان را صراحتاً از یگانه سخنگوی ملتمان رهبر انقلاب ما، شاهنشاه، بتمام دنیا اعلام داشتیم بنظر ما راجع به دورماندن در منطقه خلیج فارس از مداخلات ابرقدرت‌ها ما می‌خواهیم خلیج فارس در دست خلیج فارس ما باشد وملتهایی که در سواحل خلیج فارس زندگی می‌کنند متساویند وبایستی منصفانه وعادلانه اداره بشوند. ما میگوئیم این ملل من جمله ملت ایران لیاقت وتوانایی آن را داریم که این آب راه جهانی را حفظ کنیم واز این رهگذر صلح جهان را از هرنوع خطری پاسداری کنیم که در امان بماند. می‌ماند مسائل دیگری که باز در عین حال مسئله داخلی ما است یعنی مسئله نفت در عین حال عنوان مسئله برون مرزی هم پیدا می‌کند برای اینکه خریداران نفت با کشورهای مصرف کننده اعم از صنعتی وغیرصنعتی در این باره هم نظرمان را صریحاً اعلام کرده‌ایم که نفت سرمایه ملی کشورهای تولیدکننده است من جمله برای ما ثروت ملی است ودر مورد قیمت نفت معتقدیم که باید قیمت آن متناسب باشد با بهای کلیه کالاهای اساسی که مورد نیاز تمام کشورهای تولیدکننده نفت است ومعتقدیم وصریحاً اعلام کرده‌ایم که هرنوع تهدیدی از طرف کشورهای مصرف کننده نفت بیهوده است ونه تنها نمی‌تواند در راه مسالمت بین‌المللی گرهی را باز کند بلکه گره‌های دیگری بوجود می‌آورد ما صریحاً گفته‌ایم کسانیکه صاحبان نفت را مورد تهدید قرار بدهند آنها کمکی که بصلح جهانی نمی‌کنند هیچ، صلح وامنیت بین‌المللی را هم بمخاطره انداخته ودر معرض خطر قرار می‌دهند درعین حال ما معتقدیم که کشورهای تولیدکننده نفت با همکاری‌های کشورهای صنعتی بایستی در بهبود ورفاه ملت‌های جهان سوم همکاری داشته باشند. این عقیده‌ای است صددرصد انسانی، ما بدون اینکه بخواهیم جانب کشورهای جهان سوم یا جانب کشورهای صنعتی وتولیدکننده نفت را بگیریم معتقدیم به اینکه کشورهای تولیدکننده نفت وکشورهای ثروتمند وقدرتمند باید همکاری ومساعدت کنند که زندگی افراد جهان سوم را، زندگی انسانهای جهان سوم را از فقر وبیماری ونیازهای روزمره نجات دهیم وبالاخره یکبار دیگر ما معتقدیم که آنچه در وطن ما می‌گذرد متعلق بما است وما صریحاً اعلام می‌کنیم که با اجرای طرحهای اقتصادی واجتماعی که در وطن ما با انجام انقلابهای انسانی در تمام زمینه‌ها بنفع ملت ما این لیاقت وتوانائی را داریم که در دنیا برای سرنوشت خودمان مستقیماً بیندیشیم ومستقیم عمل کنیم واجرا کنیم در عین حال که معتقد بهمکاریها هستیم لزوم سفرهای حقیقت‌یاب را انکار نمی‌کنیم همینطور که من بعنوان یک نماینده ملت ایران برای خود این حق را قائلم که بتمام کشورها سفر بکنم واز این نوع سفرهای حقیقت‌یابی داشته باشم مشروط بر اینکه نیازها ومقتضیات تمام ملتها را واقع‌بینانه وحقیقت‌جویانه مورد بررسی قرار دهم خیلی متشکرم.(احسنت ـ احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس ـ نسبت بصورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای ایمان زهرائی
۴- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای ایمان زهرائی
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم، آقای ایمان زهرائی فرمایشی دارید بفرمائید.
ایمان زهرائی ـ سؤالی از وزارت تعاون وامور روستاها دارم راجع به اصلاحات ارضی در حوزه انتخابیه خودم که تقدیم ریاست محترم مجلس می‌کنم.
رئیس ـ مرحمت بفرمائید، بدولت ابلاغ می‌شود.
- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش وپرورش راجع به الحاق یک ماده ویک تبصره بقانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای مصوب سال ۱۳۴۸ وابلاغ بدولت
۵- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش وپرورش راجع به الحاق یک ماده ویک تبصره بقانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای مصوب سال ۱۳۴۸ وابلاغ بدولت
رئیس ـ گزارش شور دوم الحاق یک ماده ویک تبصره به قانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای مصوب سال ۱۳۴۸ مطرح است قرائت می‌شود.
گزراش شوردوم از کمیسیون آموزش وپرورش بمجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش وپرورش در جلسه ۱۳۵۴/۳/۴ با حضور آقای دکتر بطحائی معاون وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۸۰۲۳۶ مورخ ۱۳۵۳/۱۲/۱۸ دولت مربوط به الحاق یک ماده ویک تبصره بقانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای مصوب سال ۱۳۴۸ راکه گزارش شور اول آن بشماره ۱۷۵۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه شور اول را عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ ماده زیر بعنوان ماده ۹ بقانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای اضافه می‌گردد.
ماده ۹ ـ وزارت آموزش وپرورش می‌تواند در هریک از سرپرستی‌های مدارس ایرانی خارج از کشور شورائی که ترکیب آن بموجب تصویبنامه هیئت وزیران تعیین خواهد شد، تشکیل دهد وامور مدارس هریک از سرپرستی‌ها را از طریق شورای مذکور براساس مقررات قانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای اداره کند.
- تبصره ـ بوزارت آموزش وپرورش اجازه داده می‌شود اعتبارات هریک از سرپرستی‌های مدارس ایرانی خارج از کشور را که شورای آن تشکیل می‌شود با موافقت سازمان برنامه وبودجه ووزارت امور اقتصادی ودارائی از اعتبارات مصوب سال ۱۳۵۴ ادارات مرکزی وزارت آموزش وپرورش کسر وبعنوان کمک در اختیار سرپرستی مربوط قرار دهد.
مخبر کمیسیون آموزش وپرورش ـ دکترجواد بازرگانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۳۵۴/۳/۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق یک ماده ویک تبصره بقانون تشکیل شورای آموزش وپرورش منطقه‌ای مصوب سال ۱۳۴۸ را مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه کمیسیون آموزش وپرورش را در اینمورد عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ صدری کیوان.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی ـ در طرح این لایحه من از فرصت استفاده می‌کنم ونظر آقای دکتر بطحائی را به وضع دبیران وآموزگاران این مدارس که امسال مخصوصاً در ایام نوروز از بحرین دیدن کردم جلب کنم البته آنها احساسات پاک ایرانی دارند وتعدادی که در مدارس تحصیل می‌کنند محدود ومعدود است واز ۱۵۰ هزار ایرانی که داریم فقط پانصد نفر در دو مدرسه ایرانی بحرین درس می‌خوانند که در کویت ودوبی نیز تعداد داوطلب زیاد است که بنظر من باید ترتیبی داده شود که فرزندان ایرانی بتوانند در این مدارس تحصیل کنند موضوع دیگر اضافاتی است که گویا قرار بوده است بدبیران وآموزگاران بدهند ومتأسفانه تا نوروز داده نشده بود خواستم باین موضوع هم توجهی بشود چون معلمین آنجا با دل وجان خدمت می‌کنند واین کمک بسیار بجا است (صحیح است)
دکتر بطحائی (معاون وزارت آموزش وپرورش)ـ انجام می‌شود.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟(اظهاری نشد) به ماده واحده وکلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.
- تقدیم آئیننامه اجرای تبصره یک ماده ۳۴ مقررات تشکیلاتی، استخدامی، مالی وانضباطی وزارت امور خارجه، بوسیله آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه
۶- تقدیم آئیننامه اجرای تبصره یک ماده ۳۴ مقررات تشکیلاتی، استخدامی، مالی وانضباطی وزارت امور خارجه، بوسیله آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه
رئیس ـ آقای اقبال بفرمائید.
احمداقبال (معاون وزارت امور خارجه)ـ با اجازه مقام محترم ریاست ونمایندگان محترم آئین نامه اجرائی تبصره یک ماده ۳۴ مقررات تشکیلاتی استخدامی ومالی وانضباطی وزارت امور خارجه را برای تصویب در کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم می‌کنم.
رئیس ـ آئیننامه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون نیرو راجع به تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها وارسال به مجلس سنا
۷- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون نیرو راجع به تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها وارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش شور دوم تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون نیرو بمجلس شورای ملی
کمیسیون نیرو در جلسه ۱۳۵۴/۳/۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۶۵۸ مورخ ۱۳۵۳/۱/۱۸ دولت مربوط به تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها را که گزارش شور اول آن بشماره ۱۷۵۲ چاپ گردیده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه شور اول را با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش شوردوم آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ وزارت نیرو بمنظور ایجاد تأسیسات متناسب با طرح جامع توسعه بهره‌برداری از منابع آب کشور تأمین وانتقال وتوزیع آب شهرها را تدریجاً باتوجه به امکانات فنی ومالی عهده‌دار خواهد شد برای تأمین این منظور وبهره‌برداری از شبکه توزیع آب واحداث تأسیسات فاضلاب در شهرها شرکتهای منطقه‌ای تابع وزارت نیرو شرکتهائی را رأساً یا با مشارکت شهرداریها وبخش خصوصی با رعایت شرایط زیر تشکیل خواهند داد.
- الف ـ سهام شهرداریها وبخش خصوصی در شرکتهائی که طبق این قانون تشکیل می‌شود از ۴۹ درصد مجموع سهام شرکت تجاوز نخواهد کرد نمایندگی سهام دولت در مجامع عمومی شرکتهای مذکور بعهده وزیر نیرو ووزیر امور اقتصادی ودارائی ووزیر کشور یا نمایندگان منتخب آنها خواهد بود. درصورتیکه شهرداریها یا بخش خصوصی تأمین وتوزیع آب مشروب یا بهره‌برداری از فاضلاب شهرهائی را عهده‌دار باشند وآمادگی برای فروش سهام خود در موقع تحویل تأسیسات بوزارت نیرو داشته باشند وزارت نیرو مکلف است سهام مذکور را خریداری کند.
- ب ـ سهام دولت در شرکتهای مذکور از منابع زیر تأمین خواهد شد:
- ۱ ـ آنقسمت از سرمایه‌گذاری دولت که در امر توسعه منابع آب منطقه منحصراً واختصاصاً برای احداث وسائل تأمین آب شهر به مصرف رسیده است.
- ۲ ـ بهای تأسیسات شرکتهای آب مشروب شهرها که برای مقاصد مذکور در این ماده قبلا از طرف دولت سرمایه‌گذاری شده است براساس قیمت دفتری با کسر استهلاک.
- ۳ ـ آنقسمت از اعتباراتی که شهرداریها یا بخش خصوصی بصورت وام برای مقاصد مذکور در این ماده از بودجه عمومی تا تاریخ تصویب این قانون دریافت نموده وبمصرف ایجاد مستحدثات رسیده است وبرعایت ماده ۴ قانون برنامه عمرانی پنجم کشور مورد بخشودگی قرار نمی‌گیرد.
- ۴ ـ کلیه وجوه دیگری که برای تأمین وتوزیع آب شهرها واحداث تأسیسات فاضلاب از بودجه عمومی دولت بعناوین دیگری سرمایه‌گذاری شده است.
- ۵ ـ اعتباراتیکه بموجب تبصره ۵۰ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور تأمین خواهد شد.
- تبصره ۱ ـ در صورتیکه شهرداریها یا بخش خصوصی توزیع آب مشروب یا بهره‌برداری از فاضلاب شهرهائی را عهده‌دار باشند تأسیسات موجود آنها در تاریخ تشکیل شرکتهای جدیدالتأسیس با توجه به قیمت دفتری وکسر استهلاک ارزیابی وجزء سرمایه شرکتهای مزبور محسوب خواهد شد ومعادل آن از سهام شرکتهای مزبور بآنها سهم داده می‌شود. در صورتیکه مدت استهلاک تأسیسات منقضی ولی تأسیسات قابل استفاده ومورد احتیاج باشند شرکتهای مذکور مکلفند آنها را به بهائی که از ده درصد قیمت دفتری تجاوز نکند محاسبه وجزء سهام شهرداری یا بخش خصوصی محسوب نمایند.
- تبصره ۲ ـ ارزش اراضی مربوط به تصفیه خانه ومخازن وتلمبه خانه ومستحدثات اداری ومسکونی مؤسسات مذکور در تبصره ۱ طبق ماده ۵۰ قانون آب ونحوه ملی شدن آن وبا توجه به بهای زمان تأسیس تعیین وجزء سرمایه شرکتهای جدیدالتأسیس محسوب خواهد شد ومعادل آن از سهام شرکتهای مزبور بآنها سهم داده می‌شود.
- تبصره ۳ ـ در صورتیکه تأسیسات واراضی واملاک مربوط بتأمین وتوزیع آب مشروب وفاضلاب شهرها وقف باشد طبق مقررات مربوط بوقف عمل خواهد شد.
- تبصره ۴ ـ درصورتیکه طبق گزارش توجیهی فنی واقتصادی تأمین آب روستاهائیکه در مسیر لوله انتقال آب بشهرها قرار می‌گیرند امکان‌پذیر باشد شرکتهای آب منطقه‌ای آبرسانی روستاهای مذکور را فقط تا ابتدای شبکه توزیع عهده‌دار خواهند شد.
- تبصره ۵ ـ تا زمانیکه وزارت نیرو بهره‌برداری از شبکه توزیع آب واحداث تأسیسات فاضلاب شهرها را از طریق تأسیس شرکتهای موضوع این قانون بعهده نگرفته است اعتبارات مورد نیاز برای تأمین آب واحداث فاضلاب شهرها کمافی‌السابق در بودجه‌های مربوط تأمین خواهد شد.
- تبصره ۶ ـ اساسنامه نمونه شرکتهای مذکور در این قانون توسط وزارت نیرو تهیه وپس از تأیید هیئت وزیران بتصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید.
- تبصره ۷ ـ آئیننامه اجرائی این قانون وآئیننامه طرز ارزیابی ونحوه استهلاک بهای تأسیسات وچگونگی اقدام در تصرف تأسیسات مذکور در این قانون به پیشنهاد وزارت نیرو وتأیید وزارت کشور بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
- تبصره ۸ ـ شرکتهای موضوع این قانون از لحاظ استخدامی تابع مقررات استخدامی شرکتهای دولتی موضوع بند (پ) ماده ۲ قانون استخدام کشوری وتغییرات واصلاحات بعدی آن خواهند بود. تعیین تکلیف کارکنان مؤسساتی که بموجب این قانون در اختیار شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها قرار می‌گیرند به پیشنهاد وزارت نیرو وتأیید وزارت کشور بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
مخبر کمیسیون نیرو ـ مهندس علی اشرف فرخ.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری در جلسه ۱۳۵۴/۳/۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه کمیسیون نیرو را عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش شور دوم آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری ـ رضاپیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی ودارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی ودارائی در جلسه ۱۳۵۴/۳/۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه کمیسیون نیرو رادر اینمورد عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش شور دوم آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور اقتصادی ودارائی ـ امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۵۴/۳/۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل شرکتهای تأمین وتوزیع آب وتأسیسات فاضلاب شهرها را مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه کمیسیون نیرو را در اینمورد عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش شور دوم آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور ـ رضا سجادی.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
رئیس ـ آقای دکتر وحیدی بفرمائید.
دکتر وحیدی ـ (وزیر نیرو)ـ با اجازه جناب آقای رئیس بنده می‌خواستم از تسریعی که در امر تصویب این لایحه که در تأمین وتوزیع آب شهرها است بعمل آمد تشکر کنم امیدوارم وزارت نیرو بتواند وظایف خودش را به نحو احسن انجام بدهد (احسنت).
- تقدیم لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی، بوسیله آقای مهندس معینی زند (کارپرداز مجلس شورای ملی)
۸- تقدیم لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی، بوسیله آقای مهندس معینی زند (کارپرداز مجلس شورای ملی)
رئیس ـ آقای مهندس معینی‌زند بفرمائید.
مهندس معینی‌زند (کارپرداز مجلس شورایملی)ـ با اجازه مقام معظم ریاست لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۵۳ مجلس شورایملی را جهت تصویب تقدیم می‌کنم.
رئیس ـ تفریغ بودجه مجلس شورایملی به کمیسیون محاسبات ارجاع می‌شود.
- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به ترتیب رسیدگی وختم پرونده‌های اصلاحات ارضی وارسال به مجلس سنا
۹- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به ترتیب رسیدگی وختم پرونده‌های اصلاحات ارضی وارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش شور دوم ترتیب رسیدگی وختم پرونده‌های اصلاحات ارضی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه پنجم خردادماه ۱۳۵۴ با حضور آقای رهبری معاون وزارت تعاون وامور روستاها لایحه شماره ۳۸۲۸ مورخ ۱۳۵۴/۲/۲۰ راجع بترتیب رسیدگی وختم پرونده‌های اصلاحات ارضی را که گزارش شور اول آن بشماره ۱۷۵۴ چاپ شده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه شور اول را با اصلاحاتی بتصویب رسانید. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ کلیه پرونده‌هائی که تا تاریخ تصویب این قانون در اجرای مراحل مختلف اصلاحات ارضی منجر به تنظیم سند واگذاری یا ارسال صورتمجلس‌های تقسیم ملک وفرمهای مربوط بدفاتر اسناد رسمی شده ونسبت بآنها تا تاریخ تقدیم این لایحه ۱۳۵۴/۲/۲۳ شکایت واعتراض نرسیده باشد از نظر اجرای مقررات اصلاحات ارضی مختومه تلقی می‌گردد.
- تبصره ۱ ـ اعتراضات وشکایاتی که نسبت بپرونده‌های مزبور تا تاریخ تقدیم این لایحه بوزارت تعاون وامور روستاها رسیده ومنجر بصدور رأی قطعی نشده باشد، در سازمان اصلاحات ارضی طبق مقررات مربوط مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. درصورتیکه بنظر آن سازمان در عملیات انجام شده اشتباه مؤثری رخ داده باشد. موضوع بشورای اصلاحات ارضی ارجاع خواهد شد. تا براساس ماده ۳۸ آئیننامه اصلاحات ارضی مصوب ۳/۵/۴۳ بررسی ورأی قطعی صادر شود.
- تبصره ۲ ـ نسبت بعملیات اجرائی پرونده‌هائیکه اسناد آن بعد از تاریخ تقدیم این لایحه تنظیم گردد درصورتیکه تا سه ماه از تاریخ تنظیم سند مورد اعتراض قرار گیرد، طبق تبصره فوق رسیدگی واقدام خواهد شد وپس از انقضای این مهلت پرونده مختومه تلقی می‌گردد.
- تبصره ۳ ـ اشتباهات قلمی اسناد تنظیمی از قبیل اشتباه در نام ومشخصات متعاملین ومشخصات ملک وثمن مورد معامله طبق مقررات مربوط در مراجع ثبتی رسیدگی واخذ تصمیم خواهد شد.
- تبصره ۴ ـ وزارت جنگ می‌تواند در مورد اراضی خالصه واگذاری ومتصرفی خود که بعداً در اجرای قانون بنگاه خالصجات به اشخاص واگذار شده وهمچنان مورد نیاز باشد، ظرف ۳ ماه از تاریخ تصویب این قانون بشورای عالی اصلاحات ارضی شکایت نماید وشورا مکلف است خارج از نوبت بموضوع رسیدگی و لدی‌الاقتضا به ابطال سند واقاله معامله رأی دهد در اینصورت انتقالات بعدی نیز باطل است وانتقال گیرندگان فقط می‌توانند برای دریافت ثمن معامله به یدقبلی خویش مراجعه نمایند. رأی شورا قطعی است وادارات ثبت ودفاتر اسناد رسمی مکلف به اجرای آن هستند.
رئیس کمیسیون دادگستری ـ مهدی شیخ‌الاسلامی.
گزارش شور دوم از کمیسیون تعاون وامور روستاها بمجلس شورای ملی
کمیسیون تعاون وامور روستاها در جلسه ششم خردادماه ۱۳۵۴ با حضور آقای رهبری معاون وزارت تعاون وامور روستاها لایحه ترتیب رسیدگی وختم پرونده‌های اصلاحات ارضی را برای شور دوم مطرح ومصوبه کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون تعاون وامور روستاها ـ مهندس امیرحسین خسروی.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است آقای فضائلی بفرمائید.
فضائلی ـ در این ماده و در عمل یک مشکلی هست خواستم توجه معاون محترم وزارت تعاون وامور روستاها را جلب کنم واگر لازم باشد توضیح در این باره داده شود بطوریکه عده‌ای بمن مراجعه کردند در تنظیم اسناد گاهی اشتباهاً مستثنیات ذکر نشده درحالیکه درموقع تنظیم نسق وسند وتعیین قیمت مستثنیات کسر شده وبرهمان اساس هم ملک بزارعان منتقل شده است ولی در سند اسمی از مستثنیات قانونی که در آمار آمده وحتی در تصرف اشخاص است گاهی شده است که ذکر شده ووقتی خواسته‌اند که سند مالکیت آن باغ را بموجب همان مستثنیات قانونی که در اختیارشان هست بگیرند مواجه با این اشکال شدند البته این شور دوم لایحه است ونمی‌شود پیشنهاد جدیدی داد ولی بنظر بنده در آنجا در تبصره ۳ نوشته شده است «اشتباهات قلمی اسناد تنظیمی از قبیل اشتباه درنام ومشخصات متعاملین ومشخصات ملک وثمن مورد معامله طبق مقررات مربوط در مراجع ثبتی رسیدگی واخذ تصمیم خواهد شد».
این اگر که عنایت بشود که اشتباهات قلمی مربوط به مشخصات ملک شامل همین‌گونه اشتباهات نیز خواهد شد واحتیاج باین نباشد که بعداً در موقع خودش که متوجه نبوده وطرف مقابل شکایت نکرده است وواقعاً اگر ملکی است ویا باغی است که در اختیار او نیست جزو مستثنیات ملک بوده است وقبلا صورت‌برداری شده والآن هم در تصرف او هست یک وضعی پیش نیاید که بعداً مجبور بشوند که خانه‌اش را خراب بکنند وباغ را از دستش بگیرند بنده می‌خواستم هم تذکری بدهم وهم خواهش کنم اگر نظرتان با این نظر موافق است در این باب نظرتان را اعلام بفرمائید که در عمل مواجه با اشکال نشود.
رئیس ـ آقای رهبری بفرمائید.
رهبری (معاون وزارت تعاون وامور روستاها)ـ با اجازه مقام ریاست اشتباهات قلمی منحصراً مربوط بمسائلی است که در لایحه مندرج است از قبیل اشتباه در اسم مشخاص متعاملین ومشخصات ملک وثمن مورد معامله ولی آنچه آقای فضائلی فرمودند احتمالا در بعضی اسناد ممکن است که وجود داشته باشد ومستثنیاتی مالک داشته که در سند ذکر نشده آنها شامل مقررات موجود ما هست مراجعه می‌کنند رسیدگی می‌شود واگر چیزی باشد مسلماً اسنادشان اصلاح خواهد شد.
رئیس ـ نظر دیگری در ماده واحده نیست؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده واحده وکلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون فرهنگ وهنر راجع به معافیت ورود وصدور اشیاء عتیقه وآثار فرهنگی وهنری اصیل ومعتبر از حقوق وعوارض گمرکی وارسال به مجلس سنا
۱۰- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون فرهنگ وهنر راجع به معافیت ورود وصدور اشیاء عتیقه وآثار فرهنگی وهنری اصیل ومعتبر از حقوق وعوارض گمرکی وارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش شور دوم معافیت ورود وصدور اشیاء عتیقه وآثار فرهنگی وهنری اصیل ومعتبر از حقوق وعوارض گمرکی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ وهنر بمجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ وهنر در جلسه چهارم خردادماه ۱۳۵۴ با حضور آقای حشمتی معاون وزارت فرهنگ وهنر لایحه شماره ۴۱۶۶ مورخ ۱۳۵۴/۲/۲۲ دولت راجع بمعافیت ورود وصدور اشیاء عتیقه وآثار فرهنگی وهنری اصیل ومعتبر از حقوق وعوارض گمرکی راکه گزارش شور اول آن بشماره ۱۷۵۰ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد وبشرح زیر بتصویب رسانید.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون فرهنگ وهنر ـ اسعد رزم آرا.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی ودارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی ودارائی در جلسه ششم خردادماه ۱۳۵۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه معافیت ورود وصدور اشیاء عتیقه وآثار فرهنگی وهنری اصیل ومعتبر از حقوق وعوارض گمرکی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه کمیسیون فرهنگ وهنر را تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور اقتصادی ودارائی ـ امان الله ریگی.
رئیس ـ ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱ ـ ورود وصدور اشیاء عتیقه وآثار فرهنگی وهنری اصیل ومعتبر که در این قانون باختصار اموال فرهنگی نامیده می‌شود تابع مقررات زیر خواهد بود.
رئیس ـ در ماده اول نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده اول رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲ ـ ورود اموال فرهنگی اصیل ومعتبر از پرداخت حقوق وعوارض گمرکی معاف است.
رئیس ـ در ماده دوم نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده دوم رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳ ـ واردکننده باید معادل پنج درصد ارزش اموال مزبور را هنگام ورود بنفع صندوق حمایت از هنرمندان بپردازد.
- تبصره ـ اموال فرهنگی مربوط بفرهنگ وتمدن ایران از پرداخت پنج درصد مقرر در این ماده معاف است.
رئیس ـ در ماده ۳ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۳ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴ ـ پنج درصد مذکور در ماده ۳ در مورد اموال فرهنگی که با نظارت دولت بقصد فروش از طریق عرضه در نمایشگاهها یا حراج‌ها ویا نگارخانه‌ها وارد می‌شود وهنگام فروش از فروشنده دریافت می‌شود.
رئیس ـ در ماده ۴ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵ ـ صدور اموال فرهنگی که مطابق قانون حفظ آثار ملی مصوب دیماه سال ۱۳۰۹ وآئیننامه اجرائی آن قانون در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده ویا بتشخیص وزارت فرهنگ وهنر قابل ثبت در فهرست آثار ملی باشد ممنوع است. صدور اموال فرهنگی ثبت شده در آثار ملی مشمول مقررا بند ۴ ماده ۱۲۷ قانون کیفر عمومی خواهد بود.
- تبصره ـ اشیاء حاصله از جرایم مذکور دراین ماده تحت نظر وزارت فرهنگ وهنر توقیف می‌شود ودر صورت محکومیت مرتکب دادگاه حکم بضبط اموال مذکور بنفع وزارت فرهنگ وهنر خواهد داد تا برای استفاده عمومی موزه‌ها اختصاص داده شود.
رئیس ـ در ماد ۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
ماده ۶ ـ صدور اموال فرهنگی باستثنای اموال فرهنگی موضوع ماده ۵ این قانون با اجازه وزارت فرهنگ وهنر وپرداخت پنج درصد ارزش آنها بنفع صندوق حمایت از هنرمندان آزاد می‌باشد.
- تبصره ـ دولت می‌تواند هر تعداد از اموال مذکور در این ماده را که برای موزه‌ها یا مجموعه‌ها ویا استفاده عمومی لازم بداند بر طبق ضوابطی که در آئیننامه معین خواهد شد خریداری کند.
رئیس ـ در ماده ۶ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۶ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود.
ماده ۷ ـ خریدار اموال فرهنگی موضوع ماده ۴ این قانون ظرف مدت یکماه از تاریخ خاتمه نمایشگاه یا تاریخ خرید در حراج یا نگارخانه می‌تواند بدون پرداخت پنج درصد مذکور در ماده ۶ آنها را از کشور خارج کند.
رئیس ـ در ماده ۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۷ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.
ماده ۸ ـ پدیدآورنده اموال فرهنگی می‌تواند آثار خود را بدون پرداخت پنج درصد مذکور در ماده ۶ همراه خود از کشور خارج کند.
رئیس ـ در ماده ۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۸ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.
ماده ۹ ـ ورود یا صدور اموال فرهنگی که مشمول فهرست ومشخصات مذکور درآئین‌نامه‌های اجرائی این قانون نباشد تابع مقررات عمومی مربوط به صادرات وواردات کشور خواهد بود.
رئیس ـ در ماده ۹ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۹ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
ماده ۱۰ ـ بوزارت فرهنگ وهنر اجازه داده می‌شود بمنظور تسهیل در امر ورود وصدور اموال فرهنگی و دادوستد صحیح اموال مزبور رأساً یا با مشارکت بخش خصوصی مبادرت به ایجاد مراکز رسمی فروش یا حراج در داخل یا خارج کشور یا هردو بنماید.
رئیس ـ در ماده ۱۰ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۰ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۱۱ ـ مقررات این قانون در هیچ مورد، عهدنامه‌ها وقراردادهای دوجانبه یا چند جانبه یا بین‌المللی ناظر به ورود وصدور اموال فرهنگی راکه طبق قوانین ومقررات مربوط به تصویب دولت شاهنشاهی ایران رسیده باشد محدود نمی‌سازد ومعافیتهای مندرج در ماده ۳۷ قانون امور گمرکی مصوب خرداد ۱۳۵۰ بقوت خود باقی است.
- تبصره ۱ ـ به موارد مذکور دراین ماده صدی پنج مقرر در این قانون تعلق نمی‌گیرد.
- تبصره ۲ ـ بجز موارد مذکور دراین ماده قوانین ومقررات مغایر با این قانون در قسمتی که مغایرت دارد ملغی است.
رئیس ـ در ماده ۱۱ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲ قرائت می‌شود.
ماده ۱۲ ـ آئین‌نامه‌های اجرائی این قانون از طرف وزارت فرهنگ وهنر ووزارت امور اقتصادی ودارائی تهیه وبتصویب هیئت وزیران خواهد رسید. در آئین‌نامه‌ها مشخصات وانواع اموال فرهنگی وچگونگی تشخیص آنها ونیز اموالی که برای تشکیل موزه‌ها ومجموعه‌ها واستفاده عمومی لازم است همچنین نحوه ایجاد واداره صندوق حمایت از هنرمندان وترتیب جمع‌آوری ومصرف وجوهی که بنفع این صندوق وصول می‌شود ونحوه نظارت دولت بر امر ورود وصدور وداد وستد اموال فرهنگی ونیز سایر نظامات مربوط به اجرای مواد این قانون تعیین خواهد شد.
رئیس ـ در ماده ۱۲ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۲ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) نسبت به مجموع مواد وکلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح وتصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون دادگستری راجع به الحاق ده تبصره بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرائم رانندگی وارسال به مجلس سنا
۱۱- طرح وتصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون دادگستری راجع به الحاق ده تبصره بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرائم رانندگی وارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش یک فوریتی الحاق ده تبصره بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرائم رانندگی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۵ خردادماه ۱۳۵۴ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری وآقای دکتر نیک‌پی شهردار پایتخت لایحه شماره ۵۳۳۰ مورخ ۱۳۵۴/۳/۴ راجع بالحاق ده تبصره بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرائم رانندگی راکه در جلسه روز یکشنبه ۴ خردادماه ۱۳۵۴ با قید یک فوریت بمجلس شورای ملی تقدیم وفوریت آن نیز در همان جلسه بتصویب رسیده وبشماره ۱۷۵۷ چاپ شده است مطرح وبا مختصر اصلاحی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرائم رانندگی ده تبصره راجع به مقررات راهنمائی ورانندگی در شهر تهران بشرح زیر اضافه می‌شود واجرای تمام یا بعضی از این تبصره‌ها درهریک از نقاط دیگر کشور موکول به پیشنهاد وزارتخانه‌های کشور ودادگستری وتصویب هیئت وزیران خواهد بود. وظایف واختیارات شهرداری پایتخت در صورت اجرای تبصره‌ها در سایر نقاط بشهربانی کشور محول خواهد بود.
- ۱ ـ تبصره‌های زیر به عنوان تبصره‌های ۳ و۴ و۵ بماده یک قانون مذکور اضافه می‌شود:
- تبصره ۳ ـ در شهر تهران متخلفین از آئیننامه راهنمائی ورانندگی باید ظرف مدت پانزده روز از تاریخ تسلیم برگ اخطاریه به راننده یا الصاق آن بوسیله نقلیه جزای نقدی مقرر را به حسابی که از طرف شهرداری در شعب بانک ملی مفتوح می‌شود پرداخت نمایند. درصورت عدم پرداخت جزای نقدی در موعد مقرر مبلغ آن بدو برابر افزایش می‌یابد ومتخلف می‌تواند این مبلغ را ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور برگ اخطاریه بحساب مذکور در فوق پرداخت نماید وهرگاه متخلف پس از انقضاء مدت شش ماه جزای نقدی مقرر را پرداخت ننمود مأموران راهنمائی ورانندگی مکلفند وسیله نقلیه متخلف را با قفل مخصوص متوقف وراننده را جهت تعیین تکلیف بدادگاه هدایت نمایند. دادگاه پس از رسیدگی در صورت احراز تخلف متخلف رابه پرداخت جزای نقدی معادل سه برابر اصل جریمه محکوم می‌نماید وپس از پرداخت جزای مذکور وسیله نقلیه بلافاصله آزاد می‌گردد.
- تبصره ۴ ـ تخلفات رانندگان در شهر تهران وسیله کامپیوتر تنظیم می‌شود ودادگاه در صورت ضرورت اصل گزارش تخلف را مطالبه خواهد کرد.
- تبصره ۵ ـ مدت مرور زمان تخلفات رانندگی در شهر تهران دو سال است.
- ۲ ـ تبصره‌های زیر بعنوان تبصره‌های ۱ و۲ بماده ۲ قانون مذکور اضافه می‌شود.
- تبصره ۱ ـ مجازات تخلفات رانندگی در شهر تهران طبق آئیننامه از دویست ریال تا پنجهزار ریال است.
- تبصره ۲ ـ هرگاه راننده در شهر تهران ظرف یک سال سه بار مرتکب یکی از تخلفات زیر شود افسران راهنمائی ورانندگی موضوع ماده یک قانون علاوه بر اخذ جریمه مکلفند وسیله نقلیه مرتکب را از ۲۴ ساعت تا هفت روز با قفل مخصوص در محل یا در پارکینگ متوقف نمایند ومتخلف را در صورت عدم تأدیه جزای نقدی بدادگاه هدایت نمایند.
سرعت غیرمجاز.
سبقت غیرمجاز.
عبور از چراغ قرمز راهنمائی.
عدم رعایت حق تقدم.
انحراف بسمت چپ خیابان.
عبور از محل ممنوع.
حمل مسافر با وسیله نقلیه غیرمجاز.
تخلیه نخاله وفضولات ساختمانی در معابر وپیاده‌روها.
توقف در پیاده‌رو خیابانها.
استفاده از لاستیک میخ‌دار جز در سه ماه آخر سال ومواقعی که راهنمائی ورانندگی مجاز اعلام می‌نماید.
- ۳ ـ تبصره زیر بعنوان تبصره ۲ بماده ۳ قانون مذکور اضافه می‌شود:
- تبصره ۲ ـ در تهران شهردار پایتخت می‌تواند به درجه‌داران دیپلمه اداره راهنمائی ورانندگی که آموزش لازم دیده باشند اختیارات ووظایف افسران مندرج در ماده یک این قانون را از لحاظ تشخیص تخلف واخذ جریمه تفویض نماید. بازرسان دیپلمه شهرداری که آموزش لازم دیده باشند می‌توانند برگ تخلفات مربوط به عدم رعایت مقررات پارکمتر را صادر نمایند.
- ۴ ـ تبصره زیر بماده ۵ قانون مذکور اضافه می‌شود:
- تبصره ـ در شهر تهران نسبت به رانندگانی که ظرف یک سال چندین تخلف مرتکب گردیده‌اند دادگاه می‌تواند باتوجه به نوع وتعداد تخلفات گواهینامه رانندگی متخلف را از ۶ ماه تا یکسال ضبط کند. تعداد ونوع تخلفات ونحوه ضبط گواهینامه طبق آئیننامه خواهد بود که به پیشنهاد شهرداری پایتخت وتصویب وزارتخانه‌های دادگستری وکشور تعیین خواهد شد.
در این قبیل موارد گواهینامه راننده بوسیله مأمورین مذکور در ماده یک با تسلیم رسید اخذ وپرونده بدادگاه ارسال خواهد شد. مدت اعتبار رسید برای حق رانندگی ۱۵ روز است ودر انقضاء مهلت در صورتیکه از طرف دادگاه حکم برائت صادر نشود ویا مهلت مذکور تمدید نشده باشد راننده وسیله نقلیه در حکم راننده بدون پروانه خواهد بود.
- ۵ ـ تبصره زیر بعنوان تبصره ۲ بماده ۶ قانون مذکور اضافه می‌شود.
- تبصره ۲ ـ در شهر تهران پلیس راهنمائی ورانندگی کروکی وضعیت تصادف وسائل نقلیه راکه فقط منجر به خسارت مالی شده باشد تنظیم می‌نماید ورانندگان اینگونه وسائل نقلیه مکلفند وسیله نقلیه خود را قبل از رسیدن افسر کارشناس به کنار معابر هدایت کنند.
در صورت امتناع رانندگان پلیس با وسائل مقتضی رفع سدمعبر می‌نماید در صورتیکه با مشاهده محل وقوع تصادف وکروکی از طرف افسر راهنمائی ارتکاب تخلف محرز گردد طبق ماده یک اقدام خواهد شد.
- ۶ ـ تبصره زیر بماده ۸ قانون مذکور اضافه می‌شود:
- تبصره ـ در شهر تهران در خیابانهائی که بوسائل ایمنی عبور عابر پیاده مجهز شده باشد وبوسیله شهرداری برای اطلاع عامه آگهی شود عابر پیاده مکلف است فقط از محلهای مخصوص عابر پیاده عبور کند در غیر اینصورت اگر تصادفی بین وسیله نقلیه وعابر پیاده در سواره‌رو واقع شود مشروط برآنکه راننده مست نبوده وگواهینامه مجاز رانندگی داشته باشد وبا سرعت مجاز حرکت کرده ووسیله نقلیه او نقص فنی مؤثر در حادثه نداشته باشد مسئولیت جزائی متوجه راننده نخواهد بود در اینمورد در صورتیکه سه نفر افسر ارشد کارشناس تصادفات راهنمائی ورانندگی عدم مسؤلیت راننده را گواهی نمایند راننده آزاد خواهد شد وپرونده بمراجع قضائی جهت اقدام مقتضی ارسال می‌شود. عدم مسؤلیت جزائی راننده مانع استفاده شخص ثالث از مقررات بیمه نخواهد بود.
- ۷ ـ تبصره زیر بماده ۱۰ قانون مذکور اضافه می‌شود:
- تبصره ـ برای وسایل نقلیه موتوری که در تهران شماره‌گذاری شده یا بشود از طرف اداره راهنمائی ورانندگی شناسنامه تنظیم خواهد شد ووسائل نقلیه که پس از انقضاء یکسال از تاریخ اعلام اداره راهنمائی ورانندگی تهران بدون اخذ شناسنامه مورد استفاده واقع شود وسیله افسران اداره مذکور تا صدور شناسنامه یا ارائه آن متوقف می‌شوند.
در شهر تهران نقل وانتقالات وسایل نقلیه موتوری زمینی باید در اداره راهنمائی ورانندگی ثبت گردد ودرصورتیکه سند انتقال در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود سردفتر مکلف است سند انتقال را به اداره راهنمائی ورانندگی ارسال دارد تا از طرف اداره مذکور پس از ثبت انتقال در شناسنامه بصاحب آن تسلیم گردد. صدور رونوشت سند معامله قبل از ارائه شناسنامه جز به تقاضای مراجع رسمی وهمچنین نقل وانتقال وسائل نقلیه در دفتر اسناد رسمی پس از انقضاء مهلت یکسال مذکور بدون ارائه شناسنامه ممنوع است. سردفتری که از اجرای مفاد این ماده تخلف کند به پرداخت جزای نقدی از ده هزار ریال تا بیست هزار ریال در دادگاه انتظامی سردفتران محکوم خواهد شد.
رئیس کمیسیون دادگستری ـ شیخ‌الاسلامی.
گزارش از کمیسیون امور اقتصادی ودارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی ودارائی در جلسه ۶ خرداد ۱۳۵۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق ده تبصره بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرایم رانندگی را مطرح وگزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور اقتصادی ودارائی ـ امان الله ریگی.
گزارش از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۶ خردادماه ۱۳۵۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق ده تبصره بقانون نحوه رسیدگی به تخلفات واخذ جرایم رانندگی را مطرح وگزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور ـ رضا سجادی.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است آقای حیدر صائبی بفرمائید.
حیدرصائبی ـ بنده از فرصت استفاده می‌کنم وخدمت همکاران عزیزی که اسمشان توسط حزب رستاخیز ملت ایران اعلام شده است تبریک عرض می‌کنم. اما در مورد این لایحه جرائم رانندگی بنده دو سه سال قبل که قانون نحوه رسیدگی بتخلفات رانندگی مطرح بود در فراکسیون پارلمانی صحبت کردم آقای دکتر یگانه جای آقای دکتر یزدان‌پناه بودند بنده همانموقع توضیح دادم که این لایحه افزایش جریمه در مردم وبخصوص در رانندگان تاکسی ایجاد ناراحتی ونارضائی می‌کند وما که علاقمند بمملکت وشاهنشاه هستیم باید ضمن اینکه ترتیبی ونظامی برای امر ترافیک ایجاد کنیم نباید موجبات ناراحتی مردم را فراهم کنیم آقای دکتر یگانه وچند تن از مسئولین امر تشریف آوردند نشستیم صحبت کردیم ومن ثابت کردم که با جریمه زیاد نمی‌شود مسأله را حل کرد لطف کردند ویک مقداری تعدیل در آن جرائم قائل شدند وبعد لایحه را بمجلس آوردند متأسفانه با اینکه ما امیدواریم آقای شهردار پایتخت بتوانند ویا شهرداری‌های شهرها بتوانند مسأله ترافیک را حل کنند (کاظم مسعودی ـ شهرهای دیگر نیستند) اینجا نوشته شهرهای دیگر هم از این فیض عظمی استفاده بکنند بهرصورت در مورد این جرائم که تا ۵۰۰ تومان معین کردند بنظر من شاید ارزش پول مقداری کم شده است ولی کسانی که با اتومبیل آخرین سیستم اتومبیلشان را پارک می‌کنند واز جریمه صد تومان دویست تومان نمی‌ترسند از جریمه ۵۰۰ تومان هم نخواهند ترسید آنها باز خلاف می‌کنند ولی راننده تاکسی گرفتار می‌شود او در روز ۱۲ ساعت کار می‌کند ودر طول این مدت یا سهواً خلاف می‌کند ویا حواسش جمع نیست همه ما راننده هستیم ـ اتفاق می‌افتد که ما حواسمان جمع نیست راننده تاکسی وطبقات کم درآمد واقعاً پانصد تومان برایشان کار دشواری است بند تصور می‌کنم که باین صورت جریمه کردن مردم زیاد جالب نباشد باید در مبلغ تعدیل پیدا شود تا ایجاد نارضایتی مخصوصاً برای رانندگان تاکسی که مستقیماً با مردم سروکار دارند برایشان ایجاد عقده نکند پانصد تومان گرفتن کار دشواری است بنده درآن قسمت که اتومبیل را بخوابانند حرفی ندارم ولی برای راننده تاکسی که در روز ۷۰ تا ۸۰ تومان درآمد دارد اگر اتومبیلش را بخوابانند از کجا می‌تواند ارتزاق کند بنده تقاضا دارم که ترتیبی داده شود که بنحوی این اشکال برطرف شود.
رئیس ـ آقای مهندس فروهر بفرمائید.
مهندس فروهر ـ بنده خواستم راجع به این لایحه که اثرات مهمی خواهد داشت قبلاً برای ۴ میلیون نفر از اهالی تهران عرایضی بکنم بنده خودم سالها است که در رانندگی واردم وبه وضع رانندگی کشورمان نیز تا اندازه‌ای واردم وگواهینامه خارج را هم دارم وعضو کمیسیون ترافیک هم هستم عرض می‌کنم بایستی حتماً در بهبود وضع ترافیک اقداماتی بشود وهر اقدام مفیدی که بشود فکر می‌کنم تمام طبقات استقبال بکنند ولی مجموع این لایحه که در دست بنده هست وافی به مقصود نیست بنده خیلی صریح توضیح خواهم داد که چرا. آقای معاون وزارت دادگستری تشریف دارند در دو مورد باید ایشان توجه بفرمایند یکی در موردی است که آقایان کارشان قضاوت است ودر مقام قضا در تمام شئون می‌شود در قانون مدنی وقوانین جزا محکومیت‌هائی را پیش‌بینی کرد.
بنده در میان قضات دادگستری دوستان بسیار ارزنده‌ای دارم چون مقام قضا مقام مهمی است، با آنها که صحبت می‌کردم حتی خودشان گفتند که جریمه یا مجازات از یک حدی که تجاوز کرد نه تنها نتیجه مطلوب نمی‌دهد بلکه نتیجه معکوس دارد ودر مورد آن جرم وبزه عکس‌العمل ایجاد می‌کند وبطور مستقیم در تمام طبقات یک نوع خوف وعقده ویک نوع حالت عصیان ایجاد می‌کند.
سه سال پیش که لایحه ازدیاد جرایم رانندگی را آوردند ودر گروه پارلمانی آن روز مطرح شد وجناب سرتیپ نوری هم بودند تمام این مطالب را گفتم وثابت کردم که جریمه از صد تومان بیشتر، آنموقع لازم نیست گرفته شود. ولی بنده خواستم عرض بکنم که ۲ ـ ۳ سال پیش که این اصلاحیه را آوردند آن قانون آنطور که باید وشاید اجرا نشده است.
بنده از جناب معاون وزارت دادگستری وهمچنین معاون محترم جناب نخست وزیر استدعا می‌کنم توجه بفرمایند ویادداشت کنند که تمام هم مأمورین راهنمائی ورانندگی صرف جرائم وتخلفاتی مثل توقف ممنوع اتومبیل‌هاست اتومبیل که فلسفه‌اش تحرک است یعنی موضوع ترافیک تحرک ودینامیک است ومردم در سر چهارراه‌ها جلوی چشم همین مأمورین رعایت حق تقدم نمی‌کنند وهرطور دلشان خواست به سمت چپ یا بطرف راست منحرف می‌شوند ویا دور می‌زنند، واینها اصلا انگار، نه انگار که اینکارها جلوی چشمان مأمورین انجام می‌گیرد به این تخلفات توجهی نمی‌شود ولی توقف ممنوع برایشان خیلی مهم است شما اگر آمار جرائم را بخواهید وملاحظه بفرمائید می‌بینید که چه رقم درشتی مربوط به این مسئله می‌شود. در سابق مثلا اگر کسی کاری داشت ومجبور بود که برود وزارت دادگستری چون جای توقف نبود پیه ۲۰ تومان جریمه را به تنش می‌مالید در جای توقف ممنوع، توقف می‌کرد ولی این جریمه را پانصد تومان گذاشتن باعث می‌شود که او جری‌تر شود ویک جریمه سنگین که داد بازهم خلاف‌های دیگری بکند وعکس‌العمل شدیدتری نشان دهد و۷ ـ ۸ تا تخلف بکند تا باصطلاح دلش خنک شود در مقابل آن جریمه بی‌جهتی که داده است. پس استدعای اول بنده اینست که خواهش می‌کنم معاون محترم وزارت دادگستری توجه کنند ودر صورتجلسه هم منعکس شود که جرائم به این اندازه زیاد نه تنها هیچگاه وافی به مقصود نخواهد بود بلکه حتی ممکن است نتایج نامطلوب ومعکوس داشته باشد. مطلب دیگری که باید بنده حتماً عرض بکنم این است که این کافی نیست که صدتا تابلو گذاشته‌اند کنار خیابانها که راننده محترم تخلف نکنید یا مارپیچ نروید. اولا طبق مقررات همه جای دنیا گذاشتن تابلو در جاهائی که که ماشین سیر می‌کند، خودش ایجاد تصادف می‌کند چون راننده تابلو را که می‌بیند یک نگاه کوچک هم که به تابلو بیندازد ممکن است خطرات زیادی در برداشته باشد. نمونه‌اش اینست که وزارت راه تمام تابلوهای زیادی را در راه‌ها برداشت چون اصولا راننده وقتی کنجکاو شد که به تابلو نگاه کند همین انگیزه که می‌خواهد بداند تابلو چه چیز است تولید تصادف ویا انحراف وعدم دقت در رانندگی می‌کند ودر هر حال آن نتیجه مطلوب که مورد نظر است نمی‌دهد. بهمین جهت بنده استدعا دارم بموازات پیاده‌کردن مقررات ترافیک که بنده عرض کردم نمی‌توانم با تمامش موافق باشم بایستی این حقایق را در نظر داشت وبایستی از افرادی که گواهینامه رانندگی دارند، حتی از ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته از همه آنها خواست که در کلاسهائی ولو دوسه جلسه حضور پیدا کنند وآنها را تعلیم داد وقانون را برای آنها خواند وگفت که تجاوز به حق دیگران ممکن است شمارا نیم دقیقه زودتر بمقصد برساند ولی درحقیقت وقت شما را تلف می‌کند ومن‌حیث‌المجموع تمام ترافیک را فلج می‌کند. ضمن تعلیم دادن تمام مقررات باید به آنها تذکر داد که قانونگذار ناچار شده است که برای بعضی تخلفات اولویت قائل بشود وبرای آنها جرائم بیشتری در نظر بگیرد تا متخلف نیاید بگوید که من نمی‌دانستم درست است که در هر قانون اینکه بگوئیم من اطلاع نداشتم نمی‌دانستم مؤثر وکافی نیست. ولی ما باید این اشخاص را تعلیم بدهیم وبعد قانون را درباره‌شان اعمال کنیم.
جناب آقای نخست‌وزیر هم بارها فرمودند ایرانی که در ذاتش تعارف است چطور می‌شود که وقتی پشت رل می‌نشیند این را از یاد می‌برد وخودخواه می‌شود خوب، در همه کشورهای دنیا عیوبی هست که خاص یک عده‌ای است ولی بنده خواستم بگویم که از این عیوب که عدم توجه وخودخواهی وزیرپاگذاشتن حق دیگران است آیا همان مجریان قانون که افسران راهنمائی باشند از این قاعده مبرا هستند؟
اگر من راننده وقتی می‌نشینم پشت رل یک عیب‌هائی دارم، آن افسران هم همان عیب‌ها را دارند، حرف آنها که وحی منزل نیست! جناب وزیر دادگستری بنده آخرش می‌رسم به این مطلب که در اجرای این قانون به دادگستری بی‌احترامی شده است. پس بنابراین اینها هیچ موجب آن نمی‌شود که از ۱۰ هزار تا نظری که افسران راهنمائی می‌دهند ۱۰ تای آن اشتباه نباشد. دراین قانون یا جای دیگر پیش‌بینی شده افسری که بعلتی اشتباه می‌کند، اوقاتش تلخ است ویا عقده دارد وجلوی ماشین را می‌گیرد که در اینجا غلط ایستاده‌ای یا سرعتت زیاد بود، چگونه به اشتباهش پی می‌برد؟ آیا این درست است که بگویند تمام تقصیرات با راننده است؟ این را دقت بفرمائید وبه او بگوئید که دقت کافی بعمل آورد واز اختیاراتش در مواقع لازم ومشخص استفاده کند. خیلی موارد هست که تخلف مشکوک است یعنی اگر دوتا افسر باشند ممکن است یک افسر امری را تخلف بداند وافسر دیگر بگوید نه، اینکه اینجا توقف کرده موتور اتومبیلش روشن است وبنابراین تخلف نکرده است ونباید جریمه بشود. بعلاوه بعضی موارد است که متخلف در حین ارتکاب مچش را می‌گیرند که خودش هم هرچقدر که بی‌انصاف باشد نمی‌تواند انکار کند ومی‌گوید هرچه هست می‌دهم اما در مواردی که تردید دارد می‌گوید آقا بمن ظلم واجحاف شده مثلا با دیدن ساعت پارکینگ یک دقیقه را اهمیت ندهید شخصی رفته فلان چیز را بخرد وبرگ تخلف روی ماشینش می‌چسبانند به محض‌اینکه این برک تخلف الصاق شد یا به آن شخص داده شد صرفاً این نیست که این تشخیص آیه قرآن است در قانون راهنمائی ورانندگی هیچگونه اعتراضی مسموع نیست در تمام مراحل، بنده خواستم این جا عرض کنم چرا دادگستری را به بازی می‌گیرید دادگستری آمار می‌دهد از ده‌هزار تخلف یک رأی برائت هم در آن نیست. وقتی یک دادگاه به مناسبت گزارش پلیس رأی می‌دهد صددرصد یعنی ۹۹/۵ درصد هم نیست صددرصد محکومیت است بنده خودم رفتم ودر دو، سه دادگاه نشستم وکسی نبود که از من بپرسد چه کسی هستی؟ نگفتند نوبت‌تان چیست؟ همینطور نشستم رئیس دادگاه فقط گزارش پلیس را خواند و۱۵۰ تومان جریمه کرد، بنده از خود قاضی پرسیدم گفت این قانون ظالمانه است محل آن قاضی را می‌توانم بشما نشان بدهم واسم ببرم او گفت راهی برای ما از لحاظ برائت نگذاشته‌اند چرا نام قاضی دادگستری را به میان می‌کشید در این جا نوشته شده اگر جریمه را در عرض ۶ ماه ندهند پلیس توقیف می‌کند ویا جریمه دوبرابر می‌شود ویا ماشینش را قفل می‌زنند وتا پولش را ندهد ماشینش را آزاد نمی‌کنند جناب آقای معاون وزارت دادگستری اینجا دادگاه‌هایتان ملعبه است بنده معذرت می‌خواهم چون برای مقام قضاوت احترام زیاد قائلم ودادگاه موظف است تمام افراد واشخاص را تا نفر آخر محکوم بکند پس چرا اسم دادگاه را می‌آورید. شما که ماشین را توقیف می‌کنید جریمه‌اش می‌کنید وتا پولش را ندهد ماشین را آزاد نمی‌کنید پس اسم دادگاه نباید برده شود سابق وضع دیگری بود، شما گواهینامه متخلف را می‌گیرید اگر گواهینامه‌اش را بگیرید این تبدیل می‌شود به رانندگی بدون گواهینامه با وجود تمام این کارها می‌آئید در ضوابط قضاوت دادگاه می‌نویسید که اگر امضای پنج نفر شاهد در موقع تخلف را بیاورید وارائه دهد. در این گونه موارد می‌تواند برائت حاصل کند والا مردم ۲۰۰ یا ۳۰۰ تومان جریمه یا دوبرابر سه برابر آن را می‌دهند وخودشان را خلاص می‌کنند بنده به تمام افراد وروزنامه‌ها را توصیه می‌کنم که بنویسید تا مردم روشن شوند که بمحض اینکه جریمه می‌شوند فوراً جریمه‌شان را بدهند چون این جریمه‌ها دوبل خواهد شد واگر نروند هم ماشینشان قفل می‌شود وهم جریمه سه برابر می‌شود هم محکمه مجبور است بر خلاف میل قاضی جریمه را ۳ برابر می‌کند بنده این مطالب را که عرض کردم از روی خلوص نیت است بنده میدانم که آنها از لحاظ همکاریشان با دستگاهها یک مطالبی دارند که واقعاً دلشان می‌خواهد به نفع اجتماع کار می‌کنند ولی تا موقعی که پارکینگهای شهرداری روی کاغذ است کاری نمی‌شود کرد چند سال است که صحبت از پارکینگ میدان ۲۵ شهریور است پارکینگ سه طبقه ویا پنج طبقه ولی همه اینها به روی کاغذ است میدانم که خواهند گفت که مهندس مشاورمان بد بوده است بنده نظرم این است که بهرحال پارکینگ را باید درست کنند نرخش را از ۵ ریال ۲ تومان بکنید در کشورهای خارج مثلاً در سوئیس قیمت پارکینگ‌ها ۲۴ ساعت ۱۴ فرانک می‌شود یعنی حدود ۴۰ تومان آمریکا پارکینگ خیلی گران است. آقای دکتر رشتی قیمتش را می‌توانید بفرمائید؟ فرانسه چون فرانکش کمتر است ارزانتر است ولی بطور کلی پارکینگ نرخش زیاد است زیر دریاچه ژنو ۵ هزارمتر پارکینگ دارد شما پارکینگ درست بکنید اگر کسی اتومبیلش را آنجا نگذاشت به قلاده وبه زنجیر بکشید وشلاق هم بزنید اگر جائی تابلو نبود باید توقف ممنوع نباشد افرادی هستند که آمده‌اند وچند دقیقه‌ای کار دارند یکی ۵ دقیقه ویکی چند دقیقه‌ای کار دارد ومی‌ایستد واین را عمداً نمی‌کند از روی ناچاری انجام می‌دهد در مقام قضا هم موارد مخففه هست ولی از لحاظ این مجریان که نظرشان برای بعضی‌ها وحی منزل است وآیه قرآن است. بدون تجدیدنظر، بنده افرادی را میدانم که در حضور خود بنده ظلم کردند بطوری که یکی ماشین فولکس واگن سوار بود واین فولکس واگن کامیون حساب شد واین فرد آمد وتمام پولش را درآورد که ۱۰۰ تومانش را بدهد نداشت، ودر این جا فولکس واگن کامیون شد واز این نمونه‌ها زیاد است. این قضیه را بنده به چشم خودم دیدم که فولکس واگن کامیون شد وامثال آن را، البته خیلی هم هستند که به مقررات می‌خندد ومقررات را رعایت نمی‌کنند، اینها را مجازات کنید وقتی فهمید که مجازاتی هست ومجازاتی در کار است می‌آید وخودش را اصلاح می‌کند، بنده رفتم پای صحبت رئیس شهربانی نشستم ایشان می‌گفتند وسایل موتوری وافسران را داریم زیاد می‌کنیم این باید مشخص باشد وهمه جا همه آماده کنترل باشد افسرانی که توی اداره هستند به این تخلفات رسیدگی می‌کنند وباید موتور بی‌سیم داشته باشند. آن موقع می‌توان گفت که قانون درست اجرا می‌شود واگر کسی از این خط به آن خط می‌آید می‌دانند عکس‌های تلویزیونی برداشته می‌شود ویا رادار ۵۰ کیلومتری ویا ۵۵ کیلومتری هم دارد وحداکثر سرعت ۵۰ کیلومتر است ودراین فاصله عکس‌اش را برمیدارد وبه استناد آن عکس جریمه می‌گیرد وخود شما باید یک عده قضات خوبتان را بفرستید در میان این افسرها وبگوئید شما هم باید قاضی بشوید چون شما در اعمال یک عده راننده قضاوت می‌کنید بنابراین چون این مسئولیت بشما داده شده است شما هم باید این مسئولیت را درک کنید واینقدر تند نروید یک تربیت وجدانی، قضائی وتربیتی باین افسران بدهید همه‌شان خوب هستند مردم را همه تربیت کنید وپارکینگ هم بسازید ولی جریمه ۵۰۰ تومان نباشد بنده خواستم اینها را اگر بشود خدمت خانمها وآقایان وهمکاران گرامی‌ام عرض کرده باشم واگر اینطور باشد، شروع کنند با تجربه وبجائی می‌رسیم، بنده از طول کلام معذرت می‌خواهم. متشکرم (احسنت)
رئیس ـ آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور ـ مشکل ترافیک یکی از مشکلاتی است که در عصر ماشین، در دنیای امروز همه کشورهای پیشرفته این گرفتاری را دارند ما همه در این عصر پیشرفته صنعتی با این مشکل دست بگریبانیم همه علاقمند هستیم که راه حلی برای بهبود وضع ترافیک پیدا کنیم ولی متأسفانه راه حل‌مان هم مثل ترافیکمان شتاب زده است (صحیح است) در قوانین اکثراً اصل مشورت، اصل مطالعه، اصل نظرخواهی از مردم از اصول مهمه است بخصوص پاره‌ای از قوانین ماهیتش ایجاب می‌کند که مدتی از مردمی که با آن قانون سروکار دارند نظرخواهی بشود، بحث بشود در مطبوعات منعکس بشود تا یک نتیجه مطلوب وصحیح بدست بیاید ما در یک قانونی که با سرنوشت تمام مردم بستگی دارد متأسفانه با شتابزدگی می‌آئیم وبا فوریت این قانون را می‌گذرانیم، بنظر من فوریت این قانون مثل سبقت رانندگی است که موجب دردسر مردم می‌شوند این قانون نظرخواهی لازم دارد. روزی که راهنمائی ورانندگی بشهرداری سپرده شد ومن چون شخص شهردار را مصمم می‌بینم که در اینکار توفیق پیدا کنند ولی هیچ ضرورت ندارد که ما فکر کنیم که متخصص‌ترین افراد در این کار شخص ایشان است وقتی وظیفه راهنمایی ورانندگی بشهرداری سپرده شد من بخودم این نوید را دادم که آن قسمت از مسائلی که شهرداریها بخصوص شهرداری تهران برای بهبود امر راهنمائی ورانندگی وظایفی که شهرداریها بعهده دارند واز روی عدم همکاری با سایر دستگاهها این وظایف را خوب انجام نداده‌اند امروز که راهنمایی ورانندگی بشهرداری سپرده می‌شود در مقام رفع مشکلات ووظایفی که مستقیماً بشهرداری مربوط است برآیند. لایحه‌ای را که بنده می‌بینم لایحه‌ای است که فلسفه‌اش در شدت مجازات است ضرورت نداشت که این را بدهیم بشهرداری بعد هم شهرداری جریمه را از ۵۰ تومان به ۵۰۰ تومان بکند، خود شهربانی بهتر می‌توانست اینکار را بکند، بایستی برویم بدنبال راه حلهای واقعی بنظر من چون هم حسن نیت داریم وهم می‌خواهیم این قانون بطور واقعی وخوب اجرا شود. در قوانین راهنمایی ورانندگی جناب آقای یزدان‌پناه، اصل آموزش وجامعیت وعادت ودوام قانون ومقررات وعلائم یکی از اصول مسلمه است در صورتی که بنده می‌بینم شما قانون آورده‌اید برای تهران واین را حصار می‌کشیم. از شهرستان کسی که بتهران می‌آید راهنمایی ورانندگی بایستی در سطح کشور همآهنگ ویکنواخت در همه جا بنحوی اجرا بشود که تمام مردم مملکت ما اعم از راننده یا پیاده عادت کنند به شناخت مقررات رانندگی وعبورومرور واین برایشان ملکه وعادت ثانوی بشود ومن، من باب یک توصیه عرض می‌کنم که اجرای این کار در شهرهای کوچک واجب‌تر وبهتر است ونتیجه هم زودتر بدست می‌آید در مسئله عدم تغییر ضوابط رانندگی، شما صبح از یک خیابان رد می‌شوید می‌بینید که سرازیر است بعدازظهر سربالا است یکساعت علامت دارد ویکساعت علامت ندارد پیچیدن به راست وبه چپ از ساعت فلان تا فلان مجاز است تمام اینها برای یک آدم غریبه که به تهران می‌آید برای شهری که جاذبه توریستی پیدا کرده خواندن اینها اصلا دوربین می‌خواهد ساعتش را نگاه می‌کند از ۷ تا ۹ مجاز است ممکن است ساعتش ۵ دقیقه اختلاف داشته باشد اینها مقررات مسخره‌ای است که باید در آنها تجدیدنظر شود اما اهم مسائل این بود که شهرداری تهران برای افزایش سطح عبور وامکان بیشتر عبورومرور، پل هوائی، معبر جدید وپارکینگ ایجاد کند ونظائر آن وظایفی که با شهرداری است واز بحث آن بدلیل کمی فرصت صرف نظر می‌کنم اگر خواسته باشند اولیای شهرداری یکروز قرار بگذارند دو سه ساعت می‌نشینیم بحث می‌کنیم تا روشن بشوند که چه عواملی وچه برنامه‌ریزی در امر بهبود ترافیک مؤثر است چون جناب فروهر، بنده می‌خواهم عرض کنم ترافیک ما نتیجه نیاز عبورومرور است اگر ما با یک برنامه‌ریزی این نیاز را کم کنیم بطور یقین یک کمکی کرده‌ایم یک تلفن منظم در تهران ممکن است ۱۵ درصد روی امر ترافیک شما مؤثر باشد یک پست شهری منظم ممکن است ۱۰ درصد روی ترافیک شما مؤثر باشد برنامه‌ریزی برای فروشگاه‌های بزرگ چرا می‌روید یک جا فروشگاه درست می‌کنید ویک گره کور درست می‌کنید موظفش کنید در ۸ گوشه تهران مغازه با یک جنس ویک نرخ بسازند. نام‌نویسی اطفال در مدارس، مصلحت مملکت شماست یکنوع قوانین می‌آورید ۵۰۰ تومان از یک راننده می‌خواهید جریمه بگیرید در صورتیکه ممکن است نداشته باشد موظف کنید مدارس در محدوده ساکنین ثبت‌نام کنند که این قدر در شهر تهران به کثرت عبورومرور اضافه نکنید وسرنوشت عابرین پیاده هم به دست رانندگانی که به حکم این لایحه ما آنها را آدم‌های غیر مقرراتی می‌شناسیم سپرده شده من از شهردار تهران استدعا دارم پیاده‌روها را بسازد شما توی شهر تهران توی پیاده‌رو راه بروید آدم چشم دارد اگر زمین نخورد آنوقت دلتان بحال نابینا بسوزد یک مسئله مهم مسئله سوارشدن تاکسی است در شهر تهران ببینید دوسوم سطح عبورومرور خیابان برای مسافر منتظر تاکسی یا بهتر بگوئیم اتوبوسهای کوچک خودسر با تاکسی‌متر گرفته می‌شود این از معجزاتی است که در هیچ جای دنیا چنین چیزی ندیده‌ایم آقای شهردار توی کمیسیون می‌گفتند که از نقاط مختلف دنیا دیدن کرده‌اند بنده این یکی را نمیدانم از کجا یاد گرفته‌اند که تاکسی متر باشد ولی ۵۵ تا مسافر مختلف سوار کند آن چه مسلم است بهبود امر ترافیک مورد علاقه عموم است اما آنچه مسلم‌تر است این است که راهش این نیست برای کار ترافیک بایستی کار بنیادی کرد فکر اساسی کرد بایستی وظایف اساسی برای اینکار در نظر گرفت امروز که این کار بشهرداری سپرده شده است بنده معتقدم قبل از هرچیز کسر انجام وظیفه گذشته‌اش را شهرداری تهران بآن عمل کند بعنوان مثال ترافیک سنگین جاده تهران شمیران (کورش کبیر) چه عاملی تا بحال مانع بوده که این خیابان مقابل را باز نکرده‌اند وراه عبورومرور را نساخته‌اند شما نگاه کنید، این آقایان اگر در گره کور مرکز شهر نگاه بکنند با سه چهار پاساژ جدید، محل عبورومرور جدید، واقعاً می‌شود این مشکل را حل کرد؟ فکر وظیفه خودشان نیستند وبرای انجام یک چنین مقصودی بشدت مجازات متوسل شده‌اند بنده بهیچوجه شدت مجازات را آقای هنرمندی راه حل نمیدانم وبا تبصره ۶ این لایحه صددرصد مخالفم وپیشنهاد حذفش را بعنوان یک نماینده تقدیم می‌کنم ما که این تبصره را تصویب کنیم هر آدمی که روی بی‌مبالاتی یک راننده زیر ماشین برود یک قسمتی از خونش گردن ما خواهد بود، تربیت وعادت دادن، آموزش مردم در راهنمائی ورانندگی از اهم مسائل است، خاطره‌ای بیادم آمد، یک روز خدا رحمتش کند مرحوم منتصر شهردار تهران بود در اطاقش بمن گله کرد که این میدان توپخانه را نگاه کن راهروی زیرزمینی با سنگ مرمر ساخته‌ایم ولی مردم از رو رد می‌شوند بنده بایشان گفتم گناه از شماست تعجب کرد گفتم اگر بجای سنگ مرمر شما راهروی سیمانته می‌ساختید وبرای هر هفت خیابان این میدان راهروی زیرزمینی می‌گذاشتید بهتر بود، مثلا من که از باب همایون می‌خواهم بفردوسی یا ناصرخسرو بروم راهروی زیرزمینی ندارد جانم در خطر است بنابراین چرا در جای دیگر از رهرو زیرزمینی رد بشوم. عادت دادن مردم وتعمیم یک سلسله مسائل این خود یک مسئله ایست. حتماً باید تمام خیابانها خط‌کشی بشود وبوسائل ایمنی مجهز بشود تا مردم عادت کنند که از خط‌کشی رد شوند والا من عامی وفلان پیرزنی که از فلان ده آمده ونمی‌داند خط‌کشی چیست اگر از جای دیگر که خط‌کشی ندارد رفتیم خونمان با چه کسی است؟ بنده پیشنهاد حذف تبصره ۶ را حضور مقام ریاست تقدیم می‌کنم واز جناب شهردار تهران که با علاقمندی کار ترافیک را دنبال می‌کنند انتظار دارم قبل از هر نوع شدت عمل به لکه‌گیری خیابانهای تهران بپردازند به پرکردن چاله چوله‌ها بپردازند به پنجره‌هائی که روی نهرهاست واکثراً می‌شکند وموجب زحمت در امر ترافیک می‌شود بپردازند، در کمیسیون بایشان گفتم خوشحال هستم از اینکه توجه کردند، اکثر شما می‌بینید که اتوبوسهای دو طبقه در طبقه بالا تصادف دارد شاید اسباب تعجب باشد برای این است که نوع اتوبوس را با نوع آرایش درخت‌های تهران انتخاب نکرده‌ایم، علائم راهنمائی ورانندگی زیر شاخه وبرگ است وراننده نمی‌بیند واکثراً چراغهای شهرداری هم زیر این شاخه وبرگها پنهان است، اینها یک سلسله وظایف کوچکی است که بنظر من قبل از اینکه ما برویم وراننده را با پانصد تومان جریمه به شلاق ببندیم وافراد بی‌بضاعت را تحت فشار وزحمت قرار بدهیم باین سلسله مسائل برسیم بهتر است چون رفع این مسائل در بهبود امر ترافیک مؤثر خواهد بود وآنچه مسلم است اصل عدم مسئولیت رانندگان در مورد تصادف با عابرین در غیر نقاط خط‌کشی شده بنظر من مسئله‌ایست بی‌مورد وبی‌موقع وبهیچ‌وجه در شرایط کنونی نمی‌توانیم چنین امری را تجویز کنیم در زمینه تصادفات در کمیسیون عرض کردم اینجا هم می‌گویم یک کاری بکنید که با یک تصمیم خیلی از مشکلات مرتفع بشود ما آمدیم بیمه شخص ثالث وبیمه بدنه برای ماشینها گذاشتیم، مالک ماشین در موقع تصادف منتظر می‌شد تا افسر راهنمائی بیاید وبگوید چه کسی تقصیر دارد، امروز هم با وجود بیمه شخص ثالث این نقیصه برطرف نشده، شما ملاحظه کنید در موقع تصادف ماشین در وسط خیابان می‌ماند تا افسر بیاید وکروکی بکشد وبعد آنها را می‌برند کنار خیابان، خود این موضوع در یک ترافیک شلوغ چقدر مشکل ایجاد می‌کند، چه مانعی دارد که ما هر وسیله نقلیه‌ای را که روی چرخش می‌چرخد بیمه اتوماتیک نزدیک شرکت بیمه دولتی بکنیم وبخش خصوصی هم از این موضوع صرفنظر بکنند واز این منفعت بگذرند اگر هم می‌خواهند آژانس یا نماینده آن بیمه بشوند ومبلغ بیمه هم تأمین بیاید وقتی بیمه اتوماتیک بود همه بیمه هستند واگر با هم تصادف کردند دیگر احتیاجی به آمدن پلیس راهنما وکروکی کشیدن وجراثقال آوردن وسایر تشریفات ندارد مگر اینکه جنبه جزائی پیدا کند. یک معذرت از هم می‌خواهند وهر کسی راه خودش را می‌گیرد ومیرود وخسارتش را از شرکت بیمه می‌گیرد یا به تعمیرگاه شرکت بیمه مراجعه می‌کند، مثل همه جای دنیا. چرا ما لقمه را از پشت سرمان می‌خواهیم بدهان بگذاریم؟ تصور این مطب را بفرمائید ببینید تنظیم‌کنندگان لایحه در امر ترافیک آمادگی ندارند وبا این لایحه بهبودی حاصل نمی‌شود، امیدوارم عرایض من در مورد حذف تبصره‌ایکه برای همه ما یک مسئولیت اخلاقی بوجود خواهد آورد مورد توجه همکاران قرار گرفته باشد.(احسنت)
رئیس ـ آقای جعفری بفرمائید.
روح‌الله جعفری ـ با اجازه جناب آقای رئیس مطالبی در مورد ترافیک واین لایحه بوسیله همکاران ارجمند گفته شد وکار بنده را سبک کرد بنابراین من خلاصه‌ای عرض می‌کنم، بلاشک خلافکار باید تنبیه بشود وکسی هم که کارخوبی کرد باید تشویق بشود باین ترتیب خیلی از مسائل خودبخود حل می‌شود ما باید توجه کنیم آن کسی که خلاف کرده آیا آن خلافش عمدی است یا از روی عدم اطلاع از مقررات یا قوانین است. پس در این مورد اگر بررسی کنیم باصل آموزش پی می‌بریم، در این مورد بخصوص بایستی آموزش را از لحاظ فردی واجتماعی در نظر بگیریم، نه تنها ما این مسئله را در سطح شهر تهران یا شهرهای بزرگ باید مورد توجه قرار بدهیم بلکه در سطح روستاها بایستی مسائل ترافیک وتردد با اتومبیل را آموزش بدهیم. خود بنده یک دهاتی بودم این مقررات اگر از آن سطح شروع بشود در این سن که بنده الآن هستم خیلی از مسائل برایم حل شده بود (صحیح است) من اینجا راجع به عواملی که در امر بهبود ترافیک مؤثر است یعنی عامل آموزش را عرض کردم در سطح خانواده، در سطح اجتماع، در مدارس حتی از کودکستان تا آخرین مرحله تحصیلی آموزش را نمی‌شود ندیده گرفت، یعنی محیطی که در شهر است یا بین شهرهاست از لحاظ جاده‌ها، از لحاظ خیابانها از لحاظ پارکینگهای داخل شهری باید آموزش کافی داد راجع به گردشگاهها، چراغهای راهنمائی هوائی وزمینی صحبت شد وبنده عرض نمی‌کنم توسعه خیابانها مسئله ایست که باید بآن توجه بموقع بشود، اگر شهرداری در توسعه وبازکردن این خیابانها فرض کنید بطرف شمال، جنوب، شرق، غرب تأخیر کند روزبروز قیمت‌های زمین وساختمانها بالا می‌رود وگرانتر می‌شود (صحیح است)، ما الان داریم آن بی‌توجهی‌هائی که در امر ترافیک در شهرها شده جریمه‌اش را می‌پردازیم جابجاشدن مردم بسیار مؤثر است فرض بفرمائید عده‌ای در غرب تهران در کارخانجات کار می‌کنند واینها باید از مرکز شهر بروند سر کارشان وعصر برگردند. این جابجا شدن جمعیت مشکلات فراوانی در امر ترافیک ایجاد می‌کند مسئله ایجاد ساختمان که خوشبختانه در دست اجراست وجزو برنامه دولت است باید بآن توجه شود که در محدوده کار آنها باشد ودر محله‌های کار، محل سکونت ایجاد بشود. راجع باسفالت خیابانها هم صحبت شده امر همکاری مردم در کار ترافیک بسیار مؤثر است، مردم را بوسیله دستگاههای ارتباط جمعی، روزنامه‌ها بایستی وادار کرد که خودشان با خودشان همکاری کنند یعنی من که در پشت فرمان هستم با آن کسی که پشت فرمان است اگر در راه دادن بیکدیگر همکاری کنیم خیلی از مسائل حل خواهد شد سال قبل در شهر رم شهردار از مردم کمک خواست که برای نظافت شهر کار کنند ظرف یک هفته با همکاری مردم در این شهر یک ریزه کاغذ خورده پیدا نمی‌شد پس همکاری مردم را صمیمانه باید جلب کرد البته با ارائه کارهای خوب بمردم، در مورد خط‌کشی‌ها باید توجه شود در زمستان خط‌کشی‌ها از بین می‌رود باید رنگهای خط‌کشی خیابانها از نوع جنسی باشد که ثابت بماند در مورد تصادفات خارج از خط‌کشی صحبت شد که در لایحه منظور شده وبایستی توجه کرد اگر یک اتومبیلی با سرعت چهل کیلومتر در ساعت حرکت کند وعابری هم از پیاده‌رو بخواهد ناگهانی بدود وبآن طرف خیابان برود واین خیابان هم اگر ۲۰ متر عرضش باشد اگر راننده عابر را ببیند با آن سرعت چهل کیلومتر از آن لحظه دید تا اتخاذ تصمیم برای گرفتن ترمز لااقل یک ثانیه می‌گذرد در این یک ثانیه این اتومبیل یازده‌متر روی زمین راه می‌رود تا ترمز بکند سرعت اتومبیل، وزن اتومبیل، شتاب اتومبیل ومنتج این سه نیرو باز پنج تا ده متر اتومبیل را روی زمین می‌کشد البته بنده سرعت ۴۰ کیلومتر را عرض کردم بدیهی است که اگر سرعت بیشتر باشد اتومبیل بیشتر روی زمین کشیده خواهد شد در مورد دیگر عرض کنم بارها دیده شده که عابر مصدوم در خیابان افتاده وشاهدی هم وجود ندارد ونمیدانند که چه کسی خلافکار است بنده خودم یک هفته بازداشت شدم ومدتها ناراحتی یک تصادف را داشتم برای اینکه می‌خواستم بیک نفر که مصدوم شده بود کمک کنم چون آن راننده‌ئی که تصادف کرده بود فرار کرده بود دو ماه سه ماه دیدم تا این مسأله را حل کردم در اثر این ترافیک خراب بین شهری بنده خواهرم وشوهرش را از دست دادم وسه بچه آنها بی‌سرپرست مانده‌اند البته خیلی از خانواده‌ها در این مورد صدمه دیده‌اند بهر صورت امیدوارم هرچه زودتر با بکارافتادن راه‌آهن زیرزمینی ووسائل عمومی سریع‌السیر وتوسعه خیابانها مخصوصاً ایجاد خیابانهای کمربندی دور شهری وهمکاری مردم این مشکل ترافیک برای همیشه حل شود.(احسنت)
رئیس ـ آقای کاظم مسعودی بفرمائید.
کاظم مسعودی ـ مطالبی را که همکاران محترم اینجا عنوان کردند یادآوری بود باید عرض کنم که بنده با پیشنهاد جناب آقای فرهادپور موافق هستم البته رأی مجلس محترم است ولی چنانچه این تذکراتی را که در اینجا همکاران محترم توجه دادند مراعات بشود ما خیلی از مسائلمان حل می‌شود مثلا ما یادمان نرفته که جناب شهردار محترم پایتخت از روزی که تشریف‌فرما شدند دراین پست قول دادند که جاده سوم تا دوسه ماه دیگر افتتاح می‌شود وتا این تاریخ درست نشده البته فعالیت هم می‌شود.
اما مطالبی عنوان شد که اگر تذکرات آقایان را توجه کنند خیلی از مشکلات ترافیک در آینده حل می‌شود مثلا در تمام دنیا در شهرهای بزرگ در چهار نقطه شهر شمال جنوب وشرق وغرب پارکینگهای بزرگ تأسیس می‌شود از طرف شهرداریها وهمین موضوعی بود که خود آقای شهردار چندین مرتبه گفتند راجع به همین میدان بیست وپنج شهریور فرمودند که تمام شده است ودر این نقاط پارکینگ‌هائی درست می‌شود در اینصورت تمام ماشینها می‌آیند در این پارکینگ‌ها پارک می‌شوند وبا وسایلی که تهیه شده سرکارشان می‌روند وعصر هم برمیگردند وماشینشان را برمیدارند ومیروند به منزلشان این در امر ترافیک از مهمترین مسائل است یعنی بجای اینکه ۵۰ تا ماشین راه بیندازند ملاحظه میفرمائید هر ماشینی از شمیران بطرف شهر می‌آید یک نفر سرنشین بیشتر ندارد اگر یک اتوبوس مرتب باشد وبیآید بنده نوعی هم سوار می‌شوم ومیروم سرکارم وعصر هم دوباره ماشینم را از پارکینگ برمیدارم می‌روم به منزلم مثلا در شهر لندن در تمام خیابانها که ترافیکش هم دوطرفه است هیچوقت ترافیک گیر نمی‌کند برای اینکه مردم آموزش دارند وعادت به قانون شکنی ندارند بایستی ببینیم دراین لایحه که با فوریت تقدیم مجلس شده برای آینده چه آموزشی را در نظر گرفته‌اند بنظر من این آموزش باید از امسال در کودکستانها شروع بشود که تا پنج سال دیگر لااقل کودک دبستانیمان در آموزش راهنمائی ورانندگی وارد بشود حالا اگر در روستاها لازم شد آن یک امری است که در تمام شهرها شهربانی این کار را می‌کند ولی ما عجالتاً راجع به تهران صحبت می‌کنیم درهر جای دنیا که بروید پارکومتر یکی از مهمترین مسائل ترافیک است. شما خیابانهای تهران را نگاه کنید با این وضعی که دارد در دوطرفش تابلو توقف ممنوع زده شده ماشین که می‌آید ۱۰ دقیقه از داروخانه دارویش را بخرد باید ۵۰ دفعه دور بزند تا جائی برای ایستادن پیدا کند خود این در امر ترافیک ایجاد اشکال می‌کند ولی اگر پارکومتر باشد پیاده می‌شود کارش را انجام می‌دهد واین خیابانها اینطور شلوغ نمی‌شود ما یاد گرفتیم که تا بتوانیم خیابانها را خلوت کنیم چرا؟ برای اینکه بار خودمان را سبک کنیم چون وقتی پلیس دید که در آن طرف یک ماشین ایستاده فوراً با موتورش می‌رود آن را جریمه می‌کند اما خیابان فردوسی به این پهنی چرا باید دو طرفش بند باشد شما موقعی می‌توانید تابلو توقف ممنوع بزنید که پشتش پارکینگ هم وجود داشته باشد گفته شد که شهر تهران نظیف‌ترین شهر ایران است حرفی ندارم چون می‌گویند دروغ هر چه بزرگتر باشد زودتر باور می‌کنند ما درهمین ژاپن سال گذشته در خدمت آقایان رفتیم در هر نقطه‌ای از شهر توکیو که روز ۱۲ میلیون جمعیت وشب ۸ میلیون جمعیت را اداره می‌کند در تمام ساعات روز وشب پارکینگ بود البته با قیمت نسبتاً گران ولی وجود داشت ومردم راحت بودند درهر محلی که می‌خواستند وکار داشتند می‌رفتند پارکینگ در این لایحه تا یکسال دیگر مهلت گرفته‌اند اگر خدا هم بیاید پائین الان نمی‌تواند ترافیک این شهر را درست کند آقایان قبلا فرمودند که تا دوسه ماه دیگر وضع ترافیک شهر حل می‌شود حالا می‌گویند تا یکسال. من سؤال می‌کنم تا دو سال یا سه سال دیگر چند تا پارکینگ در تهران تأسیس می‌شود که می‌تواند مثلا ۵ هزار تا ماشین را جذب کند؟ چند تا راهروی زیرزمینی درست می‌شود راهروئی که اتوبوسش هم که می‌خواهد رد بشود گیر می‌کند ولی روز قبل از شروع بکار با سلام وصلوات می‌روند افتتاح می‌کنند. اینها مسائلی است که ما اینجا می‌بایستی رویش صحبت کنیم البته قضاوتش با آقایان است ولی از همه مهمتر این موضوع آموزش مردم وپارکومتر است که آقای فرهادپور اشاره کردند فراموش نکنید این موضوع پارکومتر را توسعه بدهید شما برای نمونه خیابانی را که پارکومتر گذاشته شده بروید ببینید که همیشه جای خالی هست وآن مغازه‌داری که صبح ماشین‌اش را می‌گذارد کنار خیابان دیگر برایش صرف ندارد که ده تومان بیندازد توی پارکومتر شما خیابان ویلای شمالی را دیده‌اید اول چه جنجالی بود از روزی که پارکومتر گذاشتند همه مواقع جای خالی هست از این افراد بازنشسته شهربانی یا هر اداره دیگری که هستند اینها را جمع کنید آموزش بدهید برای پارکومتر مثل همه جای دنیا که می‌روند نگاه می‌کنند ساعت‌ها را یادداشت می‌کنند بعد جریمه می‌کنند اول بهتر است که مسائل را بررسی کنید عرض دیگری ندارم (احسنت)
رئیس ـ آقای هنرمندی بفرمائید.
هنرمندی (معاون وزارت دادگستری)ـ جناب آقای رئیس نمایندگان محترم امر ترافیک همانطور که آقای فرهادپور در ابتدای مطالبشان فرمودند تنها مربوط به کشور ما نیست بلکه در اغلب پایتخت‌های کشورهای دیگر دنیا نیز هست بنده فکر می‌کنم در تهران یک گرفتاری یگری علاوه بر این وجود دارد وآن اینست که به فاصله کوتاهی شاید ظرف چند سال تعداد اتومبیلها وتندروها وامر عبورومرور در تهران چند برابر شده وهمانطور که شهردار پایتخت اشاره کردند فکر می‌کنم بیش از ۶۵۰ هزار وسیله نقلیه در رفت وآمد است خوب جای پیش‌بینی نبود که ظرف چند سال تهران بیش از ۶۵۰ هزار وسیله نقلیه اضافه شود تردیدی نیست که روی قاعده ظرف ومظروف تهران گنجایش این همه وسیله نقلیه را نداشته است حالا شهردار تهران که بخصوص امر ترافیک هم به عهده ایشان محول شده برنامه‌هائی دارد که بتواند در امر ترافیک تا حدی توفیق حاصل کند این پیشنهادها عبارتست در درجه اول پارکینگ وهمانطور که بنده اطلاع دارم در حال حاضر در شهر تهران ۳۶ پارکینگ در دست ساختمان است وبیش از ۱۳ پارکینگ عمومی آماده وموجود است وبقیه هم در دست اقدام است وظرف یک سال آینده آماده خواهد شد همینطور قراردادهای مربوط برای پل‌های هوائی وراهروهای زیرزمین. مطلب دیگری که باید عرض کنم اتوبوسهائی است که اخیراً آماده شده ودارای ایستگاههای کمتری خواهد بود یعنی با سرعت بیشتری حرکت می‌کند وگویا یک تومان هم می‌گیرد وایستگاه‌ها هم کوتاهتر است بنابراین ممکن است مجموع اینها درامر ترافیک مؤثر باشد اما آن چه که مربوط به وزارت دادگستری می‌شود که چرا میفرمائید این جزای نقدی را افزایش می‌دهند باید خدمتتان عرض کنم که اولاً در مورد افزایش اگر تبصره را دقت بفرمائید جریمه‌های خلافی که گذاشته شده است از ۲۰۰ ریال تا ۵۰۰۰ ریال است واین در آئیننامه منظور خواهد شد که مسلماً در جاهائی که اتومبیلها در محلهای توقف ممنوع توقف می‌کنند جریمه‌اش ۵ هزار ریال نخواهد بود چون جناب شهردار اشاره کردند که درخیابانهای اصلی تابلوهای توقف ممنوع را برمیدارند بنابراین یک قسمت از ترافیک با برداشتن تابلوها حل خواهد شد وبعد هم ۵ هزار ریال را برای توقف ممنوع تعیین نکرده‌ایم درآئین‌نامه‌ای که تنظیم می‌شود مشخص خواهند کرد که مبلغ کمتری برای توقف ممنوع باشد و۵ هزارریال برای اتومبیلهائی که با سرعت ۱۰۰ کیلومتر درخیابانهای تهران حرکت می‌کند یعنی عمل آنها مرگبار باشد جریمه خواهند کرد چرا نکنیم؟ اما مطالبی را که آقایان فرمودند مطالب بسیار سودمندی بود که بنده یادداشت کرده‌ام وخدمت جناب آقای دکتر یزدان‌پناه تقدیم می‌کنم وبنده خودم این یادداشتها را به جناب شهردار پایتخت هم می‌دهم وراهنمائیهای نمایندگان محترم را که برای بهبود وضع ترافیک مؤثر است بنده این مسائلی را که استنباط کرده‌ام بسیار مؤثر است وباید اینکارهم بشود واین مطالب را باید به استحضار دولت بوسیله جناب آقای دکتر یزدان‌پناه خواهم رساند مطلب دیگری که باید خدمتتان عرض کنم اینست که تنها مجازات وتشدید جریمه نقدی وافی بمقصود نیست (احسنت) در این تردیدی نیست ومن قبول دارم کما اینکه نظائری هم داشتیم اما با توضیحی که شهردار پایتخت فرمودند ومن هم گفتم ما قبول کردیم که این را طوری تنظیم کنیم که تخلفاتی را که حداکثر تا ۵۰۰۰ ریال باشد در موارد خاصی که عرض کردم این تخلفات واقعاً باعث مرگ خواهد شد فقط در آن موارد این مجازات سنگین را خواهیم داشت بقیه تخلفات جریمه‌اش بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومان است و۶ ماه مهلت دارد یعنی بعد از آنکه برگ اخطار صادر شد طرف تا ۱۵ روز مهلت دارد که مراجعه کند وبعد از آن هم ۶ ماه فرصت دارد برای پرداخت آن ودر این مدت می‌تواند اعتراض کند که من چنین تخلفی نکردم وبیاورد به دادگاه واعلام کند که من این تخلف را مرتکب نشده‌ام ودادگاه رسیدگی می‌کند. مطلبی را که جناب آقای فروهر اشاره فرمودند بنده متأسفم که جناب ایشان اگر آمار صحیح از من می‌خواستند بنده حضورشان می‌دادم اینطور نیست که دادگاههای ما همه را یک طور محکوم می‌کنند. اجازه بدهید بنده علت آنرا عرض کنم این بستگی دارد به دلایلی که طرف ارائه می‌کند اکثر آقایانی که مراجعه می‌کنند نسبت به اینکه تراکم زیاد است ودر دادگاه معطل خواهند شد بمحض اینکه می‌رسند جلوی رئیس دادگاه می‌گویند نه، وپول را می‌دهند ومیروند برای اینکه دلائلی تهیه نکرده‌اند که به رئیس دادگاه ارائه کنند وبگویند روزی که این تخلف را برای من نوشته‌اند این عده شاهد هستند که من نبوده‌ام واین اتومبیل من نبوده ولی آقایان ترجیح می‌دهند بروند واین پول را پرداخت کنند چون ما نمی‌توانیم اظهارنظر ضابطین دادگستری را بخصوص در امر تخلفات رانندگی حجت ندانیم مگر اینکه خلافش ثابت شود ما میگوئیم آنچه را که گزارش می‌دهند صحیح است وآنها هم می‌گویند درست است ملاحظه بفرمایید البته ما باید اطمینان داشته باشیم این مامورینی که گزارش می‌دهند آیا صحیح است یا نیست اگر کسی موارد خلاف آنرا ثابت کند دادگاه قبول می‌کند (یکی از نمایندگان ـ چه جور؟) اگر جنابعالی خدای نکرده برایتان برگ تخلف صادر کردند من میدانم جنابعالی صرفنظر می‌کنید که بخواهید خلاف گزارش مأمورین را در دادگاه ثابت بکنید که دادگاه حکم برائت شما را بدهد وشما ۱۰۰ تومان را می‌دهید وحرفی هم نمی‌زنید معمولا مردم ما اینطور هستند دادگاههای ما بی‌تقصیر هستند برای اینکه فکر می‌کنند که معطل می‌شوند ودوم اینکه اقامه دلیل برایشان کار مشکلی است یک افسر پلیس آمده برگ تخلف نوشته در آن موقع این آقا شاهد از کجا پیدا کند وچطور ثابت کند مواردی هم هست که دادگاه تبرئه کرده وبنده صورت مقایسه آنهائی که محکوم شده‌اند وآنهائی که تبرئه شده‌اند دارم که صورتش را اگر بخواهید تقدیم می‌کنم آنطور که جنابعالی میفرمائید صددرصد محکوم می‌کنند یا ۹۹ درصد محکوم می‌کنند بهیچوجه اینطور نیست بنده فکر می‌کنم در حدود سی درصد تبرئه می‌شوند که صورت آنرا تقدیمتان خواهم کرد اما فرمودید فکری باید برای اینکار بکنید ما همه خودمان را تجهیز می‌کنیم که تعداد بیشتری برای اینکار در نظر بگیریم که واقعاً بتوانند بهتر قضاوت کنند ونتیجه بهتری بدهند اما درمورد آموزش یکی از برنامه‌های موردنظر باید با وزارت آموزش وپرورش وبا سایر دستگاهها ووسایل ارتباط جمعی باشد مسئله آموزش را از شهرها وروستانشینها شروع خواهیم کرد یعنی این برنامه‌ایست که همزمان با اجرای این قانون عمل خواهد شد بنده هم باید عرض کنم آموزش یکی از ارکان اصلی امر ترافیک است بقول آقایان بایستی آنقدر آموزش داده شود که یک عادت ثانوی برای افراد بوجود بیاید که رعایت انتظامات چه پیاده وچه راننده باشد بداند که باید از پیاده‌رو عبور کند باید مقرراتی را رعایت کند تا اینکه امر ترافیک بهبود پیدا کند به امر آموزش باید در درجه اول توجه بشود جناب آقای مسعودی راجع به پارکومتر فرمودند بنده عرض کردم شهردار پایتخت درنظر دارد که آن قسمت که مربوط به تابلوهای توقف ممنوع است ودر امر رانندگی وقفه ایجاد می‌کند حتی‌المقدور مقدار تابلوها را کم کنند پارکینگهای متعدد هم آماده کنند و۳۶ پارکینگ در دست ساختمان است که باین ترتیب می‌ماند مسئله پارکومتر، این مطلبی بود که آقای مسعوی فرمودند اما بنده میدانم رانندگانی هستند که در پارکومتر بجای ۵ ریال با یک میخ وپیچ این پارکومترها را خراب می‌کنند که بسیاری از آنها را از کار انداخته‌اند ودر این لایحه پیش‌بینی شده که مأمورین شهرداری پارکومترها را کنترل کنند وبنده هم قبول دارم که از خیابانها تابلوهای توقف ممنوع برداشته شود وبجای آن پارکومتر نصب شود در محلهای نزدیک بکارشان توقف بکنند تا برایشان صرف بکند واشخاصی که احتیاج بتوقف دارند توقف بکنند در هر حال من هر چه در امر ترافیک مطالبی در اینجا بعرض برسانم شاید این در صلاحیت خود شهردار پایتخت باشد بنده اطلاعاتی که عرض کردم درجلسات مختلف بحث شده اما این اطمینان را به آقایان می‌دهم که تمام مطالبی که بیان شد در اختیار آقای شهردار قرار می‌دهم وهمانطور که خود آقای شهردار فرمودند با این لایحه وبرنامه‌هائی که دارد امر ترافیک تهران را سبک خواهد کرد اجازه بدهید ایشان کارش را انجام بدهد اما راجع به تبصره‌ای هم که آقای فرهادپور پیشنهاد حذف آنرا دادند البته پیشنهاد در کمیسیون مطرح خواهد شد.
رئیس ـ جناب آقای هنرمندی لایحه یک فوریتی است وبکمیسیون نمی‌رود. در مورد پیشنهاد حذف هم وقتی که مطرح شد اگر توضیحی داشتید بیان بفرمائید.
هنرمندی (معاون وزارت دادگستری)ـ بلی همانطور که عرض کردم چند قرارداد راهروهای هوائی وزیرزمینی در چهاراراهها منعقد شده همینطور قراردادهای مربوط به راه‌آهن زیرزمینی که قانون آنرا تصویب فرمودید همه دردست اقدام است بیش از این وقت جلسه را نمی‌گیرم امیدوارم آقای شهردار پایتخت موفق شود که امر ترافیک را سرانجام بدهد.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟(اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید از ماده واحده تبصره ۶ حذف شود.
فرهادپور.
رئیس ـ آقای دکتر تنکابنی بفرمائید.
دکترتنکابنی ـ با اجازه جناب آقای رئیس وهمکاران محترم بحث در مشکل ترافیک بود البته شک وتردیدی نیست ومسئله عینی است که عوامل مختلف باعث ایجاد این مشکل شده که خوشبختانه شاهنشاه آریامهر دستور اکید صادر فرموده‌اند ودستگاههای اجرائی وشهرداری پایتخت در حال مطالعه وتنظیم طرحهائی است که این مشکل را رفع کند وما شاهد دوتا از این طرحها بودیم که یکی تصویب قانون ایجاد راه‌آهن زیرزمینی بود ودیگری واگذاری امر راهنمائی ورانندگی به شهرداری که هم اکنون مشغول بحث در این لایحه هستیم اما جناب آقای فرهادپور استدلال وعنوان فرمودند که اگر مجلس شورای ملی تبصره ۶ را به پذیرد وعابری که در نتیجه بی‌مبالاتی بقتل غیرعمد برسد میزانی از مسئولیت آن متوجه ما نمایندگان مجلس است که این تبصره را تصویب می‌کنیم از ریاست محترم مجلس وهمکاران ارجمند استدعا دارم توجه کافی بمفاد این تبصره بفرمائید در این تبصره چنین چیزی گفته نشده که اگر عابری در اثر بی‌مبالاتی یا عدم رعایت مقررات بقتل رسید راننده از تعقیب مصون است بلکه این لایحه واین تبصره در همان جهت فکر آقای فرهادپور است وفلسفه حقوقی این لایحه چیزی نیست که تنها متعلق بنظام ایران باشد بلکه در اکثر کشورهای جهان چنین مقرراتی وجود دارد کشور ماهم در نتیجه رهبری‌های داهیانه رهبر افتخار آفرین‌مان از آموزش‌های لازم برخوردار شده واین آموزش هم در حال پیشرفت است اماتوجه شما را باین امر جلب می‌کنم که اینجا پیش‌بینی شده «اگر عابری از محل ایمنی عبور که جهت او منظور شده عبور نکند» همین جا یک قدری توقف کنیم یعنی خود این عابر باید از محل پیش‌بینی شده عبور کند واگر نکرد داخل محدوده حق راننده یعنی وارد خیابان شده اگر تصادفی شد عواملی را پیش‌بینی کرده از جمله اینکه راننده مست نباشد دارای گواهینامه رانندگی باشد سرعت مجاز داشته باشد واگر خلاصه رعایت کلیه آئین‌نامه‌ها و مقررات رانندگی شده باشد آنهم بتصدیق سه افسر کارشناس ارشد که در حدوث حادثه فعل فاعل یعنی فعل راننده مئوثر نبوده وبازهم فراموش نشود چنین راننده‌ای موقتاً از یک توقیف مصون است والا موضوع مختومه تلقی نشده بلکه فقط از یک توقیف موقت مصون می‌ماند وپرونده بمراجع قضائی جهت طی مراحل مقتضی ارسال می‌شود قاضی برمبنای قانون مجازات عمومی وقانون تشدید مجازات رانندگان وبا جلب نظر کارشناسان اگر قانع نشد خودش تحقیقات را ادامه می‌دهد تا رأی مقتضی صادر کند استدعا می‌کنم همکاران محترم توجه کافی کنند نوشته «پرونده بمراجع قضائی جهت اقدام مقتضی ارسال می‌شود» آنچه استنباط حقوقی من بود بعرض رساندم وبازهم عرض می‌کنم که در هیچ کشور متمدنی نیست که اگر اتفاقی افتاد وقاضی تحقیق اظهارنظر کرد که حدوث حادثه خارج از اراده راننده بوده راننده توقیف بشود وسزاوار هم نیست همانطور که ما از حقوق عابر باید دفاع کنیم بازداشت یک راننده هم بناحق صحیح بنظر نمی‌رسد اینها نظر بنده بود از جناب آقای هنرمندی استدعا دارم اگر از جمله ارسال پرونده بمراجع قضائی استنباط دیگری دارند توضیح بفرمایند.
رئیس ـ آقای هنرمندی فرمایشی دارید بفرمائید.
هنرمندی (معاون وزارت دادگستری)ـ در تبصره ۶ چند شرط پیش‌بینی شده که همه از لحاظ ایمنی عابر است مثل خط‌کشی ونرده‌کشی وامثال آن واینکار بطور نمونه در یکی از خیابانهای تهران انجام می‌شود وهمانطور که آقای شهردار گفت شاید در خیابان شاهرضا که نرده کنار پیاده‌روها قرار می‌دهند ومحل عبور عابر پیاده را کاملا مشخص می‌کنند بعد اعلام می‌کنند که عبور از محل غیر خط‌کشی برای عابرین پیاده ممنوع است واین قانون ناظر به آن است وشرایط دیگری هم دارد که راننده مست نباشد سرعت مجاز داشته باشد وسیله نقلیه او نقص فنی نداشته باشد وچه وچه ودرآن صورت است که مسئولیت جزائی ندارد که همه اینها هم بتصدیق سه نفر افسر کارشناس ارشد باید باشد اما اگر ایراد واعتراض بنظر کارشناسان شد یا راننده گواهینامه نداشت ادعانامه لازم صادر می‌شود محکمه رسیدگی می‌کند وراننده طبق قوانین ومقررات مجازات خواهد شد مطلبی که بنده می‌خواستم عرض کنم این است که اینکار توأم با آموزش ونرده‌کشی وتهیه وسایل ایمنی انجام می‌شود ووقتی مردم آموزش لازم را دیدند وفهمیدند از چه نقاطی باید عبور کنند مسلماً حادثه‌ای هم پیش نمی‌آید.
رئیس ـ آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور ـ بنده در زمینه حذف این تبصره مطالبی عنوان کردم ولی بهیچوجه بآنچه بنده عرض کردم عنایت نکردید اگر در کلیه خیابانها بطور عمومی خط‌کشی باشد وعابر عادت کرده باشد وآموزش کافی دیده باشد یک مطلب دیگری است اما در شهر تهران بچه‌های کوچک شاید چهل درصد از عابرین را تشکیل می‌دهند پیرمردها وپیرزنها وکسانی که از دهات می‌آیند بهیچوجه باین مقررات آشنائی ندارند آنوقت آقای دکتر تنکابنی وجود این مقررات وجود این تبصره کدام یک را محتاط‌تر می‌کند یعنی یک عابری اگر بداند از اینجا رد شود خطر جانی برایش دارد آیا خیال می‌کنید محتاط‌تر می‌شود وقتی شما از یک طرف برای رانندگان خودسر قانون می‌آورید ویک چنین رقم جریمه غیرقابل پرداخت را معین می‌کنید شما این راننده گستاخ را با این تبصره گستاخ‌تر می‌کنید آیا تصور می‌کنید که اثر این تبصره این است که عابر پیاده دیگر داخل خیابان نمی‌رود اما اگر شما نرده کشیدید ولی یک بچه‌ای از روی نرده بوسط خیابان رفت وراننده‌ای هم خودسر بود همان راننده‌ای که قانون می‌آورید که چنین جریمه سنگینی را از او بگیرید آنوقت این تبصره شش چه بشما اضافه می‌کند چه تسهیلی در امر ترافیک ودرامر راهنمائی ورانندگی تهران فراهم می‌کند جز اینکه راننده گستاخ، گستاخ‌تر می‌شود در قوانین ومقررات فعلی هم یک مقدار گذشت‌هائی برای راننده بی‌گناه هست قوانین موجود هم نگفته اگر راننده‌ای تصادف کرد بدون علت او را بزندان ببرند بنظر من انعکاس این تبصره در افکار عمومی بسیار مضر است ما که امروز تحت یک ضابطه حزبی واحد هستیم من از ارگان رسمی حزب رستاخیز الهام می‌گیرم واین مطلب را در اینجا تذکر می‌دهم، می‌نویسد جان عابر بی‌گناه را بدست رانندگان بی‌احتیاط ندهید گذاشتن تبصره ۶ برای بهبود امر راهنمائی ورانندگی آقای دکتر یزدان‌پناه کوچکترین کمکی نمی‌کند بلکه موجب جری شدن رانندگان خواهد شد و این مطلبی بود که وظیفه اخلاقی ودینی خودم می‌دانستم وآنرا انجام دادم وهمین‌جا عنوان کردم حالا قضاوتش با خود آقایان است وبنده پیشنهاد حذف این تبصره را دارم.
رئیس ـ به پیشنهاد حذف تبصره ۶ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد، در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری ـ یک چیزهائی هست که جناب آقای فرهادپور تکیه کردند وفرمودند ومن وظیفه خودم می‌دانستم که اینجا مسئله را بگویم، آقای دکتر تنکابنی را دیدم با خیلی قاطعیت وتخصص وبا یکدنیا ایمان راجع باین مسئله صحبت کردند که قابل تحسین واستفاده بود. جناب آقای فرهادپور وقتی استناد به اخلاقیات وعقاید ودین می‌کنید که بسیار مقدس وخوب است وهمه بنحوی از آن برخوردار هستند آنوقت یک بحثی پیش‌می‌آید وآن اینست که چه پدیده‌هائی وچه واقعیت‌هائی متعلق باین جامعه مذهبی ودینی هست وچه پدیده‌هائی از جوامع دیگر آمده است که قطعاً بایستی قبول کرد، وقتی که صحبت از رباخواری می‌شود ووقتی صحبت از فحشاء وسوء اخلاق می‌شود یعنی صحبت از معنویات می‌شود که متعلق بجامعه معنوی ودر کادر جامعه معنوی قرار می‌گیرد این نوع استدلال کاملا صحیح ولازم وضروری است، پدیده‌هائی درجامعه هست بخصوص در جامعه ما که سوغاتی جوامع صنعتی است که آمده است باید اعتراف کنیم، ماشین برای ما آمده است، ماشینیزم برای ما آمده است، ولی اخلاق ماشینیزم هم باید بیاید، اخلاق ماشینیزم یک چیز دیگری است که آن را فقط در کادر قانون و مقررات ووضع نظاماتی که احتمالاً در چهارچوب مسائل اخلاقی نمی‌شود کنترل کرد باید پیدا کرد ومطابقت داد وبا آن رفتار کرد یکی از آنها برای تنظیم وتنسیق مسأله رفت وآمد مربوط به ماشین در گرو قوانین واجرای قوانین است که غیرعادی وفوق‌العاده است یعنی مربوط به نفس ماشین است، من جمله یک چنین تبصره‌ای، بنابراین چون طبیعت ماشین مال آن رهگذری که درباره آن صحبت می‌شود نیست، روح رعایت ومقررات ماشینیزم بتوارث بآن نرسیده است طبعاً براساس یک تفکر خاص که خوشبختانه آنهم مبتنی بر همین اخلاقیات است، فکر می‌کند که چه اشکالی دارد از وسط خیابان برود ومیرود زیر ماشین می‌ماند اگر در جامعه نظامات سخت نباشد که علی‌الظاهر هم اخلاقیات مربوط بآن پدیده‌ها مال جای دیگری است استحکام پیدا نمی‌کند اخلاقیات ماشینیزم که سوغاتی جای دیگر است طبعاً باید پذیرفته باشیم که الان یکی از مظاهر انسانهای مترقی است باید اخلاقیات مربوط بآن را تمرین وممارست کرد واین تمرین نمی‌شود مگر در سایه قوانین، اما این تبصره اگر از آنجا عابری گذر کند حق دارد آن را زیر بگیرد کافی نیست باید در کنار تبصره این را تذکر داد که مجریان این قانون که طبعاً براساس یک تفکر خاصی که خوشبختانه آنهم مبتنی بر اخلاق است مجلس باواقع‌بینی آن را تصویب می‌کند آنهائیکه که باید آن را اجرا کنند در کنارش باید چیزهای دیگری راهم اجرا کنند باید خطهای عبور ومرور پیاده‌رونده‌ها را در جاهای زیاد ومناسب بگذارند بنابراین نمی‌شد در مخبرالدوله وبالای سعدی تا دروازه دولت حتماً بیک یا دو خط‌کشی اکتفا کنید که یک رهگذر پیاده بگذرد ومردم کار دارند باید رد بشوند باید خط‌کشی‌های متعدد برای عابرین گذاشت آنها که قانون می‌گذارند آنها که این قانون را اجرا می‌کنند باید رهگذرهای پیاده‌رونده‌ها را در جاهای مناسب بگذارند آنها که این قانون را اجرا می‌کنند که حتماً باید بنفع پیدایش وصلاحیت پیداکردن با اخلاق تمدن نو واخلاق ماشینرم می‌باشد این برای خود فقط یک اخلاق است که با تصویب این قوانین استحکام پیدا می‌کند مجریان آنوقت نباید بگویند که عابر پیاده محکوم است وچون عابر پیاده محکوم است ومی‌ترسد که زیر ماشین برود این کافی است نه درست است که می‌ترسد ولی این یک طرفش است ویک طرف دیگر این است که پلیس باید هشدارتر وبیدارتر ودلسوزتر باوجدان، آگاه‌تر باشد بنده عرضی ندارم تذکر این مطلب را برای مسئولین امرلازم می‌دانستم اینها وظایف دینی واخلاقی بود که گفتم.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟(اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اوقاف وارسال به مجلس سنا
۱۲- طرح وتصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به لایحه اوقاف وارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش شور دوم لایحه اوقاف مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۴/۳/۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۵۴۲۸۴ مورخ ۱۳۵۳/۱۰/۱۶ دولت تقدیمی بمجلس سنا راجع باوقاف را که گزارش شور اول آن بشماره ۱۷۳۶ چاپ گردیده است باتوجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه شوراول را با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری در جلسه ۱۳۵۴/۳/۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه اوقاف را مورد رسیدگی قرارداد ومصوبه کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری ـ رضاپیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون اموراقتصادی ودارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی ودارائی در جلسه روز سه‌شنبه ۱۳۵۴/۳/۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه اوقاف را مورد رسیدگی قرارداد وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون اموراقتصادی ودارائی ـ امان الله ریگی.
رئیس ـ ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱ ـ از تاریخ تصویب این قانون امور ذیل بعهده سازمان اوقاف واگذار می‌شود:
- ۱ ـ اداره امور موقوفات عامه که متولی ندارد یا مجهول‌التولیه است.
- ۲ ـ نظارت کامل بر کلیه اعمال مربوط به تولیت ونظارت متولیان ونظار موقوفات عامه.
- ۳ ـ نظارت بر کلیه اماکن مذهبی اسلامی.
- ۴ ـ اداره امور اماکن مذهبی اسلامی که ترتیب خاصی برای اداره آنها داده نشده است.
- ۵ ـ اداره امور حج.
- ۶ ـ اداره امور زیارت اماکن متبرکه در خارج از کشور.
- تبصره ۱ ـ در موقوفات عامه که متولی ندارد ویا مجهول‌التولیه است وظائف واختیارات مربوط به تولیت با سازمان اوقاف است.
- تبصره ۲ ـ موقوفاتی که تولیت آنها با سلطان عصر است از شمول مقررات این قانون مستثنی است.
- تبصره ۳ ـ موارد مصرف وجوهی که طبق مقررات مربوط برای خدمات رفاهی از زائران دریافت می‌شود. توسط شورایعالی حج تعیین خواهد شد.
رئیس ـ در ماده اول نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده اول رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲ ـ شورایعالی حج مرکب از معاون نخست وزیر وسرپرست سازمان اوقاف، معاونان وزارتخانه‌های اموراقتصادی ودارائی، امورخارجه، بهداری، دادگستری، کشور ونیز معاونان بانک مرکزی ایران، جمعیت شیروخورشید سرخ ایران، سازمان اطلاعات وامنیت کشور، شهربانی کشور شرکت هواپیمائی ملی ایران ودو نفر از مجتهدین ویکنفر از معتمدان به تشخیص معاون نخست‌وزیر وسرپرست سازمان اوقاف ویکنفر از بازرگانان بمعرفی اطاق بازرگانی وصنایع ومعادن ایران در سازمان اوقاف تشکیل می‌شود.
- تبصره ـ ریاست شورایعالی حج با معاون نخست وزیر وسرپرست سازمان اوقاف است وآئیننامه طرز تشکیل ووظایف آن بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس ـ در ماده دوم نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده دوم رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳ ـ موقوفه عام دارای شخصیت حقوقی است ومتولی یاسازمان اوقاف حسب مورد نماینده آن می‌باشد.
رئیس ـ در ماده ۳ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده سوم رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴ ـ متولی موقوفه کسی است که بموجب مقررات قانون مدنی واجد این سمت باشد. تولیت متولی باید بوسیله شعبه تحقیق اوقاف در مرکز گواهی شود. اشخاص ذینفع پس از ابلاغ تصمیم شعبه تحقیق درصورتیکه معترض باشند می‌توانند ظرف ده روز اعتراض‌نامه خود را به هیئت تجدیدنظر اوقاف تسلیم کنند پس از انقضای مدت گواهی شعبه تحقیق اوقاف وتصمیم هیئت تجدیدنظر از ناحیه اشخاص ذینفع قابل شکایت در دادگاه شهرستان است وحکم دادگاه در این موارد قابل پژوهش وفرجام می‌باشد. همین حکم در مورد ثلث نذر وحبس نیز جاری است.
- تبصره ۱ ـ موقوفاتیکه متولی آنها فوت می‌شود تا تشخیص متولی بعدی وموقوفاتیکه متولی آنها بحکم تحقیق اوقاف ممنوع‌المداخله می‌شود تا رفع ممنوعیت یا ضم امین در حکم موقوفات بدون متولی است.
- تبصره ۲ ـ هرگاه شخص یا اشخاصی که در وقفنامه بعنوان متولی معین شده‌اند وجود نداشته باشند ویا اوصاف مقرر در وقفنامه منطبق با شخص یا اشخاص معینی نگردد موقوفه در حکم موقوفه مجهول‌التولیه است.
- تبصره ۳ ـ در موقوفاتیکه شرط مباشرت نشده باشد هرگاه متولی برای تصدی تمام یا قسمتی از امور مربوط بموقوفه وکیلی انتخاب کند، وکیل مذکور باید توانائی انجام امور وکالت را داشته باشد، درصورتیکه وکیلی که از طرف متولی برای انجام تمام یا قسمتی از امور مربوط بموقوفه انتخاب شده به تشخیص سازمان اوقاف قادر بانجام امور موقوفه نباشد مراتب کتباً بطریق اطمینان بخشی به متولی ابلاغ خواهد شد هرگاه ظرف دوماه برای متولیان مقیم ایران وچهار ماه برای متولیان مقیم خارج کشور متولی اقدام به تغییر وکیل ننماید، وکیل مزبور با ابلاغ سازمان اوقاف منعزل می‌شود این حکم شامل وکلائی که قبلا نیز انتخاب شده‌اند خواهد شد.
رئیس ـ در ماده ۴ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵ ـ سازمان اوقاف می‌تواند برای اماکن مذهبی اسلامی از قبیل مساجد وبقاع متبرکه وامامزاده‌ها ومعابد وامثال آن همچنین موقوفات عامه‌ای که متولی ندارد با تصویب شورایعالی اوقاف شخص یا هیئتی از اشخاص متدین ومعروف بامانت را بعنوان امین یا هیئت امناء تعیین کند.
- تبصره ۱ ـ نحوه انتخاب وبرکناری وشرایط وحدود اختیارات ووظایف امین یا هیئت امناء ومیزان حق‌الزحمه آنان همچنین نظامات راجع به حفظ ونگهداری اماکن مذکور در این ماده واموال آنها بموجب آئین‌نامه‌هائی خواهد بود که براساس مقررات وسنن وخصوصیات اماکن مربوطه بتصویب شورایعالی اوقاف می‌رسد.
- تبصره ۲ ـ وجوه وحاصل فروش اموال منقول زائد بر احتیاجی که باین قبیل اماکن اهدا می‌شود باجلب وسازمان اوقاف بوسیله هیئت امناء بترتیب صرف عمران وآبادی آنها وتدارک وسایل رفاه وبهداشت زوار اماکن مذکور وساکنان آن ناحیه خواهد شد.
رئیس ـ در ماده ۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
ماده ۶ ـ صرف درآمد موقوفات بمنظور بقاء عین آنها برسایر مصارف مقدم است ومتولی موظف است موجبات آبادانی رقبات موقوفه را با ارشاد وراهنمائیهای سازمان اوقاف در جهت بهره‌برداری صحیح از آنها بمنظور اجرای نیات واقف فراهم آورد.
رئیس ـ در ماده ۶ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۶ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود.
ماده ۷ ـ هرگاه متولی یا ناظر نسبت بعین یا منافع موقوفه تعدی وتفریط نماید ویا در انجام وظایف مقرر در وقفنامه وقانون اوقاف وآئین‌نامه‌های مربوط مسامحه واهمال ورزد بموجب تصمیم شعبه تحقیق اوقاف وتایید مرکز از دخالت در امور موقوفه ممنوع می‌شود. ممنوعیت از دخالت در امور موقوفه در صورتیکه بسبب خیانت باشد باضم امین برطبق مقررات قانون مدنی ورد مال مورد خیانت مرتفع می‌شود ودر سایر موارد ممنوعیت در صورتی رفع می‌شود که متولی یا ناظر ممنوع عملا بمقررات قانونی تمکین وخسارات ناشی از علت ممنوعیت را جبران نماید.
- تبصره ۱ ـ در مواردیکه مطابق قانون مدنی ضم امین می‌شود دادگاهها می‌توانند سازمان اوقاف را هم بعنوان امین تعیین نمایند.
- تبصره ۲ ـ کلیه مباشران موقوفات واماکن مذهبی اعم از متولی ومتصدی وناظر وامناء وغیره درحکم امین می‌باشند ودر صورت تعدی وتفریط ملزم به جبران خسارات خواهند بود وهرگاه عمل آنها مشمول عناوین کیفری باشد بمجازات مقرر نیز محکوم خواهند شد.
رئیس ـ در ماده ۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۷ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.
ماده ۸ ـ درآمد موقوفات مجهول‌المصرف واموالیکه به صیغه مبرات مطلقه وقف شده همچنین عشر نذور بقاع متبرکه اسلامی که مبلغ نذور هرکدام در سال بیش از یک میلیون ریال باشد اختصاص به تحقیق وتبلیغ ونشر کتب در زمینه معارف اسلامی دارد وطبق آئین‌نامه‌ای که شورایعالی اوقاف تصویب خواهد کرد بمصرف می‌رسد.
- تبصره ۱ ـ درآمد موقوفات متعذرالمصرف وموقوفاتیکه عواید آنها بعلت قلت برای اجرای نظر واقف کافی نیست همچنین آن قسمت از درآمد موقوفاتیکه بعلت کثرت عواید زائد بر مصارف متعارف باشد با تشخیص تحقیق اوقاف به نزدیکترین غرض واقف در محل بمصرف می‌رسد.
مقصود از متعذرالمصرف آنستکه بعلت فراهم نبودن وسائل ویا انتفاء موضوع ویا عدم احتیاج بمصرف صرف درآمد موقوفه در مصارف مقرر مقدور نباشد.
رئیس ـ در ماده ۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۸ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.
ماده ۹ ـ سازمان اوقاف در مورد کلیه موقوفات عامه واماکن مذهبی اسلامی در صورت عدم اقدام متولی حق تقاضای ثبت واعتراض واقامه دعوی دارد واگر متولی طرف دعوی واقع شده باشد می‌تواند بعنوان ثالث وارد دعوی شود ودر صورت محکوم‌شدن متولی برحکم اعتراض کند.
در کلیه موارد مذکور سازمان اوقاف از پرداخت مخارج دادرسی وهزینه‌های ثبتی واجرائی معاف می‌باشد.
رئیس ـ در ماده ۹ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۹ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
ماده ۱۰ ـ ثبت معاملات راجع به عین یا منافع موقوفه وحبس وثلث ونذریکه منافع آنها بطور دائم یا در مدتی که کمتر از دهسال نباشد وبرای مصارف عامه تخصیص داده شده باشد در دفاتر اسناد رسمی موکول بموافقت سازمان اوقاف است.
دفاتر اسناد رسمی مکلفند رونوشت اسناد راجع بوقف وحبس وثلث ونذر را ظرف ده روز پس از ثبت باداره اوقاف مربوط ارسال دارند.
- تبصره ـ ادارات ثبت مکلفند رونوشت مصدق اسناد مالکیت وقف وثلث وحبس ونذر را پس از صدور باداره اوقاف محل تحویل نمایند ومتولیان نیز مکلفند ظرف دوماه از تاریخ اجرای این قانون اسناد مالکیت ووقفنامه‌های موجود نزد خود را برای حفظ ونگهداری به اداره اوقاف مربوط تسلیم دارند.
رئیس ـ در ماده ۱۰ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۰ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۱۱ ـ حق‌التولیه متولی ویا سازمان اوقاف در قبال اعمال تولیت نسبت بموقوفات عامه همچنین حق‌النظاره ناظر بمیزان مقرر در وقفنامه خواهد بود و درصورتیکه وقفنامه موجود نباشد ویا میزان حق‌التولیه وحق‌النظاره درآن تعیین نشده باشد حق‌التولیه ده درصد وحق‌النظاره پنج درصد از عایدات خالص خواهد بود وسازمان اوقاف برای نظارت در موقوفات عامه‌ای که متولی دارد صدی پنج از عایدات خالص آنها را بعنوان حق‌النظاره دریافت خواهد داشت.
- تبصره ۱ ـ سازمان اوقاف از موقوفات مساجد وبیمارستانها ومدارس حق‌التولیه وحق‌النظاره دریافت نمی‌کند. همچنین نظارت آنها بردرآمد وهزینه مؤسسات خیریه وآبهای وقف بر شهرها مجانی خواهد بود.
تبصره ۲ ـ درمواردیکه واقف خود متولی است سازمان اوقاف جز بدرخواست او نسبت به درآمد وهزینه موقوفه نظارت ندارد وحق‌النظاره دریافت نمی‌کند.
تبصره ۳ ـ بمتولی ممنوع‌المداخله در زمان ممنوعیت حق‌التولیه تعلق نخواهد گرفت در صورت ضم امین نصف حق‌التولیه متعلق بامین خواهد شد.
رئیس ـ در ماده ۱۱ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲ قرائت می‌شود.
ماده ۱۲ ـ سازمان اوقاف عوایدی راکه از محل حق‌التولیه وحق‌النظاره دریافت می‌دارد طبق بودجه‌ای که هر سال تنظیم وتصویب خواهد کرد بمصرف عمران وتعمیر اماکن مذهبی اسلامی واحداث ساختمانهای عام‌المنفعه ونشر وتبلیغ معارف اسلامی وهزینه‌های مربوط به حفظ منافع موقوفات واماکن مذهبی اسلامی میرساند.
رئیس ـ در ماده ۱۲ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۲ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳ قرائت می‌شود.
ماده ۱۳ ـ تحقیق در جمع وخرج عواید راجع بوقف وثلث وحبس ونذر بوصف مذکور در قسمت اول ماده ۱۰ این قانون وصدور مفاصاحساب وتطبیق مصارف بامفاد وقفنامه وتشخیص متولی وناظر وموقوف علیهم وحل اختلافات بین آنان همچنین رسیدگی واظهارنظر واخذ تصمیم در مورد ممنوعیت متولی از دخالت در امور مربوط ولغو آن با شعب تحقیق اوقاف است.
رئیس ـ در ماده ۱۳ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۳ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم. قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴ قرائت می‌شود.
ماده ۱۴ ـ هیئت تحقیق اوقاف مرکب از دو قسمت حقوقی وحسابرسی است وشعب آن برحسب ضرورت در مراکز استانها وشهرستانها تأسیس می‌گردد.
- تبصره ـ تجدیدنظر از تصمیمات شعب تحقیق در هیئت تجدیدنظری که در مرکز تشکیل می‌شود بعمل می‌آید.
اداره اوقاف واشخاص ذینفع درصورتیکه اعتراض داشته باشند می‌توانند ظرف ده روز پس از ابلاغ تصمیم شعبه تحقیق اعتراض‌نامه خود را به هیئت تجدیدنظر تحقیق اوقاف تسلیم کنند.
رئیس ـ در ماده ۱۴ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۴ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵ قرائت می‌شود.
ماده ۱۵ ـ تصمیمات مرحله بدوی قسمت حقوقی تحقیق اوقاف تازمانیکه تصمیم از هیئت تجدیدنظر تحقیق اوقاف ویا حکم قطعی یا دستور موقت از مراجع قضائی بر فسخ یا جلوگیری از اجراء آنها صادر نشده باشد قابل اجرا است.
رئیس ـ در ماده ۱۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۵ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶ قرائت می‌شود.
ماده ۱۶ ـ تصمیمات شعب تحقیق اوقاف براساس قوانین ومقررات اجرائی بوسیله مأموران اجرای اوقاف یا قوای انتظامی بمرحله اجرا گذارده می‌شود.
رئیس ـ در ماده ۱۶ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۶ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۷ قرائت می‌شود.
ماده ۱۷ ـ اشخاص ذینفع می‌توانند نسبت به تصمیمات تجدیدنظر تحقیق اوقاف وتصمیمات بدوی که مدت تجدیدنظر آن منقضی شده باشد بدادگاههای عمومی مراجعه نمایند.
رئیس ـ در ماده ۱۷ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۷ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۸ قرائت می‌شود.
ماده ۱۸ ـ تبدیل با حسن موقوفه با رعایت مقررات قانون مدنی وتصویب شورایعالی اوقاف بعمل می‌آید.
- تبصره ـ خرید سهام مؤسسات تولیدی به تشخیص شورایعالی اوقاف وبا رعایت مقررات قانون مدنی درمقام تبدیل با حسن مجاز است وانتقال این سهام جز در موارد تبدیل باحسن جایز نیست.
رئیس ـ در ماده ۱۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۱۸ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۱۹ قرائت می‌شود.
ماده ۱۹ ـ سهم شرکتهای تولیدی واموالیکه مورد حبس ویا وصیت برای امور خیریه یا نذر باوصف مذکور در قسمت اول ماده ۱۰ قرار گرفته باشد مشمول مواد این قانون خواهد بود.
- تبصره ـ سهام موضوع این ماده وماده ۱۸ باید در اختیار سازمان اوقاف قرار گیرد تا بنحو اطمینان بخشی نگهداری کند.
رئیس ـ در ماده ۱۹ نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده ۱۹ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۲۰ قرائت می‌شود.
ماده ۲۰ ـ تبدیل با حسن موقوفات خاص همچنین اجاره زائد بر ده سال موقوفات مذکور با موافقت وتصویب شورایعالی اوقاف ممکن است وسازمان اوقاف در سایر موارد در این موقوفات مداخله‌ای ندارد ولی درصورتیکه تقاضای ثبت موقوفه بعنوان مالکیت شده باشد سازمان اوقاف مکلف است نسبت به آن اعتراض واقامه دعوی نماید.
رئیس ـ در ماده ۲۰ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۲۰ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
ماده ۲۱ ـ اراضی که برای احداث مراکز آموزشی یا درمانی وقف یانذر یا حبس می‌شود درصورتیکه متولی در مدت متناسب با تشخیص شورایعالی اوقاف اقدام مؤثری برای احداث مراکز مذکور نکند سازمان اوقاف می‌تواند با تصویب شورایعالی اوقاف اراضی مذکور را حسب مورد در اختیار وزارت آموزش وپرورش ـ وزارت بهداری ـ جمعیت شیروخورشید سرخ محل یا سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی بگذارد تا مراکز موردنظر را احداث وتصدی کند.
رئیس ـ در ماده ۲۱ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۲۱ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲۲ ـ آئین نامه طرز تحقیق ورسیدگی درشعب تحقیق اوقاف همچنین طرز تشکیل هیئت‌های تجدیدنظر وسایر آئین‌نامه‌های اجرای این قانون جز در مواردیکه نحوه تصویب آنها ذکر شده است با پیشنهاد سازمان اوقاف بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس ـ در ماده ۲۲ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۲۲ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳ قرائت می‌شود.
ماده ۲۳ ـ مواد ۶ و۷ قانون معارف واوقاف مصوب دیماه ۱۳۱۳ شمسی وقوانین ومقرراتیکه با این قانون مغایرت دارد از تاریخ تصویب این قانون لغو می‌گردد.
رئیس ـ در ماده ۲۳ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۲۳ رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) به مجموع مواد وکلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجدد بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- اعلام وصول لایحه اداره امور مؤسسات آموزش غیردولتی از مجلس سنا
۱۳- اعلام وصول لایحه اداره امور مؤسسات آموزش غیردولتی از مجلس سنا
رئیس ـ نامه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۳ (دادگستری واستخدام) در قبال لایحه شماره ۷۹۶ مورخ ۱۳۵۴/۱/۲۰ دولت راجع به اداره امور مؤسسات آموزش عالی غیردولتی در جلسه روز دوشنبه ۵ خردادماه ۱۳۵۴ مطرح گردید وبتصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا ـ جعفرشریف امامی.
رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- ختم جلسه
۱۴- ختم جلسه.
رئیس ـ با اجازه خانمها وآقایان این جلسه را ختم می‌کنیم تاریخ ودستور جلسه آینده بعداً باطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.
- پرسش نمایندگان
۱۵- پرسش نمایندگان.
سئوال آقای ایمان زهرائی از وزارت تعاون وامور روستاها
محترماً طبق ماده ۱۵۲ آئیننامه داخلی از وزیر تعاون وامور روستاها سئوال می‌شود چرا اراضی تحت تصرف برادران گیلانی در شهرستان قزوین بیش از دوبرابر مالکیت آنها قبل از انقلاب ششم بهمن ۱۳۴۱ می‌باشد.
با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.