مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ اسفند ۱۳۴۲ نشست ۴۵

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ اسفند ۱۳۴۲ نشست ۴۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۸ اسفند ۱۳۴۲ نشست ۴۵

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱

جلسه:۴۵

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- بیانات قبل از دستور: خانم نیره ابتهاج سمیعی، خانم دکتر فرخ‌رو پارسای، آقای اوزار

۳- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به اصلاح ماده ۹ قانون مالیات بردرآمد

۴- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت شیروخورشید سرخ از مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول

۵- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول

۶- شور اول گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به الحاق دولت شاهنشاهی به مقاوله‌نامه بین‌المللی شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در امور استخدام و اشتغال

۷- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به تمدید مدت مقرر در بند (و) تبصره ۳ ماده ۲۱ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد

۸- سؤال آقای ملک‌زاده آملی راجع به باشگاه‌های تفریحات سالم و جواب آقای معاون وزارت فرهنگ

۹- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به نرخ بهره سرمایه‌گذاران خارجی

۱۰- اخذ رأی و تصویب لایحه مربوط به تخصیص باقیمانده اعتبار کمک به زلزله‌زدگان قزوین برای امور بهداشتی همان منطقه

۱۱- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۲- اخذ رأی و تصویب لایحه برقراری مستمری درباره حسن پزشک‌زاد

۱۳- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۴- اخذ رأی و تصوب لایحه اجازه پرداخت کرایه منزل به آقای مهندس آدولف مونیه

۱۵- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۶- اعلام دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس ساعت نه و ده دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- تصویب صورت مجلس

۱- تصویب صورت مجلس

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین بااجازه-

آقایان مهرزاد، مهندس آصفی، امینی خراجی، مبارکی، بوشهری، ادیب سمیعی، دکتر موثقی، دکتر مصباح‌زاده، نیری، بانو نفیسی، بانو تربیت.

غائبین بی‌اجازه-

آقایان ایلخان، رامبد، مهندس مجتهدی، بانو دکتر پارسای.

غائبین مریض-

آقایان دکتر سام، تیمسار سرلشگر همایونی.

رئیس- نسبت به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ آقای دکتر یزدان‌پناه.

دکتر یزدان‌پناه- اشتباهاتی در صورت جلسه دیده شده که بنده اصلاح می‌کنم به اداره تندنویسی می‌دهم.

رئیس- آقای دکتر جعفری.

دکتر جعفری- اشتباهاتی در عرایض جلسه گذشته بنده است که پس از تصحیح به اداره تندنویسی می‌دهم.

رئیس- دیگر نظری نسبت به صورت جلسه نیست (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای کبیری.

کبیری- در تعقیب تذکر مورخه ۲۴/۱۱/۴۲ به وزارت کشاورزی اینک طوماری از طرف گله‌داران پشت کوه رسیده که ضمن تشریح اوضاع اسف‌آور خود در پایان تقاضا نموده‌اند با تشکر و سپاسگزاری از مراحم دولت دیگر احتیاجی به ارسال علوفه ندارند زیرا اغنام و احشامی نمانده است، استدعا نموده‌اند با دادن وام‌های طویل‌المدت به آنها شاید بتوانند زندگی از سر گیرند عیناً با تقاضاها و شکایات دیگری که رسیده تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای دکتر رهنوردی.

دکتر رهنوردی- تلگراف دیگری است از همان کشاورزانی که چندی قبل برای دادخواهی به مجلس شورای ملی آمده بودند متأسفانه چون تا به حال به شکایت آنها چه از طرف کمیسیون عرایض و چه از طرف مقامات دولتی کوچک‌ترین ترتیب اثری داده نشده است و کار به جایی کشیده که حتی نمی‌توانند به دهات خودشان بروند و در آنجا زندگی کنند استدعا می‌کنم دستور فرمایند رسیدگی کنند، یک عریضه‌ای هم از طرف پزشک‌یاران و پرستاران تحصیل‌کرده به عنوان مقام ریاست به بنده رسیده که تقدیم حضورتان می‌کنم.

رئیس- آقای مجید موسوی.

مجید موسوی- تقاضایی است از دبیران فرهنگ راجع به اضافه حقوق‌شان و همچنین شکایت دیگری که تقدیم مقام ریاست می‌شود.

رئیس- خانم تربیت:

بانو تربیت- چند فقره شکایت است که از بانوان مظلوم ایران رسیده که حقوق‌شان تضییع می‌شود مخصوصاً از لحاظ استحکام خانواده بنده در این روز تاریخی تقاضا می‌کنم که جداً به عرایض اینها رسیدگی بشود و هم واقعاً لوایح و قوانینی تنظیم و تقدیم مجلس بشود که بیش از این حقوق زنان ایران تضییع نشود.

رئیس- آقای مهندس صدقیانی.

مهندس صدقیانی- شکایتی است از طرف کشاورزان قریه بیستون با این که در اینجا آقای وزیر فرهنگ وعده فرمودند که هر چه زودتر رفع مزاحمت از این افراد بشود، رفع مزاحمت نشده و حتی از دفن اموات آنها جلوگیری می‌شود. خواهش می‌کنم دستور بفرمایید که بیش از این برای آنها مزاحمت فراهم نکنند.

رئیس- خانم دکتر دولتشاهی.

بانو دکتر دولتشاهی- یک نامه‌ای است از طرف جمعیت راه نو، خواهش می‌کنم همکاران محترم توجه بفرمایند به انضمام پیشنهادی برای تحکیم خانواده از لحاظ حمایت بیشتر زنان و اطفال این طرح را در هفت سال پیش جمعیت راه نو به دولت وقت پیشنهاد کرده و سالیان دراز و متمادی نیز تذکر داده و تقاضای ترتیب اثر دادن آن را کرده است البته تا هشتم اسفند سال گذشته توجهی به این قبیل مسائل نمی‌شد، بنده امروز این طرح را تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم و تقاضا می‌کنم که به کمیسیون دادگستری ارجاع و به آن رسیدگی بشود.

رئیس- آقای کهزاد البرزی.

کهزاد البرزی- چند فقره شکایت و نامه از شهرستان‌های مختلف به بنده رسیده برای رسیدگی تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای اوزار.

اوزار- شکایات زیادی کما فی‌السابق از اصناف رسیده که راجع به وضع مالیاتی آنها توجهی نمی‌شود تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای معتمدی.

معتمدی- یک فقره شکایت و پیشنهاد از کارمندان وزارت پست و تلگراف و فرهنگ رسیده تقدیم می‌کنم.

رئیس- آقای شاخوئی

شاخوئی- شکایتی است نسبت به بد رفتاری دکترها و مأمورین سازمان بیمه‌های اجتماعی تهران در مورد کارگرانی که از شهرستان‌ها به تهران اعزام می‌شوند تقدیم مقام ریاست می‌شود.

رئیس- آقای پروین.

فضل‌الله پروین- دو فقره شکایت از پدری در مورد نظام وظیفه پسرش رسیده تقاضای رسیدگی دارم و از طرفی از کمیسیون عرایض هم نهایت امتنان را داریم که با این که شکایات زیاد است رسیدگی می‌فرمایند.

رئیس- آقای میرزا ختائی.

میرزا ختائی- شکایتی است از طرف کشاورزان قریه قلعه‌جوقه تقدیم مقام محترم ریاست می‌شود.

رئیس- آقای مافی.

مافی- شرحی است که اهالی کرمانشاه نوشته‌اند و تقاضاهایی کرده‌اند عیناً تقدیم می‌شود که دستور فرمایند رسیدگی شود.

- بیانات قبل از دستور: خانم نیره ابتهاج سمیعی- خانم دکتر فرخ‌رو پارسای- آقای اوزار

۲- بیانات قبل از دستور: خانم نیره ابتهاج سمیعی- خانم دکتر فرخ‌رو پارسای- آقای اوزار.

رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود. خانم سمیعی بفرمایید.

خانم نیره ابتهاج سمیعی- به نام خدا و با سپاسگزاری از شاهنشاه که به اراده معظم‌له ما زنان به این مکان مقدس راه یافته‌ایم سخن آغاز می‌کنم و با کسب اجازه از مقام ریاست و عرض تشر قبلی از نمایندگان محترم که امیدوارم برای استماع عرایضم حوصله به خرج دهند چند دقیقه‌ای مصدع خانم‌ها و آقایان می‌شوم.

همکاران ارجمند به یاد دارند که پارسال در چنین روزی شاهنشاه در کنفرانس اقتصادی منشور آزادی زنان را اعلام فرمودند. از آن روز زنان ایرانی با تحصیل حق انتخاب کردن و انتخاب شدن در واقع حق دخالت در سرنوشت سیاسی و اجتماعی خود را کسب کردند (صحیح است) و با این فرمان تاریخی در عین حال شایستگی زنان برای شرکت در قوه مقننه و دخالت آنان در زندگی سیاسی کشور از طرف شخص اول مملکت به رسمیت شناخته شد (صحیح است) زنان ایران این موهبت بزرگ را مدیون شاهنشاه خود می‌باشند و هرگز این عطیه شاهانه را از یاد نخواهند برد و امید است با ایفای مسئولیت خطیر خود از عهده شکر آن به در آیند (صحیح است- آفرین) من وظیفه خود می‌دانم امروز از پشت این تریبون مراتب سپاسگزاری و حق‌شناسی کلیه زنان کشور را به پیشگاه مبارک شاهنشاه عرضه بدارم (صحیح است، احسنت) مقصود غائی شاهنشاه از اعطای تساوی حقوق سیاسی به زنان تأمین کامل عدالت اجتماعی است. عدالت اجتماعی ضامن رفاه و امنیت اجتماعی استقلال و تمامیت کشور ماست. در این باب آن‌قدر بحث و صحبت شده است که من در این مقام خود را از تشریح آن معاف می‌بینم. اما نکته‌ای که در پیرامون این مسئله لازم است عرض کنم این است که تأمین عدالت اجتماعی بدون توجه به حقوق مدنی و خواسته‌های اساسی زنان امکان‌ناپذیر است (صحیح است) زیرا زنان نه تنها از نظر کمی نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند بلکه از نظر کیفی نیز در شئون اقتصادی فرهنگی و بهداشتی وظایف حساسی را انجام می‌دهند (صحیح است).

زن نه تنها اقتصاد خانواده را اداره می‌کند بلکه در بسیاری از موارد در تأمین معاش خانواده نیز شرکت دارد (صحیح است) من در این فرصت از بحث درباره زن شهری صرف‌نظر می‌کنم و توجه خانم‌ها و آقایان را به وضع زنان روستایی جلب می‌کنم (آفرین- احسنت) زن روستایی علاوه بر کار سنگین خانه‌داری در کشت‌زار با شوهر، برادر شوهر و فرزندانش کار می‌کند (صحیح است). زن روستایی در خانه ریسندگی و دامداری می‌کند. در مزرعه در کار نشا وجین درو برداشت محصول خرمن کردن و حتی در خرمن کوبی سهیم است (صحیح است) در مزارع گیلان حوزه انتخابی اینجانب در فصل زراعت دختران و زنان روستایی از بام تا شام در هوای آفتابی و بارانی در برنج‌زارها مزارع چای و توتون پرزحمت‌ترین کارها را انجام می‌دهند (صحیح است) (حبیبی- مازندران هم بفرمایید) در مازندران در مزارع پنبه بیهوده نیست که در آگهی‌های سازمان چای و سایر بنگاه‌هایی که با این محصول پرارزش ملی سر و کار دارند همواره تصویر دختر و زن چایکار جلوه‌گر است. بیهوده نیست که شاعران و هنرمندان ما به نام زن شالی‌کار ترانه و آهنگ می‌سازند (آفرین) زن روستایی به تناسب این سهم مهمی که در اقتصاد و کشاورزی و بالا بردن سطح تولید دارد باید از حقوق و مزایای اقتصادی بهره‌مند گردد (صحیح است) اصلاحات ارضی خوشبختانه به زنان روستایی از طریق غیرمستقیم مزایایی ارزانی داشته است (صحیح است) ولی هنوز سرنوشت اقتصادی زن روستایی کاملاً در دست همسر اوست (صحیح است) با وجود قانون اصلاحات ارضی زن روستایی عملاً از احراز مالکیت زمینی که روی آن کشت می‌کند و خانه‌ای که در آن سکونت دارد بی‌بهره است و هر وقت شوهرش اراده کرد با او متارکه کند ناگزیر است مزرعه‌ای را که در آبادی آن سهم به سزایی داشته و خانه‌ای را که در آن عمری به سر برده ترک کند (صحیح است) موضوع دیگری که لازم می‌دانم توجه هیئت محترم دولت را به آن معطوف کنم این است که متأسفانه دختران روستایی به موازات پسران از مزایای اجرای قانون سپاه دانش بهره‌مند نمی‌شوند.

گرچه قانون سپاه دانش برای پسران ود ختران یکسان است ولی اغلب خانواده‌های روستایی رغبت زیادی به با سواد کردن دختران نشان نمی‌دهند تصور می‌کنم لازم باشد سپاهیان دانش که حقاً خدمات ذیقیمتی انجام می‌دهند به این نکته اساسی توجه نمایند و اولیای دختران را با تأکید بیشتری تشویق و وادار کنند که دختران خود را به این کلاس‌ها بفرستند (صحیح است) زیرا ادامه این رویه برای ثبات خانواده‌های روستایی خطرناک است. قطعاً پسر باسواد روستایی حاضر نخواهد شد دختری بی‌سواد را به همسری برگزیند و طبعاً برای تشکیل خانواده در جست‌وجوی همسر شهری خواهد بود (صحیح است).

اگر ما روح و جوهر منویات عالیه شاهنشاه را درک می‌کنیم ناگزیریم به این مسائل اساسی توجه داشته باشیم. ممکن است گفته شود که هنوز موقع طرح این گونه مسائل فرا نرسدیه است به نظر من این طرز تفکر با روح انقلاب شاه و ملت چندان سازگار نیست (صحیح است) شاید عده‌ای از مردم صاحب‌نظر تا چندی پیش می‌پنداشتند که جامعه ایرانی برای اصلاحات عمیق اجتماعی آماده نیست. لیکن خوشبختانه ما هم اکنون شاید اجرای این اصلاحات که به اراده شاهنشاه و تصویب ملت انجام گرفته هستیم شاید (صحیح است) هنوز هم عده‌ای روح زمان را درک نکرده و در تصور غلط خود باقی باشند ولی با چشم خود دیدیم که چگونه ملت ایران آمادگی خود را برای پذیرفتن تحولات اساسی پیشنهادی شاهنشاه و دفاع و حمایت از آن به ثبوت رسانید. (صحیح است- احسنت) در روزگاری که وسایل رفاه و آسایش مردم و موجبات پیشرفت دانش و صنعت به این درجه از تکامل رسیده است، در دورانی که قیافه روستاها در ممالک پیشرفته به کلی دگرگون شده و فرق میان شهر و روستا نامحسوس گردیده است و در عهدی که زنان دوش به دوش مردان پیش می‌روند و حتی در تسخیر فضا با برادران قهرمان خود رقابت می‌کنند دیگر نمی‌توان نابه هنگام بودن شناسایی حقوق حقه زنانرا عنوان کرد و خواسته‌های اساسی آنان را نادیده گرفت. (صحیح است)

وظیفه من این بود که در چنین فرصتی و به مناسبت این سال‌روز تاریخی نظر خود را در این ساحت مقدس اظهار کنم. خدا شاهد است این نظر روی تعصب خاصی اتخاذ نشده است بلکه از تجربیاتی که طی عمر خود داشته‌ام و از آشنایی نزدیکی که با زندگی زنان روستایی دارم سرچشمه گرفته است.

اکنون با نمایندگان محترم مجلس شورای ملی است که اگر نکات مذکور را شایسته توجه دانستند جوانب آن را بسنجند و راه‌های معقول و صحیحی برای تأمین حقوق زن در خانواده و استقلال اقتصادی زنان روستایی و موجبات پیشرفت فرهنگی آنان پیدا کنند (احسنت - احسنت).

امیدوارم عنایات مجلسی که افتخار تصویب مترقی‌ترین قوانین را دارد مجلسی که زنان در ردیف مردان به عنوان نماینده در آن شرکت دارند شامل این گروه از مردم کشور که نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند بشود. (آفرین، احسنت). همچنین امیدوارم جناب آقای وزیر کشاورزی و جناب آقای وزیر فرهنگ نیز به تقاضای مشروع زنان روستایی از نظر نحوه اجرای اصلاحات ارضی و ترتیب کار سپاهیان دانش توجه فرموده و راه‌حل‌های مطلوبی برای رفع این مشکلات اتخاذ فرمایند. با تجدید عرض تشکر به عرایضم خاتمه می‌دهم (آفرین- احسنت).

رئیس- خانم دکتر فرخ‌رو پارسای.

خانم فرخ‌رو پارسای- همکاران عزیزم روزی بسیار بزرگ و فرخنده است که به عنایت خداوند و به همت شاهنشاه عظیم‌الشأن ایران زن ایرانی توانسته است در خدمتگذاری به میهن عزیزش شریک و سهیم گردد و آنچه راجع به بزرگداشت آن صحبت می‌شود کم است.

همکار عزیز من خانم سمیعی حق مطلب را به خوبی ادا کردند و هشتم اسفند را به بهترین وجه ستودند و من بسیار معذرت می‌خواهم از این که در چنین روزی که جنبه جشن و سرور و شادی دارد زبان به گله می‌گشایم اما چاره نیست و هنگامی که مطالبم را عرض نمودم توجه خواهید فرمود که شاید مناسب‌ترین روزها را برای این مطلب انتخاب کرده‌ام (صحیح است).

یک جمله خلاصه خدمت‌تان عرض می‌کنم و آن این است که متأسفانه اعمال دولت نشان می‌دهد که عملاً نمی‌تواند نیات شاهنشاه و انقلاب عظیم‌مان را اجرا کند دلایل و شواهد زیاد است و از همه بارزتر رکود امور و نقایص سازمان‌های اداری است.

از ۶۰۰ لایحه ارسالی به مجلس شورای ملی حتی ۱۰ لایحه آن انقلابی نیست و شاهد از هم زنده‌تر مطلبی است که امروز خدمت‌تان عرض می‌کنم.

خانم‌ها و آقایان عزیز استحضار دارند که در قوانین استخدام پرداخت مزایا و بازنشستگی تعاونی بین زن و مرد وجود ندارد و تا امسال نیز به زنانی که فرزندان متعدد داشتند و شوهر آنها کارمند دولت نبوده حق اولاد مطابق قانون برای هر فرزند ۱۰۰ ریال پرداخت می‌شد معلوم نیست به چه علت و مجوزی وزارت دارایی دستور قطع آن را داده و این نگرانی را در زنان کارمند به وجود آورده که در صورت فوت آنان حقوق بازنشستگی نیز به فرزندان‌شان داده نمی‌شود (صحیح است) شاید واقعاً این هم به قول خودشان یک نوع انقلاب است و بسیار جای تأسف است که در سالی که پادشاه ایران تساوی حقوق سیاسی و اجتماعی زن را اعطا فرموده است تبعیضی چنین ناروا در جایی که نه ارتباط با سنن و سابقه و نه ربطی به قوانین و موازین شرعی و عرفی داشته روا داشته‌اند (مصطفوی- انقلاب وارونه است) اکنون تعداد زیادی از زنان ما در دو وزارتخانه بزرگ این مملکت که فرهنگ و بهداری است خدمات ذیقیمتی انجام می‌دهند و هرگز خدمات آنان کمتر و یا نارساتر از آقایان نبوده است علاوه بر اینها کلیه خدمات افتخاری و خیریه در این مملکت به دوش زنان است (صحیح است) در درجه اول امور مربوط به مؤسسه شیروخورشید سرخ که یک مؤسسه بین‌المللی است بیشتر کارهایش به وسیله زنان داوطلب و پس از این اداره امور پرورشگاه‌های خیریه فرح پهلوی که در تمام کشور شعبات بسیار خوب و عام‌المنفعه دارد به وسیله بانوان داوطلب اداره امور کلاس‌های مبارزه با بی‌سوادی که تا حدود ۲۵۰۰ نفر دانش‌آموز زن و دختر را به تعلیمات اولیه و اساسی زندگی آشنا می‌کند همه و همه به وسیله زنان داوطلب بدون دریافت ذره‌ای حقوق و مزایا و حق جلسه و اضافه کار و غیره انجام می‌گیرد همین زنانی که در خدمت شما در مجلس هستند غیر از کار موظف خود هفته‌ای متجاوز از ۱۰ ساعت کار افتخاری انجام می‌دهند. بسیاری از شوراهای تعلیماتی- پیش‌آهنگی- ورزشی- تعاونی- کارگری با شرکت زنان داوطلب تشکیل می‌گردد و زنان همیشه به حکم آن که خود را موظف به خدمت اجتماع می‌دانند آنها را انجام می‌دهند.

اما آیا سزاوار است در امری که کاملاً شرایط زن و مرد مساوی است این چنین تبعیضات ناروا پیش آید (صحیح است).

من از مجلس شورای ملی تمنا دارم دستور دهند هر چه زودتر به این کار رسیدگی شود و اگر رفع محرومیت‌های زنان در امور دیگر اجتماعی احتیاج به مطالعه ودقت بیشتری دارد اما سیر قهقرایی در سال انقلاب شایسته مجلس انقلابی و ملت ایران نیست.

از آقایان همکاران عزیزم و همه برادران ایران بسیار متشکریم که در امور مربوطه به زنان که در حقیقت دختران- همسران و مادران و خواهران خود آنها هستند علاقه وافر مبذول می‌دارند وموفقیت همگی را از خداوند خواهانم (احسنت- احسنت). چندین بار نامه‌هایی مربوط به فرهنگیان در مورد بیمه آنان به بنده رسیده بود که تقدیم کرده‌ام و این بار هم فرهنگیان خرمشهر نوشته‌اند تقاضای آنان را تقدیم مقام ریاست می‌کنم امیدوارم که این دفعه وزارت فرهنگ در مورد بیمه فرهنگیان تصمیم عاجلی اتخاذ فرمایند (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای اوزا.

اوزار- با اجازه مقام محترم ریاست.

بنده هم به سهم خود از پیشگاه قادر متعال استعانت می‌جویم که مثل سایر همکاران محترم در گفتارم هیچ‌گاه از راه حق و حقیقت و درستی و صداقت منحرف نشده و خداوند مرا در خدمتی که به عهده‌ام محول شده و برای انجام آن سوگند یاد نموده‌ام یاری فرماید.

در جلسات گذشته بعضی از آقایان نمایندگان محترم در مورد مقررات و قوانین فعلی مالیاتی بیاناتی ایراد فرموده‌اند که اجازه می‌خواهم با تجربیات چندین ساله خود در این زمینه مطالبی به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم.

تعیین نرخ و طرز وصول مالیات‌ها که بی‌شک تأثیر فراوان در زندگانی روزانه مردم دارد از جمله مسائلی است که مورد نظر کلیه طبقاتی است که فعالیت آنها چه مستقیم و چه غیرمستقیم در اقتصاد مملکت اثر فراوان داشته و این دسته انتظار دارند که مسئولین مالیه کشور سیاست کلی خود را در امر وصول مالیات و تعیین نرخ مالیات‌ها به طور وضوح تشریح و اطلاعاتی در دسترس عموم بگذارد متأسفانه بعد از ۴۰ سال تجربه در این کشور مالیات بر درآمد و سایر مالیات‌های مستقیم به صورتی در نایمده که پرداخت آن برای مردم بی‌دردسر و وصول آن برای دولت مایه دل‌خوشی باشد تغییرات پی‌درپی در طرز وصول مخصوصاً برقراری نرخ‌های سنگین و عدم استفاده از کارمندان با تجربه و صحیح‌العمل در پست‌های حساس و بی‌رویه‌گی در اعطای مزایای که حقاً بایستی به امنای واقعی وصول پرداخت شود وضعی را پیش آورده است که مالیات‌بندی از صورت واقعی خود خارج مالیات تحمیل طبقه ضعیف شده کسانی که در گذشته در پرتو قدرت و نفوذ و یا وسایل نامشروع خواسته‌اند از پرداخت مالیات واقعی خود سرباز زنند توفیق یافته‌اند نه قوانین به اندازه لازم روشن بود که رفع محظور نماید و نه رویه صوول ثابت مانده که راه زیاده‌روی بسته شود با پیش‌آگهی‌های سنگین که کارمند هیچ نوع مجازاتی برای صدور آنها نداشته وسیله ارعاب و تبانی فراهم شده و کمیسیون‌ها بدون دردست داشتن اصول ثابتی به مقتضای زمان و مکان درباره موارد مشابه نظرهای مختلف غیراصولی گرفته و مشمولی که بهتر در معرض بوده بیشتر مورد تعدی واقع شده و مؤدیان واقعی راه مطمئن برای ندادن مالیات پیدا کرده صاحب صنعت دچار شدت عمل شده بالاجمال مشکلات عمده مردم و دولت در امر مالیات چند موضوع است:

مشکل اول- این است که حداقل درآمد مشمول مالیات یعنی رقم ۴۸۰۰۰ ریال که در قانون تصریح شده خیلی کمتر از حداقل هزینه معیشت طبقه‌ای است که معمولاً مشمول مالیات واقع می‌شوند.

مشکل دوم- وجود نرخ‌های تصاعدی است آن هم با فاصله کم که حتی هر مؤدی خوش‌حساب را تشویق به خلاف‌گویی می‌نماید.

مشکل سوم- اختیار مطلق مأمورین وصول در صدور پیش‌آگهی و یا ممیزی حساب و ناموزون بودن تصمیمات کمیسیون‌های تشخیص و نبودن مجازات برای کارمندانی که برای تحصیل مواقت مؤدی برای سوءاستفاده از هیچ نوع زیاده روی خودداری نمی‌مایند.

مشکل چهارم- عدم وجود مرجع ثابتی که رویه مالیاتی را که در مملکت به وجود آورده حفظ نماید (صحیح است).

مشکل پنجم- وصول مالیات از رقم درآمد است بدون توجه به این که این درآمد از چه منبعی تحصیل شده حاصل کار حاصل داد و ستد حاصل تولید متأسفانه همه و همه به یک ترتیب مشمول مالیات واقع شده‌اند.

گذشته از این مشکلات که بیشتر ناشی از طرز اجرای قوانین می‌باشد عدم موفقیت در امر وصول مالیات در نتیجه یک اشتباه بزرگ بوده برای مملکتی که باید در مسیر ترقی مداوم باشد اصولی از ممالک درجه اول دنیا اقتباس کرده‌اند که موجبات اجرای آنها اساساً موجود نیست ضابطه اصلی در مالیات بندی البته امکان وصول مالیات است این ضابطه اصلی تا حدی قابل رعایت است که پیشرفت برنامه‌های بلندمدت و ابتکارات مردم را در سرمایه‌گذاری عمومی و خصوصی مختل نساخته و با کوته‌نظری و خود مختاری مأمور وصول ضایع نشود و قانون برای دست گذاشتن روی قسمتی از درآمد مردم منبع عایدی را خشک ننماید مراجعه مأمور مالیه به صورت وحشتناک نباشد (رفاهیت و عایدی از نظر امکان تبانی) مؤثرترین وسیله برای عدم پرداخت مالیات و مضیقه مناسب‌ترین موقعیت برای اجحاف مأمور دارایی نگردد.

فکر اصلی این باشد که هر کس در این مملکت از هر نوع خدمت و یا کسبی عایدی به دست می‌آورد کاسب و یا بازرگان هر نقطه ایران که با درآمد داد و ستد روزانه خود زندگانی می‌کند و از نعمت امنیت و امکان کار و سایر مزایای جامعه بهره‌مند می‌شود باید در هزینه مملکت سهیم باشد در این مورد مالیات باید مشوق مردم به کار و محرک آنها به فعالیت محسوب گردد چنانچه درآمد مشمول از ۴۸۰۰۰ ریال به ۱۲۰۰۰۰ ریال به حداقل مشمولیت ترقی داده شود این طبقه خواهند توانست برای توسعه زندگانی خودشان مبلغ بیشتری در دست خود باقی داشته باشند دولت باید عادت به پرداخت مالیات را در مردم به وجود آورد و از هر کس که مالیات می‌خواهد باید به توسعه زندگانی او هم علاقمند باشد تا زمانی که درآمد او به حدی که معیشت او را با رفاهیت تأمین نکند او را مشمول مالیات نداند دولت باید شالوده مالیات‌بندی را تغییر دهد طرز تحصیل درآمد را در نرخ و رویه وصول مالیات مؤثر بداند این طرز وصول بسیاری از مشکلات موجود را از بین برده حتی این حسن را دارد که تا حد امکان از قرائن و امارات که مورد سوءاستفاده مأمورین تشخیص بوده صرف‌نظر شده و مالیات براساس درآمد واقعی وصول می‌گردد نمی‌توان از این حقیقت مسلم چشم پوشید که طرز وصول مالیات نباید موجبات نارضایتی مردم را فراهم ساخته و اگر هم مشوق آنها برای تکثیر تولید و سرمایه‌گذاری و فعالیت نباشد حتی‌المقدور سعی شود که مزاحم آنها هم نباشد طرز وصول مالیات برای مشوق و محرک مردم به فعالیت و ترقی باشد من نمی‌توانم بگویم که فساد دستگاه مالیاتی در این کشور از مأمور بد شروع شده و یا از مؤدیان طمع کار ولی قابل انکار نیست که مقررات غلط در اشاعه فساد تأثیر زیاد داشته و مخصوصاً نرخ‌های سنگین راه را برای سازش بین مؤدی و مأمور باز کرده اگر اشتباه در زمان گذشته نرخ مالیات را به صدی هشتاد رسانده بود و مالیات براساس نرخ‌های معتدل وصول می‌دش امروز وضع مالیاتی اکثر مردم روشن بود و این چنین بی‌ترتیبی چه در نتیجه اجحاف و چه در نتیجه گذشت در امر مالیات به وجود نمی‌آمد بدون شک در ظرف چند سال نمی‌توان مأمورین را تنبیه و مؤدیان را به راه راست هدایت نمود ولی با مقررات بغرنج و پیچیده و نرخ‌های سنگین مالیات هم نمی‌توان در رفع این معایب کوشید محیط مساعد برای وصول مالیات به طرز صحیح با مقررات ساده و مجازات‌های سنگین ممکن است به وجود آورد و تا وقتی که تشخیص مالیات اساسی ثابت و منطقی ندارد مأمور صالح هم نمی‌تواند خود را از اشتباه زیاده‌روی مصون بداند روابط بین مأمور و مؤدی باید روشن باشد و راه‌حل هر نوع اختلاف پیش‌بینی شده و تا اختیار تفسیر و فهم قانون با مأمور است نظری که گرفته شود چه به نفع دولت و چه به ضرر آن موجب اخلال در امر وصول مالیات است و توافق و امارات فقط در موارد نادری ممکن است مأخذ تعیین مالیات فرض شود و این امر همیشه و برای ابد نمی‌تواند منشأ اثر نیکو باشد در تشخیص مالیات باید در تجسس ارقام واقعی بود راه استفاده از عوامل فرضی باید موقوف گردد سیاست وزارت دارایی در آینده باید چنین باشد و به این سیستم نسنجیده مالیاتی خاتمه دهد و از هر کار صحیحی که در این مملکت انجام می‌شود اگر درآمدی داشته باشد اعم از این که صنعتی باشد یا بازرگانی مالیات گرفته شود و اگر درآمدی ناچیز داشت معاف از پرداخت مالیات باشد.

- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به اصلاح ماده ۹ قانون مالیات بردرآمد

۳- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به اصلاح ماده ۹ قانون مالیات بردرآمد

رئیس- وارد دستور می‌شویم گزارش کمیسیون دارایی راجع به اصلاح ماده ۹ قانون مالیات بر درآمد مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۲۸/۱۱/۱۳۴۲ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارایی لایحه ۳۲۳۸۳-۴/۱۰/۱۳۴۲ راجع به اصلاح ماده ۹ قانون اصلاح مالیات بر درآمد مصوب ۱۴ خرداد سال ۳۹ کمیسیون مجلسین را که به شماره ۱۷۴ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داده و لایحه پیشنهادی دولت را عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:

ماده واحده- ماده ۹ قانون اصلاح مالیات بردرآمد مصوب ۱۴ خرداد ۳۹ کمیسیون مجلسین به ترتیب زیر اصلاح می‌شود:

ماده ۹- در مورد آرایی که قابل تجدیدنظر است مؤدی و یا دارایی می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ رأی کمیسیون مالیاتی به کمیسیون عالی مالیاتی اعتراض نماید.

کمیسیون عالی مالیاتی تشکیل می‌شود از:

۱- استاندارد- فرماندار یا نماینده آنها.

۲- رئیس دادگستری و یا یکی از قضات دادگاه دادگستری محل.

۳- مدیرکل وصول یا پیشکار یا رئیس دارایی محل یا نماینده آنها.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده واحده- ماده ۹ قانون اصلاح مالیات بر درآمد مصوب ۱۴ خرداد ۳۹ کمیسیون مجلسین به ترتیب زیر اصلاح می‌شود:

ماده ۹- در مورد آرایی که قابل تجدید نظر است مؤدی و یا دارایی می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ رأی کمیسیون مالیاتی به کمیسیون عالی مالیاتی اعتراض نماید.

کمیسیون عالی مالیاتی تشکیل می‌شود از:

۱- استاندار- فرماندار یا نماینده آنها.

۲- رئیس دادگستری و یا یکی از قضات دادگاه دادگستری محل.

۳- مدیرکل وصول یا پیشکار یا رئیس دارایی محل یا نماینده آنها.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- آقای یغمائی کیهان مخالفید؟ بفرمایید.

یغمائی کیهان- بنده با تجربه تلخی که از این کمیسیون مالیاتی در خراسان دارم خوشبختانه مسئول محترم وزارت دارایی اینجا تشریف دارند در این کمیسیون از نظر طبقات مردم هیچ کس شرکت ندارد در گذشته رؤسای اطاق‌های بازرگانی و گاهی رؤسای انجمن‌های شهر را دعوت می‌کردند و آنها با اطلاعاتی که از وضع مردم شهر داشتند و تا اندازه‌ای از وضع آنها آگاه بودند در مورد اجحاف مالیاتی که به آنها می‌شد احقاق حق می‌کردند (صحیح است) بنده یک پرونده مالیاتی سراغ دارم در خراسان که با کمال تأسف استاندار وقت رفت نشست در کمیسیون و گفت برای یک شرکتی هفتصد هزار تومان مالیات تعیین کنند همین مالیات قطعی شد آمد به وزارت دارایی تعدیل شد به ۱۷۰ هزار تومان نه استاندار تعقیب شد و نه آن پیشکار دارایی، علتش این بود که استاندار وقت از قیافه مدیر آن شرکت خوشش نمی‌آمد اگر مسئول محترم وزارت دارایی بخواهند بنده اسامی آنها را خواهم گفت که آن مدیر شرکت کی بود و آن استاندار و پیشکار کی بود (نمایندگان- بفرمایید) ولی فعلاً بنده بنا به عفت اخلاقی وظیفه خودم می‌دانم از گفتن این مطلب خودداری کنم استدعا می‌کنم از حضور محترم مسئول وزارت دارایی و نمایندگان مجلس و مقام ریاست اجازه بفرمایند برای این که مردم بدانند که یک کار واقعی انجام می‌شود و یک نفر از طرف مردم یا رئیس انجمن شهر یا رئیس اطاق بازرگانی و در شهرستان‌هایی که رئیس اطاق بازرگانی و رئیس انجمن شهر ندارند لااقل شهردار محل که اغلب انتخابی مردم است و از وضع مردم اطلاع دارد به این کمیسیون مالیاتی اضافه بشود و الا این کمیسیون همیشه یک جانبه به نفع دولت‌ها رأی خواهد داد و به همین مناسبت پیشنهادی در این مورد تقدیم مقام ریاست می‌کنم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.

دکتر یزدان‌پناه (مخبر کمیسیون داراریی)- لایحه‌ای که مورد بحث است دوره عملش از تاریخ تصویب لایحه است یعنی ۷/۵/۴۰ تا فروردین و اردیبهشت ماه ۴۲ این دو ماه را پشت سر هم عرض کردم برای این که در فروردین ماه یک تصویب‌نامه قانونی دولت گذراند برای سازمان تشخیص مالیات و در اردیبهشت ماه هم یک تصویب‌نامه دیگری صادر شد به نام تصفیه بقایای مالیاتی تشکیلات کمیسیون‌ها در حال حاضر مبتنی است بر این دو تصویب‌نامه قانونی که در فروردین و اردیبهشت ماه امسال گذشته است. بنابراین لایحه‌ای که الان مطرح است اصلاً اجرا نمی‌شود دوره اجرایش محدود بوده است تا فروردین و اردیبهشت ماه ۴۲ البته آن دو لایحه‌ای که عرض کردم هر دو به کمیسیون دارایی رسیده است مورد رسیدگی است و خیلی مفصل است پس از این که رسیدگی شد برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد نظر آقای یغمائی هم حتی‌الامکان سعی می‌شود در آن لوایح ملحوظ بشود و اما چرا اصلاً دولت ناگزیر شد این لایحه را در همان تاریخ ۷/۵/۴۰ بگذراند به طور کلی براساس قانون خرداد ۳۹ که فعلاً ماده ۹ آن ضمن این لایحه تقاضای اصلاحش شده است بر طبق این قانون ترتیب رسیدگی پرونده‌های مالیاتی به شرحی بوده است که عرض می‌کنم وقتی که مؤدی اظهارنامه‌اش را می‌دهد به اداره دارایی اگر اداره دارایی اعتراض بکند به این اظهارنامه وظیفه‌اش این است که مبلغ مالیاتی را که او صحیح تشخیص می‌دهد تعیین کند وقتی که تعیین شد یا مؤدی این را قبول می‌کند و یا قبول نمی‌کند اگر قبول کرد می‌پردازد و اگر قبول نکرد و نپرداخت به یک کمیسیونی به اسم کمیسیون مالیاتی و رأی این کمیسیون قطعی است مگر در مواردی که در قانون پیش‌بینی شده است که در این صورت باید برود به کمیسیون تجدیدنظر یا کمیسیون عالی مالیاتی یعنی همان چیزی که در این لایحه از آن اسم برده شده طبق قانون خرداد ۳۹ کمیسیون عالی مالیاتی تشکیل می‌شده است از استاندار یا فرماندار، از دادستان یا رئیس دادگستری و از مدیر کل وصول یا پیشکار چون در هر محل بیش از یک دادستان و یک فرماندار نیست طبعاً کمیسیون مالیاتی هم فقط یک کمیسیون می‌شد که تشکیل بشود در حالی که پرونده‌های مالیاتی خیلی زیاد بوده و ایجاب می‌کرده است که کمیسیون تجدیدنظر به تعداد بیشتری تشکیل شود دولت آمد در آن موقع یک اصلاحی کرد یعنی آنجایی که قبلاً در قانون خرداد ۳۰ نوشته شده بوده است استاندار یا فرماندار طبق این لایحه اضافه شده است (و یا نماینده آنها) که کمیسیون عالی مالیاتی از صورت وحدت در بیاید تعدادش را بشود به مقدار بیشتری تشکیل داد و همین طور مدیر کل وصول یا پیشکار یا رئیس دارایی که در قانون خرداد ۳۹ بود در این لایحه دولت اضافه کرد یا نماینده آنها بنا به جهاتی که عرض کردم بنابراین آنچه که مربوط به دوره عمل این قانون است خاتمه یافته است جهات لزوم تصویب این لایحه را هم عرض کردم که دولت ناگزیر بوده است کمیسیون‌های عالی مالیاتی را در نقاط مختلف به تعداد بیشتری تشکیل بدهد که بتواند پرونده‌ها را سریعاً رسیدگی بکند و جواب مردم را بدهد معذلک اگر توضیح دیگری لازم باشد عرض می‌کنم.

رئیس- آقای دیهیم مخالفید بفرمایید.

دیهیم- یک قسمت از عرایضم را جناب آقای کیهان یغمائی اینجا بیان فرمودند که باید در این کمیسیون حتماً نماینده انجمن شهر و یا رئیس انجمن شرکت بکند که بتواند از حقوق حقه مؤدی دفاع بکند و الا اگر مؤدی نماینده نداشته باشد و استاندار و مدیرکل و پیشکار و تنها نمایندگان دولت باشند و نماینده محلی نباشد صحیح نیست تقاضا می‌کنم در این موضوع توجه بیشتر بفرمایید رئیس انجمن شهر و یا یکی از اعضای انجمن شهر در این کمیسیون شرکت بکند و یکی هم در اینجا حضور مؤدی را قید نکرده‌اند طبق این قانون می‌توانند به خود مؤدی خبر ندهند و کمیسیون را تشکیل بدهند در صورتی که باید خود مؤدی هم در این جلسه شرکت بکند که از حقوق خودش دفاع بکند (صحیح است).

رئیس- آقای یغمائی.

یغمائی- بنده اجازه می‌خواهم جواب مخبر کمیسیون را عرض کنم.

رئیس- اجازه بفرمایید آقای خواجه نوری صحبت می‌کنند بعد تشریف بیاورید.

خواجه نوری- مشکلاتی که ما در این دوره با آن مواجه هستیم واقعاً گمان می‌کنم کاملاً بی‌سابقه باشد برای این که ما اغلب راجع به مطالبی باید صحبت بکنیم و بحث کنیم که موعدش گذشته است و به جز اتلاف وقت نتیجه دیگری ندارد در جلسه قبل همین امر پیش آمد کرد و همین جلسه هم ملاحظه می‌فرمایید که آقایان دارند وقت خودشان و وقت مجلس را برای بحث مطلبی تلف می‌کنند که هیچ ارزش ندارد برای این که همان طور که آقای مخبر کمیسیون توضیح دادند مربوط به گذشته بود و الان هم به این صورت عمل نمی‌شود درباره آتیه هم همان‌طور که عرض کردم با لوایحی که آمده است ترتیب وصول مالیات را به ترتیب دیگری حل می‌کنیم بنابراین اگر آقایان این را بدون مذاکرات بیشتری تصویب بفرمایید موجب عدم اتلاف وقت مجلس می‌شود تذکرات آقایان کاملاً وارد است و ما هم تصدیق می‌کنیم در کمیسیون هم کاملاً توجه می‌شود و خواهد شد و اطمینان با آقایان می‌دهم که این کارها به طور غلط دیگر انجام پذیر نخواهد بود و استدعا می‌کنم مخصوصاً از جناب آقای یغمائی که تذکر جنابعالی را بنده خودم صحتش را تأیید و تصدیق می‌کنم استدعا می‌کنم برای جلوگیری از اتلاف وقت این لایحه به همین صورت تصویب شود و موجب اتلاف وقت نشود و بنده شخصاً به عنوان رئیس کمیسیون دارایی به شما قول می‌دهم آنچه که مربوط به آتیه باشد و جنبه اجرایی داشته باشد تمام این دقت‌ها درباره‌اش بشود و خود من مراقب باشم (احسنت) بنده به شما قول می‌دهم (یغمائی کیهان- این لایحه مدت ندارد ممکن است الان هم اجرا شود) آقای مخبر کمیسیون توضیح دادند خدمت‌تان که مدتش تمام شده است (یغمائی کیهان- ما در ماده واحده توضیح دادیم لوایحی را که دولت اجرایش را لازم می‌داند آنها را بیاورد) و لوایحی هم که اجرا شده و این یکی از گرفتاری‌های ما است راستش ما الان داریم راجع به لوایحی قضاوت می‌کنیم که انجام شده و تمام شده و لغو شده (یغمائی- جنابعالی قول می‌دهید این مردم را خلاص بکنید) بنده قول می‌دهم و الان لوایحی در دست داریم که مردم را خلاص می‌کند و تمام نظریات آقایان تأمین می‌شود (یغمائی کیهان- من مخالفتم را پس می‌گیرم) استدعا می‌کنم مخالفت‌تان را پس بگیرید (یغمائی کیهان- چشم) خیلی متشکرم.

رئیس- چون پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت شیروخورشید سرخ از مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول

۴- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت شیروخورشید سرخ از مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول

رئیس- گزارش کمیسیون دارایی راجع به مالیات نقل و انتقالات شیروخورشید سرخ مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۲۸/۱۱/۱۳۴۲ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۳۲۴۱۵- ۴/۱۰/۴۲ راجع به مالیات نقل و انتقالات شیروخورشید سرخ را که به شماره ۱۹۲ چاپ شده است مطرح و مورد رسیدگی قرار داده و پس از مذاکرات مفصل با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:

ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود جمعیت شیروخورشید سرخ ایران را از پرداخت مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول موضوع بند ج ماده ۱۲ قانون مالیات بر درآمد مصوب سال ۱۳۳۷ در موقع واگذاری ابنیه مستحدثه به آسیب‌دیدگان کشور معاف دارد.

• تبصره- افراد یا سازمان‌هایی که اراضی و یا مستحدثاتی به رایگان به جمعیت شیروخورشید سرخ ایران واگذار نمایند مشمول استفاده از بخشودگی مذکور در این قانون خواهند بود.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- کلیات ماده واحده مطرح است آقای مهندس والا بفرمایید.

مهندس والا- من امیدوارم فرمایشات جناب آقای خواجه نوری هر چه زودتر تحقق پیدا کند برای این که آن چیزی که مورد شکایت مردم است مسئله وصول و ایصال مالیات‌ها است.

رئیس- آقای مهندس والا موضوع مالیات مطرح نیست موضوع شیروخورشید سرخ است.

مهندس والا- عرض می‌کنم می‌رسم به این مورد علت این که عرایضم را از اینجا شروع کردم از این جهت بود که در کشورهای دیگر یکی از مواردی که تشویق می‌کند مردم را برای کارهای خیریه و جمعیت‌هایی نظیر جمعیت شیروخورشید سرخ و سایر امور عمومی که کمک می‌کنند و این خرج را پای مالیات‌شان می‌گذارند و این از مواردی است نظیر این لایحه که مورد بحث است در اینجا وزارت دارایی آمده صرفاً شیروخورشید را از پرداخت مالیات معاف کرده در بعضی نقل و انتقالات ای کاش در این مورد تصمیمی اتخاذ می‌شد که مردم تشویق می‌شدند که اگر کارهای خیریه‌ای انجام می‌دهند و به امور خیریه کمک می‌کنند اینها را می‌توانستند مثل سایر کشورها جزو میزان مالیاتی خودشان حساب کنند ولی این مطلب را من نمی‌دانم که جناب آقای رئیس اجازه می‌دهند بحث بشود یا خیر و خیال می‌کنم ارتباط هم داشته باشد و بی‌ارتباط نباشد چون موجباتی پیش می‌آید که مردم اگر در کارهای خیریه کمک می‌کنند می‌توانستند آن را جزو مالیات‌های خودشان یا جزو بخشودگی مالیاتی محسوب بکنند البته کمک به کارهای خیر می‌شد و اگر این عرایض بنده مورد توجه است ترتیبی اتخاذ بفرمایند که این نظر عملی شود (خواجه‌نوری- پیشنهاد مرقوم بفرمایید).

رئیس- بنابراین اگر نظری نیست به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم (اظهاری نشد) خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده قرائت می‌شود:

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود جمعیت شیروخورشید سرخ ایران را از پرداخت مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول موضوع بند ج ماده ۱۲ قانون مالیات بردرآمد مصوب سال ۱۳۳۷ در موقع واگذاری ابنیه مستحدثه به آسیب‌دیدگان کشور معاف دارد.

• تبصره- افراد یا سازمان‌هایی که اراضی و یا مستحدثاتی به رایگان به جمعیت شیروخورشید سرخ ایران واگذار نمایند مشمول استفاده از بخشودگی مذکور در این قانون واهند بود.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- راجع به ماده واحده آقای دکتر شفیع امین فرمایشی داشتید بفرمایید.

دکتر امین- البته آقایان همکاران محترم و خانم‌های محترم همیشه کارهایی مؤسسات خیریه مخصوصاً شیروخورشید سرخ یا سازمان شاهنشاهی را دیده‌اید که بسیار زحمت می‌کشند (صحیح است) به عقیده بنده اگر بخواهیم معافیتی برای یک مؤسسه خیریه قائل بشویم همیشه باید اصول را رعایت بکنیم یعنی مقرراتی باشد برای تمام مؤسسات خیریه برای هر مؤسسه و هر دستگاه یک قانون به خصوص گذراندن درست نیست هر روز یک مقررات به خصوصی برای یک جا نیاوریم بنده این معافیت که دولت پیشنهاد کرده است صحیح می‌دانم چون حقاً شیروخورشید زحمت می‌کشد برای راحتی بیچارگان و برای بهداشت و برای دستگیری مستمندان کمک می‌کند و بسیار خوب است بهتر است که این را برای تمام مؤسسات خیریه در نظر بگیریم قانون باید جامع باشد برای تمام مؤسسات نه این که ما یک روز برای شیروخورشید بیاوریم و یک روز برای مؤسسات خیریه دیگر بهتر است به طور کلی مقررات و قانونی که وضع می‌شود کلی باشد برای تمام دستگاه‌ها به این جهت است که گرفتار این ۶۰۰ لایحه هستیم چون اغلب برای فرد برای اشخاصی برای هر دستگاه کوچکی یک تصویب‌نامه گذرانده‌اند و ما و همکاران محترم گرفتارش هستیم بهتر است کارها اصولی و جامع باشد و این معافیت‌ها را برای تمام مؤسسات خیریه به طور کلی در نظر بگیریم (صحیح است).

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.

مخبر کمیسیون دارایی- نظری که جناب آقای مهندس والا و جناب آقای دکتر امین فرمودند در کمیسیون دارایی بحث شد و این تبصره‌ای که ملاحظه می‌فرمایید پیشنهاد کمیسیون دارایی بود لایحه اولیه دولت به این صورت نبود و این هم در اجرای نظریات خیرخواهانه آقایانی است که علاقمندند کلیه امور خیریه به هر نحوی که انجام شود از پرداخت مالیات معاف باشد و حتی این بحث به صورت خیلی کلی‌تر در کمیسیون دارایی شد و از جناب آقای برزگر هم تقاضا شد تا آنجا که مقررات اجازه می‌دهد و اوضاع و احوال و تشکیلات مؤسسات خیریه به صورتی است که می‌شود این را تعمیم داد که تمام مؤسسات خیریه این کار را بتوانند بکنند تنها راه‌حلی که ما توانستیم پیدا کنیم این بوده است که هر چیزی را که می‌خواهند به مؤسسات خیریه بدهند از طریق شیروخورشید سرخ این کار را بکنند که کارهای خیریه در یک دستگاهی که مجهز است و معروفیت بین‌المللی دارد در آنجا متمرکز شود یعنی اگر یک کس می‌خواهد یک خانه‌ای را به آسیب‌دیده‌ای بدهد این را از طریق مؤسسه شیروخورشید بدهد که کار در آنجا تمرکز پیدا کند این بوده است شأن نزول این تبصره که زیر ماده واحده اضافه شده است مطلبی که جناب آقای مهندس والا فرمودند مطلبی است که باید بحث بشود و مطلب بکری است و این پیشنهادشان را هم مرقوم می‌فرمایند که در کمیسیون مطرح بشود و در جواب جناب آقای دکتر امین همان است که عرض کردم که ما تنها راهی که می‌توانستیم پیدا کنیم این بوده است که سعی بشود کلیه امور خیریه از طریق شیر و خورشید سرخ انجام بشود یک مرکزی باشد که تمرکز پیدا کند و همه کارها در آنجا امجام بشود و از آن طریق به اشخاص آسیب‌دیده کمک شود و آنهایی که صدمه دیده‌اند استفاده کنند معذلک اگر پیشنهادی در این زمینه به نظرتان می‌رسد مرقوم بفرمایید در شور دوم رسیدگی می‌شود.

رئیس- آقای حاذقی

حاذقی- من به عنوان موافق در این لایحه ثبت‌نام کرده بودم و نقطه‌نظرم هم این بود که عمل دولت در این تصویب‌نامه و تقدیمش به مجلس یک عمل صحیحی است و تأییدی است از یک مؤسسه‌ای که مورد اعتماد مردم هست (صحیح است) و روی هم رفته کارهای این مؤسسه شیروخورشید سرخ ایران مورد قدرشناسی و تأیید همه مردم در گذشته و حال بوده و هست (صحیح است) دلیلش هم این است که شیروخورشید سرخ ایران از یک افرادی تشکیل شده که همه آنها ایمان دارند به کار خوب و خدمت به مردم و هر وقت هم حادثه‌ای پیش آمده با یک سرعت عمل و عجله شیروخورشید سرخ به کمک آن محل شتافته و بنابراین هر دیناری که شیروخورشید سرخ خرج کرده در راه خیر بوده و موجب شده که مردم بیشتر تشویق بشوند که در مواقع لزوم کمک مالی و پولی و جنسی بکنند تا این مؤسسه دستش باز باشد برای جبران خساراتی که پیش آمده اما یک نکته‌ای که اشاره فرمودند یکی از همکاران محترم در همه جای دنیا معمول است کمکی که به مؤسسات خیریه می‌کنند این یک امری است که در همه جای دنیا وسیله تشویق و سرمایه‌گذاری برای کارهای خیر و کمک به کارهای خیر است در ایران متأسفانه هنوز این موضوع عملی نشده زیرا که هنوز دستگاه دولت نمی‌خواهد احترام بگذارد به مبانی که مربوط به عقیده و ایمان مردم است این است که من فکر می‌کنم یک تبصره‌ای هم به این ماده پیشنهاد بکنیم خیلی به مورد است که وزارت دارایی هر مبلغی جنس یا نقد که مردم به شیروخورشید سرخ ایران یا دستگاه‌های مشابه می‌دهند این را از درآمد آنها کم کنیم که دیگر این پول جزو درآمد آنها که مشمول مالیات می‌شوند نباشد و یک بار دیگر من تکرار می‌کنم که روی مراجعاتی که مردم به ما کرده‌اند تمام مردم ایران از کارهای شیروخورشید سرخ راضی هستند و امید است این مؤسسه سرمشق سازمان‌های دولتی باشد (صحیح است- احسنت).

رئیس- آقای مهندس ارفع موافقید یا مخالف (مهندس ارفع- مخالفم) بفرمایید.

مهندس ارفع- البته توضیحاتی که جناب آقای حاذقی بیان فرمودند در مورد مؤسسه شیروخورشید مورد تأیید همه ما است ولی همان‌طور که گفته‌اند اثبات شیئی نفی ما عدا نمی‌کند یعنی در عین حال ما معتقدیم که مؤسسات خیریه دیگر هم به موقع خود خدمات بسیاری انجام داده‌اند (صحیح است) و می‌توان گفت خدمات مؤثری که به اجتماع ما انجام داده‌اند از سازمان‌های دولتی ما به مراتب مفیدتر و به موقع‌تر و به جاتر بوده است بنده قبل از این که آقای دکتر امین صحبت کنند پیشنهاد دارم که این موضوع تعمیم پیدا بکند به تمام مؤسسات خیریه ولی جناب آقای مخبر کمیسیون توضیح دادند که این کمک‌ها را از طریق شیروخورشید بدهند ولی بنده هم هیچ دلیلی برای این کار پیدا نمی‌کنم هیچ دلیلی ندارد که اگر بنده آدم خیری باشم و استطاعت این کار را هم داشته باشم نتوانم در راه کمک به مردم بیایم در سازمان خدمات اجتماعی چیزی کمک بکنم و بیایم یک واسطه‌ای پیدا کنم یعنی بگویم آقای شیروخورشید بیا واسطه باش که من می‌خواهم ساختمان بیمارستانی را به سازمان خدمات شاهنشاهی اهدا کنم هیچ این مورد صحیح نیست به نظر بنده می‌باید اولاً این معافیت تعمیم پیدا کند به کلیه مؤسسات خیریه دوم همان طور که همکاران عزیزم گفتند باید مشوق و محرکی در انجام کارهای خیر باشیم و بنده فکر می‌کنم از این موضوع باید صرف‌نظر کرده به عنوان این که شیروخورشید یک مؤسسه واسطه قرار بگیرد همان طور که پیشنهاد تقدیم کرده‌ام می‌بایستی تعمیم پیدا بکند به کلیه مؤسسات خیریه و همچنین آن تبصره هم باید اضافه شود به این پیشنهاد که سایر آقایان دادند که افراد را تشویق بکنیم به این اعمال.

رئیس- آقای پاینده.

ابوالقاسم پاینده- بنده با اصل مطلب موافقم یعنی در حقیقت این یکی از بهترین لوایحی است که دولت آورده به مجلس و خوشبختانه امروز چند لایحه خوب در دستور است لایحه تخفیف مالیات اراضی و خود وزارت دارایی تشخیص داده که مرغ طلایی را نمی‌شود یک جا تخم‌های طلایی‌اش را گرفت اما این مطلب که مؤسسات خیریه هم معاف باشند بسیار ملاحظه صحیحی است اما چرا شیروخورشید واسطه معامله قرار بگیرد. شیروخورشید سرخ خودش آنچه را که می‌گیرد بگیرد و حق است که کسی که چیزی را می‌بخشد نباید مخارج و مالیات نقل و انتقال را بدهد اما مؤسسات دیگری هم هستند که هم سنگ و مانند شیروخورشید سرخ خدمت می‌کنند و آنها حق دارند از این معافیت استفاده کنند بنده پیشنهادی کردم نسبت به مؤسسات مشابه و مؤسسات دیگر از جمله بنگاه حمایت مادران سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی بنابراین حق این است که این معافیت باشد و حتی همان طور که گفته شد این بخشش‌هایی که به مؤسسات خیریه می‌کنند شاید بهتر باشد که وزارت دارایی قسمتی از این را به عنوان مالیات بپذیرد و به این ترتیب مردم را تشویق می‌کنیم که به مؤسسات خیریه کمک کنند و به علاوه هر مؤسسه مجاز باشد در آنچه که بهش بخشیده می‌شود مستقیماً دخالت کند یعنی یک عمل اضافی نشود که یک کسی ببخشد و بدهد به شیروخورشید سرخ و شیروخورشید سرخ ببخشد به دیگری این یک عمل اضافی است و به نظر بنده نتیجه‌ای نخواهد داشت.

رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده اگر نظری نیست به کافیت مذاکرات رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بنابراین پیشنهادات خوانده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به ماده واحده معافیت شیروخورشید اضافه شود:

• تبصره ۲- وزارت کشاورزی می‌تواند از ابنیه و اراضی خالصه که مورد نیاز مؤسسات دولت نمی‌باشد آنچه مورد احتیاج جهت ساختمان‌های درمانی شیروخورشید سرخ ایران و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی است طبق تقاضای مؤسسات مذکور به ملکیت آنها واگذار نماید.

مهندس حسن صائبی.

پیشنهاد می‌نمایم که ماده واحده و تبصره آن نسبت به کلیه سازمان‌های خیریه تعمیم داده شود.

مهندس ارفع.

پیشنهاد می‌شود:

• تبصره: در مواردی که افرادی یا مؤسسات به بنگاه‌هایی مانند (شیروخورشید سرخ- سازمان شاهنشاهی خدمات امور اجتماعی) کمک‌هایی می‌کنند و اموالی را مجاناً و به رایگان واگذار می‌کند بابت مالیات آنان محسوب گردد.

مهندس والا.

پیشنهاد می‌کنم این معافیت شامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی هم بشود.

پاینده.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

چون ضمن لایحه دولت به شماره ۵۳۸ چاپ گردیده است در تبصره ۲ و ۳ ماده واحده دولت تأمین منظور امکان دارد پیشنهاد می‌نماید لایحه مورد بحث موضوع معافیت شیروخورشید سرخ از مالیات نقل و انتقالات با لایحه مذکور تلفیق گردد.

مهندس ریاحی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده واحده اضافه شود.

• تبصره - تمام مؤسسات خیریه مشمول ماده واحده خواهد بود.

دکتر امین.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌کنم که ماده واحده به شرح زیر اصلاح شود. شیروخورشید سرخ و مؤسسات خیریه دیگری که مورد تأیید شیروخورشید سرخ باشد الی آخر.

مهندس معینی‌زند.

پیشنهاد می‌نماید که معافیت شامل بنگاه حمایت مادران نیز گردد.

خانم تربیت.

پیشنهاد می‌نمایم در ماده واحده بعد از جمعیت شیروخورشید سرخ ایران بنگاه حمایت مادران و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی اضافه شود. دکتر قراگزلو.

دکتر اسفندیاری.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به ماده واحده مربوط به معافیت جمعیت شیروخورشید از پرداخت مالیات نقل و انتقالات اضافه شود.

• تبصره: کلیه مؤسسات و افرادی که به هر عنوان جنساً یا نقداً به امور خیریه کمک می‌نمایند می‌توانند کمک خود را از درآمد عمومی خویش هنگام پرداخت مالیات کسر نمایند به شرطی که مبلغ پرداختی آنها بیش از ده درصد کل درآمد آنها نباشد.

محمدعلی رشتی.

پیشنهاد می‌شود به مؤسسات بازرگانی و شرکت‌ها اجازه داده شود تا صدی ده درآمد خود را سالیانه برای امور خیریه تخصیص دهند و این مبلغ از حساب سود ویژه کسر و به نسبت بقیه درآمد مالیات دریافت شود.

جمشید کشفی.

رئیس- لایحه با پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول

۵- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول

رئیس- گزارش کمیسیون دارایی راجع به تعیین نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی مطرح می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۳۲۴۱۳-۴/۱۰/۴۲ دولت راجع به تعیین نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی را که به شماره ۱۹۵ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داده و به اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول موضوع بند ج ماده ۱۲ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد مصوب تیرماه ۱۳۳۷ از چهار درصد ارزش مورد معامله به دو درصد تقلیل داده می‌شود. ارزش مورد معامله به مأخذ ارزش منطقه‌ای خواهد بود.

• تبصره ۱- تشکیل کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول پس از انقضای مدت سه ماه مهلت مقرر مندرج در تبصره ماده یک آئین‌نامه مربوط مجاز می‌باشد.

• تبصره ۲- دولت و شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته به آنها با گواهی وزارت دارایی از پرداخت این نوع مالیات معاف خواهند بود.

• تبصره ۳- در معاملات اشخاص با دولت و یا شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته به آنها قیمت مندرج در سند معامله ملاک اخذ مالیات خواهد بود.

• تبصره ۴- صاحبان دفاتر اسناد رسمی که بر حسب مقررات مربوط موظف به وصول مالیات نقل و انتقالات قطعی از اشخاص و تأدیه آن به وزارت دارایی می‌باشند در حکم مؤدی مالیاتی تلقی و در صورت عدم تأدیه آن در موعد مقرر قانونی وزارت دارایی مکلف است علاوه بر تعقیب انتظامی سردفتر اصل مالیات و زبان دیرکرد مقرر ماده ۱۷ قانون مالیات بردرآمد مصوب فروردین ماه ۱۳۳۵ و جریمه مندرج در بند (ب) ماده (۲) آئین‌نامه جرایم مالیاتی مصوب ۱۸ فروردین ۱۳۳۵ را طبق مقررات مالیاتی از سردفتر مستنکف وصول نماید.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است آقای مهندس والا مخالفید بفرمایید.

مهندس والا- مخبر کمیسیون توضیح بدهد بعد بنده عرایضم را می‌کنم.

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.

مخبر کمیسیون دارایی- طبق توضیحی که در کمیسیون دارایی داده شد علت تصویب این لایحه قانونی این بوده است که با تغییر دادن نرخ مالیات مستغلات اراضی رکودی که ایجاد شده بوده است از بین می‌رود و این شأن نزول این لایحه است اما بند (ج) ماده ۱۲ که مورد توجه آقایان قرار گرفته است بند (ج) این است در کلیه نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول از قبیل مستغلات و ساختمان و همچنین اراضی داخل و خارج چهار درصد ارزش مورد معامله مالیات اخذ می‌شود ارزش مورد معامله به مأخذ ارزش منطقه‌ای خواهد بود به استثنای املاک مزروعی در هر حال مدرک مذکور در سند ملاک مالیات خواهد بود در زیر هم تعیین می‌گردد و نوشته است که کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول چطور تشکیل می‌شود به طور خلاصه این است که این کمیسیون هر دو سال یک مرتبه قیمت‌ها را تعیین می‌کند و اعلام می‌کند اگر توضیح دیگری لازم است و مربوط به همین موضوع است بنده به عرض نمایندگان محترم می‌رسانم.

رئیس- آقای مهندس والا.

مهندس والا- من تصور می‌کنم عرایض بنده یک توضیح واضحات باشد اگر به سه‌چهار سال قبل مراجعه بفرمایید می‌بینید یکی از کارهایی که در مملکت مجری بود و متداول بود معاملاتی بود که مردم روی زمین و ساختمان و روی املاک می‌کردند البته در هر کاری ممکن است افراد فاسدی افراد مغرضی وجود داشته باشد وظیفه دولت در این است که جلوی نظرات سوء افراد را بگیرد اما دولت آمد برای این که یک ممر درآمدی پیدا بکند مالیات بیشتری برای این جور معاملات وضع کرد نتیجه این شد که یک دفترخانه‌ای که در روز ده تا معامله می‌کرد این ده تا معامله در روز نه تنها به هیچ تغییر کرد بلکه با اطلاعاتی که من دارم شاید یکی از مشکلاتی که برای دفترخانه‌ها پیدا شده همین رکود انجام معامله است و اگر مقدار درآمدی که برای دولت در مواقعی که معاملات ملکی انجام می‌شد حساب بکنیم بعد از وضع این تصمیم ملاحظه بفرمایید که چه تفاوت فاحشی وجود دارد یک مثلی را آقایان تجار بازار دارند و من خیال می‌کنم آقای کشفی و آقای کورس توجه داشته باشند می‌گویند همیشه دو شاهی بهتر از یک معامله دهشاهی است (صحیح است) یعنی اگر دولت در روز بتواند به وسایلی ده تا یک ریال از معامله‌ای به دست بیاورد از نظر گردش پول و از نظر تحرک که ممکن است سرمایه به وجود بیاورد به مراتب بهتر از این است که همین منفعت را در یک معامله به دست بیاورد (صحیح است) این مشکل از این جهت به وجود آمد که متأسفانه آمدند برای هر معامله‌ای تا ۷ درصد ۸ درصد با سایر مخلفاتش مالیات و عوارض وضع کرد که به هر معامله‌ای تعلق می‌گرفت بنابراین کار معاملات راکد شد وقتی کار معاملات راکد شد کارهای ساختمانی هم متوقف شد کارهای ساختمانی که متوقف شد مقداری از مشاغلی که وابسته به امور ساختمانی بود به کلی از بین رفت و بیکاری در مملکت به وجود آمد (صحیح است) این بیکاری به حدی رسید که حتی افرادی که کارهای خیلی ساده می‌کردند به نان شب محتاج شدند و به صورت متکدیانی درآمدند که متأسفانه هم برای مردم مشکلی شد و هم برای دولت و آن آمپول تقویتی که ما فکر می‌کردیم ممکن است یک روزی درد را تسکین بدهد مؤثر واقع نشد و به این صورت‌ها نیست به نظر من آقایانی که در امر اقتصاد بصیر هستند بهتر توجه دارند و راه‌حل بهتر و مناسب‌تری را می‌توانند پیشنهاد بکنند علت مخالفت بنده با این لایحه از این نظر است که عرض کردم و به نظر بنده دو درصد هم زیاد است ما باید بیاوریم حتی به یک درصد و ترتیبی اتخاذ کنیم که خرج معاملات مجموعش بیش از سه درصد نشود (احسنت) و الا این عمل نه تنها دردی را دوا نمی‌کند بلکه همین رکود سرمایه و عدم گردش پول مشکلاتی برای مردم به وجود خواهد آورد که استمرار پیدا می‌کند الان ملاحظه بفرمایید مقدار اسکناس در گردش طبق آئین‌نامه بانک ملی چقدر است نسبت به سال ۳۹ شاید متجاوز از دویست میلیون تومان اضافه شده (یک نفر از نمایندگان- خیلی بیشتر) دویست یا سیصد میلیون تومان بنده درست نمی‌دانم (دکتر یگانگی- جمع اسکناس دو میلیارد و چهارصد میلیون تومان است) می‌فرمایند دو میلیارد و چهارصد میلیون تومان اسکناس در جریان است (یک نفر از نمایندگان- اسکناس در گردش) بلی در گردش است اما می‌خواهیم ببینیم گردشی که وجود دارد چقدر است، یک روزی با جناب آقای رسول پرویزی اینجا محاسباتی که کردیم این نتیجه را گرفتیم در کشورهایی مثل آمریکا شاید بیش از ۷۰ یا ۸۰ درصد اسکناس در جریان در گردش است، در کشورهای اروپایی بین اسکناسی که در جریان است با اسکناسی که در گردش است فرق دارد و استنباط بنده این است، اسکناسی که دولت یا بانک مسئول منتشر می‌کند مبلغی است معین، از اینمبلغ معین طبق آمار بانکی یک مقداری در دست مردم است این پولی که دست مردم است اگر به صورت سرمایه‌های ثابت بماند این را نمی‌شود گفت پول در گردش این پولی است که راکد مانده است پولی است که فقط گذاشته‌اند باربح چهار درصد پنج درصد شش درصد بهره‌اش را دریافت می‌کنند پولی در گردش است که حمایت بازرگانی و اقتصادی رویش استوار شده باشد یعنی اگر یک تومان در دست ده نفر در گردش باشد بیش از آن یک تومانی ارزش خواهد داشت که در دست یک نفر و ثابت است این است که بنده تقاضا دارم در این موقع ترتیبی اتخاذ بشود که با تقلیل مالیات بتوانیم دو مرتبه آن گردش که منظور نظر بنده است اگر درست توضیح داده باشم عملی بشود و آن اعتمادی که مردم ممکن است برای به کار انداختن سرمایه خودشان لازم داشته باشند به وجود بیاید و ایجاد کنیم.

رئیس- آقای خواجه نوری موافقید بفرمایید.

خواجه‌نوری- بنده یک توضیحی دارم عرض می‌کنم آقای مهندس والا مطالبی فرمودند راجع به وضع اقتصادی مملکت و مشکلاتی که در امر معاملات به وجود آمده که مورد تصدیق همه آقایان هست ولیکن معاف کردن از مالیات تنها دوای این دردها نیست و موضوع پول و به خصوص جریان اعتبارات از لحاظ اقتصادی یک بحث مفصل و مهمی است که در مورد وضع مالیات بخشش زیاد به موقع نیست، بنده یک مطلبی را که متوجه بودم قبلاً به جناب آقای برزگر عرض کردم و می‌خواستم اگر دوستان و آقایان نمایندگان محترم و خانم‌ها اجازه بفرمایند به صورت پیشنهاد برای شور دوم که لایحه به کمیسیون فرستاده می‌شود آن هم فرستاده شود و آن این است که معاملات کوچک از پرداخت این مالیات معاف بشوند، حداقلی قائل بشویم، ولیکن برای معاملات بزرگ این مالیات وصول بشود برای این که بالاخره دولت هم احتیاج به درآمد دارد و اگر قرار باشد ما در تمام موارد گشادبازی کنیم و چشم‌مان را هم بگذاریم و مردم را از کلیه مالیات‌ها معاف کنیم آن وقت خزانه دولت دچار اشکال می‌شود و ما وظیفه مهمی داریم و آن این است که باید به فکر خزانه دولت هم باشیم این است که اگر اجازه بفرمایید یک حداقلی در این قانون گذاشته بشود که آن معاملاتی که مشمول این حداقل می‌شوند از پرداخت مالیات معاف باشند و بقیه معاملات مشمول این مالیات گردند، جناب آقای مهندس والا یادداشتی مرقوم فرموده‌اند که راجع به طبقه‌بندی یعنی قیمت‌گذاری منطقه‌ای هم فرمایشاتی داشته‌اند که فراموش فرموده‌اند مطرح کنند و مطالب‌شان را اینجا بفرمایند (مخبر کمیسیون دارایی- در ماده بفرمایید) عرض کنم در موقعی که ماده اینجا مطرح می‌شود ممکن است مطالب‌شان را بفرمایند همان طوری که آقای مخبر فرمودند این امر تقویم منطقه‌ای به کمیسیونی واگذار شده که ممکن است با در نظر گرفتن جهات و قیمت‌های روز و تغییر اوضاع یک تجدیدنظری به اصطلاح در صورت تعرفه و صورت‌بندی منطقه‌ای بشود این است که در قسمت اول راجع به کلیات بنده این نظریات را داشتم که گمان می‌کنم جناب آقای برزگر هم موافق باشند که این حداقل را قائل بشویم که آنها مالیات را ندهند و بقیه هم همان مالیات صدی دو را بپردازند.

رئیس- آقای دکتر اسفندیار یگانگی مخالفید یا موافق؟ (دکتر اسفندیار یگانگی- مخالفم) بفرمایید.

دکتر اسفندیار یگانگی- مخالفت بنده نسبت با این لایحه از این نظر است که این تقلیل مالیات کم است، جناب آقای خواجه نوری یک فرمایشی فرمودند و آن این بود که مالیات را اگر کم کنیم علاج این بحران اقتصادی نمی‌شود ولی ایشان بایستی متوجه باشند که یکی از علاج‌ها در وضع حاضر کم کردن مالیات است و مسلماً درآمد دولت هم زیاد خواهد شد (صحیح است) از نظر این که معاملات جریان پیدا خواهد کرد (میرافضل- مستقیم؟) این مالیات مالیات مستقیم است منظور مالیات املاک مزروعی انتقالات مزروعی و شهری است یک مشکل دیگری که جناب آقای مهندس والا متوجه بودند موضوع نرخ طبقه‌بندی است که در بخش‌ها از طرف دولت قیمت‌گذاری شده است و معین شده، همان‌طوری که آقایان مستحضرند در این چند سال اخیر بحرانی که به وجود آمد علت اصلی بحران اقتصادی این بود که اصول اقتصاد از نظم خودش خارج شد در بین آقایان محترم البته اشخاصی مطلع و دانشمندان علم اقتصاد هست که از بنده اطلاعات‌شان بهتر و بیشتر است استحضار دارند که اقتصاد در حال عادی روی نظم تولید، مبادله و مصرف انجام می‌شود، این اختلال موقعی ایجاد می‌شود که اسپکولاسیون یعنی سفته‌بازی وارد این مراحل می‌شود در چند سال اخیر به علت این که مملکت به حال توسعه و به حال سازندگی ابتدایی وارد شد سفته بازی و اسپکولاسیون وارد این نظم شد و این نظم را مختل کرد و در نتیجه قیمت‌ها بی‌حساب بالا رفت، به طوری که قیمت عادله که ارتباط با قیمت‌های بین‌المللی بایستی داشته باشد از آن ارتباط خارج شد و بالنتیجه در زمانی دولت متوجه این مطلب شد که از کنترل دولت خارج شد، نرخ‌هایی که برای منطقه‌بندی تعیین کردند در موقعی بود که در بحران اسپکولاسیون بود یعنی در فلان خیابان دولت آمد یک نرخی را معین کرد مثلاً متری ۵۰۰ تومان ولی امروز که ما در حال بحران هستیم نرخ این زمین متری ۲۰۰ تومان است بنابراین این دو درصدی که دولت کم کرده یعنی چهار درصد را به دو درصد تقلیل داده اگر از مأخذ نرخ طبقه‌بندی سابق حساب کنیم باز می‌شود همان چهار درصد بنابراین تغییری زیاد حاصل نشده یعنی یک جایی را دولت حساب کرده متری ۵۰۰ تومان از لحاظ طبقه‌بندی ولی امروز ۲۵۰ تومان است و دولت معتقد است که مأخذ مالیات را بایستی از مأخذ این ۵۰۰ تومان گرفت بنابراین نرخ طبقه‌بندی سابق یعنی مأخذ پانصد تومان را اگر دو درصد بدهیم همان می‌شود هیچ تغییری نمی‌کند از نر آن کسی که باید مالیات پرداخت کند و به این طریق معاملات جریان پیدا نخواهد کرد بنده عقیده دارم که دو درصد هم با توجه به نرخ طبقه‌بندی امروز زیاد است یا باید نرخ طبقه‌بندی را پایین آورد یا باید این نرخ دو درصد را به یک درصد تبدیل کرد و پایین آورد موضوع دیگری که می‌خواستم توجه آقایان را به آن جلب کنم این است که مردم پول نقد ندارند برای پرداخت مالیات و یکی از دلایل رکود معاملات به طور کلی این است که دولت در موقع معاملات و مبادلات و نقل و انتقالات وجه نقد از مردم می‌خواهد و این که زیاد معاملات نمی‌شود برای این است که مردم پول نقد ندارند و برای معاملات بیشتر وجوه نقدی لازم است یک موضوعی که آقای مهندس والا توضیح دادند که برای روشن شدن ذهن آقایان لازم است توضیح عرض کنم راجع به پول در جریان و گردش آن بود که بنده هم همان نظر آقای مهندس والا را دارم و تصور می‌کنم که آقای مهندس والا درست روشن نفرمودند، اسکناس در جریان امروز دو میلیارد و چهارصد میلیون تومان است یعنی اول شهریور که در ذهن بنده است دو میلیارد و چهارصد میلیون تومان است، و منظور آقای مهندس والا از گردش سرعت سیراین پول بود، یعنی این پول از بانک ملی می‌آید دست مردم دو مرتبه می‌رود به بانک یعنی چند مرتبه سرعت جریان دارد که این از نظر اصطلاح علمی امروزی می‌گویند و لوسیتی‌سیر کولیشن یعنی دور زدن این جریان آنچه بنده حساب کردم این است که برای این‌که وضع اقتصاد مملکت روی جمعیت بیست میلیون ایرانی سرعت عادی داشته باشد پول بایستی ۵ مرتبه جریان داشته باشد برای این که اگر ۵ مرتبه باشد برای هر فردی ۱۰۰۰ تومان در جریان است یکی از علل رکود وضع عمومی اقتصاد مملکت این است که این پول در جریان ۵ مرتبه آن گردش لازم را ندارد، این توضیحی بود که به عرض آقایان رسانیدم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.

مخبر کمیسیون دارایی- مطالبی که جناب آقای مهندس والا و جناب آقای دکتر اسفندیار یگانگی فرمودند اصولاً قابل تردید نیست در این که بالا بردن نرخ مالیات نقل و انتقال اموال غیرمنقول و اراضی مؤثر بوده است در رکود معاملات ساختمان و اراضی جای تردید نیست ولی این تنها عامل ایجاد رکود نبوده است بلکه عوامل مهم دیگری در کار بوده‌اند که متأسفانه به موقع خودش چاره‌جویی نشد، این عوامل دست به دست هم دادند و این رکود را به وجود آوردند و البته در بین این عوامل بالا بودن نرخ مالیات اراضی و اموال غیرمنقول هم اثر داشته است و اگر ما مالیات را هم اصلاً نگیریم هرگز آن رکود به آن کیفیتی که ما تصورش را می‌کنیم از بین نخواهد رفت چون منحصراً مربوط به این عامل نبوده فقط یک ضررش مسلم است و آن این است که کسری بودجه دولت از آنچه که هست بیشتر خواهد شد فقط یک مطلب دیگری فرمودند راجع به قیمت منطقه‌ای که البته در طرح مواد به آن می‌رسیم در آنجا پیش‌بینی شده است که کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول تشکیل می‌شود و کیفیت تشکیل کمیسیون پیش‌بینی شده است و مقرر شده است قیمتی را که کمیسیون مقرر می‌کند برای دو سال باشد تا جایی که بنده اطلاع دارم کمیسیون در سال ۳۹ کارش را خاتمه داد و قیمت‌هایی معین کرد و بنده توضیح خواسته بودم از جناب آقای برزگر در کمیسیون که چرا مجدداً این کمیسیون تشکیل نشد استدلال ایشان این بوده است که تشکیل کمیسیون مخارجش خیلی زیاد است برای این که قیمت معین شود کارشناسایی لازم دارد که خبره باشند و پول باید در اختیارشان گذاشته بشود کار هم طول خواهد کشید یکی هم این که نوسان قیمت آن حد نبوده است در همه جا که ایجاب کند این کمیسیون مجدداً تشکیل بشود البته به مواد که رسیدیم اگر نظر آقایان این باشد که کمیسیون مجدداً تشکیل شود آنچه که پیش‌بینی نشده است ممکن است ارشاد بفرمایید، کمیسیون تشکیل بشود تا درباره قیمت‌هایی که کمیسیون تعیین کرده و در سال ۳۹ معین شده و احتمالاً بعضی از آنها ارزش خودشان را از نظر واقعیت از دست داده باشند تجدیدنظری بشود و مجدداً قیمت‌ها معین بشود ولی باید حتماً یک مبنایی باشد برای اخذ مالیات این کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول وجودش لازم است و قیمت منطقه‌ای را هم باید تعیین کند و الا انحرافاتی ایجاد می‌شود و مسلماً از بابت مالیات چیزی عاید خزانه دولت نخواهد شد.

رئیس- اگر در کلیات نظر دیگری نیست به ورود در شور ماده واحده رأی بگیریم (اظهاری شد) خانم‌ها و آقایانی که به ورود در شور ماده واحده موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد، ماده واحده قرائت می‌شود.

(بشرح ذیل قرائت شد)

ماده واحده- نرخ مالیات نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول موضوع بند ج ماده ۱۲ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد مصوب تیرماه ۱۳۳۷ از چهار درصد ارزش مورد معامله به دو درصد تقلیل داده می‌شود ارزش مورد معامله به مأخذ ارزش منطقه‌ای خواهد بود.

• تبصره ۱- تشکیل کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول پس از انقضای مدت سه ماه مهلت مقرر مندرج در تبصره ماده یک آئین‌نامه مربوط مجاز می‌باشد.

• تبصره ۲- دولت و شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته به آنها با گواهی وزارت دارایی از پرداخت این نوع مالیات معاف خواهند بود.

• تبصره ۳- در معاملات اشخاص با دولت و یا شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته به آنها قیمت مندرج در سند معامله ملاک اخذ مالیات خواهد بود.

• تبصره ۴- صاحبان دفاتر اسناد رسمی که بر حسب مقررات مربوط موظف به وصول مالیات نقل و انتقالات قطعی از اشخاص و تأدیه آن به وزارت دارایی می‌باشند در حکم مؤدی مالیاتی تلقی و در صورت عدم تأدیه آن در موعد مقرر قانونی وزارت دارایی مکلف است علاوه بر تعقیب انتظامی سردفتر اصل مالیات و زیان و دیرکرد مقرر در ماده ۱۷ قانون مالیات بر درآمد مصوب فروردین ماه ۱۳۳۵ و جریمه مندرج در بند (ب) ماده (۲) آئین‌نامه جرایم مالیاتی مصوب ۱۸ فروردین ۱۳۳۵ را طبق مقررات مالیاتی از سردفتر مستنکف وصول نماید.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- آقای پاینده مخالفید بفرمایید.

پاینده- مخالفت بنده با این ماده واحده است مثل این که همه آقایان و از جمله آقای معاون وزارت دارایی اتفاق نظر داریم به این که قانون باید روشن و قابل فهم باشد، این تبصره بنده را به یاد معماهایی می‌اندازد که سابقاً در کتب ادب بود که هر کس می‌توانست این معما را حل کند جایزه هم داشت، بنده این تبصره یک را مبهم می‌دانم و خواهش می‌کنم آقای مخبر کمیسیون توضیح بدهند که معنای این تبصره چیست اولاً اینجا اشاره‌ای شده است که آئین‌نامه مربوط، این آئین‌نامه مربوط چیست که بعد از سه ماه تشکیل می‌شود به هر حال برای بنده مبهم است، اگر دیگران هم در این باب روشن نباشند خیال می‌کنم که محتاج به توضیح بیشتری باشد.

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه بفرمایید.

مخبر کمیسیون دارایی- تبصره ۲ قانون مالیات بر درآمد مصوب سال ۱۳۳۷ می‌گوید: طرز کار کمیسیون تقدیم و سایر مقررات مربوط به اجرای این ماده در آئین‌نامه معین خواهد شد. در تیرماه سال ۱۳۳۷ آئین‌نامه‌ای به اسم آئین‌نامه کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول به تصویب کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی می‌رسد، تبصره به صورتی است که عرض می‌کنم می‌گوید: کمیسیون فوق در سال جاری یعنی سال ۱۳۳۷ یک ماه پس از ابلاغ این آئین‌نامه و بعداً سه ماه قبل از انقضای مدت دو سال تشکیل خواهد شد. ظاهراً مقنن می‌خواسته است بگوید سه ماه قبل از انقضای دو سال این کمیسیون را دعوت کنند و مقدمات کار فراهم بشود که در ظرف دو سال قیمت را بتوانند اعلام کنند ما اینجا این اصلاح را از این جهت کردیم که دست ما باز باشد برای تشکیل کمیسیون چون آنجا مفهوم مخالف این است که اگر سه ماه قبل از انقضای دو سال بگذرد دیگر نمی‌شود کمیسیون را تشکیل داد، در اینجا تبصره یک گفته بعد از انقضای سه ماه مهلت مقرر مندرج در تبصره ماده یک آئین‌نامه مربوط مجاز است (پاینده- پس کلمه نیز اضافه شود) پیشنهاد بفرمایید مطرح شود.

رئیس- چون دیگر نظری نسبت به ماده واحده نیست ماده واحده با چهار تبصره برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به الحاق دولت شاهنشاهی به موافقت‌نامه بین‌المللی شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در امور استخدام و اشتغال

۶- شور اول گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به الحاق دولت شاهنشاهی به موافقت‌نامه بین‌المللی شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در امور استخدام و اشتغال

رئیس- لایحه کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به الحاق دولت ایران به مقاوله‌نامه شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در امور استخدام و اشتغال مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه هشتم بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای مهندس مجد معاون وزارت کار لایحه شماره ۱۸۱۵-۱۰/۱۰/۱۳۴۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق دولت ایران به مقاوله‌نامه بین‌المللی شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در امور استخدام و اشتغال. گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی در این مورد را مطرح و عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح‌الله مافی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر معتمد وزیری بفرمایید.

دکتر معتمد وزیری- بنده ضمن اظهار خوشوقتی و تشکر از الحاق دولت ایران به این مقاوله‌نامه مهم و اصولی عرض می‌کنم که در این جا تصور می‌رود که منظور عدم تبعیض باشد نه تبعیض در امور استخدام و در واقع مقصود و منظور این است که به هیچ علت و جهتی به مناسبات مختلف اعم از رنگ و پوست و ملت و نژاد زبان و غیره هیچ‌گونه تبعیضی در امور استخدامی پیش نیاید و عبارت به صورتی نوشته شده مثل این که فقط برای اعمال تبعیض باشد در صورتی که منظور این است که خواستم در این مطلب اگر استنباط من صحیح نباشد آقای مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی توضیح لازم را بفرمایند و در غیر این صورت اصلاحی که لازم باشد که هر معنای غیرصحیحی را ندهد و متبادر نشود در لایحه به عمل بیاید.

رئیس- آقای قراچورلو.

قراچورلو (مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی)- این لغت تبعیض که فرمودند این از ترجمه خارجی گرفته شده و عین همان لغتی است که در مقاوله‌نامه نوشته شده بوده است و چون تبعیضاتی در گذشته بوده از لحاظ رنگ و نژاد و این جور چیزها این لایحه تهیه شده که این قبیل تبعیض‌ها در آینده نباشد ولی چون متن ترجمه خارجی است این است که همان طور که در اینجا نوشته شده است، اگر لازم است توضیحی از لحاظ سازمان بین‌المللی کار خدمت آقایان بدهم ممکن است بفرمایید که برای روشن شدن این موضوع هم توضیح خدمت‌تان عرض کنم که سازمان بین‌المللی کار پس از جنگ بین‌الملل اول تشکیل شد یعنی بعد از این که پیمان صلح ورسای تنظیم شد این سازمان در تاریخ یازده آوریل ۱۹۱۹ تشکیل شد و اولین کنفرانس هماز ۱۹ اکتبر تا ۲۹ نوامبر همان سال یعنی سال ۱۹۱۹ منعقد گردید، این سازمان یکی از سازمان‌های وابسته به سازمان ملل است و پس از شروع جنگ دوم جهانی به علت مشکلاتی که بر اثر جنگ به وجود آمده بود مقر خودش را در شهر منترآل کانادا منتقل نمود و کنفرانس‌هایی در واشنگتن و فیلادلفی در سال‌های ۱۹۴۱ و ۱۹۴۴ تشکیل داد و یک روح تازه‌ای به قوانین اجتماعی دنیا بخشید در حال حاضر ۱۱۰ کشور عضو سازمان بین‌المللی کار هستند که کشور ایران هم از اولین تاریخ افتتاح این سازمان یعنی سال ۱۹۱۹ عضویت این سازمان بین‌المللی را قبول کرد. هدف این سازمان عبارت است از استقرار عدالت اجتماعی و اطلاعاتی هم مربوط به مسائل کارگری و اجتماعات مرتباً جمع‌آوری می‌کند و منتشر می‌کند و در دسترس اعضا این سازمان قرار می‌دهد. ۱۱۹ فقره مقاوله‌نامه و توصیه نامه از طرف سازمان بین‌المللی کار تصویب شده و ابلاغ شده که از تمام اینها دولت شاهنشاهی ایران سه تا از آنها را به تصویب مجلسین خودش رسانیده و تا به حال بیش از سه فقره توصیه‌نامه و مقاوله‌نامه به تصویب مجلسین ایران نرسیده اگر چنانچه توضیحات دیگری هم لازم باشد ممکن است بفرمایند که توضیح عرض شود (یکی از نمایندگان- عبارت درست نیست) الان متن انگلیسی را گفتم بیاورند که از روی متن پاسخ آن را عرض کنم.

رئیس- در هر صورت چون شور اول این لایحه است و مجدداً به کمیسیون می‌رود اگر نظری باشد مجدداً در کمیسیون مورد مداقه قرار می‌گیرد نظر دیگری در کلیات نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده قرائت می‌شد.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده واحده- الحاق دولت شاهنشاهی به مقاوله‌نامه بین‌المللی شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در امور استخدام و اشتغال که مشتمل بر یک مقدمه و چهارده ماده است تصویب می‌گردد.

رئیس- نظری نیست؟ (مهندس ارفع- مربوط «به عدم تبعیض» اگر اصلاح بشود کافی است) پیشنهادات قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌نمایم که در متن لایحه به جای تبعیض «عدم تبعیض» نوشته شود زیرا مقصود اصلی هم همان است یا نوشته شود موضوع تبعیض.

پروین.

رئیس- پیشنهاد دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) آقای دکتر مهذب.

دکتر مهذب- خیال می‌کنم همان‌طوری که آقای دکتر معتمد وزیری فرمودند این کلمه «تبعیض» «عدم تبعیض» است و در هر حال ممکن است مورد توجه اعضاء کمیسیون قرار بگیرد موضوع دوم در این ماده واحده مربوط به امور استخدام و اشتغال است معمولاً استخدام را اینجا نسبت به استخدام کارمندان دولت هم ممکن است بگیریم که طبعاً در این لایحه مورد نظر نیست و تذکری که بنده خواستم بدهم این بود که اینجا روشن بشود که منظور از استخدام کارگر و امور مربوط به کارگری است و کارمندان دولت و آنهایی که کارمندان رسمی هستند مشمول این لایحه نمی‌شوند.

رئیس- آقای وزیر کار.

وزیر کار- همان‌طوری که آقای مخبر کمیسیون توضیح دادند لوایحی که برای کنوانسیون‌ها یعنی مقاوله‌نامه‌ها و توصیه‌نامه‌هایی که در مجمع، در کنفرانس عمومی مجمع به تصویب می‌رسد دولت‌ها موظف هستند که به مجلس تقدیم کنند طبق ماده ۱۹ اساسنامه دفتر بین‌المللی کار در مجالس مطرح می‌شود عیناً یا به تصویب می‌رسد یا هر نظر دیگری که مجلس بگیرد مورد احترام خواهد بود و دولت وظیفه دارد این گونه مقاوله‌نامه‌ها را عیناً به مجلسین تقدیم کندو اما علت این که در کنفرانس چرا به صورت نفی نیاورده‌اند این لغت را بنده اطلاع ندارم ولی بنده عین جمله فرانسه‌اش را می‌خوانم در مجلس سنا هم این قضیه بحث شد و قرار شد عیناً این لغت ترجمه بشود و گذاشته بشود منظور لایحه البته تبعیض نیست و عدم تبعیض است:

Convention no. ۱۱۱ Concernent la diserimi nation en matiere demploiet de Profession.

یعنی مقاوله‌نامه شماره ۱۱۱ مربوط به تبعیض در کار استخدام و اشتغال این عین چیزی است که تصویب شده و عیناً ترجمه شده و خدمت آقایان است در مورد این که لوایح مربوط به بچه قسمتی است همان‌طوری که آقایان مستحضر هستند اصلاً دفتر بین‌المللی کار مربوط به امور کارگری است، آنچه مقررات وضع می‌شود در خود لوایح مقاوله‌نامه‌ها یا توصیه‌نامه‌ها عیناً وجود دارد و مربوط به مسائلی است که در آنها ذکر شده.

رئیس- پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۱۴ مقاوله‌نامه متن فارسی هم معتبر شمرده شود.

پاینده.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایم لایحه الحاق دولت ایران به قرارداد بین‌المللی کار بدون تغییر تصویب شود چون هنوز هم در کشورهایی که عضو سازمان بین‌المللی کار هستند تبعیض نژادی وجود دارد.

سیفی.

رئیس- لایحه با پیشنهادها به کمیسیون مربوط فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به تمدید مدت مقرر در بند (و) تبصره سه ماده ۲۱ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد

۷- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به تمدید مدت مقرر در بند (و) تبصره سه ماده ۲۱ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد

رئیس- گزارش کمیسیون دارایی مربوط به مالیات به اراضی قرائت می‌شود:

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۳۲۳۹۵-۴/۱۰/۱۳۴۲ دولت راجع به مالیات به اراضی را که به شماره ۱۶۸ چاپ شده است مطرح و مورد رسدگی قرار داده و به شرح زیر تصویب نمد. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

ماده واحده- مدت مقرر در بند (و) تبصره (۳) ماده (۲۱) قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد مصوب سال ۱۳۳۷ تا آخر سال ۱۳۴۰ تمدید می‌شود.

ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است آقای پاینده مخالفید بفرمایید.

پاینده- بنده تصور می‌کنم که این ماده واحده هم عیناً مثل آن تبصره یک مقدار زیادی ابهام دارد که مطلب درست قابل فهم نیست و مثل جدول روزنامه‌ها شده است بنا بر این خواهش می‌کنم آقای مخبر کمیسیون در این مورد توضیح بدهند که این بند (و) و ماده (۲۱) تا آخر به کجا مربوط است و مطلب چه می‌شود و فکر می‌کنم لازم است برای بنده و اگر کسی هم مثل بنده در ابهام باقی است روشن بشود که بتوانیم با اطلاع از این ک ماده واحده به هر حال از کجا شروع می‌شود و به کجا ختم می‌شود رأی بدهیم.

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.

مخبر کمیسیون دارایی- به موجب ماده ۲۱ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد مصوب تیرماه ۳۷ مالیاتی به نام مالیات بر اراضی معادل یک درصد ارزش زمین براساس قیمت منطقه‌ای برقرار شده طبق تبصره یک مقرر شد که شهرهایی که مشمول این مالیات می‌شوند در دو ماهه اول هر سال با تصویب هیئت وزیران معین شود در تبصره ۲ اراضی مشمول این مالیات معلوم شده تبصره ۳ یعنی آنچه که مورد بحث است مربوط است به اراضی که از پرداخت این مالیات معاف هستند بند (و) این تبصره که مورد نظر است می‌گوید اشخاصی که منحصراً مالک تا سیصد متر زمین می‌باشند تا آخر اسفند ۱۳۳۹ از این مالیات معافند. بنده تصور می‌کنم علت این که آن موقع تا ۳۰۰ متر زمین را از پرداخت مالیات معاف کردند شاید فکر می‌کردند در سال‌های بعدش احتمالاً معاملات زمین خیلی رونق بیشتری خواهد داشت و مثلاً زمین‌هایی را که تا سیصد متر هستند برای گرفتن مالیات در آن قرار بدهند ولی چون خلاف این اصل ثابت شد لازم بود این معافیت شمول داده شود به این جهت این قانون تهیه شد و به موجب این قانون مقرر است اشخاصی که مالک تا سیصد متر زمین هستند تا آخر سال ۴۰ از پرداخت مالیات معاف باشند البته در سال ۴۰ ظاهراً تصویب‌نامه‌ای آمد و اصلاً مالیات بر اراضی را لغو کرد و این تصویب‌نامه هم در کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی مطرح است که بعداً می‌آید به مجلس و به استحضار نمایندگان محترم می‌رسد.

رئیس- نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب بر خاستند) تصویب شد. ماده واحده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده واحده- مدت مقرر در بند (و) تبصره (۳) ماده (۲۱) قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد مصوب سال ۱۳۳۷ تا آخر سال ۱۳۴۰ تمدید می‌شود. ماده واحده فوق که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

رئیس- نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده ماده واحده برای شور دوم به کمیسیون مربوط ارجاع می‌شود.

- سؤال آقای ملک‌زاده آملی راجع به باشگاه‌های تفریحات سالم و جواب آقای معاون وزارت فرهنگ

۸- سؤال آقای ملک‌زاده آملی راجع به باشگاه‌های تفریحات سالم و جواب آقای معاون وزارت فرهنگ

رئیس- سؤال آقای ملک‌زاده آملی از وزارت فرهنگ مطرح است. آقای ملک‌زاده آملی.

ملک‌زاده آملی- قبل از توضیح درباره سؤالم با این که جناب آقای مهندس ریاضی ریاست معظم مجلس شورای ملی و جناب آقای منصور لیدر فراکسیون ایران نوین در جلسات گذشته با بیانات مؤثر و مهیج تأثرات عمیق عموم نمایندگان محترم مجلس شورای ملی را درباره فوت جانگداز همکار عزیز و ارجمندمان جناب آقای مهندس مجید عدل که در حین انجام وظیفه به وقوع پیوسته ابراز فرمودند بنده یک بار دیگر چون امشب مصادف با هفتمین شب به خاک سپردن آن شادروان می‌باشد از طرف خود و عموم آقایان نمایندگان مجلس شورای ملی این ضایعه بزرگ را به خانواده محترم فقید سعید و خاندان محترم عدل و اهالی غیور و شاهپرست دشت مغان صمیمانه تسلیت عرض می‌کنم (صحیح است) ضمناً اگر به روح پرفتوح آن مرحوم خطاب بکنم و بگویم:

همکار عزیز: رفتی و شکست محفل ما

هم محفل ما و هم دل ما

(احسنت) یقیناً حقیقتی را بیان کرده‌ام از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌نمایم که روح مرحوم مهندس مجید عدل را غریق رحمت ابدی فرماید و اما در مورد سؤالی که از وزارت فرهنگ نمودم باعث کمال تأسف اینجانب است که اولین سؤال خود را از وزارتخانه‌ای می‌کنم که در حوزه انتخابیه‌ام یعنی شهرستان آمل از سازمان فرهنگ من حیث‌المجموع رضایت کامل دارم (مهندس معینی‌زند- ما که نداریم) ما داریم و آقای رضا ایزدی رئیس فرهنگ آمل که شخص فاضل و کاردان و پاکدامن و کارآزموده‌ای است توانسته است رضایت قاطبه اهالی شهرستان آمل را جلب بکند بنابراین بنده وجود این قبیل افراد خدمتگزار ملت را در سازمان وزارت فرهنگ که خوشبختانه تعداد آنان خیلی زیاد است به وزارت فرهنگ که خوشبختانه تعداد آنان خیلی زیاد است به وزارت فرهنگ تبریک می‌گویم.

(معاون وزارت فرهنگ- متشکرم)

در مورد سؤالی که مطرح است گرچه به مصداق ضرب‌المثل معروف که می‌گویند: قاچ زین را محکم بگیر اسب دوانی پیشکشت. اگر ما نمایندگان شهرستان‌ها بتوانیم لااقل قطره‌ای از دریای احتیاجات ضروری مردم شهرستان‌ها را برآورده بکنیم برای ما کافی است و باید اسب دوانی پیشکش‌مان باشد ولی چون در یکی از باشگاه‌های تفریحات سالم شهر تهران اتفاقی افتاده است که چند نفر محصل مضروب شدند که پسر بنده هم جزء آنها بوده است بنده ناچاراً بااجازه خانم‌ها و آقایان محترم این سؤال را از وزارت فرهنگ نمودم شاید نمایندگان محترم در بعضی از خیابان‌های تهران تابلوهایی را مشاهده فرموده باشند که روی آنها نوشته شده است «کلوب تفریحات سالم» برای بنده روشن نیست که چرا وزارت فرهنگ اجازه داده است روی این تابلوها کلمه «کلوب» بنویسند مگر لغت «باشگاه» فارسی نیست؟ اگر وزارت جنگ متعذر است که تا حال برای ادارات کنترلور وارد نانس ارتش هنوز کلمه فارسی پیدا نکرده است چرا وزارت فرهنگ در این کار تسامح می‌کند و لااقل کلمه «کلوب» را به کلمه «باشگاه» تبدیل نمی‌کنند؟ (قراچورلو- راجع به سلامتش هم بفرمایید) به هر حال عصر روز یکشنبه ۲۷ بهمن ماه که عده‌ای دانش‌آموز در باشگاه تفریحات سالم به نام مشعل واقع در خیابان شمیران قدری بالاتر از سینما مولن‌روژ مشغول بازی پینک‌پنک و بعضی بازی‌های تفریحی دیگر بودند (یکی از نمایندگان- البته سالم) غفلتاً مردم است ناشناسی وارد سالن باشگاه می‌شود مدیر باشگاه و دانش‌آموزان برای این که این حیوان درنده را از باشگاه خارج کنند به طرف او رفتند ولی این حیوان سبع قبل از دستگیر شدن با چوب‌های داخل باشگاه به جان بچه‌های مردم افتاد و چند نفر را مضروب نمود که اداره پزشکی قانونی برای یک نفر از محصلین یازده روز و برای یک نفر ده روز و برای یک نفر دیگر پنج روز مدت معالجه معین کرده است بعد از تشکیل پرونده مقدماتی از کلانتری پنج و احاله آن پرونده به دادسرای ناحیه مربوطه که در همین نزدیکی مجلس در خیابان صفی علیشاه واقع است معلوم شده است که نام این حیوان انسان‌نما رضا رضوی معروف به مشهدی است. (رضوی- اما با بنده نسبتی نداشته است) که مرد فوق‌العاده بد سابقه‌ای است و هر سال چند مرتبه به زندان می‌رود و غذای مرتب گرمی می‌خورد و سبیلش را هم تاب می‌دهد و دوباره از زندان آزاد می‌شود و باز دوباره به جان مردم می‌افتد سؤال بنده راجع به همین باشگاه‌ها است، دو روز بعد از این واقعه بنده به دادسرا مراجعه کردم و از جریان پرونده استفسار کردم معلوم شد بازپرس برای این شخص دو هزار تومان قرار کفیل صادر کرده ولی چون مرد خوش‌سابقه‌ای بوده است تا آن روز کسی برای آزادی او به دادسرا مراجعه نکرده ولی قطعاً تا به حال از زندان ازاد شده است با عرض این مقدمه بنده این سؤال را از وزارت فرهنگ نموده‌ام.

۱- توضیح دهید کلوب‌های تفریحات سالم با چه شرایطی در شهر تهران تشکیل شده است و آیا برای همه آنها پروانه رسمی صادر شده است یا خیر.

۲- وزارت فرهنگ یعنی سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم چه نظارتی در کار روزانه این کلوب‌ها دارد.

۳- انتظامات داخلی این کلوب‌ها از طرف چه اشخاصی و یا مقاماتی بایستی تأمین شود.

۴- آیا این کلوب‌ها اختصاص به محصلین دارد و یا عمومی است و اگر مختص محصلین است آیا بهتر نبود این کلوب‌ها را در خود مدارس و یا در هر منطقه فرهنگی و در مدرسه‌هایی که جا برای تشکیل کلوب دارند تشکیل می‌شد که محصلین در محیط بهتر و سالم‌تری که احتیاج به تأمین انتظامات هم نداشته باشد در خارج از ساعات درس مشغول و سرگرم تفریحات سالم باشند؟

در خاتمه عرایضم امیدوارم توضیحاتی که جناب آقای زمانی معاون محترم پارلمانی وزارت فرهنگ در این مورد می‌فرمایند کاملاً قانع‌کننده باشد که احتیاج به احاله سؤال به کمیسیون تحقیق و توضیحات بیشتری در باره سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم نباشد. متشکرم.

رئیس- اقای زمانی؟

زمانی (معاون وزارت فرهنگ)- نماینده محترم جناب آقای ملک‌زاده آملی که حقاً مظهر ادب و نزاکت اخلاقی هستند فرمودند از وزارت فرهنگ که بنده تا حدودی که مربوط به وزارت فرهنگ باشد جواب عرض خواهم کرد. دو ماه قبل بعد از آن حادثه نامطلوبی که منجر به قتل یک نفر طفل در همین تهران شد و از طرف مقامات انتظامی اشخاصی تحت تعقیب قرار گرفتند و معلوم شد عوامل خطرناکی هم در این کار دخالت داشته‌اند آناً وزارت فرهنگ تصمیم گرفت بر طبق یک دستور اداری که به سازمان تربیت بدنی ابلاغ شد پروانه کلیه باشگاه‌ها لغو شود تا آئین‌نامه پاکیزه‌تر منقح‌تر و مؤثرتری تهیه بشود و پروانه‌ها براساس اصول صحیحی تجدید شود. البته تصدیق می‌فرمایید که تهیه یک آئین‌نامه‌ای که مفید باشد برای اعمال بعدی بر روی اصول صحیح تهیه شده باشد البته یک نفر این آئین‌نامه را نمی‌تواند تهیه کند، این بود که دستور داده شد کمیسیون‌هایی مشغول این کار بشوند. این کمیسیون‌ها بکرات جلسه تشکیل دادند و گزارش خودشان را دادند به کمیسیون‌های عالی‌تری، به طوری که تا به حال شاید پنج دفعه این آئین‌نامه جدید تجدیدنظر شده است و آخرین جلسه برای رسیدگی نهایی در روز یازدهم اسفند تعیین شده که این آئین‌نامه از هر جهت مورد اعتبار و ارزش واقعی باشد که روی آن تعیین شود مدیر باشگاه‌های تفریحات سالم کیست و وظایف‌شان چیست چه اشخاصی می‌توانند مسئول آنجا باشند و چه ضمانت‌های اخلاقی باید داشته باشند و یا چه ضمانت‌های مالی داشته باشند و چگونه آنجاها را می‌توان مرکز تعلیمات و تفریحات سالم نمایند و چه اعمالی در آنجا مجاز است و یا چه ورزش‌هایی در آنجا قابل قبول است، چه تفریحاتی باید مورد توجه قرار بگیرد تا این که این مراکز به صورت مفید اداره شود (مصطفوی نائینی- اگر آئین‌نامه تصویب نشده، پس الان به چه استنادی کار می‌کنند؟) ما تعطیل کردیم و دستور داده‌ایم بسته‌اند (ملک‌زاده آملی- باز یک عده پول داده‌اند و باز کرده‌اند) عرض کردم آن قسمت از سؤال که مربوط به وزارت فرهنگ باشد جواب عرض می‌کنم آخر در این کار سازمان‌های مختلف کشوری مسئولیت دارند تنها نمی‌شود از وزارت فرهنگ انتظار داشت مردی مست وارد باشگاهی می‌شود اعمالی خارج از انسانیت مرتکب می‌شود این تنها وزارت فرهنگ نیست (ملک‌زاده آملی- مگر باشگاه‌ها و کلوب‌های عمومی با وزارت فرهنگ نیست؟) اجازه بفرمایید در هر عصری و در هر زمانی یک حوادثی اتفاق می‌افتد چندی پیش در آمریکا حادثه تألم‌آوری اتفاق افتاد (ملک‌زاده آملی- همه چیز را به آمریکا تأسی بفرمایید آمریکا چنین باشگاهی ندارد) جنابعالی عصبانی هستید اجازه بفرمایید بنده عرایض خودم را عرض کنم حضورتان تا حدود وظایف وزارت فرهنگ روشن بشود، باشگاه‌هایی که به نام تفریحات سالم دایر می‌شود تنها وزارت فرهنگ مسئول نیست، مقامات انتظامی هم باید دخالت در این کار داشته باشند مقامات قضایی هم باید به نوبه خودشان در این کار دخالت داشته باشند این که عرض کردم آئین‌نامه جدیدی مشغول تهیه هستیم برای این است که حدود وظایف هر وزارتخانه و هر سازمان دولتی و هر باشگاهی روشن بشود تا معلوم بشود چه اقداماتی در این باشگاه‌ها مجاز است و چه اقداماتی مجاز نیست نباید در این باشگاه‌ها موجبات بازی قمار که شرعاً جایز نیست رواج داشته باشد (احسنت) خوب، اینها مسائلی است که در این آئین‌نامه باید مورد توجه قرار گیرد (رضوی- اخلاقاً هم قمار بد است) به هر حال اگر خدای نکرده در یک باشگاهی اعمالی مرتکب بشوند که خلاف انسانیت باشد نه تنها باشگاه را باید بست باید اشخاص مسئول را هم تحت تعقیب قرار داد (احسنت) اما این که می‌فرمایند این باشگاه‌ها چرا در مدارس دایر نمی‌شود، بنده روی همین مطلب تکیه دارم که باید در مدارس دایر بشود اما ایجاد یک باشگاه و کومک‌هایی که باید برای ایجاد این باشگاه‌ها یا این کلوب‌ها در مدارس بشود تنها وظیفه دولت نیست. دولت نمی‌تواند این همه هزینه آموزش و پرورش را تأمین کند یک خرده‌ای باید اشخاصی که خیر هستند کمک کنند مساعدت کنند در این مملکت در این تهران احتیاج به چقدر کتابخانه هست که در هر گذر باید دایر باشد که افراد و جوانان این مملکت در ساعات فراغت‌شان بتوانند بروند در این کتابخانه‌ها بنشینند و مطالعه کنند اما برای وزارت فرهنگ تنها، امکان تهیه این همه وسایل فراهم هست یا نیست این جایی است که به نظرم مسئولیت‌های فردی پیش می‌آید، مسئولیت‌های ملی پیش می‌آید مسئولیت‌های مذهبی پیش می‌آید مسئولیت‌های وجدانی پیش می‌آید که افراد و آحاد این مملکت باید دست به دست هم بدهند و در راه تأمین سعادت فرزندان خودشان قدم بردارند (آفرین) به نظر بنده هیچ پولی خرج شدنش این قدر صواب ندارد که در این راه خرج بشود که فرزندان مملکت در ساعت فراغت‌شان بتوانند از یک باشگاه‌های سالمی استفاده کنند و الا می‌فرمایید در مدرسه باید باشگاه باشد که بچه‌ها بازی کنند فوتبال بازی کنند کدام مدرسه، کدام ساختمان، کدام زمین، اینها یک مسائلی است که باید روشن بشود. حدود امکانات و حدود مقدورات و اختیارات وزارت فرهنگ و وزارت دارایی روشن است ما اگر پول در اختیارمان بگذارید درد بی‌درمان در فرهنگ زیاد داریم و خیلی بهتر از هر کس در مدت خدمتیی که در وزارت فرهنگ کرده‌ایم می‌دانیم چه ابزار کار و وسایلی برای کار در این مدارس باید باشد اما این قدرت مالی ما را هم توجه بفرمایید یک بارانی و یک برفی در این زمستان آمده است شاید بسیاری از ساختمان‌ها که قابل مرمت واقعی نیست پایین آمده و خراب شده، باید الان در فکر احیای این ساختمان‌ها باشیم خوب مدرسه داشتن معلم می‌خواهد، کتاب می‌خواهد میز و نیمکت می‌خواهد ساختمان می‌خواهد زمین بازی می‌خواهد همه این کارها را دولت نمی‌تواند بکند (مهندس معینی‌زند- پس چرا مسئولیت قبول کردید؟) بنده حاضرم این مسئولیت را تفویض کنم اگر می‌فرمایید چرا بنده مسئولیت قبول کردم، برای این مسئولیت قبول کردم که تا حدود اعتباری که در اختیارم گذاشته می‌شود با رعایت تقدم احتیاجات این مملکت، لوازم فرهنگی‌اش را فراهم کنم و الا بنده بیش از این نمی‌توانم، نه من، نه هیچ وزیر فرهنگی نمی‌تواند بیش از آن کاری کند اعتباری باید در اختیار بنده باشد. بنده هم توقعم از وزارت دارایی در حدودی است که بتواند وزارت دارایی تأمین کند. اما بنده معتقدم یک مسئله‌ای است هر کس در این مملکت، هر فردی در این مملکت مسئولیت دارد مسئولیت خودش هست، فرزندش هست، همسایه‌اش هست، تنها نمی‌شود گفت برای من. برای همه باید باشد به هر حال بنده تا جایی که مربوط به وزارت فرهنگ است عرض کردم به محض وصول این خبر، نه این خبر به محض وصل خبر حادثه‌ای تمام باشگاه‌ها را ما پروانه‌های‌شان را لغو کردیم و مشغول تهیه آئین‌نامه‌ای هستیم و امیدوارم آئین‌نامه کاملی تهیه شود که مورد قبول آقایان باشد آقایان توجه بفرمایید خانواده‌ها هم در تربیت بچه‌هایشان مسئولیت دارند. باید هر خانواده‌ای بداند که بچه کی از خانه بیرون می‌رود، کی مراجعت می‌کند و در جریان راه کجا می‌رود و از کجا می‌آید، بچه را که می‌برند به مدرسه می‌گذارند دیگر هیچ سراغش را نمی‌گیرند تا آخر سال که رد می‌شود می‌آیند سراغش وظیفه پدر است که با مدرسه تماس بگیرد (صحیح است) وظیفه پدر است در جریان تحصیل کراراً به مدرسه برود ببینند که فرزندش درس خوانده است یا نه مرحوم شمس‌آوری که واقعاً از فرهنگیان قدیمی و معمر این مملکت بود شاید پنجاه یا شصت سال در فرهنگ خدمت کرد بنده ناظم مدرسه بودم ایشان مدیر مدرسه بودند یک روزی به من گفت که زمانی مردم گوسفند یا جوجه‌ای را که در یک طویله‌ای می‌گذارند بعد می‌آیند ببینند این آب می‌خورد نان می‌خورد آیا زنده هست یا نیست. اما بچه را که می‌گذارند مدرسه در فکر این نیستند که بیایند ببینند بچه‌شان درس می‌خواند یا نه؟ در فکر این نیستند که ببینند وظایف و تکالیف‌شان را انجام می‌دهد یا نه؟ کی به مدرسه می‌رود، به نظر بنده هر فردی در این مملکت از بنده گرفته که به فرمایش یکی از آقایان نمایندگان که فرمودند چرا مسئولیت را قبول کردی.

(یکی از نمایندگان- آقای مهندس معینی‌زند بودند)

بله آقای مهندس معینی‌زند، معذرت می‌خواهم تا معلم گرفته تاولی گرفته. تا آقایان نمایندگان محترم همه مسئولند در راه تأمین سعادت فرزندان این مملکت (احسنت) ما امیدواریم و طرح‌هایی داریم، بنده خوشوقتم وزارت دارایی امسال همه‌گونه مساعدت در حدود امکاناتش به وزارت فرهنگ کرده طرح‌هایی داریم، حتی در یکی از طرح‌ها که پریروز بود و معاون محترم وزارت دارایی خیلی سعه صدر داشتند گفت که تعمیرات را هم بدهید به اختیار کمیسیون نظارت سهم فرهنگ بنده از حسن‌ظن ایشان تشکر می‌کنم و تمنی می‌کنم سعی بفرمایند زودتر بگذرد تأیید بفرمایند ما را ارشاد بفرمایند امیدوارم وزارت دارایی که همیشه حسن‌نیت دارد پول بیشتری در اختیار ما بگذارد که ما بتوانیم این باشگاه‌ها را در این مدارس به صورت زنده‌ای در بیاوریم تمام بودجه تربیت بدنی یعنی اداره کل تربیت بدنی یک میلیون تومان است یک کشوری است و یک میلیون تومان (دکتر رهنوردی- بودجه تربیت بدنی فرهنگ یا سازمان؟) نه خیر، اداره کل تربیت بدنی که مسئولیت تربیت بدنی مدارس را دارد یک بودجه یک میلیون تومانی دارد و سالی دو مرتبه مسابقات مملکتی را ترتیب می‌دهد و یک میلیون تومان هم تمام می‌شود. بنده خوشوقتم پریروز جناب آقای برزگر توجه فرمودند و اضافه اعتباری برای این منظور دادند ولی بنده عرض می‌کنم که این پول‌ها درد را دوا نمی‌کند مردم باید خودشان همت به خرج بدهند ما هم وظیفه داریم شب و روز کار کنیم و فرزندان خوبی برای مملکت تهیه کنیم. آقایان و اولیای بچه‌ها هم موظفند در راه حفظ امنیت و سعادت و سلامت و بقای فرزندان خودشان مراقبت کنند بدانند که بچه کجا می‌رود و از کجا می‌آید و چه ساعتی برمی‌گردد و امیدوارم با ارشادی که می‌فرمایند بتوانیم این باشگاه‌ها را به صورت زنده‌ای در بیاوریم (احسنت).

رئیس- آقای ملک‌زاده آملی.

ملک‌زاده آملی- با نهایت تأسف با این که به جناب آقای زمانی کمال ارادت و اعتماد را دارم (صحیح است) فرمایشات ایشان بنده را قانع نکرد ولی اگر همکار محترم جناب آقای مصطفوی از این توضیحات قانع شدند برای بنده اهمیت ندارد بنده از فرمایشات خود ایشان اتخاذ سند می‌کنم ایشان می‌فرمایند ما این باشگاه‌ها را بستیم ما آئین‌نامه‌ای تنظیم می‌کنیم. بنده عرض می‌کنم اگر بستید آیا این دکان نانوایی بود که اگر بسته باشد بچه‌های مردم از گرسنگی بمیرند. چرا وقتی که بستید دو مرتبه آنها را باز کردید چرا همه را در حال تعطیل نگذاشتید تا این آئین‌نامه جدید تنظیم شود (صحیح است) دستی در کار است و پول می‌گیرند بهتر بود جناب آقای زمانی این باشگاه‌ها که هیچ ارزش ندارد و تا آئین‌نامه جدید تنظیم می‌شد می‌بستید (صحیح است) بنده با اعتقادی که به جناب آقای زمانی دارم اسفندماه را هم صبر می‌کنم تا این آئین‌نامه تنظیم شود، ولی اگر باز هم این باشگاه‌ها به همین وضع اسف‌آور باقی بود بنده علاوه بر این که دوباره سؤال می‌کنم وزیر فرهنگ را استیضاح خواهم کرد (صحیح است). (یغمائی کیهان- جناب آقای زمانی مرد خدمتگزار و درستکاری است) بنده به ایشان کار ندارم وضع باشگاه‌ها خراب است.

- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به نرخ بهره سرمایه‌گذاران خارجی

۹- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به نرخ بهره سرمایه‌گذاران خارجی

رئیس- گزارش کمیسیون دارایی مربوط به نرخ مالیات بهره وام‌های خارجی مطرح می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به ملس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۳۲۳۷۹-۴/۱۰/۱۳۴۲ راجع به نرخ مالیات بهره وام‌های خارجی را که به شماره ۱۷۶ چاپ شده است مورد رسدیگی قرار داده و به شرح زیر نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

ماده واحده- تبصره زیر به ماده ۱۲ قانون مالیات بر درآمد مصوب ۳۵ و اصلاحیه مصوب سال ۳۷ الحقاق می‌شود:

• تبصره- سرمایه‌گذاران خارجی که از قانون جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی برخوردار می‌شوند در صورتی که با تصویب هیئت رسیدگی جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی برای رفع حوائج ضروری کار و شغل خود از اتباع مقیم کشورهای خارجی وام دریافت نمایند و نرخ بهره کشور وام‌دهنده کمتر از نرخ بهره ایران با شد مالیات متعلقه بر اساس میزان بهره کشور وام دهنده احتساب و به نرخ مقرر در ماده ۱۲ قانون مالیات بر درآمد مصوب سال ۳۵ و اصلاحیه مصوب ۳۷ در موقع انتقال بهره وسیله بانک انتقال‌دهنده وصول و به دارایی محل پرداخت می‌شود.

ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.

مخبر کمیسیون دارایی- دکتر یزدان‌پناه.

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است آقای ادیب سمیعی توضیحی دارید بفرمایید.

ادیب سمیعی- بنده خودم عضو کمیسیون دارایی هستم متأسفانه توضیحاتی که خواستم جناب آقای برزگر و مخبر کمیسیون نتوانستند به بنده در کمیسیون بدهند ناچار شدم در جلسه علنی عرض کنم نوشته‌اند سرمایه‌گذاران خارجی که از اتباع مقیم کشورهای خارجی وام دریافت می‌دارند، بنده این را خلاصه کردم که سرمایه‌گذاران خارجی که از اتباع مقیم خارجی وام دریافت می‌دانرد مثلاً یک فرانسوی بتواند وام دریافت کند از یک تبعه فرانسوی، او آیا مقیم خارجی تشخیص می‌شود یا نه؟ این است که خواستم آقای مخبر کمیسیون توضیح بدهند که بنده روشن بشوم.

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.

مخبر کمیسیون دارایی- توضیحی که همکار عزیز بنده خواستند به بنده این فرصت را داد که اصولاً شأن نزول این لایحه را به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم نمایندگان محترم استحضار دارند در سال ۳۴ قانونی به منظور تشکیل و جلب سرمایه‌های خارجی از مجلس شورای ملی گذشت در سال ۳۵ آئین‌نامه مربوط به این قانون نوشته شد و طبق مقررات این قانون و آئین‌نامه هیئتی از طرف دولت مأمور شد به کلیه تقاضاهایی که از طرف افراد یا مؤسسات خارجی می‌رسد به منظور این که سرمایه‌های خودشان را با ماشین‌آلات و یا کار به ایران بیاورند برای عمران و آبادی مملکت به این تقاضاها رسیدگی شود. پس از این که تصویب شد تقدیم هیئت وزیران بشود به منظور صدور اجازه البته برای این که خارجی تشویق بشود سرمایه‌اش را یا ماشین‌آلاتش را یا کارش را بیاورد به ایران لازم بوده است که با این قانون امتیازاتی برایش در نظر گرفته شود و این امتیازات هم در نظر گرفته شده النهایه در حین اجرای قانون به یک مشکلی برخوردند و آن مشکل این بوده است که در قانون سال ۳۵ و سال ۳۷ حداقل بهره درآمد حاصله از سرمایه از نظر قانون مالیات بر درآمد در ایران ۱۲ درصد پیش‌بینی شده بود (خانم نفیسی- یک دفعه دیگر تکرار بفرمایید) عرض کردم حداقل بهره درآمد حاصله از سرمایه و یا معاملات و یا استقراض از نظر مالیات بر درآمد ۱۲ درصد پیش‌بینی شده است (دکتر هدایتی- حداکثر یا حداقل؟) حداقل، چون نرخی که کشورهای خارجی دارند معذرت می‌خواهم اجازه بدهید این توضیح را بدهم این نرخ به طور کلی ممکن است در مملکت ما مناسب باشد چون نرخ بهره در آنجا کم است ایجاد یک اشکالی می‌کرد که یک کسی که سرمایه‌ای از خارج بیاورد با نرخ بهره صدی پنج صدی شش در ایران آن وقت اگر قرار است مالیات بدهد این مالیات را بر اساس دوازده درصد حساب می‌کند ولی چون هدف این بوده است که حداکثر تشویق برای جلب سرمایه به عمل بیاید لازم بوده است که این اشکالی که در قوانین ما وجود داشت رفع شود برای این کار این لایحه را دولت تصویب کرد و پیش‌بینی کرد که اگر نرخ بهره کشور وام‌دهنده کمتر از نرخ بهره کشور ما باشد همان نرخ بهره کمتر اساسا محاسبه مالیات واقع بشود ولی نرخ مالیات همان است که در قانون سال‌های ۳۵ و ۳۷ پیش‌بینی شده است، به این معنی که در قانون سال ۳۵ هیجده درصد است مالیاتش و در قانون سال ۳۷ هم یک حداقل و اکثری دارد که اگر مورد احتیاج باشد بنده عیناً آن را می‌خوانم و آن مطلبی که جناب آقای ادیب سمیعی فرمودند در کمیسیون بحث شد و جناب آقای برزگر هم توضیح دادند وقتی ما می‌نویسیم از اتباع مقیم کشورهای خارجی وام دریافت کنند این کلمه خارجی از نظر ما خارجی است فرق نمی‌کند فرانسوی از آلمان بیاورد خارجی است از خود فرانسه هم بیاورد خارجی است و آنجا عموم آقایان هم قانع شده بودند معذلک چون لایحه دو شوری است اگر به نظر آقایان برسد که توضیح بیشتری در متن ماده داده شود که این اشکال و ابهام مرتفع بشود پیشنهاد بفرمایند که در شور دوم رسیدگی بشود (معتمدی- ببخشید اگر یک ایرانی سرمایه‌اش را از خارج به ایران بیاورد آیا این ماده واحده شاملش می‌شود؟) نخیر، این فقط مال خارجی‌ها است به این علت که اگر قرار باشد قانونی از مجلس بگذرد که به ایرانی به صورت یک خارجی نگاه بشود و اجازه بدهد ایرانی بتواند سرمایه‌اش را به هر نحوی که می‌تواند بیاورد در حالی که وظیفه‌اش همین است که به مملکتش خدمت کند ولی این که برای یک ایرانی که سرمایه‌اش را برده بیرون حالا یک مزایای قائل بشوند که سرمایه‌اش را بیاورد این خلاف پرستیژ مملکت است (صحیح است).

رئیس- اگر در کلیات نظری نیست به شور در ماده واحده رأی بگیریم (اظهاری نشد) خانم‌ها و آقایانی که با ورود در شور ماده واحده موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده واحده- تبصره زیر به ماده ۱۲ قانون مالیات بر درآمد مصوب ۳۵ و اصلاحیه مصوب سال ۳۷ الحاق می‌شود:

• تبصره- سرمایه‌گذاران خارجی که از قانون جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی برخوردار می‌شوند در صورتی که با تصویب هیئت رسیدگی جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی برای رفع حوائج ضروری کار و شغل خود از اتباع مقیم کشورهای خارجی وام دریافت نمایند و نرخ بهره کشور وام‌دهنده کمتر از نرخ بهره ایران باشد مالیات متعلقه براساس میزان بهره کشور وام‌دهنده احتساب و به نرخ مقرر در ماده ۱۲ قانون مالیات بر درآمد مصوب سال ۳۵ و اصلاحیه مصوب ۳۷ در موقع انتقال بهره وسیله بانک انتقال‌دهنده وصول و به دارایی محل پرداخت می‌شود.

رئیس- در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌نماید بعد از کلمه اتباع «و یا سازمان‌های» اضافه شود.

دکتر مهذب.

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم عبارت «و نرخ بهره کشور وام‌دهنده کمتر از نرخ بهره ایران باشد» از سطر چهارم تبصره ماده واحده حذف شود، همچنین در سطر ششم تبصره به جای سال ۳۵ سال ۱۳۳۵ و به جای اصلاحیه مصوب ۳۷ «قانون اصلاح مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۱۳۳۷» نوشته شود همچنین در سطر هفتم تبصره به جای وسیله بانک «به وسیله بانک» مرقوم فرمایند.

دکتر هادی هدایتی.

پیشنهاد می‌کنم کلمه سرمایه‌گذاران خارجی به کلمه «کسانی که» تبدیل شود که شامل مردم ایران بشود.

پاینده.

پیشنهاد می‌شود هر شخصیت حقوقی ایرانی که از خارج قرض نماید مشمول این قانون نیز باشد جمشید کشفی مقام محترم ریاست مجلس- پیشنهاد می‌نماید که هر نوع سرمایه که از خارج به ایران بیاید اعم از خارجی و یا اتباع ایرانی مقیم خارج از ماده قانونی استفاده نماید.

معتمدی.

رئیس- لایحه با پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اخذ رأی و تصویب لایحه مربوط به تخصیص باقیمانده اعتبار کمک به زلزله‌زدگان قزوین برای امور بهداشتی همان منطقه

۱۰- اخذ رأی و تصویب لایحه مربوط به تخصیص باقیمانده اعتبار کمک به زلزله‌زدگان قزوین برای امور بهداشتی همان منطقه

رئیس- لوایحی از مجلس سنا رسیده که باید نسبت به آنها با ورقه رأی گرفته بشود. لایحه راجع به مصرف سه میلیون و چهارصد هزار ریال مانده اعتبار مناطق زلزله زده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه شماره ۴۵۵۱۲- ۱/۱۰/۴۲ دولت راجع به مصرف سه میلیون و چهارصد هزار ریال مانده اعتبار مناطق زلزله‌زده بدون مناقصه جهت تکمیل و تجهیز درمانگاه‌ها و تهیه واکسن برای منطقه مزبور که ضمن مرقومه شماره ۳۹۰۱-۱۳/۱۱/۴۲ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه پنجم اسفندماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و اخذ رأی نهایی به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.

(اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به ترتیب زیر به وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان دکتر کلالی، دکتر سام، مهندس جلالی، نوری، مجد، دکتر یگانه، خواجه‌نوری، منصور، دکتر امنی، دکتر مصباح‌زاده، موقر، مهندس والا، بوشهری، معتمدی، مرتضوی، دکتر خطیبی، موسوی ماکویی، دکتر جعفری، روستا، اوزار، مصطفوی نائینی، دکتر مهندس بهبودی، دکتر امامی خوئی، دکتر مبین، دکتر ضیائی، رضوی، خانم ابتهاج سمیعی، خانم دکتر دولتشاهی، خانم دکتر فرخ‌رو پارسای، خانم جهانبانی، خانم تربیت، دکتر عاملی، قراچورلو، امیر احمدی، حیدر صائبی، باغمیشه، حق‌شناس، صائب، سیفی، دکتر پورهاشمی، دکتر اسفندیاری، خانم نفیسی، دکتر بقائی یزدی، پاینده، دکتر قراگزلو، بختیار بختیاری‌ها، ظفر، دکتر اعتمادی، آقایان، فیصلی، مهندس عطائی، موسوی، دکتر سعید، دکتر رهنوردی، مهندس معینی، کنگرلو، دکتر وحیدنیا، نیری، ریگی، دکتر کیان، مهندس ارفع، دکتر هدایتی، پروین، شاخوئی، البرزی، محدث‌زاده، لفوطی، محسنی‌مهر، پاک‌ذات، غلام نیاکان، هیراد، صاحب‌قلم، ویلیام ابراهیمی، ذبیحی سلطان احمدی، زرگر زاده حاج باغلو، آقامیر ارسنجانی، پژند، ضابطی طرقی، شفیعی پور کرمانی، مبارکی، ساکینیان، طهماسبی، امام مردوخ، مافی، مهندس برومند، مهندس صائبی، دکتر یزدان‌پناه، روحانی، دکتر حاتم، توسلی، دکتر فربود، پزشکی، دکتر موثقی، دکتر طباطبائی، دکتر رضوانی، دکتر معتمد وزیری، دکتر رشتی، شیخ‌الاسلامی، میرهادی، اقبالی، سرتیپ‌پور، امینی‌خراجی، حسینی، حاذقی، پرویزی، ملک‌زاده، آملی، میرافضل، بالاخانلو، صالحیان، جهانشاهی، حبیبی، ختائی قلعه‌جوقی، علی مرادی، حکمت یزدی، اولیاء متولی باشی، مهندس کیا، رهبر، کلانتر هرمزی، طالب‌زاده رودسری، مهندس انصاری، دکتر زعفرانلو، دکتر مدنی، مهندس بهبودی، دکتر مهدی‌زاده، مهندس عدلی، مهندس مجتهدی، مهندس آصفی، مهندس آراسته، مهندس صدقیانی، مهندس مالک، مهندس معینی‌زند، دکتر شادمان، دکتر یگانگی، حکیمیان، فخر طباطبائی، دیهیم، سرلشکر نکوزاد، همایونی، دکتر حکمت، رامبد، کورس، کشفی، دکتر غنی، فولادوند، نصیری، آموزگار، پورادبی، نوربخش، بهادری، قاسم مرادی، جهانگیری، تبریزی، فهیمی، یعقوب تهرانی، طاهری، زهتاب‌فرد، دکتر حکیم شوشتری، کیوان، دکتر رمضانی، مهندس ریاحی، کسرائی، مهندس کمانگر، سعید وزیری، احتشامی، مهندس جلالی، دکتر غلامرضا عدل، مهندس اسدی سمیع، مهندس زرآور، مهندس زنجانچی، دکتر نجیمی، ثامنی، مهندس اخوان، زند، مهندس پروشانی، ادیب سمیعی، دکتر سامی‌راد، یغمائی کیهان، دکتر اسدی، سلیمانی کاشانی، نارویی، مهرزاد، طباطبائی، رجایی، ایلخان، کمالوند صفی‌پور، دکتر صالحی چادکانی، موسوی کبیری، شکیبا، جاوید، مهندس ریاضی، دکتر الموتی، دکتر مهذب، صادق احمدی.

(آرا مأخوذه شماره شد و به شرح زیر اعلام گردید)

• ورقه موافق ۱۵۰ برگ.
• ورقه سفید بدون اسم علامت امتناع ۳ برگ

رئیس- لایحه با ۱۵۰ رأی موافق تصویب شد (مبارک است) و به دولت ابلاغ می‌شود.

اسامی موافقین:

آقایان سرتیپ‌پور، دکتر یگانگی، کلانتر هرمزی، ضابطی طرقی، مهندس صائبی، دکتر شادمان، ذبیحی سلطان احمدی، زرگر زاده حاج باغلو، مرادی، حکمت یزدی، زهتاب فرد، دکتر کیان، ثامنی، دکتر قراگزلو، فخر طباطبائی، طهماسبی، اولیاء دکتر مدنی، مهندس صدقیانی، رضوی، مهندس مالک، صفی‌پور، اقبالی، دکتر الموتی، نارویی، حق‌شناس، خواجه‌نوری، سیفی، مهندس جلالی، دکتر سعید، روستا، دکتر امامی خوئی، اوزار، یعقوب تهرانی، آقا میرارسنجانی، دکتر بقائی یزدی، دکتر یگانه، دکتر پورهاشمی، دکتر اسفندیاری، کیوان، دکتر ضیائی، دکتر یزدان‌پناه، موسوی، دکتر کلالی، مصطفوی نائینی، مهندس اسدی سمیع، پور ادبی، دکتر مهذب، دکتر اعتمادی، دکتر حاتم، معتمدی، دکتر امین کورس، توسلی، ویلیام ابراهیمی، سعید وزیری، محسنی مهر، یغمائی کیهان، جهانشاهی، تبریزی مرادی، سلیمانی کاشانی، دکتر غنی، ختائی قلعه‌جوقی، دکتر اسدی، بوشهری، بهادری، نوربخش، مهندس والا، دکتر معتمد وزیری، مجد، مهندس جلالی نوری، دیهیم، هاجر تربیت، کسرائی، دکتر رمضانی، دکتر نجیمی، دکتر هدایتی، صادق احمدی، مافی، سیدعلی صائب، ظفر، مهندس ریاضی، دکتر عدل طباطبائی، محدث‌زاده، مهندس عدلی، لفوطی، جهانگیری، شفیعی‌پور کرمانی، بختیار بختیاری‌ها، مهندس عطائی، مهندس زرآور، سرلشکر نکوزاد، غلام نیاکان، پژند، پاک‌ذات، متولی باشی، پاینده، کیا، مهندس زنجانچی، فیصلی، قراچورلو، دکتر صاحب قلم، مهندس ارفع، میرهادی، رجایی، دکتر عاملی، پزشکی، ادیب سمیعی، ملک‌زاده آملی، مهندس انصاری، دکتر رهنوردی، شیخ‌الاسلامی، نیری، نصیری، احتشامی، جاوید، سرتیپ حکیمیان، دکتر صالحی، کشفی، امیر احمدی، مهندس پروشانی، رائی باغمیشه، مهندس اخوان، حسینی، دکتر سعید، هیراد، البرزی، دکتر فربود، پرویزی، دکتر زعفرانلو، فولادوند، آموزگار، کنگرلو، دکتر رشتی، حاذقی، حیدرصائبی، مهندس معینی، فهیمی، دکتر حکیم شوشتری، مهندس بهبودی، میرافضل، دکتر موثقی، دکتر رضوانی، مهندس ریاحی، نزهت نفیسی، مهندس برومند، شاخوئی، مهندس معینی‌زند، ورقه سفید علامت امتناع- سه برگ.

- اعلام وصول دو فقره لایحه قانون از مجلس سنا

۱۱- اعلام وصول دو فقره لایحه قانون از مجلس سنا

رئیس- لوایحی که از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۵ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۵۸۱۸-۱۲/۴/۱۳۴۲ راجع به کمیسیون تجدید نظر تعرفه گمرکی که به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه ورز چهارشنبه سی‌ام بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی مربوط به اضافه شدن یک تبصره به ماده ۲۹ قانون تعرفه گمرکی.

ماده واحده- تبصره زیر به عنوان تبصره ۱ به ماده ۲۹ قانون اصلاح تعرفه گمرکی مصوب دهم تیرماه ۱۳۳۷ اضافه می‌شود و تبصره فعلی عنوان تبصره ۲ را خواهد داشت.

• تبصره- در مواردی که بین آراء صادره از کمیسیون تجدیدنظر با آراء صادره از کمیسیون دائمی تعرفه مغایرت وجود داشته و دو روش مختلف ایجاد شود و این موضوع مورد اعتراض یکی از طرفین (مؤدی یا گمرک) قرار گیرد و ظرف مدت ده روز پس از ابلاغ رأی به آن کتباً عتراض نمایند. موضوع در کمیسیون مختلط مرکب از اعضای کمیسیون دائمی تعرفه و کمیسیون تجدیدنظر تحت ریاست وزیر اقتصاد یا معاون وزارت مزبور مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت و رأی کمیسیون اعم از این که به اتفاق یا به اکثریت باشد قاطع و در موارد مشابه نیز لازم‌الاتباع خواهد بود.

لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز چهارشنبه سی‌ام بهمن ماه یک هزار و سیصد و چهل و دو شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود. لایحه دیگری رسیده از مجلس سنا راجع به اعاده گالش به مبدأ قرائت می‌شود:

(به شرح زیر قرائت گردید)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون ۵ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۶۵۴۰/ت-۲۱/۴/۱۳۴۱ دولت راجع به ۲۵۰ صندوق گالش به خارج از کشور و تصویب‌نامه شماره ۳۰۳۱-۱۴/۱۰/۴۰ راجع به اعاده گالش به مبداء که به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی راجع به اعاده گالش‌های وارده از لهستان و چکسلواکی به مبدأ

ماده واحده- چون اعاده گال‌هاش وارد شده از چکسلواکی که خارج از شمول تصویب‌نامه شماره ۳۲۲۵۴- ۲/۱۲/۱۳۳۹ می‌باشد و همچنین اعاده ۲۵۰ صندوق گالش زنانه به علامت ۲۵۰/۱/۲۲۳۵. S. موضوع بارنامه شماره ۱/۲۷۱/۲/۲۷۲ وارده از لهستان که به علت انقضا توقف مجاز آنها در گمرک و انتشار آگهی حراج به خارج از کشور با توجه به ماده ۱۴ قانون اصلاح تعرفه گمرکی مقدور نیست و از طرفی فروش آنها در حراج برخلاف مصلحت اقتصادی کشور می‌باشد اجازه داده می‌شود که ترتیب اعاده گالش‌های مورد بحث به خارج از کشور با رعایت سایر مقررات داده شود. وزارت اقتصاد مأمور اجرای این قانون می‌باشد. ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰/۹/۱۳۴۲ تقدیم شده تأیید می‌شود لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز چهارشنبه سی‌ام بهمن ماه یک هزار و سیصد و چهل و دو شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس- لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اخذ رأی و تصویب لایحه برقراری مستمری درباره حسن پزشک‌زاد

۱۲- اخذ رأی و تصویب لایحه برقراری مستمری درباره حسن پزشک‌زاد

رئیس- لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده باید با ورقه رأی گرفته شود قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه شماره ۴۵۵۰۸- ۱/۱۰/۴۲ دولت راجع به برقراری مستمری درباره آقای حسن پزشک‌زاد را که ضمن مرقومه ۳۹۰۵-۲۱/۱۱/۴۲ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه پنجم اسفند ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و اخذ رأی نهایی به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی راجع به برقراری مستمری درباره آقای حسن پزشک‌زاد

ماده واحده- به وزارت بهداری اجازه داده می‌شود از تاریخ ۲۴/۴/۴۰ ماهیانه مبلغ چهار هزار و یکصد و پنجاه و دو ریال (۴۱۵۲) به عنوان مستمری از محل اعتبار مربوطه در بودجه وزارت بهداری درباره آقای حسن پزشک‌زاد آبله‌کوب پیمانی بهداری را مهرمز برقرار و مادام‌العمر پرداخت نماید. لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز دوشنبه پنجم اسفند ماه یک هزار و سیصد و چهل و دو شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس- به این لایحه با ورقه رأی گرفته می‌شود.

(اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به ترتیب زیر به وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان دکتر منوچهر کلالی، دکتر سام، مهندس جلالی نوری، رضا مجد، دکتر یگانه، محسن خواجه‌نوری، حسنعلی منصور، دکتر شفیع امین، دکتر مصباح‌زاده، محسن موقر، مهندس والا، محمدباقر بوشهری، دکتر مهندس بهبودی، دکتر امامی خوئی، دکتر مبین، دکتر ضیائی، رضوی، خانم نیره ابتهاج سمیعی، خانم دکتر دولتشاهی، خانم دکتر فرخ‌رو پارسای، خانم شوکت ملک‌جهانبانی، خانم هاجر تربیت، دکتر باقر عاملی، ولی قراچورلو، اکبر امیراحمدی، حیدر صائبی، اسغر باغمیشه، حق‌شناس، صائب، امیرعلی سیفی، دکتر پور هاشمی، دکتر ملک‌منصور اسفندیاری، خانم نزهت نفیسی، دکتر بقائی یزدی، پاینده، دکتر محمدعلی قراگزلو، بختیار بختیاری‌ها، ملک‌شاه ظفر، دکتر اعتمادی، فیلیکس آقایان، مکی فیصلی، مهندس عطائی، عبدالمجید موسوی، دکتر جواد سعید، دکتر رهنوردی، مهندس معینی، ناصر کنگرلو، دکتر وحیدنیا، سید محمدباقر نیری، ریگی، دکتر کیان، مهندس ارفع، دکتر هادی هدایتی، فضل‌الله پروین، شاخوئی، کهزاد البرزی، محدث‌زاده، لفوطی، مجید محسنی، پاک‌ذات، غلام نیاکان، هیراد، دکتر صاحب قلم، ویلیام ابراهیمی، سلطانعلی ذبیحی، سلطان احمدی، زرگر زاده حاج باغلو، آقا میر ارسنجانی، پژند، دکتر یزدان‌پناه، ضابطی طرقی، شفیعی پور کرمانی، مبارکی، ساکینیان، طهماسبی، امام مردوخ، مافی، مهندس برومند، مهندس صائبی، محمود روحانی، دکتر حاتم، توسلی، دکتر فربود، منوچهر پزشکی، دکتر موثقی، دکتر عدل طباطبائی، دکتر رضوانی، دکتر معتمد وزیری، دکتر رشتی، شیخ‌الاسلامی، میر هادی، اقبالی، سرتیپ‌پور، امینی خراجی، حسینی، حاذقی، پرویزی، ملک‌زاده آملی، میرافضل، بالاخانلو، بدر صالحیان، جهانشاهی، حبیبی، قلعه‌جوقی، علی مرادی، حکمت یزدی، اولیاء، متولی باشی، مهندس کیا، علی‌اکبر رهبر، کلانتر هرمزی، طالب‌زاده رودسری، مهندس انصاری، دکتر زعفرانلو، دکتر مدنی، مهندس بهبودی، دکتر مهدی‌زاده، مهندس عدلی، مهندس مجتهدی، مهندس آصفی، مهندس آراسته، مهندس صدقیانی، مهندس مالک، مهندس معینی‌زند، دکتر شادمان، دکتر یگانگی، حکیمیان، فخر طباطبائی، دیهیم، نکوزاد، همایونی، دکتر سعید حکمت، رامبد، کورس، کشفی، دکتر غنی، فولادوند، نصیری، آموزگار، پورادبی، نوربخش، بهادری، قاسم مرادی، جهانگیری، تبریزی، فهیمی، مهدی تهرانی، اهری، زهتاب‌فرد، دکتر حکیم شوشتری، صدری کیوان، دکتر رمضانی، مهندس ریاحی، کسرائی، مهندس کمانگر، سعید وزیری، احتشامی، مهندس اسمعیل جلالی، دکتر عدل، مهندس اسدی سمیع، مهندس زرآور، مهندس زنجانچی، دکتر نجیمی، محمدرضا ثامنی، مهندس اخوان، تقی‌زند، مهندس پروشانی، نادر ادیب سمیعی، دکتر سامی‌راد، یغمائی کیهان، دکتر اسدی، سلیمانی کاشانی، نارویی، مهرزاد، عبدالحسین طباطبائی، رجایی، ایلخان، کمالوند، صفی‌پور، دکتر صالحی، موسوی کبیری، حسین شکیبا، جاوید، مهندس ریاضی، دکتر الموتی، دکتر مهذب، صادق احمدی، حسین معتمدی، مرتضوی، دکتر خطیبی، موسوی ماکوئی، دکتر جعفری، روستا، اوزار، مصطفوی نائینی.

(آرا مأخوذه شماره شد و به شرح زیر اعلام گردید)

• ورقه موافق ۱۴۶ برگ.
• ورقه کبود مخالف ۲ برگ.
• ورقه سفید علامت امتناع ۳ برگ.

رئیس- لایحه با ۱۴۶ رأی موافق تصویب شد و به دولت ابلاغ می‌شود.

اسامی موافقین-

آقایان حسن شفیعی‌پور کرمانی، دکتر عزت‌الله یزدان‌پناه، عنایت‌الله نصیری، محمدعلی نوربخش، ویلهلم ویلیام ابراهیمی، میراشرف متولی باشی، دکتر مصطفی الموتی، صدری کیوان، مهندس افراسیاب کیا، رضا مجد، ابراهیم کسرائی، دکتر محمدحسین اعتمادی، مهندس محمد اسمعیل انصاری، جمشید کشفی، منوچهر پزشکی، دکتر منوچهر کلالی، مهندس مهدی مالک، عین‌الله پورادبی، مهندس اسمعیل معینی‌زند، مهندس فیروزعدلی، مهندس عبدالعظیم صدقیانی، دکتر علی مدنی، مهندس عبدالله ریاضی، علی‌اکبر رهبر، دکتر مظفر زعفرانلو، مهندس علی برومند، حسام‌الدین رضوی، دکتر محمود ضیائی، محمدعلی محدث‌زاده، خواجه‌نوری، عبدالمجید موسوی، سعید وزیری، همایون فریود، احتشامی، زرگرزاده حاج باغلو، فضل‌الله پروین، کورس، دکتر جواد سعید، دکتر صاحب‌قلم، سید محمود توسلی، امیر احمدی، ذبیحی سلطان احمدی، جلالی نوری، علی مرادی، ملک‌شاه ظفر، پژند، نکوزاد، قلعه‌جوقی، کنگرلو، عبدالمجید بختیار بختیاری‌ها، محسنی مهر، جهانشاهی، فتح‌الله مافی، میرافضل، حسین غلام نیاکان، مهندس بهمن عطائی، دکتر قراگزلو، موسوی ماکوئی، دکتر رمضانی، دیهیم، دکتر خطیبی، حسینی، دکتر امامی خوئی، آقامیر ارسنجانی، بانو نفیسی، دکتر رشتی، دکتر حاتم، امام مردوخ، شکیبا، اقبالی، شیخ‌الاسلامی، قراچورلو، اوزار، دکتر معتمد وزیری، طهماسبی، سلیمانی کاشانی، تبریزی، نارویی، ضابطی طرقی، قاسم مرادی، بانو تربیت، اولیاء، دکتر اسفندیاری، دکتر بقائی یزدی، دکتر نجیمی، روستا، مهندس والا، دکتر پورهاشمی، آموزگار، رجایی، مهندس ارفع، جاوید، پرویزی، سرتیپ حکیمیان، دکتر یگانگی، کلانتر هرمزی، یغمائی، مهندس جلالی، کهزاد البرزی، فهیمی، دکتر هدایتی، فیصلی، مهندس ریاحی، ادیب سمیعی، سیفی، صفی‌پور، ثامنی، مهندس پروشانی، ملک‌زاده آملی، شاخوئی، پاینده، فخر طباطبائی، میرهادی، مهندس اخوان، دکتر صالحی، لفوطی، حق‌شناس، مهندس معینی، دکتر یگانه، مهندس بهبودی، باغمیشه، دکتر حکیم شوشتری، دکتر رضوانی، دکتر رهنوردی، حیدر صائبی، پاک‌ذات، جهانگیری، حاذقی، دکتر غنی، نیری، حکمت یزدی، مهندس زنجانچی، دکتر موثقی، مهندس زرآور، دکتر اسدی، صائب، معتمدی، مهندس صائبی، بهادری، دکتر شفیع امین، دکتر شادمان، دکتر کیان، دکتر عاملی، دکتر غلامرضا عدل، بوشهری، دکتر مهذب.

مخالفین-

آقایان دکتر عدل طباطبائی، مصطفوی نائینی ورقه سفید علامت امتناع ۳ برگ.

- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۳- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

رئیس- لایحه دیگری است راجع به املاک ورثه اسماعیل قشقایی که از مجلس سنا رسیده است و قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۶ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۴۳۴۲۲-۲۸/۹/۱۳۴۱ دولت راجع به املاک ورثه اسمعیل قشقایی (صولت‌الدوله) که در جلسه ۱۶ دی ماه ۱۳۴۲ به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب رسید. اینک لایحه ثانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود. لایحه دیگری رسیده از مجلس سنا راجع به واگذاری شصت هزار متر از اراضی اوین به دانشگاه ملی که قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت گردید)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۶ (کشاورزی) مربوط به تصویب‌نامه شماره ۳۲۰۸-۳۱/۲/۴۲ راجع به در اختیار گذاردن شصت هزار متر اراضی اوین به دانشگاه ملی که در جلسه ۱۶ دی ماه ۱۳۴۲ به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۸ بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و با مختصر اصلاحی به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آنمجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوطه فرستاده می‌شود.

- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه اجازه پرداخت کرایه منزل به آقای مهندس آدولف مونیه

۱۴- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه اجازه پرداخت کرایه منزل به آقای مهندس آدولف مونیه

رئیس- لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده راجع به پرداخت کرایه منزل به آقای آدولف مونیه که قرائت می‌شود و باید با ورقه رأی گرفته شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه شماره ۱۸۴۵۹-۴/۱۰/۴۲ دولت راجع به پرداخت کرایه منزل به آقای مهندس آدولف مونیه تابع دولت فرانسه کل ضمن مرقومه شماره ۳۹۳۵-۱۳/۱۱/۱۳۴۲ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه پنجم اسفند ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و اخذ رأی نهایی به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی راجع به پرداخت کرایه منزل به آقای مهندس آدلف مونیه تابع دولت فرانسه.

ماده واحده- به وزارت راه اجازه داده می‌شود که از تاریخ ۱۳/۷/۱۳۳۹ لغایت مهرماه ۱۳۴۱ ماهیانه حداکثر پانزده هزار ریال کرایه منزل آقای مهندس آدلف مونیه تبعه دولت فرانسه و سرمهندس اداره کل ساختمان وزارت راه را از محل اعتبار بودجه مربوطه پرداخت نماید.

ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تأیید می‌شود.

لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز دوشنبه ۵/۱۲/۱۳۴۲ شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.

(اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به ترتیب زیر به وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).

آقایان دکتر منوچهر کلالی، دکتر سام، مهندس جلالی نوری، رضا مجد، دکتر یگانه، محسن خواجه‌نوری، حسنعلی منصور، دکتر شفیع امین، دکتر مصباح‌زاده، محسن موقر، مهندس والا، محمدباقر بوشهری، دکتر مهندس بهبودی، دکتر امامی خوئی، دکتر مبین، دکتر ضیائی، رضوی، خانم نیره ابتهاج سمیعی، خانم دکتر دولتشاهی، خانم دکتر فرخ‌رو پارسای، خانم شوکت ملک‌جهانبانی، خانم هاجر تربیت، دکتر باقر عاملی، ولی قراچورلو، امیر احمدی، حیدر صائبی، اسغر باغمیشه، حق‌شناس، صائب، امیرعلی سیفی، دکتر پورهاشمی، دکتر ملک‌منصور اسفندیاری، خانم نزهت نفیسی، دکتر بقائی یزدی، پاینده، دکتر محمدعلی قراگزلو، بختیار بختیاری‌ها، ملک‌شاه ظفر، دکتر اعتمادی، فیلیکس آقایان، مکی فیصلی، مهندس عطائی، عبدالمجید موسوی، دکتر جواد سعید، دکتر رهنوردی، مهندس معینی، ناصر کنگرلو، دکتر وحیدنیا، سید محمد باقر نیری، ریگی، دکتر کیان، مهندس ارفع، دکتر هادی هدایتی، فضل‌الله پروین، شاخوئی، کهزاد البرزی، محدث‌زاده، لفوطی، مجید محسنی، پاک‌ذات، غلام نیاکان، هیراد، دکتر صاحب‌قلم، ویلیام ابراهیمی، سلطانعلی ذبیحی سلطان احمدی، زرگر زاده حاج باغلو، آقا میر ارسنجانی، پژند، دکتر یزدان‌پناه، ضابطی طرقی، شفیعی‌پور کرمانی، مبارکی، ساکینیان، طهماسبی، امام مردوخ، مافی، مهندس برومند، مهندس صائبی، محمود روحانی، دکتر حاتم، توسلی، دکتر فربود، منوچهر پزشکی، دکتر موثقی، دکتر عدل طباطبائی، دکتر رضوانی، دکتر معتمد وزیری، دکتر رشتی، شیخ‌الاسلامی، میرهادی، اقبالی، سرتیپ‌پور، امینی خراجی، حسینی، حاذقی، پرویزی، ملک‌زاده آملی، میرافضل، بالاخانلو، بدر صالحیان، جهانشاهی، حبیبی، قلعه‌جوقی، علی مرادی، حکمت یزدی، اولیاء، متولی باشی، مهندس کیا، علی‌اکبر رهبر، کلانتر هرمزی، طالب‌زاده رودسری، مهندس انصاری، دکتر زعفرانلو، دکتر مدنی، مهندس بهبودی، دکتر مهدی‌زاده، مهندس عدلی، مهندس مجتهدی، مهندس آصفی، مهندس آراسته، مهندس صدقیانی، مهندس مالک، مهندس معینی‌زند، دکتر شادمان، دکتر یگانگی، حکیمیان، فخر طباطبائی، دیهیم، نکوزاد، همایونی، دکتر سعید حکمت، رامبد، کورس، کشفی، دکتر غنی، فولادوند، نصیری، آموزگار، پورادبی، نوربخش، بهادری، قاسم مرادی، جهانگیری، تبریزی، فهیمی، مهدی تهرانی، اهری، زهتاب‌فرد، دکتر حکیم شوشتری، صدری کیوان، دکتر رمضانی، مهندس ریاحی، کسرائی، مهندس کمانگر، سعید وزیری، احتشامی، مهندس اسمعیل جلالی، دکتر عدل، مهندس اسدی سمیع، مهندس زرآور، مهندس زنجانچی، دکتر نجیمی، محمدرضا ثامنی، مهندس اخوان، تقی زند، مهندس پروشانی، نادر ادیب سمیعی، دکتر سامی‌راد، یغمائی کیهان، دکتر اسدی، سلیمانی کاشانی، ناروئی، مهرزاد، عبدالحسین طباطبائی، رجائی، ایلخان، کمالوند، صفی‌پور، دکتر صالحی، موسوی کبیری، حسین شکیبا، جاوید، مهندس ریاضی، دکتر الموتی، دکتر مهذب، صادق احمدی، حسین معتمدی، مرتضوی، دکتر خطیبی، موسوی ماکوئی، دکتر جعفری، روستا، اوزار، مصطفوی نائینی.

(آرا مأخوذه شماره شد و به شرح زیر اعلام گردید)

• ورقه موافق ۱۵۱ برگ
• ورقه کبود مخالف ۱ برگ
• ورقه سفید ممتنع ۱ برگ.

رئیس- لایحه با ۱۵۱ رأی موافق تصویب شد و به دولت ابلاغ می‌شود. اسامی موافقین:

دکتر یگانه، مهندس اخوان، ا میر احمدی، رزگرزاده حاج باغلو، دکتر مهذب، مهندس کیا، غلامرضا عدل، فخر طباطبائی، دکتر کیان، میرهادی، شیخ‌الاسلامی، ختایی قلعه‌جوقی، رضوی، سلیمانی کاشانی، دکتر صالحی، حکمت یزدی، دکتر مدنی، دکتر یزدان‌پناه، بانو تربیت، ناروئی، صدری کیوان، مهندس زرآور، قاسم مرادی، بهادری، مهندس عطائی، رجائی، میرافضل، دکتر امامی، خوئی، دکتر ضیائی، منوچهر پزشکی، مهندس اسدی، سمیع، غلام نیاکان، موسوی ماکوئی، یعقوب تهرانی، کشفی، دکتر زعفرانلو، دکتر عاملی، آموزگار، دکتر اسدی، دکتر عدل طباطبائی، مهندس برومند، مهندس انصاری، نصیری، فولادوند، یغمائی کیهان، مهندس زنجانچی، ضابطی طرقی، جاوید، موسوی کبیری، دکتر پورهاشمی، احمدی، ملک‌شاه ظفر، دکتر صاحب‌قلم، دکتر قراگزلو، سلطانعلی سلطان احمدی، دکتر حکیم شوشتری، فهیمی، مهندس صائبی، ادیب سمیعی، خواجه‌نوری، سیفی، تبریزی، جهانگیری، دکتر شادمان، سعید وزیری، پژند، کسرائی، دکتر اسفندیاری، مهندس جلالی، محدث‌زاده، بانو نزهت نفیسی، دکتر کلالی، مصطفوی نائینی، ارسنجانی، احتشامی، صفی‌پور، جهانشاهی، متولی‌باشی، ثامنی، مهندس صدقیانی، مهندس ریاضی، دکتر هدایتی، دکتر سعید، دکتر رهنوردی، مهندس نجیمی، کهزاد البرزی، طهماسبی، کلانتر هرمزی، بختیار بختیاری‌ها، دکتر حاتم، مهندس ارفع، لفوطی، دکتر بقائی یزدی، دکتر یگانگی، سرتیپ حکیمیان، مهندس پروشانی، مجد، اقبالی، مجید محسنی، شاه‌خوئی، حق‌شناس، سرلشکر نکوزاد، مهندس ریاحی، مافی، اوزار، روستا، شفیعی‌پور کرمانی، پرویزی، ملک‌زاده آملی، دکتر امین، معتمدی، سرتیپ‌پور، حیدر صائبی، صائب، حاذقی، حسینی، مهندس عدلی، مکی فیصلی، کنگرلو، دکتر غنی، اولیاء، مهندس والا، امام مردوخ، کورس، شکیبا، فضل‌الله پروین، باغمیشه، موقر، ویلهلم ویلیام ابراهیمی، دکتر رضوانی، پورادبی، دکتر اعتمادی، دکتر معتمدوزیری، علی مرادی، نیری، پاینده، موسوی، دکتر الموتی، دیهیم، توسلی، دکتر رشتی، مهندس معینی‌زند، پاک‌ذات، بوشهری، مهندس جلالی نوری، دکتر فربود.

مخالف-

آقای دکتر حنیفه رمضانی.

• ورقه سفید علامت امتناع- یک برگ.

- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۵- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

رئیس- چند لایحه دیگر از مجلس سنا رسیده است که قرائت می‌شود.

(لایحه مربوط به آئین‌نامه نیروهای مسلح شاهنشاهی به قرار زیر قرائت گردید)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

تصویب‌نامه شماره ۱۴۱۲/ت-۲۶/۱۱/۱۳۴۱ و شماره ۷۷۱۴-۵/۶/۱۳۴۲ و شماره ۴۲۲۳۶/ب-۱۳/۱۰/۴۱ دولت که در جلسه دوم دی ماه ۱۳۴۲ توسط تیمسار سپهبد صنیعی کفیل وزارت جنگ در اجرای قانون مصوب ۲۰ ۱۳۴۲ به مجلس سنا تقدیم و به کمیسیون شماره ۲ (جنگ) ارجاع گردید طبق گزارش کمیسیون مزبور تصویب‌نامه‌های مذکور در فوق مربوط با آئین‌نامه نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب ۱۳/۲/۱۳۳۷ می‌باشد که طبق ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب مرداد ۱۳۳۶ به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی رسیده است علیهذا سه تصویب‌نامه مزبور به ضمیمه ارسال می‌گردد که در کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی رسیدگی شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به کمیسیون بودجه فرستاده می‌شود. لایحه دیگر رسیده از مجلس سنا راجع به اتمام کارخانه گاز اسیتلن قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۵ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۲۱۸۲۵/ت ۱۰/۷/۱۳۴۱ دولت راجع به اتمام کارخانه گاز استیلن واقع در خورزنگی بندر شاهپور که به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی راجع به اتمام کارخانه گاز استیلن واقع در خور زنگی بندر شاهپور.

ماده واحده- به سازمان بنادر و کشتیرانی اجازه داده می‌شود نسبت به اتمام کارخانه گاز استیلن (Acetylene) واقع در خور زنگی بندر شاهپور با رعایت کامل مقررات به طور امانی اقدام نماید عمل سازمان نامبرده نسبت به شروع ساختمان کارخانه موصوف در سال قبل که به صورت امانی انجام گرفته تأیید می‌شود. لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز چهارشنبه ۳۰/۱۱/۱۳۴۲ شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود. لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده راجع به واگذاری حقوق ارتفاقی خالصه که قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت گردید)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون ۶ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۲۵۰۳۲/ت-۸/۷/۱۳۴۱ راجع به واگذاری حقوق ارتفاقی در بازار قپان کندی میاندوآب شیروخورشید سرخ ایران که در جلسه ۱۶ دی ماه ۱۳۴۲ به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

قانون واگذاری حقوق خالصه در بازار قپان کندی میاندوآب به شیروخورشید سرخ ایران.

ماده واحده- به استناد تبصره ۳ ماده ۳ قانون فروش خالص‌جات تصویب می‌شود که حقوق خالصه در بازار قپان کندی میاندوآب به شیروخورشید سرخ ایران واگذار شود. وزارتین کشور و کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز چهارشنبه ۳۰/۱۱/۴۲ شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اعلام دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

۱۶- اعلام دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت گردید)

۱- گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به قبول قطع‌نامه ۴ اکتبر ۱۹۶۱ پنجمین اجلاسیه مجمع عمومی بین‌المللی انرژی اتمی شماره چاپ ۵۴۶

۲- گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح قانون گذرنامه شماره چاپ ۵۴۷

۳- گزارش کمیسیون راه راجع به آئین‌نامه احداث خطوط صنعتی و تجاری شماره چاپ ۵۵۰

۴- گزارش کمیسیون بودجه راجع به گماردن ۲۵ نفر آتش‌نشان در اداره کل هواپیمایی کشوری شماره چاپ ۵۴۸

۵- گزارش کمیسیون بودجه راجع به نظارت در نقشه‌های اسکله و پوشش سقف‌های بنای مسافری مشهد و تبریز شماره چاپ ۵۴۹

۶- گزارش کمیسیون‌های فرهنگ- دارایی راجع به دریافت شهریه از شاگردان کلاس‌های شبانه حرفه‌ای بانوان شماره چاپ ۵۵۴

۷- گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به تغییر سررسید قسط اول بهای زمین‌هایی که در اجرای قانون اصلاحات ارضی به زارعین دهات زلزله‌زده شهریور ۱۳۴۰ فروخته شده به بعد از قسط پانزدهم شماره چاپ ۵۵۵

۸- گزارش کمیسیون‌های اقتصاد و دارایی راجع به شناورهای موتوری شماره چاپ ۵۵۶

۹- گزارش کمیسیون اقتصاد و دارایی راجع به معافیت گمرکی ماشین‌آلات دانشگاه تهران شماره چاپ ۵۵۷

۱۰- گزارش کمیسیون دارایی راجع به بخشودگی آقای غلامحسین شریفیان از پرداخت خسارت دیر کرد بدهی شرکت روشنایی سابق شماره چاپ

رئیس- علوه بر این ۱۰ لایحه دو لایحه دیگر هم از جلسه امروز مانده است که به جلسه بعد موکول می‌شود.

رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز یکشنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود.

(مجلس نیم ساعت بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.