مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ آبان ۱۳۲۱ نشست ۱۰۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۳
جلسه: ۱۰۲
صورت مذاکرات مجلس روز پنجشنبه هفتم آبان ماه ۱۳۲۱
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- اعلام استعفای آقای دکتر جوان از نمایندگی مجلس شورای ملی
۳- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به آموزشگاه شهربانی
۴- شور لایحه واگذاری پانصد میلیون ریال اعتبار به وزارت خواربار
۵- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس یک ساعت و ربع پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید.
صورت مجلس روز پنجم آبان ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند. (اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایب با اجازه- آقای: فاطمی
غایبین بی اجازه- آقایان: تولیت، دکتر ضیا، نوبخت، ملک مدنی، اورنگ، مشیردوانی، اکبر، امیر ابراهیمی، معتصم سنگ، اصفهانی، دکتر ادهم، معتضدی، دبستانی، بهبهانی، آصف، صادق وزیری، اعتبار، کامل ماکو، نصرتیان، همراز
دیرآمدگان بی اجازه-آقایان: خسروشاهی، بوداغیان
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس‌ـ در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای معدل فرمایشی داشتند راجع بصورت مجلس؟
معدل‌ـ کلمه مطلق ملکه اطلاق بعلیا حضرت ملکه فوزیه می‌شود و این جا بنظر بنده آقای رئیس که ملکه فرمودند منظورشان ملکة نادرشاه بوده است (صحیح است) خوب است امر بفرمائید در صورت مجلس اصلاح شود.
طوسی‌ـ صحیح است. اصلاح می‌شود.
رئیس‌ـ در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
ـ اعلام استعفای آقای دکتر جوان از نمایندگی مجلس شورای ملی
(۲ـ اعلام استعفای آقای دکتر جوان از نمایندگی مجلس شورای ملی)
رئیس‌ـ بر طبق ماده ۱۴۸ نظامنامه داخلی مجلس استعفای آقای دکتر جوان را باطلاع آقایان نمایندگان محترم میرسانم.
جمعی از نمایندگان‌ـ دستور. دستور.
رئیس‌ـ آقای دکتر تاج بخش.
دکتر تاج‌بخش‌ـ بنده قبل از اینکه.
امیر تیمورـ بنده در موضوعی که فرمودید عرض دارم.
طباطبائی‌ـ موضوع قابل مذاکره نیست آقا…
عدة از نمایندگان‌ـ دستور. دستور.
دکتر تاج‌بخش‌ـ بنده قبل از اینکه وارد بحث در مطلب بشوم که نشر اسکناس بصلاح کشور است یا نه می‌خواهم عرض کنم که آیا مناسبات ما با متفقین خصمانه است یا دوستانه؟ اگر خصمانه است.
همهمه نمایندگان… زنک رئیس.
جمعی از نمایندگان‌ـ این موضوع مطرح نیست آقا.
رئیس‌ـ آقای دکتر این حرفها مناسبت ندارد آقا.
دکتر تاج‌بخش‌ـ خواربار و جنس را دارند خارج می‌کنند… همهمه نمایندگان‌ـ مطرح نیست آقا. مطرح نیست. زنگ رئیس.
عدة نمایندگان‌ـ دستور. دستور.
رئیس‌ـ خارج از موضوع صحبت نکنید آقا. (صحیح است)
دکتر تاج‌بخش‌ـ اجازه میفرمائید؟
رئیس‌ـ این حرفها مناسبت ندارد آقا یعنی چه؟
دکتر تاج‌بخش‌ـ احتیاج کشور از حیث خواربار و وسائل نقلیه..
همهمه نمایندگان‌ـ آقا مطرح نیست. دستور. دستور. زنگ رئیس.
رئیس‌ـ آقا راجع بخواربار می‌خواهید صحبت کنید بکنید.
دکتر تاج‌بخش‌ـ مذاکرات قربان راجع به پیمان می‌خواهم حرف بزنم.
رییس- شما راجع به خواربار می‌خواستید حرف بزنید. دستور
تاج‌بخش‌ـ تذکر است قربان. پس از رفع احتیاج از مازاد…
همهمه نمایندگان‌ـ دستور. دستور. آقای دکتر روز دیگر بفرمائید.
یکی از نمایندگان‌ـ جلسة دیگر بخوانید.
دکتر تاج‌بخش‌ـ اجازه میفرمائید من چند جلسه است اجازه خواسته‌ام (همهمه نمایندگان‌ـ بماند برای بعد. دستور.)
دکتر سنگ‌ـ بنده مخالف هستم دلیل هم داردم اگر اجازه میفرمائید عرض کنم. دلیل مخالفت ورود در دستور را عرض کنم.
همهمه نمایندگان‌ـ صدای زنگ رئیس.
رئیس‌ـ آقایان صبر کنید. (خطاب بدکتر سنگ) مگر شما نمی‌شنوید. چرا بی‌اجازه حرف می‌زنید؟ (دکتر سنگ‌ـ بنده مخالفم) با چه مخالفید؟ مطلب را طوری باید برداشت کرد که متناسب مجلس باشد (صحیح است) یعنی چه مخالف با چه؟ شما هم (خطاب بآقای دکتر تاج‌بخش) نطق‌تان را اصلاح کنید بعد صحبت کنید.
دکتر تاج‌بخش‌ـ پس در مسائل آزادانه نباید حرف زد.
طباطبائی‌ـ خلاصه‌اش را بفرمائید.
جمعی از نمایندگان‌ـ دستور. دستور.
ـ شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به آموزشگاه شهربانی
(۳ـ شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به آموزشگاه شهربانی)
رئیس‌ـ گزارش کمیسیون کشور راجع بآموزشگاه شهربانی مطرح است. شور اول. گزارش کمیسیون خوانده می‌شود.
کمیسیون کشور گزارش کمیسیون سابق راجع به آموزشگاه پایه‌وری شهربانی را با حضور آقای وزیر کشور مطرح نموده در نتیجه توضیحاتی که در اطراف مواد آن داده شد کمیسیون عین گزارش نامبرده را تأیید نموده و اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم می‌شود.
رئیس‌ـ آقای فرمانفرمائیان.
جمعی از نمایندگان‌ـ آقای اعتبار مخبر هستند
انوارـ لایحه را بخوانید آقا
رئیس‌ـ لایحه چاپ شده است توزیع شده است بنظرتان رسیده است باز هم بخوانند؟
انوارـبلی بلی بخوانند.
فرمانفرمائیان‌ـ بنده در این موضوع عرضی نداشتم.
رئیس‌ـ آقای نقابت در کلیات صحبت دارید؟
نقابت‌ـ بنده در لایحه عرض دارم ولی تقاضا دارم قرائت شود
انوارـبلی ما هم گفتیم قرائت شود.
رئیس‌ـ ماده بماده خوانده می‌شود.
نراقی‌ـ توزیع نشده است آقا.
لاریجانی‌ـ توزیع شده است آقا.
نقابت‌ـ بما که نرسیده
انوارـخوانده شود.
رئیس‌ـ بسیار خوب خوانده می‌شود.
طرح قانون راجع بتأسیس آموزشگاه شهربانی
ماده ۱ـ وزارت کشور مجاز است برای تأمین نیازمندیهای استخدامی اداره کل شهربانی آموزشگاهی تأسیس نماید.
ماده ۲ـ در موقع تحصیل بهر یک از دانشچویان برابر اعتبار موجوده در بودجه تا میزان ماهیانه ششصد ریال بعنوان کمک هزینه تحصیل پرداخت می‌شود. بعلاوه هزینه غذا و لباس در مدت تحصیل با آموزشگاه خواهد بود.
ماده ۳ـ دانشجویانی که از عهده امتحانات آموزشگاه نامبرده برآیند در صورتیکه در بدو ورود دارای گواهینامه دوره کامل دبیرستان (اعم از شش یا پنج کلاسه) باشند با پایه ۳ کشوری و در صورتیکه دارای دانشنامه لیسانس باشند با پایه ۴ بخدمت اداره کل شهربانی پذیرفته می‌شوند.
ماده ۴ـ بین فارغ‌التحصیلان آموزشگاه کسانی که برای خدمت در قسمت انتظاماتی در نظر گرفته شوند علاوه بر پایه مربوط بدرجه رسد بان دومی نیز نائل می‌شوند و آنانکه دارای دانشنامه لیسانس هستند پس از یکسال خدمت با رعایت سایر مقررات بدرجه رسدبان یکم ارتقاء می‌یابندـ ترفیمات بعدی آنان از هر جهت مطابق مقررات عمومی خواهد بود.
ماده ۵ـ داوطلبان آموزشگاه مزبور باید در موقع ورود به آموزشگاه تعهد نمایند که پس از نیل بپایه کشوری لاقل پنج سال در اداره کل شهربانی و دوائر تابعه آن خدمت نمایند و هر گاه از انجام این تعهد خودداری نمایند باید همه وجوهی را که مطابق ماده دوم دریافت کرده بانضمام هزینه غذا و لباس نماینده و در هر حال کسانیکه برخلاف تعهد خود رفتار نمایند بهیچ عنوان بسایر خدمات دولتی پذیرفته نخواهند شد.
ماده ۶ـ برنامه آموزشگاه بتصویب شورای عالی فرهنگ خواهد رسید.
ماده ۷ـ ماده اول قانون مصوب دوازدهم بهمن ۱۳۱۰ و آن قسمت از مقررات قانون نامبرده که با این قانون مغایرت دارد ملغی است ولی استثنائاً نسبت بکسانیکه در تاریخ تصویب این قانون در آموزشگاه پایه‌وری شهربانی مشغول تحصیل هستند طبق قانون ۱۳۱۰ اقدام خواهد شد.
رئیس‌ـ کلیات مطرح است. آقای بیات.
بیات‌ـ بنده موافقم.
رئیس‌ـ آقای نقابت.
نقابت‌ـ عرض کنم این مطلب جای تردید نیست که یکی از موجبات تأمین آسایش و امنیت در تمام شهرها شهربانی است که یکی از ادارات فوق‌العاده حساس و مهم است و عادت شده است از قدیم که کارهای با اهمیت باینجا مراجعه می‌شود متأسفانه ادارة شهربانی از اول باسابقه خوبی برجا گذاشته نشده و تأسیس آن طوری شده است که یکعده مستخدمین بی‌سواد ومستخدمین غیر علاقمند از بدو تأسیس وارد شده بوده‌اند و غالباً اشخاصی بد سابقه را در بدو تأسیس وارد شده بوده‌اند و غالباً اشخاصی بد سابقه را در بدو شروع شهرباین می‌پذیرفتند و این سابقه باعث شد که نام شهربانی خراب شد در حالتیکه مقدس‌ترین وظایف هر جامعه خدمات پلیسی است زیرا حفظ امنیت می‌کند و حفظ امنیت می‌کند و حفظ آسایش می‌کند و بالاخره در نتیجه حسن انجام خدمت افراد شهربانی است که مردم شب راحت در منزل خودشان می‌خوابند در این سنوات آخر هم شهربانی عامل اجرای افعال تا مشروع واقع شده بود (صحیح است) و بهمین جهت باز یک توجه دیگری از ناحیه مردم به شهربانی شده که این اداره را یک ادارة طرف بغض و عداوت تشخیص دادند ولی بنده خیال می‌کنم با توجهاتی که حالا هیئت دولت می‌فرمایند بلکه اداره شهربانی یکی از آن اداراتی بشود که طرف مقصود و آمال ما هست و یک ادارة شهربانی یکی از آن اداراتی بشود که طرف مقصود و آمال ما هست و یک ادارة بتمام معنی مجهز و مرکب باشد از افراد تحصیل کرده و دانشمند و علاقمند به مملکتشان البته وقتی این اداره خوب می‌تواند تشکیل شود که دارای افرادی باشد که کاملاً خوش سابقه و تحصیل کرده باشند حقوق و زندگانی آنها تأمین بشود الان وضعیت بودجه شهربانی و وضعیت حقوق افراد خوب نیست و همه در زحمت هستند این اضاغه حقوقی هم که تصویب شد بحال هیچیک از مستخدمین بخصوص افراد شهربانی تأثیری نکرد زیرا پایة خرج بقدری بالا رفت که الآن دعا می‌کنند کاش همان حقوق ۱۸ تومان و ۱۹ تومان بما داده می‌شد در هر صورت بنده عقیده‌ام این است که هر قدر توجه کنیم نسبت بافراد شهربانی و هر قدر آنها را تشویق کنیم و هر قدر سعی کنیم که افراد محترم وارد دستگاه شهربانی شوند بهمان مقدار بامنیت و آسایش عمومی کمک کرده‌ایم چیزی که هست اگر شهربانی ما قادر و توانا باشد ما دیگر حاجت نداریم که به قانون حکومت نظامی که فعلاً یک قسمت بلکه تمام وظیفه شهربانی را اصولاً باو سپرده‌ایم یک قانونی نیست که متناسب با حوائج امروز ما باشد یک قانونی بود که در یک مورد خاصیب وضع شد و این قانون باری این دوره قابل اعمال نیست و این هم یک مسئله ایست که بین حقوقین محرز است که بترتیبی که بشر ترقی می‌کند بدین معنی که سطح زندگی فعلی اشخاص بالا میرود بایستی قوانین هم تکمیل شود متأسفانه آن قانون حکومت نظامی را ما حالا هم محترم میشماریم و بموقع اجرا می‌گذاریم و باز هم باندازه‌ای قدرت می‌دهیم که قسمت اعظم از قضاوت این کشور را بدست آن قانون حکومت نظامی و دادگاههی مربوطه باو سپرده‌ایم اگر آقایان فراموش نفرموده باشند روزی که لایحه با دو فوریت راجع به دادگاه‌های نظامی در اینجا مطرح شد همه آقایان را متشنج کردند و گفتند که توی خیابان آدم کشته‌اند و بایستی فوراً تصویب کرد از آن تاریخ که آن قانون را با دو فوریت تصویب کردند وقتی اجازه ندادند که مطالعه بشود حالا چند ماه می‌گذرد؟ آیا چه تأثیری کرد؟ کدام محاکمه خاتمه پیدا کرد؟ کدام جریان تمام شد و کدام سرعت عمل ایجاد شد هیچکدام اینها نیست مگر اینکه دستگاه قضائی را بهم زدند و متشنج کردند قضاوت ملازمه دارد با حوصله با فکر ومطالعه وبا اعمال یک مقرراتی که بالاخره حق پایمال نشود یکی دز بهترین نویسندگان است که میگوید خطر تبرئه کردن جانی برای جامعه کمتر است از خطر محکوم کردن بیگناه بنابراین بایستی بیشتر دقت کرد حالا بمناسبت ورود این لایحه بنده تذکر می‌دهم بآقای وزیر کشور که وضیعت شهربانی را بالا ببرند و بودجه اش اضافه بشود افراد خوب در آنجا استخدام شوند یک بسط قدرتی به شهربانی بدهند اما شهربانی قانون شهربانی اجرا کننده قانون، واین دستگاه حکومت نظامی را هم جمع کنید که قضایا بر گردد بحال عادیش زیرا افراد این مملکت بقدری نجابت و اصالت دارند که محتاج باین شدتها نیستند در مملکت ما آن دستجانی که محتاج بحکومت نظامی باشد وجود نداردو بالاخره بتجربه ثابت شد نتیجه‌ای که ما این مدت از حکومت نظا می‌گرفتیم تقریبا صفر ا ست پس می‌باید شهربانی تصویت شود و حکومت نظامی برداشته شود نکته‌ای که در اینجا بنده می‌خواستم تذکر بدهم این است که هفتاد میلیون تومان آقا بودجه وزارت جنگ است این هفتاد میلیون تومان. یک عده از افسران آکتیف افسرانی که دانشکده افسری را تمام کرده‌اند افسرانی که تحصیلات عالیه کرده‌اند افسرانی که علاقمند بوطن خودشان هستند آمدند خدمات فوق‌العاده کرده‌اند و اینها در نقاط صعب و سخت رنج بردند و استفاده هم نکردند جزء آن دستجات عالی بوده‌اند. این افسران را از خدمت بیرون کرده‌اند بعنوان اینکه افسر احتیاج نداریم بعنوان اینکه جا و محل نداریم اینها را بیرون کردند آنوقت از یک طرف دیگر بعنوان اینکه افسر کم داریم مشغول گرفتن جماعتی هستند بنام وظیفه و غیر ذلک در متمم بودجه یک ماده ایست که افسران می‌توانند بادارة امنیه و بادارةشهربانی منتقل شوند این افسرها باداره شهربانی رجوع کردند ادارة شهربانی گفت ما حاجت نداریم سلطان، یاور رفته‌اند مراجعه کردةاند ادارة شهربانی گفته است که ما حاجت نداریم و محل نداریم برای خدمت شماها آنوقت تأسیس یک آموزشگاهی با یک بودجه زیاد می‌شود که اشخاصی تهیه شوند برای خدمت شهربانی در حالتی که ما یک عده افسر بیکار که دانشکده افسری را تمام کرده‌اند درایم که اینها بیکارند قشون ولشان کرده است شهربانی هم ولشان کرده اگر نمی‌شناسید من صورتش را بعد تقدیم می‌کنم چون بنده نخواستم وارد شخصیات بشوم بنده مخالف با تحصیلات و تأسیس آموزشگاه و بسط علم و دانش نیستم و خیلی هم موافقم (افشارـ قانون باید بدانند) قانون را هم بلد نیستند و تحصیلات آنها متناسب با این کار است. علاوه در اینجا قید می‌کنند اشخاصی که دارای دانشنامه لیسانس هستند وارد این آموزشگاه شوند چنین و چنان می‌شوند برای لیسانسیه‌ها که قانونی هستن علیحده چرا اینجا میبرندش خواهند گفت که می‌بریم اینها تحصیلات نظامی را یاد بگیرند آنوقت یک اشخاصی هستند که هم تحصیل کرده‌اند در آنجا هم اشخاصی که وارد می‌شوند بایستی دیپلمه باشند اینها رفته‌اند چندین سال تحصیل کرده‌اند اینها را نمی‌پذیرند البته بنده تقاضا می‌کنم که صورت این اشخاص را از وزارت جنگ بخواهند و معلوم شود که آن اشخاص را که لازم ندارند و بیرون کرده‌اند چه اشخاصی هستند پس آنچه را که می‌توانید از آنها بپذیرید که مشغول تحصیل باشند تا اینکه هم صرفه‌جوئی در بودجه شده باشد و هم یک عدة که استحقاق بخدمت دارند بخدمت مشغول شوند.
رئیس‌ـ آقای اوحدی شما مخبر کمیسیون هستید؟
امیر تیمورـ بنده هستم اجازه میفرمائید.
آزادی‌ـ آقای اوحدی امضاء کرده است این گزارش را
امیر تیمورـ صورت مجلس کمیسیون که اخیراً تجدید شده گویا از نظر مقام ریاست نگذشته در کمیسیون کشور خوشبختانه یا متأسفانه بنده مأمور دفاع این لایحه شدم و کمیسیون کشور هم در وحله آخر موافقت کرد که همان خبر اول تأیید شود که بامضای آقای اوحدی است و فعلا دفاع از آن را به بنده واگذار می‌کنند اینکه گفته شد برای استحضار خاطر مقام ریاست بود بنده از اعضای محترم کمیسیون هم خیلی استدعا کردم بنده را از این خدمت معاف بدارند ولی قبول نفرمودند در قسمت شهربانی که نمایندة محترم آقای نقابت فرمودند باید بعرض برسانم که نظریه ایشان فقط بوسیلة این لایحه تأمین می‌شود و دولت برای تأمین منظور ما و برای پرورش این دانش‌آموزان آموزشگاهی تأسیس می‌کند که اینها تحصیل کرده و بوظایف خودشان عمل کند و مخصوصاً شهربانی کشور احتیاج کاملی بودجه افسران تحصیل کرده دارند. این لایحه را تنظیم کرده‌اند که مدرسه افسری روی اصول صحیحی تشکیل بشود. اما در قسمت اینکه فرمودند یک عده از افسران وزارت جنگ هستند که تحصیل کرده هستند آنها را بخدمت شهربانی قبول کنند بنده تصور می‌کنم دولت با این نظر بتواند موافقت کند زیرا که تعلیم و تربیت نظامی غیر از تعلیم و تربیت شهربانی است یک تعلیمات مخصوصی دارند نظامی‌ها ولی افسران شهربانی باید معلومات دیگری داشته باشند و پایه معلومات و اطلاعات اینها باید بیشتر از آنها باشد برای اینکه افسران شهربانی باید بیک مقدار از قوانین و نظامنامهای کشوری آگاه باشند که بهیچوجه افسران وزارت جنگ و نظامی آن تعلیمات را ندارند خوب است موافقت بفرمائید این لایحه که منظور آقا را هم تأمین می‌کند مطرح شود و اگر نظریاتی هم باشد در ضمن شور پیشنهاد بفرمائید.
رئیس‌ـ آقای دکتر ملک‌زداه.
دکتر ملک‌زاده‌ـ بنده خواستم یک سؤالی بکنم و آن این بود که آیا این مدرسه شبانه روزی است یا فقط در روز حضور پیدا می‌کنند و تحصیلات می‌کنند و علت اینکه می‌خواستم این سؤال را بکنم (آقای وزیر کشور خواهش می‌کنم که توجه بفرمایند) یک تحربه ایست که شخصاً در این موضوع دارم که می‌خواستم آن تجربه و آن اطلاع را بعرض برسانم در موقعی که صاحبمنصبان سوئدی برای شهربانی و برای ژاندارمری دعوت شدند اول اقدامی را که کردند همان اقدامی بود که امروز می‌شود یعنی یک مدرسه در ژاندارمری و یکی هم در شهربانی تأسیس کردند و معتقد بودند که ناموس و حیثیت یک ملتی بیشتر مربوط به تشکیلات شرافتمندانه ژاندارمری (که در حقیقت عمل نظمیه را دارد در ولایات و قصباب) و نظمیه‌ها در شهرها است و برای رسیدن باین منظور و مقصود معتقد بودند که از بهترین عناصر وطن‌خواه شریف برای این خدمت ملی انتخاب شود و چون شخصاً بنده در آن موقع عهده دار اداره بهداشت ژاندارمری بودم انتخاب را بعهده بنده گذاشتند و آقایان تصدیق دارند که ژاندارمری یکی از قوای ملی و محل اعتبار ملت ایران بودند با اینکه عدة کمی بودند حقیقه بموفقیت‌هائی هم نائل شدند و الان شاید بهترین صاحبمنصبانی که ما داریم یک عده‌شان همان صاحبمنصبان ژاندارمری هستند که اینها با رتبه سرجوخگی وارد در خدمت شدند یکی اخوی آقای دکتر است (اشاره به آقای دکتر تاج‌بخش) که امروز برتبه امیر لشکری در نتیجه لیاقت نائل شده‌اند و یکی از نکاتی که آن آقایان متوجه شدند این بود که این مدارس را شبانه روزی بکنند که اگر شبانه روزی بشود و آن زندگی و آن ترتیب اضافه بر تعلیمات می‌شود بنده هم در سهم خودم خواستم تقاضا کنم اگر ممکن است برای رسیدن باین منظور این مدرسه را شبانه روزی بکنند.
مخبرـ بطوری که از خود لایحه هم استنباط می‌شود این مدرسه شبانه‌روزی نیست فقط علاوه برخرجی که دولت می‌دهد یک مقداری هم برای لباس و غذا بآنها می‌دهد برای شبانه‌روزی شدن امیدوارم نظر نمایندة محترم در بودجه‌های سال بعد تأمین بشود ولی فعلا محلی برای این کار نیست دولت هم نمی‌تواند موافقت کند.
رئیس‌ـ آقای انوار
انوارـبنده موافقم (بعضی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است)
رئیس‌ـ آقای معدل.
معدل‌ـبنده یک تذکر مختصری دارم به آقای وزیر کشور که بجاست این موضوع را یاداور شورم و برای اینکه می‌خواهم مختصر کنم عرضم را توجه می‌دهم باینکه برای افسرها و مأمورین شهربانی شرط اول را خانواده و غفیف بودن باید قرار داد این افرادی را که امروز در این آموزشگاهها قبول می‌کنند بایستی یکی از شرایطی را که در وحله اول باو توجه داشته باشند همین موضوع خانواده باید باشد باید این شخص از خانواده نجیب بیرون آمده باشد و نجیب فطری باشد که فردا تحت تأثیر قرار نگیرد ولی اگر در این موضوع توجه خاصی نشود هر ساعت و هر روز با آن مشکلاتی که ما سابق مواجه بودیم مواجهه خواهیم شد اگر در این قانون هم جای این کار نیست باید در نظامنامه و آئین‌نامه که در همه جا برخودما بیشتر با شهربانی است این منظور عمل شود بنده حتی در قسمت پاسبانها هم این عقیده را دارم برای اینکه این بلیاتی که بسر ما آمده است این طور درست نمی‌شود مگر اینکه جان و حیثیت و مال مردم را بدست نجبا و بدست آنها بسپاریم و این نکته قابل توجهی است که می‌بایستی این را آقای وزیر کشور نصب‌العین قرار دهند و تمام افسران شهربانی را از بین نجبا انتخاب بکند و بعد از این توجه کامل باین نکته بشود (نراقی‌ـ آقی مختاری هم خودش نجیب‌زاده این کشور بوده است)
مخبرـ نظر نماینده محترم به بهترین وجهی در خود این لایحه تأمین شده برای اینکه شرط قبول این دانش آموزان را که همه بمقام افسری خواهند رسید فضیلت قرار داده‌اند البته شخصی که فضیلت داشته باشد واجد تمام معلومات و مزایائی است که نماینده محترم تذکر دادند.
رئیس‌ـ آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری‌ـ بنده موافقم (بعضی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است)
رئیس‌ـ از آقایان خواهش می‌شود چون دو سه رأی داریم رعایت اکثریت را بکند که این دو سه رأی معطل نماند و رأی گرفته می‌شود بورود در شور مواد موافقین بر خیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده اول قرائت می‌شود
ماده ۱ـ وزارت کشور مجاز است برای تأمین نیازمندیهای استخدامی اداره کل شهربانی آموزشگاهی تأسیس نماید،
رئیس‌ـ آقای نقابت.
نقابت‌ـ خواستم آقای مخبر کمیسیون توضیح بدهند که دروة این آموزشگاه چند سال است در این جا ذکر نشده است
مخبرـ عرض کنم همین سؤال جنابعالی را آقای صفوی نماینده محترم هم فرمودند دورة این آموزشگاه را شورای عالی فرهنگ با شرایط دیگری اگر لازم باشد تعیین خواهد کرد.
رئیس‌ـ ماده دوم
ماده دوم‌ـ در موقع تحصیل بهریک از دانشجویان برای اعتبار موجود در بودجه تامیزان ماهیانه ششصد ریال بعنوان کمک هزینه شخصی پرداخت می‌شود. بعلاوه هزینه غذا و لباس در مدت تحصیل با آموزشگاه خواهد بود.
رئیس‌ـ آقای انوار.
انوارـبنده از آمدن این لایحه در مجلس فوق‌العاده مسرور هستم برای اینکه یک مؤسسه را ما باید دست بگیریم و تقویتش کنیم و آن را دارای مرتبة کنیم که این تشنجی که این مدت پیش‌آمده است از بین ببریم. همه‌اش متوجه بودیم که این لایحه بیاید و بدانند که مجلس توجه دارد باین موضوع حقیقه این افراد خیلی خیلی خوب عمل می‌کنند از این جهت خواستم بعرض مجلس برسانم که ایرانیها خیلی خوب از عهدة کار برمی‌آیندو آقای میرزااحمدخان فریدونی که اسبق‌الصالحا است نقل می‌کنند وقتی که شاه سابق خواست سوئدی‌ها را جواب بدهد و نظمیه را در دست صاحبمنصبان ایرانی واگذار کند کمیسیونی قرار داد که از هر وزارتخانه یک نفر برود و رسیدگی کند عمل این سوئدی‌ها را در ظرف سه سال نه در ظرف تمام مدتش بعد از سه روز که رسیدگی معلوم شد چهل و هشتن هزار تومان برداشت کرده بودند و هیچ محلی هم نداشت هشت هزار روپیه بدون تکلیف همین جور مانده بود ایران‌ها با آن مقام بزرگواری که داشته‌اند گفتند آقا پولها را بردار و برو بخدا بسلامت، عرضم این است که بعد از آن ایرانی ةا کاملا نظمیه را خوب اداره کردند تا اختیار از دست آنها گرفته نشده بود تا در تحت نظامنامه بودند کاملاً نظمیه را خوب اداره کرده بودن حتی اینکه یک راپرتهائی یک نفر اروپائی که آمده بود اینجا بعد ازپاریس داده بود نوشته بود بهترین مؤسسه در ایران مؤسسه نظمیه است در تمام مؤسسات آن می‌شود انگشت کرد غیر از مؤسسه نظمیه این یک چیزی است که همه میدانند حالا این آخری یک تبدلاتی یک دستهائی یک تشنجاتی واقع شد واقع شده باشد این تشنجات همیشه در زندگانی پیش می‌آید و نباید الین تشنجات باعث شود که تصور بشود مجلس نسبت بنظمیه عنایت ندارد: خیر کاملاً عنایت داریم و کاملاً هم متوجه هستیم و عقیدة بنده این است که در دست ایرانی‌ةا باید باشد و ایران‌ها را تقویت بکنید و پشتیبانی بکنید و تقدیر بکنید از کار آنها ایرانی باید برای ایران کار بکند بنده همیشه گفته‌ام والله غیر از این چاره ندارد تا ببینیم دنیا بکجا می‌رسد این موضوعی است که خواستم بعرض مجلس برسانم و قدردانی از این دسته و از این مؤسسه کرده باشم که تصور نشود یک تشنجاتی که در این آخر واقع شد در مجلس یک روح بی‌محبتی نسبت بنظمیه باشد. چیزی را که می‌خواستم تذکر بدهم راجع بعبارت این ماده است میگوید: در موقع تحصیل بهر یک از دانشجویان برابر اعتبار موجود در بودجه تا میزان ماهیانه ششصد تومان بعنوان کمک هزینه تحصیل پرداخت می‌شود. اینجا دست وزارت را باز می‌کند که اعتبارش افزوده شود، چنانکه در قانون متمم بودجه اعتبار بودجه نظمیهن را که زیاد کردیم که پانصد نفر دیگر هم استخدام کنند، حالا اینجا خواستم ببینم در نظر گرفته‌اند که بنابر اعتبار بتوانند بآنها هم کمک بکنند؟ چون زندگانی خیلی سخت است بنده فوق‌العاده علاقه مندم که باینها توجه بشود این را خواستم یک توضیحی بدهند که استفاده کنیم
وزیر کشور (آقای عامری)ـ بنده یک توضیح جزئی می‌دهم و گمان می‌کنم همه آقایان اگر مخالفت داشته باشند موافق بشوند. در سابق که پاسبان می‌گرفتند این پاسبان بدون سواد همینجور مراتب را می‌پیمود تا می‌رسید بدرجة افسری، برای اول بار در اینجا در نظر گرفته شده است اشخاصی که بخواهند افسر بشوند باید دارای یک شرایط معینی باشند و لااقل تحصیلات متوسطه را داشته باشند لیسانس هم اگر داشته باشند که یک درجه بالاتر میروند. اما نسبت به بودجة منظور این است ما اعتبار اضافی نمی‌خواهیم از همین بودجة خود شهربانی بمیزان ششصد ریال در ماه بآنها کمک می‌کنند. چون کی که الآن لیسانسش را دارد می‌تواند در جای دیگر استخدام پیدا بکند و وقتیکه ما می‌گوئیم اینجا وارد بشود و یک مدتی هم اینجا باید تعلیماتی بگیرد این البته موجب تشویق آنها است ولی نخواستیم که بودجة اضافی بگیریم و گفتیم که از همان محل اعتبار شهربانی در ماه تا ششصد ریال بآنها کمک خرج بدهیم و غذا و لباس هم بآنها بدهیم که تشویق بشوند و بیایند تحصیل کنند:
رئیس‌ـ آقای هاشمی
هاشمی‌ـ محترمانه سؤال می‌کنم سابقاً هم شهربانی آموزشگاه و دانشپایه‌هائی برای پایه وری داشت در اواسط سال تحصیلی اخیر یک دفعه گویا منحل شد علت انحلال آن چه بود؟ ترتیب برنامة آن چه آنچه بود بعلاوه یک عده دانش‌آموز در آنجا بودن که از ولایت آمده بودن و کمک هزینة خو را طلبکار بودن و میدیدیم که تا چندی این طرف و آن طرف می‌زدند تکلیف آنها چطور شد؟
وزیر کشورـ آموزشگاهی را که سابق داشته‌اند از بین خود اداره شهربانی اعلان می‌کردند و می‌گرفتند یک موادی را در آنجا می‌دیدند بعد می‌توانستند بدرجة افسری برسند ولی باز لازمه‌اش این نبود که سطح تحصیلاتی داشته باشند از خود افراد مشاغل می‌گرفتند اعلان می‌کردند از مرکز از ولایات آنهائی که سواد خواندن و نوشتن داشتند می‌آمدند اسم می‌نوشتند وارد می‌شدند و در آن جا یک تحصیلاتی هم می‌کردند، ولی تصدیق بفرمائید که آن مقدمات کافی نبود و کسی که می‌خواهد بیاید یک تحصیلاتی بکند چون تحصیلات ابتدائی حسابی ندارد بعد هم یک موادی بخواهند باو تعلیم کنند وقتی که مقدمات کافی نباشد جبری یاد نمی‌گیرد اما این جا تفاوتش با سابق این است که حتماً باید تحصیلات متوسطه را داشته باشد. اما نسبت باشخاصی که سابقه دارند اینها بیکار نخواهند بود چون از خود دوایر شهربانی هستند اگر در آموزشگاه میروند و سال گذشته آنها را پذیرفته‌اند آنها از کار خارج نشده‌اند و سرکارشان هستند.
رئیس‌ـ ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳ـ دانشجویانی که از عهده امتحانات آموزشگاه نامبرده برآیند در صورتی که در بدو ورود دارای گواهی نامه دوره کامل دبیرستان (اعم از شش یا پنج کلاسه) باشند با پایه سه کشوری در صورتی که دارای دانشامه لیسانس باشند با پایه چهار بخدمت اداره کل شهربانی پذیرفته می‌شوند
رئیس‌ـ آقای تهرانچی
تهرانچی‌ـ عرض کنم در اینجا قسمت پایه را معین کرده است که اگر در بدو ورود دارای تصدیق کامل دبیرستان یا لیسانس باشد پایه سه و چهار داده می‌شود اگر نداشت این را نمی‌دهند پس از این عبارت معلوم می‌شود کسانی که داری این شرایط نباشند به مدرسه می‌پذیرند منتها اگر دارای این تحصیلات و این گواهینامه باشند پایه سه و چهار می‌دهند برای این که اگر مقید کرده بودند و رود را بداشتن گواهینامه دورة کامل متوسطه دیگر لازم نبود بنویسند در صورتیکه دورة کامل متوسطه را داشته باشند اینطو بشود.
مخبر کمیسیون کشور (آقای امیر تیمور)ـ عرض کنم نظر نمایندةمحترم صحی است و ورارد است و بعقیدة بنده هم عبارت ماده خوب نیست و قدری ابهام دارد. منظور این است که بشرطی دانش‌آموز پذیرفته خواهد شد که دارای تحصیلات کامل متوسطه باشد و غیر از این پذیرفته نخواهد شد این ابهام در کمیسیون درشور دوم اصلاح خواهد شد.
رئیس‌ـ آقای طباطبائی.
طباطبائی‌ـ عرض کنم از این جوابی که آقا دادند بنظر من معلوم می‌شود یکقدری از عمل آموزشگاه شهربانی اطلاع ندارند. بنده اطلاع دارم یک عده از صاحبمنصبان شهربانی آنهائی هستند که در شهربانی خدمت کرده‌اند اداره شهربانی اینها را فرستاده است به آموزشگاه و آنطور که فرمودید اگر منظورتان باشد نقض غرض است زیرا اولاً دست و بال شهربانی بسته خواهد شد و بعد هم یک عده سالها در نظمیه خدمت کرده‌اند و حالا بعد از چندین سال خدمت حاضر شده‌اند بروند آنجا تحصیل بکنند منظور شهربانی این است که اولاً یک عده از صاحب منصبان کار کردة خودش بیایند باین آموزشگاه و علاوه بر این عده اگر جا بود و داوطلب دارای شرایط مقرره بود بپذیرند.
مخبرـ همانطور که توضیح دادند منظور دولت این است که از این تاریخ بعد کسانی را که برای افسری شهربانی می‌خواهند ترتیب بکنند از روز اولی که آنها را بآموزشگاه قبول می‌کند حداقل دارای گواهینامه دوره کامل متوسطه باشند برای این منظور دولت این لایحه را آورده و باین شکل می‌خواهد بگذراند و اگر آقا نظری دارند پیشنهاد بدهند در کمیسیون مورد توجه خواهد شد.
رئیس‌ـ آقای اوحدی.
اوحدی‌ـ بعقیدة بنده این ماده هیچ اشکال و هیچ ابهامی نداشت و ایرادی را که آقای نمایندة محترم بیان کردند و دفاعی را که آقای مخبر جدید بیان کردند (خنده نمایندگان) هر دو بنظر بنده غیر وارد است زیرا این لایحه برای این آمده است که یک عده اشخاص که دارای یک معلومات متوسطه‌ای یا لیسانسی باشند درآن آموزشگاهی که اداره شهربانی برای پایه‌وران لازم دارد و تشکیل می‌شود وارد بشوند هیچ نظر به صاحب منصب و افسری که فعلاً دارد ندارد آنها اگر در یک آموزشگاهی از سابق هستند مطابق ماده آخر این لایحه که استثناء می‌کند این مربوط بآن قسمتها است مربوط باین عده پایه سه و چهاری نخواهد بود باین جهت معین کرده است که پس از طی دوره آموزشگاه که از طرف وزارت فرهنگ مدتش معلوم خواهد شد اشخاصی که امتحان می‌دهند اگر از طبقه‌ای هستند که دارای معلومات پنج و شش متوسطه هستند با پایه ۳ و اگر دارای معلومات لیسانسی هستند با پایة چهار کشوری بیرون می‌آیند والسلام هیچ نظر دیگری نیست ماده هم خیلی سلیس است احتیاجی هم بتوضیح ندارد. (بعضی از نمایندگان‌ـ کافی است آقا)
رئیس‌ـ آقای هاشمی.
هاشمی‌ـ بنده عرض می‌کنم چه اشکالی دارد که شرط ورود باین آموزشگاه را دارا بودن گواهینامه سیکل اول متوسطه قرار بدهیم برای اینکه این آموزشگاه آموزشگاه فنی تعیین شده است مثل آموزشگاه راه و غیره من در موضوع پایة آن حرفی ندارم بدیهی است کسی که گواهینامه شش متوسطه یا لیسانس داشته باشد فرق دارد ولی شرط ورود را داشتن گواهی نامه سیکل اول قرار بدهند چه اشکال دارد؟
مخبرـ این آموزشگاه الآن تشکیل شده و موجود است یک عده هم دانش‌آموز در حدود شصت نفر هستند که این عده را که آموزشگاه قبول کرده است واجد همین شرایط هستند بنابراین در صورتیکه الآن هم عملی شده است و دانش‌آموزان در آنجا مشغول شده‌اند حالا نباید اشکال کرد که برگردیم بعقب و بگوئیم متوسطه کامل نباشد متوسطه ناقص باشد، سیکل اول باشد والآن کسانی که دارند تحصیل می‌کنند دارای این شرایط هستند موافقت بفرمائید همینجور بگذرد.
جمعی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای نقابت:
پیشنهاد می‌کنم در ماده سه عبارت «اعم از شش یا پنج کلاسه» حذف شود.
رئیس‌ـ بکمیسیون رجوع می‌شود.
نقابت‌ـ بنده اجازه خواسته‌ام.
رئیس‌ـ بفرمائید.
نقایت‌ـ عرض کنم اولاً این آموزشگاه مطابق اطلاعی که رسیده است شش ماه است که باز شده و مشغول کار هستد ثانیاً دروه این آموزشگاه یکسال معین شده است با رعایت اینکه دوره‌اش یکسال است این دیپلمه متوسطه را بعد از یکسال رتبه سه خواهند داد در حالی که برای کسی که دانشسرای عالی را تمام کرده و سه سال دروة آنجا است رتبه سه خواهند داد و این عدم تعادل اینجاد می‌کند، البته لیسانسیه یعنی کسی که داوطلب شده است در آنجا و دارای دیپلم لیسانس است اشکالی ندارد که یکسال آنجا بماند و رتبة چهار هم باو بدهند. این عیبی ندارد اما برای دیپلم متوسطه اشکال دارد. نکته دیگری که باز قابل توجه است این است که این اشخاص که اینجا داوطلب می‌شوند میروند ممکن است که مشمول نظام وظیفه باشند آیا از رفتن بنظام وظیفه معاف خواهند بود یا نه؟ البته نباید بنظام وظیفه بروند چون دارند اینجا خدمت نظامی می‌کنند و چنانچه هم بایستی معاف باشند در این لایحه هیچ پیش‌بینی نشده است و در این لایحه یک مطالب بسیار مفید و مؤثری باید ذکر شود که ذکر نشده است، بنده مقصودم این دو تذکر بود یک موضوع رنظام وظیفه و یکی موضوع عدم استحقاق رتبه سه زیرا رتبه سه مخصوص دانشسرای عالی است ولی برای لیسانسیه اشکالی ندارد و خواهش می‌کنم آقای وزیر کشور این مطالب را یادداشت بفرمایند که در شور دوم مورد توجه واقع شود.
رئیس‌ـ ماده چهار خوانده می‌شود.
ماده ۴ـ بین فارغ‌التحصیلان آموزشگاه کسانی که برای خدمت در قسمت انتظاماتی در نظر گرفته شوند علاوه بر پایه مربوطه بدرجه رسد بان دومی نیز نائل می‌شوند و آنانکه دارای دانشنامه لیسانس هستند پس از یکسال خدمت با رعایت سایر مقررات بدرجه رسد بان یکم ارتقاء می‌یابند ترفیعات بعدی آنان از هر جهت مطابق مقررات عمومی خواهد بود.
رئیس‌ـ آقای تهرانچی.
تهرانچی‌ـ عرض کنم بنده خواستم آقا توضیح بدهند پایه رسد بانی که داده می‌شود باین فارغ‌التحصلان بین اشخاصی که برای قسمت انتظاماتی در نظر گرفته می‌شود پایه رسد بان دومی داده می‌شود و اگر لیسانسیه باشد رسد بان یکمی آیا حقوق او تطبیق شده که باز همان چهار می‌شود یا بیشتر است؟ اگر بیشتر است که هیچ اگر کمتر است آنوقت چه مزیتی خواهد داشت.
وزیر کشورـ عرض کنم که اولاً در جواب آقای نقابت بایستی یک توضیحی عرض کنم چون از بین اشخاصی که تحصیل کرده هستند کسی حاضر نمی‌شد بیاید بخدمت شهربانی و تا وقتی که درب ادارات دیگر باز است البته نم‌آیند این بود که اینطور در نظر گرفته شد که تشویق بشوند بیایند الآن هم خوشبختانه شصت نفر پیدا شده است اما نسبت به موضوعی که آقای تهرانچی فرمودند اینها که این آموزشگاه را می‌بینند دو قسمت خواهند شد یک قسمت برای کارهای دیگر شهربانی مثل ادارات آگاهی که تقریباً قسمت سیویل را تشکیل می‌دهند یک قسمت دیگر هم برای قسمتهای انتظاماتی از آنها استفاده می‌کنیم که لباس می‌پوشند و البته پس از آنکه دارای شرایط و تحصیلات متوسطه بودند وارد می‌شوند. سابقاً پاسبان می‌گرفتیم با طول مدت که اطلاعات در کار پیدا می‌کردند می‌آمدند پایه ور می‌شدند و رفته رفته درجه پیدا می‌کردند تا بسر هنگی هم می‌رسیدند ولی حالا اینطور نیست اول باید گواهینامه شش متوسطه یا لیسانس را دارا باشند اگر شش متوسه را داشتند یا لیسانس وقتی آمدند بیرون رتبه‌شان تطبیق شده با رتبه‌های قانون استخدام کشوری ولی در عین حال که رتبه سه یا چهار دارند اگر آوردیم به پلیس اونیفرمه و خواستند لباس بپوشند می‌توانند با نایب دومی یا نایب اولی وارد بشوند.
تهرانچی‌ـ اینها تطبیق می‌کند با هم؟
وزیر کشورـ بلی.
رئیس‌ـ آقای طباطبائی.
طباطبائی‌ـ بنده عرضی ندارم کافی است.
رئیس‌ـ آقای طالش خان.
طالش خان‌ـ خواستم سؤال کنم که این اشخاصی که وارد این مدرسه می‌شوند وقتی مدرسه را خاتمه می‌دهند آیا باز هم مشمول نظام وظیفه هستند یا نه؟
وزیر کشورـ عرض کنم اصولاً هیچیک از اینها مانع انجام خدمت نظام وظیفه نیست اگر سنشان طوری باشد که مشمول باشند مطابق سایر شرایطی که در هر جا هست بایستی نظام وظیفه را بپیمایند و بیایند و اگر سنشان مشمول نباشد دروة مدرسه را می‌پیماید بعد میرود بنظام وظیفه
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای انوار قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم در ماده چهار بعد از کلمه مربوط اضافه شود پس از امتحان در عمل در مدت یکسال.
انوارـاجازه میفرمائید؟ اینجا پیشنهاد کردم بعد از آنکه اینها از مدرسه بیرون آمدند مدتی عمل بکنند آنوقت پیشنهاد کردم همینطوری که …
رئیس‌ـ آقای انوار شور اول است پیشنهاد میرود به کمیسیون.
انوارـبنده اول تو اول توضیح می‌دهم بعد وزیر جواب نمی‌دهد میرود بکمیسیون.
(همهمه نمایندگان‌ـ اینطور نیست)
انوارـنمی‌گذارید شما. رئیس مطابق نظامنامه عمل می‌کند من دو کلمه می‌گویم رسدبان یکم مطابق این لایحه تطبیق می‌کند با رتبة چهار اینها را باید در عمل یکسال امتحان بدهند بعد رتبه بدهند.
طباطبائی‌ـ آقا مادة نظامنامه را بخوانید.
انوارـمن اگر قرآن را هم بیاورم شما قبول نمی‌کنید.
رئیس‌ـ آقای سزاوار
سزاوارـ اینجا نوشته شده کسانیکه دوره آموزشگاه را طی کرده باشند علاوه بر پایه مربوط تا آخر ماده. پایه‌شان معلوم شد سه و چهار. رسد بان دومی تطبیق می‌کند رد شهربانی با پایه سه ولی این علاوه‌ای که نوشته شده اینطور معلوم می‌شود که هم رتبه‌اش یکی است همان رسد بان دوم دارای رتبه شده است بنده خواستم این توضیح بشود یا عبارت اصلاح شود که رفع این ابهام بشود.
مخبرـ پایه‌ای را که فرمودید از نظر حقوق است اما این از نظر درجه است که در قسمتهای انتظاماتی کار می‌کند و از نظر حقوق همان است که در نظر گرفته شده است.
رئیس‌ـ ماده پنجم قرائت می‌شود.
ماده‌ـ داوطلبان آموزشگاه مزبور باید در موقع ورود بآموزشگاه تعهد نمایند که پس از نیل بپایه کشوری لااقل پنجسال در اداره کل شهربانی و دوائر تابعه آن خدمت نمایند و هر گاه از انجام این تعهد خودداری نماید باید همه وجوهی را که مطابق ماده دوم دریافت کرده بانظمام هزینه غذا و لباس که در مدت تحصیل از طرف آموزشگاه شده است کارسازی نمایند و در هر حال کسانی که برخلاف تعهد خود رفتار نمایند بهیچ عنوان بسایر خدمات دولتی پذیرفته نخواهند شد.
رئیس‌ـ آقای طباطبائی.
طباطبائی‌ـ عرض کنم که اولاً اینجا مقتضی بود که دورة آموزشگاه در همین ماده در خود قانون تصریح می‌شد و حواله نمی‌کردیم برأی شورای عالی فرهنگ که اصلاً مناسبت ندارد و در آموزشگاه شهربانی بیاید پرگرام درست بکند (یکی از نمایندگان‌ـ دارد) نخیر ندارد آقا عرض بکنم که یک امر تخصص فنی است که در آنجا حتی یک نفرشان دارای معلومات نیستند و کسانی نیستند که اطلاع داشته باشند از عملیات شهربانی….
نبیل سمیعی‌ـ این برنامه در ماده شش است.
طباطبائی‌ـ بلی اینقدر باندازه شما آقای سمیعی اطلاع دارم ولی عرض می‌کنم این فنی است…
نراقی‌ـ مدتش را هم شورای عالی فرهنگ معین خواهد کرد.
طباطبائی‌ـ بلی من هم میدانم. ((خطبا بآقای نراقی) ولی شما مدتی پای تخته‌ایستاده‌اید من نایستاده‌ام). آموزشگاه و مدرسه و تحصیلات غیر از یک امر تخصصی و فنی است. من اطلاع دارم که اداره شهربانی برای اینکه پلیس تربیت می‌کند که احتیاجات فنی خودش را تأمین بکند یک کلاسی در واقع درست می‌کند و این غیر از آن مدرسة نوعی عمومی است. صلاحیت در این کار این است که پرگرام آن مدرسه را هم خودش دخالت بکند و با نظر وزارت داخله تنظیم شود و چون این موضوع در ماده بعد است بعد عرض می‌کنم. خلاصه این ماده این است که حداقل خدمت یکنفر را که از مدرسه بیرون می‌آید پنجسال معین می‌کند در صورتیکه دورة مدرسه هنوز معلوم نیست و بعد هم سانکسیونی که اینجا هست خیلی شدید است که اگر یکنفر قبل از پنجسال نخواست بیاید با نتوانست بیاید عذر موجهی داشت هیچ راهی نیست باید تمام آن مخارجی که برای او شده است از حیث غذا و لباس پس بدهد بنظر من این ماده قابل اجرا نیست توجه بفرمائید یکنفر ممکن است از آموزشگاه بیرون بیاید ولی عذر موجه هم داشته باشد نتواند پنجسال خدمت کند باید پول را پس بدهد از کجا؟ (یکنفر از نمایندگان‌ـ بعد از پنجسال پیدا می‌کند) از کجا پیدا کند؟ یکنفر فرستادید به آموزشگاه اولاً که مجانی نیست (بنده اطلاع دارم) در همان موقع که دارند مدرسه میروند توی خیابان هم خدمت می‌کنند پول می‌گیرند خدمت می‌کنند، ماهی شصت تومان می‌دهند آنوقت تمام آنرا یکجا آنچه از اول دوره مدرسه تا آخر مدرسه گرفته است پس بدهد و هیچ راهی هم نیست! تقاضی می‌کنم از آقای وزیر کشور که در شور دوم در کمیسیون یک چیزی یک کلمه عذر موجهی در اینجا اضافه بکنند.
وزیر کشورـ نظر نماینده محترم را پیشنهاد بفرمائید در کمیسیون مورد توجه می‌شود.
مخبر ـ ماده بعدش را بخوانید آقای طوسی.
تهرانچی‌ـ بنده اجازه خواسته‌ام.
رئیس‌ـ بفرمائید.
تهرانچی‌ـ بعقیده بنده البته راجع به مجازات معکوس اینکه نماینده محترم فرمودند زیاد نیست البته اول باید تشویق بشود که وارد بشوند ولی چیزی که هست در این ماده اگر کسی وارد بشود و بعد عذر موجهی داشته باشد پیش بینی نشده این عذر موجه را هم اگر بخواهید بگذارید بنده مخالفتی ندارم که اگر در حین عمل خواست خارج بشود عذر موجهی داشت پیش بینی بکنند ولی اگر بخواهیم این باب را افتتاح کنیم البته عذر موجه وارد است ولی آنوقت ممکن است هر عذر کوچکی را هم موجه بدانند و اما عرضی که بنده داشتم این است که اینجا نوشته است تمام مخارجی که شده پس بگیرند مقصود بنده این است که آن پولی که آنوقت می‌گیرند مقصود بنده این است که آن پولی که آنوقت می‌گریند با این تنزل پولی که روز بروز در مملکت‌ما هست جبران خسارت دولت نمی‌شود چون امروز مبلغی که خرج یک نفر می‌کنند بعد از پنجسال اگر بخواهند پس بگیرند پولی که فعلا دولت داده است ممکن است ده برابریا پنج برابر زیادتر شده باشد این ضرر دولت چه می‌شود؟ این را خواستم عرض کنم که پیش بینی بکنند.
وزیر کشورـ اینجا نظری را که آقای طباطبائی پیشنهاد کردن اگر اقدام کنند دیگر کسی برای شهربانی باقی نخواهد ماند و همه میروند و علتش این است که اشخاصی که آنجا تمرین می‌کنند و تربیت می‌شوند برای اینکاربعد ممکن است برای شان کارهای بهتری پیدا شود و بروند و آنوقت تمام این زحمات هدر میرود از آن گذشته این وقت هم تلف می‌شود و بنده خیال می‌کنم آن نظری که آقای تهرانچی فرمودند بسیار نظر صحیحی است باید علاوه بر آن وجوهی که خرج اینها شده است و حقاً باید رد کنند و از عهده برآیند یک وجه الضمانة دیگری را هم در نظر گرفت والا با این مخارجی که امروز برای این جا و مفت استفاده می‌کنند و فرا می‌گریند تعالیم را بعد بروند در یک وزارتخانه دیگری و باستناد فارغ‌التحصیل بودن از این جا برای خودشان یک کار بهتر با یک حقوق بیشتری در نظر بگیرند و آنوقت از سر نو شهربانی برود این کار را بکند و یک مدرسة باز کند و محصل بگیرد پس این کار چه فایده خواهد داشت؟ اینها را باید در نظر گرفت
جمعی از نمایندگان‌ـ کافی است مذاکرات
رئیس‌ـ آقای سزاوار
سزاوارـ بنده راجع باین قسمت یک تذکری داشتم البته آوردن این لایحه بمجلس شورای ملی برای این بوده است که شهربانی بتواند یک صاحبمنصبان تحصیل کرده و لایقی که متناسب باشئون کشور ما باشد برای نظمیه کشور ترتیب کند آنچه که ما تابحال سابقه داریم این‌شاگردانی که در مدارس فنی در هر قسمتی بخرج دولت تحصیل کرده‌اند هر وقت همینطور که آقای معدل فرمودند یک کارهای بهتری پیدا کردند بهر وسیلة که هست متوسل می‌شوند و بآن کار می‌پردازند و آن کار اولی را ول می‌کنند و میروند پی کار دیگر در صورتیکه منظور ما این نیست (صحیح است) و منظور ما این است که این دانشجویانی را که دولت برای آنها زحمت می‌کشد و خرج می‌کند و در اینجا صرف وقت می‌کنند برای این است که شهربانی بتواند از آنها استفاده کند بنابراین هزینه یکسال را گرفتن با آن حقوقی که دریافت کرده‌اند پس گرفتن این یکساله‌اش می‌شود فرضاً هزار تومان و هزار تومان را هرکس می‌تواند یک پست بهتری که تهیه کرد آن را بپردازد و برود بنابراین تازه می‌توانیم بگوئیم شهربانی پس از این زحماتی که کشیده است کارش بدون نتیجه بوده است و تمام صحبمنصبانش هم گذاشته‌اند و رفته‌اند بند هم مقصودم این بود که بایستی این قضیه یک قدری شدیدتر باشد و صرفاً با پرداخت هزینه نتوانند از اینجا بروند.
مخبرـ نظر آقای سزاوار به بهترین وجهی در خور ماده تأمین شده است زیرا اگر بآخر ماده توجه بفرمائید نوشته است: بهیچ عنوان بسایر خدمات دولت پذیرفته نخواهد شد بنابراین اشکالی نیست و نظرتان تأمین است.
رئیس‌ـ آقای اوحدی
اوحدی‌ـ بنده توجه آقایان را باین نکته متوجه می‌کنم…
جمعی از نمایندگان‌ـ عده برای مذاکره کافی نیست
اوحدی‌ـ بسیار خوب.
(در این موقع عده برای مذاکره کافی شد)
اوحدی‌ـ که بنده هم با آقایانی که این درجه مجازات را در این ماده زائد میدانند موافقم و حق می‌دهم بآنها که انصاف نیست که یک نفر تحصیلات و گرفتن پایه اگر نخواست در خدمت شهربانی باقی باشد این شخص علاوه بر استرداد هزینه تحصیلی و نقدی از کلیة خدمات دولت هم برای ابد ممنوع باشد. این را بنده زائد میدانم و پیشنهادی هم تهیه کرده‌ام که سه سال بیشتر ممنوع نباشد از خدمات دولتی و پس از سه سال هم اگر خواست وارد خدمت بشود با یک پایة کمتر از آن پایة که در موقع امتناع از خدمت داشته است مجدداً بخدمت دولت پذیرفته شود روی این نظر هم پیشنهاد خودم را داده‌ام خدمت آقای رئیس.
رئیس‌ـ ماده ششم.
ماده۶ـ برنامه آموزشگاه بتصویب شورای عالی فرهنگ خواهد رسید.
رئیس‌ـ ماده هفتم:
ماده ۷ـ ماده اول قانون مصوب دوازدهم بهمن‌ماه ۱۳۱۰ و آن قسمت از مقررات قانون نامبرده که با این قانون مغایرت دارد ملغی است ولی استثنائاً نسبت بکسانی که در تاریخ تصویب این قانون در آموزشگاه پایه‌وری شهربانی مشغول تحصیل هستند طبق قانون ۱۳۱۰ اقدام خواهد شد.
رئیس‌ـ آقای طباطبائی.
طباطبائی‌ـ اجازة که بنده خواسته بودم راجع بماده ششم بود و در این ماده اجازه نخواسته بودم و حالا اگر اجازه مفرمائید در این ماده راجع بماده ششم حرف بزنم.
دشتی‌ـ نمی‌شود آقا.(صحیح است).
طباطبائی‌ـ بسیار خوب.
رئیس‌ـ آقای انوار.
انوارـعرض کنم این موضوع را که می‌خواهم عرض کنم هم بنده هم آقای بیات تذکر دادیم مکرر و تأسف دارم که توجه نمی‌شود. قوانین را می‌آورند بعد یک ماده درش ذکر می‌کند که فلان قانون یا قلان مقررا ملغی می‌شود بطور کلی این که نمی‌شود اینقدر هم وقت ندارند که بنشینند و نگاه کنند و به بینند کدام یک از مواد مغایرت دارد که تصریح کنند؟ یک مرتبه لایحه می‌آورند صد میلیون دویست میلیون این است که بنده مخالف با این ماده هستم و آقای مخبر در نظر بگیرند و آقای وزیر کشور هم در نظر بگیرند که در شور سوم (جمعی ازنمایندگان‌ـ شور دوم) معین کنند که کدام ماده است که مخالف با این قانون است و آن را تصریح کنند.
وزیر کشورـ بنده کاملاً با نظر آقای انوار موافقم و همیشه هم نظر خود من همین بوده است و آن ترتیبی که سابقاً معمول بوده است که می‌گفتند فلان قانون و سایر قوانین مربوطه ملغی است این رویه بسیار بدی بوده است حالا هم اگر آقایان پیشنهاد کنند در کمیسیون اصلاح می‌کنیم. (صحیح است)
وزیر خواربار (آقای فرخ)ـ البته آقایان نمایندگان عموماً توجه دارند که کار ما دچار تأخیر شده است وبا توجهی که عموم نمایندگان محترم نسبت بامر خواربار دارند ما کارمان دچار تأخیر شده است و تقاضا می‌کنم لایحة راجع باعتبار وزارت خواربار امروز مطرح شود که کار بتأخیر نیفتند
مخبرـ اجازه بفرمائی باین لایحه رأی گرفته شود آنوقت آن لایحه جزو دستور بشود (صحیح است)
رئیس‌ـ همینطور هم می‌شود دیگر تذکر ندارد. رأی گرفته می‌شود بورود در شور دوم این لایحه. آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
رئیس‌ـ گزارش کمیسیون بودجه راجع باعتبار وزارت خواربار مطرح است. خوانده می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر خواربار لایحه شماره ۹۵۵۶ دولت راجع به پانصد میلیون ریال وام از بانک ملی را برای خرید اجناس مورد احتیاج عمومی مطرلح نموده در نتیجه ماده واحده با اصلاحات لازمه و اضافه یک تبصره تصویب و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید
ماده واحده‌ـ بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ پانصد میلیون ریال بنام وزارت خواربار از بانک ملی ایران برای خرید گندم و برنج و سایر مواد غذائی و مایحتاج عمومی وام گرفته بمصرف مزبور برساند. مبلغ مورد اعتبار از محل فروش اجناس پس از انقضای یکسال مسترد خواهد شد.
تبصره‌ـ برای بودجه مؤسسات جدید وزارت خواربار مجلس شورای ملی تا یک میلیون و پانصد هزار رمال اعتبار می‌دهد که از محل فوق بمصرف اداری برساند مبلغ مزبور را در بودجه خود منظور و بمجلس پیشنهاد نماید.
رئیس‌ـ ماده واحده مطرح است. آقای مسعودی.
مسعودی‌ـ بنده با اساس این موضوع البته مخالفتی ندارم زیرا این مبلغ اعتبار صرف یک موضوعی می‌شود که همه موافقت دارند و بنده نظری ندارم بنظر بنده راجع بآن کارهائی است که در خلال این کار باید انجام شود و هزینه‌هائی است که از این بابت می‌بایستی خرج شود. یکی از آنها که بنظر بنده وزارت خواربار در درجه اول به آن توجه دارد موضوع نرخ گندم است راجع بگندم در این اواخر یک تصمیمی از طرف وزارت خواربار گرفته شد که این تصمیم البته برای این بود که دولت بتواند تأمین کند آنچه احتیاجات دارد ولی این عمل باعث شد که زندگی مردم دچار یک زحمت فوق‌العادة دیگری شد و هزینه زندگی باز هم بالاتر رفت خیلی بالاتر رفت در این تصمیمی که گرفته شده دولت نظرش این بود که آنهائ که تعهدات را انجام داده‌اند و آنهائی که انجام نداده‌اند همه بنرخ جدید که تنی ۳۵۰ تومان باشد احتساب کنند و این عمل بنظر بنده زیانش این است که نرخ گندم آزاد را هم بهمان نسبت بالا برده است فرض بفرمائید اگر در موقعی که نرخ دولت در هر تن ۱۲۰ یا ۱۳۰ تومان بود نرخ آزاد بیش از ۱۵۰ تومان نبود و این عمل نه فقط نرخ گندم آزاد را برد بالا زندگانی مردم را هم بطور کلی مشکل‌تر کرد. چه چیز اخیراً عامل ترقی زندگانی شد که یکی از آنها همین بالا بردن نرخ گندم بود و یکی از آنها همین بالا بردن نرخ گندم بود و یکی هم اجازه انتشار پنجاه میلیون تومان اسکناس که تصویب شد. هر دو این موضوع تأثیر فوق‌العاده کرد تأثیر خیلی فوری و آنی در ترقی هزینه زندگانی نمود چنانچه اگر آقایان توجه فرموده باشند در ظرف این دو سه هفته بیشتر از صدی بیست سی زندگانی بالاتر رفت و این بواسطه این دو عامل بود از آنطرف هم افزایش قیمت گندم خیلی و فوق‌العاده مؤثر شد. در صورتیکه دولت نرخی را قبلا معلوم گرده بود و عدةهم آمدند و آن نرخ‌را در نظر گرفتند و تعهدات شان را مقابل همان نرخ انجام دادند و آنهائی هم که تعهداتشان را انجام نداده‌اند دولت باید با فشار از آنها بگیرد و این اضافه نرخ تأثیری ندارد و حالا هم همان طور است آنهائی که نداده‌اند در آن موقع هم ندادند حالا هم نمی‌دهند پس این عمل از نظر انجام تعهدت انجام نشده هم تأثیر نداشتن و دولت مکن بود تعهدات را بدون اینکه نرخ را بالا ببرد و قسمت آزاد را خودش بطور محرمانه از بازاری که دارند و بطور آزاد می‌فروشند بخرد حالا در هر حال این کار انجام شده است. منظور دیگری که از تذکر دارم این موضوع است که دولت هر تصمیمی که می‌گیرد مستقیماً در سایر مسائل تأثیر می‌کند و سایر چیزها را هم بالا می‌برد از این نقطه نظر یکی از عرایض بنده در همین موضوع است که آن اشخاص که تعهداتشان را انجام داده‌اند و می‌خواهند مبلغی هم بآنها بدهند خود این موضوع مورد اشکال فوق‌العاده شده است باین ترتیب که یک عده از مالکین دهات که املاک خودشان را باجاره واگذار کرده‌اند بیک مبلغ معینی و حالا این پولی که الان دولت می‌خواهد بآنها اضافه بدهد مورد اختلاف شده است بین مالکین و مستأجرین و مباشرین مالکین. مالکین می‌گویند این پول را بما بدهید مباشرین می‌گویند این پول باید برعایا و زارعین داده شود که برای تقویت زراعت برسد. اگر منظور دولت برای تقویت زراعت است. این هم یک موضوعی است که دولت باید حل کند و مازاد را بهتر است که بمصرف هر محل میرسانند. صرف تقویت همان محل وزراعت آنجا بشود البته تحت نظر مالک و این اختلاف را هم البته باید دولت حل بکند. موضوع دوم عرض بنده راجع بنرخ نان و قیمت نان بود. اگر آقایان در نظرداشته باشند یکی از نظریات مجلس راجع بطرح این لایحه بود که اگر دولت از بابت نان ضرری می‌بینید حقیقه آن را از این محل جبران کند و نان را بیک قیمت ثابت و پائینی نگاه بدارد که از این راه یک کمکی بضعفا و اشخاص ناتوان شده باشد این اصل نظر دولت بود مجلس هم همین نظر را داشت که از این راه یک کمکی بشود ولی اخیراً‌دولت آمد و نرخ نان را بالا برد و فلسفة این بالا بردن هم این بود که هم ضرر می‌کرد برای دولت و هم اینکه یک ضررهائی برای نانواها داشت و می‌خواستند جبران نمایند این ضرری را که دولت می‌دهد این بود که آمدند و نرخ را بالا بردند. خوب حالا که خواستند یک قدری از ضرر جلوگیری کنند حالا که این نظر بود خوب بود که دو قسم نان تهیه می‌کردند بدو نرخ یک نرخ برای طبقه پائین و ضعفا و ناتوان و یک نرخ هم برای آنهائی که توانائی دارند. البته اجرای این کار خیلی مشکل است ولی اجرای آن تا موقعی که ترتیب جیره بندی و کوپن میسر بشود بعقیده بنده ممکن بود و دولت می‌توانست این کار را بکند و نرخ نان را بالا نبرد چون همین بالا بردن نرخ نان در سایر چیزهای ما هم تأثیر دارد و خیلی فرق کرده است این است که بنده راجع باین مسئله هم تذکر می‌دهم که دولت توجه بکند راجع باین مسئله هم تذکر می‌دهم که دولت توجه بکند زیرا با بالا بردن این قسمت سایر قسمتها هم (در تمام شئون زندگی) هزینه‌اش بالا میرود و همه چیز را بوضع وحشت آوری تکان می‌دهد و زندگانی را مشکل می‌کند و وضعیت برای مردم خیلی مشکل‌تر و سخت‌تر خواهد شد عرض دیگر بنده راجع به تهیه یک نقشه اقتصادی بود ما اساساً نقشه اقتصادی نداریم و با این وضعیت که الان داریم و هیچ حد و حصری هم ندارد معلوم نیست که این بکجا خواهد کشید و بکجا دارد میرود و تهیه نقشة اقتصادی نهایت لزوم را برای کشور دارد این فکری که الآن هست بنده خاطرم می‌آید در دو شه ماه پیش راجع بهمین مسائل دولت بمجلس مراجعه کرد که ما استفاده بکنیم از نظر متخصصین آمریکائی و مستشاران آمریکائی که از آمریکا جلب شوند و در رأس امور مالی قرار بگیریند برای کارهای مالی و اقتصادی کشور. مجلس هم نظر مساعدی داد و حتی در آنجا مذاکره بشد باینکه دکتر میلسپو که سابقاً هم در ایران بوده است و تخصص دارد بهتر این است که از او استفاده شود بعنوان میسیون مالی و اقتصادی که بیاید و نتیجه مطالعات سابقشانرا امروز بکار بیندازد بعد از آن هم بنده شنیدم که دولت وارد مذاکره شده است و اتفاقاً دکتر میلسپو هم حاضر شده است که بایران بیاید برای ریاست میسیون مالی و اقتصادی بنده می‌خواستم در ایران ضمن از موقع استفاده کنم و بپرسم که چرا این کار را تا بحال بتأخیر انداخته‌اند اگر معتقد هستند باینکه از مطالعات مستشاران آمریکائی و متخصصین آنها استفاده کنیم پس برای کی گذاشته‌اند و زودتر این تصمیم را بگیرید و وقتی که این تصمیم گرفته شد تایک هفته ممکن است دکتر میلسپو و آن میسیون مالی از آمریکا بایران بیایند و کارها را در دست بگیرند. البته بنده تصدیق می‌کنم که ما در مملکت خودمان جوانان تحصیل کردة داریم که در امور مالی و اقتصادی تخصص دارند ولی متأسفانه از وجود آنها استفاده نشده. ما الآن عدة زیادی متخصص داریم که سابق در دورة گذشته تحصیلات عالیه کرده‌اند زحمت کشیده‌اند و تخصص پیدا کرده‌آند و از اروپا برگشته‌اند ولی عرض کردم متأسفانه از وجود آنها استفاده نشده است یا نتوانسته‌اند استفاده بکنند علی‌ای حال این کار نشده بنابراین ما هم حالا نقشه اقتصادی در کار نداریم ولی اینطور که هست رشته زندگانی‌مان دارد پراکنده و پاره می‌شود باین جهه خواستن مستشار از آمریکا مناسب است که شاید بآن وسیله از این جوانان و متخصصین خودمان هم استفاده کنیم و این جوانها هم بکار بیفتند و مورد استفاده قرار گیرند و این موضوع نهایت درجه لازم است و بنده خواهش می‌کنم از دولت که اگر واقعاً بایستی این میسیون بیایند تسریع بکنند که زودتر این کار عملی شود این بود عرایض بنده.
وزیر خواربارـ فرمایشات آقای نماینده محترم اگر چه راجع باساس لایحه مطروحه نبود ولی برای استحضار آقایان معروض می‌دارم اینکه نرخ جنس را آقا ما بالا بردیم بدون مطالعه و بدون دقت نبود جنس در بازار آزاد خرواری ۱۲۰ تومان ۱۳ تومان بفروش می‌رفت (صحیح است) دولت مالک را مجبور می‌کرد که خرواری چهل تومان بدهد (صحیح است) و این بوسائل مختلف متوسل و متشبث می‌شد و نمی‌داد و مخفی می‌کرد و از نقاط مختلفه سرحدی کشور قاچاق می‌شد و می‌رفت (صحیح است) این بود که ما آمدیم و قیمتی عادلانه معین کردیم (صحیح است) و اینکه فرمودید الآن هم نمی‌دهند اینطور نیست (صحیح است) خیر می‌دهند ما در عمل الآن می‌بینیم که وضعیت جمع‌آوری‌مان بهتر شده است (صحیح است) اگر یک کسی پیدا شود و بخواهد باز هم از تنی ۳۵۰ تومان قیمت که معین شده تخلف بکند آنوقت دولت بهمچو کسی اجازه نخواهد داد قوانین هم مجازات همچو شخصی را حتی تا اعدام هم معین کرده است (صحیح است) البته وزارت خواربار هم از اختیاراتی که قانون باو داه است استفاده خواهد کرد و اقدام خواهد نمود یک نکته دیگر را هم بحضور آقا تذکر می‌دهم و آن این است که کسانی که امر دولت را اطاعت کرده‌اند و در اول خرمن تعهدات شانرا پرداخته‌اند ما بگوئیم اوخرواری چهل تومان بیشتر نگیرد و کسی که بیشتر از دو ماه کار ما را بتعویق انداخته حالا که قیمت معین شده است تنی ۳۵۰ تومان باو بدهیم؟ من یقین دارم هیچکس از آقایان با این ترتیب و با این تبعیض موافقت ندارند (صحیح است) زیرا حق و عدالت اجازه می‌دهد بآن کسی که اطاعت امر دولت را کرده است نه اینکه حق او را کسر کرده باشیم بلکه باو بیشتر هم بدهیم (صحیح است) اما راجع بنرخ آزاد که فرمودند من یقین دارم که خود آقایان هم موافق هستند که دولت نباید هیچوقت باصطلاح اروپائی‌ها بورس سیاه را تولید بکند (صحیح است) بلکه باید نرخ یکی باشد (صحیح است) و گندم هم چون انحصاری است هر کس در هر جا بدون جواز وزارتخانه اگر داشته باشد مسئول است و ظبط می‌شود و قاچاقچی و محتکر شناخته خواهد شد نرخ گندم هم در تمام مملکت بر طبق تصمیم دولت باید یکی باشد و بیک روال فروخته شود (صحیح است) در موضوع عمل موجر و مستأجر که فرمودند وزارت خواربار در موضوع اسناد رسمی حق ندارد داخل بشود آقایانی هم که به بنده مراجعه فرمودند عرض کردم خدمت‌شان که این قضیه باید در وزارت دادگستری مطالعه بشود یا اینکه در کمسیون دادگستری و کمیسییون خواربار مجلس ملی در نظر بگیرد وهر تصمیمی که قوانین و وظایف قضائی اجرا کند و البته اجرا هم خواهد کرد. در موضوع نان که فرمودید نان که فرمودید قیمت نان را بالا بردند اینهم یک موضوعی ا ست که لازم است آقایان توجه بفرمایید ما آردرا می‌دادیم بنانوا خرواری چهل تومان نانوا صدوپنجاه من نان می‌فروخت از قرار هر یک من سه قران یکی از نمایندگان –سه قران و سه عباسی این پیجاه وچهار تومان می‌شد از این پنجاه وچهار تومان که عائد نانوا می‌شد هشتاد ودوتومان ضررمیداد چه می‌کرد؟ می‌کشید روی نان ونان را بعنوان نان دو آتشه میروخت یکمن هشت قران نه قران (صحیح است)
افشارـ آردش را هم می‌دزدید.
وزیر خواربارـ آقایان همه مستحضرند نانی که عائد افراد می‌شد اگر می‌کشیدید هر یک من نه قران بود (صحیح است)
هاشمی‌ـ دوزاده قران
وزیر خواربارـ ماآمدیم و این رادقت کردیم حساب تاتوا راهم معلوم کردیم آنوقت شش ریال قیمت معین کردیم و حالا نان باوزن هر سه کیلو شش ریال فروخته می‌شود بنده عرض نمی‌کنم که ممکن است در تمام شهر تهران یک نانوا هم نباشد که کم ممکن است در تمام شهر تهران یک نانواهم نباشد که کم نفروشد و تقلب نکند. البته تنبیه خواهد شد. مجازات خواهد شد در هر حال تصدیق بفرمائید که نان الآن ارزان تر است از آن روزی که سه قران و سه عباسی بود و نمی‌کشیدند (صحیح است) از آن طرف یک نکته دیگریهم هست و ان این است که باید همیشه حرف حق اشخاص را شنید و آن را رعایت کرد و اگر خلاف کرد تنبیه کرد (صحیح است) نانوائیکه ضرر می‌دهد وزارت خواربار نمی‌تواند باو بگوید دزدی نکن ولی وقتی جلوی ضرر او گرفته شد اگربازی دزدی کرد شدیداً بر طبق قانون تنبیهش می‌کنیم (صحیح است) راجع بقسمت جیره بندی که آقا فرمودند ما مطالعات مان تمام شده است و الآن هم کوپن‌ها در مطبعه مجلس است و الآن مخصوصاً از رئیس مباشرت مجلس تمنی می‌کنم که در طبع آنها تسریع کنند که بزودی منظور آقایان تأمین شود (صحیح است) اما راجع بموضوع نقشه اقتصادی و مالی که فرمودند از نقطه نظر مسئولیت مشترک عرض می‌کنم که دولت در این باب بی‌فکر نیست و اقداماتی هم کرده است تلگرافاتی هم بواشنگتن کرده است و یکقسمت از متخصصین ما وارد شده‌اند و بعضی‌ها هم قریباً وارد خواهند شد و البته تصدیق میفرمائید که این یک موضوعی نیست که خیلی سریع و با عجله انجام شود باید درش مطالعاتی کرد و اقدام کرد در هر حال اقداماتی شده است در این موضوع
رئیس‌ـ آقای انوار
انوارـاین جا در ماده نوشته شده است مبلغ مورد اعتبار از محل فروش اجناس پس از انقضای یک سال مسترد خواهد شد می‌خواستم اگر موافقت بفرمایند متدرجاً تا یکسال مسترد بشود. متدرجاً تا یک سال مسترد بشود. متدرجاً تا یک سال را اگر موافقت بفرمایند بهتر است بنظر بنده
وزیر خواربارـ این فرمایش آقای انوار ما را دچار یک زحمتی خواهد کرد در کمیسیون هم این قسمت مطرح شد زیرا اعتباری که ما لازم داریم شاید در حدود پنج میلیارد بشود و این پانصد میلیون اگر تصویب بشود این بحساب جاری ما خواهد بود و بطور گردش خواهد بود و در آخر سال صورت می‌دهند و مسترد می‌شود و الا ما در حدود ۳۵۰ هزار تن گندم باید بخریم ۳۵۰ هزار ۳۵۰ تومان را حساب کنید به بینید چقدر می‌شود پس خودتان تصدیق خواهید فرمود که این متدرجاً‌نمی‌شود و باید پس از انقضای یکسال مسترد شود
رئیس‌ـ آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمندـ چون لایحه اعتبار وزارت خوار بار مطرح است اگر تذکراتی راجع بامر خواربار بدهم مخصوصاً موقعی که این لایحه مطرح است بی‌مورد نیست. چون این لایحه اعتباری است که داده می‌شود و هر چه هست اینجا است بعلاوه این که اگر اینطور تعبیر کنیم که وزارت خواربار یعنی وزارت خوردن و بردن یعنی با یک اعتبار زیاد و مقررات کم و وزارتخانه جدید التأسیس و اضطراب و نگرانی هم که هست ممکن است کمتر دقتی در اطراف خرید و فروش و نقل و انتقالها بشود ممکن است که گفت در اینجا است که خوردن و بردن مصداق پیدا می‌کند این است که خواستم عرایض عرض کنم. البته آقای وزیر خواربار آن دقت خودشان را کرده‌اند و بایستی بیشتر دقت بفرمایند در انتخاب اشخاص و مأمورین و سلیقه اشخاص و طرز عمل اشخاص هم در ابتدای کارشان همان حسن انتخاب یا سوء انتخابشان است یعنی اگر اشخاصی پیدا شدند که حسن انتخاب داشتند مأمورین و کارکنانی که باید با آنها کار کنند خوب بودند انتخاب خوب بود البته موفقیت پیدا می‌کنند ولی اگر خدای نکرده سوء انتخابی شد طبیعی است که از عمل نتیجه خوبی گرفته نخواهد شد (صحیح است) بنابراین بنده می‌خواستم توجه آقا را باین مطلب جلب کنم که موضوع خیلی موضوع مهمی است و شما در این خرید و فروش‌های خودتان تقریباً عمل مزایده و مناقصه کمتر دارید و احتیاج پیدا می‌کنید اختیاری بدهید بیکنفر مأمور که برود یک میلیون تومان دویست هزار تومان سیصد هزار تومان دو میلیون تومان خرید بکند اختیار هم باو می‌دهید اینجا صرفاً باید اطمینان و اعتماد کامل شما این اختیار را باو بدهد پس اگر آن حسن انتخاب نباشد بالاخره به نتیجه نخواهد رسید و این را هم تصدیق بفرمائید که یک اشخاصی هستند که مستقیم و غیر مستقیم مزاحم آقا هستند برای اینکه خودشانرا بیندازند توی اینکار و هر روز از بساطی که پهن شده است و تقریبآً یک بساط رنگینی است می‌خواهند استفاده بکنند وخودی بیندازند باین وزارتخانه و استفاده بکنند که کمتر هم ممکن است مورد ایراد و اشکال واقع شوند یک اختیاری است داده میوشد او هم میرود میگوید اینقدر بود و من رفتم اینقدر خریدم و دادم و آوردم یک صورت حسابی هم بآقا می‌دهد. پس باید در انتخاب مأمور دقت کامل بشود مخصوصاً در مورد اشخاصی که مأمور خرید جنس هستند. موضوع دیگری را که می‌خواستم عرض کنم راجع به اضافه قسمت نان است.
وزیر خواربارـ این را که جواب دادم آقا.
مخبرفرهمندـ این جا اگر در مجلس یک مذاکرة شد متأسفانه هر وقت در این جا یک وکیلی یک نظری بدهد که تا اندازة متناسب با وضعیت زندگانی اشخاص نباشد آن نظر زود گرفته می‌شود و قبول می‌شود. اینجا گفته شد نرخ نان را بالا ببرید فوری این عمل انجام شد و حالا آنکه بطوریکه اینجا هم گفته شد نرخ باید دو نرخ باشد شما وقتی که بیک کسی می‌آئید و قیمت نانش را صد در صد علاوه می‌کنید این کسی که قوه خریدش سه قران هم نیست یک مرتبه شش قرانش می‌کنید این نتیجه‌اش چه خواهد شد؟ البته این شخص زندگانیش معطل و مختل خواهد شد مجبور است یا نخورد یا کم بخورد پس شما باید نرخ بیشتری هم هشت قران نه قران هفت قران تعیین می‌کردید برای آن کسی که توانائی دارد یعنی قوة خرید دارد (صحیح است) که برود در بازار آزاد دکان آزاد نان یک من هشت قران هفت قران بخرد و الا همه را بردن و صد در صد علاوه کردن خطا است آن بیچارة که توانائی و قوه ندارد او می‌افتند بمضیقه (صحیح است) صد در صد. آنوقت این اضافه قیمت نان بر تمام اجناس و مواد دیگر هم تأثیر کرده است (صحیح است) گوشت در برنج در روغن در دغال و در سایر چیزهای دیگر (صحیح است) در همه چیز تأثیر کرده است بعقیده بنده بایستی در بالا بردن قیمت همیشه یک مطالعات بیشتری بشود نه اینکه یک مرتبه همینطور چوب اندازه بالا ببرند و زندگانی مردم در مضیقه و فشار بیفتد ونتیجه‌اش این می‌شود که یا همینطور مردم مضیقه و فشار و سختی را باشدت و عدم توانائی تحمل کنند و ناچار می‌شوید یا بعد بیائید و آن را اصلاح کنید یا اینکه مردم در فشار بمانند و نتوانند زندگانی خودشان را ادامه بدهند (صحیح است) یک قسمت دیگری بود راجع بنرخ گندم که بنده هم می‌خواستم این جا عرض کنم راجع بآن قسمت مازادی که بنا است داده شود باشخاص. بنده مخالف نیستم که باشخاص یک مازادی هم داده شود ولی اگر این مازدا را خود آن گیرنده‌ها یا دهنده که دولت باشد توافق بکنند که این را بمصرف تهیه نان برای بینوایان برسانند بعقیده بنده این هم بمصلحت گیرنده است و هم بمصلحت دهنده چرا؟ چون این آقایانی که این جنس را فروخته‌اند ضرر که نکرده‌اند اگر ضرری کرده باشند و دولت بخواهد جبران آن ضرر و خسارت را بکند البته حق این است که باید جبران شود و مراعات حال اشخاص را بکند ولی اینجا ضرر از نفع است.
هاشمی‌ـ عدم النفع.
مخبر فرهمندـ بلی ضرر از نفع است و این ضرر از نفع را بنظر بنده اگر وزارت خواربار مساعدت بکند و صحبت بکند با آقایان و موافقت بکنند برای تهیه خواربار برای اشخاص بینوا و کسانی که نان یک من سه قران را به طبقه فقراء و ضعفا بدهند بهتر است (صحیح است)
وزیر خوابارـ یک موضوعی که بعقیده بنده برای نماینده محترم مورد اشتباه واقع شده است باید عرض کرد که وزارت خواربار وزارت جدید التأسیس نیست وزارت خورابار یک اداراتی بود باسم ادارات اقتصادی در وزارت دارائی که با ینجا منتقل شده است و اسمش را گذاشته‌اند وزارت خواربار پس این یک وزارتخانه جدیدالتأسیس نیست یک وزارتخانة نیست که با یک سرو صدا با یک اعضای جدیدی آمده باشد و تأسیس شده باشد خیر این ادارات بود البته برحسب مقتضیات و احتیاجات و موقعیت ممکن است یک اداره‌اش کسر بشود یکی کوچک بشود یکی بزرگتر بشود ولی اعضاء و بودجه همان بودهن است و ما فعلاً تشکیلات آن را داریم تهیه می‌کنیم و صورت آن را هم تا آخر آذر ماه آخر آذر هم تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد اگر تصویب فرمدید بموقع اجرا می‌گذاریم اگر تصویب نفرمودید هر چه گفتید خواهیم کرد. اما موضوع خوردند و بردن را با این که چهل و یکسال است که آقا سابقه باخلاق بنده دارند انتظار نداشتم آقا این مطلب را بفرمایند من در هر جائی که هستم یا باید آدم بسیار نا لایقی باشم که حقیقهً نتوانم زیر دستهای خودم را اداره کنم اگر این صفت را دارم پس چرا باید یک پست مهم و بزرگ مملکت را اشغال کنم ولی اگر این لیاقت را دارم از در شق خارج نیست یا اینکه بایستی دزد باشم و شریک باشم با اشخاصی که دزدی می‌کنند یا اینکه یک آدم مجنونی باشم که دیگران زرش را ببرند و بنده مظلمه‌اش را بگردن بگیرم چنین چیزی هم علت ندارد (صحیح است) اما راجع بانتخاب اشخاصی که فرمودند حسن انتخاب باید بعمل بیاید یک نکته‌ای باسلق مختلف تغییر می‌کند سلیقه اشخاص در این قسمت فرق دارد یک کسی را ممکن است من خوب تشخیص بدهم و آقا بد تشخیص بدهند یک کسی را من بد تشخیص بدهم و آقا بد تشخیص بدهند بنظر من سابقة عمل اشخاص مشخص اشخاص باید دید این آدم عملش در سابق چه بوده و نباید صرفاً باظهار اشخاص قانع شد و بعقیدةبنده اگر آقایان تصدیق بفرمایند باید به سابقه اشخاص رسیدگی کرد و نباید باظهار قانع شد اگر می‌گویند که فرخ فلانقدر دزدی کرده است باید واقعاً رسیدگی کرد معلوم کرد بعد هم داد به محکمه بعد که معلوم شد حبس کرد و بعد هم اعدامش کرد و الا بصرف اتهام نمی‌شود و در این قلیلی که بنده متصدی این کار هستم تصور نمی‌کنم سوء انتخابی شده باشد (صحیح است) و اگر هم کسی را بدانم و بفهمم که در عمل کوچکترین قدم خلافی را برداشته است تنبیه خواهم نمود و شدیدأ مجازات خواهد شد و عمل هم در آتیه نشان خواهد داد و در این چند روزه هم شاید عده از آقایان نماینده مستحضرند که عمل کرده‌ام و در این مدت قسمت احتیاج به توضیح بیشتری نمی‌بینم. راجع به قسمت نان هم انتظار داشتم یا توضیحاتی که قبلا عرض کردم آقا قانع شده باشند زیرا نان قبل از این در حقیقت هر یکمن آن نه قران بود (عده از نمایندگان‌ـ بیشتر دوازده قران) اگر می‌خواهیم خودمان را گول بزنیم آن یک موضوعی است علیحده ولی بنظر بنده همیشه باید حقیقت را گفت و باید روی حقیقت رفت تا بتوان به مقصود رسید. اما راجع به دو قسم نان از آنجائی که غالباً آقای انوار می‌فرمایند بده هم عرض می‌کنم اثبات شیئی نفی ما عدا نمی‌کند اگر ما نان را شش قران کردیم این دلیل نمی‌شود که نان دوازده قرانی درست نشود آن هم ممکن است بعداً ترتیبش بعرض آقا برسد راجع به ترتیب خرج و پرداخت تفاوت گندم مازاد آنرا هم یقین دارم خود آقا همانوقت که پشت کرسی خطابه می‌فرمودند همانوقت می‌دانستند و ایمان داشتند که عملی نیست (صحیح است)
جمعی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است‌ـ بعضی از نمایندگان کافی نیست.
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود بکفایت مذاکرات موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
پیشنهاد آقای طباطبائی:
پیشنهاد می‌کنم عبارت (و هزینه‌هائی که از هر قبیل… تا جمله کالاهای مزبور لازم باشد) از آخر ماده واحده حذف شود
وزیر خواربارـ این قسمت حذف شده است.
رئیس‌ـ می‌گویند حذف شده است پس مقصود حاصل است. آقای طباطبائی.
طباطبائی‌ـ بنده که لایحة دادم لایحه دولت است و حالا که این پیشنهاد را کردم مقصودم این است که این مبلغ صرفاً برای خرید مواد غذائی صرف شود چرن مجلس شورای ملی پنجاه میلیون تومان اعتبار می‌دهد به وزارت خواربار که این مبلغ را از بانک قرض کند فقط برای خرید اجناس و مواد غذائی بنده خواستم از موفع استفاده کنم که آقای وزیر خواربار یک توضیح بیشتری بدهند که این مواد را که می‌خواهند تهیه کنند از خارج تهیه می‌کنند یا از داخل البته بطور کلی معلوم است که یک چنین فکری هست ولی چه جور می‌خواهید بخرید از داخله یا خارجه توضیح بفرمائید.
وزیر خواربارـ مواد خواربار را در درجه اول ما از داخله مملکت خریداری می‌کنیم از قبیل گندم جو برنج ارزن، زرت، خرما، سیب‌زمینی، حبوبات و هرچه لازم است از داخله کشور می‌خریم و مایحتاج کشور را هم وزارت خوار موظف است معین بکند و موجودیش را هم البته معلوم می‌کند وقتیکه کسر داشتیم از خارجه تهیه خواهیم کرد
طباطبائی‌ـ پیشنهاد بنده تأمین شده است پس می‌گیریم
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای نراقی:
پیشنهاد می‌نمایم به قسمت اخیر ماده واحده این جمله افزوده شود: کلیةخرید و فروش‌هائی که بموجب این قانون می‌شود با تصدیق و تصویب مستشار وزارت خواربار خواهد بود
رئیس‌ـ آقای نراقی.
نراقی‌ـ عرض کنم این پانصد میلیون ریالی که اسکناس اضافی منتشر شده است این بر حسب ظاهر بانک یک اسکناس اضافی منتشر کرده است و بموجب این لایحه اجازه می‌خواهند که آن را بدهند بوزارت خواربار و این مادهن صورت ظاهرش این است که ما را دعوت کردند که برویم اسکناس‌ها را از خزانة بانک برداریم و بدهیم بوزارت خواربار ولی باطنش این است که این اسکناس اضافی تحمیل می‌شود به تمام قسمتهای این کشور و این خون دل مردم است که بوزارت خوار بار الآن داده می‌شود برای این که میزان هزینه که الآن آنقدر بالا رفته است برای همین است در صورتیکه اگر حساب کنیم این پنجاه میلیون تومان یک هفتم کل اسکناس است که در جریان است و باید یک هفتم هم هزینه ترقی کند و اجناس بالا برود ولی برای وجود این پنجاه میلیون بیش از پنجاه در صد نرخ اجناس ترقی کرده است و زندگانی را بر مردم سخت کرده است آقای فرخ البته مرد درستی است و کسی هم تردید ندارد اما کی تأمین می‌کند که تا بیست روز یکماه، دو ماه دیگر ایشان در مسندشان جلوس کرده باشند ایشان میروند و دیگری می‌آید و یکوقت ملتفت می‌شویم که این پولی که با این خون دل تهیه شده بمصارف بیهوده رسیده و خوردند و برده‌اند و بی‌جا خرج کرده‌اند ولی اگر خرج این اعتبار با نظر مستشار باشد ایشان همیشه هست و صالح‌تر است این است که بنده پیشنهاد کردم که کلیة خرید و فروشها با نظر او باشد.
بعضی از نمایندگان‌ـ لایحه استخدام مستشار خواربار هنوز در مجلس تصویب نشده
وزیر خواربارـ در مقابل مجلس شورای ملی وزیر مسئول است دلیل هم دارد و البته آقای نراقی خودشان هم تصدیق دارند ایرانی‌هم معلوم نیست صحت عملش کمتر از دیگران باشد (صحیح است) تا ساعتی که بنده هستم در مقابل ملت و مجلس شورای ملی مسئول هستم و البته هر خلافی که شد باید بنده را به محکمه تسلیم کرد و شدیدترین مجازات را هم کرد و بعد از این هم رأی اعتمادی که آقایان لطف می‌کنند به شخص درست و صحیح العملی باشد (صحیح است).
نراقی‌ـ نظر بنده تأمین شد پس می‌گیرم.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای منشور.
بنده پیشنهاد می‌کنم که از بابت این وام بانک هزینة از قبیل کارمزد و غیره احتساب ننماید و هزینه اداری بیش صد دو وجوهی که برای خرید خواربار مصرف می‌شود تجاوز نکنند.
رئیس‌ـ آقای منشور.
منشورـ عرض کنم چون سرمایة بانک اساساً معلوم است از محل اسکناسی است که منتشر می‌شود این قرضی که داده می‌شود در واقع از محل این اسکناسی است که منتشر شده است چون اسم وام هست بهترین این است که از این بابت چون برای مصارف عمومی و عام‌المنفعه است بانک تنزیل حساب نکند مخصوصاً این تنزیلی را هم که حساب می‌کنند با یک کار مزدی است که جمعاً در حدود صد دوازده می‌شود درصورتیکه مطابق نظامنامه بانک صدی شش بیشتر حق ندارد تحمیل کند در قسمت دیگر هم که مربوط به مخارج اداری است چون آقایان دیگر هم صحبت کردند که خرج اداری زیاد نشود اگر در قسمت اداری معین شود که بچه تناسب مخارج اداری باید بشود نظر بنده آقایان تأمین خواهد شد که تمام آن خرج اداره ومخارج ایاب و ذهاب نشود و حدی داشته باشد. ضمنا یک نکتة دیگری را بنده می‌خواستم عرض کنم (رئیس‌ـ ماده ۶۳ را رعایت کنید) پس عرضی ندارم و پیشنهاد خودرم را پس می‌گیرم.
دکتر سنگ‌ـ غالب پیشنهاداتی که می‌شود مربوط به موضوع این لایحه نیست و آقایان پیشنهاداتی که می‌دهند برای این است که یک تذکراتی بدهند آقای منشور هم می‌خواستند یک تذکری بدهند و پس گرفتند.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای امیر تیمور
بنده پیشنهاد می‌کنم رقم یک میلیون و پانصد هزار ریال از ماده حذف شود.
رئیس‌ـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمورـ بنده در کمیسیون بودجه هم همین نظر را داشتم و آنجا هم بعرض کمیسیون رساندم و به آقای وزیر خواربار هم تذکر دادم در صورتیکه مجلس شورای ملی این پنجاه میلیون تومان را برای خرید خواربار می‌خواهد اختصاص بدهد این پول اختصاصاً بمصرف خرید خواربار برسد و از این محل مصرف حقوق و چیزهائی که مربوط به خواربار نیست نرسد خاصه این که در هفته گذشته که لایحة تأسیس وزارت خورابار در مجلس تصویب کردیم در آنجا برای محل پرداخت مخارج اداری وزارت خواربار مصرحاً تکلیف معلوم شد که بودجه وزارت خواربار از محل بودجه ادارات اقتصادی وزارت دارائی تأمین شود و تا اول آذر هم وزارت خواربار بودجه خودش را تنظیم و برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم خواهد کرد بنابراین از نظر بودجه اداری بنظر بنده هیچگونه احتیاجی باین پول نیست و نباید از این پول که باید بمصرف خواربار برسد اجازه بدهیم که بمصارف دیگر و حقوق اداری برسد و این عمل بر خلاف آن نظری است که داریم در آنجا به بنده فرمودند که عده زیادی مترجم می‌خواهیم دارالانشاء دارالترجمه باید تشکیل شود بنده مخصوصاً با تشکیل این دارالانشاء و دارالترجمه که آقای وزیر خواربار اظهار کردند مخالف هستم بر فرض شما یکنفر مستخدم خارجی داشته باشید برای کارهای او سه نفر یا چهار نفر مترجم کافی است و بیش از این شما که وزیر خواربار هستید نباید اجازه بدهید خرج شود و بعنوان دارالانشاء و دارالترجمه نباید بگذارید یک مخارج فوق‌العادة بشود و بعلاوه اگر می‌خواهید برای این قسمت هم یک بودجه بگذارید خودتان که تعهد کرده‌اید بودجه را تا اول آذر به مجلس بیاورید در آنجا در نظر بگیرید در کمیسیون بودجه روی آن بحث می‌کنیم یا آقا بنده را متقاعد می‌کنید یا بنده آقا را متقاعد می‌کنم ولی فعلاً این پنجاه میلیون تومانی که اعتبار می‌خواهید بگذارید اختصاصاً بمصرف خواربار برسد
وزیر خواربارـ با اینکه در کمیسیون بودجه در این باب مذاکره کافی شد خیلی متأسفم که بنده عاجز شدم آقای امیر تیمور را قانع کنم. عرض کنم این اداراتی که منتقل شده است به وزارت خواربار یک اداراتی که منتقل شده است به وزارت خواربار یک اداراتی که منتقل شده است به وزارت خوابار یک اداراتی بوده است در وزارت دارائی با یک بودجة معینی و عیناً منتقل شده است بوزارتخواربار این وزارتخانه دفتر نداشته است باصطلاح سابق کابینه نداشته است این وزارتخانه یک مستشاری آورده است که از یکهزار و ششصد نمره کاغذی که در روز باید در اینجا بجریان بیفتد اقلاً چهارصد نمره‌اش باید بنظر ایشان برسد ناچار باید بزبان او ترجمه شود بعلاوه یک ادارة تاسیس شده است راجع بخواربار که سابقه نداشته است ما سابقاً یک اداره غله داشتیم یک ادارةقند و شکر و یک ادارة برنج فعلاً ما یک ادارةداریم وظیفه‌اش خرید زرت و ارزن و خرما و سایر چیزها است اگر بنا باشد که ما سه ماه حقوق ندهیم به عضو آیا ممکن است در یک چنین محیط امروز عضو بتواند خدمت کند؟ خود آقای امیر تیمور هم تصدیق می‌فرمایند که عملی نیست بعلاوه ما یک وجه قلیلی را پیشنهاد کردیم و بعد هم بودجة وزارتخانه را به کمیسیون بدتجه تقدیم می‌کنیم و مورد دقت و رسیدگی واقع می‌شود در آنجا ملاحظه میفرمائید اگر مازیاد گرفته بودیم یا زیاد نوشته بودیم البته آنها را قلم خواهید کشید و منظور نخواهید کرد یک نکته دیگری را هم آقای نمایندةمحترم باید متوجه باشند که وزارت خواربار هیچوقت محتاج بکاغذ بازی نیست ولی امور تا دقت نشود و مورد مطالعه متخصصین قرار نگیرد قابل اجرا نیست و بالاخره تصدیق بفرمائید که مخارجی که ضروری است اگر نشود موجب فلج شدن کارما خواهد شد رعایت کنید
بعضی از نمایندگان‌ـ پس می‌گیرند.
امیر تیمورـ بنده مسترد نمی‌کنم رأی گرفته شود.
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای امیر تیمور موافقین برخیزند (چند نفر قیام نمودند) رد شد. پیشنهاد آقای افشار:
تبصره۲ـ وزارت خواربار موظف است قیمت مازاد خواربار را در شهرها و ولایات متحدالشکل نماید.
رئیس‌ـ آقای افشار.
افشارـ عرض کنم بنده در ورقه اجازه خواسته بودم که یک نکاتی را اینجا عرض کنم و دومی هم بودم ولی متأسفانه نمیدانم چطور شد که به بنده اجازه ندادند این بود که خواستم بصورت پیشنهاد یک قسمت از نظریات خودم را عرض کنم (نبیل سمیعی‌ـ با رعایت اختصار و رعایت ماده ۶۳) یکی از اندیشه‌هائی که برای اشخاصی که در اندیشة مملکت هستند حاصل شده قضیه تقلیل نفوس دهات و ازدیاد نفوس شهرها است و این قضیه از نقطة نظر کشاورزی زیانیهای زیادی دارد که با این کمی وقت مجال نیست و نمی‌شود بعض رساند و از نقطة نظر طهران بنده می‌خواهم عرض کنم که این شهر که در پانزده سال قبل دویست هزار نفر نفوس داشت الآن نفوس آن بهفتصد و پنجاه هزار نفر رسیده است اگر درست توجه بشود اینها اشخاصی هستند که از ولایات و دهات روز بروز مهاجرت می‌کنند و می‌آیند باین شهر زیرا قیمت نان این شهر نسبت بدهات و قصبات ثلث قیمتی است که در آنجاها هست و از اول هذه‌السنه بنده و اشخاصی که اطلاع فلاحتی دارند بوزرای مالیه وقت در کمیسیونهاو جلسات خصوصی تذکر دادیم که شما قیمت را در دهات طوری قرار بدهید که قاچاق نشود و الا مالک و رعیت جنس خودشان را بالضروره بدیگران بقیمت زیادتر می‌فروشند متأسفانه عرایض ما را مورد توجه قرار ندادند و یک قسمت از اجناس مملکت ما رفت بخارج و همچنین ما تقاضا کردیم که بین افراد ملت ایران فرقی قائل نشوید از نقطة نظر ایرانیت فلان دهاتی که در ورامین نشسته است یا فلان رعیت که در عراق سکونت دارد با آن عملة که در طهران کار می‌کند فرقی ندارد هر دو ایرانی هستندو وجود هر دو آنها برای این مملکت بالسویه لازم است علت ندارد فلان رعیتی که در فلان ده ورامین یا غار فشافویه یا در زنجان است گندم را از قرار منی هجده قران می‌خرد و آن عملة که در شهر تهران عملگی می‌کند یا آن آقائی که اینجا مبالغ زیادی حقوق دارد نان را از قرار منی شش قران می‌خرد و این کار از نقطةنظر انصاف و عدالت صلاح نیست و از نقطه نظر این دهاتیها را جلب به تهران بکند و دولت را بزحمت می‌اندازد خطرناک است (نقابت‌ـ چرا؟) برای اینکه نفوس شهر را زیاد می‌کند و این زیادی نفوس شهر اسباب زحمت دولت و مملکت است پس از این نقطه بنده عقیده‌ام این است که قیمت را برای تمام ایرانیها یمی کنند که فلان دهاتی بهر قیمتی که نان و سایر چیزها را می‌خرد شهریها هم بهمان قیمت بخرند و اگر باین ترتیب فعلی باشد از نظر هجوم دهاتیها به شهر و تعطیل کار کشاورزی مملکت را در مضیقه خواهد انداخت و دولت و آقای وزیر خواربار دچار زحمت می‌شوند. پیشنهاد بنده از این نظر است.
وزیر خواربارـ نظری که آقا دارند بیک دلیل عملی نیست اولاً رعیت و زارع برای احتیاج خودش دارد و ما هم بحق زارع دخالت نمی‌کنیم و اگر یک عده عمله کارگر هم هستند آنها هم بمراکزی میروند که دولت نانوائی دارد و محتاج باین چیزها نیست و اینهم که فرمودند نرخ اجناس را در همه جا بیک حال نگاه داریم اینهم در تمام مملکت غیر ممکن است هر محلی و هر منطقه‌ای یک مقتضیاتی دارد که باید آن مقتضیات را در نظر گرفت.
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای افشار موافقین برخیزند (چند نفری برخاستند) قابل توجه نشد پیشنهاد آقای هاشمی:
بنده پیشنهاد می‌کنم ضمن تبصره ذکر شود که دولت پس از مطالعه تا یکسال برای هر جا قیمت نان و سایر مواد خواربار ثابت نگاه خواهد داشت.
رئیس‌ـ آقای هاشمی
هاشمی‌ـ بنده هم قسم معتقدم که باید دست وزارت خواربار را در اینموقع باز گذاشت تا تشویق بشود و کارهای اساسی برای خواربار این کشور بشود ولی خیلی میل دارم که وزارت خواربار در گران کردن اجناس شریک و سهیم سایر وزارتخانه‌های دیگر نشود چندی است بعضی از وزارتخانه‌های دیگر هم که اجناس انحصاری داشتند عوض اینکه با داشتن آن اجناس مبارزة بسیار شدید بر علیه گران فروشی و مسببین گران فروش و محتکرین بکنند پس از چندی خودشان هم شرکت می‌کردند بنده نظر ندارم که این قسمتی که پیشنهاد شده است فوراً عملی شود ولی برای هر یک از استانها و شهرستانها بالاخره مطالعه‌ای بشود پس از آنکه مطالعاتشان را کردند و تشکیلاتشان را دادند نرخ نان را در همه جا ثابت نگاه دارند یا هر یک از مواد خورابار را که می‌خرند نرخ آنرا تا یکسال بطور ثابت نگاه دارند که سایر چیزها هم بتناسب قیمت نان بالا نرود و دولت خودش باید حفظ سیاست و نگاهداری اسکناس خودش را بیش از دیگران بکند ولی متأسفانه وقتی که خودش را بیش از دیگران بکند ولی متأسفانه وقتی که خودش اقدام بگرانی می‌کند از دیگران چه موقعی خواهیم داشت.
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود آقای هاشمی موافقین برخیزند (چند نفر قیام نمودند) قابل توجه نشد پیشنهاد آقای دکتر ملک‌زاده
تبصرةذیل را بماده پیشنهاد می‌کنم:
بکار بردن مواد خوراکی از قبیل جو کشمش خرما برای ساختمان مشروبات الکلی و غیره جلوگیری شود و مواد مذکور برای خواربار ذخیره شود.
رئیس‌ـ آقای دکتر ملک زاده.
دکتر ملک زاده‌ـ با تمام اقداماتی که دولت برای تأمین خواربار عمومی می‌کند بعقیدة بنده باز کاملا نگرانی قحطی در کار است و بعقیدة بنده همین سالی که درش هستیم یکسال وحشتناکی است البته هر راهی که در نظر گرفته شود برای تأمین این منظور و بعقیده بنده باید دولت مساعی ممکنه را بکار ببرند حتی در ممالک دیگر از بسیاری از مصالح و منافع صرف نظر می‌کنند برای تأمین یک موضوع حیاتی و چه ضرر دارد که ضرر هم دارد برای زندگانی و حیات یک عده زیادی از مدرم ما صرف نظر کنیم. بر طبق حسابی که شده است این موادی که برای تهیه مشروبات بکار بده می‌شود از قبیل تهیه آبجو عرض شراب شاید می‌شود با این مواد باندازة ارزاقی که برای تأمین زندگانی پانصد هزار نفر جمعیت لازم است ذخیره کردو بدست آورد لذا از این نظر بنده این تبصره را ضمیمه کردم و تقاضا می‌کنم دولت از این سه ماده از جو که برای ساختن آبجو بکار میرود و همچنین از خرما و کشمش که برای تهیه مواد غذائی ممکن است استفاده کند جلوگیری کند که بمصرف تهیه مواد الکلی نرسد (صحیح است)
دکتر سنک‌ـ بعقیده بنده این پیشنهادی که آقای دکتر راجع به جلوگیری از استعمال این مواد برای مصرف تهیه مواد الکلی فرمودند چندین بار هم راجع باستعمال الکل و مشروب و این چیزها صحبت کردند و حقیقه هم مضر است و تصور هم نمی‌کنم کسی در مجلس باشد که با این منظور مخالف باشد و بگوید استعمال الکل خوب است و همه آنرا مضر میدانند و بیشتر نظرشان این است که مواد الکلی از این مواد خواربار کشمش و خرما کشیده نشود ولی حلا هم دولت می‌تواند از این چیزها جلوگیری میکن ولی اگر آقای دکتر ملک‌زاده بخواهند منع کامل از استعمال الکل بشود خوب است که یک طرحی برای این موضوع پیشنهاد کنند و همه آقایان هم موافقت خواهند کرد فعلا راجع به این پیشنهاد بسته است بنظر مجلس.
وزیر خواربارـ موادی که برای خواربار استعمال می‌شود مثل جو از روزی که بنده آمده‌ام یکمن هم برای اینکار اجازه نداده‌ام و بعد هم اجازه نخواهم داد حتی هفتصد خروار دیروز در قزوین یکنفر برای این کار تهیه کرده بود جلوگیری شد اما آن منظوری که آقا دارید با این ترتیب هم عملی نمی‌شود بالاخره از ملاس چغندر می‌گیرند حالا خودتان میدانید.
دکتر ملک‌زاده‌ـ شما ندهید آنها بروند از چغندر بگیرند
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر ملک‌زاده آقایان موافقین برخیزند (عده بیشتری برخاستند) قابل توجه شد بعضی از نمایندگان‌ـ قبول شدـ بعضی دیگر از نمایندگان‌ـ خیر رد شد عده برای قبول کافی نبود
هاشمی‌ـ دفعه اول که شماره شد چهل رأی بود دفعه دوم پنجاه و یک رأی بود و قبول شد.
طوسی‌ـ در موقع شماره رأی بعضی از آقایان نشسته بودند و همینطور که شماره می‌شد عدة از آقایان هم ایستادند و دنباله شماره قطع نشد و همینطور شماره شد و پنجاه و یک نفر رأی دادند و تصویب شد (صحیح است)
وزیرخواربارـ چون تصویب این تبصره موجب می‌شود که این لایحه بکمیسیون برود و بالاخره موجب تعویق کار می‌شود بنده قبول می‌کنم.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای مجد ضیائی.
پیشنهاد میکم کلمه برای این منظور حذف شود.
رئیس‌ـ آقای مجد ضیائی.
مجد ضیائی‌ـ در این لایحه نوشته شده است (برای این منظور) بنده پیشنهاد کردم این جمله حذف شود.
بعضی از نمایندگان‌ـ پس می‌گیرند.
مجد ضیائی‌ـ مسترد می‌دارم.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای انوار.
پیشنهاد می‌کنم عوض کلمه اداری نوشته شود (لازم).
رئیس‌ـ آقای انوار.
انوارـیک موضوعی را آقای وزیر خواربار فرمودند که بنده خیلی تعجب می‌کنم گفتند که روزی هزار و ششصد کاغذ می‌رسد و روزی چهارصدتا کاغذ را باید ترجمه کنند این خیلی خوب بنده هم موافقت می‌کنم که رسیدگی شود آنچه را که وزارت خواربار لازم دارد بدهند از دفتر و مترجم و غیره ولی اداراتی که از وزارت مالیه آمده است تمام آنها بودجه دارند و در قانون تشکیلات و تأسیس وزارت خواربار هم نوشته شد که بودجه آنها هم ضمیمة وزارت خواربار می‌شود این بود که بنده پیشنهاد کردم از محل این صدو پنجاه هزار تومان باری کارهای لازم استفاده کنند نه صرفاً برای ادارات و تشکیل دادن اداره.
وزیر خوابارـ در تبصره پیشنهادی آقای دکتر ملک‌زاده یک سوءتفاهمی ایجاد شده است در این تبصره سه چیز را معین کرده‌اند که وزارت خواربار برای تهیه مواد الکلی جلوگیری کند یکی جو و دیگری خرما و دیگری کشمش جو و خرما در اختیار وزارت خورابار است ولی جمع‌آوری کشمش جزء وظایف وزارت خواربار نیست و بعلاوه این موضع نسبت بعایدات دولت یک صدمة شدیدی خواهد زد این است که موضوع با اینکه فوریت دارد بنده موافقت می‌کنم که به کمیسیون برود و جلسة بعد مطرح شود (صحیح است)
ـ موقع و دسترو جلسه بعدـ ختم جلسه
(۵ـ موقع و دسترو جلسه بعدـ ختم جلسه)
رئیس‌ـ اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه ۱۰ آبان ماه سه ساعت و نیم پیش از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس یکساعت و ربع بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی‌ـ حسن اسفندیاری