مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ خرداد ۱۳۴۹ نشست ۱۹۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۷ خرداد ۱۳۴۹ نشست ۱۹۲
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۱۹۲
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: فرهادپور- مهندس پروشانی- صائب- پدرامی- پاینده
۳- تصویب صورتجلسه
۴- تقدیم یک فقره لایحه و توصیه‌نامه‌ها و مقاوله‌نامه‌های سازمان بین‌المللی کار به وسیله آقای مهندس مجد معاون وزارت کار و امور اجتماعی
۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه استخدام متخصصین فنی خارجی و ارسال به مجلس سنا
۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه اصلاح مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه الحاق یک تبصره به ماده ۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه اصلاح مقررات بند ج ماده ۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به لایحه محاسبات عمومی تا ماده ۵۴
۱۰- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری
۱۱- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به لایحه محاسبات عمومی و ارسال به مجلس سنا
۱۲-قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۷) خرداد ماه ۱۳۴۹
| مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان مرتضوی – مصطفوی نائینی – عامری – دکتر برومند – مهاجرانی – دکتر بیت منصور – مهندس پروشانی – کاسمی – مافی – محسنی – مروتی – مهندس قادر پناه – تهرانی – دکتر حکیم شوشتری – رامبد – رضوی – دکتر رهنوردی – ساگینیان – صادق سمیعی – دکتر صدر- فرهاد پور – فیاض – دکتر امین – صدقیانی زاده – دکتر مدنی – دکتر عدل – مهندس عدل – مرندی – مجد – جوانشیر – پزشکی – جهانشاهی – پدرامی – جوادی – حق شناس – دیهیم – دکتر نجیمی – مهرزاد – دکتر سعی – مهندس پرویز بهبودی – مهندس زنجانچی – مهندس ریاحی – مهندس عطایی – دکتر ستوده – دکتر کیان – موسوی ماکوئی – دکتر صاحبقلم – دکتر وحیدنیا – زرگرزاده – دکتر رفیعی – دکتر رضوانی – صائب – تیمسار وحدانیان – دکتر معظمی - دکتر محققی – دکتر صالحی – مانی – ادیب سمیعی – دکتر امامی خوئی – مریدی – غلام نیاکان – دکتر ضیایی – فهیمی – ایلخانی پور – انشاء.
غائبین مریض
- آقایان پاینده – تیمسار حکیمیان – بانو دولتشاهی – فروتن – مهندس معتمدی – موقر.
- بیانات قبل از دستور – آقایان: فرهاد پور – مهندس پروشانی – صائب – پدرامی – پاینده
۲- بیانات قبل از دستور – آقایان: فرهاد پور – مهندس پروشانی – صائب – پدرامی – پاینده
رئیس – نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای فرهاد پور بفرمائید.
فرهاد پور – همکاران محترم به طور قطع مصاحبه بسیار مهم و شایان توجه شاهنشاه آریا مهر را با خبرنگاران رادیو و تلویزیون فرانسه که از طریق تله استار به وسیله دستگاههای رادیو تلویزیون فرانسه ردا سراسر اروپا منتشر شد و به طور مستقیم از تلویزیون ملی ایران پخش شد مشاهده فرموده‌اند و یا به طور قطع در جراید دیروز عصر مورد مطالعه قرار داده‌آند. این مصاحبه در نوع خود مصاحبه‌ای بود در سطح جهانی و خبرنگاران رادیو تلویزیون فرانسه سوالاتی داشتند بسیار متنع و گوناگون در امور داخلی ایران از نظر برنامه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و در امور سیاسی منطقه خاورمیانه و در امور سیاست بین‌المللی که به تمام سؤالات رهبر بزرگ ملت ایران به صورتی جامع و کامل و در نهایت صراحت و قاطعیت جوابهایی فرموده‌اند که به نظر من حق و حد کسی نیست که حتی کلمه‌ای بر آن بیفزاید چون در هر موارد به قدری صریح و قاطع نظر و رویه و روش ملت ایران را توضیح و تفسیر فرموده‌اند که جای هیچگونه ابهامی باقی نیست پاسخ‌های مستدل و منطقی رهبر بزرگ ما روشنگر سیاست مستقل ملی ایران و نشان دهنده راه و روش روشنی است که ما تحت رهبری شاهنشاه خود در خانواده ملل اتخاذ کرده‌ایم این راه را پیموده‌ایم و خواهیم پیمود ولی آنچه برای من و همکاران عزیز من در حزب اقلیت اسباب تعجب و شاید مایه تاسف بوده نتیجه‌گیری است که از مقدمه و متن سوالات خبرنگاران رادیو و تلویزیون فرانسه به دست آمد و همه مطالعه کرده‌اند خبرنگاری از ملت فرانسه درباره کشوری با ۶۰۰۰ سال فرهنگ کهن که قرنها مشعلدار تمدن جهانی بوده با ۲۵۰۰ سال تاریخ شاهنشاهی با داشتن سابقه رابطه فرهنگی و سیاسی بسیار عمیق بین دو ملت ایران و فرانسه که اگر در ایران که شاید نسبت مردم با سواد به حد کشور فرانسه نباشد از یک روستایی ایران بپرسید پاستور کی بود؟ خواهد گفت فرانسوی است اکثر مردم فرانسه؛ ملت، و مملکت ما را به عنوان مملکت نفت و خاویار می‌شناسند آنها با این سابقه مشعشع تاریخی و فرهنگی نمی‌دانم چطور فکر نمی‌کنند که اینجا سرزمین و مولد ابوعلی سیناهاست ایران سرزمین زکریای رازی‌هاست تاریخ در هزار و پانصد سال سرمشقی از بشر دوستی و احترام به حقوق انسانهاست سنگ نوشته‌های غیر قابل انکار شاهنشاهان هخامنشی به تصدیق تمام ملل جهان اولیه اعلامیه حقوق بشری است بنابراین من به خودم حق می‌دهم که از دستگاه تبلیغاتی مملکت این گله را بکنم که چرا از گذشته دور تا به حال این قدر ضعف نشان داده‌اند و این قدر کسر کار داشته‌اند که اگر ملت فرانسه به گذشته‌های افتخارآمیز ما آن طور که باید و شاید آشنایی ندارند لااقل منورین، متفکرین و تحصیلکرده‌های آنها که خبرنگاران رادیو تلویزیون فرانسه از آنها به عنوان حقوقدانان بین‌المللی اسم می‌برند باید به آنچه در مملکت ما گذشته است و می‌گذرد لااقل وقوف کامل داشته باشند مسأله بسیار مهم از نظر ملت ایران این است که حتی حقوقدانان بین‌المللی به آنچه به صورت اعجاز در دوران بسیار کوتاه در مملکت ما انجام شده و تحقق یافته وقوف ندارند و به آنچه تاریخ و سنن ملی ما را تشکیل می‌دهد آشنایی کامل ندارند آنها مثل این که هنوز نمی‌دانند ملت ایران دو هزار پانصد سال است تاریخش، زندگیش، موجودیتش و استقلالش با رژیم شاهنشاهی توام بوده و معتقد است که برای همیشه استقلال خود را تحت سایه چنین رژیمی حفظ خواهد کرد (صحیح است) آنها نمی‌دانند که ما مردمی هستیم مسلمان و اصل اول متمم قانون اساسی ما مذهب رسمی کشور ما را اسلام شناخته است و از نظر هر فرد مسلمان به حکم قرآن رژیم اشتراکی مردود و محکوم و مطرود است (صحیح است).
و هر کس به هر عنوان و به هر صورت بر خلاف این اصل که معتقدات ملی و مذهبی ما حکم می‌کند و قانون اساسی ما حکم می‌کند عملی کرده و رفتاری داشته باشد به حکم قانون در مملکت ما مجازات می‌شود اما مجازاتی عادلانه و منطقی قانون ۲۲ خرداد ۱۳۱۰ برای مقدمین علیه حکومت مشروطه و پیروان مرام اشتراکی چه در داخل و چه در خارج ایران اگر ملیت ایرانی داشته باشند مجازاتی به حبس قائل شده است در دنیایی که در کعبه آمال رانده شدگان از ایران و خیانت پیشه‌گان یعنی در آنجا که بت بزرگ پیشوای اشتراکیون جدید مائوتسه تونگ حکومت می‌کند به جرم تفکر علیه تفکر آن مرد میلیون‌ها آدم را تصفیه و اعدام می‌کنند نمی‌دانم این حقوقدانان بین‌المللی چرا بعضی جاها چشمشان بسته است و چرا بعضی جاها ایراد بی‌جا و بدون دلیل می‌گیرند سابقه فرهنگی ملت ما آداب و سنن ملی ما عشق و علاقه هر ایرانی به وطن و میهن خودش به طور قطع به طور قطع و یقین محکوم کننده هر فردی است که بخواهد به نحوی از انحا به تمامیت استقلال، موجودیت حکومت ایران صدمه و خدشه‌ای وارد کنند (صحیح است) بنابراین ما به حق کسانی را به کشور خیانت کرده‌اند محکوم می‌شناسیم و به حکم قانون با آنها رفتار می‌کنیم صحیح است من تاسف می‌خورم که این حقوقدانان بین‌المللی وقتی در کشوری خیلی نزدیک ما می‌بینند که جماعتی را دسته دسته و گروه گروه با محاکماتی که محکمه برای ۲۲ نفر شاید بیش از ۲۲ دقیقه طول نمی‌کشد به چوبه دار می‌کشند صدا و اعتراض ندارند چرا نمی‌بینند که بعثی‌های عراق حکومت غاصبی که بر ملتی تحمیل شده و بر مقدسات و معتقدات قرآن پشت کرده با مردم مملکت خودش چه می‌کنند و چطور رفتار می‌کنند ما ملتی هستیم پای بند به تعهدات قراردادها و آنچه که قبول کردیم تعهدات ما تنها جنبه حرف نداشته و همیشه جامه عمل پوشیده ما مردمی هستیم که در دنیایی که دیگران برای کوچکترین اختلافات دست به مسلسل و تفنگ می‌برند اختلافات بسیار ریشه دار خود را با سایر ملل از طریق مذاکره و دوستی و النهایه مراجعه به سازمان ملل متحد حل می‌کنیم ما مردمی هستیم که با احترام آزادی فردی و حفظ حقوق انسانها به تمایلات مردمی احترام می‌گذاریم که وقتی استقلال می‌خواهد با کمال بلند نظری و بلند همتی به حکم تبعیت از این اخلاق ملی که احترام به آزادی افراد می‌گذاریم به نظر آنها تمکین می‌کنیم و با آنها به صورت یک برادر همکیش رفتار می‌کنیم در کدام یک زا کشورهای دیگر جهان چنین رویه‌ای متداول بوده؟ ما در زمانی به تمایلات افراد احترام می‌گذاریم که در خیلی از کشورها و مجامع پیشرفته رنگ چهره‌ها موجب نقض حقوق انسانهاست چرا حقوقدانان بین‌المللی که ناظر و شاهدند معترض به این نقض حقوق انسانها نبوده و نیستند آنها از مطرودین و محکومیت رانده شده و معدودی فراریان خیانت پیشه که دارای مرام اشتراکی و مقدم به تشکیل حزب توده ایران بوده‌اند صحبت می‌کنند شاید گذشت زمان و امنیت چندین ساله که برای آنها که سنشان اقتضا دارد فراموشی ایجاد کرده (عباس میرزایی – آقای فرهاد پور بفرمائید حزب منحله توده) اجازه بفرمائید و شاید جوانهایی که سنشان اقتضا ندارد که آنچه در بعد از جنگ بین‌المللی دوم به وسیله این عناصر خیانت پیشه در ایران گذشته به خاطر بیاورند یادآوری این نکته را لازم می‌دانم که تشکیل دهندگان حزب توده که بعدا به موجب قانون منحل شناخته شد و دلیلش را حضورتان عرض خواهم کرد معدودی افراد معتقد به مرام اشتراکی بودند که از ترس افکار عمومی و از ترس رد شدن و مطرود شدن از نظر جامعه تا روزی که کوس رسوایی آنها زده نشده بود منظور و مقصود اصلی خودشان را از نظر افراد پوشیده داشته بودند و به همین دلیل روزی که چهره‌های پلید این افراد خیانت پیشه روشن شد افرادی که غافل شده و گمراه شده بودند رهبران خودشان را شناخته گروه گروه از آن راه برگشته و راه خدمت را انتخاب کردند و امروز در آغوش سایر برادران و خواهران ایرانی خود در پیش برد انقلاب سفید ایران و ساختن ایرانی آباد و آزاد آن طور که مورد علاقه شاهنشاه ماست با دیگران همکاری دارند و فداکاری می‌کنند و شاید به جبران گناه گذشته خدمت بیشتری بکنند بنابراین ملاحظه می‌فرمائید اگر حزب توده ایران منحله و غیر قانونی اعلام شد بر اثر روشن شدن وضعی بود که این جماعت از جمعیتی که دارای مرام اشتراکی بودند پیروی می‌کردند و به حکم قانون خرداد ۱۳۱۰محکوم بودند و محکوم شناخته شدند آنچنان که امروز می‌بینید کعبه و پیشوای خودشان را عوض کردند و به بت دیگری در پکن تعظیم می‌کنند به نظر من به عنوان یک ناصح خیر اندیش در عین حال که می‌بینیم پیشرفتهایی که در کارهای انقلابی ما انجام شده در ایران چنان محیطی به وجود آورده است که برای هیچ خرابکاری فرصت تخریب و گمراه کردن دیگران باقی نیست و در عین حال که می‌بینیم انقلاب سفید ایران به نتایج و ثمراتی بسیار بیشتر و پیش‌تر از آنچه دیگران با کشتار و خونریزی به دست آورده‌اند رسیده است یقین می‌دانم که در داخل ایران همانطور که شاهنشاه عزیز ما فرمودند حنای این جماعت محدود و معدود رنگی ندارد (صحیح است) اما من به برادران جوان و عزیز خودم که در خارج ایران تحصیل می‌کنند هشدار می‌دهم که از دام فریب این مطرودین اجتماع بگریزند و دقت کنند که حرف را از دهان غیر مغرض بشنوند مطلب را از دهان آدم بی‌طرف بشنوند بنده از حقوقدانان بین‌المللی که مور بحث خبر نگاران رادیو تلویزیون فرانسه بودند خواهش می‌کنم اگر همگی امکان نداشته باشد نمایندگان خودشان را به ایران بفرستند تا از نزدیک ببینند که ما چه کرده‌ایم و چه می‌کنیم و به کجا رسیده‌ایم آنچه برای ملت ایران شده است از نزدیک ببینند و راهی را که ملت ایران انتخاب کرده است بشناسند ما امروز با حفظ معتقدات ملی مذهبی و قانونی خودمان بدون مداخله در امور داخلی دیگران بدون این که اجازه بدهیم دیگران در امور داخلی ما مداخله بکنند با رعایت احترام متقابل با کلیه کشورهای جهان که رژیم‌ها و نوع حکومتهای مختلفی دارند در رابطه حسنه‌ای هستیم امروز شاید به عنوان نمونه و مثال بتوانیم بگوئیم با همسایه بزرگ شمالی خودمان در طریق همکاری فنی، علمی، فرهنگی اقتصادی مرزهای همزیستی را حتی پشت سر گذاشته‌ایم و به فرموده شاهنشاه به همکاری رسیده‌ایم این راه و روشی است که ملت ایران انتخاب کرده هدفش مشخص است راهش مشخص است و این اراده غیر قابل تغییر ملت ایران است (صحیح است) اما تذکر این نکته را مختصر را به حقوقدانان بین‌المللی بخصوص آنها که ملیت فرانسوی دارند لازم می‌دانم که حتی در کشور خود آنها در گذشته دور بلکه در زمانی بسیار نزدیک برای خائنین و بر زنندگان نظم عمومی مجازات‌های بسیار سنگین پیش‌بینی کرده‌اند و حتی جماعتی نیز غیر قانونی شناخته شده‌اند حقوقدانان بین‌المللی مخصوصا آنها که ملیت فرانسوی دارن باید بدانند در همه جای دنیا و در نزد همه ملل پاداش خیانت مجازات است (صحیح است) و به خائن جز مجازات پاداش دیگری داده نخواهد شد این راه و روشی است که ملت ایران اتخاذ کرده به حکم مذهب و به حکم سنن ملی و قوانینی که در جامعه ما حکومت می‌کند هر خائنی یا هر کسی که بر خلاف قوانین موضوعه ایران عملی از او سر بزند به طور قطع و یقین مجازات خواهد شد (احسنت – احسنت)
رئیس – آقای مهندس پروشانی بفرمائید.
مهندس پروشانی – جناب آقای رئیس – همکاران گرامی
امروز خجسته روزی است که بیان مطلب بنده با نام نامی شهبانوی گرامی و بانوی بانوان ایران زیور آرایش می‌گردد.
عنایات کریمانه و بی‌دریغی که شاهنشاه آریا مهر و علیا حضرت شهبانوی محبوب ایران همواره نسبت به مردم شاهدوست اصفهان مبذول فرموده‌اند موجب کمال مباهات و سرافرازی جامعه میهن پرست اصفهانی است. (صحیح است)
تشریف فرمائی اخیر علیا حضرت به خطه زرخیز و تاریخی استان دهم مانند همیشه توام با برکات کامله بوده و چشم مردم پاک سرشت اصفهانی به جمالی بی‌مثال معظم لها روشن و منور گردید و چنان احساساتی در قلوب مردم به وجود آورد که مبین رضایت قلبی آنان از الطاف بی‌قیاس شاهانه و خدماعت خدمتگزارانی است چون سپاهیان انقلاب اعزامی که در نهایت صمیمیت به وظائف انسانی خود اشتغال دارند (صحیح است).
علیا حضرت شهبانوی ایران در تشریف فرمائی سه روزه و بازدیدهایی که از:
آثار تاریخی – بیمارستانها – مناطق کشاوری و سرسبز ماربین و همایونشهر اردوی کار دانشگاه اصفهان فرمودند هر یک باید با شرح و تفصیل بسیار مورد تفسیر قرار گرفته در اطراف آن بحث و فحص شود اینک با قلبی سرشار از احساساتی پاک علاقه مفرط بانوی بانوان ایران را به بهبود زندگانی نوباوگان و بیماران و توجه به بهبود زندگانی همه مردم تبریک و تهنیت می‌گویم (احسنت).
بازدید از آثار تاریخی که حاکی از علاقه مفرط معظم لها به هنر ملی ایران که توام با اطلاعات و معلومات وسیع علمی و هنری بود بار دیگر توجه دستگاه اداری و اجرایی کشور را به این مسأله مهم اجتماعی و تاریخی جلب و تأکید و تصریح فرمودند که باید نهایت کوشش و مجاهدت شود تا این آثار سرمشقی برای طراحان و صنعتگران عصر حاضر شود و مخصوصاً اهتمام و سعی کافی و وافی مبذول گردد تا هنرمندان ترغیب شوند روز به روز در مسیر تعلیم و تربیت صنایع ظریفه و هنر خدادادی قدم بردارند و در توسعه و حفظ و حراست آن کوشا باشند در این موقع با بذل عنایات خاصه استعداد طبیعی و خصائص اخلاقی و هنری هنرمندان را مورد تشویق و الطاف بی‌کران قرار داردند این موهبت موجب کمال امیدواری مردم اصفهان است که با دلی پاک و صمیمی مستظهر به عواطف بی‌پایان معظم لها می‌باشند (صحیح است).
افتخار زیارت شهبانوی محبوب به مردم مشتاق مناطق شاورزی و سرسبز همایونشهر و ماربین وصف‌ناپذیر است و مردم این سامان از سپاهیان انقلابل – دانش‌آموزان – دانشجویان – پیش‌آهنگان – اعضای حزب ایران نوین مامورین رسمی دستگاههای دولتی – انجمن‌های شهر و دهات – مردم روستانشین اعم از زن و مرد از کوچک و بزرگ چنان احساساتی به خرج دادند و استقبالی از شهبانوی گرامی خود نمودند که به نظر اینجانب کم نظیر بود (صحیح است) مردم برای دیدار بانوی بانوان ایران سر از پا نمی‌شناختند دیدگان پر از اشک شوق بسیار دیده می‌شد.
صحنه‌هایی بود که تا آنجا کسی ناظر و شاهد نباشد نمی‌تواند احساس و درک کند می‌دانید این شور و هیجان از چیست. حاکی از رضایت و سپاس بی حد و حصر از شاهنشاه بزرگ و آسایشی است که برای آنها تأمین گردیده (صحیح است) این رضایت از تمامی وجود و با بروز این احساسات بی‌شائبه نمایان و هویدا بود. در اینجا بنا به میل و علاقه مردم همایونشهر با افتخار و درود فراوان از پیشگاه مبارک شاهنشاه استدعا می‌کنم به هر هنگام که رای مبارکشان اقتضا کند مردم همایونشهر و ماربین زیارت و دیدار از شاهنشاه و علیا حضرت شهبانوی عزیز را آرزوی و روز شماری می‌کنند و همواره مترصد آن می‌باشند.
بازدید علیا حضرت از دانشگاه نسل جوان اصفهانی را نیز سرشار از غرور و افتخار و امیدوار به آینه بس درخشان و تابناک و روح و جسم آنان را لبریز از شوق و ذوق نمود (صحیح است).
خدا را شکر گزاریم در دوران شهریاری زندگانی می‌کنیم که جز رفاه و آسایش و سعادت ملت و عظمت و اعتلای کشور خود هدفی ندارند و ما ملت نیز نمی‌توانیم هدفی دیگر داشته باشیم (صحیح است) زیرا خط مشی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی کشور خویش را بر اصول انقلاب قرار داده‌ایم که شاهنشاه با اراده قاطع تأیید و اجرای آن را با عزمی راسخ اعلام داشته‌اند.
در دنیایی که بیش از نیمی از ملل کوچک و بزرگ گرفتار آشوب و اغتشاش‌اند و قسمتی از آنها در گرداب جنگ مغروق و سرگردانند ما به فرمان رهبر خود که طرفدار صلح و امنیت جهان است قسمتی از اعتبارات و منابع مادی خود را از بودجه نظامی کسر و به امر مبارزه با بی‌سوادی اختصاص می‌دهیم تا آنجا که امروز ملل جهان ایران را پرچمدار مبارزه با جهل و بی‌سوادی می‌شناسند اشاره به مطلبی که در این جهت اهمیت شایانی دارد مسأله سپاه دانش است که از اصیل‌ترین و پر افتخارترین اصول انقلاب سفید ایران است که بر طبق مفاد مندرجات کتاب انقلاب سفید به قلم شاهنشاه یک حماسه واقعی برای ملت ایران حماسه سپاه دانش است (صحیح است).
این سپاهیان علم و فرهنگ با خیالی آسوده در دورترین روستاها و با عشقی سرشار از وطن پرستی وظایف خطیر خود را خستگی ناپذیر انجام می‌دهند تا کسی از نزدیک شاهد و ناظر کار آنان نباش نمی‌تواند به درستی درباره خدمات آنها قضاوت کند. آنان علاوه بر تعلیم و تربیت روستازادگان فعالیتهای عمرانی و اجتماعی بی‌شماری در دهات انجام داده‌اند که همه و همه در خور تحسین و تشویق است.
در یک سال اخیری که دختران به فرمان رهبر بزرگ ایران در لباس سپاهیان دانش دختر قدم بر روستاها گذارده‌اند به کلی قیافه روستاها عضو شده این دختران همانند برادران سپاهی خود وظایف خود را به خوبی و شاید در بعضی موارد بهتر و عمیق‌تر انجام می‌دهند زیرا علاوه بر تعلیم خواهران و مادران روستانشین خود طریقه خانه‌داری خیاطی – آشپزی نظافت را به بهترین وجهی به آنها می‌آموزند تا آنجا که منازل مردم روستانشین برای این سپاهیان با روئی گشاده باز است.
هرگاه به هر قصبه و دهی که تابلو سپاه دانش به چشم می‌خورد قدم گذارید و از این مراکز کشاورزی بازدید نمائید مظاهر انقلاب را خاصه از مسیر و طریق اقدام این دسته از خدمتگزاران برای العین مشاهده خواهید کر روستازادگان سر کلاس درس‌اند معابر مرمت و شن ریزی و نظیف شده از آب تمیز بهداشتی برخوردار است حمام بهداشتی دارد راه ساخته شده، مسجد ساخته شده فروشندگان مواد غذایی و محل آنها به بهترین وجهی با رعایت اصول بهداشت تحت نظارت است.
همکاران گرامی این اقدامات آن هم در عمق روستاها علاوه بر اثرات عمیق فرهنگی و اجتماعی و تربیتی موجد احساسات پرشور و علاقه باطنی مردم و روستائیان به رضایت خاطر از توجهی که به آنها شده نمایان است و به فرموده شاهنشاه باز باید بگوئیم یک حماسه واقعی برای ملت ایران حماسه سپاه دانش است (صحیح است) سال گذشته یکی از سالهای پر ارزش در زمینه استفاده از سپاه دانش بوده. مجریان سپاه دانش با استظهار به عنایات و توجه مخصوص پدر تاجدار که مبتکر و مبدا این اصل انقلابی بوده‌اند و کوشش مداوم خود را در این راه دنبال می‌کنند و با نهایت دلسوزی در راه تحقق بخشیدن به این آرمان ملی مورد ستایش و علاقه ملت ایرانند.
در خاتمه عرایضم بار دیگر مراتب احساسات پاک و خالی از شائبه قاطبه اهالی استان دهم و خاصه اهالی همایون شهر و ماربین را به پیشگاه علیا حضرت شهبانوی محبوب معروض داشته از خداوند قادر متعال عظمت و دوام عزت خاندان جلیل سلطنت را آرزو می‌کنم (احسنت – آفرین).
رئیس – آقای صائب تشریف بیاورید.
صائب – روز شنبه دوم خرداد ماه مصادف با سالروز پر افتخار پیامبر راستین و پیشوای بزرگ عالم بشری حضرت محمدابن عبدالله صلی الله علیه و آله و سلم پایتخت شاه عباس کبیر با بهار پر گل و سبزه‌اش و با مردم پر احساس و با عاطفه‌اش یک پارچه شور و اشتیاق وصف ناپذیری نثار مقدم شهبانوی گرامی ایران ساخت و به حق تجلیلی آنچنان شایسته از مقدم شهبانوی ارجمند ایران به عمل آمد که اگر مبین احساسات مردم اصفهان قرار نگیرد و شمه‌ای از آن را به استحضار ملت ایران نرسانم در انجام وظیفه نمایندگی مردم قصور و کوتاهی کرده‌ام.
همکاران ارجمند می‌دانند و هر یک نیز به سهم خود در هنگامی که این قبیل موهبتها نصیب مردم حوزه انتخابیه‌شان گردیده در این مکان مقدس با زبان دل و جان سپاس آن به جای آورده‌اند ولی من مایلم بلکه تقاضا می‌کنم در بیان اثرات این سفر و نتایج معنوی آن به دقت توجه شود که ضمن بیان احساسات تحسین آمیز مردم اصفهان از مصادر امور نیز بخواهیم که این رویه مرضیه را به مصداق الناس علی دین ملوکهم نصب العین خود قرار دهند و هر کارگذار دولتی با همان قصد و نیت پاک سفرهای داخله خویش را تنظیم و اجرا کند که شاهنشاه و شهبانوی ارجمند به آن عمل می‌فرمایند (صحیح است).
بر ملت ایران پوشیده نیست که مسافرتهای شاهانه و خانواده سلطنتی را جز قصد خدمت و نیت خیر و رسیدگی به آلام و اسقام مردم و معضلات و مشکلات دستگاهها محرکی دیگر نمی‌تواند داشته باش زیرا با وجود همه پیشرفتها و ترقیاتی که نصیب شهرها و روستاهای کشور شده است این گونه مسافرتها جز رنج و خستگی و ملال حاصل دیگری برای رهسپار همراه ندارد خاصه آن که رهرو این طریقت شاهنشاه و شهبانوئی باشند که مایلند با دقت کامل بر کم و کیف امور محل مورد نظر رسیدگی نموده و بر آلام دردمندان مرهمی از لطف و عنایت بگذارند. کیفیت هر مطلبی را بررسی کنند. به شکایات مردم توجه فرمایند.
و با خلوص نیت شکسته دلان را به عنایات خویش امیدوار سازند چه کسی می‌توان تشریح کند دیدن زندگی جذامیها، مسلولین، سرطانی‌ها، مفلوجین و ایتام و بینوایان چه طوفانی از تاثر و تالم در روح سرشار از عواطف شهبانو برپا می‌کند؟ و کیست که نداند تنها مایه تسلای خاطر معظم لها این است که در این گونه موارد مساعدتهایی بفرمایند و اوامری در راه بهبود حال دردمندان و بینوایان صادر فرمایند (صحیح است) اگر بر این ملالتهای روانی که از دیدن این گونه مراکز در ذهن هر کسی ایجاد می‌شود بگذریم و توقعات فراوان مردم گوشه و کنار مملکت را از خاندان سلطنت از برابر دو چشم خویش بگذرانیم برای العین می‌بینیم که همه معتقدند که شاه و شهبانو از آنانند و همه می‌خواهند در دوالم شادی و شعف هر چه در زندگی دارند بی‌پیرایه با ایشان در میان بگذارند و داروی آن بخواهند (صحیح است) در اینجاست که عظمت و دشواری این مسافرتها به خوبی نمایان می‌شود و فشردگی برنامه کار را از یک بازدید در سطح یک کار سازنده و پر اثر قرار می‌دهد کاری پر اثر و سازنده و مفید برای مردمی که حتی عزیزترین افراد فامیل از آنها پرهیز و گریز دارند (صحیح است) به همین دلیل است که ما هر سفری از مسافرتهای شاهانه و شهبانو را نقطه عطفی در کیفیات اجتماعی شهر خودمان می‌شناسیم و اثرات نیکوی آن را در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی هنری، بهداشتی و اجتماعی به خوبی ملاحظه می‌کنیم و بارزترین اثر این مسافرتها آن خواهد بود که همه مردم و مصادر امور به دستگاه سلطنتی تاسی کنند و در امور جاری کشور از این رویه مرضیه پیروی کنند و به حکم وجدان و تشخیص عاطفی خویش و با الهام از سائقه وطن پرستی و شاه‌دوستی خطوط اصلی برنامه کار خود را از شاه رویه اخذ کنند و خود منشا خدمات و اثراتی واقع شوند (صحیح است) به طور خلاصه و صریح عرض کنم این گونه بازدیدها و اینسان رسیدگی‌ها معنای آن این است که با زبان دل می‌فرمایند ای مردمی که متنعم با انواع نعمتها هستید بدانید و آگاه باشید که جذام، سرطان، سل و سایر امراض فقیر و غنی – زن و مرد – پیر و جوان نمی‌شناسد حال که خداوند متعال به شما همه گونه نعمتها را ارزانی فرموده این گونه اشخاص را فراموش نکنید بیماران را عیادت نمائید ایتام را نوازش کنید و به بینوایان کمک و مساعدت نمائید. در شرفیابی مدیران کارخانه‌ها با وجودی که هدایای نسبتا مناسبی برای انجام امور خیریه و اجتماعی تقدیم نموده بودند علیا حضرت شهبانو خطاب به مدیران فرمودند انتظار دارم به دستمزدی که به کارگران می‌پردازید اکتفا نکنید بلکه واقعا و قلبا و عملا خود را در تأمین زندگی کارگران و فرزندان و خانواده‌هایشان مسئول و موظف بدانید (احسنت).
یک نظر اجمالی به برنامه‌های سه روز علیا حضرت در اصفهان می‌رساند که وجه همت معظم لها در این سفر چه بوده است و چه دسته ار مردم بیش از دیگران مورد عنایت و مرحمت شهبانو قرار دارند برنامه خود گویای هدف خویش است یا جماعتی یتیم و یا عده‌ای مسلول و معلول و مفلوج مورد مرحمت قرار می‌گیرند با یک مکان عمومی و یک تاسیس اجتماعی چون کتابخانه و دانشگاه مور بازدید واقع می‌شود و از مراحلم عالیه شهبانو برخوردار می‌گرد در دیدار از بازارچه بلند و انگورستان ملک دورنمای صنایع ظریفه احیا شده اصفهان که به صورت دوران صفویه در این زمان عرض وجود خویش را آغاز می‌کند به چشم می‌بینیم و موزه جدید التأسیس شهر اصفهان در انگورستان ملک بنیان می‌گیرد و در بازدید از مدرسه چهار باغ صنعتگران خوش قریحه شهر ما که دربها و ضریح مطهر حضرت سید محمد را ساخته‌اند مورد تفقد قرار می‌گیرند و از این که هنر ارزنده‌شان مورد تأیید شهبانوی هنرشناس قرار گرفته است بر خود می‌بالند (صحیح است) و در خلال همین بازدیدهاست که ماموران دولتی متوجه می‌شوند که کلیه فعالیتهای آنان به خوبی مورد نظر است و هر یک در مقام خود بتوانند چون سازمان اوقاف اصفهان و فرهنگ و هنر منشا خدمت و عامل انجام نیت خیری گردند بیشتر مورد عنایت خواهند بود و سر خویش بر آستانه این افتخار می‌سایند که توانسته باشند قسمتی از وقت شهبانوی عالیقدر ایران را به بازدید از نتیجه کار و کوشش خویش تخصیص دهند و با یک جمله کوتاه در پاسخ عرض تهنیت و خیر مقدم شهردار وظیفه مسؤولین امر را بدین ترتیب روشن ساخته و فرمودند امیدوارم با روشن‌بینی اشخاصی که از طرف وزارت فرهنگ و هنر اینجا هستند و کمک استاندارد همان قدمت و جلال شهر اصفهان همیشه نگهداری شود و نام نصف جهان همیشه برای اصفهان باقی بماند از این تاثیرات که بگذریم در این سه روزه مسافرت تاریخی شهبانوی عالیقدر نتایجی به بار آمد که باید اصفهان سالیان دراز از پرتو آن برخوردار باشد و حتی لحظه‌ای از انجام کار ثمربخش و تشویق مردم ارزنده دریغ نشد (صحیح است) یا مردم عادی و معمولی که شکایاتی تقدیم داشته بودند افتخار شرفیابی حاصل کردند و یا داوطلبان خدمات اجتماعی مور عطوفت قرار گرفتند طرح مبارزه با بی‌سوادی که در اصفهان به صورت نمونه اجرا می‌گردد به یمن التفات شهبانو احساس پیشبرد و سربلندی داشت و پارکهای فرح و ولیعهد به مبارکی مقدم شهبانو اصالت نامی خویش را بازیافتند و شایستگی خود را در این وجه تسمیه به دست آوردند و طبیعی است که بانیان و طراحان این تاسیسات تا چه حد از نتایج خدماعت خویش راضی بودند که کارشان مطبوع و مقبول نظر شهبانو قرار گرفت بازدید از زمین تاثر و تشریف فرمایی به تاتر ارحام صدر عنایت شهبانو را به کلیه هنرمندان در هر طبقه و دسته کلیت داده بود و این خود می‌رسانید که هنر به معنای واقعی و اعم آن مورد نظر شهبانوست چه هنرمند دارای هنر قدیمه، منبت کار، اتم ساز و نقره پرداز و نقاش باش و چه هنر مدرن امروز چون تاتر. بازدید از دانشگاه عظیم و افتخار آمیز اصفهان و شرفیابی نمایندگان مجلسین و صرف ناهار در حضور علیا حضرت و بالاخره بازدی از اقدامات و عملیات انجام شده در اصفهان اقدامی بود که موجب دلگرمی و علاقمندی و احساس بیشتر به خدمتگزاری خدمتگزارانی چون استاندار اصفهان گردید (صحیح است) من به نام نماینده مردم به نام دانشگاهیان به نام فرهنگیان به نام کارگران به نام کشاورزان و به نام مسلولین، معلولین مفلوجین ایتام و به نام همه مؤسساتی که به یمن التفات شهبانو در این سفر نضجی یافته‌اند و به نام افرا و اعضا وابسته و پیوسته حزب ایران نوین و بالاخره به نام مردم اصفهان مراتب تشکر و سپاسگزاری قلی خود را به پیشگاه معظم لها تقدیم داشته و اطمینان دارد دعای یتیمان؛ دردمندان و دیگر مبتلایان بهترین پشتوانه سلامت و سعادت شاهنشاه آریا مهر و شهبانوی عالیقدر و ولیعهد عزیز ایران خواهد بود. (احسنت – احسنت)
رئیس – آقای پدرامی بفرمائید.
پدرامی – جناب آقای رئیس – همکاران محترم
وظیفه خود می‌داند از بازدیدی که چند روز پیش از شهر تبریز حوزه انتخابیه به عمل آمد و آنچه در این منطقه گرام اکثراً تبریز امروزه را دیده‌اند تبریزی که با گامهای سریع در جهت صنعتی شدن پیش می‌رود و این خود باعث سپاسگزاری عمیق مردم آذربایجان از قوه اجرائیه مملکت است که من حامل عرض سپاس هستم.
تشکیل شورای حزب ایران نوین در تبریز سبب گردید که احساسات شایسته و جانبازی مردم آذربایجان در راه شاهنشاه و مملکت بار دیگر متلجی شود در این شورا علاوه بر نمایندگان این شهر گروهی از همکاران و هم مسلکان ارجمند از شهرها و بخش‌ها نیز در تبریز اجتماع نمایند تا مشکلات و مسائل شهر و بخش و نظرات خود را فارغ از تعصب در کمال آزادی و به مبنای اصول و منطقی حزبی در میان بگذارند (صحیح است) این اجلاسیه پرشکوه سه روز صبح و عصر ادامه داشت و بنده آنچه از بحث و سخنرانیهای شرکت کننده در شورا اندوخته‌ام به عرض می‌رسانم.
شرکت کنندگان در شورای حزبی معتقد بودند که برای پی‌ریزی یک اجتماع سالم با هر نوع استعمار با هر نوع تفکر و ارادتی و با هر نوع اندیشه اشباع شده از فساد باید پی‌گیر و بی‌امان مبارزه کرد (صحیح است) در این اجلاسیه تأیید گردید که حزب ایران نوین بر پایه دورکن اساسی استوار است رکن اول عقیده و ایمان ما می‌گوئیم و معتقدیم که فکرمان، امیدمان، آرزوهایمان آرمان و ایده و آمالمان و آنچه داریم در وجود عزیز شاهنشاه ارجمندمان خلاصه می‌شود.
بگذارید صاحبان مکعت‌های سیاسی نام این عقیده و ایمان را هر چه می‌خواهند بگذارند رکن دوم تشکیلات حزب است سرباز هر قدر جانباز باشد اگر از ایمان، تشکیلات و استراتژی و تاکتیک نظامی و فرماندهی صحیح برخوردار نباشد نمی‌تواند در مبارزه موفق بشود این بود آنچه من می‌دانم و معتقدم در این شورای حزبی هم مسلکان عزیز و ارجمند با مشکلات و نیازهای واقعی مردم آذربایجان آشناتر شدند امیدوارم این آشنایی بیشتر سبب ایجاد امکاناتی شود که در رفع مشکلات و احتیاجات اهالی شاهدوست و میهن‌پرست آذربایجان موثر باشد. انشاءالله.
پیشرفتهایی که به اراده شاهنشاه عظیم‌الشأن رهبر بزرگ ملت ایران و به وسیله دولت خدمتگزار حزبی صورت گرفته و هم مسلک سرلک استاندار محترم آذربایجان طی گزارش مفصلی به شورا تسلیم نمودند و خود نیز شاهد انجام آنها هستم در جلسه آینده به عرض خواهم رساند (احسنت – احسنت).
رئیس – آقای پاینده پنج شش دقیقه وقت هست مایلید تشریف بیاورید.
پاینده- با اجازه مقام ریاست همکاران عزیز استحضار دارند علیا حضرت شهبانو در این هفته به اصفهان تشریف فرما شدند بنده هم مثل سایر همکاران هم ولایتی افتخار داشتم که در فرودگاه اصفهان مقدم مبارک علیا حضرت شهبانوی نیکوکار را استقبال کنم علیا حضرت شهبانو به کانون کارآموزی که در حوزه بنده است تشریف فرما شدند و با وجود هفت و هشت کیلومتر مسافت نزدیک به چند هزار نفر مردم نجف آباد مقدم ایشان را استقبال کردند و بنده کلماتی ندارم که به استحضار برسانم که با چه شور و احساساتی اتومبیل علیا حضرت شهبانو را گلباران کردند و من رد طول راه شاهد بودم که از اصفهان تا کانون کارآموزی بیست و چند کیلومتر راه را با طاق نصرتهای گل تزئین کرده بودند و در حقیقت این همه شور و این همه احساسات که به صورت دسته گلهای زیبا نثار مقدم شهبانو شد یک نوع قدردانی و تقدیر از شخصیت بارز و نیکوکاری و با ابراز غمخواری که در هر مناسبت نسبت به مردم ایران می‌فرمایند بر دلها و بر احساسات مردم نفوذ و تسلط دارند و آثار برکت و آثار عنایت ایشان در سراسر مملت هست و از جمله ما در نجف آباد یک کتابخانه کودک را با عطیه ایشان ساخته شده دایم و به این مناسبت بنده نهایت افتخار را دارم که بگویم که نجف آباد از آثار انقلاب شاه و مردم سهم بسیار شایسته‌ای داشته است و من خوشحال می‌شدم اگر همکاران قبل از انقلاب ۶ بهمن هم نجف آباد را دیده بودند و حالا در یک عبور می‌توانند ببینند که چه تغییرات عمده‌ای در شهر ما شده است شهر لوله‌کشی شده است مشکل آب کشاورزی حل شده مشکل برق که واقعا یک بلیه عظیمی بود برای شهر ما در حال حل شدن است و گفته‌اند که شاید تا ۲۰ روز دیگر تمام خواهد شد در شهری که ما همه ساله بیش از بیست و سی تلفات برای زایمان داشتیم یک زایشگاه بسیار خوب داریم در شهر و در بیرون شهر دو درمانگاه سازمان خدمات شاهنشاهی داریم در داخل شهر یک درمانگاه شیر و خورشید داریم و تغییرات عمده‌ای که در شهر شده ظاهرا با این کمی وقتی که بنده دارم جای گفتنش نیست همه روستاها با سپاهیان دانش پوشیده شده و در اقصی نقاط حوزه نجف آباد که اصولا راه شوسه است به وسیله سپاهیان بهداشت از برکت طب و علاج بهره ور شده‌اند و چیزی که می‌خواهم عرض کنم هفت و هشت سال پیش اگر یک کسی از نجف آباد عبور می‌کرد گروههای زیادی را می‌دید که کنار کوچه‌ها بیکار نشسته‌اند و بیکاری یعنی فقر و مرگ سیاه و در آنجا ما یک کارخانه داشتیم که متاسفانه قانون کار را هم رعایت نمی‌کرد مزد بسیار کمی می‌داد با وجود این اگر یک کارگر را بیرون می‌کردند دیگر باید برود جز بیکاران کنار خیابان بنشیند ولی امروز کارگر ساده در نجف آباد ۱۵۰ ریال حقوق می‌گیرد یعنی بازار کار به قدری رواج گرفته که دیگر بیکار آنجا نیست و کارخانه دچار اشکال شده است که اگر فردا یک کارگری نیامد جه کسی جای او بگذارد در صورتی که در گذشته اگر یک کارگری را بیرون می‌کردند فردا پاشنه در کارخانه را برمی‌داشت که مرا راه بدهید و بالاتر از همه چیزی که در نجف آباد مورد توجه است بیشتر از بهداشت و بیشتر از فرهنگ و بیشتر از برنامه‌های عمرانی که اجرا شده تغییر روحیه‌ای است که مردم پیدا کرده‌اند مردم به فردای خودشان امیدوار شده‌اند و به آینده‌شان اعتماد دارند و این از برکات انقلاب شاه و مردم است و به همین دلیل می‌خواهم بگویم که شاهنشاه آریا مهر مثل شاهان دیگر تاریخ بر آب و گل سلطنت نمی‌کنند بلکه در حقیقت تکیه‌گاه سلطنت شاهنشاه آریا مهر بر دلها و قلبهای مردم این مملکت است (صحیح است – احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس – نسبت به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه تصویب می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه و توصیه نامه‌ها و مقاوله نامه‌های سازمان بین‌المللی کار به وسیله آقای مهندس مجد معاون وزارت کار و امور اجتماعی
۴- تقدیم یک فقره لایحه و توصیه نامه‌ها و مقاوله نامه‌های سازمان بین‌المللی کار به وسیله آقای مهندس مجد معاون وزارت کار و امور اجتماعی
رئیس – وارد دستور می‌شویم آقای مهندس مجد تشریف بیاورید.
مهندس مجد (معاون وزارت کار و امور اجتماعی)
به منظور افزایش سطح دانش کارفرمایان و کارگران و آشنا ساختن آنان با مسائل کار و نیروی انسانی و مجهز ساختن آنها با آخرین تحولاتی که در زمینه دانش روابط صنعتی و مدیریت و مسائل کارگری و همچنین بالا بردن سطح دانش و تخصص کارکنان وزارت کار و امور اجتماعی سازمان بیمه‌های اجتماعی و بانک رفاه کارگران که مجریان قوانین کار و امور اجتماعی هستند و همچنین انجام مطالعاتی در زمینه جنبه‌های مختلف امر و مخصوصا تجربیاتی که در این زمینه در سایر کشورها و نیز به وسیله سازمانهای بین‌المللی در این خصوص به عمل آمده است تشکیل مؤسسه آموزشی کار و تأمین اجتماعی ضروری تشخیص داده شده است.
نظر به مراتب فوق لایحه تأسیس مؤسسه آموزشی کار و تأمین اجتماعی به صورت مادهواحده تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌شود.
نخست وزیر – وزیر کار و امور اجتماعی.
رئیس – لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
مهندس مجد (معاون وزارت کار و امور اجتماعی)
به طوری که استحضار دارند طبق مفاد بند ب قسمت ۵ از ماده۱۹ اساسنامه سازمان بین‌المللی کار کشورهای عضو سازمان مکلفند مقاوله نامه‌ها و توصیه نامه‌های مصوب کنفرانس بین‌المللی کار را جهت تبدیل آنها به قوانین و یا اتخاذ هر تصمیم دیگر به مراجع قانونگذاری تقدیم نمایند.
طی پنجاه و یکمین و پنجاه و دومین اجلاس کنفرانس بین‌المللی کار در سالهای ۱۹۶۷ و ۱۹۶۸ مقاوله نامه و توصیه‌نامه‌های زیر مورد تصویب قرار گرفته است.
- - مقاله نامه شماره ۱۲۷ در خصوص حداکثر وزن بار قابل حمل توسط یک کارگر.
- - مقاله نامه شماره ۱۲۸ در خصوص مستمریهای از کار افتادگی و بازماندگان.
- - توصیه نامه شماره ۱۲۸ در خصوص حداکثر وزن قابل حمل توسط یک کارگر.
- - توصیه نامه شماره ۱۲۹ در خصوص ارتباط بین دستگاه مدیریت و کارگران مؤسسه.
- - توصیه نامه شماره ۱۳۰ در خصوص بررسی و حل و فصل شکایات در مؤسسه.
- - توصیه نامه شماره ۱۳۱ در خصوص مستمریهای از کار افتادگی - پیری و بازماندگان.
- - توصیه نامه شماره ۱۳۲ در خصوص بهبود شرایط زندگی و کار اجاره داران – سهم بران و طبقات مشابه کارگران کشاورزی.
در اجرای تعهد مذکور اینک متن اصلی و ترجمه فارسی اسناد فوق‌الذکر و همچنین متن اصلی و ترجمه فارسی بند ب قسمت ۵ از ماده۱۹ اساسنامه سازمان بین‌المللی کار و متن اصلی و ترجمه فارسی ماده۳۸۷ از فصل سیزدهم میثاق جامعه ملل و قانون اجازه عضویت دولت شاهنشاهی در جامعه ملل مصوب ۹ جدی ۱۳۰۰ شمسی جهت استحضار آن مجلس محترم تقدیم می‌شود.
بدیهی است قوانین و آئین‌نامه‌های مربوط به اجرای اصول مندرج در مقاوله نامه‌ها و توصیه‌نامه‌های فوق به موقع و با توجه به مقتضیات و شرایط و احوال کشور تهیه و به استحضار خواهد رسید.
وزیر کار و امور اجتماعی.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه استخدام متخصصین فنی خارجی و ارسال به مجلس سنا
۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه استخدام متخصصین فنی خارجی و ارسال به مجلس سنا
رئیس – گزارش شور دوم لایحه استخدام متخصصین فنی خارجی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۲۶۰۰۰ مورخ ۱۲ /۸ /۱۳۴۸ دولت راجع به استخدام متخصصین فنی خارجی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۳۳ چاپ شده است رأی شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای واصله مصوبه شور اول را با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده۱- در مواردی که استفاده از متخصصین فنی خارجی لازم باشد وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و مؤسسات و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت می‌توانند با تصویب هیأت وزیران متخصصین مزبور را استخدام کنند شرائط استخدامی از قبیل تابعیت – مدت خدمت – دستمزد – و همچنین سایر ترتیبات مربوط به متخصصین پس از تصویب هیأت دولت قابل اجرا است.
- تبصره۱ – در قرارداد با هر یک از متخصصین خارجی به موجب مادهصریحی باید قید شود که مداخله در امور سیاسی و تخلف از قوانین مملکی و نظامات داخلی و اداری موجب نقض قرار بوده و هیچگونه حقی برای مستخدم متخلف متصور نخواهد بود.
- تبصره۲- دولت مکلف است گزارش مربوط به موارد فوق را در آخر هر سال به اطلاع مجلسین برساند.
ماده۲ – قانون شرایط اساسی کنترات مستخدمین خارجی مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ شمسی از تاریخ اجرای این قانون لغو می‌شود.
قراردادهای مستخدمین خارجی که در تاریخ اجرای این قانون در خدمت دولت هستند تا پایان مدت به قوت خود باقی است.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه۵ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه استخدام متخصصین فنی خارجی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح‌الله مافی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه استخدام متخصصین فنی خارجی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- دکتر بهبهانی.
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده۱- در مواردی که استفاده از متخصصین فن خارجی لازم باشد وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و مؤسسات و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت می‌توانند با تصویب هیئت وزیران متخصصین مزبور را استخدام کنند. شرایط استخدامی از قبیل تابعیت- مدت خدمت- دستمزد و همچنین سایر ترتیبات مربوط به متخصصین پس از تصویب هیئت دولت قابل اجرا است.
- تبصره۱- در قرارداد با هر یک از متخصصین خارجی به موجب مادهصریحی باید قید شود که مداخله در امور سیاسی و تخلف از قوانین مملکتی و نظامات داخلی و اداری موجب نقض قرارداد بوده و هیچگونه حقی برای مستخدم متخلف متصور نخواهد بود.
- تبصره۲- دولت مکلف است گزارش مربوط به موارد فوق را در آخر هر سال به اطلاع مجلسین برساند.
رئیس- نسبت به ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲ قرائت می‌شود.
ماده۲- قانون شرایط اساسی کنترات مستخدمین خارجی مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ شمسی از تاریخ اجرای این قانون لغو می‌شود.
قراردادهای مستخدمین خارجی که در تاریخ اجرای این قانون در خدمت دولت هستند تا پایان مدت به قوت خود باقی است.
رئیس – نسبت به ماده۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا ارسال می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه اصلاح مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه اصلاح مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
رئیس – گزارش شور اول لایحه اصلاح مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۹ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۱۲۴ – ۲۷ /۱ /۱۳۴۹ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۲۵۸ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و عینا تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادهواحده – مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
ماده۶۳ – خوراک افسران و کارمندانی که بنابر مقتضیات خدمتی به عنوان مانور یا عملیات جنگی یا شرکت در اردوگاه به مدت بیش از ۲۴ ساعت از پادگانهای مربوطه خارج می‌شوند همچنین خوراک افسران و کارمندان نیروی دریایی که روی ناوها خدمت می‌کنند یا مرتبا به عللی با ناوها مسافرت می‌نمایند تأمین می‌گردد.
ماده۶۴- در صورتی که ضرورت و مقتضیات خدمتی ادامه خدمت افسران و کارمندان را در ساعاتی ایجاب نماید که مستلزم صرف غذا باشد خوراک آنان تأمین خواهد شد.
رئیس کمیسیون نظام – سرلشگر همایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح مواد ۶۳ و ۶۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – دیهیم.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادهواحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهواحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه الحاق یک تبصره به ماده۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه الحاق یک تبصره به ماده۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
رئیس – گزارش شور اول لایحه الحاق یک تبصره به ماده۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۹ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۴۴۱۶۸ – ۲۸ /۱۲ /۱۳۴۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق یک تبصره به ماده۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۲۵۹ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را با مختصر اصلاح تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادهواحده – تبصره زیر به ماده۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی اضافه می‌شود:
- تبصره – افسران و درجه داران بازنشسته نیروهای مسلح شاهنشاهی که به سمت شهرداری انتخاب یا منصوبل شوند و یا در شهرداریها خدمت نمایند نیز با رعایت سایر مقررات مربوط مشمول مقررات مادهفوق خواهند بود.
رئیس کمیسیون نظام – سرلشگر همایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق یک تبصره به ماده۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – دیهیم,
رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مادهواحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهواحده مطرح است نظری نیست (اظهاری نشد) پیشنهاید هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه اصلاح مقررات بند ج ماده۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به لایحه اصلاح مقررات بند ج ماده۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
رئیس – گزارش شور اول لایحه اصلاح مقررات بند ج ماده۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۹با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۱۲۲-۲۷ /۱ /۱۳۴۹ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح مقررات بند ج ماده۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۲۶۰ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرارداد و عینا تصویب کرد.
اینک گزارش آن رابه مجلس شورای تقدیم می‌دارد.
مادهواحده – بند ج ماده۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهیبه شرح زیر اصلاح و تبصره ۲ بند ج مادهمزبور حذف و شماره تبصره‌های ۳ و ۴ به ۲ و ۳ تبدیل می‌گردد.
بند ج – کسانی که به هزینه نیروهای مسلح شاهنشاهی تحصیل کرده‌اند در صورت پرداخت مبلغی معادل دو برابر هزینه مزبور و یا انجام خدمت پس از خاتمه تحصیل معادل سه برابر مدت تحصیل ممکن است استعفا دهند.
قبول استعفا در صورت اقتضای مصالح خدمتی به وسیله سازمان مربوط پیشنهاد و موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه خواهد بود.
رئیس کمیسیون نظام – سرلشگر همایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح مقررات بند ج ماده۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – دیهیم.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورد در شور مادهواحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهواحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه محاسبات عمومی تا ماده۵۴
۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه محاسبات عمومی تا ماده۵۴
رئیس – گزارش شور دوم لایحه محاسبات عمومی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسات عدیده با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۵۱۴۲ – ۳۰ /۸ /۱۳۴۷ راجع به محاسبات عمومی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۱۰۵ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای واصله مصوبه شور اول را با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده۱ – بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است برای مدت معین حاوی پیش‌بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه‌ها برای انجام عملیاتی که منجر به وصول به هدفهای دولت می‌شود بودجه کل کشور برای یک سال مالی تهیه و از سه قسمت تشکیل می‌شود:
۱- بودجه عمومی دولت شامل اجزا زیر:
الف) بودجه عادی برای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی – این بودجه شامل اعتباراتی نیز خواهد بود که مستقیما مربوط به وظایف وزارتخانه‌ها و مؤسسات نیست و تحت عنوان خاص منظور می‌گردد.
ب) بودجه عمرانی برای اجرای برنامه‌های عمرانی
۲- بودجه شرکتهای دولتی
۳- بودجه مؤسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می‌شود.
ماده۲ – وزارتخانه واحد سازمانی مشخص است که به موجب قانون به این عنوان شناخته شده است.
ماده۳ – شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و به وسیله دولت اداره می‌شود.
ماده۴ – شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون ایجاد شود و بیش از ۵۰ درصد سرمایه آن متعلق به دولت باشد هر شرکت تجارتی که بیش از پنجاه درصد سهام آن متعلق به شرکتهای دولتی است شرکت دولتی تلقی می‌شود.
ماده۵ – سال مالی یک سال شمسی است که از اول فروردین ماه آغاز و به پایان اسفند ماه ختم می‌شود.
ماده۶ – اعتبار عبارت از مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین در بودجه مربوط به تصویب می‌رسد.
ماده۷- مواد هزینه عناوینی است که نوع هزینه را در داخل بودجه و یا قسمتی از عملیات یک وزارتخانه یا مؤسسه مشخص می‌کند.
ماده۸ – درآمد عمومی عبارت است از درآمدهای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و سایر منابع تأمین اعتبار که در بودجه کل کشور تحت این عنوان منظور می‌شود.
ماده۹ – درآمد اختصاصی عبارت است از درآمدهایی که به موجب قانون برای مصرف یا مصارف خاص در بودجه کل کشور تحت این عنوان منظور می‌گردد.
ماده۱۰ – درآمد برنامه عبارت است از درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار که برای اجرای برنامه‌های عمرانی در بودجه عمرانی تحت این عنوان منظور می‌شود.
ماده۱۱ – درآمد شرکتهای دولتی عبارت است از درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار که در بودجه شرکتهای دولتی تحت این عنوان منظور می‌گردد.
ماده۱۲ – تشخیص عبارت است از تعیین و انتخاب کالا و خدماتی که تحصیل آنها برای نیل به هدفهای وزارتخانه یا مؤسسه ضرور است.
ماده۱۳- تأمین اعتبار عبارت است از تخصیص تمام یا قسمتی از اعتبار برای هزینه معین
ماده۱۴ – تعهد عبارت است از الزاماتی بر ذمه دولت ناشی از:
الف – تحویل کالا یا انجام دادن خدمت
ب- اجرای قراردادهایی که با رعایت قوانین و مقررات منعقد شده است.
ج – احکام صادر شده از مراجع قانونی و ذیصلاحیت
د- پیوستن به قراردادهای بین‌المللی و عضویت در سازمانها یا مجامع بین‌المللی با اجازه قانون.
ماده۱۵ – تسجیل عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد مثبته
ماده۱۶ – حواله سندی است که وسیله وزارتخانه یا مؤسسه دولتی برای پرداخت از محل اعتبارات مربوط عهده ذیحساب در وجه ذینفع صادر می‌شود.
ماده۱۷ – درخواست وجه سندی است که وسیله ذیحساب برای پرداخت حواله‌های صادر شد از محل اعتبارات بودجه عمومی دولت به عهده خزانه در وجه حساب وزارتخانه یا مؤسسه مربوط صادر می‌شود.
ماده۱۸ – هزینه عبارت است از پرداختهایی که به ذینفع در قبال انجام تعهد و یا به عنوان کمک یا اعانه و یا هر عنوان دیگری که در بودجه عمومی دولت منظور شده است صورت می‌گیرد.
ماده۱۹ – تنخواه گردان خزانه عبارت است از اعتبار بانکی در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی ایران که به موجب قانون اجازه استفاده از آن به میزان معینی برای رفع احتیاجات نقدی خزانه به وزارت دارایی داده می‌شود و منتهی تا پایان سال مالی مورد عمل واریز می‌شود.
ماده۲۰- تنخواه گردان حسابداری عبارت است از وجهی که خزانه از محل اعتبارات مصوب برای انجام بعضی از هزینه‌های سال جاری و تعهدات قابل پرداخت سنوات قبل در اختیار ذیحساب قرار می‌دهد تا در قبال حواله‌های صادر شده واریز و با صدور درخواست وجه مجددا دریافت گردد.
ماده۲۱- تنخواه گردن پرداخت عبارت است از وجهی که از محل تنخواه گردان حسابداری از طرف ذیحساب برای انجام پاره‌ای هزینه‌های جزئی در اختیار جمعداران قرار می‌گیرد تا به تدریج که هزینه‌های مربوط انجام می‌شود اسناد هزینه تحویل و مجددا وجه دریافت دارند.
ماده۲۲- پیش پرداخت عبارت است از پرداختی که از اعتبارات مربوط طبق احکام و مقررات و قراردادها پیش از انجام تعهد صورت می‌گیرد.
ماده۲۳- علی الحساب عبارت است از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد صورت می‌گیرد.
ماده۲۴- ذیحساب ماموری است که به موجب حکم وزارت دارایی بر اداره امور حسابداری وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی و نگاهداری حساب و حفظ اسناد و دفاتر مربوط در مرکز و یا در شهرستان به این سمت منصوب می‌شود و نیز به عنوان عامل خزانه مسئولیت تحویل و تحول و نگاهداری وجوه و نقدینه‌های دولتی و سپرده‌ها و اوراق بهادار را به عهده دارد. ذیحساب زیر نظر وزیر یا رئیس مؤسسه مربوط وظایف خود را انجام می‌دهد.
ماده۲۵ – جمعدار ماموری است که به موجب مقررات با موافقت ذیحساب به حکم وزارتخانه یا مؤسسه مربوط مسؤولیت تحویل و تحول و نگاهداری وجوه و نقدینه‌ها و سپرده‌ها و اوراق بهادار و اموال وزارتخانه یا مؤسسه کلا یا بعضا به عهده او واگذار می‌شود.
ماده۲۶ – در سه ماهه دوم هر سال بخشنامه بودجه شامل دستورالعملهای لازم برای تهیه و تنظیم بودجه سال بعد از طرف نخست وزیر صادر می‌گردد.
ماده۲۷- دفتر بودجه تا پایان سه ماهه سوم سال بودجه‌های پیشنهادی و سایر اعتباراتی را که تحت عنوان خاص باید در بودجه کل کشور منظور شود مورد بررسی قرار داده و پیش‌نویس بودجه کل کشور را تا پانزدهم دی ماه به نخست وزیر تسلیم می‌کند.
- تبصره – ارقام درآمد منظور شده در پیش نویس بودجه عادی باید به تائید وزارت دارایی رسیده باشد.
ماده۲۸ – لایحه بودجه کل کشور باید منتهی تا پنجم بهمن ماه هر سال همراه با اطلاعات زیر به امضای نخست وزیر به مجلس شورای ملی تقدیم شود:
۱- مقدمه بودجه شامل توضیحات لازم درباره لایحه بودجه پیشنهادی و آثار و نتایج اجرای آن
۲- درآمدهای وصول شده و هزینه‌های انجام شده در سال مالی قبل
۳- پیش‌بینی درآمدها و برآورد هزینه‌های سال جاری
۴- هر نوع اطلاع دیگری که ضرور تشخیص داده شود.
ماده۲۹ – تصویب بودجه عمرانی طبق مقررات قانون برنامه و تصویب بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات مذکور در بند ۳ ماده۱ با مراجع صلاحیتدار مربوط خواهد بود.
- تبصره۱ – هرگونه تغییری که در ارقام درآمد و هزینه مصوب بودجه این قبیل شرکتها و مؤسسات در سال مالی مربوطه به عمل آید بایستی بلافاصله به اطلاع دفتر بودجه و کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد.
- تبصره۲ – مراجع صلاحیتدار شرکتها مجاز نیستند ارقام هزینه بودجه شرکت را به نسبتی تغییر دهند یا اندوخته‌های شرکت را به میزانی تعیین کنند که موجب کاهش ارقام بودجه عمومی دولت بابت مالیات و سود سهام شرکت گردد.
ماده۳۰ – بودجه شرکتهای دولتی همراه با اظهار نظر مشورتی دفتر بودجه در مراجع صلاحیتدار مربوط مطرح می‌شود در صورتی که اظهار نظر مزبور ظرف یک ماه از تاریخ ارسال بودجه به دفتر بودجه اعلام نشود این امر مانع طرح و تصویب بودجه در مرجع صلاحیتدار مربوط نخواهد بود.
ماده۳۱- هرگاه در جریان سال مالی تغییری در ارقام بودجه عادی ضرور باشد پس از بررسی دفتر بودجه به شرح زیر عمل خواهد شد:
۱- در صورتی که تغییر در ارقام متضمن افزایش اعتبار یا تحصیل اعتبار جدید باشد لایحه متمم بودجه تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد.
۲- در صورتی که تغییر در ارقام محدود به نقل و انتقال اعتبار در داخل جمع اعتبارات بودجه باشد لایحه اصلاح بودجه تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود مگر آن که ضمن بودجه مصوب آن سال مرجع دیگری مقرر شده باشد.
ماده۳۲ – در موقع تعطیل مجلس شورای ملی که موافق اصل هشتم قانون اساسی معین می‌شود اعتبارات اضافی و یا فوق‌العاده موکول به تصویب هیأت وزیران و تأیید دیوان محاسبات است.
ظرف ماه اول افتتاح مجلس شورای ملی اعتبارات مزبور باید به مجلس پیشنهاد شود.
بند ۱ – درآمد
ماده۳۳ – پیش‌بینی درآمد یا سایر منابع تأمین اعتبار در بودجه کل کشور مجوزی برای وصول از اشخاص تلقی نمی‌گردد و در هر مورد احتیاج به مجوز قانونی دارد.
ماده۳۴ – وصول درآمدها و استفاده از سایر منابع تأمین اعتبار که در بودجه کل کشور منظور نشده باشد طبق قوانین و مقررات مربوط به خود مجاز است.
ماده۳۵ – وجوهی که از محل درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار منظور در بودجه عمومی دولت وصول می‌شود و همچنین درآمدهای شرکتهای دولتی به استثنای بانکها و مؤسسات اعتباری و شرکت سهامی بیمه ایران باید به حسابهای خزانه که در بانک مرکزی ایران افتتاح می‌گردد تحویل شود. خزانه مکلف است ترتیب لازم را بدهد که شرکتهای دولتی بتوانند بدون هیچگونه قید و شرط از وجوه خود استفاده نمایند.
- تبصره – تشخیص مؤسسات اعتباری با شورای پول و اعتبار خواهد بود.
ماده۳۶ – وجوهی که وسیله وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به عنوان سپرده و یا وجه‌الضمان و یا وثیقه و یا نظایر آنها دریافت می‌گردد باید به حسابهای مخصوصی که از طرف خزانه در بانک مرکزی ایران افتتاح خواهد شد تحویل شود وجوه مزبور پس از سه ماه از تاریخ وصول به حساب مخصوصی در خزانه منتقل می‌شود رد وجوه دریافتی فوق‌الذکر طبق مقررات مربوط به خود به عمل می‌آید.
- تبصره – سپرده‌هایی که در مدت ده سال از تاریخ وصول رد نشده باشد به حساب درآمد عمومی منظور می‌شود و رد آن مطابق ماده۴۳ به عمل می‌آید.
ماده۳۷ – آئین‌نامه نحوه اجرای مواد ۳۵ و ۳۶ به وسیله وزارت دارایی تنظیم و ابلاغ خواهد شد.
ماده۳۸- متخلف از اجرای مواد ۳۵ و ۳۶ به موجب رای دیوان محاسبات به انفصال از خدمت در وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی از سه ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
ماده۳۹ – مراجع صلاحیتدار در شرکتهای دولتی مکلفند منتهی ظرف ۴ ماه پس از پایان سال مالی شرکت ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت را رسیدگی و تصویب نمایند تصویب بودجه هر سال منوط به آن است که ترازنامه و حساب سود و زیان مربوط به دوره مالی دو سال قبل از سالی که بودجه آن مطرح است تصویب شده باشد.
ماده۴۰- تمبر و اوراقی که برای وصول درآمدهای منظور در بودجه عمومی دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد و سایر اوراق بهادار دولتی منحصرا در سازمان چاپخانه دولتی تحت نظارت هیأت‌های مرکب از یک نفر نماینده وزارت دارایی و یک نفر نماینده خزانه و یک نفر نماینده دیوان محاسبات چاپ می‌شود.
- تبصره – نحوه انتخاب و وظایف و اختیارات هیأت نظارت به موجب آئین نامه‌ای است که از طرف وزارت دارایی تنظیم و به موقع اجرا گذارده می‌شود.
ماده۴۱- در مواردی که مقررات خاصی جهت دادن مهلت یا تقسیط بدهی اشخاص به وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی وضع نشده و یا نرخ بهره و خسارات تاخیر تادیه جرایم نقدی متعلق به آن تعیین نگردیده است نحوه عمل بر طبق آئین‌نامه‌ای است که از طرف وزارت دارایی تنظیم و پس از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده می‌شود.
ماده۴۲- مطالبات وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از اشخاص که به موجب احکام و اسناد لازم الاجرا به مرحله قطعیت رسید است بر طبق مقررات اجرایی مالیاتهای مستقیم قابل وصول خواهد بود.
ماده۴۳ – وجوهی که زائد بر میزان مقرر وصول شود اعم از این که منشا این دریافت اضافی اشتباه پرداخت کننده یا مامور وصول و یا عدم انطباق مبلغ وصولی با مورد باشد و اعم از این که تحقق اضافه دریافتی بر اثر رسیدگی دستگاه ذیربط و یا مقامات قضایی حاصل شود باید از درآمد جاری مربوط (عمومی یا اختصاصی یا برنامه) به ذینفع رد شود.
- تبصره۱ – در مورد اضافه دریافتی از صاحبان کالا به عنوان حقوق و عوارض گمرکی مقررات مربوط اجرا می‌شود.
- تبصره۲ – به مطالبات اشخاص بابت اضافه پرداختی آنان خسارت تاخیر تادیه تعلق نمی‌گیرد.
بند ۲ - هزینه
ماده۴۴ – وجود اعتبار در بودجه کل کشور به خودی خود برای اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی ایجاد حق نمی‌کند و استفاده از اعتبارات باید با رعایت مقررات مربوط به خود به عمل آید.
ماده۴۵ – در مورد هزینه‌های غیر مستمر که انجام آن از یک سال مالی تجاوز می‌کند وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی می‌توانند اقدام به انعقاد قرارداد یا افتتاح اعتبار نمایند که مجوز قانونی آن را تحصیل کرده باشند وزارتخانه‌ها و مؤسسات مذکور مکلفند در بودجه سالانه خود اعتبارات لازم برای پرداخت اقساط مربوط را مقدم بر سایر اعتبارات منظور نمایند.
ماده۴۶ – صدور حواله پس از طی مراحل تشخیص و تأمین اعتبار و تعهد و تسجیل به عمل خواهد آمد.
ماده۴۷ – تأمین اعتبار به عهده ذیحساب و مسؤلیت تشخیص و انجام تعهد و تسجیل به عهده وزیر یا رئیس مؤسسه یا کسانی است که از طرف آنان مجاز به انجام این امور هستند.
ماده۴۸ – درخواست وجه از محل اعتباراتی که به طور جداگانه در بودجه عادی منظور می‌شود و مربوط به هزینه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی نیست از طرف وزارت دارایی صادر می‌شود.
ماده۴۹ – ترتیب واگذاری تنخواه گردان حسابداری یا پرداخت و نوع هزینه‌هایی که می‌توان از محل آن انجام داد از طرف وزارت دارایی تعیین خواهد شد.
ماده۵۰- استفاده از اعتبار دولت به پیشنهاد نخست وزیر و تصویب هیأت وزیران امکان پذیر است و حواله آن از طرف نخست وزیری صادر می‌شود.
ماده۵۱- مصرف اعتباراتی که به عنوان (سری) در بودجه عمومی دولت منظور می‌شود تابع مقررات مذکور در این قانون نیست و فقط با صدور حواله از طرف وزیر یا رئیس مؤسسه مربوط پرداخت و یا گواهی مصرف مقامات مزبور به هزینه قطعی محسوب می‌گردد.
- تبصره – صدور حواله و گواهی مصرف در مورد اعتبار سری دولت با نخست وزیر است.
ماده۵۲ – اعتباری که تحت عنوان هزینه‌های «پیش‌بینی نشده» در بودجه عادی منظور می‌شود به پیشنهاد وزارت دارایی و موافقت نخست وزیر پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی قابل مصرف است.
ماده۵۳ – اعتبارات مندرج در بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی تحت عنوان «دیون بلامحل» با موافقت وزارت دارایی برای پرداخت دیون محقق بر ذمه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مربوط قابل مصرف است.
ماده۵۴ – در مواردی که لازم است قبل از انجام تعهد وجهی پرداخت شود و یا در مواردی که تهیه اسناد مثبته قبل از پرداخت میسر نباشد و همچنین در مواردی که پرداخت تمام وجه سند مقدور نباشد می‌توان مبالغی به عنوان پیش پرداخت یا علی الحساب تادیه نمود تا پس از تهیه یا تکمیل اسناد مثبت به حساب هزینه قطعی منظور و واریز گردد.
نوع این گونه هزینه‌ها و نحوه عمل طبق آئین‌نامه‌ای است که از طرف وزارت دارایی تنظیم و به تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی خواهد رسید.
ماده۵۵- کلیه هزینه‌های سازمانهای دولتی خارج از کشور و واحدهای تابع وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور از طریق واگذاری تنخواه گردان حسابداری به موجب حواله‌های صادره از طرف وزارت دارایی تعیین و ابلاغ می‌شود.
ماده۵۶- وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی می‌توانند اقدام به افتتاح اعتبار اسنادی نمایند که معادل کل مبلغ آن و حقوق و عوارض و سایر هزینه‌های متعلق اعتبار تأمین کرده باشند مبالغی که از بابت افتتاح اعتبار اسنای قبل از حصول تعهد پرداخت می‌شود به عنوان پیش پرداخت محسوب می‌شود.
ماده۵۷ – اعتبارات منظور در بودجه عادی تا آخر سال مالی قابل تعهد و پرداخت است هر مقدار از اعتبار که تا آخر سال مالی مربوط تعهد شده و پرداخت نشده باشد از محل اعتبار خاصی که در بودجه هر سال منظور می‌شود قابل پرداخت خواهد بود و هرگاه اعتبار مزبور برای پرداخت کلیه تعهدات سنوات قبل کافی نباشد مابه‌التفاوت از محل تنخواه گردان خزانه پرداخت می‌شود و معادل مبلغ پرداختی از محل تنخواه گردان الزاما در بودجه سال بعد مقدم بر سایر اعتبارات منظور خواهد شد.
- تبصره ۱ – بهای کالا یا خدمات موضوع قراردادهایی که طبق مقررات منعقده از محل اعتبارات مصوب تأمین شده و به عللی در سال مالی مربوط به مرحله تعهد نرسیده است از اعتبار مذکور در این مادهقابل پرداخت است مشروط بر این که تا آخر سال مالی مربوط صورت و مدارک آن به وزارت دارایی تسلیم شده باشد.
- تبصره ۲ – چک‌هایی که تا پایان هر سال عهده حسابهای خزانه صادر می‌شود پرداخت آن سال محسوب می‌شود.
ماده۵۸ – در مورد اعتبارات وزارت دربار شاهنشاهی و مجلسین شورای ملی و سنا رعایت مقررات این قانون الزامی نیست و اعتبارات مزبور بر اساس حوالجات صادره قابل پرداخت می‌باشد.
ماده۵۹ – گواهی بانک دایر بر انتقال وجه به حساب ذینفع پرداخت محسوب می‌شود.
ماده۶۰ – اعتباراتی که در بودجه عادی به عنوان کمک برای عملیات جاری به شرکتهای دولتی منظور می‌شود صرفاً برای جبران زیان عملیات جاری خواهد بود.
حواله این اعتبارات از طرف وزارت دارایی صادر خواهد شد و هرگاه پس از پایان سال مالی بر اساس ترازنامه معلوم شود که زیان شرکت کمتر از مبلغ کمک پرداخت شده باشد مابه‌التفاوت باید به خزانه برگشت داده شود.
ماده۶۱ – برای جبران زیان آن دسته از شرکتهای دولتی که تمام یا قسمتی از وظایف آنها خدماتی نباشد که جنبه عمومی داشته باشند اعتباری به عنوان کمک در بودجه عادی منظور نخواهد شد.
ماده۶۲ – پرداخت کمک یا اعانه به افراد و مؤسسات غیر دولتی از محل اعتباراتی که به این عناوین یا نظایر آنها در بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی منظور می‌شود مشروط بر آن است که به تشخیص وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مربوط فعالیت فرد یا مؤسسه ذینفع در جهت وظایف همان وزارتخانه یا مؤسسه دولتی باشد و در عین حال شرایطی در جهت وظایف مزبور بپذیرد این گونه پرداختها با اخذ رسید دریافت کننده به حساب هزینه قطعی منظور خواهد شد.
ماده۶۳ – درخواست وجه از محل اعتباراتی که در بودجه عادی به نام مؤسسات غیر دولتی به عنوان کمک یا اعانه (و یا عناوینی که بلاعوض تلقی شود) منظور می‌گردد از طرف وزارت دارایی صادر می‌شود.
ماده۶۴ – مؤسسات دولتی که تمام یا قسمتی از اعتبار بودجه آنها به عنوان کمک در بودجه کل کشور منظور می‌شود در صورتی که دارای مقررات قانونی خاص برای مصرف اعتبارات خود نباشد مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
- تبصره – مؤسسات عالی علمی که زیر نظر هیأت‌های امنا اداره می‌شوند مشمول مقررات این قانون نبوده و تابع آئین‌نامه‌هایی که به تصویب هیأت امنا هر یک از این مؤسسات می‌رسد خواهند بود.
ماده۶۵ – نقصان و تفریط حاصل در ابواب جمعی جمعداران نسبت به وجه نقد یا اسنادی که در حکم وجه نقد است به پیشنهاد وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مربوط با رای دیوان محاسبات از محل اعتبار (هزینه‌های پیش‌بینی نشده) منظور در بودجه عمومی دولت تأمین می‌شود. این اقدام مانع تعقیب قانونی مسؤلان امر نخواهد بود.
- تبصره – وجوهی که در اثر تعقیب مسئولان امر از این بابت وصول خواهد شد به حساب درآمد عمومی منظور می‌گردد.
ماده۶۶ – درخواست وجه مربوط به هزینه‌های وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در مرکز برای پرداخت به خزانه ارسال می‌شود. خزانه وجوه درخواستها را در حدود اعتبارات به موجب چک از حساب درآمد مربوط به حساب بانکی وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی برای پرداخت به ذینفع منتقل می‌نماید.
ماده۶۷ – در مواردی که وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مصرف اعتبارات مربوط به ادارات تابعه خود را در شهرستانها در اختیار روسای ادارات مزبور می‌گذارد ذیحساب شهرستان حواله‌های ادارات مذکور را که در حوزه ذیحسابی او قرار دارند در حدود اعتباراتی که از طریق خزانه ابلاغ می‌شود به موجب چک به حساب بانکی ادارات مربوط برای تادیه به ذینفع پرداخت می‌نماید.
ماده۶۸ – برای هر ذیحساب شهرستان از طرف خزانه حساب مخصوصی در شعبه بانک مرکزی و در صورت نبودن شعبه بانک مرکزی در بانک ملی و در صورت نبودن بانک ملی در یکی از بانکهای دولتی محل به تشخیص بانک مرکزی به نمایندگی بانک مذکور افتتاح و وجه لازم برای پرداخت حواله‌های ادارات دولتی محل به حساب مزبور منتقل می‌شود. ذیحساب در قبال حواله‌های پرداخت شده درخواست وجه صادر و به خزانه می‌فرستد خزانه وجوه درخواستها را در حدود اعتبارات ابلاغی به حساب بانکی ذیحساب منتقل می‌کند.
- تبصره – خزانه می‌تواند پرداخت حواله‌های ادارات هر شهرستان را از طریق اعتبار در حساب جاری عمل نماید.
ماده۶۹ – وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند برای رفع احتیاجات سال بعد در مواردی که موضوعی جنبه فوتی و فوری داشته باشد یا این که تاخیر در انجام امری منجر به زیان و خسارت دولت گردد با موافقت قبلی وزارت دارایی قراردادهای لازم برای خرید کالا یا خدمات با رعایت مقررات منعقد نمایند و در صورتی که قراردادهای مزبور قبل از پایان سال مالی به مرحله تعهد برسد وزارت دارایی می‌تواند وجوه لازم را به عنوان پیش پرداخت از محل درآمد عمومی همان سال یا از محل تنخواه گردان خزانه تادیه کند و در سال بعد پس از تصویب بودجه رأساً از اعتبارات وزارتخانه یا مؤسسه مربوط واریز نماید.
بند ۳ – معاملات دولتی
ماده۷۰ – معاملات وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی اعم از خرید و فروش و اجاره و استجاره و پیمانکاری و اجرت کار و غیره (به استثنای مواردی که مشمول مقررات استخدامی می‌شود) باید حسب مورد از طریق مناقصه یا مزایده انجام داده شود مگر در موارد زیر:
۱- در مورد معاملاتی که طرف معامله وزارتخانه مؤسسه یا شرکت دولتی – شهرداریها یا مؤسسات وابسته به آنها باشند.
۲- در مورد اموال و خدمات و حقوقی که به تشخیص وزیر یا مسئول مؤسسه دولتی منحصر به فرد باشد.
۳- در مورد خرید یا استجاره اموال غیر منقول بر طبق نظر کارشناس منتخب وزیر یا مسئول مؤسسه دولتی انجام خواهد شد.
۴- در مورد خدمات هنری و صنایع مستظرفه و همچنین خدمات مهندسین مشاور و کارشناسان.
۵- در مورد کالاهای انحصاری دولتی و کالاهایی که از طرف وزارت اقتصاد برای آنها تعیین نرخ شده باشد.
۶- در مورد خرید کالاهای مورد مصرف روزانه که در محل نرخ ثابتی از طرف دولت یا شهرداریها برای آنها تعیین شده باشد.
۷- در مورد کرایه حمل و نقل هوایی – دریایی – هزینه مسافرت و نظائر آن در صورت وجود نرخ ثابت و مقطوع.
۸- در مورد قطعات یدکی برای تعویض یا تکمیل لوازم و تجهیزات ماشین آلات موجود و همچنین ادوات و ابزار و وسائل اندازه‌گیری دقیق و لوازم آزمایشگاههای علمی و فنی و حق اختراع و نظائر آن به تشخیص وزیر یا مسئول مؤسسه دولتی.
۹- در مورد معاملاتی که به تشخیص هیأت وزیران به ملاحظه صرفه و صلاح دولت باید مستور بماند.
۱۰- در مورد چاپ و صحافی که به موجب آئین نامه خاصی که به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید انجام خواهد شد.
- تبصره ۱- در مواردی که وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی در اجرای وظایف محوله به موجب قوانین خاص از جمله قانون برق ایران مصوب تیر ماه ۱۳۴۵ مجازند اموال و حقوقی را (ولو بدون موافقت مالک مال یا حق) تصرف و معامله نمایند طبق قوانین خاص مذکور نسبت به خریداری یا تصرف اموال و حقوق مورد نیاز عمل خواهند نمود.
- تبصره ۲ – مخارج مربوط به حوادث مهم و ناگهانی مملکتی از قبیل جنگ – آتش‌سوزی – زلزله – سیل – بیماریهای همه گیر و سایر مواردی که به فر مان همایونی به عنوان ضرورت ملی اعلام گردد از شمول این قانون مستثنی و تابع مقررات خاصی خواهد بود که به تصویب هیأت وزیران می‌رسد و گزارش امر باید در اولین جلسه مجلس شورای ملی تقدیم گردد.
ماده۷۱ – مناقطه در معاملات به طرق زیر انجام می‌پذیرد:
- الف) در مورد معاملات جزئی به حداقل قیمت ممکن به تشخیص مامور خرید.
- ب) در مورد معاملات متوسط به حداقل قیمت ممکن با استعلام بهای کتبی به مسئولیت مامور خرید.
- ج) در مورد معاملات عمده با انتشار آگهی مناقصه یا ارسال دعوت‌نامه (مناقصه محدود).
مزایده در معاملات به طرق زیر انجام می‌پذیرد:
- الف) در مورد معاملات جزئی به حداکثر قیمت ممکن به تشخیص مامور فروش.
- ب) در مورد معاملات متوسط با حراج.
- ج) در مورد معاملات عمده با انتشار آگهی مزایده
ماده۷۲ - تعیین نصاب معاملات جزئی و متوسط و عمده و تغییر آن به پیشنهاد وزارت دارایی و تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی خواهد بود.
ماده۷۳ – در مواردی که انجام مناقصه یا مزایده به تشخیص هیأتی مرکب از:
- الف) در ورد وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی معاون وزارتخانه مربوط ذیحساب وزارتخانه یا مؤسسه حسب مورد یک نفر به انتخاب وزیر مربوط.
- ب) در مورد شرکتهای دولتی مدیر عامل و دو نفر به انتخاب مجمع عمومی.
میسر یا به مصلحت نباشد می‌توان معامله را به طرق دیگری انجام داد و در این صورت هیأت مزبور نحوه انجام این گونه معاملات را در هر مورد یا به طور کلی برای یک نوع کالا یا خدمت تعیین و اعلام خواهد نمود.
- تبصره – در مورد معاملات مربوط به نیروهای سه گانه وزارت جنگ به جای معاون وزارت جنگ فرمانده نیروی مربوط در هیأت موضوع بند الف این مادهشرکت می‌کند.
ماده۷۴ – آئین نامه مربوط به نحوه انجام معاملات و تشریفات مناقصه و مزایده و سایر مقررات اجرایی مواد ۷۰ و ۷۱ و ۷۳ از طرف وزارت دارایی تنظیم و پس از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده می‌شود.
ماده۷۵ – شرکتهای دولتی مکلفند آئین نامه معاملات خود را بر اساس ضوابط مندرج در مواد ۷۰ و ۷۱ و ۷۳ و ۷۴ تنظیم و طبق اساسنامه قانونی خود ظرف یک سال به تصویب مرجع صلاحیت دار برسانند.
- تبصره۱ – بانک مرکزی ایران بانک ملی ایران – شرکت ملی نفت ایران – شرکت ملی هواپیمایی ایران – شرکت ملی ذوب آهن ایران سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران – صندوق توسعه کشاورزی مشمول حکم این مادهمی‌باشند.
- تبصره۲ – شرکتهای تابعه شرکت ملی نفت ایران – سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از شمول حکم این مادهمستثنی بوده و کماکان تابع مقررات مربوط به خود می‌باشند.
ماده۷۶ – ذیحسابان مکلفند صورتحساب دریافت و پرداخت هر ماه را در دو نسخه به ضمیمه مدارک و اصل اسناد منتهی تا آخر ماه بعد به وزارتخانه دارایی ارسال دارند.
وزارت دارایی باید نسخه اصلی صورتحسابهای واصله را به همراه مدارک و اسناد ضمیمه آنها ظرف ده روز به دیوان محاسبات تسلیم دارد.
- تبصره – صحت صورتحسابها و اسناد باید از طرف ممیز حساب مربوط گواهی شده باشد.
ماده۷۷ – شرکتهای دولتی مکلفند دو نسخه از ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه خود را پس از تصویب مراجع صلاحیتدار طبق اساسنامه مربوط برای ضمیمه نمودن به لایحه تفریع بودجه به وزارت دارایی ارسال دارند.
ماده۷۸ – خزانه مکلف است صورتحساب دریافتها و پرداختهای ماهانه حسابهای درآمد بودجه عمومی دولت و سپرده و درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را منتهی تا آخر ماه بعد پس از گواهی ممیز حساب مربوط به دیوان محاسبات تسلیم کند.
ماده۷۹ – پیش پرداختها در سالی که به مرحله تعهد می‌رسد و علیالحسابها در سالی که تصفیه می‌شود به حساب هزینه قطعی همان سال محسوب و در لایحه تفریغ بودجه آن سال جمعا و خرجاً منظور می‌شود.
ماده۸۰ – وزارت دارایی مکلف است لایحه تفریغ بودجه هر سال مالی را منتهی تا پایان سال مالی به بعد تهیه و به دیوان محاسبات ارسال دارد.
دیوان محاسبات مکلف است ظرف سه ماه رسیدگی‌های لازم را به عمل آورده و عین لایحه را با اظهار نظرهای خود درباره گردش امور مالی وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی به وزارت دارایی اعاده دهد وزارت دارایی مکلف است ظرف یک ماه لایحه تفریغ بودجه را به مجلس شورای ملی تقدیم کند.
ماده۸۱ – لایحه تفریغ بودجه باید همراه اظهار نظر دیوان محاسبات و حاوی گزارش لازم درباره امور مالی سال مورد عمل بودجه و متضمن صورت ارقام قطعی درآمدهای وصول شده و هزینه‌های انجام یافته باشد.
صورتهای ضمیمه لایحه مذکور باید با همان ترتیب و طبق تقسیمات و عناوین درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار و اعتبارات مندرج در قانون بودجه سال مربوط تهیه شود و نیز صورت گردش نقدی خزانه را حاوی اطلاعات زیر همراه داشته باشد.
الف صورتحساب دریافتهای خزانه
۱- موجودی اول سال خزانه
۲- درآمدهای وصولی سال مورد عمل بودجه
۳- سایر منابع تأمین اعتبار
۴- واریز پرداختها و علیالحسابهای سالهای قبل
ب – صورتحساب پرداختهای خزانه
۱- هزینه‌های سال مورد عمل بودجه
۲- پیش پرداختها و علیالحسابها
۳- پیش پرداختها و علیالحسابهای سالهای قبل که به هزینه قطعی منظور شده
۴- موجودی آخر سال
ماده۸۲- مالکیت اموال غیر منقول وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی متعلق به دولت است و حفظ و حراست آنها با وزارتخانه یا مؤسسه دولتی است که مال را در اختیار دارد وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند با موافقت نخست وزیر حق استفاده از اموال مزبور را که در اختیار دارند به یکدیگر واگذار کنند.
- تبصره – سازمان برنامه می‌تواند با تصویب هیأت عامل کلیه اموال غیر منقولی را که از محل اعتبارات برنامه‌های اول و دوم و سوم خریداری کرده و به موجب مقررات فعلی جز دارایی‌های شرکتهای دولتی منظور شده است به شرکتهای مزبور به طور قطعی واگذار کند.
ماده۸۳ – مسئولیت حفظ اموال منقول که در اختیار وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی است و نگاهداری حساب آن با خود وزارتخانه یا مؤسسه می‌باشد. رسیدگی به موجودی و نظارت و تمرکز حساب اموال مزبور با وزارت دارایی است. آئین نامه مربوط به اجرای این مادهو نحوه رسیدگی و نظارت وزارت دارایی از طرف وزارت دارایی تنظیم و ابلاغ خواهد شد.
- تبصره – اسلحه و مهمات و سایر تجهیزات نیروهای مسلح شاهنشاهی از لحاظ رسیدگی و نظارت وزارت دارایی از شمول حکم این مادهمستثنی است.
ماده۸۴- سهام و اسناد مالکیت اموال غیر منقول و تضمین نامه جمع داران و سایر اوراق بهادار متعلق به وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و همچنین سهام متعلق به دولت در شرکتها باید در خزانه داری کل کشور و یا در محل‌هایی که از طرف خزانه‌داری کل کشور تعیین می‌شود نگاهداری شود.
ماده۸۵- اموال و موجودی و حسابهای بانکی خزانه و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی قابل توقیف نیست. دولت مکلف است دیون ناشی از احکام قطعی دادگاهها را در اولین بودجه پیشنهادی به مجلس شورای ملی منظور و پس از تصویب پرداخت نماید.
ماده۸۶ – حسابهای خزانه با حداقل امضای مشترک دو نفر از مقاماتی که از طرف خزانه دار کل کشور بدین منظور به بانک مر کزی ایران معرفی می‌شوند قابل استفاده است.
کلیه مکاتبات خزانه که به موجب نقل و انتقال موجودی حسابهای خزانه گردد باید حداقل با دو امضای مجاز مقامات مذکور در فوق صادر شود.
ماده۸۷ – حسابهای بانکی وزارتخانه‌های و مؤسسات دولتی از طرف خزانه در بانک مرکزی ایران یا شعب بانک ملی ایران با موافقت بانک مرکزی ایران افتتاح خواهد شد استفاده از حسابهای مزبور با امضای مشترک ذیحساب و لااقل یک امضای مجاز دیگر به معرفی خزانه به عمل خواهد آمد.
- تبصره۱ – در نقاطی که شعب بانک ملی نباشد حسابهای بانکی در شعب بانکهای دولتی دیگر افتتاح می‌شود.
- تبصره۲ – مفاد ماده۳۹ اساسنامه بانک کشاورزی ایران مصوب سال ۱۳۴۵ به قوت خود باقی است.
ماده۸۸ – در صورتی که بر اثر گواهی خلاف واقع ذیحساب نسبت به تأمین اعتبار یا بر اثر اقدام یا دستور و یا رئیس مؤسسه دولتی یا مقامات مجاز از طرف آنان زائد بر اعتبار و یا بر خلاف قانون دینی بر ذمه دولت ایجاد شود ذیحساب یا اقدام کننده و یا دستور دهنده حسب مورد به موجب رای مرجع صالحه به حسب تادیبی از یک تا سه سال و به پرداخت جزای نقدی معادل میزان مورد تخلف محکوم خواهد شد.
ماده۸۹ – خزانه مجاز است برای رفع احتیاجات خود از موجودی حسابهای اختصاصی و سپرده موقتاً استفاده نماید مشروط بر این که بلافاصله پس از درخواست سازمان ذیربط مسترد دارد.
ماده۹۰ – در صورتی که ذیحساب تشخیص داد که پرداخت وجهی مخالف مقررات است مراتب را به وزیر و یا رئیس مؤسسه مربوطه یا مقامات مجاز از طرف آنان اعلام می‌کند هرگاه مراجع مزبور مسؤولیت امر را کتبا به عهده گرفتند ذیحساب مکلف است وجه را پرداخت و موضوع را به وزارت دارایی گزارش دهد وزارت دارایی در صورتی که مورد را خلاف تشخیص داد مراتب را برای تعقیب به دادستان دیوان محاسبات اعلام می‌دارد در این مورد و در مواردی که ممیز حساب پرداخت وجهی را خلاف مقررات تشخیص داد دادستان دیوان محاسبات مکلف به رسیدگی و طرح موضوع در دیوان محاسبات خواهد بود و در مواردی که موضوع قابل تعقیب جزایی تشخیص داده شود مراتب از طرف دادستان دیوان محاسبات به مراجع قضایی اعلام و تعقیب می‌شود.
ماده۹۱- در مواردی که بر اثر تعهد زائد بر اعتبار و یا عدم رعایت مقررات این قانون خدمتی انجام شود و یا مالی به تصرف دولت در آید که رد عین آن میسر نبوده یا فروشنده از قبول آن امتناع داشته باشد در صورتی که وجه آن پرداخت نشده باش ذینفع می‌تواند به دیوان محاسبات مراجعه نماید در این صورت دیوان محاسبات می‌تواند با ذینفع توافق کند. این توافق قابل اجرا و غیر قابل اعتراض است و وجه مورد توافق در حدود اعتبارات موجود یا اعتبارات سال بعد وزارتخانه یا مؤسسه مربوط قابل پرداخت است. در صورت عدم حصول توافق خواهان می‌تواند در دادگاههای صلاحیتدار دادگستری طرح دعوی نماید.
اقدامات فوق مانع تعقیب قانونی متخلف نخواهد بود.
ماده۹۲- ترازنامه و حساب سود و زیان شرکتهای دولتی در صورتی که قابل طرح و تصویب در مراجع صلاحیتدار مربوط خواهد بود که از طرف حسابرسی منتخب وزارت دارایی مورد رسیدگی قرار گرفته و گزارش مربوط را به همراه داشته باشد.
در صورتی که گزارش مزبور ظرف یک ماه از تاریخ ارسال ترازنامه و حساب سود و زیان به وزارت دارایی اعلام نشود این امر مانع طرف و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان در مراجع صلاحیتدار مربوط نخواهد بود.
ماده۹۳ – وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و اموال متعلق به آنها از پرداخت هر نوع عوارض مستقیم به شهرداری از قبیل انواع عوارض متعلق به سطح شهر و ساختمان و سایر اموال منقول و حق تشرف و حق مرغوبیت و مشابه آنها معاف هستند انواع عوارض غیر مستقیم که به سازمانهای مذکور تعلق بگیرد به پیشنهاد وزارت کشور و موافقت وزارت دارایی به دستور نخست وزیر تعیین خواهد شد.
ماده۹۴ – حقوقی که بر اثر تخلف از شرایط مندرج در قراردادها پس از رسیدگی طبق مفاد قرارداد برای دولت ایجاد می‌شود کلا یا بعضا قابل بخشودن نیست مگر این که به موجب رای دیوان محاسبات تخلف از شرط ناشی از حوادثی باشد که از اختیار طرف قرارداد خارج بوده است.
ماده۹۵- نمونه اسنادی که برای پرداخت هزینه‌ها مورد قبول واقع می‌شود و همچنین مدارک و دفاتر و روش نگهداری حساب با موافقت وزارت دارایی تعیین می‌شود و دستورالعملهای اجرایی این قانون از طرف وزارت دارایی ابلاغ خواهد شد.
ماده ۹۶- نمونه اسنادی که برای پرداخت هزینه‌ها مورد قبول واقع می‌شود. و همچنین مدارک و دفاتر و روش نگهداری حساب با موافقت وزارت دارایی تعیین می‌شود. و دستورالعملهای اجرائی این قانون از طرف وزارت دارایی ابلاغ خواهد شد.
ماده۹۷ – خزانه می‌تواند از موجودی مازاد بر احتیاج حسابهای خود و حسابهای اختصاصی و تمرکز وجوه سپرده با موافقت وزیر دارایی به صورت سپرده ثابت به نرخ رسمی بهره نزد بانک مرکزی ایران یا با موافقت بانک مذکور با بهره متناسبی نزد بانکهای دولتی دیگر استفاده نماید بهره سپرده‌های مزبور به حساب درآمد متفرقه کشور منظور می‌شود.
ماده۹۸ – در مورد دریافت درآمد کسور ریال یک ریال محاسبه و وصول خواهد شد و در مورد پرداخت هزینه کسور ریال پرداخت نمی‌گردد.
ماده۹۹ – کلیه مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت که به صورتی غیر از شرکتهای تجاری ایجاد شده‌اند با انقضا سه ماه از تاریخ تصویب این قانون مؤسسه دولتی محسوب و تابع مقررات این قانون در مور مؤسسات دولتی خواهند بود مگر آن که ظرف مدت مذکور در مورد هر یک از مؤسسات مزبور لایحه‌ای در مورد تبدیل آنها به شرکت سهامی به مجلسین تقدیم شود که در این صورت تا تاریخ تصویب قانون مربوط تابع مقررات مربوط به خود خواهند بود.
ماده۱۰۰ – از تاریخ اجرای این قانون، قانون محاسبات عمومی مصوب اسفند ۱۳۱۲ و کلیه قوانین و مقررات خاص در مواردی که با این قانون مغایر است ملغی است.
- تبصره – مقررات قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفند ۱۳۴۶ تا پایان مدت برنامه چهارم به قوت خود باقی است. از تاریخ اجرای این قانون وظایف مربوط به ذیحسابی بودجه عمرانی به عهده ذیحسابان منتخب وزارت دارایی محول می‌شود.
ذیحسابان مذکور مکلفند دستورهای سازمان برنامه را در حدود قوانین و مقررات برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۴۶ رعایت نمایند.
مخبر کمیسیون دارایی – علی اکبر دانشمند.
گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسه ۱۲ اسفند ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه محاسبات عمومی را برای شور دوم مطرح و مواد مربوط را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون برنامه – دکتر مهدوی.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۱ فروردین ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه محاسبات عمومی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر وفا.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسات عدیده با حضور نمایندگان دولت لایحه محاسبات عمومی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و در جلسه ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۹ مصوبه کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه – دکتر بهبهانی.
رئیس – مادهاول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده۱ – بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است برای مدت معین حکاوی پیش‌ینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه‌ها برای انجام عملیاتی که منجر به وصول به هدفهای دولت می‌شود بودجه کل کشور برای یک سال مالی تهیه و از سه قسمت تشکیل می‌شود:
۱- بودجه عمومی دولت شامل اجزا زیر:
- الف – بودجه عادی برای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی این بودجه شامل اعتباراتی نیز خواهد بود که مستقیما مربوط به وظایف وزارتخانه‌ها و مؤسسات نیست و تحت عنوان خاص منظور می‌گردد.
- ب – بودجه عمرانی برای ارای برنامه‌های عمرانی
۲- بودجه شرکتهای دولتی
۳- بودجه مؤسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می‌شود.
رئیس – نسبت به مادهاول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادهاول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهدوم قرائت می‌شود.
ماده۲ – وزارتخانه واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون به این عنوان شناخته شده است.
رئیس – در مادهدوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهدوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهسوم قرائت می‌شود.
ماده۳ – مؤسسه دولتی واحد سازمانی مشخصی است که به مصوب قانون ایجاد و به وسیله ولت اداره می‌شود.
رئیس – در مادهسوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهسوم رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهچهارم قرائت می‌شود.
ماده۴ – شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون ایجادت شود و بیش از پنجاه درصد سرمایه آن متعلق به شرکتهای دولتی است شرکت دولتی تلقی می‌شود.
رئیس – در مادهچهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهچهارم رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهپنجم قرائت می‌شود.
ماده ۵- سال مالی یکسال شمسی است که از اول فروردین ماه آغاز و به پایان اسفند ماه ختم می‌شود.
رئیس – در مادهپنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهپنجم رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهششم قرائت می‌شود.
ماده۶ – اعتبار عبارت از مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین در بودجه مربوط به تصویب می‌رسد.
رئیس – در مادهششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهششم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادههفتم قرائت می‌شود.
ماده۷ – مواد هزینه عناوینی است که نوع هزینه را در داخل بودجه و یا قسمتی از عملیات یک وزارتخانه یا مؤسسه مشخص می‌کند.
رئیس – در مادههفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادههفتم رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادههشتم قرائت می‌شود.
ماده۸ – درآمد عمومی عبارت است از درآمدهای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و سایر منابع تأمین اعتبار که در بودجه کل کشور تحت این عنوان منظور می‌شود.
رئیس – در مادههشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادههشتم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهنهم قرائت می‌شود.
ماده۹ – درآمد اختصاصی عبارت است از درآمدهایی که به موجب قانون برای مصرف یا مصارف خاص در بودجه کل کشور تحت این عنوان منظور می‌گردد.
رئیس – در مادهنهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهنهم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۰ – درآمد برنامه عبارت است از درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار که برای اجرای برنامه‌های عمرانی در بودجه عمرانی تحت این عنوان منظور می‌شود.
رئیس – در مادهدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به مادهدهم رأی می‌گیریم، خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهیازدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۱ – درآمدهای شرکتهای دولتی عبارت است از درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار که در بودجه شرکتهای دولتی تحت این عنوان منظور می‌گردد.
رئیس – در مادهیازدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهیازدهم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهدوازدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۲ – تشخیص عبارت از تعیین و انتخاب کالا و خدماتی که تحصیل آنها برای نیل به هدفهای وزارتخانه یا مؤسسه ضرور است.
رئیس – در مادهدوازدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادهدوازدهم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهسیزدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۳ – تأمین اعتبار عبارت است از تخصیص تمام یا قسمتی از اعتبار برای هزینه معین
رئیس – در مادهسیزدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهسیزدهم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهچهاردهم قرائت می‌شود.
ماده۱۴ – تعهد عبارت است از الزاماتی بر ذمه دولت ناشی از:
الف – تحویل کالا یا انجام دادن خدمات
ب- اجرای قراردادهایی که با رعایت قوانین و مقررات منعقد شده است.
ج – احکام صادر شده از مراجع قانونی و ذیصلاحیت
د- پیوستن به قراردادهای بین‌المللی و عضویت در سازمانها یا مجامع بین‌المللی با اجازه قانون
رئیس – در مادهچهاردهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهچهاردهم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهپانزدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۵ – تسجیل عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد مثبته.
رئیس – در مادهپانزدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهپانزدهم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهشانزدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۶ – حواله سندی است که بوسیله وزارتخانه یا مؤسسه دولتی برای پرداخت از محل اعتبارات مربوط عهده ذیحساب در وجه ذینفع صادر می‌شود.
رئیس – در مادهشانزدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادهشانزدهم رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادههفدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۷ – درخواست وجه سندی است که وسیله ذیحساب برای پرداخت حواله‌های صادر شده از محل اعتبارات بودجه عمومی دولت به عهده خزانه در وجه حساب وزارتخانه یا مؤسسه مربوط صادر می‌شود.
رئیس – در مادههفدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادههفدهم رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادههیجدهم قرائت می‌شود.
ماده۱۸ – هزینه عبارت است از پرداختهایی که به ذینفع در قبال انجام تعهد و یا به عنوان کمک یا اعانه و هر عنوان دیگری که در بودجه عمومی دولت منظور شده است صورت می‌گیرد.
رئیس – در مادههیجدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۱۸ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۱۹ قرائت می‌شود.
ماده۱۹ – تنخواه گردان خزانه عبارت است از اعتبار بانکی در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی ایران که به موجب قانون اجازه استفاده از آن به میزان معین برای رفع احتیاجات نقدی خزانه به وزارت دارائی داده می‌شود و منتهی تا پایان سال مالی مورد عمل واریز می‌شود.
رئیس – در ماده۱۹ نظری نیست؟ اظهاری نشد نسبت به ماده۱۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۰ قرائت می‌شود.
ماده۲۰ – تنخواه گردان حسابداری عبارت است از وجهی که خزانه از محل اعتبارات مصوب برای انجام بعضی از هزینه‌های سال جاری و تعهدات قابل پرداخت سنوات قبل در اختیار ذیحساب قرار می‌دهد تا در قبال حواله‌های صادر شده واریز و با صدور درخواست وجه مجددا دریافت گردد.
رئیس – در ماده۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۱ قرائت می‌شود.
ماده۲۱- تنخواه گردان پرداخت عبارت است از وجهی که از محل تنخواه گردن حسابداری از طرف ذیحساب برای انجام پاره‌ای از هزینه‌های جزئی در اختیار جمعداران قرار می‌گیرد تا به تدریج که هزینه‌های مربوط انجام می‌شود اسناد هزینه تحویل و مجددا وجه دریافت دارند.
رئیس – در ماده۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۲ قرائت می‌شود.
ماده۲۲ – پیش پرداخت عبارت است از پرداختی که از اعتبارات مربوط طبق احکام و مقررات و قراردادها پیش از انجام تعهد صورت می‌گیرد.
رئیس – در ماده۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۴ قرائت می‌شود.
ماده۲۳ – علی الحساب عبارت است از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد صورت می‌گیرد.
رئیس – در ماده۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۴ قرائت می‌شود.
ماده۲۴ – ذیحساب ماموری است که به موجب حکم وزارت دارایی برای اداره امور حسابداری وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی و نگاهداری حساب و حفظ اسناد و دفاتر مربوط در مرکز و یا در شهرستان به این سمت منصوب می‌شود و نیز به عنوان عامل خزانه مسئولیت تحویل و تحول و نگاهداری وجوه و نقدینه‌های دولتی و سپرده‌ها و اوراق بهادار را به عهده دارد. ذیحساب زیر نظر وزیر یا رئیس مؤسسه مربوط وظایف خود را انجام می‌دهد.
رئیس – در ماده۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۵ قرائت می‌شود.
ماده۲۵ – جمعدار مأموری است که به موجب مقررات با موافقت ذیحساب به حکم وزارتخانه یا مؤسسه مربوط مسئولیت تحویل و تحول و نگاهداری وجوه و نقدینه‌ها و سپرده‌ها و اوراق بهادار و اموال وزارتخانه یا مؤسسه کلا یا بعضا به عهده او واگذار می‌شود.
رئیس – در ماده۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۵ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۶ قرائت می‌شود.
ماده۲۶ – در سه ماهه دوم هر سال بخشنامه بودجه شامل دستورالعملهای لازم برای تهیه و تنظیم بودجه سال بعد از طرف نخست وزیر صادر می‌گردد.
رئیس – در ماده۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید ماده۲۶ حذف شود.
یزدان پناه.
رئیس – آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید.
دکتر یزدان پناه – ماده۲۶ به شکلی که تنظیم شده است در حقیقت یک دستورالعمل اداری است می‌گوید در سه ماهه دوم هر سال بخشنامه بودجه شامل دستورالعملهای لازم برای تهیه و تنظیم بودجه سال بعد از طرف نخست وزیر صادر می‌گردد. ممکن است یک وقت تصمیم بگیرند به جای سه ماهه دوم سه ماهه اول این کار را بکنند اگر اینجا برای یک امر اداری هم بخواهیم این کار را بکنیم در اجرا ممکن است به اشکالی برخورد پیدا کند و چون حذفش در اجرای قانون محاسبات عمومی اشکالی پیدا نمی‌کند و برای این که دست تهیه کنندگان بودجه برای صدور دستورالعمل بودجه باز باشد استدعا می‌کنم موافقت بفرمائید ماده۲۶ حذف شود و عین همین پیشنهاد را هم در ماده۲۷ کرده‌ام.
رئیس – اجازه بفرمائید ماده۲۶ تکلیفش روشن بشود بعد ماده۲۷ مطرح می‌شود نسبت به این پیشنهاد مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای دکتر یزدان پناه رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که با حذف ماده۲۶ موافق هستند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد و البته اینجا در شماره مواد یک ردیف کم می‌شود که بعدا اصلاح خواهد شد. ماده۲۷ قرائت می‌شود.
ماده۲۷ – دفتر بودجه تا پایان سه ماهه سوم سال بودجه‌های پیشنهادی و سایر اعتباراتی را که تحت عنوان خاص باید در بودجه کل کشور منظور شود مورد بررسی قرار داده و پیش‌نویس بودجه کل کشور را تا پانزدهم دی ماه به نخست وزیر تسلیم می‌کند.
- تبصره – ارقام درآمد منظور شده در پیش نویس بودجه عادی باید به تأیید وزارت دارایی رسیده باشد.
رئیس – در ماده۲۷ آقای دکتر یزدان پناه دو پیشنهاد داده‌اند که قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود ماده۲۷ حذف شود.
یزدان پناه.
پیشنهاد می‌نماید کلمه پیش‌نویس در تبصره ماده۲۷ حذف شود و تبصره مزبور به صورت مادهدر نظر گرفته شود.
یزدان پناه.
رئیس – آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید.
دکتر یزدان پناه – همانطور که عرض کردم در ماده۲۷ هم همان توضیحی که به استحضار رساندم مصداق دارد چون اینجا هم نوشته شده است دفتر بودجه تا پایان سه ماهه سوم هر سال بودجه‌های پیشنهادی و سایر اعتباراتی را که تحت عنوان خاص باید در بودجه کل کشور منظور شود الی آخر ممکن است دفتر بودجه طرز کارش به طوری باشد که به جای سه ماهه اول در سه ماهه دوم این کار با بکند بنابراین این هم صحیح نیست که برای یک امر اداری که در اختیار دفتر بودجه است و در وضع بودجه نویسی‌شان گاهی ممکن است یک کاری یک ماه عقب بیافتد ما عقب‌تر بیائیم از حالا حکمی صادر کنیم که دفتر بودجه ملزم باشد در یک فاصله زمانی مشخص یک وظیفه‌ای را انجام بدهد این یک کار مطلقاً و منحصراً اداری است و احتیاج به قانون و مصوبه خاصی ندارد و در ذیل ماده۲۷ یک تبصره‌ای است که می‌گوید ارقام درآمد منظور شده در پیش نویس بودجه عادی باید به تأیید وزارت دارایی رسیده باشد البته این تبصره وجودش لازم است چون وزارت دارایی بایستی درآمدهای مندرجه در بودجه را وصول کند منطق هم ایجاب می‌کند که این درآمدها از طرف وزارت دارایی تأیید شده باشد پیشنهاد بنده این است که ماده۲۷ حذف بشود و تبصره ذیل ماده۲۷ وجود داشته باشد و البته به صورت مادهخواهد بود منتها در تبصره گفته است در آمد منظور شده در پیش‌نویس بودجه در حالی که این مسأله پیش نویس بودجه برای ما مطرح نیست همانطور که در مادهیک نوشته شده است که بودجه تفصیلی چیست بودجه عادی چیست بودجه برنامه‌ای چیست بنده پیشنهاد کردم که تبصره به قوت خودش باقی بماند با حذف کلمه پیش نویس و ماده۲۷ به اعتبار توضیحاتی که به عرض رساندم حذف شود.
رئیس – آقای موید امینی با این پیشنهاد مخالفید (موید امینی – بله) بفرمائید.
موید امینی – عرض کنم با احترامی که به نظریات آقای دکتر یزدان پناه قائلم خواستم یک مطلبی را به عرضتان برسانم در فصل دوم نوشته تهیه و تصویب بودجه و سرآغاز فصل این طور نشان می‌دهد که برای تهیه و تصویبش یک موادی را تصویب کرده‌اند به عقیده بنده حذف ماده۲۷ این فصل را شل خواهد کرد برای این که یک دستورالعمل است و یک تاکیدی است به دولت که آقا این بودجه را در یک تاریخ و موقع معین تهیه کند و بیاورد به مجلس تقدیم کند و بنده به خاطر دارم در همین مجلس آن موقع که بنده خبرنگار بودم و جای آقایان می‌نشستم (اشاره به جایگاه خبرنگاران) و خبر پارلمانی تهیه می‌کردم به خاطر دارم همیشه بودجه ۱۲ /۱ با عجله می‌آورند در مجلس و تصویب می‌شد و با عجله می‌گفتند حقوقها عقب افتاده و بایستی پرداخت شود ملاحظه بفرمائید یک قانونی که اینجا آورده شده و تصویب می‌شود این نباید این‌طور باشد برای این که این تاکیدی است به دولت که در فلان وضعیت و موقع حتما باید بودجه را تهیه کنی و بیاوری به مجلس ولی چون ماده۲۶ شبیه ماده۲۷ بود علتی نداشت و بنده فکر می‌کنم آقای دکتر یزدان پناه موافقت بفرمائید که تاکید و تکلیفی بشود به دولت برای این که گر این مادهبماند یک تاکیدی است به دولت که به موقع کارهایش را انجام بدهد و به موقع به مجلس بیاورد این است که بنده خیال می‌کنم که این مادهزائد نیست حالا نمی‌دانم نظر جناب معاون وزارت دارایی چیست اگر توضیحی لازم است بفرمایند و اگر آقایان موافقت بفرمایند این مادهدر جای خودش باقی باشد.
رئیس – آقای مهندس ارفع بفرمائید.
مهندس ارفع – مساله‌ای که مورد توجه همکار ارجمند ماست این است که بودجه در تاریخ و زمان معین به مجلس شورای ملی تقدیم بشود و کار بودجه به تعویق نیفتد به طوری که ملاحظه می‌فرمائید در ماده۲۸ این تکلیف برای دولت معین شده است و در آنجا تذکر داده می‌شود که لایحه بودجه کل کشور باید منتهی تا پنجم بهمن ماه هر سال همراه با اطلاعات زیر با امضای نخست وزیر به مجلس شورای ملی تقدیم شود. بنابراین نظری که دارند تأمین است حالا در داخل دستگاه اجرایی یا نخست وزیری یا سازمانهای اجرایی کشور این بودجه را در چه تاریخ نخست وزیر بخشنامه کند دفتر بودجه تهیه کند کی به وزارت دارایی بفرستد کی از سایر وزارتخانه‌ها بخواهد اینها مسائلی نیست که تاثیری در اصل مسأله کند آنچه مورد نظر ماست آن است که بودجه به موقع تقدیم مجلس شورای ملی بشود و بنده فکر می‌کنم ذکر این ماده۲۷ در اینجا مورد نخواهد داشت و صرفا یک دستور اداری است که دولت می‌تواند این بخشنامه را بدهد بنده در اینجا فقط پیشنهادی که دارم این است که ماده۲۸ را به عنوان ماده۲۶ در این فصل دوم منظور کنیم و تبصره‌ای که ذیل ماده۲۷ است عین این تبصره با حذف کلمه پیش‌نویس در انتهای ماده۲۸ فعلی منظور کنیم برای این که فصل بهتر شروع می‌شود مادهدهم در همین زمینه شروع می‌شود و ترتیب قانونگذاری بهتری پیدا می‌کند عین همین تبصره را حفظ کرده در ذیل ماده۲۸ با حذف کلمه پیش‌نویس منظور کنیم.
رئیس – آقای قوام صدری همین نظر را دارید؟
قوام صدری – بنده با این نظر موافقم
رئیس – بنابراین با اجازه خانمها و آقایان رأی می‌گیریم به حذف ماده۲۷ به استثنای تبصره خانمها و آقایانی که با حذف ماده۲۷ موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۸ گزارش کمیسیون قرائت می‌شود.
ماده۲۸ – لایحه بودجه کل کشور باید منتهی تا پنجم بهمن ماه هر سال همراه با اطلاعات زیر به امضای نخست وزیر به مجلس شورای ملی تقدیم شود.
۱- مقدمه بودجه شامل توضیحات لازم درباره لایحه بودجه پیشنهادی و آثار و نتایج اجرای آن.
۲- درآمدهای وصول شده و هزینه‌های انجام شده در سال مالی قبل.
۳- پیش‌بینی درآمدها و برآورد هزینه‌های سال جاری.
۴- هر نوع اطلاعات دیگری که ضرور تشخیص داده شود.
رئیس- نسبت به ماده۲۸ لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۲۸ لایحه که پس از کسر دو مادهحذف شده ماده۲۶ گزارش می‌شود رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا نسبت به اضافه کردن تبصره ماده۲۷ به ذیل ماده۲۸ با حذف کلمه پیش نویس رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. بنابراین با حذف دو ماده۲۶ و ۲۷از مواد گزارش کمیسیون دو شماره کم می‌شود بنابراین ماده۲۷ قرائت می‌شود.
ماده۲۷- تصویب بودجه عمرانی طبق مقررات قانون برنامه و تصویب بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات مذکور در بند ۳ ماده۱ با مراجع صلاحیتدار مربوط خواهد بود.
- تبصره ۱ – هرگونه تغییری که در ارقام درآمد و هزینه مصوب بودجه این قبیل شرکتها و مؤسسات در سال مالی مربوطه به عمل آید بایستی بلافاصله به اطلاع دفتر بودجه و کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد.
- تبصره ۲ – مراجع صلاحیتدار شرکتها مجاز نیستند ارقام هزینه بودجه شرکت را به نسبتی تغییر دهند یا اندوخته‌های شرکت را به میزانی تعیین کنند که موجب کاهش ارقام بودجه عمومی دولت بابت مالیات و سود سهام شرکت گردد.
رئیس – نسبت به ماده۲۷ نظری نیست آقای دانشمند بفرمائید.
دانشمند (مخبر کمیسیون دارایی) - یک کلمه که بعد از هر گونه تغییری در چاپ افتاده است خواهش می‌کنم اصلاح شود.
رئیس – اصلاح می‌شود نظر دیگری در این مادهنیست (اظهاری نشد) به ماده۲۷ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۸ قرائت می‌شود.
ماده۲۸ – بودجه شرکتهای دولتی همراه با اظهار نظر مشورتی دفتر بودجه در مراجع صلاحیتدار مربوط مطرح می‌شود در صورتی که اظهار نظر مزبور ظرف یک ماه از تاریخ ارسال بودجه به دفتر بودجه اعلام نشود این امر مانع طرح و تصویب بودجه در مرجع صلاحیتدار مربوط نخواهد بود.
رئیس – نسبت به ماده۲۸ نظری نیست؟ آقای موید امینی بفرمائید.
موید امینی – راجع به مراجع صلاحیتدار یک توضیحی داده شود که ببینیم چه مراجعی هستند.
رئیس – آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارایی) نمایندگان محترم استحضار دارند که در کلیه شرکتها به موجب اساسنامه‌ای که دارند مقامی که نسبت به بودجه و کار شرکت و برنامه شرکت تصمیم می‌گیرد مجمع عمومی صاحبان سهام آن شرکتها است این قانون کلی است و در شرکتهایی که به موجب قوانین خاصی از طرف دولت تشکیل می‌شود به ظاهر این ترتیب معمولاً پیش‌بینی می‌شود بنابراین این قید در اینجا می‌شود که اگر بودجه یک شرکتی که الزاماً بایستی در بودجه کل کشور منعکس باشد در اینجا تصویب شد سلب اختیار از مجامع عمومی که مسئول برنامه آن شرکتها هستند نباشد در اینجا ملاحظه می‌فرمائید آنچه که اینجا تصویب می‌فرمائید به صورت گزارش به مجلس تقدیم می‌شود و این اجازه داده شده است که بودجه شرکتها را مجامع عمومی یا سایر مقاماتی که این صلاحیت و اجازه انجام و اتخاذ تصمیم نسبت به بودجه‌شان را دارند در اختیار داشته باشند و تغییرات لازم را بدهند و این موضوع هم در اینجا به این شکل آمده است.
رئیس – در ماده۲۸ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۲۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۲۹ قرائت می‌شود.
ماده۲۹ – هرگاه در جریان سال مالی تغییری در ارقام بودجه عادی ضروری باشد پس از بررسی دفتر بودجه به شرح زیر عمل خواهد شد:
۱- در صورتی که تغییر در ارقام متضمن افزایش اعتبار یا تحصیل اعتبار جدید باشد لایحه متمم بودجه تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد.
۲- در صورتی که تغییر در ارقام محدود به نقل و انتقال اعتبار در داخل جمع اعتبارات بودجه باشد لایحه اصلاح بودجه تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود مگر آنکه ضمن بودجه مصوب آن سال مرجع دیگری مقرر شده باشد.
رئیس – نسبت به ماده۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۲۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده۳۰ قرائت می‌شود.
ماده۳۰- در موقع تعطیل مجلس شورای ملی که موافق اصل هشتم قانون اساسی معین می‌شود اعتبارات اضافی و یا فوق‌العاده موکول به تصویب هیأت وزیران و تأیید دیوان محاسبات است.
ظرف ماه اول افتتاح مجلس شورای ملی اعتبارات مزبور باید به مجلس پیشنهاد شود.
رئیس – نسبت به ماده۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده۳۱ قرائت می‌شود.
ماده۳۱- پیش‌بینی درآمد یا سایر منابع تأمین اعتبار در بودجه کل کشور مجوزی برای وصول از اشخاص تلقی نمی‌گردد و در هر مورد احتیاج به مجوز قانونی دارد.
رئیس – نسبت به ماده۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۲ قرائت می‌شود.
ماده۳۲ – وصول درآمدها و استفاده از سایر منابع تأمین اعتبار که در بودجه کل کشور منظور نشده باشد طبق قوانین و مقررات مربوط به خود مجاز است.
رئیس – نسبت به ماده۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۳ قرائت می‌شود.
ماده۳۳ – وجوهی که از محل درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار منظور در بودجه عمومی دولت وصول می‌شود و همچنین درآمدهای شرکتهای دولتی به استثنای بانکها و مؤسسات اعتباری و شرکت سهامی بیمه ایران باید به حسابهای خزانه که در بانک مرکزی ایران افتتاح می‌گردد تحویل شود. خزانه مکلف است ترتیب لازم را بدهد که در شرکتهای دولتی بتوانند بدون هیچگونه قید و شرط از وجوه خود استفاده نمایند.
- تبصره – تشخیص مؤسسات اعتباری با شورای پول و اعتبار خواهد بود.
رئیس – نسبت به ماده۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۴ قرائت می‌شود.
ماده۳۴- وجوهی که وسیله وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به عنوان سپرده و یا وجه‌الضمان و یا وثیقه و یا نظایر آنها دریافت می‌گردد باید به حسابهای مخصوصی که از طرف خزانه در بانک مرکزی ایران افتتاح خواهد شد تحویل شود وجوه مزبور پس از سه ماه از تاریخ وصول به حساب مخصوصی در خزانه منتقل می‌شود. رد وجوه دریافتی فوق‌الذکر طبق مقررات مربوط به خود به عمل می‌آید.
- تبصره – سپرده‌هایی که در مدت ده سال از تاریخ وصول رد نشده باشد به حساب درآمد عمومی منظور می‌شود و رد آن مطابق ماده۴۳ به عمل می‌آید.
رئیس – نسبت به ماده۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده۳۵ قرائت می‌شود.
ماده۳۵ – آیین‌نامه نحوه اجرای مواد ۳۵ و ۳۶ به وسیله وزارت دارایی تنظیم و ابلاغ خواهد شد.
رئیس – نسبت به ماده۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۶ قرائت می‌شود.
ماده۳۶ – متخلف از اجرای مواد ۳۶ و ۳۶ به موجب رأی دیوان محاسبات به انفصال از خدمت در وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی از سه ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
رئیس – نسبت به ماده۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۷ قرائت می‌شود.
ماده۳۷ – مراجع صلاحیتدار در شرکتهای دولتی مکلفند منتهی ظرف ۴ ماه پس از پایان سال مالی شرکت ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت را رسیدگی و تصویب نمایند تصویب بودجه هر سال منوط به آن است که ترازنامه و حساب سود و زیان مربوط به دوره مالی دو سال قبل از سالی که بودجه آن مطرح است تصویب شده باشد.
رئیس – نسبت به ماده۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۸ قرائت می‌شود.
ماده۳۸ – تمبر و اوراقی که برای وصول درآمدهای منظور در بودجه عمومی دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد و سایر اوراق بهادار دولتی منحصرا در سازمان چاپخانه دولتی تحت نظارت هیأت مرکب از یک نفر نماینده وزارت دارایی و یک نفر خزانه و یک نفر نماینده دیوان محاسبات چاپ می‌شود.
- تبصره – نحوه انتخاب و وظایف و اختیارات هیأت نظارت به موجب آئین‌نامه‌ای است که از طرف وزارت دارایی تنظیم و به موقع اجرا گذارده می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کن قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۳۹ قرائت می‌شود.
ماده۳۹ – در مواردی که مقررات خاصی جهت دادن مهلت یا تقسیط بدهی اشخاص به وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی وضع نشده و یا نرخ بهره و خسارات تأخیر تادیه جرائم نقدی متعلق به آن تعیین نگردیده است نحوه عمل بر طبق آئین‌نامه‌ای است که از طرف وزارت دارایی تنظیم و پس از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده می‌شود.
رئیس - نسبت به ماده۳۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۳۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۰ قرائت می‌شود.
ماده۴۰ – مطالبات وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از اشخاص که به موجب احکام و اسناد لازم الاجرا به مرحله قطعیت رسیده است بر طبق مقررات اجرایی مالیاتهای مستقیم قابل وصول خواهد بود.
رئیس – نسبت به ماده۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۴۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۱ قرائت می‌شود.
ماده۴۱ – وجوهی که زائد بر میزان مقرر وصول شود اعم از این که منشا این دریافت اضافی اشتباه پرداخت کننده یا مامور وصول و یا عدم انطباق مبلغ وصولی با مورد باشد. و اعم از این که تحقق اضافه دریافتی بر اثر رسیدگی دستگاه ذیربط و یا مقامات قضایی حاصل شود باید از درآمد جاری مربوط (عمومی یا اختصاصی یا برنامه) به ذینفع رد شود.
- تبصره۱ – در مورد اضافه دریافتی از صاحبان کالا به عنوان حقوق و عوارض گمرکی مقررات مربوط اجرا می‌شود.
- تبصره۲ – به مطالبات اشخاص بابت اضافه پرداختی آنان خسارت تأخیر تادیه تعلق نمی‌گیرد.
رئیس – نسبت به ماده۴۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۴۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده۴۲ قرائت می‌شود.
ماده۴۲ – وجود اعتبار در بودجه کل کشور به خودی خود برای اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی ایجاد حق نمی‌کند و استفاده از اعتبارات باید با رعایت مقررات مربوط به خود به عمل آید.
رئیس – نسبت به ماده۴۵۲ نظری نیست (اظهاری نشد) نسبت به ماده۴۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده۴۳ قرائت می‌شود.
ماده۴۳ – در مورد هزینه‌های غیر مستمر که انجام آن از یک سال مالی تجاوز می‌کند وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی می‌توانند اقدام به انعقاد قرارداد یا افتتاح اعتبار نمایند که مجوز قانونی آن را تحصیل کرده باشد وزارتخانه‌ها و مؤسسات مذکور مکلفند در بودجه سالانه خود اعتبارات لازم برای پرداخت اقساط مربوط را مقدم بر سایر اعتبارات منظور نمایند.
رئیس – نسبت به ماده۴۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۴۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۴ قرائت می‌شود.
ماده۴۴ – صدور حواله پس از طی مراحل تشخیص و تأمین اعتبار وت عهد و تسجیل به عمل خواهد آمد.
رئیس – نسبت به ماده۴۴ نظری نیست؟ اظهاری نشد (به ماده۴۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۵ قرائت می‌شود.
ماده۴۵ – تأمین اعتبار به عهده ذیحساب و مسئولیت تشخیص و انجام تعهد و تسجیل به عهده وزیر یا رئیس مؤسسه یا کسانی است که از طرف آنان مجاز به انجام این امور هستند.
رئیس – نسبت به ماده۴۵ نظری نست؟ (اظهاری نشد) به ماده۴۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۶ قرائت می‌شود.
ماده۴۶ – درخواست وجه از محل اعتباراتی که به طور جداگانه در بودجه عادی منظور می‌شود و مربوط به هزینه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی نیست از طرف وزارت دارایی صادر می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۴۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۴۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده۴۷ قرائت می‌شود.
ماده۴۷ – ترتیب واگذاری تنخواه گردان حسابداری یا پرداخت و نوع هزینه‌هایی که می‌توان از محل آن انجام داد از طرف وزارت دارایی تعیین خواهد شد.
رئیس – نسبت به ماده۴۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۴۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقندخواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۸ قرائت می‌شود.
ماده۴۸ – استفاده از اعتبار دولت به پیشنهاد نخست وزیر و تصویب هیأت وزیران امکان پذیر است و حواله آن از طرف نخست وزیری صادر می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۴۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۴۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۴۹ قرائت می‌شود.
ماده۴۹ – مصرف اعتباراتی که به عنوان سری) در بودجه عمومی دولت منظور می‌شود تابع مقررات مذکور در این قانون نیست و فقط با صدور حواله از طرف وزیر یا رئیس مؤسسه مربوط پرداخت و با گواهی مصرف مقامات مزبور به هزینه قطعی محسوب می‌گردد.
- تبصره – صدور حواله و گواهی مصرف در مورد اعتبار سری دولت با نخست وزیر است
رئیس – در ماده۴۹ نظری نیست؟ آقای دانشمند بفرمائید.
دانشمند – و یا گواهی با گواهی است.
رئیس – با اصلاح خوانده شده نظر دیگری در ماده۴۹ نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۴۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۰ قرائت می‌شود.
ماده۵۰ – اعتباری که تحت عنوان هزینه‌های «پیش‌بینی نشده»در بودجه عادی منظور می‌شود به پیشنهاد وزارت دارایی و موافقت نخست وزیر پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی قابل مصرف است.
رئیس – نسبت به ماده۵۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۵۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۱ قرائت می‌شود.
ماده۵۱- اعتبارات مندرج در بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی تحت عنوان دیون بلامحل با موافقت وزارت دارایی برای پرداخت دیون محقق بر ذمه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مربوط قابل مصرف است.
رئیس – در ماده۵۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۵۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۲ قرائت می‌شود.
ماده۵۲ – در مواردی که لازم است قبل از انجام تعهد وجهی پرداخت شود و یا در مواردی که تهیه اسناد مثبته قبل از پرداخت میسر نباشد و همچنین رد مواردی که پرداخت تمام وجه سند مقدور نباشد می‌توان مبالغی به عنوان پیش پرداخت یا علی‌الحساب تادیه نمود تا پس از تهیه یا تکمیل اسناد مثبته به حساب هزینه قطعی منظور و واریز گردد.
نوع این گونه هزینه‌ها و نحوه عمل طبق آئین‌نامه‌ای است که از طرف وزارت دارایی تنظیم و به تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی خواهد رسید.
رئیس – در ماده۵۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۵۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری
۱۰- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری
رئیس – آقای صادق احمدی بفرمائید
صادق احمدی (معاون وزارت دادگستری) – با اجازه مقام ریاست لایحه‌ای است برای تأمین هزینه‌های کانون‌های وکلای دادگستری و همچنین برای تأمین رفاه وکلا دادگستری از طریق تشکیل صندوق تعاون تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌شود.
رئیس – لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به لایحه محاسبات عمومی و ارسال به مجلس سنا
۱۱- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به لایحه محاسبات عمومی و ارسال به مجلس سنا
رئیس – ماده۵۳ قرائت می‌شود.
ماده۵۳ – کلیه هزینه‌های سازمانهای دولتی خارج از کشور و واحدهای تابع وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور از طریق واگذاری تنخواه گردان حسابداری به موجب حواله‌های صادره از طرف وزارتخانه و مؤسسات دولتی مربوط پرداخت خواهد شد میزان تنخواه گردان و طرز واریز آن از طرف وزارت دارایی تعیین و ابلاغ می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۵۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۵۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۴ قرائت می‌شود.
ماده۵۴ – وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی می‌توانند اقدام به افتتاح اعتبار اسنادی نمایند که معادل کل مبلغ آن و حقوق و عوارض و سایر هزینه‌های متعلق اعتبار تأمین کرده باشند مبالغی که از بابت افتتاح اعتبار اسنادی قبل از حصول تعهد پرداخت می‌شود به عنوان پیش پرداخت محسوب می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۵۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۵۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۵ قرائت می‌شود.
ماده۵۵ – اعتبارات منظور در بودجه عادی تا آخر سال مالی قابل تعهد و پرداخت است. هر مقدار از اعتبار که تا آخر سال مالی مربوط تعهد شده و پرداخت نشده باشد از محل اعتبار خاصی که در هر بودجه هر سال منظور می‌شود قابل پرداخت خواهد بود و هرگاه اعتبار مزبور برای پرداخت کلیه تعهدات سنوات قبل کافی نباشد مابه‌التفاوت از محل تنخواه گردان خزانه پرداخت می‌شود و معادل مبلغ پرداختی از محل تنخواه گردان الزاما در بودجه سال بعد مقدم بر سایر اعتبارات منظور خواهد شد.
- تبصره ۱ – بهای کالا یا خدمات موضوع قراردادهایی که طبق مقررات منعقده از محل اعتبارات مصوب تأمین شده و به عللی در سال مالی مربوط به مرحله تعهد نرسیده است از اعتبار مذکور در این مادهقابل پرداخت است مشروط بر این که تا آخر سالی مالی مربوط صورت و مدارک آن به وزارت دارایی تسلیم شده باشد.
- تبصره ۲ – چک‌هایی که تا پایان هر سال عهده حسابهای خزانه صادر می‌شود پرداخت آن سال محسوب می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۵۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۵۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۶ قرائت می‌شود.
ماده۵۶ – در مورد اعتبارات وزارت دربار شاهنشاهی و مجلسین شورای ملی و سنا رعایت مقررات این قانون الزامی نیست و اعتبارات بر اساس حوالجات صادره قابل پرداخت می‌باشد.
رئیس – نسبت به ماده۵۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۵۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۷ قرائت می‌شود.
ماده۵۷ – گواهی بانک دایر بر انتقال وجه به حساب ذینفع پرداخت محسوب می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۵۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۵۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۸ قرائت می‌شود.
ماده۵۸ – اعتباراتی که در بودجه عادی به عنوان کمک برای عملیات جاری به شرکتهای دولتی منظور می‌شود صرفا برای جبران زیان عملیات جاری خواهد بود.
حواله این اعتبارات از طرف وزارت دارایی صادر خواهد شد و هرگاه پس از پایان سال مالی بر اساس ترازنامه معلوم شود که زیان شرکت کمتر از مبلع کمک پرداخت شده باشد مابه‌التفاوت باید به خزانه برگشت داده شود.
رئیس – نسبت به ماده۵۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۵۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۵۹ قرائت می‌شود.
ماده۵۹ – برای جبران زیان آن دسته از شرکتهای دولتی که تمام یا قسمتی از وظایف آنها خدماتی نباشد که جنبه عمومی داشته باشد اعتباری به عنوان کمک در بودجه عادی منظور نخواهد شد.
رئیس – نسبت به ماده۵۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۵۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۰ قرائت می‌شود.
ماده۶۰ – پرداخت کمک یا اعانه به افراد و مؤسسات غیر دولتی از محل اعتباراتی که به این عناوین یا نظایر آنها در بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی منظور می‌شود مشروط بر آن است که به تشخیص وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مربوط فعالیت فرد یا مؤسسه ذینفع در جهت وظایف همان وزارتخانه یا مؤسسه دولتی باشد و در عین حال شرایطی در جهت وظایف مزبور بپذیرد این گونه پرداختها با اخذ رسید دریافت کننده به حساب هزینه قطعی منظور خواهد شد.
رئیس – نسبت به ماده۶۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۶۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۱ قرائت می‌شود.
ماده۶۱ – درخواست وجه از محل اعتباراتی که در بودجه عادی به نام مؤسسات غیر دولتی به عنوان کمک یا اعانه و یا عناوینی که بلاعوض تلقی می‌شود منظور می‌گردد از طرف وزارت دارایی صادر می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده۶۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۶۱ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۲ قرائت می‌شود.
ماده۶۲ – مؤسسات دولتی که تمام یا قسمتی از اعتبار بودجه آنها به عنوان کمک در بودجه کل کشور منظور می‌شود در صورتی که دارای مقررات قانونی خاص برای مصرف اعتبارات خود نباشند. مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
- تبصره – مؤسسات عالی علمی که زیر نظر هیأت‌های امناء اداره می‌شوند مشمول مقررات این قانون نبوده و تابع آئین‌نامه‌هایی که به تصویب هیأت امنا هر یک از این مؤسسات می‌رسد خواهند بود.
رئیس – نسبت به ماده۶۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۶۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۳ قرائت می‌شود.
ماده۶۳ – نقصان و تفریط حاصل در ابواب جمعی جمعداران نسبت به وجه نقد یا اسنادی که در حکم وجه نقد است به پینشهاد وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مربوط با رای دیوان محاسبات از محل اعتبار (هزینه‌های پیش‌بینی نشده) منظور در بودجه عمومی دولت تأمین می‌شود. این اقدام مانع تعقیب قانونی مسئولان امر نخواهد بود.
- تبصره – وجوهی که بر اثر تعقیب مسئولان امر از این بابت وصول خواهد شد به حساب درآمد عمومی منظور می‌گردد.
رئیس – نسبت به ماده۶۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۶۳ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۴ قرائت می‌شود.
ماده۶۴- درخواست وجه مربوط به هزینه‌های وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در مرکز برای پرداخت به خزانه ارسال می‌شود خزانه وجوه درخواستها را در حدود اعتبارات به موجب چک از حساب درآمد مربوط به حساب بانکی وزارتخانه‌ها یا مؤسسه دولتی برای پرداخت به ذینفع منتقل می‌نماید.
رئیس- نسبت به ماده۶۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده۶۴ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۵ قرائت می‌شود.
ماده۶۵ – در مواردی که وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مصرف اعتبارات مربوط به ادارات تابعه خود را در شهرستانها در اختیار روسای ادارات مزبور می‌گذارد ذیحساب شهرستان حواله‌های ادارات مذکور را که در حوزه ذیحسابی او قرار دارند در حدود اعتباراتی که از طریق خزانه ابلاغ می‌شود به موجب چک به حساب بانکی ادارات مربوط برای تادیه به ذینفع پرداخت می‌نماید.
رئیس – نسبت به ماده۶۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۶۵ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۶ قرائت می‌شود.
ماده۶۶- برای هر ذیحساب شهرستان از طرف خزانه حساب مخصوصی در شعبه بانک مرکزی و در صورت نبودن شعبه بانک مرکزی در بانک ملی و در صورت نبودن بانک ملی در یکی از بانکهای دولتی محل به تشخیص بانک مرکزی به نمایندگی بانک مذکور افتتاح و وجه لازم برای پرداخت حواله‌های ادارات دولتی محل به حساب مزبور منتقل می‌شود ذیحساب در قبال حواله‌های پرداخت شده درخواست وجه صادر و به خزانه می‌فرستد خزانه وجوه درخواستها را در حدود اعتبارات ابلاغی به حساب بانکی ذیحساب منتقل می‌کند.
- تبصره – خزانه می‌تواند پرداخت حواله‌های ادارات هر شهرستان را از طریق اعتبار در حساب جاری عمل نماید.
رئیس – نسبت به ماده۶۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۶۶ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۷ قرائت می‌شود.
ماده۶۷ – وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند برای رفع احتیاجات سال بعد در مواردی که موضوعی جنبه فوتی و فوری داشته باشد با این که تاخیر در انجام امری منجر به زیان و خسارت دولت گردد با موافقت قبلی وزارت دارایی قراردادهای لازم برای خرید کالا یا خدمات با رعایت مقررات منعقد نمایند و در صورتی که قراردادهای مزبور قبل از پایان سال مالی به مرحله تعهد برسد وزارت دارایی می‌تواند وجوه لازم را به عنوان پیش پرداخت از محل درآمد عمومی همان سال یا از محل تنخواه گردان خزانه تادیه کند و در سال بعد پس از تصویب بودجه راسا از اعتبارات وزارتخانه یا مؤسسه مربوط واریز نماید.
رئیس – نسبت به ماده۶۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده۶۷ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۶۸ قرائت می‌شود.
ماده۶۸ – معاملات وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی اعم از خرید و فروش و اجاره و استجاره و پیمانکاری و اجرت کار و غیره (به استثنای موادی که مشمول مقررات استخدامی می‌شود) باید حسب مورد از طریق مناقصه یا مزایده انجام داده شود مگر در موارد زیر:
۱- در مورد معاملاتی که طرف معامله وزارتخانه مؤسسه یا شرکت دولتی- شهرداریها یا مؤسسات وابسته به آنها باشند.
۲- در مورد اموال و خدمات و حقوقی که به تشخیص وزیر یا مسئول دولتی منحصر به فرد باشد.
۳- در مورد خرید یا استجاره اموال غیرمنقول بر طبق نظر کارشناس منتخب وزیر یا مسئول مؤسسه دولتی انجام خواهد شد.
۴- در مورد خدمات هنری و صنایع مستظرفه و همچنین خدمات مهندسین مشاور و کارشناسان.
۵- در مورد کالاهای انحصاری دولتی و کالاهایی که از طرف وزارت اقتصاد برای آنها تعیین نرخ شده باشد.
۶- در مورد خرید کالاهای مورد مصرف روزانه که در محل نرخ ثابتی از طرف دولت یا شهرداریها برای آنها تعیین شده باشد.
۷- در مورد کرایه حمل و نقل هوایی- دریایی- هزینه مسافرت و نظایر آن در صورت وجود نرخ ثابت و مقطوع.
۸- در مورد قطعات یدکی برای تعویض یا تکمیل لوازم و تجهیزات ماشین‌آلات موجود و همچنین ادوات و ابزار و وسایل اندازه‌گیری دقیق و لوازم آزمایشگاههای علمی و فنی و حق اختراع و نظایر آن به تشخیص وزیر یا مسئول مؤسسه دولتی.
۹- در مورد معاملاتی که به تشخیص هیئت وزیران به ملاحظه صرفه و صلاح دولت باید مستور بماند.
۱۰- در مورد چاپ و صحافی که به موجب آیین‌نامه خاصی که به تصویب هیئت وزیران نخواهد رسید انجام خواهد شد.
- تبصره ۱- در مواردی که وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی در اجرای وظایف محوله به موجب قوانین خاص از جمله قانون برق ایران مصوب تیرماه ۱۳۴۵ مجازند اموال و حقوقی را ولو بدون موافقت مالک مال یا حق تصرف و معامله نماید طبق قوانین خاص و مذکور نسبت به خریداری یا تصرف اموال و حقوق مورد نیاز عمل خواهند نمود.
- تبصره ۲- مخارج مربوط به حوادث مهم و ناگهانی مملکتی از قبیل جنگ- آتش‌سوزی- زلزله- سیل- بیماریهای همه‌گیر و سایر مواردی که به فرمان همایونی به عنوان ضرورات ملی اعلام گردد از شمول این قانون مستثنی و تابع مقررات خاصی خواهد بود که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد و گزارش امر باید در اولین جلسه مجلس شورای ملی تقدیم گردد.
رئیس- نسبت به ماده ۶۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۶۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۶۹ قرائت می‌شود.
ماده ۶۹- مناقصه در معاملات به طرق زیر انجام می‌پذیرد:
- الف- در مورد معاملات جزئی به حداقل قیمت ممکن به تشخیص مأمور خرید.
- ب- در مورد معاملات متوسط به حداقل قیمت ممکن با استعلام بهای کتبی به مسئولیت مأمور خرید.
- ج- در مورد معاملات عمده با انتشار آگهی مناقصه یا ارسال دعوت‌نامه (مناقصه محدود).
مزایده در معاملات به طرق زیر انجام می‌پذیرد:
- الف- در مورد معاملات جزئی به حداکثر قیمت ممکن به تشخیص مأمور فروش.
- ب- در مورد معاملات متوسط با حراج.
- ج- در مورد معاملات عمده با انتشار آگهی مزایده.
رئیس- نسبت به ماده ۶۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۶۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۰ قرائت می‌شود.
ماده ۷۰- تعیین نصاب معاملات جزئی و متوسط و عمده و تغییر آن به پیشنهاد وزارت دارایی وتصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی خواهد بود.
رئیس- نسبت به ماده ۷۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۷۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۱ قرائت می‌شود.
ماده ۷۱- در مواردی که انجام مناقصه یا مزایده به تشخیص هیئتی مرکب از:
الف- در مورد وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی معاون وزارتخانه مربوط ذیحساب وزارتخانه یا مؤسسه حسب مورد- یک نفر به انتخاب وزیر مربوط.
ب- در مورد شرکتهای دولتی مدیرعامل و دو نفر به انتخاب مجمع عمومیمیسر یا به مصلحت نباشد می‌توان معامله را به طرق دیگری انجام داد و در این صورت هیئت مزبور نحوه انجام این گونه معاملات را در هر مورد یا به طور کلی برای یک نوع کالا یا خدمت تعیین و اعلام خواهد نمود.
- تبصره- در مورد معاملات مربوط به نیروهای سه‌گانه وزارت جنگ به جای معاون وزارت جنگ فرمانده نیروی مربوط در هیئت موضوع بند الف این ماده شرکت می‌کند.
رئیس- نسبت به ماده ۷۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۲ قرائت می‌شود.
ماده ۷۲- آیین‌نامه مربوط به نحوه انجام معاملات و تشریفات مناقصه و مزایده و سایر مقررات اجرایی مواد ۶۸ و ۶۹ و ۷۱ از طرف وزارت دارایی تنظیم و پس از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده می‌شود.
رئیس- نسبت به ماده ۷۲ نظری نیست؟ آقای دانشمند بفرمایید.
دانشمند (مخبر کمیسیون دارایی)- این ماده قبلاً ماده ۷۴ بوده است و در ماده ۷۴ در مورد آیین‌نامه نحوه انجام معاملات و تشریفات مناقصه و مزایده و سایر مقررات اجرایی مواد ۷۰ - ۷۱- ۷۳ ترتیبی مقرر شده است که به حذف دو ماده ۲۶ و ۲۷ این مواد به ۶۸-۶۹-۷۱ تغییر می‌کند و همچنین در ماده بعدی که قبلاً بوده است این سه ماده باید تصحیح شود و ماده ۷۴ که ذکر شده ارتباطی ندارد در چاپ اشتباهاً آمده و باید حذف شود بنابراین شرکتهای دولتی مکلفند آیین‌نامه معاملات خود را براساس مندرج در مواد ۶۸-۶۹-۷۱ تنظیم بکنند و طبق اساسنامه قانونی خود ظرف یک سال به تصویب مراجع صلاحیتدار برسانند.
رئیس- البته اصلاح می‌شود نظر دیگری در ماده ۷۲ نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۷۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقتند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۳ قرائت می‌شود.
ماده ۷۳- شرکتهای دولتی مکلفند آیین‌نامه معاملات خود را براساس ضوابط مندرج در مواد ۶۸و ۶۹ و ۷۱ تنظیم و طبق اساسنامه قانونی خود ظرف یک سال به تصویب مراجع صلاحیتدار برسانند.
- تبصره- بانک مرکزی ایران- بانک ملی ایران- شرکت ملی نفت ایران- شرکت ملی هواپیمایی ایران- شرکت ملی ذوب‌آهن ایران- سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران- صندوق کشاورزی مشمول حکم این ماده می‌باشند.
- تبصره ۲- شرکتهای تابعه شرکت ملی نفت ایران و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از شمول حکم این ماده مستثنی بوده و کماکان تابع مقررات مربوط به خود می‌باشند.
رئیس- نسبت به این ماده نظری نیست؟ آقای مهندس عترت فرمایشی دارید؟
مهندس عترت- در تبصره ۱۴ ماده ۷۳ بعضی از دستگاههای را از جمله سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را مشمول حکم ماده ۷۳ کرده‌اند ولی در تبصره بلافاصله این سازمان مستثنی شده اگر مقصود شرکتهای تابعه این سازمان است که مستثنی شده باشد باید اول جمله کلمه شرکت اضافه شود یا به جای (و) گذاشته شود تا رفع ابهام گردد.
رئیس- آقای قوام صدری بفرمایید.
قوام صدری (معاون وزارت دارایی)- منظور همان بوده است که استنباط فرموده‌اید یعنی در تبصره یک دستگاه‌هایی را آورده است و معاملات‌شان را مشمول مقررات این قانون درآورده است چون شرکتهایی مانند شرکت ملی نفت ایران و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اینها دستگاه‌هایی هستند که خودشان دارای تعداد زیادی شرکتهای تابعه هستند که فرم و خصوصیات آن شرکتها طوری است که طبعاً نمی‌توانند تبعیت از آیین‌نامه معاملات دولتی بکند آن عده از شرکتها را در تبصره ۲ از شمول این قانون مستثنی شناخته‌اند و منظور همین بوده است که فرمودید که شرکتهای تابعه شرکت ملی نفت ایران و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از شمول قانون معاملات دولتی معاف باشند.
رئیس- به جای تیره واو گذاشته شود منظور را تأمین می‌کند، نظر دیگری در ماده ۷۳ نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۴ قرائت می‌شود.
ماده ۷۴- ذیحسابان مکلفند صورتحساب دریافت و پرداخت هر ماه را در دو نسخه به ضمیمه مدارک و اصل اسناد منتهی تا آخر ماه بعد به وزارت دارایی ارسال دارند.
وزارت دارایی باید نسخه اصلی صورتحسابهای واصله را به همراه مدارک و اسناد ضمیمه آنها ظرف ده روز به دیوان محاسبات تسلیم دارد.
- تبصره- صحتصورت‌حساب‌ها و اسناد باید از طرف ممیز حساب مربوط گواهی شده باشد.
رئیس- نسبت به ماده ۷۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۵ قرائت می‌شود.
ماده ۷۵- شرکتهای دولتی مکلفند مؤسسه از ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه خود را پس از تصویب مراجع صلاحیتدار طبق اساسنامه مربوط برای ضمیمه نمودن به لایحه تفریغ بودجه به وزارت دارایی ارسال دارند.
رئیس- نسبت به ماده ۷۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۶ قرائت می‌شود.
ماده ۷۶- خزانه مکلف استصورت‌حساب دریافتها و پرداختهای ماهانه حسابهای درآمد بودجه عمومی دولت و سپرده و درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را منتهی تا آخر ماه بعد پس از گواهی ممیز حساب مربوط به دیوان محاسبات تسلیم کند.
رئیس- در ماده ۷۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۷ قرائت می‌شود.
ماده ۷۷- پیش‌پرداخت‌ها در سالی که به مرحله تعهد می‌رسد و علیالحسابها در سالی که تصفیه می‌شود به حساب هزینه قطعی همان سال محسوب و در لایحه تفریغ بودجه آن سال جمعاً و خرجاً منظور می‌شود.
رئیس- در ماده ۷۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۷۸ قرائت می‌شود.
ماده ۷۸- وزارت دارایی مکلف است لایحه تفریغ بودجه هر سال مالی را منتهی تا پایان سال مالی بعد تهیه و به دیوان محاسبات ارسال دارد.
دیوان محاسبات مکلف است ظرف سه ماه رسیدگی‌های لازم را به عمل آورده و عین لایحه را با اظهارنظرهای خود درباره گردش امور مالی وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی به وزارت دارایی اعاده دهد وزارت دارایی مکلف است ظرف یک ماه لایحه تفریغ بودجه را به مجلس شورای ملی تقدیم کند.
رئیس- در ماده ۷۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۹ قرائت می‌شود.
ماده ۷۹- لایحه تفریغ بودجه باید همراه اظهارنظر دیوان محاسبات و حاوی گزارش لازم درباره امور مالی سالی مورد عمل بودجه و متضمن صورت ارقام قطعی درآمدهای وصول شده و هزینه‌های انجام یافته باشد. صورتهای ضمیمه لایحه مذکور باید با همان ترتیب و طبق تقسیمات و عناوین درآمد سایر منابع تأمین اعتبار و اعتبارات مندرج در قانون بودجه سال مربوط تهیه شود و نیز صورت گردش نقدی خزانه را حاوی اطلاعات زیر همراه داشته باشد:
الف- صورتحساب دریافتهای خزانه
- ۱- موجودی اول سال خزانه
- ۲- درآمدهای وصولی سال مورد عمل بودجه
- ۳- سایر منابع تأمین اعتبار
- ۴- واریز پرداختها و علیالحسابهای سالهای قبل
ب- صورتحساب پرداختهای خزانه
- ۱-هزینه‌های سال مورد عمل بودجه
- ۲- پیش‌پرداخت‌ها و علیالحسابها
- ۳- پیش‌پرداخت‌ها و علیالحسابهای سالهای قبل که به هزینه قطعی منظور شده.
- ۴- موجودی آخر سال
رئیس- در ماده ۷۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۰ قرائت می‌شود.
ماده ۸۰- مالکیت اموال غیرمنقول وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی متعلق به دولت است و حفظ و حراست آنها با وزارتخانه یا مؤسسه دولتی است که مال را در اختیار دارد وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی پیوسته با موافقت نخست‌وزیر حق استفاده از اموال مزبور را که در اختیار دارند به یکدیگر واگذار کنند.
- تبصره- سازمان برنامه می‌تواند با تصویب هیئت عمل کلیه اموال غیرمنقولی را که از محل اعتبارات برنامه‌های اول و دوم و سوم خریداری کرده و به موجب مقررات فعلی جزء دارایی شرکتهای دولتی منظور شده است به شرکتهای مزبور به طور قطعی واگذار کند.
رئیس- در ماده ۸۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۱ قرائت می‌شود.
ماده ۸۱- مسئولیت حفظ اموال منقول که در اختیار وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی است و نگاهداری حساب آن با خود وزارتخانه یا مؤسسه می‌باشد.
رسیدگی به موجودی و نظارت و تمرکز حساب اموال مزبور با وزارت دارایی است.
آیین‌نامه مربوطه به اجرای این ماده و نحوه رسیدگی و نظارت وزارت دارایی از طرف وزارت دارایی تنظیم و ابلاغ خواهد شد.
- تبصره- اسلحه و مهمات و سایر تجهیزات نیروهای مسلح شاهنشاهی از لحاظ رسیدگی و نظارت وزارت دارایی از شمول حکم این ماده مستثنی است.
رئیس- در ماده ۸۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۲ قرائت می‌شود.
ماده ۸۲- سهام و اسناد مالکیت اموال غیرمنقول و تضمین‌نامه جمعداران و سایر اوراق بهادار متعلق به وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و همچنین سهام متعلق به دولت در شرکتها باید در خزانه‌دار به کل کشور و یا در محل‌هایی که از طرف خزانه‌داری کل کشور تعیین می‌شود نگاهداری شود.
رئیس- در ماده ۸۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۳ قرائت می‌شود.
ماده ۸۳- اموال و موجودی و حسابهای بانکی خزانه و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی قابل توقیف نیست دولت مکلف است دیون ناشی از احکام قطعی دادگاهها را در اولین بودجه پیشنهادی به مجلس شورای ملی منظور و پس از تصویب پرداخت نماید.
رئیس- در ماده ۸۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید که در ماده ۸۳ فعلی (۸۵ قبلی) عبارت (اموال و موجودی و حسابهای بانکی خزانه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی قابل توقیف نیست) حذف شود.
فرهادپور.
رئیس- آقای فرهادپور بفرمایید.
فرهادپور- من تصور می‌کنم همکاران محترم این اصل را قبول داشته باشند که اصولاً قانون برای حفظ حقوق افراد و برقراری عدالت در جامعه است به نظر من بین دولت و ملت فاصله‌ای نیست و من فاصله‌ای قائل نیستم اگر به حکم قانون خود دولت بخواهد خودش افراد را از ملت جدا کند به عقیده بنده رویه صحیحی عمل نکرده است (صحیح است) اگر دولت از کسی طلبکار است تا فرش زیر پای او را توقیف می‌کند حق دارد و قانون این اجازه را به او داده است چرا اگر کسی از دولت طلبکار است حق نداشته باشد مالی را توقیف کند و اصولاً گنجاندن این جمله در اول ماده ۸۵ تأثیر روانی بسیار نامطلوبی در اجتماعی خواهد داشت بدون این که برای دولت نفعی داشته باشد همان جمله دوم که می‌گوییم دولت مکلف است دیون ناشی از احکام قطعی دادگاهها را در بودجه سال آینده بگذارد به نظر من هر طلبکاری از دولت وقتی متوجه شود که در بودجه سال آینده پولش را می‌گذارند و طلبش را خواهند داد و از طریق توقیف اموال که تقریباً تشریفاتش بیشتر از این دوره عمل طول بکشد به نتیجه خواهد رسید بنده تصور می‌کنم حذف این جمله از این لایحه در شأن این مجلس و موجد حسن رابطه‌ای بین دولت و مردم است که بنده معتقد هستم این رابطه همیشه باید محفوظ بماند و دولت خودش را از مردم جدا تافته و جدا بافته نداند.
رئیس- آقای قوام صدری بفرمایید.
قوام صدری (معاون وزارت دارایی)- بنده باید از جناب آقای فرهادپور تشکر کنم که می‌فرمایند به این منظور پیشنهاد فرموده‌اند که در واقع فرقی بین دولت و ملت نگذاشته باشند قربان این عبارت در این ماده به این منظور گذاشته نشده و برای این که دولت وضع کارش طور دیگری است این عبارت در این ماده برای اجرای صحیح مجموع این مقرراتی است که دارید تصویب می‌فرمایید در فصل اول و دوم مقرر فرموده‌اید که دولت چگونه اعتبار بگیرد و چگونه خرج کند و تا خرجی اعتبارش در بودجه نباشد قابل پرداخت نیست و یکی از مقرراتی که تصویب شد این بود که هر خرجی باید در بودجه اعتبارش تصویب شده باشد یکی از مجموع مقررات گوناگون بالطبع وجود چنین مسئله‌ای که بتواند مجموع این مقررات را دولت به موقع اجرا بگذارد ایجاب می‌کند مثلاً طبق مقرراتی که تصویب فرموده‌اید برای یک قران خرج دولت اعتبار قائل می‌شود البته دولت به اقتضای معاملات خودش که مثل سایر مردم دارد ممکن است بدهکار بشود طلبکار بشود و محکومیت پیدا کند یا اصلاً محکومیت پیدا نکرد یک اجاره‌ای باید بپردازد و اعتبارش برای پرداخت اجاره این محل کسر آمده می‌فرمایید نقض قانون بکند و اجاره این محل را از حقوق آخر ماه مستخدمین بردارد و بپردازد یا از محل خرج دیگری که برایش تصویب فرموده‌اید بپردازد؟ از چه محلی بپردازد؟ اگر نپرداخت و این ماده وجود نداشته باشد حق دارد طلبکار برود اجراییه صادر کند حالا این بستگی دارد که از چه بابت و مربوط به چه وزارتخانه‌ای باشد به طور مثال اگر از وزارت دادگستری بود برود میز و صندلی دادگاه را توقیف کند؟ به عنوان این که من از شما اجاره محل طلبکارم و دولت هم نمی‌تواند بپردازد مگر این که بیاید مجلس و استدعا کند اضافه اعتبار تصویب بفرمایید تا برود و این پول را بپردازد اگر مثل افراد عادی دولت قادر بود که هر پولش را به هر مصرفی که خودش مصلحت می‌داند برساند و این قیود نبود می‌توانست ولی دولت برای پرداخت دیون تابع یک مقررات است که ناچار مثل سایر مردم نیست که من دولتم و نمی‌توانم دستم را در جیبم کنم و هر پولی را به هر مصرفی برسانم پس اگر طلبکاری بود بدون این که اسباب کار یا حساب یک دستگاه را توقیف بکند این فرصت را بهش بدهید که به موجب قسمت دوم اعتبارش را تأمین بکند و بپردازد.
رئیس- آقای آموزگار با پیشنهاد مخالفید یا موافق؟ (آموزگار- موافق) آقای فرهادپور جنابعالی باز هم می‌خواهید توضیح بدهید؟ (فرهادپور- بله) بفرمایید.
فرهادپور- برای بنده خیلی اسباب تأسف شد که از نظر معاون محترم وزارت دارایی حقوق مردم مختلف است فکر می‌کنید یک کسی که بابت مال‌الاجاره منزلش طلبکار است حقش کمتر از آن است که بابت اضافه کار کار نکرده طلبکار است شما با تصویب این مسئله فاصله می‌گذارید تفاوت قائل می‌شوید نسبت به توقیف فلان مال از نظر صاحب حق به موجب حکم عدلیه آن هم با یک قانون محاسبات عمومی که به نظر من سرا پایش گل و گشاد است و جلویش را گرفته‌اید برخلاف مصالح مملکت.
رئیس- نظر دیگری نسبت به این پیشنهاد نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای فرهادپور رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد بنابراین نسبت به اصل ماده ۸۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۴ قرائت می‌شود.
ماده ۸۴- حسابهای خزانه با حداقل امضای مشترک دو نفر از مقاماتی که از طرف خزانه‌دار کل کشور به این منظور به بانک مرکزی ایران معرفی می‌شوند قابل استفاده است. کلیه مکاتبات خزانه که به موجب نقل و انتقال موجودی حسابهای خزانه گردد باید حداقل با دو امضای مجاز مقامات مذکور در فوق صادر شود.
رئیس- در ماده ۸۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۵ قرائت می‌شود.
ماده ۸۵- حسابهای بانکی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از طرف خزانه در بانک مرکزی ایران یا شعب بانک ملی ایران با موافقت بانک مرکزی ایران افتتاح خواهد شد استفاده از حسابهای مزبور با امضای مشترک ذیحساب و لااقل یک امضای مجاز دیگر به معرفی خزانه به عمل خواهد آمد.
- تبصره ۱- در نقاطی که شعب بانک ملی نباشد حسابهای بانکی در شعب بانکهای دولتی دیگر افتتاح می‌شود.
- تبصره ۲- مفاد ماده ۳۹ اساسنامه بانک کشاورزی ایران مصوب سال ۱۳۴۵ به قوت خود باقی است.
رئیس- در ماده ۸۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۶ قرائت می‌شود.
ماده ۸۶- در صورتی که بر اثر گواهی خلاف واقع ذیحساب نسبت به تأمین اعتبار یا بر اثر اقدام یا دستور وزیر یا رئیس مؤسسه دولتی با مقامات مجاز از طرف آنان زائد بر اعتبار و یا بر خلاف قانون دینی بر ذمه دولت ایجاد شود ذیحساب یا اقدام‌کننده و یا دستوردهنده حسب مورد به موجب رأی مرجع صالحه به حبس تأدیبی از یک تا سه سال و به پرداخت جزای نقدی معادل میزان مورد تخلف محکوم خواهد شد.
رئیس- در ماده ۸۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۷ قرائت می‌شود.
ماده ۸۷- خزانه مجاز است برای رفع احتیاجات خود از موجودی حسابهای اختصاصی و سپرده‌ها استفاده نماید مشروط بر این که بلافاصله پس از درخواست سازمان ذیربط مسترد دارد.
رئیس- نسبت به ماده ۸۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۸ قرائت می‌شود.
ماده ۸۸- در صورتی که ذیحساب تشخیص داد که پرداخت وجهی مخالف مقررات است مراتب را به وزیر و یا رئیس مؤسسه مربوط یا مقامات مجاز از طرف آنان اعلام می‌کند هر گاه مراجع مزبور مسئولیت امر را کتباً به عهده گرفتند ذیحساب مکلف است وجه را پرداخت و موضوع را به وزارت دارایی گزارش دهد، وزارت دارایی در صورتی که مورد اخلاف تشخیص داد مراتب را برای تعقیب به دادستان دیوان محاسبات اعلام می‌دارد در این مورد و در مواردی که ممیز حساب پرداخت وجهی را خلاف مقررات تشخیص داد دادستان دیوان محاسبات مکلف به رسیدگی و طرح موضوع در دیوان محاسبات خواهد بود و در مواردی که موضوع قابل تعقیب جزایی تشخیص داده شود مراتب را از طرف دادستان دیوان محاسبات به مراجع قضایی اعلام و تعقیب می‌شود.
رئیس- در ماده ۸۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۹ قرائت می‌شود.
ماده ۸۹- در مواردی که بر اثر تعهد زائد بر اعتبار و یا عدم رعایت مقررات این قانون خدمتی انجام شود و یا مالی به تصرف دولت درآید که رد عین آن میسر نبوده یا فروشنده از قبول آن امتناع داشته باشد در صورتی که وجه آن پرداخت نشده باشد ذینفع می‌تواند به دیوان محاسبات مراجعه نماید در این صورت دیوان محاسبات می‌تواند با ذینفع توافق کند، این توافق قابل اجرا قابل اعتراض است و وجه مورد توافق در حدود اعتبارات موجود یا اعتبارات سال بعد وزارتخانه یا مؤسسه مربوط قابل پرداخت است. در صورت عدم حصول توافق‌خواهان می‌تواند در دادگاههای صلاحیتدار دادگستری طرح دعوی نماید.
اقدامات فوق مانع تعقیب قانونی متخلف نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۸۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۰ قرائت می‌شود.
ماده ۹۰- ترازنامه و حساب سود و زیان شرکتهای دولتی در صورتی قابل طرح و تصویب در مراجع صلاحیتدار مربوط خواهد بود که از طرف حسابرسی منتخب وزارت دارایی مورد رسیدگی قرار گرفته و گزارش مربوط را به همراه داشته باشد.
در صورتی که گزارش مزبور ظرف یک ماه از تاریخ ارسال ترازنامه و حساب سود و زیان به وزارت دارایی اعلام نشود این امر مانع طرح و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان در مراجع صلاحیتدار مربوط نخواهد بود.
رئیس- نسبت به ماده ۹۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۹۰ عبارت (در صورتی که گزارش مزبور ظرف یک ماه از تاریخ ارسال ترازنامه ... الی آخر.) حذف شود.
فرهادپور.
رئیس- آقای فرهادپور بفرمایید.
فرهادپور- به طوری که نمایندگان محترم توجه دارند در شور اول این ماده به صورتی تصویب شده بود که وزیر دارایی در کلیه مجامع عمومی با حق رأی بایستی شرکت کند مقصود از این، این بود که ترازنامه و تصمیماتی که در مجامع عمومی گرفته می‌شود اولاً مورد رسیدگی قرار بگیرد ثانیاً یک هماهنگی بین طرز کار شرکتهای دولتی به وجود بیاید در شور اول پیشنهاد اصلاحی داده شد و شرحی که ملاحظه می‌فرمایید جانشین ماده قبلی شد به این کیفیت که اول قبول می‌کنند ترازنامه‌ها بایستی مورد رسیدگی قرار گیرد و گزارش ضمیمه باشد بعد می‌گویند که اگر ظرف یک ماه رسیدگی نشد مجمع عمومی تصمیم خودش را خواهد گرفت البته استدلالی که در کمیسیون داشتند و دلایلی که اکثریت ارائه می‌کردند این بود که وزیر دارایی فرصت این که در تمام مجامع عمومی شرکت کند ندارد، خوب ما به این کیفیت تسلیم شدیم و حرفی هم نداریم ولی بنده تصور می‌کنم وجود این جمله در ذیل این ماده قبول این مطلب است که در دستگاه دولت ممکن است وظیفه‌ای را انجام نداد مگر ما گفتیم ترازنامه را فلان شرکت خصوصی رسیدگی کند مگر ما گفتیم شرکت کوپرز رسیدگی کند ترازنامه را باید دستگاه دولتی، دستگاهی که مورد اعتماد است رسیدگی کند با این عبارتی که شما در ذیل ماده می‌گذارید قانوناً اجازه می‌دهید به یک اداره دولتی که می‌تواند رسیدگی نکند و انجام‌وظیفه نکند. به خدا این سیستم قانون تصویب کردن و این سیستم تجویزات به نفع مملکت نیست آقای قوام صدری شما خودتان این را می‌دانید بایستی موظف باشند ترازنامه را در ظرف یک ماه رسیدگی بکنند و بدهند و بایستی حتماً در مجمع عمومی لااقل این گزارش حسابرسی ضمیمه باشد و مورد توجه قرار بگیرد من نمی‌دانم به چه مناسبت ما می‌خواهیم از قانون محاسبات عمومی گذشته که یک مقدار مانع در کار داشت به جای این که موانع را مرتفع کنیم آن چنان دست و پا را باز می‌گذاریم و کار را گل و گشاد می‌کنیم که حتی رسیدگی به یک ترازنامه را از طرف یک دستگاه دولتی موظف که این حق را ندارد رسیدگی نکند می‌گوییم اگر نکرد خودشان هر چه تصمیم گرفتند بگیرند این اقرار و اعتراف است به این که یا شما بگویید در وزارت دارایی ظرف یک ماه نمی‌توانیم رسیدگی کنیم و یا با این حذف موافقت بفرمایید.
رئیس- آقای مهندس ارفع با پیشنهاد مخالفید (مهندس ارفع- بله) بفرمایید.
مهندس ارفع- اگر تعداد شرکتهای دولتی و وضع حسابرسی در وزارت دارایی و رسیدگی به حساب این شرکتها به نحوی بود که واقعاً در طول یک ماه بدون این که مشکلی برای تعیین ترازنامه و حساب سود و زیان شرکتها ایجاد بشود رسیدگی می‌شد و تعیین تکلیف می‌شد که شرکتها بتوانند ترازنامه خودشان را تهیه بکنند بنده با آقای فرهادپور کاملاً موافق بودم ولی باید توجه بفرمایید که با تمام این تشکیلات که وزارت دارایی برای این کار می‌دهد و انشاءالله در آتیه خواهد داد و نتیجه خواهیم گرفت و در رأس موقع معین قادر به حسابرسی خواهد بود ولی به فرض این که نتواند در مدت معینی حسابرسی انجام بشود نتیجه نهایی این خواهد بود که وضع رسیدگی به ترازنامه شرکتها و سود و زیان آنها معلق و معوق بماند اگر قصد ما این است که شرکتها بدون رسیدگی به حساب‌ها و حسابرسی می‌توانند بیلان خودشان را تنظیم کنند و هیچ دستگاهی برای کنترل هزینه‌های انجام شده یا درآمدهای اینها یا واقعیت صورت‌حساب‌هایی که می‌دهند وجود ندارد در اینجا بنده یادآوری می‌کنم که دیوان محاسبات موظف است که چه از نظر قانون محاسبات عمومی و چه مقرراتی که در این قانون تعیین شده حساب شرکتهای وابسته به دولت را دقیقاً رسیدگی کند و ضمن لایحه بودجه که تنظیم و تقدیم خواهد کرد در آنجا به جزییات حساب این شرکتها مثل حساب یک سازمان دولتی و وزارتخانه رسیدگی به عمل آورد بنابراین هنوز مرحله ثانوی برای کنترل حساب این شرکتها وجود دارد و حذف این جمله از انتهای این ماده کمکی نخواهد کرد بلکه موجب خواهد شد کار تنظیم ترازنامه شرکتها به تعویق افتاد اما نتیجه نهایی که در این محاسبات خواهد بود در این قانون برای ما تأمین شده و جای نگرانی برای ما نخواهد بود.
رئیس- نظر دیگری نسبت به پیشنهاد آقای فرهادپور نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین به پیشنهاد آقای فرهادپور رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۱ قرائت می‌شود.
ماده ۹۱- وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و اموال متعلق به آنها از پرداخت عوارض مستقیم به شهرداری از قبیل انواع عوارض متعلق به سطح شهر و ساختمان و سایر اموال منقول و حتی تشرف و حین مرغوبیت و مشابه آنها معاف هستند انواع عوارض غیرمستقیم که به سازمانهای مذکور تعلق بگیرد به پیشنهاد وزارت کشور و موافقت وزارت دارایی به دستور نخست‌وزیر تعیین خواهد شد.
رئیس- نسبت به ماد ۹۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۲ قرائت می‌شود.
ماده ۹۲- حقوقی که بر اثر تخلف از شرایط مندرج در قراردادها پس از رسیدگی طبق مواد قرارداد برای دولت ایجاد می‌شود کلاً یا بعضاً قابل بخشودن نیست مگر این که به موجب رأی دیوان محاسبات تخلف از شرط ناشی از حوادثی باشد که از اختیار طرف قرارداد خارج بوده است.
رئیس- در ماده ۹۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۳ قرائت می‌شود.
ماده ۹۳- کلیه لوایح و پیشنهادنامه‌ها که جنبه مالی دارد در صورتی در مراجع مربوط قابل طرح و تصویب است که قبلاً موافقت وزارت دارایی نسبت به آن جلب شده باشد.
رئیس- نسبت به ماده ۹۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۴ قرائت می‌شود.
ماده ۹۴- نمونه اسنادی که برای پرداخت هزینه‌ها مورد قبول واقع می‌شود و همچنین مدارک و دفاتر و روش نگهداری حساب با موافقت وزارت دارایی تعیین می‌شود دستورالعملهای اجرایی این قانون از طرف وزارت دارایی ابلاغ خواهد شد.
رئیس- در ماده ۹۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۵ قرائت می‌شود.
ماده ۹۵- خزانه می‌تواند از موجودی مازاد بر احتیاج حسابهای خود و حسابهای اختصاصی و تمرکز وجوه سپرده با موافقت وزیر دارایی به صورت سپرده ثابت به نرخ رسمی بهره نزد بانک مرکزی ایران یا با موافقت بانک مذکور با بهره متناسبی نزد بانکهای دولتی دیگر استفاده نماید بهره سپرده‌های مزبور به حساب درآمد متفرقه کشور منظور می‌شود.
ماده ۹۶- در مورد دریافت درآمد کسر ریال یک ریال محاسبه و وصول خواهد شد و در مورد پرداخت هزینه کسور ریال پرداخت نمی‌گردد.
رئیس- نسبت به ماده ۹۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۷ قرائت می‌شود.
ماده ۹۷- کلیه مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت که به صورتی غیر از شرکتهای تجاری ایجاد شده‌اند با انقضا سه ماه از تاریخ تصویب این قانون مؤسسه دولتی محسوب و تابع مقررات این قانون در مورد مؤسسات دولتی خواهد بود مگر آن که ظرف مدت مذکور در مورد هر یک از مؤسسات مزبور لایحه‌ای در مورد تبدیل آنها به شرکت سهامی به مجلسین تقدیم شود که در این صورت تا تاریخ تصویب قانون مربوط تابع مقررات مربوط به خود خواهند بود.
رئیس- نسبت به ماده ۹۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۸ قرائت می‌شود.
ماده ۹۸- از تاریخ اجرای این قانون قانون محاسبات عمومی مصوب اسفند ۱۳۱۲ و کلیه قوانین و مقررات خاص در مواردی که با این قانون مغایر است ملغی است.
- تبصره- مقررات قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفنده ۱۳۴۶ تا پایان مدت برنامه چهارم به قوت خود باقی است. از تاریخ اجرای این قانون وظایف مربوط به ذیحسابی بودجه عمرانی به عهده ذیحسابان منتخب وزارت دارایی محول می‌شود.
ذیحسابان مذکور مکلفند دستورهای سازمان برنامه را در حدود قوانین و مقررات برنامه‌های عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۴۶ رعایت نمایند.
رئیس- در ماده ۹۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مجموع لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا ارسال می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۱۲- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- دستورجلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور دوم اصلاح بعضی از مواد قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور. شماره چاپ ۱۲۷۸.
- ۲- گزارش شور اول اصلاح موافقت‌نامه بین دولت ایران و دولت جمهوری بازرگانی مابین قلمرو دو دولت و ماورا آنها. شماره چاپ ۱۲۷۹.
- ۳- گزارش شور اول موافقت‌نامه راجع به پستال (بسته‌بندی) بین اداره پست ایالات متحده آمریکا و اداره پست ایران.شماره چاپ ۱۲۸۰.
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم. جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.